Wydział
Nr zespołu Imię i nazwisko
Pkt przyg.
Kierunek
Nr
ćw.
Tytuł ćwiczenia
Zastosowanie fotokomórki do pomiarów
fotometrycznych
Pkt spraw.
Grupa
Data
Pkt
koń.
Komórka fotoelektryczna jest lampą elektronową posiadającą dwie elektrody: anodę (A)
i katodę (K). Anodę stanowi drucik zwinięty w kształt pętli, katodę - warstewka metalu
alkaicznego (Li, Na, K, Cs) napylana na tylną ściankę fotokomórki. Pod wpływem
promieniowania katoda emituje elektrony. Ich energia kinetyczna dana jest równaniem
Einsteina:
E
E
L
k
e
1
2
2
mv
h
L
gdzie L oznacza pracę wyjścia (pracę potrzebną do wydobycia elektronu z metalu).
Energia ta nie z
ależy od natężenia padającego promieniowania. Od tego czynnika
zależy jednak ilość elektronów emitowana w sekundzie przez katodę. Zależność ta jest
liniowa (wprost proporcjonalna).
Jeżeli między anodę i katodę włączymy stałe napięcie, przez obwód popłynie prąd o
natężeniu wskazanym przez galwanometr. Natężenie prądu dla fotokomórek
próżniowych jest rzędu 1
A (czyli bardzo małe). Zależy ono od częstotliwości i natężenia
padającego promieniowania, rodzaju warstwy fotoczułej i przyłożonego napięcia. Prądy
płynące przez fotokomórki gazowe są silniejsze dzięki „wzmocnieniu wewnętrznemu”.
Elektrony przyspieszane polem elektrycznym między anodą i katodą rozpędzają się,
uzyskując energię kinetyczną, dostateczną do jonizacji przez zderzenie. Wytwarzają one
lawinę nowych jonów.
Wyniki i obliczenia:
a)
sporządzanie charakterystyki fotokomórki - wykres zależności natężenia prądu
płynącego przez fotokomórkę w funkcji napięcia przyłożonego do jej elektrod:
Lp.
U V
I A
Lp.
U V
I A
1
4
0,15
14
54
2,85
2
8
0,45
15
58
3,45
3
12
0,90
16
62
3,60
4
16
1,35
17
66
3,75
5
20
1,75
18
70
3,90
6
24
2,00
19
74
4,05
7
28
2,10
20
78
4,25
8
32
2,25
21
82
4,40
9
36
2,35
22
86
4,55
10
40
2,45
23
90
4,70
11
44
2,50
24
94
4,85
12
48
2,65
25
98
5,00
13
50
2,75
b) wykres zależności natężenia prądu płynącego przez fotokomórkę od oświetlenia
fotokomórki przy stałym napięciu na jej elektrodach.
Oświetlenie E powierzchni ustawionej w odległości r od źródła światła wyraża się
wzorem:
E
I
r
2
gdzie: I -
światłość źródła
Zmieniając odległość źródła światła od fotokomórki notujemy zmiany natężenia prądu, a
następnie obliczamy oświetlenie fotokomórki w luksach dla różnych odległości źródła
światła od fotokomórki:
Oświetlenie zdefiniowane jest następująco:
E
S
gdzie: S
cm
m
9 00
0 000900
2
2
,
,
-
powierzchnia warstwy światłoczułej fotokomórki
prostopadła do źródła światła
-
strumień światła padającego na fotokomórkę
Strumień światła padającego na fotokomórkę zdefiniowany jest następująco:
I
c
f
gdzie:
c
A
lm
f
100
-
czułość fotokomórki
Zatem:
E
I
c S
I
a
lm
m
f
100
0 000900
2
* ,
Jednostka dla oświetlenia:
E
I
c
S
A
A
lm m
lm
m
lx
f
*
*
2
2
Lp.
I A
r m
r m
2
2
1
1
2
2
r
m
E lx
1
4,75
0,40
0,16
6,25
52,8
2
3,85
0,45
0,20
4,94
42,8
3
3,30
0,50
0,25
4,00
36,7
4
2,75
0,55
0,30
3,31
30,6
5
2,40
0,60
0,36
2,78
26,7
6
2,10
0,65
0,42
2,37
23,3
7
1,85
0,70
0,49
2,04
20,6
8
1,65
0,75
0,56
1,78
18,3
9
1,45
0,80
0,64
1,56
16,1
10
1,30
0,85
0,72
1,38
14,4
11
1,15
0,90
0,81
1,23
12,8
12
1,05
0,95
0,90
1,11
11,7
13
0,95
1,00
1,00
1,00
11
14
0,90
1,05
1,10
0,91
10
15
0,80
1,10
1,21
0,83
8,9
16
0,75
1,15
1,32
0,76
8,3
17
0,70
1,20
1,44
0,69
7,8
Podczas dokonywania pomiaru napięcie na elektrodach fotokomórki wynosiło 82V.
Z wykresu chara
kterystyki fotokomórki wynika że była to fotokomórka gazowa.