background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
                i NAUKI 

 

 

 

Monika Mosionek 

 

 

 

Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych 
311[34].Z2.06 
 

 

 

 

 
 

Poradnik dla ucznia 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2005

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  1

Recenzenci: 
mgr inż. Jadwiga Idryjan-Pajor 
mgr inż. Ewa Jachyn 
 
Opracowanie redakcyjne: 
Marcin Olifirowicz 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Janusz Figurski 
 
 
Korekta: 
Joanna Iwanowska 
Krzysztof Bartodziej 

 

 

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[34].Z2.06 
Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych  zawartego w modułowym programie 
nauczania dla zawodu technik technologii odzieży. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2005

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  2

 

SPIS TREŚCI 

 

1.  Wprowadzenie 

3

2.  Wymagania wstępne 

5

3.  Cele kształcenia 

6

4.  Materiał nauczania 

7

4.1. Wady postawy, typy figur, sposoby tuszowania wad 

7

   4.1.1. Materiał nauczania 

7

   4.1.2. Pytania sprawdzające 9
   4.1.3. Ćwiczenia 9
   4.1.4. Sprawdzian postępów 10
4.2. Zasady modelowania konstrukcyjnego i wtórnego spódnicy na nietypową figurę 

10

   4.2.1. Materiał nauczania 

10

   4.2.2. Pytania sprawdzające 11  
   4.2.3.Ćwiczenia  

12

   4.2.4. Sprawdzian postępów  

13

4.3. Zasady modelowania spodni dla osób z wadami nóg 

13

   4.3.1. Materiał nauczania 

13

   4.3.2. Pytania sprawdzające 15
   4.3.3.Ćwiczenia  

15

   4.3.4. Sprawdzian postępów  

16

4.4. Modelowanie odzieży na figurę pochyloną 

16

   4.4.1. Materiał nauczania 

16

   4.4.2. Pytania sprawdzające 17
   4.4.3.Ćwiczenia  

17

   4.4.4. Sprawdzian postępów  

18

4.5. Modelowanie odzieży na figurę sprężystą 

18

   4.5.1. Materiał nauczania 

18

   4.5.2. Pytania sprawdzające 20
   4.5.3.Ćwiczenia  

20

   4.5.4. Sprawdzian postępów  

21

4.6. Modelowanie odzieży na figurę z wadami kręgosłupa 

21

   4.6.1. Materiał nauczania 

21

   4.6.2. Pytania sprawdzające 23
   4.6.3.Ćwiczenia  

23

   4.6.4. Sprawdzian postępów  

24

4.7. Modelowanie odzieży na figury typu C i D 

24

   4.7.1. Materiał nauczania 

24

   4.7.2. Pytania sprawdzające 41
   4.7.3.Ćwiczenia  

41

   4.7.4. Sprawdzian postępów  

43

5. Sprawdzian osiągnięć 

44

6. Literatura 

49

 
 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  3

WPROWADZENIE 
 

Otrzymujesz poradnik „Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych”, który 

będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o podstawowych wiadomościach dotyczących 
krojenia, elementach wykańczających i ozdobnych stosowanych w odzieży, rodzajach kieszeni 
nakładanych i sposobie ich wykonania oraz o zasadach łączenia prostych elementów 
odzieżowych 

Poradnik ten zawiera: 

Wymagania wstępne czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś mieć 
opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej. 
Cele kształcenia tej jednostki modułowej. 
Ćwiczenia, które zawierają: 

•  wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczenia, 
•  pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia, 

•  sprawdzian teoretyczny, 

•  sprawdzian umiejętności praktycznych. 

Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania 
ćwiczeń  i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę 
oraz inne źródła informacji. 
Przykład zadania, ćwiczenia oraz zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy  
i umiejętności z zakresu całej jednostki. Zaliczenie tego ćwiczenia jest dowodem osiągnięcia 
umiejętności praktycznych określonych w tej jednostce modułowej. Wykonując sprawdzian 
postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza, że albo opanowałeś 
materiał albo nie. 

Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela  

lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.  
Po opanowaniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki modułowej. 

Jednostka modułowa konfekcjonowanie wyrobów odzieżowych, której treści teraz poznasz 

jest jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z technologią wytwarzania odzieży  
– schemat 1. 
 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 
W czasie pobytu w pracowni wytwarzania odzieży musisz przestrzegać regulaminów, 

przepisów bhp i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju 
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  4

 
 
 
 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

Moduł 311[34].Z2 

Procesy projektowania  

i modelowania odzieży 

 

 

311[34].Z2.01 

Wykonywanie rysunku odzieżowego

 

 

311[34].Z2.02 

Projektowanie odzieży

 

 

311[34].Z2.04 

Modelowanie podstawowych form odzieży

 

 

311[34].Z2.03 

Stylizowanie ubiorów 

311[34].Z2.05 

Wykonywanie form odzieży zgodnie  

z projektem plastycznym  

311[34].Z2.06 

Modelowanie form odzieży dla sylwetek 

nietypowych 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: 

–  posługiwać się terminologią z zakresu konstrukcji i modelowania form odzieży, 
–  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp oraz wymaganiami ergonomii, 
–  dobrać materiały, narzędzia oraz przybory kreślarskie i rysunkowe, 
–  wykonać pomiary krawieckie, 
–  wykonać pomiary niezbędne do wykonania konstrukcji i modelowania podstawowych form 

odzieży, 

–  wykonać podstawowe formy odzieży, 
–  wykonać modelowanie wtórne. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  6

3. CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: 

–  scharakteryzować nietypowe figury kobiet i mężczyzn, 
–  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony 

przeciwpożarowej oraz wymaganiami ergonomii, 

–  dobrać materiał, narzędzia, przyrządy i przybory krawieckie do modelowania form odzieży, 
–  pobrać miary krawieckie z nietypowych figur kobiet i mężczyzn, 
–  dobrać wzór, kolor i rodzaj tkaniny do typu figury, 
–  wykonać modelowanie konstrukcyjne i wtórne spódnicy na nietypową figurę, 
–  wykonać modelowanie formy spodni damskich lub męskich na nietypową figurę, 
–   wykonać modelowanie formy bluzki damskiej lub koszuli męskiej na figurę sprężystą, 
–  wykonać modelowanie formy żakietu lub marynarki na figurę pochyłą, 
–  wykonać modelowanie formy żakietu lub marynarki na figurę z bocznym skrzywieniem 

kręgosłupa, 

–  wykonać modelowanie ubiorów dla kobiet z typami figur C i D, 
–  wykonać modelowanie ubiorów dla mężczyzn z typami figur C i D, 
–  opracować dokumentację projektowo-modelową odzieży dla sylwetek nietypowych.   
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  7

4. MATERIAŁ NAUCZANIA 
 

4.1. Wady postawy, typy figur, sposoby tuszowania wad.  

 
4.1.1. Materiał nauczania 

Na podstawie badań antropometrycznych, kobiet i mężczyzn, określono cztery typy figur 

normalnych i oznaczono literami A, B, C i D. Przy określaniu typów kobiet bierze się pod uwagę 
stosunek obwodu bioder do obwodu klatki piersiowej, a w przypadku mężczyzn bierze się pod 
uwagę stosunek obwodu klatki piersiowej do obwodu pasa. Figury typu A są najszczuplejsze, 
figury typu D najtęższe. 

Figury kobiet i mężczyzno budowie odbiegającej od normalnej mają następujące 

odchylenia: za wysoki lub za niski wzrost, otyłość, zbytnią chudość. Poza tym bywają wady 
fragmentaryczne, jak wysoki i duży biust, za szerokie lub wąskie biodra, za szerokie lub za 
wąskie barki, zbyt spadziste lub wysokie ramiona, za szeroka lub wąska talia, za długi lub za 
krótki stan, niski i płaski biust, wypukłe, za szerokie lub za wąskie plecy,  łopatki odstające, 
wydatne pośladki przy talii zbyt wciętej, za wysoki wypukły brzuch, różne wady nóg, za chuda  
i za długa szyja lub gruba i za krótka. 

 

Postawa 

Na wygląd figury, poza budową, wpływa również postawa. Wady postawy odnoszą się 

przede wszystkim do zmian w ukształtowaniu kręgosłupa. Rozróżniamy trzy zasadnicze 
postawy: normalną, pochyła, sprężystą. 

Osoba o figurze normalnej ma prawidłowe wymiary oraz prawidłową postawę. Odchylenie 

jej od pionu na wysokości szyi wynosi 2 centymetry, w talii – 1 centymetr.  

Figura pochyła charakteryzuje się zgarbionymi plecami, szerszymi od normalnych, zwykle 

ma słabo rozwinięte piersi, pośladki płaskie oraz nieco wystający brzuch. Klatka piersiowa jest 
węższa od normalnej, a talia nieco dłuższa. Odchylenie od pionu na linii szyi wynosi 3–4 
centymetry, w pasie 2–3 centymetry. 

Figura sprężysta ma dobrze rozwiniętą klatkę piersiową, płaskie plecy, silne wcięcie  

w talii i wypukłe pośladki. Odchylenie od pionu na linii szyi wynosi 1–1,5 centymetra, w talii 
 6–7 centymetrów. 

 

Rys. 1. Postawy figury kobiecej: a) normalna, b) pochyła, c) sprężysta 
Źródło:

 

Fałkowska-Rękawek E.: Podstawy projektowania odzieży. WSiP, Warszawa 2000. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  8

Do najpowszechniej występujących wad postawy i budowy figury kobiet i mężczyzn, przy 

których dopasowanie odzieży do figury wymaga wprowadzenia zmian do form odzieżowych, 
można zaliczyć: 
–  figurę o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej, 
–  figurę o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej, 
–  figurę o jednym barku niższym, 
–  figurę o jednej łopatce wyższej, 
–  figurę o jednym biodrze niższym, 
–  figurę z garbem. 

Wady postawy występujące w płaszczyźnie strzałkowej – to najczęściej wady będące 

skutkiem zniekształceń kręgosłupa. Do nich przede wszystkim zaliczamy okrągłe plecy. Figura  
o okrągłych plecach  - to wynik nadmiernego wygięcia kręgosłupa do tyłu. Poza okrągłymi 
plecami figura taka ma charakterystyczne przesunięcie barków do przodu. 

Wady postawy w płaszczyźnie czołowej – to wynik bocznego skrzywienia kręgosłupa, które 

powodują zaburzenia mięśni. Po stronie wypukłej mięśnie się rozciągają, a po stronie wklęsłej 
kurczą, wywołując deformację tułowia. Po stronie wypukłej bark i łopatki przesuwają się ku 
górze, a po wklęsłej przesuwają się do dołu, co powoduje różnicę opadu barków. 

Przygotowując formy odzieżowe dla figur z wadami postawy lub budowy stosujemy 

pomiary kontrolne i uzupełniające zależne od rodzaju wad. Przy jednostronnym odchyleniu 
figury od budowy proporcjonalnej,  formy tyłu lub przodu są asymetryczne i przygotowujemy je 
w całości, a nie w połowie, jak dla figur o symetrycznej budowie. 
 
Sposoby tuszowania wad figury 

Figury z odchyleniami od budowy normalnej wymagają przemyślanych rozwiązań całej 

garderoby. Niewielkie odchylenia można skorygować przez stosowanie watówek, podkładek, 
pasów elastycznych, gorsetów, staników, obcasów.  

Aby ukryć nieprawidłową budowę sylwetki należy stosować następujące zasady: 

1)  zastosować linię, która pozornie zmieni kształt figury na lepszy. Moda ostatnich czasów daje 

do wyboru równorzędnie kilka linii, np. tuby, trapezu, dzwonu, linii X lub ich modyfikacje, 
zawsze więc można wybrać najbardziej odpowiednią. 

2)  zakryć ubiorem to, co jest w figurze niekorzystne. 
3)  odwrócić uwagę widza od miejsc z defektami na inne, bardziej efektowne, przez 

zastosowanie odpowiednich fasonów, kolorów, przybrań, akcentów. 

4)  oprzeć się na znajomości złudzeń optycznych i wybrać taki fason oraz takie kolory, które 

pozornie zmieniają  cechy figury na korzystne. 

Każda figura jest przestrzenią, którą należy zapełnić elementami ubioru. W projekcie jest to 

określona płaszczyzna, w której ramach należy zakomponować fason, czyli układ kroju i detali.  

Figura za tęga i za niska sprawia wrażenie kwadratowej. Należy ją optycznie wydłużyć  

i wyszczuplić. W tym celu: 
–  linie ubioru nie mogą być zbyt obszerne i luźne ani zbyt obcisłe, odzież powinna swobodnie 

przesuwać się na figurze, 

–  w kompozycji fasonów wskazane są linie pionowe, 
–  detale zastosowane w układzie pionowym, to cięcia i plisy, fałdy na spódnicy, rzędy guzików 

i tym podobne, 

–  najbardziej odpowiedni dla tego typu figury jest styl klasyczny, 
–  dla figury tej odpowiednie są także elementy romantyczne w postaci drobnych detali 

ornamentalnych, zdobiących bluzki czy suknie letnie: riusze, drobne falbanki, wypustki, 
ponadto letnie wzory na materiałach, zwłaszcza drobne monochromatyczne albo delikatne 
prążki w układzie pionowym, 

–  spośród innych wzorów odpowiedni jest tenis na kostiumy, jodełka na płaszcze, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  9

–  z rodzajów ubiorów najwłaściwsze są: kostiumy, dłuższe blezerowe żakiety bez kołnierzy, 

suknia płaszczowa, płaszcz dyplomatka, suknie letnie w kliny o linii lekko rozszerzonej 
dołem 

–  odpowiednie kolory to odcienie stonowane, złamane, zgaszone a z jasnych lekko 

przyprószone szarością 

 

4.1.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na podane pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania 

ćwiczeń. 
1.   Jakie znasz typy figur? 
2.   Jakie mogą występować wady postawy i budowy figury? 
3.   Jakie znasz zasady ukrywania nieprawidłowości w  budowie sylwetki? 
4.   Jak optycznie wydłużyć i wyszczuplić sylwetkę? 
 

4.1.3. Ćwiczenia 
 
Ćwiczenie 1 

Zaprojektuj suknię całodzienną na figurę typu D. 
   
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z typami figur, 
2)  scharakteryzować sylwetkę typu D, 
3)  zaprojektować suknię dla tego typu sylwetki, 
4)  zaprezentować i uzasadnić efekty pracy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

1)  żurnale mody dla sylwetek tęgich, 
2)  arkusz papieru, 
3)  narzędzia i przybory do projektowania. 
 
Ćwiczenie 2  

Do zaprojektowanego modelu sukni dobierz odpowiednią tkaninę. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  z katalogu próbek wybrać próbkę tkaniny o fakturze i deseniu odpowiednim dla danej 

sylwetki i fasonu, 

2)  przykleić próbkę obok projektu, 
3)  przedstawić efekt swojej pracy i uzasadnić swój wybór. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  katalog próbek, 
–  projekt sukni, 
–  klej, nożyce. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 10

4.1.4. Sprawdzian postępów 

 
Czy potrafisz

   

Tak  

Nie 

1) wymienić typy figur? 

 

   

2) wymienić wady postawy i budowy figur? 

 

   

3) wyjaśnić zasady ukrywania wad budowy? 

 

   

4) wyjaśnić jak optycznie wydłużyć i wyszczuplić sylwetkę?  

 

 

5) dobrać fason i tkaninę na figurę tęgą?  

 

 

 

4.2. Zasady modelowania konstrukcyjnego i wtórnego spódnicy  

na nietypową figurę 

 

4.2.1. Materiał nauczania 

 

W ocenie i korekcie wad fragmentarycznych figury szczególne znaczenie mają proporcje.  

W tuszowaniu wad istotne jest uzyskanie optycznego złudzenia właściwych proporcji, nie 
wystarcza samo ukrycie mniej atrakcyjnych fragmentów figury.  

Biodra  zbyt wąskie można tuszować  nosząc szerokie spódnice i spodnie marszczone, 

kloszowe, falbany naszyte na linię bioder, umieszczone na biodrach kieszenie, zwłaszcza 
odstające oraz draperie w tym miejscu. Można też zastosować linię tuszującą inne wady – 
„maskujący” trapez, empire. 

Biodra zbyt szerokie wymagają specjalnego kroju spódnic i spodni (nie mogą być obcisłe, 

najlepsze są fasony z zakładkami z przodu). Za szerokie biodra można ukryć:  
–  stosując ubiory na wierzch – żakiety, długie swetry i koszule, kamizelki 
–  nosząc suknie płaszczowe, princesse, oraz spódnice z godetami, 
–  poszerzając optycznie ramiona, przez stosowanie poduszek, pagonów, akcentów 

kolorystycznych w celu zrównoważenia proporcji, 

–  nosząc dłuższe spódnice, które w przeciwieństwie do mini wyszczuplają sylwetkę, zwłaszcza 

uszyte z miękkich lejących tkanin. 

Jedną ze spotykanych  wad postawy  jest figura o jednym biodrze niższym. 

 
Przystosowanie form spódnicy dla figury o jednym biodrze niższym 

 

Rys. 2.  Figura o jednym biodrze niższym 
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP,  Warszawa 1995. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 11

Dla figury o jednym biodrze niższym przy konstrukcji form spódnicy stosujemy pomiar 

kontrolny ZTv  lewego i prawego boku. Różnica otrzymanych wymiarów wskazuje, o jaką 
wartość liczbową mamy skrócić bok formy tyłu i  przodu na krzywej linii bioder.  Formę tyłu  
i przodu spódnicy przygotowujemy w całości według wymiaru dla boku z wyższym biodrem.  
Przykład: 
ZTv  – strona lewa   = 104,0 cm 
ZTv  – strona prawa = 102,0 cm 
 

              Różnica =    2,0 cm     
 
W celu przystosowania form spódnicy do figury wykonujemy następujące czynności: 

–  na formie tyłu z punktu B

przez punkt B

6

 – wierzchołek zaszewki, na przeciwległej stronie 

formy tyłu prowadzimy prostą, otrzymujemy punkt B’

2,

     

–  zamykamy formę tyłu na linii boku na szerokość otrzymanej różnicy wymiarów –  

w przykładzie 2 centymetry – biorąc za punkt obrotu punkt  B’

2

   zgodnie  rysunkiem nr 3, 

–  na formie przodu oznaczamy punkt B’

2

  odpowiadający położeniu tego punktu na formie tyłu  

i łączymy go z punktem  B

2

 na przeciwległej stronie formy, 

–  formę przodu na linii boku skracamy analogicznie jak formę tyłu.   

 

Rys. 3.  Przystosowanie form odzieży dla figury o jednym biodrze niższym: a) tył, b) przód  
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP,  Warszawa 1995 

 

4.2.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia. 

1.   Jak zatuszujesz zbyt wąskie biodra? 
2.   Jak można ukryć za szerokie biodra? 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 12

3.   Jaki pomiar kontrolny stosujemy przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze 

niższym? 

4.   Jak obliczamy różnicę w wysokości bioder? 
5.   Jaka jest kolejność czynności przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze 

niższym? 

 

4.2.3. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Dokonaj pomiaru kontrolnego ZTv lewego i prawego boku, z figury o jednym biodrze 

niższym i oblicz o jaką wartość liczbową musisz skrócić bok formy tyłu i przodu na krzywej linii 
bioder.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  dokonać pomiaru wysokości talii z lewej strony, 
2)  dokonać pomiaru wysokości talii z prawej strony, 
3)  obliczyć różnicę pomiarów. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

− 

manekin  z wadą postawy, 

− 

taśma centymetrowa, 

− 

kartka papieru. 

 
Ćwiczenie 2  

Przystosuj formę  spódnicy podstawowej do figury o jednym biodrze niższym.  

Wymiary kontrolne: ZTv  lewa strona =104 cm, ZTv  prawa strona = 101 cm 
 

Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  obliczyć różnicę wymiarów lewej i prawej strony, 
2)  na formie tyłu i przodu wyprowadzić linię potrzebną do przystosowania formy do sylwetki, 
3)  skrócić formę na boku o wymiarze mniejszym, 
4)  wyprowadzić kontury zmodelowanej formy, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  formy spódnicy podstawowej, 
–  przybory kreślarskie, 
–  papier, 
–  nożyce, 
–  taśma centymetrowa. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 13

4.2.4. Sprawdzian postępów 

 
Czy potrafisz: 

   

Tak  

Nie 

1) dobrać fason spódnicy do figury o zbyt wąskich biodrach? 

 

   

2) ukryć zbyt szerokie biodra? 

 

   

3) zdjąć pomiary kontrolne z sylwetki? 

 

   

4) obliczyć różnicę wysokości bioder? 

 

   

5) podać kolejność czynności przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze niższym?     
6) zmodelować spódnicę na figurę o jednym biodrze niższym?  

 

 

 

4.3. Zasady modelowania spodni dla osób z wadami nóg 
 

4.3.1. Materiał nauczania 

 

Nogi schodzące się w kolanach, a rozchodzące w kostkach, nazywa się nogami koślawymi 

lub nogami „X”, natomiast nogi rozchodzące się w kolanach, a schodzące w kostkach nazywa 
się nogami szpotawymi lub nogami „O”.  

Do modelowania spodni na krzywe nogi zdejmuje się wymiar kontrolny:  
–  do spodni na nogi „X” – wymiar rozstawienia nóg w kostkach,  
–  do spodni na nogi „O” – wymiar rozstawienia nóg w kolanach. 
Spodnie „X” wymagają wydłużenia nogawki od strony wewnętrznej (krocza) i poszerzenia  

na linii   kolan. 

Spodnie „O” wymagają wydłużenia nogawki od strony zewnętrznej (boku) i poszerzenia na 

linii kolan. 

Wielkość rozsunięcia form na linii kolana równa się ¼ rozstawienia: 
–  w kostkach dla nóg „X” 
–  w kolanach dla nóg „O” 

 

Rys. 4.  a) nogi koślawe X, b) nogi szpotawe O 
Źródło: Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP,  Toruń 1999. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 14

Spodnie na nogi „O” 

Wymiar kontrolny: 

Rozstawienie nóg w kolanach = 6,0 cm 
Kolejność czynności przy modelowaniu: 
1)  przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki (linia 

przerywana) oraz linię kolana z konstrukcji, 

2)  rozciąć linię kolana od strony zewnętrznej (boku) do linii załamania: w przodzie K

K

1

,  

w tyle  K

K

1

3)  rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii załamania od 

 

K

1

 do linii talii i do dołu, 

4)  przykleić formy odsuwając boczne części w sposób podany na  rysunku nr 5. Wielkość 

rozsunięcia równa się ¼ rozstawienia nóg w kolanach:  6.0 cm : 4 = 1,5 cm, 

5)  wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni. 

 

Rys. 5. Przystosowanie form spodni na nogi O 
Źródło: Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP,  Toruń 1999. 

 
Spodnie na nogi „X” 
Kolejność czynności przy modelowaniu 
1)  przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki, oraz linię 

kolana z konstrukcji, 

2)  rozciąć linię kolana od strony wewnętrznej (krocza) do linii załamania, 
3)  rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii załamania, 
4)  przykleić formy odsuwając wewnętrzne części nogawek; wielkość rozsunięcia równa się ¼ 

rozstawienia nóg w kostkach, 

5)  wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni. 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 15

4.3.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia. 

1.   Jakie nogi nazywa się nogami koślawymi lub nogami „X”? 
2.   Jakie nogi nazywa się nogami szpotawymi lub nogami „O”? 
3.   Jaki wymiar kontrolny zdejmuje się do modelowania spodni na nogi „X”? 
4.   Jaki wymiar kontrolny zdejmuje się do modelowania spodni na nogi „O”? 
5.   Jaka jest  kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi „O”? 
 
 

4.3.3. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Zmodeluj spodnie na nogi „O”. Wymiar kontrolny  rozstawienia nóg w kolanach równa się 4 cm. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki i linię kolana. 
2)  rozciąć formę. 
3)  przykleić zmodelowaną formę na papier.  
4)  wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

− 

forma spodni. 

− 

nożyce. 

− 

klej. 

− 

papier. 

− 

przybory kreślarskie. 

 
 
Ćwiczenie 2  

Zmodeluj spodnie na nogi „X”. Wymiar kontrolny  rozstawienia nóg w kostkach  równa się 6 cm. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki i linię kolana, 
2)  rozciąć formę, 
3)  przykleić zmodelowaną formę na papier, 
4)  wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  forma spodni, 
–  nożyce, 
–  klej, 
–  papier, 
–  przybory kreślarskie. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 16

4.3.4. Sprawdzian postępów 

 
Czy potrafisz: 

   

Tak  

Nie 

1) określić jakie nogi nazywa się nogami koślawymi lub nogami „X” ? 

 

   

2) określić jakie nogi nazywa się nogami szpotawymi lub nogami „O” ? 

 

   

3) zdjąć wymiar kontrolny potrzebny do modelowania spodni na nogi „X” ? 

 

   

4) zdjąć wymiar kontrolny potrzebny do modelowania spodni na nogi „O” ? 

 

   

5) wymienić  kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi „O” ? 

 

   

 
4.4. Modelowanie odzieży na figurę pochyloną 
 

 4.4.1. Materiał nauczania 

 

Rys. 6. Figura pochylona  
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP,  Warszawa 1995. 
 

Figura o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej nazywa się figurą pochyloną. 

Wymaga ona korekty form odzieży, to jest wydłużenia tyłu i skrócenia przodu w części 

pachowej. Przystosowanie form do figury wymaga kontrolnych wymiarów SyTy (łuk długości 

pleców) i SySvXpTp (łuk długości przodu przez piersi  do talii)  w celu porównania ich z 

wymiarami w tabeli wymiarów.  

 

Tabela. 1.

 

Przykład różnic między wymiarami kontrolnymi i wymiarów według tabeli wymiarów 

Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej 

 Wymiary 

centymetrach 

 według tabeli 

kontrolny 

SyTy – łuk długości pleców 

39,0 

40,0 (-1,0 cm) 

SySvXpTp – łuk długości przodu 

51,2 

50,2 (+1,0 cm) 

 

Otrzymane różnice wymiarów wskazują o ile mamy wydłużyć formę tyłu i skrócić formę 

przodu, wykreślone na wymiary dla figury o proporcjonalnej budowie. W celu przystosowania 

form odzieży tyłu i przodu do figury o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej 

wykonujemy następujące czynności: 

–  rozcinamy formę tyłu po linii zaszewki barkowej S

9

 C

2

 i linii wysokości łopatki C C

1,

 

–  rozstawiamy formę tyłu przez środek na odcinku C C

2

 o wartość liczbową otrzymaną  

z różnicy wymiarów i zamykamy zaszewkę barkową na linii pachowej, biorąc za punkt 

obrotu punkt C’

2  

zaszewka została przeniesiona do linii barku, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 17

–  w części pachowej przodu prowadzimy prostą (na wysokości zbliżonej do wysokości 

łopatki), 

–  zamykamy formę przodu przez środek o wartość liczbową otrzymaną z różnicy wymiarów 

biorąc za punkt obrotu punkt przecięcia się prostej z krzywą pachy, 

–  poprawiamy linię środka przodu jak na rysunku nr 7. 

 

Rys. 7. Przystosowanie form odzieży dla figury pochyłej: a) tył, b) przód 
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP,  Warszawa 1995. 

 

4.4.2. Pytania sprawdzające 

 
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia. 

1.   Czym charakteryzuje się sylwetka pochyła? 
2.   Jakich wymiarów kontrolnych wymaga przystosowanie formy do figury pochyłej? 
3.   W jakim celu zdejmujemy wymiary kontrolne? 
4.   Jaka jest  kolejność czynności przy przystosowaniu form odzieży dla figury pochyłej? 
 

4.4.3. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Mając wymiary kontrolne SyTy = 41cm  i SySvXpTp = 49 cm, porównaj je z wymiarami 

w tabeli  wymiarów i ustal różnicę wymiarów. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  odszukać wymiary w tabeli wymiarów dla  reprezentantki figury typu B. 
2)  porównać wymiary. 
3)  ustalić różnicę. 
4)  zapisać wynik. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  tabela wymiarów. 
–  karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 18

Ćwiczenie 2  

Przystosuj formę bluzki damskiej dla figury o wypukłych plecach i płaskiej klatce 

piersiowej, według wymiarów kontrolnych z ćwiczenia 1. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  przygotować formę przodu i tyłu bluzki, 
2)  nanieść linie modelowe, 
3)  zmodeloweć formy, 
4)  wykreślić kontury zmodelowanej formy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  forma bluzki dla reprezentanta figury typu B, 
–  papier, klej, nożyce, 
–  przybory kreślarskie. 
 

4.4.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 

   

Tak  

Nie 

1) scharakteryzować sylwetkę pochyłą?  

 

 

2) zdjąć wymiary kontrolne? 

 

   

3) uzasadnić cel zdejmowania miar kontrolnych? 

 

   

4) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form odzieży dla figury pochyłej?    

 

5) przystosować formę dla figury pochyłej?  

 

 

 
4.5. Modelowanie odzieży na figurę sprężystą 
 

4.5.1. Materiał nauczania 

 
 

 

Rys. 8. Figura sprężysta 
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP,  Warszawa 1995. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 19

Figura o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej (sprężysta) wymaga korekty form 

odzieży to jest skrócenia tyłu i wydłużenia przodu w części pachowej. Przystosowanie form do 
figury wymaga kontrolnych wymiarów SyTy i SySvXpTp w celu porównania ich z wymiarami 
w tabeli wymiarów. 
 

Tabela. 2. Przykład różnic między wymiarami kontrolnymi i wymiarów według tabeli wymiarów 
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej 

 Wymiary 

centymetrach 

 wg 

tabeli 

kontrolny 

SyTy – łuk długości pleców 

39,0 

38,0  (+1,0 cm) 

SySvXpTp – łuk długości przodu 

51,2 

52,2 (-1,0 cm) 

 

Otrzymane różnice wymiarów wskazują o ile mamy skrócić formę tyłu i wydłużyć formę 

przodu, wykreślone na wymiary dla figury o proporcjonalnej budowie. W celu przystosowania 
form odzieży tyłu i przodu do figury o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej 
wykonujemy następujące czynności: 
–  zamykamy formę tyłu przez środek w punkcie C o wartość liczbową otrzymaną z różnicy 

wymiaru kontrolnego, biorąc za punkt obrotu punkt C

1,

 

–  poprawiamy linię środka tyłu jak na rysunku, 
–  zmniejszamy kąt rozwarcia zaszewki barkowej o wartość liczbową równą odchyleniu punktu 

S od linii środka tyłu i o tę samą wartość liczbową poszerzamy szerokość podkroju szyi jak 
zaznaczono na rysunku, 

–  w części pachowej przodu prowadzimy prostą (na wysokości zbliżonej do linii wysokości 

łopatki),  

–  otwieramy formę przodu przez środek o wartość liczbową otrzymaną z różnicy wymiaru 

kontrolnego, biorąc za punkt obrotu punkt przecięcia się prostej z krzywą pachy, 

–  poprawiamy linię  środka przodu i krzywą pachy do punktu P

14

 – montażowego krzywej 

pachy z główką rękawa jak na rysunku. 

 

 

Rys. 9. Przystosowanie form odzieży a) tył, b) przód  
Źródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP,  Warszawa 1995. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 20

4.5.2. Pytania sprawdzające 

 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia. 

1.  Czym charakteryzuje się sylwetka sprężysta? 
2.  Jakich wymiarów kontrolnych wymaga przystosowanie formy do figury sprężystej? 
3.  W jakim celu zdejmujemy wymiary kontrolne? 
4.  Jaka jest kolejność czynności przy przystosowaniu form odzieży dla figury sprężystej? 

 

4.5.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Mając wymiary kontrolne SyTy = 37 cm i SySvXpTp = 53 cm, porównaj je z wymiarami  

w tabeli wymiarów i ustal różnicę wymiarów. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  odszukać wymiary w tabeli wymiarów dla  reprezentantki figury typu B, 
2)  porównać wymiary, 
3)  ustalić różnicę, 
4)  zapisać wynik. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  tabela wymiarów, 
–  karta odpowiedzi. 
 
 
Ćwiczenie 2  

Przystosuj formę bluzki damskiej dla figury sprężystej, według wymiarów kontrolnych  

z ćwiczenia1. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  przygotować formę przodu i tyłu bluzki, 
2)  nanieść linie modelowe, 
3)  zmodeloweć formy. 
4)  wykreślić kontury zmodelowanej formy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  forma bluzki dla reprezentanta figury typu B, 
–  papier, klej, nożyce, 
–  przybory kreślarskie. 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 21

4.5.4. Sprawdzian postępów 

 
Czy potrafisz: 

   

Tak  

Nie 

1) scharakteryzować sylwetkę sprężystą?  

 

 

2) zdjąć wymiary kontrolne? 

 

   

3) uzasadnić cel zdejmowania miar kontrolnych? 

 

   

4) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form odzieży dla figury sprężystej?     
5) przystosować formę dla figury sprężystej?  

 

 

 
4.6. Modelowanie odzieży na figurę z wadami kręgosłupa 
 

 4.6.1. Materiał nauczania 

 

Figura z bocznym skrzywieniem kręgosłupa charakteryzuje 

 

się asymetrią w stosunku do osi podłużnej ciała, co powoduje 
następujące zmiany budowy figury: 
–  obniżenie linii jednego z barków i  wypukłości biodra po stronie 

obniżonego barku, 

–  podwyższenie linii barku po stronie przeciwnej i spłaszczenie biodra 

po stronie podwyższonego barku. 

 

 

Rys. 10 Schemat figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa 
Źródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995. 
 

Modelowanie form marynarki dla tej figury polega na: 

–  skróceniu linii boku po stronie obniżonego barku z jednoczesnym poszerzeniem form na 

liniach bocznych, 

–  wydłużeniu linii boku po stronie przeciwnej z jednoczesnym zwężeniem form na liniach 

bocznych. 

Przed przystąpieniem do modelowania form należy wykonać kontrolne pomiary wysokości 

barku po obu stronach figury.  Sposób wykonania pomiary wysokości barku (ZRv) podany jest 
w normie PN-82/P-84500 „pomiary ciała ludzkiego”. 

Przykładowe kontrolne wymiary figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa:  

 

ZRv        = 147,0 cm – po stronie podwyższonego barku  

 

ZRv         = 144,0 cm – po stronie obniżonego barku 

 
Różnica  = 3,0 cm 
Wielkość różnicy tych wymiarów należy uwzględnić przy modelowaniu form. 

ZRv 

ZRv

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 22

 

Rys. 11. Formy marynarki z liniami przecięć do modelowania 
Źródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995. 
 

Modelowanie form tyłu, boczka i przodu po stronie obniżonego barku 
–  Przecinamy formy na wyznaczonych liniach 
–  Zakładamy formy na liniach bocznych o połowę wielkości różnicy między wymiarami 

wysokości barku 

–  Poszerzamy formy przodu i boczka na liniach bocznych 

 

Rys. 12. Modelowanie form marynarki z bocznym skrzywieniem kręgosłupa po stronie obniżonego barku 
Źródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995. 

 
Modelowanie form tyłu, boczka i przodu po stronie podwyższonego barku 
–  Przecinamy formy na wyznaczonych liniach, 
–  Rozstawiamy formy na liniach bocznych o połowę wielkości różnicy między wymiarami 

wysokości barków, 

–  Zwężamy formy przodu i boczka na liniach bocznych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 23

 

Rys.13. Modelowanie form marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa po stroniepodwyższonego barku 
Źródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995. 

 
4.6.2. Pytania sprawdzające 

 
Odpowiadając na  pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia. 

1.   Czym charakteryzuje się figura z bocznym skrzywieniem kręgosłupa? 
2.   Jakie zmiany w budowie figury powoduje boczne skrzywienie kręgosłupa? 
3.   Na czym polega modelowanie form marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem 

kręgosłupa? 

4.   Jakie wymiary kontrolne powinniśmy zdjąć z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa? 
5.   Jaka jest kolejność czynności przy modelowania form marynarki dla figury z bocznym 

skrzywieniem kręgosłupa? 

 

4.6.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Zdejmij wymiary kontrolne z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa i ustal różnicę 

tych miar. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zdjąć miarę ZRv  po stronie podwyższonego barku, 
2)  zdjąć miarę ZRv  po stronie obniżonego barku, 
3)  ustalić różnicę miar. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  osoba mierzona lub manekin,  
–  taśma centymetrowa, 
–  plansze ze sposobem zdejmowania miar kontrolnych. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 24

Ćwiczenie 2  

Zmodeluj formy marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa o wymiarach 

kontrolnych: ZRv  = 148 po stronie prawej,  ZRv  = 144 po lewej stronie. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  przygotować formę przodu, tyłu i boczka marynarki męskiej, 
2)  nanieść linie modelowe, 
3)  zmodeloweć formy. 
4)  wykreślić kontury zmodelowanej formy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  forma marynarki dla reprezentanta figury typu B, 
–  papier, klej, nożyce, 
–  przybory kreślarskie. 
 

4.6.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 

   

Tak  

Nie 

1) scharakteryzować figurę z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?  

 

 

2) wymienić jakie zmiany w figurze powoduje boczne skrzywienie kręgosłupa?    

 

3) zdjąć wymiary kontrolne z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?  

 

 

 

 

4) wyjaśnić na czym polega modelowanie form marynarki dla figury z bocznym 

skrzywieniem kręgosłupa? 

 

 

 

 

 

5) wymienić kolejność czynności przy modelowania form marynarki dla figury  

z bocznym skrzywieniem kręgosłupa? 

 

 

 

6) dostosować formy odzieży do figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?   

 

 
4.7. Modelowanie odzieży na figury typu C i D 

 
4.7.1. Materiał nauczania 

 

Typem figury C i D określono w tabelach wymiarów kobiety o budowie charakteryzującej 

się dużym obwodem bioder w stosunku do obwodu klatki piersiowej. Reprezentantka typu figury 
D ma następujące wymiary: 

  

Obwód klatki piersiowej 108, 0 cm 
Obwód bioder                  124,0 cm 

Różnica między tymi obwodami wynosi  16,0 cm. 
W przypadku figury typu C różnica ta wynosi 12,0 cm. 
 

Konstrukcja i modelowanie form odzieży dla typów figur C i D wymaga zaszewki 

piersiowej o zwiększonej wartości kątowej i wydłużenia długości przodu w celu zapewnienia 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 25

równowagi odzieży i pasowalności w części piersiowej przodu. Sposób konstrukcji modelowania 
form odzieży dla typów figur C i D jest analogiczny jak dla typów figur A i B. Jest to możliwe  
z tego względu,  że podana zasada obliczania położenia linii szczytu barkowego zapewnia 
progresywny – stopniowy wzrost wartości kątowej zaszewki piersiowej i długości przodów wraz  
ze zwiększaniem się obwodu klatki piersiowej.  
 
Konstrukcja i modelowanie sukni damskiej dla figury typu D 

 
Opis modelu  

Suknia o linii redingotu o minimalnie zaakcentowanej talii i lekko 

poszerzonym dole. W tyle i w przodzie cięcia pionowe wyprowadzone  
z części pachowej i przez środek sylwetki. Cięcie pachowe w przodzie 
przechodzi  w pionową zaszewkę piersiową. Zaprojektowane cięcia i szwy 
boczne modelują sylwetkę i umożliwiają zatuszowanie dużej różnicy między 
obwodem klatki piersiowej i obwodem bioder. Rękawy długie, w dole 
dopasowane. Kołnierz szalowy.  
 
 

 
 
 

Rys. 14. Rysunek modelowy sukienki dla figury typu D 
Źródło:

 

Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995. 

 

Tabela. 3. Wymiary potrzebne do konstrukcji sukni damskiej 
Źródło:

 

Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995. 

 

ZWo 164,0 

cm 

opx   

108,0 cm 

ot   

  94,0 cm 

obt    

124,0 cm 

os 

  38,0 cm 

on   

  18,5 cm 

RvRv   

  42,4 cm 

RvNv 

  56,0 cm 

SyTy 

  39,0 cm 

SySvXp 

  38,4 cm 

SySvXpTp 

  53,3 cm 

XcXc 

  37,0 cm 

PcPl 

  12,5 cm 

XlXl  

  46,0 cm 

 
Konstrukcja form tyłu i przodu 
 

Podział połowy obwodu klatki piersiowej i wielkość zaprojektowanego luzu. 

P

1

 P

2  

= (

0

,

5

8

1

+

opx

) + 1,5  

P

2

 P

3  

= (

0

,

1

8

1

opx

) + 2,5 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 26

P

3

 P

4

  = (

0

,

4

4

1

opx

) + 1,0 

 

P

1

 P

4

 =  (

0

,

0

2

1

+

opx

) + 5,0 

SP  =    

5

,

0

10

1

15

1

+

opx

ZWo

 

 SC =  SP

2

1

         

 ST = SyTy 

TB = 

0

,

10

20

1

+

ZWo

          

SD = 105,0 cm 
TT

= 2,0 cm 

P

1

 P

2  

= (

0

,

5

8

1

+

opx

) + 1,5  

P

2

 P

3  

= (

0

,

1

8

1

opx

) + 2,5 

P

3

 P

4

  = (

0

,

4

4

1

opx

) + 1,0 

S S

=  os

5

1

   

S

2

 S

3

  = 

0

,

1

10

1

os

 

S

3

 S

4

 = 0,5 

P

4

 P

5

 = 

5

,

0

10

1

+

opx

  

T

5

 P

6

 = (SySvXpTp – SySvXp) + 0,5 

P

4

 P

 = (

0

,

1

)

0

,

19

8

3

opx

 

P

6

 S

 = (SySvXpTp - S S

3

 ) + 0,5 

S

5

 S

6

  = S S

2

                

S

6

 S

7

  = S

5

 S

6

  + 0,5 

S

6

 S

8

  = S

5

 S

6

  - 0 

÷ 0,5 

S

1

 R  = 0,0 

S R

1

  = RvRv

2

1

 

P

3

 R

2

 = (P

2

 R – 3,5)+

5

1

 

P

3

 P

8

  

 S

5

 R

3

  =  S

3

 R

1

 – 0,5   ÷ 1,0 

 P

2

 P

10

 =   P

3

 P

11

 = 0,5 

  P

10

 P

12

 = 

4

1

  P

10

 S

P

12

 P

13

 = 0,5  

÷ 1,0 

 P

11

 P

14

 = P

10

 P

12

  - 0,5 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 27

P

10

 P

15

 = 

2

1

 P

2

 P

3

 + 2,0 

Ze względu na typ budowy figury i rozmieszczenie cięć  szew boczny przesuwamy  

do przodu. 

b = (B

1

 B

5

 + B

4

 B

) – (

)

5

,

1

2

1

+

obt

 

Otrzymaną wielkość b na poszerzenie obwodu bioder rozmieszczamy na szew boczny  

i cięcia według następującego podziału: 

Linia szwu bocznego tyłu                           = 

4

,

0

5

1 +

b

 

Linia szwu bocznego przodu                      = 

4

,

0

5

1 +

b

 

Linia cięcia środkowego tyłu                      = 

4

,

0

5

1 −

b

 

Linia wewnętrzna cięcia bocznego tyłu      =  b

5

1

 

Linia wewnętrzna cięcia bocznego przodu = 

4

,

0

5

1 −

b

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      b 

 
Modelowanie form tyłu i przodu 

Ze względu na wprowadzenie cięcia przez środek tyłu i środek przodu przed wyznaczeniem 

zewnętrznej linii cięcia bocznego wyznaczamy linię szwu bocznego i cięcia  środkowego tyłu.  
Linię szwu bocznego tyłu i przodu wykreślamy jak na rysunku, otrzymujemy punkty T

13

 T

14

.  

T

1

 T

15

 = 0,5  

B

1

 B

9

 = 

4

,

0

5

1 −

b

 

Poszerzenie obwodu bioder na linii cięcia  środkowego tyłu. Wykreślamy linię cięcia 

środkowego tyłu, jak na rysunku, otrzymujemy punkt D

P

13

 P

24

 = 3,0 cm 

Punkt P

24 

wyznacza miejsce wyprowadzenia cięcia bocznego tyłu. 

B

9

 B

10

 = 

5

,

4

10

1

+

obt

 

T

15

 T

16

 = B

9

 B

10 

– 1,0 

D

1

 D

6

 = B

1

 B

10 

+ 0,5 

Z punktu P

24 

przez punkty T

16  

B

10 

D

wykreślamy linię zewnętrzną cięcia bocznego tyłu.  

T

4

 T

17

 = 0,5 cm 

D

2

 D

7

 = 1,0 cm 

Wykreślamy linię cięcia środkowego przodu i wydłużamy jak na rysunku. Przedłużamy prostą   
P

9

P

6

  

P

6

P

25 

= 1,0 cm 

B

4

 B

11

 = 

5

,

0

10

1

+

obt

 

T

17

 T

18

 = B

4

 B

11

 – 1,5 

D

2

 D

8

 = B

4

 B

11

 + 1,0 

Z punktu P

25  

przez punkty T

18 

 B

11

  D

8  

wykreślamy linię zewnętrzną cięcia bocznego przodu od 

linii środka piersi.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 28

P

14

P

26 

=  1,0 cm 

Punkt P

26 

wyznacza miejsce wyprowadzenia cięcia bocznego przodu od krzywej pach. Punkt P

26

  

łączymy linią zewnętrzną cięcia bocznego przodu jak na rysunku otrzymujemy punkt T

19 

 

B

10

 B

12

 =  b

5

1

 

Poszerzenie obwodu bioder w linii wewnętrznej cięcia bocznego tyłu. 
D

1

D

9

 = B

1

 B

12

  - 4,0  

Z punktu P

24

  przez punkty B

12

 i D

9

  wykreślamy linię wewnętrzną cięcia bocznego tyłu jak na 

rysunku i otrzymujemy punkt T

20

 . 

 B

11

 B

13

 =  b

5

1

- 0,4 

Poszerzenie obwodu bioder w linii wewnętrznej cięcia bocznego przodu  
D

2

D

10

 = B

4

 B

13 

 - 2,5 

Z punktu P

26

  przez punkty B

13

  i   D

10 

wykreślamy linię wewnętrzną cięcia bocznego przodu jak 

na rysunku otrzymujemy punkt T

21 

.  

Linię dołu sukni wyprowadzamy jak na rysunku przy złączonych cieciach. Konstrukcyjną 

zaszewkę piersiową przemieszczamy w linię cięcia bocznego od środka piersi i w linię cięcia 
krzywej pachy. W tym celu otwieramy formę przodu na linii cięcia od punktu P

26 

do punktu T

19

 

i do punktu P

6

  

Zaszewkę piersiową przemieszczamy według rysunku nr 15.  

 

 

Rys. 15. Konstrukcja i modelowanie form tyłu i przodu sukni dla figury D 
Źródło:

 

Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 29

Konstrukcja form rękawa 

R

4

 P

11

 =  (

2

1

 P

10

 R

1

+ P

11

 R

3

) - 

(

20

1

 P

10

 R

+ P

11

 R

 ) - 1,5  

÷ 2,0 cm 

R

4

 N = RvNv + 1,0 

N N

1

= 2,0 cm 

R

4

 T

8

 = 

0

,

5

2

1

+

RvNv

 

P

11

 P

17

 =  P

11

 P

14

 – 0,5 

 P

17

 P

18

 = 1,0 

P

11

 P

19

 = P

2

 P

3

 + 5,0 

R

5

 R

6

 = 

4

1

  R

4

 P

11

   

 N N

2

= 13,0 cm 

 R

4

 R

7

 = 

2

1

 R

4

 R

5

 + 1,0 

R

4

 R

8

 =  

4

1

 R

4

 R

5

 + 1,0 

P

11

 P

20

 =   

2

1

 P

11

 P

19

 + 0,5 

R

6

 R

9

 =  

2

1

 R

6

 R

7

  

R

6

 R

10

 =  

10

1

 R

6

 R

7

  

R

8

 R

11

 =  

2

1

 R

8

 P

18

  

 
Modelowanie konstrukcyjne formy rękawa 
 
T

8

 T

10

 =  0,5cm 

T

9

 T

11

 =  1,5 cm 

Zwężenie szerokości rękawa na linii łokcia. Punkt T

11

  łączymy prostymi z punktami: N

i R

otrzymujemy punkt P

21

   

P’

17

 P

22

 = P

14

 P

16 

Odcinek  P

14

 P

16

   mierzymy na formie przodu po krzywej pachy. Punkt P

22

  wyznacza położenie 

linii szwu wewnętrznego rękawa    
P

22

 P

23

 =  P

15

 P

13 

+  0,5  

÷ 0,8 cm 

Odcinek P

15

 P

13

  mierzymy na formie tyłu po krzywej pachy. Dodatek konstrukcyjny wynoszący 

0,5

÷ 0,8 cm jest wielkością wdania główki rękawa do pachy. Punkt P

23

  jest punktem 

montażowym główki rękawa z punktem P

13

  na krzywej pachy tyłu. 

 P

23

 R

12

 =  P

13

 R

1

 

Odcinek P

13

 R

1

 mierzymy na formie tyłu po krzywej pachy przy zamkniętej zaszewce barkowej  

P’

17

 R

13

 = P

14

 R

Odcinek P

14

  R

3

  mierzymy na formie przodu po krzywej pachy. Długość krzywej między 

punktami    R

12

 R1

wyznacza wielkość wdania główki rękawa do krzywej pachy tyłu i przodu 

części barkowej na odcinku między punktami montażowymi  P

13

 P

14

 formy tyłu i przodu.    

R

13

 R

14

 = 

3

1

 R

12

 R

13 

Punkt R

14

  jest punktem montażowym główki rękawa  ze szwem barkowym. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 30

T

11

 T

12

 =  P

21

 P

22

 

Z punktu P

22 

 przez punkt T

12

 prowadzimy prostą, która wyznacza linię szwu wewnętrznego  

i otrzymujemy punkt   N

3

   

Formę rękawa w rozłożeniu otrzymujemy przez rozłożenie siatki: 

–  Tylną cześć rękawa po prostych: R

6

 T

11 

i T

11

 N

2

 

–  Przednią część rękawa po prostych: P

18

 T

10

 i  T

10

 N 

Poprawiamy linię dołu rękawa i linię przedniej części szwu wewnętrznego rękawa. W celu 
zmniejszenia wielkości kątowej zaszewki łokciowej na linii dołu rękawa część zaszewki 
przemieszczamy do linii szwu wewnętrznego jak na rysunku nr 16. Wyznaczoną wartość 
liczbową równą 1,0 cm wdajemy przy montażu szwu. Zaszewkę  łokciową przesuwamy  
w kierunku szwu wewnętrznego tyłu i skracamy jak na rysunku. Wyznaczamy punkty 
montażowe główki rękawa z krzywą pachy tyłu i przodu. 
 

 

Rys. 16. Konstrukcja i modelowanie form rękawa z zaszewką dla figury D 
Źródło:

 

Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995. 

 
Konstrukcja i modelowanie form kołnierza 
 
Formę kołnierza konstruujemy na fragmencie form przodu. Przedłużamy linię barku:  
S

5

 K = 1,5 cm 

S

7

 P

27

 = 19,5 cm 

Punkt  P

27 

 wyznacza długość zapięcia. Wyznaczamy miejsce dziurki – powstaje punkt W.  

Z punktu W,  przez punkt K, prowadzimy prostą – linię załamania kołnierza. Nanosimy fragment 
kształtu kołnierza na formę przodu i przenosimy po linii załamania kołnierza.  
K K

1

  = S S

3

 + 0,5 

Odcinek S S

3

 mierzymy po krzywej podkroju szyi. Z punktu  S

5

 zakreślamy  łuk promieniem 

równym długości odcinka  S

5

 K

1

  

K

1

 K

2

 = 3,0 cm 

Na przedłużeniu prostej S

5

 K odmierzamy 0,5 cm. Otrzymany punkt łączymy linią przerywaną  

z punktem K

2

. Wykreślamy linię środka kołnierza.  

K

2

 K

3

 = 1,0 cm 

Punkt K

3

 łączymy krzywą styczną z krzywą podkroju szyi. 

K

3

 K

4

 = 4,5 cm – szerokość kołnierza. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 31

 

Rys.17. Konstrukcja i modelowanie form kołnierza 
Źródło:

 

Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995. 

 
Konstrukcja i modelowanie marynarki męskiej dla figury typu D 
 
Standard konstrukcji odzieży męskiej dla typów figury C i D różni się od standardu odzieży 
męskiej dla typów figury A i B konstrukcją zaszewki brzusznej (kieszeniowej) - ze względu na 
duże wielkości występów brzucha (duże obwody pasa w stosunku do obwodów klatki 
piersiowej).  
 
Opis modelu  

 
 
Jednorzędowa klasyczna marynarka zapinana na dwa guziki  (dla tego typu 
figury górne zapięcie musi być umieszczone na linii talii). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys.18. Projekt plastyczny marynarki jednorzędowej dla typu figury D 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
Wymiary: 

ZWo 176,0cm 
opx   

112,0 cm 

ot   

110,0cm 

obt    

116,0cm 

os 42,0 

cm 

XcXc

 

41,2cm

 

PcPl 14,0cm 
XlXl 42,8cm 
SyTy 43,5cm 
SySvXpTp 56,2cm 
RvNv 60,0cm 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 32

Podział połowy klatki piersiowej: 
a)  na podstawie wymiarów: 

Połowa szerokości tyłu                    =  XcXc

2

1

= 20,6cm 

Szerokość pachy                              = PcPl = 14,0cm 

Połowa szerokości przodu               =  XlXl

2

1

= 21,4cm 

 

Połowa obwodu klatki piersiowej     = 

2

1

opx = 56,0cm 

 

Opis konstrukcji tyłu i przodu 

(obliczenie odcinków konstrukcyjnych)  

SP =  

+

ZWo

15

1

 

10

1

opx + 0,8cm 

SC =  SP

2

1

 

ST = SyTy  

TB = 

10

1

ZWo + 2,0 cm 

SD = długość  marynarki 
TT

1

 = 4,0cm 

BB

1

 = 4,5cm 

P

1

P

2

 = (

40

7

opx+1,0) + 2,0cm 

P

2

P

3

 = 

8

1

opx + 2,0 + 8,5 ( rozsunięcie) 

P

3

P

4

 =(

5

1

opx – 1,0) + 3,5cm 

P

1

 P

4

 = (

2

1

opx + 0) + 7,5 + 8,5 (rozsunięcie) 

T

3

T

4

 =  P

3

P

4

 + 3,0cm 

T

4

T

5

 = 1,5cm 

SS

2

 = 

5

1

os + 0,4cm 

S

2

S

3

 = 2,5cm 

S

3

S

4

 = 0,5cm 

T

3

T

6

 = 

2

1

 T

3

T

4

 

P

3

P

5

 =  

2

1

 P

3

P

4

  - 0,5cm 

T

7

S

5

 = [SySvXpTp – (SS

2

+ 0,5)] + 1,0cm 

S

5

S

6

 = SS

2

 + 1,0cm 

S

6

S

7

 =  S

5

S

6

 

T

4

D

2

 = T

1

D

1

 +  1,5cm 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 33

D

2

D

4

 = 

2

1

D

2

D

3

 

S

1

R = 1,5cm 

P

3

R

1

 = P

2

R – 1,6 cm 

S

5

R

3

 = S

3

R

2

 - 0,8 cm 

P

2

P

6

 = 2,5cm 

P

6

P

8

 =  

4

1

P

6

S

1

 + 0,5 cm 

P

8

P

9

 = 1,0cm 

P

7

P

10

 = P

6

P

8

 - 2,5 cm 

P

8

P

11

 = 1,5cm 

 

 konstrukcja boczka

 

T

3

K = 

16

1

ZWo – 3,5cm 

T

5

K

1

 = T

3

K + 1,5cm 

P

3

P

12

 = 3,5cm 

KK

2

 = 1,5cm 

P

12

P

13

 = 2,5cm 

P

13

P

14

 = 2,0cm 

P

14

P

15

 = P

2

P

3

-  P

3

P

12

 

P

12

P

2

 = 4,0cm 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 34

 

Rys.19. Konstrukcja tyłu, boczka i przodu marynarki dla typu figury D. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
Konstrukcja rękawa 

R

4

P

7

 = 

2

1

(P

6

R

2

 + P

7

R

3

) - 

20

1

 (P

6

R

2

 + P

7

R

3

R

4

N = RvNv + 3,0cm 

NN

1

 = 2,5cm 

P

7

T

11

 =  

2

1

 P

7

N – 1,0cm 

P

7

P

16

 = P

7

P

10

 

R

4

R

5

 = P

2

P

3

+ 6,5cm 

NN

2

 = T

11

T

12

 - 6,0cm 

R

5

R

6

 = 

2

1

 R

4

P

7

 - 1,0cm 

R

4

R

7

 =   

2

1

 R

4

R

5

 + 1,0cm 

R

4

R

8

 =   

2

1

 R

4

R

7

 

P

10

R

9

 = 

3

1

 P

16

R

8

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 35

P

7

P

17

 = 

2

1

 R

4

R

5

 + 0,5cm 

 

Rys.20. Konstrukcja rękawa do  marynarki dla typu figury D. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
Modelowanie form tyłu,  boczka i przodu marynarki 

 

Rys.21. Modelowanie form tyłu, boczka i przodu marynarki. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 36

SD = 76,0cm – długość marynarki 
 
Kolejność czynności: 
−  Wykreślenie zaszewki piersiowej i zaszewki brzusznej: 

T

7

T

13

 = 1,5cm – położenie zaszewki piersiowej na obniżonej linii talii. 

Punktu T

13

 prowadzimy równoległą do prostej T

7

P

5

 i prostopadłą do linii bioder – powstaje 

punkt D

6

 na linii dołu, a na linii kieszeni punkt  K

3

P

18

P

19

 = 6,0cm – otrzymujemy odcinek T

13

P

19

 - wysokość zaszewki piersiowej. 

Od punktu D

6

 odmierzamy: 

-  w prawo: 1,0cm – otrzymany punkt łączymy prostą z punktem K

3

-  w lewo: odcinek  D

2

D

4

- szerokość zaszewki brzusznej; otrzymany punkt łączymy 

prostą z punktem T

13

; powstaje odcinek K

3

K

4

- szerokość zaszewki piersiowej na linii 

kieszeni. 
Z punktu D

4

 wystawiamy prostopadłą. Należy wyrównać  długość krawędzi zaszewki 

brzusznej i wykreślić linię dołu zgodnie z rysunkiem nr 21. 

−  Wykreślenie linii bocznej tyłu i tylnej linii boczka (szew boczny) oraz linii bocznej przodu 

 i przedniej linii boczka (szew boczka): 

−  od punktu D

5

odmierzamy w prawo 1,0cm – otrzymany punkt łączymy prostą  

     z punktem  K

2

Obliczenie wielkości t przypadającej na wcięcie form tyłu, boczka i przodu na obniżonej linii 
talii: 

t = (T

1

T

2

 + T

10

T

9

 + T

8

T

5

) – (

2

1

ot + 5,0cm) 

gdzie: 5,0cm – wielkość dodatku konstrukcyjnego  w połowie obwodu pasa. 
Rozmieszczenie tej wielkości: 
T

2

T

14

 = 2,2cm 

T

10

T

15

 = 2,2cm 

T

9

T

16

 = 0,6cm 

T

8

T

17

 = 0,5cm 

 
          t = 5,5cm 
 
Obliczenie wielkości b przypadającej na wcięcie lub poszerzenie boczka na linii bioder:  

b = (B

1

B

2

 + B

7

B

6

 + B

5

B

4

) – (

2

1

obt + 4,0cm) 

gdzie: 4,0cm - wielkość dodatku konstrukcyjnego  w połowie obwodu bioder. 
B

7

B

8

 = b 

W naszym przypadku (przy obt = 116,0cm) tylna linia boczka przechodzi przez punkt leżący 
wewnątrz siatki konstrukcyjnej (wcięcie). Natomiast w przypadku konstruowania marynarki 
dla indywidualnej figury o dużym obwodzie bioder otrzymujemy wartości ujemne wielkości  
b; wtedy linia boczka będzie przechodzić przez punkt leżący na zewnątrz siatki 
konstrukcyjnej (poszerzenie). 

−  Wykreślenie krzywej podkroju pachy przy złączeniu linii bocznej tyłu i tylnej linii boczka 

(szew boczny) oraz linii bocznej przodu i przedniej linii boczka (szew boczka) na krótkich 
odcinkach należy wykonać sprawdzenie przebiegu krzywej podkroju pachy przy złączeniu 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 37

linii barków (szwu barkowego). W odległości 1,0cm (szerokość szwu) od krawędzi pachy 
wykreślamy linię szycia – linia przerywana. 

 

Rys.22. Wykreślenie krzywej podkroju pachy do  marynarki. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 

Rys.23. Przebieg krzywej podkroju pachy przy złączeniu linii barków. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
−  Modelowanie zaszewki kieszeniowej (brzusznej) i zaszewki piersiowej. 

Formę przodu przecinamy według: 
−  prostych  poprowadzonych z punktu P

19

−  prostej P

19

T

13

 i krawędzi zaszewki piersiowej, 

−  linii kieszeni, 

−  krawędzi zaszewki brzusznej. 
Zamykamy zaszewkę brzuszną, a szerokość zaszewki piersiowej rozstawiamy do 2,0cm – 
powstaje zaszewka kieszeniowa. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 38

 

Rys.24. Forma konstrukcyjna przodu marynarki. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 

−  Modelowanie kształtu wyłogu : 

-  dodajemy wielkość dodatku na zapięcie i rozmieszczamy dziurki, 
-  przedłużamy linię barku. 

S

5

S

8

 = 2,0cm, punkt S

8

 wyznacza położenie linii załamania wyłogu. 

Od punktu S

8

 prowadzimy linie załamania wyłogu do krawędzi przodu na wysokości 

górnego zapięcia. 

 

Rys.25. Forma modelowa przodu marynarki jednorzędowej. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 39

−  Wykreślenie krzywej wykroju szyi przy złączeniu linii barków (szwu barkowego). 

 

Rys.26. Wykreślenie krzywej wykroju szyi do  marynarki. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
Konstrukcja i modelowanie formy kołnierza 
S

8

K = 2,0cm 

S

8

K

1

 = 2,5cm 

Z punktu K prowadzimy prostą przez punkt K

1

S

8

K

2

 = (SS

2

 + 0,5cm) – 1,0cm 

gdzie:  (SS

2

 + 0,5cm) – odpowiada długości krzywej podkroju szyi tyłu (S

'

S

3

). 

Z punktu S

8

 zakreślamy łuk o promieniu równym odcinkowi  S

8

K

2

. Z punktu S

8

 zakreślamy 

łuk o promieniu równym odcinkowi: od punktu  S

8

 do punktu odcięcia stójki. 

 

Rys.27. Konstrukcja i modelowanie formy kołnierza z odcinaną stójką. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
Konstrukcja i modelowanie form rękawa  
 
Kolejność czynności: 
−  Wykreślenie krzywej główki i podkroju rękawa; w odległości 1,0 cm (szerokość szwu) od 

krawędzi krzywej główki i podkroju rękawa, wykreślamy linię szycia – linia przerywana. 

−  Wykreślenie przednich linii wierzchu i spodu – szew przedni (równoległe skośne kreski 

oznaczają równoległość tych linii). 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 40

−  Wyznaczenie punktów montażowych:  

w  = OR – OP 
gdzie: 
 w – wielkość wdania,   
OR – obwód rękawa, 
OP - obwód pachy. 
Obwód rękawa i obwód pachy mierzone są po liniach szycia.  
P

12

P’

11

= P

10

P

11

   

Odcinek P

10

P

11

  odmierzamy po linii szycia podkroju pachy z rysunku  nr 21 i przenosimy na 

linię szycia podkroju rękawa. 
P’

11 

P

20

= ¼ w 

Wielkość wdania na odcinku podkroju rękawa. Punkt P

20

 jest punktem montażowym rękawa 

z punktem  P

11

  pachy tyłu. 

P

12

R

10

= P

10

R

3

  

P

20

R

11

= P

11

R

2

  

Odcinki P

10

R

3

 i P

11

R

2

 odmierzamy po linii szycia pachy przodu i tyłu z rysunku nr 21 

i przenosimy na linię szycia główki rękawa.     
R

10

R

12

= ½ R

10

R

11

 – 0,2 cm 

Punkt R

12

 jest punktem montażowym rękawa ze szwem barkowym.  

−  Wykreślenie tylnych linii wierzchu i spodu (szew tylny – łokciowy); położenie tego szwu 

może być na dowolnej wysokości podkroju rękawa. 

Rysunek 28 przedstawia wyznaczone punkty montażowe w rękawie połączonym na tylnych 
liniach. 
 

 

Rys.28. Punkty montażowe w rękawie. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 41

 

Rys.29. Formy dwuczęściowego rękawa ze szwami przednim i tylnym – łokciowym do marynarki. 
Źródło:

 

Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997. 

 

4.7.2. Pytania sprawdzające 

 
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia. 

1.   Jaka jest  różnica między obwodem klatki piersiowej i bioder u reprezentantki figury  

typu D? 

2.   Jaki rodzaj odzieży jest odpowiedni dla figury typu C i D? 
3.   Jakie wymiary potrzebne są do wykonania konstrukcji sukni damskiej? 
4.   Dlaczego w konstrukcji odzieży dla figur typu C i D należy zwiększyć wartość  kątową 

zaszewki piersiowej i wydłużyć długość przodu? 

5.   Jakie wymiary potrzebne są do sporządzenia konstrukcji marynarki męskiej? 
 

4.7.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wypisz z tabeli wymiarów wymiary dla reprezentantki figury typu C, które niezbędne  

są do wykonania konstrukcji sukni. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  wypisać miary reprezentantki figury typu C, 
2)  przedstawić wyniki swojej pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 42

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  tabele wymiarów z wymiarami szczegółowymi z podziałem na grupy typologiczne, 
–  karta odpowiedzi. 
 
Ćwiczenie 2  

Na podstawie wypisanych miar i podanego opisu, oblicz długości odcinków konstrukcyjnych 

niezbędnych do narysowania siatki konstrukcyjnej sukienki. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  obliczyć długości odcinków konstrukcyjnych, 
2)  wyniki wpisać do karty odpowiedzi. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  plansze z wypisanymi odcinkami konstrukcyjnymi, 
–  kalkulator, 
–  karta odpowiedzi. 
 
Ćwiczenie 3   

Na podstawie obliczonych odcinków konstrukcyjnych wykonaj konstrukcję i modelowanie 

form sukni tyłu i przodu dla figury typu C. 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  narysować siatkę konstrukcyjną sukni, 
2)  wykonać modelowanie konstrukcyjne przodu i tyłu, 
3)  wykreślić kontury zmodelowanych form, 
4)  zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  papier do kreślenia konstrukcji, 
–  przybory kreślarskie. 
 
Ćwiczenie 4 

Wypisz z tabeli wymiarów, wymiary dla reprezentanta figury typu C i oblicz długości 

odcinków konstrukcyjnych niezbędnych do narysowania siatki konstrukcyjne marynarki. 

Sposób wykonania ćwiczenia. 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  wypisać miary reprezentanta figury typu C, 
2)  obliczyć długości odcinków konstrukcyjnych, 
3)  przedstawić wyniki swojej pracy. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  tabele wymiarów z wymiarami szczegółowymi z podziałem na grupy typologiczne, 
–  plansze z wypisanymi odcinkami konstrukcyjnymi, 
–  kalkulator, 
–  karta odpowiedzi. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 43

Ćwiczenie 5  

Na podstawie obliczonych odcinków konstrukcyjnych wykonaj konstrukcję i modelowanie 

form tyłu, boczka i przodu  marynarki dla figury typu C. 
Sposób wykonania ćwiczenia. 
 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  narysować siatkę konstrukcyjną marynaki, 
2)  wykonać modelowanie konstrukcyjne przodu, boczka  i tyłu, 
3)  wykreślić kontury zmodelowanych form, 
4)  zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  papier do kreślenia konstrukcji, 
–  przybory kreślarskie. 
 
 

4.7.4. Sprawdzian postępów 

 

Czy potrafisz: 

   

Tak  

Nie 

1) podać różnicę między obwodem klatki piersiowej i bioder dla figury typu C i D?   

 

 

2) scharakteryzować odzież dla figury typu C i D? 

 

 

 

3) wypisać miary potrzebne do wykonania konstrukcji sukni? 

 

 

 

 

 

4) podać cel zwiększenia wartości kątowej zaszewki piersiowej  

i wydłużenia długości przodu? 

 

 

 

5) narysować  siatkę konstrukcyjną sukni damskiej? 

 

 

 

6) wykonać modelowanie sukni dla sylwetki typu C? 

 

 

 

7) wykonać modelowanie marynarki męskiej dla sylwetki typu D? 

 

 

 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 44

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ 

 
Test nr 1 
INSTRUKCJA  DLA  UCZNIA 

1.  Test składa się z dwóch części i zawiera  16 zadań.  
2.  Do każdego zadania podana jest instrukcja wykonania zadania.  
3.  Przed rozpoczęciem  przeczytaj dokładnie polecenia. 
4.  Łącznie możesz otrzymać 16 punktów.  
5.  Na wykonanie zadań testowych  masz 60 minut. 
6.  Do wykonania ostatniego zadania 16 wykorzystaj przygotowane formy bluzki.  
7.  Odpowiedzi wpisuj w kartę odpowiedzi. 

 

Część 1 

W podanych zadaniach wybierz prawidłową odpowiedź i zakreśl ją znakiem X. Jeżeli 

wybraną odpowiedź chcesz zmienić na inną to błędną weź w kółko a właściwą zaznacz znakiem X. 
 
1.  Figura charakteryzująca się zgarbionymi plecami, słabo rozwiniętą klatką piersiową to: 

a)  figura prosta  
b)  figura normalna 
c)  figura sprężysta  
d)  figura pochyła  

 
2.  Figura o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej wymaga: 

a)  wydłużenia przodu i skrócenia tyłu w części pachowej 
b)  wydłużenia tyłu i skrócenia przodu w części pachowej 
c)  wydłużenia przodu i tyłu w części piersiowej 
d)  nie wymaga żadnych zmian   

 

3.  Przystosowanie form odzieży dla figury sprężystej wymaga kontrolnych wymiarów: 

a)   XlXl, XcXc 
b)   RvRv, XcXc 
c)   SyTy, SySvXpTp 
d)  SyTy, XcXc 

 

4.  Pomiar kontrolny ZTv zdejmujemy przy figurze: 

a)  o jednym biodrze niższym  
b)  o jednym barku niższym  
c)  z bocznym skrzywieniem kręgosłupa 
d)  normalnej 

 
5.  Sylwetka kobieca o wymiarach 164/108/124 należy do: 

a)   typu B 
b) typu 

c) typu 

d)  typu D  

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 45

6.  Nogi schodzące się w kolanach a rozchodzące w kostkach nazywa się nogami, 

a)  koślawymi „X” 
b)  szpotawymi  
c)  nogami „O” 
d)  krzywe 

     
7.  Do modelowania form spodni na nogi „O” zdejmuje się wymiar: 

a)  ZTv  z prawej i lewej strony 
b)  rozstawienie nóg w kolanach  
c)  rozstawienie nóg w kostkach 
d)  długości krocza 

 

8.  Modelowanie form marynarki z bocznym skrzywieniem kręgosłupa wymaga: 

a)  skrócenia linii boku po stronie obniżonego barku i wydłużenia po stronie przeciwnej. 
b)  wydłużenia linii boku po stronie obniżonego barku 
c)  skrócenia linii boku po stronie podwyższonego barku 
d)  nie wymaga żadnych zmian   

 
 

Część II 

W podanych zadaniach należy przyporządkować, pogrupować,  uzupełnić wypowiedź, 

połączyć w pary przedstawione informacje, zmodelować. 
 
9.  Poniżej wymieniono czynności jakie należy wykonać przy modelowaniu form spodni  na 

nogi „O” . Wpisz prawidłową kolejność (np. 1 a) 

Nazwa czynności

 

a) przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię złożenia nogawki  
oraz linię kolana  

b) zdjąć wymiar kontrolny rozstawienia nóg w kolanach 

c) rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii złożenia do linii dołu 

 d) rozciąć linię kolana od strony zewnętrznej do linii złożenia 

e) rozstawić formy boczne o wielkość = 1/4 rozstawienia nóg w kolanach 

f) wykreślić linie konturowe przodu i tyłu spodni   

 
 

10.  Z lewej strony zamieszczone są symbole wymiarów, a z prawej nazwy każdego symbolu. 

Połącz w pary symbol z nazwą (np. 1-b) 

 
 

1)  ZTv                            

a) obwód bioder                                                                                          

2)  opx                             

b) łuk długości tyłu do talii                               

3)  obt                              

c) wysokość talii                                                           

4)  SySvXpTp                 

d) łuk długości przodu do talii                                    

5)  SyTy                         

e) obwód klatki piersiowej                          

                                                                                                                                           
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 46

11.  Który z przedstawionych poniżej fasonów odzieży jest najodpowiedniejszy dla sylwetek 

typów C i D                                                                                                                        

    a)                                                          b)                                                                     c) 

                        

                                             

  

 
12.  Uzupełnij poniższe zdanie  

Figura o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej wymaga skrócenia………………. 
i wydłużenia…………………..w części pachowej. 

 
13.  Dla jakiej figury przystosowano poniższą formę: 
  

                                      

         

 

14.  Uzupełnij poniższe zdanie: 

Spodnie „X” wymagają ……………. nogawki od strony……………… i poszerzenia na 
linii   kolan. 
Spodnie „O” wymagają ……………… nogawki od strony ……………. i poszerzenia na 
linii kolan. 

 

15.  Mając dane wymiary kontrolne figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa, ustal o ile 

należy skrócić formy marynarki po stronie obniżonego barku, a ile wydłużyć po stronie 
podwyższonego barku. 
ZRv   = 147,0 cm – po stronie podwyższonego barku 
ZRv   = 144,0 cm – po stronie obniżonego barku 

 

16.  Przystosuj formę spódnicy podstawowej dla figury o jednym biodrze niższym mając 

wymiary kontrolne: 
ZTv – strona lewa   = 102,0 cm  
ZTv – strona prawa = 100,0 cm 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 47

KARTA  ODPOWIEDZI

 

 

Imię i nazwisko ................................................................................................ 
 

Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych 

 
 
Zakreśl poprawną odpowiedź 

 

Nr 

zadania 

Część I 

Punkty 

a b c d  

a b c d  

a b c d  

a b c d  

a b c d  

a b c d  

a b c d  

a b c d  

Część II 

9  

……………………………………………………………............................ 
 
....................................................................................................................... 
 

10  

……………………………………………………………………………… 
 

11 

……… 

12 Figura 

płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej wymaga 

skrócenia………………………….i wydłużenia…………………………..
w części pachowej. 
 

13  

……………………………………………………………………………… 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 48

14 

Spodnie „X” wymagają ……….….…. nogawki od strony……………… 
i poszerzenia na linii   kolan. 
Spodnie „O” wymagają ……………… nogawki od strony ……………. 
i poszerzenia na linii kolan. 
 

15  

……………………………………………………………………………… 
 

16 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 49

6. LITERATURA  

 
1. Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995 
2. Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz. 2. WSiP, Warszawa 1995 
3.  Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP, Toruń 1999 
4. Fałkowska-Rękawek E.: Podstawy projektowania odzieży. WSiP, Warszawa 2000 
5. Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997