Charakterystyki mechaniczne maszyn napędzanych.  

x

n

0

m

mn

0

m

m

n

n

)

M

M

(

M

M













−

+

=

 

W którym: 
Mm0 – moment oporowy wywołany tarciem w częściach ruchomych, 
Mmn – moment oporowy urządzenia przy prędkości znamionowej, 
nn– prędkość znamionowa. 
Wykładnik potęgowy X będzie miał zależnie od rodzaju urządzenia różne wartości. Należy zauważyć, że 
równanie (2.2)   jest słuszne tylko wówczas, gdy n≠0. Jeżeli prędkość jest równa zeru, będzie występował inny 
moment oporowy niż Mm0, wywołany tarciem spoczynkowym. Moment ten w typowych łożyskach 
maszynowych jest większy od momentu tarcia ruchowego.  
 Można wyróżnić cztery grupy maszyn napędzanych, które opisane równaniem (2.2), różnić się będą 
wykładnikiem potęgowym X.  
Gdy X = 0, moment oporowy jest niezależny od prędkości wirowania (krzywa 1 na rys. 2.1). Do tej grupy 
należą takie urządzenia mechaniczne jak suwnice, dźwigi, maszyny wyciągowe,  obrabiarki, walcarki, 
przenośniki taśmowe. 

M

m

n

0

M

m0

2

1

3

4

 

Rys. 2.1. Charakterystyki mechaniczne typowych urządzeń mechanicznych 

Gdy X = 1 moment oporowy zmienia się liniowo w funkcji prędkości (krzywa 2 na rys. 2.1). Taką 
charakterystykę mechaniczną będzie miała obcowzbudna prądnica prądu stałego, obciążona stałą 
rezystancją. 
Gdy X=2 uzyskuje się charakterystykę mechaniczną w kształcie paraboli (krzywa 3 na rys.2.1). 
Do tej grupy należą urządzenia oparte na zasadzie siły odśrodkowej, a mianowicie pompy odśrodkowe, 
wentylatory, turbosprężarki, śruby okrętowe. Taką charakterystykę nazywamy w praktyce wentylatorową. 
Gdy X=−1 uzyskuje się charakterystykę mechaniczną w kształcie hiperboli (krzywa 4 na rys.2.1). Tego typu 
charakterystykę wykazują urządzenia do nawijania i rozwijania taśm i wstęg,