background image

Choroby układu nerwowego w 

ciąży 

background image

Choroby układu nerwowego 

Choroby układu nerwowego u kobiet 
ciężarnych zwiększają ryzyko 
wystąpienia położniczych powikłań w 
trakcie ciąży; 
Ciąża nie stanowi przeciwskazania 
bezwzględnego w przypadku 
konieczności operacji neurologicznej 
 

background image

Choroby układu nerwowego 

Ciąża wywiera wpływ na przebieg takich 

schorzeń neurologicznych jak: padaczka, bóle 

głowy, stwardnienie rozsiane, miastenia, 

tetraplegia, guzy OUN i przysadki mózgowej 
W ciąży mogą rozwinąć się następujące 

powikłania neurologiczne: rzucawka, choroby 

naczyniowe mózgu, guzy mózgu, urazy 

czaszkowo-mózgowe i rdzenia kręgowego, 

zapalenie mózgu, napady drgawkowe 

background image

Choroby układu nerwowego 

1.

Padaczka 

2.

Bóle głowy 

3.

Stwardnienie rozsiane 

4.

Miastenie 

5.

Guzy OUN 

6.

Guzy przysadki mózgowej 

background image

Chorobu układu nerwowego 

7.  Rzucawka 
8.  Choroby naczyń mózgowych 
9.  Neuropatie 
10. Zespoły bólowe okolicy lędźwiowo-

krzyżowej 

11. Pląsawica ciężarnych 
 

background image

Padaczka 

Ciąża ma duży wpływ na jej przebieg 
Def: jest to nagłe, okresowe zaburzenie 

czynności mózgu, wyrażające się napadami 

klinicznymi 
W Polsce na padaczkę choruje 1% populacji, 

a wśród kobiet ciężarnych występuje w 0,5% 
Jest to ciąża wysokiego ryzyka, ma wpływ na 

częstość i ciężkość napadów 

background image

Padaczka 

ETIOLOGIA 

-

Idiopatyczna 

-

Czynniki genetyczne 

-

Czynniki urazowe 

-

Guzy mózgu 

-

Wady naczyniowe mózgu 

-

Zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe 

-

Zatrucie lekami, alkoholem 

background image

Padaczka 

PATOGENEZA 
- kwas gammaaminomasłowy 

(GABA)hamuje pobudliwość neuronów, 
a jego niedobór na skutek zaburzeń 
elektrolitowych, niedoborów 
witaminowych wpływa na wzrost 
pobudliwości neuronów 

background image

Padaczka 

OBJAWY 

-

częściowe- drgawki ograniczone do 
cz.ciała, zaburzenia pamięci, wzrokowe, 
wegetatywne, ciężarna jest przytomna 

-

Uogólnione- utrata przytomności, 
drgawki toniczne, kloniczne, toniczno-
kloniczne oraz atoniczne 

background image

Padaczka 

ROZPOZNANIE 

-

Objawy 

-

EEG oraz TK głowy 

background image

Padaczka a ciąża 

Zmiany fizjologiczne w ciąży zwiększają 
częstość napadów padaczkowych: 

   w I trymestrze odpowiedzialna za to 

HCG, a potem estrogeny; progesteron 
ma działanie antyepileptyczne, ale 
wywołuje zmiany metabolizmu mózgu i 
zaburzenia snu 

 

background image

Padaczka a ciąża 

Powikłania wynikające ze współistnienia 

padaczki i ciąży dla matki: 

   -  krwawienia z pochwy 2xczęściej 
   -  przedwczesne oddzielenie łożyska 3x 
   -  PIH 2x 
   -  PROM 
   -  porody przedwczesne 
   -  urazy mechaniczne 

background image

Padaczka a ciąża 

Powikłania dla płodu: 

   -  wystąpienie drgawek w ciąży 
   -  ryzyko odziedziczenia padaczki na tle    
      genetycznym 
   -  teratogenny wpływ leków  
      przeciwpadaczkowych 

background image

Stan padaczkowy 

Rzadko występuje w ciąży 
Trwa ponad 30min 
Idiopatyczny, gorączkowy, urazy głowy, 
hipoglikemia lub odstawienie leków 
przeciwpadaczkowych 

background image

Stan padaczkowy- 

postępowanie 

Zabezpieczenie dróg oddechowych i 

utrzymanie funkcji życiowych 
Utrzymanie RR, monitorowanie tętna, 

temp.ciała, EKG, funkcji oddechowych, 

zabezpieczenie drogi dożylnej 
Dożylnie podać lorazepam 0,1mg/kg lub 

diazepam 0,2mg/kg, potem fenytoina 15-

20mg/kg, a potem fenobarbital 20mg/kg 

background image

Opieka nad ciężarną z 

padaczką 

Kobiety z padaczką przed zajściem w ciążę 

powinny mieć świadomość teratogennego 

działania leków 
Zasada leczenia- najlepiej monoterapia, 

leczenie modyfikowane przed zajściem w 

ciążę 
Wszystkie leki przeciwpadaczkowe 

przechodzą przez łożysko 
Wady wrodzone głównie przy politerapii 

background image

Opieka nad ciężarną z 

padaczką 

Najczęstszą wadą jest rozszczep wargi i 

podniebienia 
W przypadku stosowania kw.walproinowego 

wady OUN i cewy nerwowej 
W przypadku stosowania barbituranów, u 

dzieci występują krwawienia z powodu 

niedoboru wit.K (podać wit K tydzień przed 

porodem) 

background image

Opieka nad ciężarną 

Kontrolne wizyty co 2 tygodnie- położnik i 

neurolog 
Co 4 tygodnie określanie stężenia leku 

przeciwpadaczkowego w surowicy 
Suplementacja kwasem foliowym, witaminami 

gr.B 
EEG 1x na 3 miesiące 
USG 3x 
Po 38tc hospitalizacja w Oddziale PC 
 

background image

Padaczka nie stanowi wskazania do 
indukcji porodu 
Nie jest również wskazaniem do cięcia 
cesarskiego! 

background image

Wskazania do cięcia 

cesarskiego u kobiet z 

padaczką 

Utrwalone neurologiczne umysłowe defekty u 

matki 
Ograniczona współpraca 
Nasilenie napadów w III trymestrze 
Codzienne występowanie napadów 

częściowych złożonych 
Uprzednie wystąpienie ciężkich drgawek 

podczas fizycznego lub umysłowego stresu 

background image

Nagłe wskazania do cc 

Stan padaczkowy 
Toniczno-kloniczne drgawki w trakcie 
porodu 
Objawy niedotlenienia 
wewnątrzmacicznego 
Brak współpracy z rodzącą 

background image

Bóle głowy 

Jeden z częstszych objawów 
neurologicznych 
Ciąża może je nasilać, powodować 
wystąpienie innego rodzaju bólu lub 
chronić przed bólami występującymi 
wcześniej 

background image

Bóle głowy-rodzaje 

Bóle z napięcia mięśniowego 
Bóle pochodzenia naczynioruchowego 
Bóle głowy z pociągania( zapalenie, 

przemieszczenie struktur wewnątrz i 

zewnątrzczaszkowych) 

LECZENIE-przyczynowe, leki pbólowe-pochodne 

kw.salicylowego, leki przeciwhistaminowe, 

kortykosterydy, furosemid, metoklopramid 

background image

SM 

 
 
Jest to choroba, w której tworzą się liczne 

ogniska demielinizacji i prowadzą do 
ciężkiego kalectwa. 

background image

SM 

Etiologia nieznana-wirusowa, 
immunologiczna, genetyczna 
Częściej występuje u kobiet niż u 
mężczyzn, między 20-40r.ż 

background image

SM 

Przebieg może być łagodny, utajony, złośliwy, 

nawracający w postaci rzutów lub stopniowo 

postępująca 
Objawy-zapalenie pozagałkowe 

nn.wzrokowych, podwójne widzenie 

spowodowane porażeniem nerwów VI, III, 

IV, niepewność w czasie chodzenia, drżenia 

zamiarowe, mowa skandowana, zawroty 

głowy, oczopląs, objawy piramidowe, 

zaburzenia oddawania moczu 

background image

SM u ciężarnych 

Nie ma wpływu na płodność kobiet 
Nie zwiększa ilości poronień ani 

porodów przedwczesnych 
Zwiększa ryzyko wystąpienia SM u 

dziecka 
Zaostrzenia w okresie poporodowym 
Karmienie nie nasila objawów 

chorobowych 

background image

SM-ukończenie ciąży 

Łagodny przebieg- poród drogami 
natury, bez znieczulenia 
zewnątrzoponowego;gdy paraplegia lub 
tetraplegia cęcie cesarskie w 
znieczuleniu ogólnym 

background image

Miastenia 

 
 

Jest to schorzenie autoimmunologiczne 

dotyczące płytek motorycznych w 
mięśniach poprzecznie prążkowanych 

background image

Miastenia 

 
  Charakteryzuje ją osłabienie mięśni po 

wysiłku, które ustępuje po spoczynku. 

   Rozpoznanie oparte jest na 

stwierdzeniu w surowicy przeciwciał 
przeciw receptorom acetylocholiny oraz 
występowaniu objawów. 

background image

Miastenia 

OBJAWY 

-

Męczliwość 

-

Początek w mięśniach gałki ocznej, 
podniebienia i przełyku 

-

Poprawa po podaniu leku hamującego 
esterazę cholinową 

background image

Miastenia 

Nie obserwuje się wzrostu odsetka wad 

wrodzonych ani poronień 
Zwiększona częstość porodów 

przedwczesnych 
Przeciwciała przechodzą przez łożysko, wobec 

czego 10-15% noworodków będzie miało 

miastenię (hipotonia, słaby krzyk, trudności w 

karmieniu, zaburzenia oddechowe) 
Miastenia noworodka pojawia się w 1-2dobie 

życia i ustępuje po 4 tygodniach  

background image

Miastenia 

Czasami ze względu na częstość 
miastenii istnieje konieczność 
przerwania ciąży 
U ciężarnej nie wolno stosować 
siarczanu magnezu 
W czasie porodu obecny anestezjolog 

background image

Miastenia 

Leczenie w czasie ciąży-  
             inhibitory cholinesterazy 
             kortykosterydy 
             plazmafereza 
             tymektomia- przed ciążą lub u 

ciężarnych z ciężką miastenią 

background image

Zespoły bólowe okolicy 

lędźwiowo-krzyżowej 

Ból tej okolicy jest pochodzenia kostnego i 

mięśniowego i nie wynika z porażenia korzeni 

nerwowych 
Dolegliwości wynikają ze zmian 

ogólnoustrojowych  zachodzących w okresie 

ciąży- zmiany hormonalne, przesunięcie 

środka ciężkości do przodu, rozciąganie 

mięśni, wzrost lordozy lędźwiowej i 

przesunięcie k.krzyżowej do przodu 

background image

Zespoły bólowe cd. 

W efekcie dochodzi do obciążenia stawów, 

krążków międzykręgowych i więzadeł odcinka 

lędźwiowo-krzyżowego oraz do rozluźnienia 

połączeń  miednicy i kręgosłupa 
Wzrost masy ciała, zmiana postawy ciała oraz 

uraz mechaniczny podczas porodu mogą 

doprowadzić do uszkodzenia połączeń okolicy 

lędźwiowej i przepukliny krążka 

mędzykręgowego( bóle promieniujące do 

kończyn, zaburzenia czucia 

powierzchownego) 

background image

Zespoły bólowe cd. 

Nadmierna lordoza i przeciążenie 
stawów międzykręgowych powodują 
ucisk i podrażnienie włókienbólowych, 
czuciowych i ruchowych gałęzi tylnej 
nerwu rdzeniowego- bóle tępe, trudne 
do umiejscowienia, promieniujące do 
pachwin lub kończyn dolnych 

background image

Zespoły bólowe cd. 

W III trymestrze na skutek zaburzeń 
uwapnienia kości pojawiają się bóle ok. 
biodra- przemijająca osteoporoza biodra 
W czasie porodu występują bóle 
lędźwiowokrzyżowe-wysiłek fizyczny, 
zakwaszenie mięśni i podrażnienie 
splotu lędźwiowokrzyżowego 

background image

Zespoły bólowe cd. 

LECZENIE 

-

ograniczenie wysiłku fizycznego- częste 

płaskie ułożenie 

-

Nocny odpoczynek na twardym podłożu 

-

Leki pbólowe i uspokajające oraz miejscowe 

ostrzykiwanie środkami znieczulającymi 

-

Leczenie operacyjne w przypadku przepukliny 

krążka międzykręgowego, w połogu 

background image

Pląsawica ciężarnych 

Chorea gravidarum

 

Występuje u młodych kobiet 
W większości są to pierwiastki 
Dotyczy I trymestru 
Patogeneza jest niejasna 
Obraz kliniczny: skurcze pląsawicze 

mięśni, głównie k.górnych i tułowia; 

obok zmian neurologicznych w 

30%stwierdza się zapalenie wsierdzia 

background image

Pląsawica ciężarnych cd. 

Towarzyszące objawy reumatyczne rzadko 

występują w ciąży 
W badaniach laboratoryjnych stwierdza się: 

przyspieszone OB, leukocytozę, w EEG 

zmiany o charakterze rozlanym 
Czas trwania tydzień do 8 miesięcy 
Leczenie zachowawcze- leki uspokajające, 

witaminy, odpoczynek zapewniający chorej 

spokój psychiczny 

background image

Rzucawka 

 
   Jest to stan charakteryzujący się 

występowaniem napadów drgawek i/lub 
śpiączką u kobiet ciężarnych po 20 tyg. 
ciąży lub położnic z ciężkim stanem 
przedrzucawkowym (nadciśnienie 
tętnicze, białkomocz, obrzęki) 

background image

Rzucawka 

   Do jej rozwoju dochodzi na skutek 

skurczu tętniczek, wzrostu oporu 
naczyniowego i zaburzeń autoregulacji 
krążenia mózgowego. Następnie 
dochodzi do obrzęku mózgu i 
wynaczynienia krwi, zakrzepów w 
krążeniu mózgu. To wszystko prowadzi 
do powstania ognisk drgawkowych. 

background image

Rzucawka cd. 

Postępowanie: 

-

przerwanie napadu rzucawki- fenytoina z 

fenobarbitalem, ciągły wlew leku 

hipotensyjnego( siarczan magnezu) 

-

Zapewnienie dostępu do dwóch dużych 

naczyń obwodowych 

-

Kontrola diurezy 

-

Równoczasowe monitorowanie dobrostanu 

płodu 

background image

Rzucawka cd. 

Dążyć do ukończenia ciąży 
Ścisła kontrola w okresie poporodowym 
Śmiertelność matek z powodu rzucawki 
wynosi 14%, płodów 10-28%.  

background image

Podsumowanie 

Istnieje możliwość badań obrazowych w 
okrsie ciąży-TK(zakrzepica żył mozgu i 
guzy mózgu); MR (SM, guzy mózgu, 
zespoły bólowe okolicy lędźwiowo-
krzyżowej) 
Przy objawach oponowych(zapalenia, 
krwotoki)wykonuje się nakłucie 
lędźwiowe 

 

background image

Podsumowanie cd. 

Hospitalizacja ciężarnej w III trymestrze 

z porażeniem kk.dolnych i miastenią 
Rozwiązanie ciąży w zależności od 

rodzaju i zaawansowania choroby: 

cięcie cesarskie w przypadku:tętniaka, SM 

z porażeniem dwu-lub 

czterokończynowym, guza mózgu, 

zapalenia wielomięśniowego