„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

            NARODOWEJ 

 

 

 

 

 

Dorota Wójcik 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 

Nagrywanie i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji 
radiowej 313[06].Z2.03 

 

 

 

 

 

 

 

 

Poradnik dla nauczyciela  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 

Wydawca   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1 

Recenzenci: 
mgr Janusz Kalinowski 
mgr Dariusz  Janik 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Dorota Wójcik 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Joanna Stępień 
 
 
 
 

 
 

 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  ,,Nagrywanie 
i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji radiowej”, 313[06].Z2.03 zawartego w modułowym 
programie nauczania dla zawodu asystent operatora dźwięku. 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2 

SPIS TREŚCI

  

 

   

 

 

 

 

 

 

 

1. Wprowadzenie 

3 

2. Wymagania wstępne  

5 

3. Cele kształcenia 

6 

4. Przykładowe scenariusze zajęć  

7 

5. Ćwiczenia 

10 

5.1. Charakterystyka radia 

10 

   5.1.1. Ćwiczenia 

10 

5.2. Nagrywanie i obróbka dźwięku 

12 

   5.2.1. Ćwiczenia 

12 

5.3. Transmisja dźwięku spoza studia 

15 

 5.3.1. Ćwiczenia 

15 

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów                                                                                                        

17 

7. Literatura                                                                                                                                   

31 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3 

1. WPROWADZENIE

  

 

 

 

 

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela  „Nagrywanie  i  obróbka  dźwięku            

na  potrzeby  produkcji  radiowej”,  który  będzie  pomocą  w  prowadzeniu  zajęć  dydaktycznych 
w szkole kształcącej w zawodzie asystent operatora dźwięku. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania  wstępne  tj.  zakres  wiedzy,  którą  uczeń  powinien  juŜ  posiadać,  aby  mógł 
swobodnie korzystać z poradnika, 

−

 

cele  kształcenia  –  wykaz  umiejętności,  które  uczeń  będzie  nabywał  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

ć

wiczenia – przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 

nauczania oraz środkami dydaktycznymi, 

−

 

ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

−

 

literaturę. 

 

W  materiale  nauczania  w  Poradniku  dla  ucznia  treści  omówiono  w  sposób  ogólny,  ale 

wystarczający do osiągnięcia celów kształcenia tej jednostki modułowej. 

Wskazane  jest  zachęcenie  uczniów  do  skorzystania  z  literatury  zamieszczonej  na  końcu 

poradnika. 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  na  przykład  metody 
przypadków lub metody inscenizacji. 

Zajęcia dydaktyczne powinny być prowadzone w pracowni z dostępem do podstawowego 

sprzętu  technicznego,  umoŜliwiającego  poprawną  realizację  materiału  nauczania.                   
W przypadku braku własnego sprzętu naleŜy zorganizować zajęcia w rozgłośni radiowej.  

Nauczyciel  moŜe  zlecić  wykonanie  wszystkich  ćwiczeń  lub  tylko  wybranych.  MoŜe 

skorzystać  z  podanych  wskazówek  lub  realizować  własne  pomysły.  W  poradniku 
zamieszczono  dwa  przykładowe  scenariusze  lekcji,  ale  nauczyciel  moŜe  przedstawić  swoje 
propozycje. 

Uczniowie  powinni  wykonywać  ćwiczenia  z  poradnika  samodzielnie,  po  czym  mają 

moŜliwość  weryfikacji  swoich  wiadomości  poprzez  sprawdzian  postępów  zamieszczony  na 
końcu kaŜdego podrozdziału. Zestaw pytań zawarty w sprawdzianie postępów jest podstawą 
oceny przez nauczyciela wiedzy i umiejętności ucznia. 

Obserwacja  pracy  uczniów  podczas  wykonywania  ćwiczeń  i  ocena  ich  pracy  zarówno 

w grupie,  jak  i  indywidualnie  powinny  dostarczyć  dość  informacji  o  zakresie  i  poziomie 
realizacji celów kształcenia danej jednostki. 

 

 

 

 
 
 
 

 
 
 
 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   

   

 
 
 
 

 
  

 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 
 
 
 

 

 
 
 

313[06].Z2.01 

Nagrywanie i obróbka warstwy 

d

ź

wi

ę

kowej filmów 

313[06].Z2.02 

Nagrywanie i obróbka d

ź

wi

ę

ku  

na potrzeby produkcji 

telewizyjnej 

313[06].Z2 

 Technologia produkcji 

313[06].Z2.04 

Rejestracje i obróbka d

ź

wi

ę

ku na 

potrzeby produkcji fonograficznej 

313[06].Z2.03 

Nagrywanie i obróbka d

ź

wi

ę

ku na 

potrzeby produkcji radiowej 

313[06].Z2.05 

Realizowanie nagra

ń

 

d

ź

wi

ę

kowych na potrzeby 

spektakli teatralnych  

i imprez estradowych 

313[06].Z2.06 

 Konserwacja sprz

ę

tu d

ź

wi

ę

kowego  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

5 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując  do  realizacji  programu  jednostki  modułowej  „Nagrywanie  i  obróbka 

dźwięku na potrzeby produkcji radiowej” uczeń powinien umieć: 

−

 

rozróŜniać  pojęcia:  dźwięk,  natęŜenie  dźwięku,  głośność  dźwięku,  barwa  dźwięku, 
wysokość  tonu,  zakres  słyszalności,  niskie,  średnie  i  wysokie  częstotliwości,  dźwięk 
monofoniczny, stereofoniczny, 

−

 

rozróŜniać sprzęt komputerowy umoŜliwiający wykonywanie odpowiednich zabiegów na 
sygnałach analogowych i cyfrowych, 

−

 

poruszać się w środowisku popularnych systemów operacyjnych, 

−

 

rozróŜniać podstawowe programy umoŜliwiające zapis i odczyt z nośników CD i DVD, 

−

 

rozróŜniać urządzenia do tworzenia efektów dźwiękowych, 

−

 

porozumiewać się ze współpracownikami i przełoŜonymi, 

−

 

rozwiązywać problemy w sposób twórczy, 

−

 

obsługiwać konsolety mikserskie, procesy efektów, procesy dynamiki. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

6 

3. CELE KSZTAŁCENIA

    

 

 

 

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–

 

scharakteryzować technologie stosowane w produkcji radiowej, 

–

 

scharakteryzować rodzaje zawodów radiowych, 

–

 

określić  zakresy  obowiązków  pracowników,  na róŜnych  etapach  produkcji  audycji 
radiowych, 

–

 

rozróŜnić rodzaje fal radiowych, określić ich moc oraz zasięgi zakłócenia,  

–

 

zaplanować proces rejestracji i emisji dźwięku, 

–

 

dobrać łącza, sposób komunikacji wewnętrznej oraz końcowy format nagrania, 

–

 

zastosować urządzenia zapisujące i odtwarzające dźwięk, 

–

 

scharakteryzować realizację manualną i automatyczną, 

–

 

określić zasady obsługi bloku emisyjnego, 

–

 

scharakteryzować podstawowy sprzęt dźwiękowy stosowany w produkcji radiowej, 

–

 

określić  wyposaŜenie  studia  realizacyjnego  i  emisyjnego,  wozu  transmisyjnego                  
i reporterskiego, 

–

 

dobrać sprzęt i materiały pomocnicze do realizacji dźwięku, 

–

 

zaprojektować konfigurację sprzętu dźwiękowego, 

–

 

sporządzić kosztorysy i eksplikacje sprzętowe, związane z realizacją dźwięku, 

–

 

przygotować do emisji proste nagranie tekstu lektorskiego, 

–

 

obsłuŜyć urządzenia operatorskie stosowane do obróbki dźwięku,  

–

 

posłuŜyć się instrukcją obsługi urządzeń elektrotechnicznych,  

–

 

zastosować  zasady  archiwizowania  i  duplikowania  materiałów  oraz  tworzenia  kopii 
bezpieczeństwa, 

–

 

sporządzić dokumentację dotyczącą nagrywania i obróbki dźwięku w produkcji radiowej, 

–

 

oznakować zapisane nośniki, 

–

 

posłuŜyć się normami technicznymi obowiązującymi w produkcji radiowej, 

–

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  ochrony  przeciwpoŜarowej 
podczas nagrywania i obróbki dźwięku w produkcji radiowej. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

7 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Technologia produkcji313[06].Z2 

Jednostka modułowa: 

Nagrywanie i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji 
radiowej313[06]Z2.03 

 

Temat: Obsługa urządzeń do rejestracji sygnału audio analogowego. 

Cel  ogólny:  kształtowanie  umiejętności  pracy  z  urządzeniami  do  rejestracji  sygnału  audio 
analogowego 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−

 

dobrać sprzęt i nośniki do rejestracji sygnału audio, 

−

 

połączyć, uruchomić i skonfigurować sprzęt do pracy zgodnie z wymaganiami, 

−

 

przeprowadzić proces nagrywania danych audio. 
 

Metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

praca indywidualna.  

 
Czas:  180 min. 
Środki dydaktyczne: 

−

 

magnetofon  kasetowy  analogowy,  słuchawki,  mikrofon,  źródło  sygnału  audio:  drugi 
magnetofon lub odtwarzacz płyt kompaktowych,  

−

 

zestaw przewodów sygnałowych i zasilających potrzebnych do uruchomienia stanowiska, 

−

 

Płyta  CD-Audio  lub  kaseta  z  dowolnymi  nagraniami  (odpowiednio  do  źródła  sygnału 
audio), 3 kasety CC: Ŝelazowa, chromowa i metalowa oraz kaseta cyfrowa. 

 

Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć  

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia, 

4.

 

Realizacja tematu: 

−

 

uczeń zapoznaje się z instrukcjami obsługi sprzętu, 

−

 

dobiera sprzęt, przewody, nośniki dźwięku, 

−

 

łączy urządzenia, 

−

 

konfiguruje urządzenia, 

−

 

dokonuje nagrania. 

5.

 

Po wykonaniu nagrania uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 

6.

 

Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 

7.

 

Uczeń prezentuje swoje nagranie. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

8 

8.

 

Nauczyciel  analizuje  prace  ucznia  i  stwierdza  czy  sposób  i  jakość  nagrania  były 
właściwe. 

9.

 

Uczeń wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy. 

 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 
Odszukaj  w  Internecie  programy  słuŜące  do  zapisu  dźwięku  w  komputerze  i  umoŜliwiające 
zastosowanie  róŜnych  efektów,  takich  jak  np.  regulacja  barwy  dźwięku  (korektor  graficzny) 
lub efektów muzycznych typu pogłos, echo, chorus. 
Spróbować zainstalować któryś z nich na swoim komputerze i sprawdzić działanie. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

9 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Technologia produkcji313[06].Z2 

Jednostka modułowa: 

Nagrywanie i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji 
radiowej 313[06]Z2.03 

Temat: Nagrywanie muzyki 

Cel ogólny: Organizacja procesu nagrywania muzyki na potrzeby stacji radiowej. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−

 

przeprowadzać nagranie muzyki, 

−

 

dobrać sprzęt i nośniki do rejestracji sygnału audio, 

−

 

połączyć, uruchomić i skonfigurować sprzęt do pracy zgodnie z wymaganiami. 
 

Metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

grupy 4 – osobowe. 
 

Czas:  180 minut. 
Środki dydaktyczne: 

−

 

instrumenty muzyczne, 

−

 

mikrofony, mikser audio, urządzenie rejestrujące 
 

Przebieg zajęć: 

1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć  

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia, 

4.

 

Realizacja tematu: 

−

 

uczeń zapoznaje się z instrukcjami obsługi sprzętu, 

−

 

dobiera sprzęt, przewody, nośniki dźwięku, 

−

 

ustawia mikrofony do nagłośnienia instrumentów, 

−

 

łączy urządzenia, 

−

 

konfiguruje urządzenia, 

−

 

dokonuje nagrania. 

5.

 

Po wykonaniu nagrania uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 

6.

 

Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 

7.

 

Uczeń prezentuje swoje nagranie. 

8.

 

Nauczyciel  analizuje  prace  ucznia  i  stwierdza  czy  sposób  i  jakość  nagrania  były 
właściwe. 

9.

 

Uczeń wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy. 

 
Zakończenie zajęć 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

5. ĆWICZENIA

    

 

 

 

5.1. Charakterystyka radia 

 

5.1.1. Ćwiczenia  

 

Ćwiczenie 1 

Przećwicz czytanie dowolnego tekstu przed mikrofonem 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)   przećwiczyć właściwą postawę ciała podczas czytania informacji. Oddychać głęboko, ale 
nie  za  głęboko,  aby  nie  mieć  trudności  z  utrzymaniem  powietrza  w  płucach.  Przeczytać 
informację  do  mikrofonu  i  przesłuchać.  Wypróbuj  róŜne  postawy  ciała,  by  przekonać  się 
w której najlepiej Ci się oddycha i jest Ci najwygodniej. Zaznaczyć w przygotowanym tekście 
miejsca, w których moŜesz nabrać powietrza i przeczytaj go jeszcze raz, sprawdzając, czy Ci 
to pomaga. 
2)   poprosić, aby ktoś zmierzył Ci czas czytania informacji dłuŜszej niŜ 230 słów. 
Niech  osoba  ta  zatrzyma  stoper  po  minucie,  dzięki  czemu  będziesz  mógł/mogła  określić 
swoje  tempo,  licząc  przeczytane  słowa.  Nagraj  się  ponownie  podczas  czytania  informacji, 
ć

wicząc  bezszelestne  odkładanie  kartek  papieru.  Wypróbuj  róŜne  sposoby  artykulacji  głosu, 

by przekonać się, kiedy brzmi on najlepiej. W trudniejszych materiałach podkreśl słowa, które 
silniej zaakcentujesz, i sprawdź, czy taka technika Ci pomaga. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

– 

wiadomości informacyjne, 

– 

stoper, 

– 

mikrofon. 

 

Ćwiczenie 2 

Zapoznaj  się  podziałem  obowiązków  i  zadaniami  wykonywanymi  przez  dziennikarzy, 

prezenterów, realizatorów dźwięku w rozgłośni radiowej.  

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)   odwiedzić dowolną rozgłośnię radiową, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

2)  dokładnie  przyjrzeć  się  zadaniom  oraz  sprzętowi,  którego  uŜywają  dziennikarze,      

prezenterzy i realizatorzy, 

3)    zaprezentować wyniki pracy.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

– 

kartka papieru, 

– 

długopis lub ołówek. 

 
Ćwiczenie 3 

W oparciu  o  dostępne  informacje  sporządź  kosztorys  zakupów  niezbędnego  sprzętu 

i oprogramowania dla małej rozgłośni radiowej.  

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 
 
       Sposób wykonania ćwiczenia 
 
       Uczeń powinien: 
1)    sporządź listę niezbędnego sprzętu, 
2)    podziel do na grupy odpowiadające potrzebom róŜnych pracowników rozgłośni radiowej, 
3)    wyszukaj aktualne ceny sprzętu, 
4)    zapoznaj się z jego podstawowymi parametrami technicznymi, 
5)    zaprezentować wyniki pracy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

papier formatu A 4, 

−−−−

 

kolorowe mazaki, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

5.2. Nagrywanie i obróbka dźwięku 
 

 

5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dobierz mikrofon do czytania wiadomości, do wywiadów na ulicy, do rozmowy z jedną 

osobą w studiu, do rozmowy z trzema osobami w studiu, do pogłębionego wywiadu w domu 
rozmówcy. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z materiałem nauczania, 

2)

 

dokonać róŜnorodnych nagrań w róŜnych warunkach i przy uŜyciu róŜnych mikrofonów   

3)

 

odsłuchać nagrania i porównać jakość dźwięku; naleŜy tu zwrócić uwagę m.in. na barwę  
i poziom dźwięku oraz nasilenie dźwięków z tła. 

4)

 

zaprezentować wyniki pracy. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

mikrofony dynamiczne i pojemnościowe o róŜnych charakterystykach 

−

 

kartka papieru formatu A 4, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Sprawdź, jak na jakość nagrania wpływa akustyka pomieszczenia. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)      nagrać  swój  głos  w  umeblowanym  pomieszczeniu,  na  przykład  duŜym  pokoju  w  domu,    
a następnie w pustym pomieszczeniu, i porównaj rezultaty. Czy w pustym pokoju było więcej 
echa? Jeśli w pustym pomieszczeniu są zasłony, zaciągnij je i nagraj się, stojąc twarzą w ich 
stronę. Czy słychać róŜnicę? 
2)    zapisać spostrzeŜenia.  
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

magnetofon z mikrofonem, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Przećwicz nagrywanie rozmowy.   
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)    znajdź  chętną  osobę  do  współpracy.  Przesuwaj  się  z  mikrofonem  w  stronę  partnera,  aŜ 

dojdziesz do pozycji, w  której zwykle przeprowadzasz wywiad i poproś  rozmówcę, aby 
poinformował  cię,  w  którym  dokładnie  momencie  zaczyna  odczuwać  dyskomfort, 
poniewaŜ  znajdujesz  się  za  blisko.  Następnie  wybierz  temat,  o  którym 
chciałbyś/chciałabyś porozmawiać, i poproś partnera o odegranie roli niedoświadczonego 
i  niezdarnego  rozmówcy,  który  szura  krzesłem,  rusza  się,  kaszle  itp.  Zanim  zaczniecie 
nagranie  rozmowy,  poproś,  by  rozmówca  powiedział  kilka  zdań  na  dowolny  temat.  W 
tym czasie ustaw właściwy poziom sygnału. Spróbuj utrzymać kontrolę nad wywiadem w 
najbardziej  uprzejmy  sposób.  Następnie,  przy  uŜyciu  dostępnego  programu  do  edycji 
dźwięku  przegrajcie  cały  wywiad  na  twardy  dysk  komputera.  Przesłuchaj  rozmowę 
zwracając uwagę na jakość oraz poziom dźwięku.  

2)    zapisz spostrzeŜenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

magnetofon z mikrofonem 

−

 

komputer z programem do edycji dźwięku 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 4 

Przetestuj efekty dźwiękowe. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 

 

       Sposób wykonania ćwiczenia 
        
       Uczeń powinien: 
1)   dźwięk nagrany  ćwiczeniu 3 poddaj obróbce przy uŜyciu  efektów, w które wyposaŜony 

jest  twój  program  edycyjny.  Zwróć  uwagę  na  moŜliwości  wyrównania  poziomu 
poszczególnych fragmentów nagrania oraz na barwę dźwięku. 

2)    zapisz spostrzeŜenia 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

komputer z programem do edycji dźwięku 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 
 

Ćwiczenie 5 
        Przetestuj działanie stołu mikserskiego. 
 

 Wskazówki do realizacji: 
 Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
         Uczeń powinien: 
1)    wywiad przygotowany w ćwiczeniu 4 zmiksuj z muzyką. W tym celu podłącz komputer 

oraz  odtwarzacz  CD  do  dwóch  róŜnych  wejść  stołu  mikserskiego.  Znajdź 
potencjometry,  którymi  regulowany  jest  poziom  dźwięku  (wywiadu)  płynącego  z 
komputera  oraz  muzyki  odtwarzanej  z  płyty  CD.  Przy  uŜyciu  potencjometrów  określ 
poziomy  obu  dźwięków,  a  tym  samym  proporcje  między  nimi.  Sprawdź  równieŜ,  jak 
wyglądają  moŜliwości  korekcji  barwy  dźwięku  płynącego  z  obu  źródeł.  Zmiksowane 
dźwięki nagraj na dowolnym urządzeniu podłączonym do wyjścia stołu mikserskiego. 

2)      zapisz spostrzeŜenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

komputer z programem do edycji dźwięku 

−

 

odtwarzacz CD 

−

 

stół mikserski 

−

 

magnetofon lub inne urządzenie nagrywające 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

5.3

 

Transmisja dźwięku spoza studia 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

UłóŜ plan działania przy organizacji transmisji spoza studia.  
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)    zaproponuj  dowolne  miejsce  oraz  charakter  i  scenariusz  uroczystości,  z  przebiegu  której 

mogłaby być prowadzona transmisja, 

2)   opracuj listę niezbędnego sprzętu oraz osób niezbędnych do jego obsługi, 
3)  zaplanuj  (na  rysunku)  rozmieszczenie  mikrofonów,  ustawienie  wozu  transmisyjnego           

i przebieg wszystkich przewodów, 

4)  ćwiczenie przeprowadź w terenie, najlepiej w miejscu, w którym w twojej miejscowości 

odbywają się róŜnego typu uroczystości. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

papier formatu A 4, 

−−−−

 

kolorowe mazaki, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Dokonałeś  oględzin  miejsca  gdzie  będzie  odbywała  się  transmisja  radiowa  z  zawodów 

sportowych.  

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien:  

1)

 

naszkicuj plan miejsca, ustawienia sprzętu, 

2)

 

odpowiedz na pytania  z podrozdziału „Oględziny miejsca” 

3)

 

zaprezentuj wyniki pracy. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–

 

 instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

papier formatu A 4, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

−−−−

 

kolorowe mazaki, 

−−−−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

  

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego    

 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Nagrywanie  i  obróbka 
dźwięku na potrzeby produkcji radiowej”  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 1, 2, 4, 9, 10, 11, 13, 14, 15,16, 18, 19, 20, 21, 22 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 3, 5, 6, 7, 8, 12, 17 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 
Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  15  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego.   

 

 

 

 

 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Określić częstotliwość próbkowania 

A 

P 

c 

2 

Podać zastosowanie DAT 

A 

P 

a 

3 

Scharakteryzować zastosowanie Minidisc 

C 

PP 

c 

4 

Określić występowanie przesterowań 

A 

P 

c 

5 

Scharakteryzować korekcję 

C 

PP 

a 

6 

Scharakteryzować kompresje 

C 

PP 

d 

7 

Scharakteryzować zastosowanie bramki 
szumów 

C 

PP 

b 

8 

Scharakteryzować proces normalizacji 

C 

PP 

c 

9 

Podać co ma wpływ na pogłos w nagraniu 

B 

P 

c 

10  Podać kto pracuje w reŜyserce 

B 

P 

b 

11  Określić proces normalizacji 

A 

P 

a 

12  Scharakteryzować zadania limitera  

C 

PP 

d 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

13  Określić proces zmiksowania  

A 

P 

d 

14  Określić Crossfade  

B 

P 

a 

15  Podać zadania korektora graficznego  

A 

P 

d 

16  Określić skład „ekipy radiowej” 

A 

P 

a 

17  Zdefiniować studio samoobsługowe  

C 

PP 

b 

18 

Określić miejsce obsługiwania i zarządzania 
studia tradycyjnego  

B 

P 

d 

19  Dokonać oceny jakości dźwięku  

A 

P 

b 

20 

Podać układy komunikowania się między 
wozami transmisyjnymi 

B 

P 

a 

21 

Podać prędkość przesuwu kasety 
magnetofonowej 

B 

P 

d 

22  Podać znaczenie kasety audio 

B 

P 

b 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

Przebieg testowania  

 

 

 

 

  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA    

 

 

 

 

 

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA  

 

 

 

 

 

 

 

 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu nagrywania i obróbki dźwięku w produkcji radiowej. 

5.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

6.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

7.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

8.

 

Pracuj samodzielnie. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 

Powodzenia 

 
Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1. Częstotliwość próbkowania dźwięku porównywalna z jakością płyty CD wynosi 

a.

 

22 050 Hz, 

b.

 

36 000 Hz, 

c.

 

44 100 Hz, 

d.

 

48 000 Hz. 

 
2. DAT słuŜy do 

a.

 

rejestracji nagrań, 

b.

 

miksowania, 

c.

 

korekcji barwy dźwięku, 

d.

 

regulacji poziomu nagrania. 

 
3. MiniDisc wykorzystywany jest przede wszystkim do 

a.

 

nagrań muzycznych w studiu, 

b.

 

odtwarzania muzyki w audycjach emitowanych na Ŝywo, 

c.

 

nagrań reporterskich w terenie, 

d.

 

montaŜu dźwięku. 

 
4. Przesterowań w trakcie nagrań zawsze unikniemy uŜywając 

a.

 

mikrofonu pojemnościowego, 

b.

 

mikrofonu dynamicznego, 

c.

 

urządzenia nagrywającego z automatyczną regulacją poziomu, 

d.

 

urządzenia nagrywającego z ręczną regulacją poziomu.  

 
5. Korekcja to 

a.

 

zmiana poziomu określonych częstotliwości dźwięku, 

b.

 

zmiana poziomu całego nagrania, 

c.

 

podnoszenie poziomu najcichszych fragmentów, 

d.

 

obniŜanie poziomu najgłośniejszych fragmentów. 

 
6. Kompresja to 

a.

 

zmiana formatu pliku dźwiękowego, 

b.

 

wyciszanie wybranych pasm częstotliwości, 

c.

 

usuwanie szumów, 

d.

 

zmniejszenie róŜnicy pomiędzy najgłośniejszymi i najcichszymi partiami nagrania. 

 
7.

 

Bramka szumów słuŜy do 

a.

 

zmiany barwy dźwięku, 

b.

 

obcinania niepoŜądanych dźwięków i szumu tła, 

c.

 

wzmacniania efektu pogłosowego, 

d.

 

efekt specjalny imitujący szum lasu. 

 
8.

 

Normalizacja to proces 

a.

 

automatycznej likwidacji zakłóceń, 

b.

 

automatycznego korygowania barwy dźwięku, 

c.

 

automatycznej regulacji głośności, 

d.

 

ręcznej regulacji głośności.  

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

9.

 

Na pogłos w nagraniu ma wpływ 

a.

 

typ mikrofonu, 

b.

 

dobór urządzenia nagrywającego, 

c.

 

wielkość pomieszczenia, w którym prowadzone jest nagranie, 

d.

 

metoda regulacji poziomu nagrania. 

 
10.

 

ReŜyserka to miejsce pracy 

a.

 

reportera, 

b.

 

realizatora dźwięku, 

c.

 

prezentera, 

d.

 

montaŜysty. 

 
11.

 

W procesie normalizacji do 0 dB dochodzą 

a.

 

najgłośniejsze fragmenty nagrania, 

b.

 

najcichsze fragmenty nagrania, 

c.

 

ś

redni poziom nagrania, 

d.

 

fragmenty, w których występują szumy. 

 
12.

 

Zadaniem limitera jest 

a.

 

ograniczanie poziomu szumów, 

b.

 

podbijanie wysokich częstotliwości, 

c.

 

ograniczanie najwyŜszych i najniŜszych częstotliwości, 

d.

 

ograniczanie poziomu sygnału. 

 
13.

 

Zmiksować moŜna 

a.

 

jedną ścieŜkę, 

b.

 

najwyŜej dwie ścieŜki, 

c.

 

najwyŜej osiem ścieŜek, 

d.

 

praktycznie nie ograniczoną liczbę ścieŜek. 

 
14.

 

Crossfade to 
a.

 

powolne przejście z jednego dźwięku w drugi, 

b.

 

wyciszenie końcówki dźwięku, 

c.

 

wyciszenie najgłośniejszych fragmentów nagrania, 

d.

 

podbijanie basu. 

 
15.

 

Zadaniem korektora graficznego jest 

a.

 

regulacja panoramy dźwięku, 

b.

 

regulacja poziomu dźwięku, 

c.

 

ograniczanie poziomu dźwięku,  

d.

 

regulacja barwy dźwięku. 

 
16. Podstawowa „ekipa radiowa” składa się 

a.

 

z jednej osoby, mikrofonu, urządzenia rejestracyjnego, 

b.

 

z jednej osoby, dwóch mikrofonów, urządzenia rejestracyjnego, 

c.

 

z dwóch osób, mikrofonu, urządzenia rejestracyjnego, 

d.

 

mikrofonu, urządzenia rejestracyjnego. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

17. Studio samoobsługowe to 

a.

 

pojedyncze pomieszczenie, 

b.

 

pojedyncze pomieszczenie, w którym znajduje się cały sprzęt w tym jeden lub więcej 
mikrofonów, 

c.

 

pojedyncze pomieszczenie z jednym mikrofonem, 

d.

 

pomieszczenia, w których znajduje się sprzęt. 

 

18. Tradycyjne studio jest obsługiwane i zarządzane z 

a.

 

studia samoobsługowego, 

b.

 

właściwego studia, w którym zainstalowane są mikrofony, 

c.

 

właściwego studia gdzie pracują aktorzy,  

d.

 

reŜyserki. 
 

19.      Przy  ocenie  poziomu  dźwięku  z  jednego  źródła  względem  drugiego,  zarówno  przy 

miksie,       jak i przy zamianie sygnałów, najwaŜniejsze są 

a.

 

mikrofony, 

b.

 

uszy operatora, 

c.

 

słuchawki, 

d.

 

suwaki. 
 

20.   Mechanizm komunikowania z innymi studiami lub wozami transmisyjnymi za pomocą       

systemu wewnętrznej komunikacji zwrotnej lub telefonu to układy 

a.

 

zleceniowe, 

b.

 

monitorowania, 

c.

 

kontroli, 

d.

 

programowania. 
 

21.   Tradycyjna kaseta magnetofonowa o szerokości taśmy 3 mm, ma prędkość przesuwu 

a.

 

5 cm na sekundę, 

b.

 

3,2 cm na sekundę, 

c.

 

3,7 cm na sekundę, 

d.

 

4,7 cm na sekundę. 
 

22.   Cyfrowa kaseta audio to 

a.

 

MiniDisc, 

b.

 

DAT, 

c.

 

solid – state, 

d.

 

lip mike. 

 
 

 

 

 

 

 

 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko......................................................................................................................... 

 

Nagrywanie i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji radiowej 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

Test 2 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Nagrywanie  i  obróbka 
dźwięku na potrzeby produkcji radiowej”  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 1, 2,  3, 5, 6, 10, 11, 12, 13, 15, 17, 18, 20, 21, 22 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 4, 7, 8, 9, 14, 16, 19 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  15  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego.   
 

 

 

 

 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Określić układy miksera dźwięku 

A 

P 

d 

2 

Określić pokrętło wzmocnienia 

B 

P 

c 

3 

Zilustrować układ studia 

B 

P 

a 

4 

Scharakteryzować mikrofon wstęgowy 

C 

PP 

b 

5 

Zilustrować działanie miksera dźwięku 

A 

P 

d 

6 

Określić pokrętła korygujące 

B 

P 

d 

7 

Scharakteryzować mikrofon kardioidalny 

C 

PP 

c 

8 

Określić datę rejestracji dźwięku na nośniku 

C 

PP 

a 

9 

Zastosować ustawiania parametrów dźwięku 

C 

PP 

a 

10  RozróŜnić mikrofony pojemnościowe 

B 

P 

a 

11  Zastosować mikrofony do nagrań lektorskich 

B 

P 

a 

12  Określić przycisk podsłuchu z podtłumikiem 

B 

P 

a 

13  Określić skład „ekipy radiowej” 

A 

P 

a 

14 

 Określić czas przesuwu kasety 
magnetofonowej 

C 

PP 

d 

15  Określić nagrywarkę CD 

B 

P 

a 

16  Podać rozmieszczenie mikrofonów w studiu 

C 

PP 

d 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

17  Określić mikrofon stereo 

A 

P 

a 

18  Określić studio samoobsługowe 

B 

P 

b 

19  Wybrać mikrofon kierunkowy 

C 

PP 

d 

20  Określić częstotliwość mikrofonu 

A 

P 

a 

21 

Podać kto zarejestrował dźwięk na nośniku po 
raz pierwszy  

A 

P 

b 

22 

Określić charakterystykę kierunkową 
mikrofonu 

A 

P 

c 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

Przebieg testowania  

 

 

 

 

  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA    

 

 

 

 

 

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej  
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA  

 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu nagrywania i obróbki dźwięku w produkcji radiowej. 

5.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

6.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

7.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

8.

 

Pracuj samodzielnie. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 

Powodzenia 

 
Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.   Mikser zawiera układy 

a.

 

programowania, monitorowania, kontroli, 

b.

 

monitorowania, kontroli, zleceniowe, 

c.

 

programowania, zleceniowe, 

d.

 

programowania, monitorowania, zleceniowe. 

 

2.   Pokrętło wzmocnienia to 

a.

 

pre -fade, 

b.

 

pan - pot, 

c.

 

gain, 

d.

 

equalization. 

 

3. Układ studia jest częściowo wynikiem moŜliwości technicznych 

a.

 

mikrofonów, 

b.

 

studia, 

c.

 

komputera, 

d.

 

głośników. 

 

4.   Mikrofon wstęgowy o ósemkowej charakterystyce kierunkowości 

a.

 

wymaga dodatkowej osłony, 

b.

 

zbiera dźwięki wzdłuŜ jednej osi, 

c.

 

daje najsilniejszą kierunkowość, 

d.

 

zbiera dźwięki sprzed siebie. 

 

5. Mikser słuŜy do 

a.

 

łączenia dźwięków z róŜnych źródeł, kontrolowania poziomu natęŜenia,              

b.

 

kontrolowania poziomu natęŜenia, 

c.

 

łączenia dźwięków z róŜnych źródeł, 

d.

 

łączenia dźwięków z róŜnych źródeł, kontrolowania poziomu natęŜenia i przesyłania 
gotowego produktu wyjściowego do innego urządzenia. 

 

6.    Pokrętła korygujące to 

a.

 

gain, 

b.

 

aux, 

c.

 

pan - pot, 

d.

 

equalization. 

 

7.   Mikrofon kardioidalny  

a.

 

zbiera dźwięki wzdłuŜ jednej osi, 

b.

 

wymaga dodatkowej osłony, 

c.

 

zbiera dźwięki sprzed siebie w obrębie kąta półpełnego, 

d.

 

daje najsilniejszą kierunkowość. 

 

8.   Pierwszy raz zarejestrowano dźwięk na nośniku w 

a.

 

1898, 

b.

 

1888, 

c.

 

1928, 

d.

 

1889. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

9.   Ludzkie ucho słyszy dźwięk w przedziale 

a.

 

16 Hz - 18 kHz, 

b.

 

18 Hz – 50 kHz, 

c.

 

10 Hz – 6 kHz, 

d.

 

5 Hz – 10 kHz. 

 

10.    Mikrofony pojemnościowe dzielą się 

a.

 

na rodzaje względem wielkości membrany, 

b.

 

nie dzielą się, 

c.

 

na pojemności, 

d.

 

na rodzaje zaleŜne od ruchomej cewki. 

 
11.     Do nagrań lektorskich najlepsze są mikrofony 

a.

 

pojemnościowe i wstęgowe, 

b.

 

dynamiczne, 

c.

 

kierunkowe, 

d.

 

wstęgowe i kierunkowe. 

 
12.  Przycisk podsłuchu z przedtłumikiem to 

a.

 

 pre - fade, PF, 

b.

 

 pan – pot, 

c.

 

 equalization, 

d.

 

 gain. 

 

13. Podstawowa „ekipa radiowa” składa się 

a.

 

z jednej osoby, mikrofonu, urządzenia rejestracyjnego, 

b.

 

z jednej osoby, dwóch mikrofonów, urządzenia rejestracyjnego, 

c.

 

z dwóch osób, mikrofonu, urządzenia rejestracyjnego, 

d.

 

mikrofonu, urządzenia rejestracyjnego. 

 

14.    Tradycyjna kaseta magnetofonowa o szerokości taśmy 3 mm, ma prędkość przesuwu 

a.

 

5 cm na sekundę, 

b.

 

3,2 cm na sekundę, 

c.

 

3,7 cm na sekundę, 

d.

 

4,7 cm na sekundę. 

 

15.  Nagrywarka CD to 

a.

 

MiniDisc, 

b.

 

solid - state, 

c.

 

DAT, 

d.

 

TCD – D8. 

 

16.    W studiu mikrofony umieszcza się tak 

a.

 

aby kaŜdy miał mikrofon, 

b.

 

by zbierał dźwięki z innych instrumentów, 

c.

 

aby kaŜdy mikrofon był widoczny, 

d.

 

by nie zbierały dźwięków z pozostałych instrumentów. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

17.   Mikrofon stereo 

a.

 

zmienia  falę  dźwiękową  w  dwa  rodzaje  impulsów  elektrycznych  w  zaleŜności       
od tego, czy dochodzi ona z lewej, czy z prawej jego strony, 

b.

 

zmienia falę dźwiękową, 

c.

 

wymaga zasilenia prądem elektrycznym, 

d.

 

zbierają dźwięki przy ruchach dłoni. 

 

18.  Studio samoobsługowe to 

a.

 

pojedyncze pomieszczenie, 

b.

 

pojedyncze  pomieszczenie,  w  którym  znajduje  się  cały  sprzęt  w  tym  jeden  lub       
więcej mikrofonów, 

c.

 

pojedyncze pomieszczenie z jednym mikrofonem, 

d.

 

pomieszczenia, w których znajduje się sprzęt. 

 

19.   Mikrofon kierunkowy  

a.

 

wymaga dodatkowej osłony, 

b.

 

zbiera dźwięki wzdłuŜ jednej osi, 

c.

 

daje najsilniejszą kierunkowość, 

d.

 

odbiera  dźwięki napływające z przodu. 

 

20.   Charakterystyka częstotliwościowa mikrofonu to 

a.

 

czułość w róŜnych zakresach pasma częstotliwości, 

b.

 

czułość w jednym zakresie, 

c.

 

czułość pasma częstotliwości, 

d.

 

czułość na dźwięk o róŜnej głośności. 

 

21.  Po raz pierwszy zarejestrował dźwięk na nośniku  

a.

 

Waldemar Pol, 

b.

 

Valdemar Poulsen, 

c.

 

Vasil Pul, 

d.

 

Wiktor Paul. 

 

22.   Charakterystyka kierunkowa mikrofonu to 

a.

 

czułość w róŜnych zakresach, 

b.

 

czułość na dźwięki napływające z jednego kierunku, 

c.

 

czułość na dźwięki napływające z róŜnych kierunków, 

d.

 

czułość na dźwięki o tej samej głośności. 

 

 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko ......................................................................................................................... 

 

Nagrywanie i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji radiowej 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

7. LITERATURA 

 
1.

 

Abel J. i Glass I.: Radio An Illustrated Guide. WBEZ Alliance Inc. 1999 

2.

 

Body  A.:  Dziennikarstwo  radiowo  –  telewizyjne.  Techniki  tworzenia  programów 
informacyjnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006 

3.

 

Butrym  W.:  Dźwięk  cyfrowy  Systemy  wielokanałowe.  Wydawnictwo  Komunikacji 
i Łączności, Warszawa 2002 

4.

 

Gmerek – Rajchel M.: Formatowanie radia lokalnego. Copyright by Wydawnictwo Adam 
Marszałek, Toruń 2005 

5.

 

Korbecki  M.:  Komputerowe  przetwarzanie  dźwięku.  Wydawnictwo  MIKOM,  Warszawa 
1999 

6.

 

McLeish  R.:  Produkcja  radiowa.  Wydawnictwo  Uniwersytetu  Jagiellońskiego,  Kraków 
2007 

7.

 

Puzyna  Cz.:  Podstawowe  wiadomości  o  dźwiękach  i  ich  oddziaływanie  na  człowieka. 
Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985 

8.

 

BBC Producers Guidelines. BBC – strony internetowe