Bezpieczeństwo
wewnętrzne
mł. insp. dr inż. Andrzej Urban Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Bezpieczeństwo
wewnętrzne
mł. insp. dr inż. Andrzej Urban Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Literatura do przedmiotu
• T. Cielecki, Prewencja kryminalna, Opole
2004
• A. Urban, Prewencja kryminalna, Szczytno
2006.
•
K. Łojek, R. Głowacki, A. Tyburska, A.
Urban, Poradnik dla starostów i członków
komisji bezpieczeństwa, Szczytno 2007.
•
K. Łojek, Metodyka rozwiązywania
problemów kryminalnych, Szczytno 2008.
•
A. Urban, Bezpieczeństwo społeczności
lokalnych, WAiP, Warszawa 2009.
Zachowania antyspołeczne,
a
poczucie zagrożenia
:
•
Tezy:
•
Pojęcie zachowania aspołecznego
i antyspołecznego.
•
Wpływ zachowań antyspołecznych
na poczucie zagrożenia.
•
Poczucie zagrożenia a aktywność
społeczna w zakresie zapewnienia
bezpieczeństwa.
Zachowania antyspołeczne,
a
poczucie zagrożenia
:
Aspołeczny nieangażujący się w sprawy
innych ludzi i nieuczestniczący w życiu
społecznym; też: świadczący o takiej
postawie
Słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl
Zachowania antyspołeczne,
a
poczucie zagrożenia
:
Antyspołeczny sprzeczny z interesami
społeczeństwa.
Słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl
Typologia zachowań
antyprzestępczych
:
•
Niewłaściwe użytkowanie przestrzeni
publicznej.
•
Naruszanie społecznego/
osobistego komfortu
•
Niszczenie fizycznej przestrzeni.
•
Zachowania przeciwko ludziom.
Niewłaściwe użytkowanie
przestrzeni publicznej
:
•
Zażywanie narkotyków/innych substancji oraz handel
•
Alkoholizowanie się w miejscach publicznych
•
Żebractwo
•
Prostytucja
•
„Szlifowanie bruku”
•
Akty seksualne
•
Niedogodności spowodowane niewłaściwym używaniem
pojazdów
•
Niestosowanie się do przyjętych zasad
•
Nadmierny hałas
•
Awanturnicze zachowania
Naruszanie społecznego/
osobistego komfortu
:
•
Nadmierny hałas
•
Awanturnicze zachowania
•
Uciążliwe zachowania
•
Fałszywe wezwania
•
Problemy ze zwierzętami
Niszczenie fizycznej przestrzeni
:
•
Niszczenie mienia/wandalizm
•
Zaśmiecanie
Zachowania przeciwko ludziom
:
•
Zastraszanie/nękanie
•
Zastraszanie na tle…
Zachowania antyspołeczne,
a
poczucie zagrożenia
:
Polskie badanie przestępczości - statystyki
POLSKIE BADANIE
PRZESTĘPCZOŚCI
Komenda Główna Policji – styczeń 2007
Szczegółowe wyniki dostępne na www.kgp.gov.pl
Poczucie bezpieczeństwa
podczas spacerów po zmroku
50
52
52
51
50
54
55
56
65
62
61
62
63
68
70
70
49
47
47
48
48
44
44
42
33
36
37
36
35
30
28
26
1
1
1
1
1
1
2
2
1
2
2
2
2
2
2
2
2
4
44
48
55
51
0
10
20
30
40
50
60
70
80
III 1
9
9
4
IX
1994
IV
1995
V
1997
III 1
9
9
8
X
I 1999
IV
2000
IV
2001
V
III 2
0
0
2
X
2002
V
2003
X
I/
X
II 2
0
0
3
V
I 2004
X
I 2004
X
I 2005
III 2
0
0
6
V
III 2
0
0
6
I 2007
be z pie cz nie
nie be z pie cz nie
trudno powiedzieć
Prawdopodobieństwo włamania do
domu/mieszkania
6
26
59
9
3
19
67
11
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
V 2006
I 2007
bardzo prawdopodobne
dość prawdopodobne
mało prawdopodobne
trudno powiedzieć
4%
6%
6%
20%
20%
21%
22%
23%
23%
35%
14%
14%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
Wymuszeń, okupów
Hałaśliwych, niekulturalnie zachowujących się sąsiadów
Handlu narkotykami
Kradzieży ( np. kieszonkowych)
Żadnych, niczego nie obawiam się w pobliżu mojego
mie jsca z amie sz kania
Agre sji z e strony osób pijanych lub narkomanów
Bójek i pobić
Nisz cz e nia mie nia prz e z wandali
Włamań (np. do mieszkań, piwnic lub samochodów)
Napadów, roz bojów
Zaczepiania przez grupy agresywnie zachowującej się
młodzieży
Brawurowo jeżdżących kierowców
Zagrożenia, których najbardziej obawiają
się Polacy
Poczucie bezpieczeństwa podczas
spacerów po zmroku w %
62
62
64
67
68
68
69
70
71
73
73
73
74
75
75
75
79
80
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
KSP
śląskie
dolnośląskie
kujawsko-pomorskie
łódzkie
zachodniopomorskie
lubuskie
ogółem (dla komend)
pomorskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
podlaskie
lubelskie
małopolskie
wielkopolskie
podkarpackie
opolskie
mazowieckie (bez KSP)
Odsetek osób, które podczas ostatniego wyjścia z domu po
zmroku nie unikały pewnych ulic, miejsc lub ludzi z obawy
o swoje bezpieczeństwo
53
54
55
57
57
59
59
60
60
61
61
61
64
64
67
70
70
72
0
10
20
30
40
50
60
70
80
śląskie
lubuskie
KSP
dolnośląskie
łódzkie
kujawsko-pomorskie
podlaskie
pomorskie
warmińsko-mazurskie
świętokrzyskie
zachodniopomorskie
ogółem (dla komend)
małopolskie
wielkopolskie
mazowieckie (bez KSP)
lubelskie
podkarpackie
opolskie
„RAZEM BEZPIECZNIEJ”
RZĄDOWY PROGRAM OGRANICZANIA
PRZESTĘPCZOŚCI I ASPOŁECZNYCH
ZACHOWAŃ
Slajd wykonany w BPiRD KGP
Głównym założeniem programu jest
ograniczenie skali zjawisk i zachowań
budzących powszechny sprzeciw i poczucie
zagrożenia.
„przy współpracy z lokalnymi społecznościami
należy dążyć do tworzenia efektywnych lokalnych
systemów bezpieczeństwa oraz wspierać działania
na rzecz poprawy bezpieczeństwa lokalnego,
w szczególności mając na celu ograniczenie
najbardziej dokuczliwej dla obywateli
przestępczości pospolitej”.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
CELE PROGRAMU
•
Wzrost realnego bezpieczeństwa w Polsce.
•
Wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców Polski.
•
Zapobieganie przestępczości i aspołecznym zachowaniom
poprzez zaktywizowanie i zdynamizowanie działań
administracji rządowej na rzecz współpracy z administracją
samorządową, organizacjami pozarządowymi i społecznością
lokalną.
•
Poprawienie wizerunku Policji i wzrost zaufania społecznego
do tej i innych służb działających na rzecz poprawy
bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
PODMIOTY ZAANGAŻOWANE
W REALIZACJĘ PROGRAMU
Główny koordynator
Minister Spraw Wewnętrznych
i Administracji
Powołuje przy wsparciu
Komendanta Głównego Policji
ZESPÓŁ
KOORDYNACYJNY:
(składający się
z wyznaczonych
koordynatorów
upoważnionych do
współpracy z MSWiA
przez właściwych
ministrów)
Ministerstwa Sprawiedliwości
Ministerstwa Edukacji Narodowej
Ministerstwa Obrony Narodowej
Ministerstwa Zdrowia
Ministerstwa Finansów
Ministerstwa Sportu
Ministerstwa Pracy
i Polityki Społecznej
Ministerstwa Gospodarki
Ministerstwa Środowiska
Ministerstwa Kultury
i Dziedzictwa Narodowego
Ministerstwa Transportu
Ministerstwa Budownictwa
Formacji podległych MSWiA
Slajd wykonany w BPiRD KGP
POZIOM WOJEWÓDZTWA
Zadania wynikające z programu koordynuje wojewoda przy
pomocy zespołu, w skład którego wchodzą przedstawiciele m. in.:
•
Administracji samorządowej,
•Policji,
•
Państwowej Straży Pożarnej,
•
Straży Granicznej.
Zadaniem zespołu jest inicjowanie i koordynowanie działań
programu na podległym terenie, zbieranie informacji o jego realizacji,
a następnie przedkładanie Ministrowi Spraw Wewnętrznych
i Administracji sprawozdań i wniosków.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
POWIATY I GMINY
Powinny włączać się w realizację programu na zasadzie
dobrowolności.
W powiecie
wiodącą rolę powinien mieć STAROSTA jako
przewodniczący komisji bezpieczeństwa i porządku, w skład
której
wchodzą przedstawiciele m. in.: Policji, Państwowej
Straży Pożarnej i prokuratury.
W gminach zadania programu
będzie inicjował i realizował
WÓJT (burmistrz, prezydent miasta).
Może go wspierać
komisja rady gminy (miasta) oraz osoby i instytucje
działające
na rzecz
bezpieczeństwa.
Partnerami administracji
rządowej powinny być organizacje
społeczne, kościoły, związki wyznaniowe. O propagowanie
wśród nich idei programu zabiegać powinni wojewodowie
i starostowie.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
OBSZARY DZIAŁANIA
1.
Bezpieczeństwo w miejscach publicznych i w miejscu
zamieszkania
2. Przemoc w rodzinie
3.
Bezpieczeństwo w szkole
4.
Bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej
5.
Bezpieczeństwo w ruchu drogowym
6.
Bezpieczeństwo w działalności gospodarczej
7. Ochrona dziedzictwa narodowego
Slajd wykonany w BPiRD KGP
BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCACH
PUBLICZNYCH I W MIEJSCU
ZAMIESZKANIA
(główne zadania)
1.
Zwiększenie liczby patroli Policji i innych formacji w miejscach i czasie, gdzie
na podstawie rzetelnych analiz
zagrożeń bezpieczeństwa i realnych potrzeb
społeczności lokalnych są niezbędne, poprzez:
•
efektywniejsze wykorzystanie zasobów kadrowych w Policji,
•
większy udział Straży Granicznej w realizacji zadań policyjnych oraz działań
administracyjno-
porządkowych, zwłaszcza w rejonach przygranicznych,
•
wykorzystanie
sił i środków Żandarmerii Wojskowej,
•
przekazanie przez
Policję części zadań innym podmiotom, takim jak Straż Graniczna
(konwoje
cudzoziemców
w
ramach
właściwości SG, strzeżone ośrodki dla
cudzoziemców, areszty w celu deportacji),
Służba Więzienna (konwoje między
jednostkami penitencjarnymi).
2. Promowanie i efektywne wykorzystanie
możliwości technicznych, a w szczególności
monitoringu wizyjnego miejsc publicznych, skorelowanego z
odpowiednią organizacją
służby Policji i straży gminnych (miejskich).
Slajd wykonany w BPiRD KGP
3.
Podniesienie jakości realizacji zadań poprzez:
•
Wzmocnienie systematycznego nadzoru służbowego jako stałego elementu
organizacji służby, w tym podniesienie jakości odpraw do służby,
•
Stanowcze piętnowanie i eliminowanie przypadków patologii, bierności
i braku reakcji na zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego.
4.
Wypracowanie mechanizmów współpracy między administracją
samorządową, Policją wraz ze strażami gminnymi (miejskimi),
prywatnymi przewoźnikami, w szczególności korporacjami
taksówkowymi.
5.
Podjęcie systematycznej kontroli lokali gastronomicznych, punktów
sprzedaży alkoholu pod względem: posiadania zezwolenia na sprzedaż
alkoholu, spełniania norm sanitarno-epidemiologicznych i budowlanych
(konieczność współpracy Policji z administracją samorządową,
Sanepidem, PIH, PINB itd..)
BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCACH
PUBLICZNYCH I W MIEJSCU
ZAMIESZKANIA (główne zadania) cd.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
PRZEMOC W RODZINIE
1.
Prowadzenie działalności edukacyjnej/szkoleń w zakresie:
–
odpowiednich wzorców życia rodzinnego,
–
pomocy prawnej osobom dotkniętym przemocą
w rodzinie.
2.
Zacieśnienie współpracy z instytucjami i organizacjami
społecznymi świadczącymi pomoc prawną, psychologiczną
i socjalną osobom dotkniętym przemocą w rodzinie.
3.
Wspieranie lokalnych inicjatyw społecznych na rzecz
przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE
1.
Rzetelna analiza i identyfikacja problemów bezpieczeństwa
szkolnego nie tylko na poziomie ogólnym, ale także w odniesieniu do
placówek oświatowych i ich okolic.
2.
Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie liczby
przestępstw i wykroczeń w szkołach oraz ich bezpośrednim
otoczeniu.
3.
Zwiększenie skuteczności ochrony szkół i ich okolic:
• Patrole szkolne, posterunki w rejonach i placówkach najbardziej
zagrożonych,
•
Powiązanie odpowiedzialności policjantów i strażników gminnych
(miejskich) za poszczególne rejony szkolne,
•
Upowszechnienie wizyjnego monitorowania wejść do publicznych
i niepublicznych szkół i placówek oświatowych dla dzieci i młodzieży
.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
BEZPIECZEŃSTWO W ŚRODKACH
KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ
1.
Rzetelna analiza zagrożeń przeprowadzona wspólnie
przez Policję, Straż Graniczną, administrację
odpowiedzialną za transport, Straż Ochrony Kolei,
spółki kolejowe – ustalenie szlaków, miejsc, czasu
i charakteru najpoważniejszych zagrożeń.
2. Dokonanie podobnej analizy publicznej komunikacji
miejskiej we współpracy z administracją samorządową
i wykorzystaniu opinii mieszkańców.
3.
Organizacja służby adekwatnie do zidentyfikowanych
zagrożeń. Wykorzystanie Straży Granicznej do
realizacji zadań w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
BEZPIECZEŃSTWO W RUCHU
DROGOWYM
1.
Zwiększenie liczby i aktywności patroli policyjnych
na drogach, szczególnie w rejonie dużych miast
(zintensyfikowanie wykrywania substancji psychoaktywnych
u kierowców, intensyfikacja kontroli prędkości pojazdów
wraz z ciągłym wdrażaniem nadzoru automatycznego).
2.
Intensyfikacja kontroli przewoźników pod względem
przestrzegania przepisów ustawy o transporcie drogowym
(współpraca Policji z ITD).
3.
Promowanie działań na rzecz bezpieczeństwa w ruchu
drogowym w celu kształtowania świadomego i kulturalnego
uczestnika ruchu drogowego, respektującego prawo
i szanującego prawa innych uczestników tego ruchu.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
BEZPIECZEŃSTWO
W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
1.
Zorganizowanie przejrzystej komunikacji między Policją
a przedsiębiorcami przez:
•
włączanie rzetelnych przedsiębiorców do współpracy na rzecz
bezpieczeństwa,
•
wspólną identyfikację najistotniejszych problemów w celu
bezpiecznego prowadzenia uczciwej działalności gospodarczej.
2.
Objęcie wzmożonym dozorem policyjnym miejsc, gdzie
prowadzenie działalności gospodarczej jest szczególnie
zagrożone.
3.
Opracowanie nowych zadań dla dzielnicowego – powoływanie
w komendach powiatowych, rejonowych, miejskich tzw. mężów
zaufania dla zagrożonych przedsiębiorców
Slajd wykonany w BPiRD KGP
OCHRONA DZIEDZICTWA
NARODOWEGO
1.
Podejmowanie międzyinstytucjonalnych skoordynowanych
inicjatyw w celu ochrony zabytków, m.in. wspólne inspekcje
i kontrole obiektów ze zgromadzonymi dobrami kultury,
prowadzone przez przedstawicieli wojewódzkich konserwatorów
zabytków, Policji i Państwowej Straży Pożarnej.
2.
Upowszechnienie nowoczesnych technicznych środków
zabezpieczeń (wraz z monitoringiem) zarówno na wypadek klęsk
żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka.
3.
Podjęcie działań nad stworzeniem w strukturach organów
ścigania specjalistycznej komórki do zwalczania przestępczości
przeciwko zabytkom.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
BANK DOBRYCH PRAKTYK
Podstawowym warunkiem skuteczności programu „Razem
Bezpieczniej”
jest wymiana dobrych doświadczeń w dziedzinach,
których dotyczy.
Departament Bezpieczeństwa Publicznego MSWiA ma za zadanie
utworzenie Banku Dobrych Praktyk,
łączącego doświadczenia
administracji rządowej (w tym Policji, z uwzględnieniem bazy
Zakładu Służby Prewencyjnej WSPol w Szczytnie – Centrum
Monitorowania Inicjatyw Obywatelskich na Rzecz Bezpieczeństwa
Społeczności Lokalnych) i samorządowej oraz organizacji społecznych.
Bank zostanie utworzony na szczeblu centralnym i stanowić ma bazę
sprawdzonych inicjatyw dot. poprawy bezpieczeństwa, z której będą
mogły korzystać społeczności lokalne przy rozwiązywaniu
konkretnych problemów na swoim terenie.
Slajd wykonany w BPiRD KGP
MONITOROWANIE I OCENA
REALIZACJI PROGRAMU
CZYNNIKI
DOSTARCZAJĄCE
OCEN
Poziom zagrożenia
przestępczością i wykroczeniami
wg policyjnych statystyk
Postrzeganie stanu
bezpieczeństwa przez
mieszkańców (wzorowane na
National Crime Survey w
Wielkiej Brytanii)
Postrzeganie przez
mieszkańców działań Policji i
innych formacji ochrony
bezpieczeństwa i porządku
publicznego oraz ich ocena
Działania podejmowane i
realizowane przez poszczególne
podmioty w ramach programu
oraz skala ich współpracy (m.in.
Zwiększenie liczby patroli
prewencyjnych, pojawianie się
inicjatyw obywatelskich)
Rozwój rozwiązań technicznych
na rzecz bezpieczeństwa
Zmiany w infrastrukturze w
celu tworzenia bezpiecznej
przestrzeni
Wprowadzenie proponowanych
przez „Razem Bezpieczniej”
zmian w edukacji i szkolnictwie
Slajd wykonany w BPiRD KGP
Tematy kontrolne
•
Zachowania antyspołeczne
•
Zachowania aspołeczne.
•
Typologia zachowań antyspołecznych.
•
Strach przed przestępczością.
•
Rządowy program ograniczenia
przestępczości i aspołecznych zachowań
„Razem bezpieczniej”.
