Metaloznawstwo – ćwiczenia laboratoryjne 
 

ATH, Zakład Inżynierii Materiałowej 
Dr inż. Izabella Rajzer 

Strona 1 

 

ISTRUKCJA WYKOAIA ĆWICZEIA: ŻELIWA WYSOKOJAKOŚCIOWE 

Aparatura:  
Mikroskop metalograficzny,  

Materiały i próbki do badań: 
Zgłady materiałów do obserwacji mikroskopowych, katalog mikrostruktur. 

Ćwiczenie nr 1  

CEL:  Celem  ćwiczenia  jest  przeprowadzenie  obserwacji  mikroskopowych  wybranych 
próbek  żeliw  i  surówek,  zapoznanie  się  z  ich  strukturą  oraz  poznanie  zależności 
pomiędzy własnościami i strukturą tych stopów.  

Zadania do wykonania: 
1.  aszkicować  zaobserwowaną  mikrostrukturę  materiału.  Opisać  zauważone  szczegóły 
mikrostruktury  badanego  materiału  (m.in.  strzałkami  wyróżnić  występujące  składniki 
strukturalne  ).  Podać  powiększenie  przy  którym  został  wykonany  szkic  oraz  nazwę 
stosowanego mikroskopu. 
2.  Zrobić  zdjęcia  mikroskopowe  próbek  otrzymanych  od  prowadzącego.  Opisać  skład 
chemiczny  próbek  oraz  zaobserwowaną  strukturę  korzystając  z  katalogu  dostępnego  na 
ćwiczeniach. Podać sposób trawienia próbek. 

WYKAZ PRÓBEK 
1. Surówka podeutektyczna, 
2. Surówka eutektyczna, 
3. Surówka nadeutektyczna, 
4. Żeliwo szare zwykłe – grafit płatkowy, 
5. Żeliwo szare zwykłe – grafit płatkowy + eutektyka fosforowa, 
6. Żeliwo sferoidalne ferrytyczne, 
7. Żeliwo sferoidalne perlityczne, 
8. Żeliwo stopowe chromowo-molibdenowe. 
 
Opracowanie wyników: 

Sprawozdanie musi zawierać: 
1. Wstęp teoretyczny, cel ćwiczenia; 
2.  Szkic  mikrostruktury  próbki  z  dokładnym  opisem  struktur,  podanym  powiększeniem 
podpisany  przez  prowadzącego  na  zajęciach.  Szkic  i  notatki  z  zajęć  są  podstawą  do 
wykonania sprawozdania. 
3.  Zdjęcia  mikroskopowe  próbek  zrobione  na  ćwiczeniach  (surówki  i  żeliwa)  z  dokładnymi 
opisami, podanym powiększeniem oraz nazwą mikroskopu na którym zostały wykonane, 
4. Podsumowanie i wnioski. 

 Kompletne  sprawozdanie  z  wykonanych  pomiarów  powinno  być  oddane  najpóźniej  na 
kolejnych  zajęciach.  To  samo  dotyczy  sprawozdań  zwróconych  przez  prowadzącego  do 
korekty.  Prowadzący  może  nie  zaliczyć  ćwiczenia  jeśli  sprawozdanie  jest  przetrzymywane 
przez studenta ponad określony wyżej termin.