Prawo Publiczne Gospodarcze wykład

europejskiej na gospodarkę. Pojęcie PPG to całokształt wielu rożnych aktów prawnych z bardzo
wielu dziedzin (prawo administracyjne,prawo konstytucyjne), nie istnieje jeden skodyfikowany
akt prawny

• Wyróżnimy prawo publiczne gospodarcze i prawo prywatne gospodarcze
• Podział ten przypisuje się Ulpianowi ("Prawo prywatne ma na celu pojedynczych osób, reguluje

stosunki miedzy nimi, prawo publiczne to to prawo, które ma na względzie interes państwa")

--------
• Prawo publiczne reguluje stosunki o charakterze nie majątkowym (zwierzchnictwo)
• Prawo prywatne reguluje stosunki o charakterze majątkowym.
--------
Przepisy o charakterze iuris cogentis (bezwzględnie obowiązujące ) i iuris dispositivum (wchodzą w
grę wtedy, gdy strony nie ustala miedzy sobą innych zasad)
• Iuris cogentis - prawo publiczne
• Iuris dispositivum - prawo prywatne
------
Teoria podmiotowa
1) Z prawem publicznym mamy do czynienia jeśli jedna ze stron stosunku prawnego jest państwo

lub organ państwa
(teoria ta nie obejmuje samorządów )

Teoria podporządkowania
1) Decydującym kryterium są władcze uprawnienia administracji w sferze prawa publicznego i

równość stron w sferze prawa prywatnego

Zagadnienia PPG:
• Stosunki pomiędzy władzą publiczną, Unią Europejską, a przedsiębiorcami;
• Wykonywanie władczych funkcji państwa wobec gospodarki (kwestie ustrojowe, związanie z

prawem konstytucyjnym)

• Reguluje prowadzenie działalności gospodarczej przez podmioty publiczne

a) Banki państwowe - powstają na podstawie art. 14 Prawa bankowego, w Polsce np. Bank

Gospodarstwa Krajowego, powoływane na podstawie rozporządzenia rady ministrów

b) działalność gospodarcza mogą prowadzić jednostki samorządu terytorialnego (możliwe

formy są wymienione w

ustawie o gospodarce komunalnej

)

Art. 14.

1. Bank państwowy może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia, na wniosek

ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa zaopiniowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. W tym

samym trybie następuje likwidacja banku państwowego, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 147

ust. 1 pkt 3.

2. Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu banku państwowego określa na- zwę, siedzibę, przedmiot i

zakres działania banku, jego fundusze statutowe, w tym środki wydzielone z majątku Skarbu Państwa, które

stają się majątkiem banku.

3. Bank państwowy nie podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

Cechy PPG
- prawa i obowiązki przedsiębiorców są kształtowane jednostronnie (stosowanie władczych

rozstrzygnięć)

- normy PPG maja realizować i chronić interesy ogólne
- celem PPG jest ochrona podstawowych wartości gospodarki rynkowej (obecnie społeczna
gospodarka rynkowa)
- wyznaczania dopuszczalnych granic ograniczania wolności gospodarczej w interesie publicznym

PPG, a inne gałęzie prawa:
• Konstytucja RP

a) zasada wolności gospodarczej
b) zasada społecznej gospodarki rynkowej,
c) zasada proporcjonalności (jeżeli mamy ograniczać sferę wolnościową, to mamy to robić za

pomocą takich środków które w jak najmniejszym stopniu będą ograniczać tą wolność)

1) regulacja koncesjami, pozwoleniami itp. środkami ograniczającymi wolność gospodarczą

powinna mieć na względzie istotność tej działalności z punktu widzenia interesów
państwa i społeczeństwa

• Prawo administracyjne

b) Organy administracji publicznej działają wykorzystując środki administracyjnoprawne ➔

np. decyzja administracyjna ➔ środki reglamentujące działalność gospodarczą są wydawane
za pomocą decyzji administracyjnej

• Prawo cywilne

a) partnerstwo publiczno-prywatne (np. Parking przy Wawelu)

• częścią PPG jest administracyjne prawo gospodarcze - całokształt norm prawnych, które

regulują państwowe oddziaływanie na gospodarkę, regulują działalność administracji publicznej

W ramach PG można wyodrębnić warstwy
• ustrojową
• materialna
• procesowe

• Warstwa Ustrojowa

a) reguluje struktury administracji publicznej zajmujące się sprawami gospodarczymi

1) np. Prezes RM

b) organy zajmujące się wyłącznie sprawami gospodarczymi

1) np. Komisja nadzoru finansowego
2) prezes UOKIK [kontrola fuzji, regulacji cenowych]
3) UOKiK

• Europeizacja struktur administracji

a) współpraca organów Unii a organów poszczególnych państw członkowskich (stosunki o

charakterze wertykalnym, lub horyzontalnym)

b) współpraca między organami państwowymi a UE, a innymi organami {odpowiednikami} w

państwach UE

Warstwa prawa materialnego
• określa warunki podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej - formy w jakich można

prowadzić działalność gospodarczą (zamknięty katalog: sp. z.o.o., spółka akcyjna itp.)

• możliwość ograniczania form - np. Zakład Ubezpieczeń może działać wyłącznie w formie spółki

akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych

• prawo materialne określa także zagadnienia dotyczące rejestracji działalności gospodarczej -

szereg różnorakich rejestrów (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej)

• warstwę prawa materialnego określają także przepisy dot. Ochrony konkurencji (

Ustawa o

ochronie konkurencji i konsumentów

)

• określa także zagadnienia dotyczące reglementacji czynności gospodarczych (koncesje,

zezwolenia, działalność gospodarcza regulowana)

Warstwa prawa procesowego
• uzupełnia a nawet modyfikuje ogólna procedurę administracyjną (KPA)

a) np. działalność UOKIK - odwołanie w sposób wyraźny modyfikuje procedurę

administracyjna, gdyż odwołania są składane do Sądu Powszechnego, a nie do Sądu
Administracyjnego, rozpatruje Sąd OKIK [wydział 17 Sądu Okręgowego w Warszawie])

b) działalność ZUS - skarży się do sadu powszechnego

• taki sad musi mieć możliwość przeprowadzenia postępowania dowodowego, a sądy

administracyjne rozstrzygają na podstawie wyłącznie akt sprawy

• sądy administracyjne działają wyłącznie kasatoryjnie, a sądy powszechne - decyzja reformacyjna

Z PPG można wyodrębnić:
• Europejskie Prawo Gospodarcze
• Prawo konsumenckie (łączy stosunki prywatnego prawa publicznego [stosunki między

konsumentem, a przedsiębiorcą])

Źródła Publicznego Prawa Gospodarczego
• Konstytucja RP

a) zasada społecznej gospodarki rynkowej - art. 20 Konstytucji (pojęcie zmienne w czasie)

1) wprowadzenie tego pojęcia w konstytucji spowodowało powstanie wielu przepisów

ograniczających, wolność działalności gospodarczej w imię ważnych celów publicznych
(ochrony interesu publicznego) [publiczne prawo podmiotowe o charakterze
negatywnym]

2) wolność gospodarcza jest związana z natura człowieka i nie trzeba jej nikomu specjalnie

dawać, dlatego państwo ma obowiązek nie naruszać swobody działania, wolności
gospodarczej bez ważnej przyczyny, interesu publicznego

3) zasada wolności działalności gospodarczej odnosi się szczególnie do podejmowania

takowej, wykonywania działalności gospodarczej i zakończenia działalności
gospodarczej

4) niekiedy można wybrać formę spośród tylko kilku dostępnych (działalność

ubezpieczeniowa) albo jeżeli ktoś chce zakończyć działalność to ustawodawca ingeruje

(art. 37 Prawa energetycznego – mogą być nałożone pewne obowiązki w związku z
zakończeniem działalności gospodarczej).

• Akty prawa UE

Traktat o Unii Europejskiej

Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej

• Umowy międzynarodowe
• Ustawy

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

- najważniejsza

• Rozporządzenia
• Akty prawa miejscowego

a) (również są ważne dla PPG)

20.10.2011

Pojęcie działalności gospodarczej i podmiotów gospodarczych

Działalność gospodarcza
• pojęcie konstytucyjnoprawne
• ustawowe (szczególne znaczenie ma ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, która

reguluje tworzenie i zakańczanie takowej)

Przedsiębiorca
• pojęcie przedsiębiorcy na gruncie PPG występuje w wielu znaczeniach:
• pojęcie przedsiębiorcy na gruncie prawa prywatnego- art. 43

Art. 43

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1,

prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

• pojęcie przedsiębiorcy na gruncie prawa publicznego: Ustawa o swobodzie działalności

gospodarczej - art. 4 USDG

• podejmowanie, wykonywanie i zakańczanie działalności gospodarczej - art. 6 USDG

Art. 4.

1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna

niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym

imieniu działalność gospodarczą.

2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich

działalności gospodarczej.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

• działalność w zakresie przedsiębiorstwa - rożne użycie terminu
• ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ma szczególne znaczenie poprzez wprowadzenie

wielu kluczowych pojęć koniecznych dla zrozumienia zagadnień PPG (definicje legalne)

• ma horyzontalny charakter
• w 1987 Ustawa o działalności gospodarczej zniosła wiele ograniczeń istniejących w

dotychczasowej gospodarce centralnie sterowanej

Problem stosowania definicji legalnych z USDG w innych dziedzinach prawa

Art. 2 - definicja działalności gospodarczej, podstawa do budowy pojęcia przedsiębiorcy (art. 4)

Art. 2.

Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz

poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana

w sposób zorganizowany i ciągły.

Cechy pozytywne
• Działalność wytwórcza - kwalifikuje się w ramy pojęcia działalności gospodarczej w rozumieniu

konstytucyjnym

• Ekonomiczne kryteria klasyfikacji działalności gospodarczych, działalność gospodarcza musi

mieć:

a) charakter zarobkowy - podstawowy charakter (ma dążyć do zysku, nie musi go przynosić)

b) odpłatny charakter działalności (

ale

organizacje pożytku publicznego, oferujące usługi

nieodpłatne również mogą prowadzić działalność gospodarczą)

c) uchwała 7 sędziów z 6.12.1991

III CZP 117/91

- (rozróżnienie działalności not for profit i

non profit)

• Organizacje państwowe czasami wykorzystują imperium, czasami angażuje się w działalność

gospodarcza z wykorzystaniem własnych środków (dominium)

• Działalność zawodowa - również jest działalnością gospodarcza => art. 2, 2a USDG, 43'1)

(problem wolnych zawodów i zawodów zaufania publicznego => umocowanie Konstytucyjne -
art. 17 ust. 1 KRP)

Art. 17.

1. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody

zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach
interesu publicznego i dla jego ochrony.

(może być prowadzona.w ramach stosunku pracy, niekoniecznie na własny rachunek)

a) celowy charakter
b) zorganizowany charakter

(pozytywna przesłania działalności gospodarczej)
(obowiązek rejestracyjny)
(przesłanki nie wykluczają sezonowego charakteru działalności )

Art. 2a. Ustawy o działalności gospodarczej

Do działalności gospodarczej: budowlanej, handlowej i usługowej, oraz działalności zawodowej polegającej

na świadczeniu usług stosuje się odpowiednio przepisy art. 5, przepisy rozdziału 2 i 3 ustawy z dnia 4 marca

2010 r. o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 2a USDG
• działalność zawodowa polegająca na świadczeniu usług
• Ustawa o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowi implementację (w

pewnym zakresie) dyrektywy Bolkesteina (dyrektywy usługowe) wprowadzającej pojęcie usługi i
usługodawcy

• Dyrektywa Bolkesteina - ma ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej o charakterze

czasowym przez obcokrajowców na terenie danego państwa UE

Pojęcie przedsiębiorcy
• podmioty prawne działające w ramach pojęcia działalności gospodarczej (przed wojną kupcy,

przedsiębiorca to pojęcie współczesne)

• musi mieć zdolność do czynności prawnych

Osoba fizyczna
• przy wykorzystaniu rożnych forum organizacyjnych może prowadzić działalność gospodarczą

Dwa sposoby uzyskiwania osobowości prawnej
- po zrealizowania pewnej procedury
- z mocy ustawy

Organizacje not for profit - z reguły ograniczony zasięg działalności

Organizacje non profit - działalność niezarobkowa

Działalność gospodarcza można prowadzić bezpośrednio lub pośrednio

Spółka cywilna - czy można jej przypisać podmiotowości, zdolność prawna, póki co nie ma
podmiotowości, nie jest to podmiot, a stosunek zobowiązaniowy.

- prowadzenie dzialosci gospodarczej we własnym imieniu (odróżnia działalność gospodarcza od
działalności na cudzy rachunek

Sposób ujęcia pojęcia działalności gospodarczej i przedsiębiorcy
- na gruncie ustaw
Działalność gospodarcza - definicja funkcjonalna
Przedsiębiorca - definicja przez wyliczenie podmiotów

Przedsiębiorstwo

- definicja w KC

Art. 55

KC - masa majątkowa

Art. 55

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym

do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne

prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z

nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 5) koncesje, licencje i zezwolenia;

6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8) tajemnice przedsiębiorstwa;

9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W prawie unijnym
- brak legalnego pojęcia przedsiębiorstwa, przedsiębiorcy i działalności gospodarczej
- są wypracowywane w orzecznictwie w rożnych kontekstach
- w

Karcie Praw Podstawowych

- wolność działalności gospodarczej - art. 16

- na gruncie prawa wspólnotowego rozumie się te pojęcia szeroko
- orzeczenie C475/99 w sprawie Ambulanz Glöckner v Landkreis Südwestpfalz - działalność

gospodarcza jest to każda działalność polegająca na dostarczaniu towarów i usług na rynek
istniejący realnie lub potencjalnie

Pojęcie przedsiębiorstwa publicznego jako tych podmiotów, na które państwo wywiera swój
wpływ
Usługi użyteczności publicznej - przedsiębiorstwa świadczące usługi w ogólnym interesie
gospodarczym

• Rodzaje przedsiębiorstw

a) Sposób zorganizowania

1) przedsiębiorcy indywidualni

2) przedsiębiorcy zbiorowi

b) Forma działalności

1) podstawowa
2) akcesoryjna

c) Formę współpracy

1) prywatna działalność gospodarcza
2) publiczna działalność gospodarcza

d) Rozmiar

1) mikro przedsiębiorca
2) średni przedsiębiorca
3) duży przedsiębiorca

e) Miejsce prowadzenia działalności

1) krajowi
2) zagraniczni (podmioty z innych państw niż UE, EFTA oddział nie jest samodzielną formą

prowadzenia działalności gospodarczej, tak samo jak przedstawicielstwo , różnią się od
oddziałów swoimi kompetencjami

Orzeczenie

C442/02

- CaixaBank Fiance v. Ministère de l'Économie, des Finances et de l'Industrie

- ograniczenie swobody przedsiębiorczości niezgodne z art. 49 TFUE (dawny art. 43 WE)
Orzeczenie C210/06 - swoboda przedsiębiorczości dotycząca możliwości przeniesienia
przedsiębiorstwa do innego kraju -

informacja prasowa

27.10.2011

Instytucja - pojęcie reglamentacji (nie mylić z pojęciem regulacji)

Reglamentacja - brak legalnej definicji (podobnie nie ma definicji pojęcia regulacji

Reglamentacja - obejmowanie określonych sfer życia regulacją prawną uprzednio nią nie objętych
(może dotyczyć wielu postaci prowadzenia działalności gospodarczej - reglamentacja
podejmowania, wykonywania, zakańczania działalności gospodarczej.
Reglamentacją działalności gospodarczej możemy nazwać ogół ograniczeń od strony formalnej (na
drodze ustawy), od strony merytorycznej (gdy chodzi o interes publiczny)
Możliwość ograniczania wolności wyłącznie na drodze ustawowej z zachowaniem zasady
proporcjonalności (przydatność, konieczność i proporcjonalność) (art. 22 KRP)

Art. 22.

Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu

na ważny interes publiczny.

Cele publiczne (dla których ograniczenia się sferę wolności gospodarczej)
- bezpieczeństwo zewnętrzne państwa
- bezpieczeństwo wewnętrzne
- dostęp do informacji
- wewnętrzny rynek
- ochrona konkurencji

Gradacja środków reglamentacji podejmowania działalności gospodarczej (od najsurowszych
przez łagodne do braku ograniczenia podejmowania działalności gospodarczej w jakiejś sferze)
1) koncesja (trudno odróżnić na gruncie prawa od zezwolenia [niejednorodne rodzajowo pojęcie]

a) często zawierają warunki podjęcia dzialosci gospodarczej

2) zezwolenie [inne nazwy np. licencja, zgoda]
3) wpis do rejestru działalności regulowanej
4) działalność wolna (nie objęta reglamentacją, mimo iż istnieją pewne obowiązki rejestracji w

KRS, czy Ewidencji Działalności Gospodarczej)

5) monopol (brak wolności gospodarczej związane z przyznaniem możliwości tylko jednemu

podmiotowi do prowadzenia działalności)

a) kiedyś koncesja związana była z monopolem (np. we Francji, monopol państwa); dziś nie -

nie ma potrzeby przekazywać żadnego władztwa przedsiębiorcy

b) koncesja łącząca się z monopolem stwarza dodatkowe ograniczenie zakańczania działalności

gospodarczej w związku z zainteresowaniem państwa z utrzymywaniem określonej
działalności gospodarczej (np. w sferze energetyki)

Reglamentacja wykonywania działalności
- z koncesji mogą płynąć obowiązki dla przedsiębiorcy np. Prawo Konkurencji, które operuje całym

systemem zakazów, jeśli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej - reglamentuje
prowadzenie działalności gospodarczej

Regulacja - ogół instrumentów, które stosuje się do regulowania zachowania i gospodarki w danym
sektorze (szeroka definicja, porywająca się w części z pojęciem reglamentacji)

Regulacja - (wąska definicja) termin odnoszący się do sektorów infrastrukturalnych związanych z
pojęciami ,sieci, usługach polegających na pokrywanie stałych potrzeb - telekomunikacja, kolej,
poczta, które są immanentnie związane z obecnością w danej dziedzinie organu regulującego

Instrumenty reglamentowania

Koncesja

- (różnica w stosunku do zezwolenia - zaciera się na gruncie prawa, rozróżnienie wyraźne

w doktrynie) pierwsza wzmianka w słowniku pojęciowym

Ustawy o swobodzie działalności

gospodarczej

- organ koncesyjny; rozdział 4 od art. 46 poświęcony jest jej w pełni;

Art. 46. USDG

1. Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:

1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego

magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach

górniczych;

2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o

przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;

3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;

4) ochrony osób i mienia;

5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych; 6) przewozów lotniczych;

7) prowadzenia kasyna gry.

2. Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu

określają przepisy odrębnych ustaw.

3. Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie

ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne

tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do

rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy.

Obszary koncesjonowania
- sektor wydobywczy (wydobywania i eksploatacja kopalin, magazynowanie gazu)
- produkcja broni, amunicji, technologia o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
- paliwo i energia
- ochrona osób i mienia
- rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych (moralność publiczna, bezpieczeństwo
moralne)
- przewozy lotnicze
- kasyno gry

Art. 47. USDG

1. Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie

koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności

gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.

2. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do

wniosku następuje w drodze decyzji.

Koncesje
- dotyczą najważniejszych sektorów gospodarki w państwie
- maja wszystkie cechy decyzji administracyjnej
- wydawane przez organ centralny, najwyższy
- organami koncesyjnymi jest minister (dlatego sprzedaż alkoholu nie jest koncesjonowana, a może

być realizowana na podstawie zezwolenia), chyba że przepis szczególny stanowi inaczej
(KRRiTV)

- surowsze wymogi niż przy zezwoleniach

- ma ona charakter decyzji uznaniowej w przeciwieństwie do zezwoleń, które powinny mieć

charakter decyzji związanej

Art. 56.

1. Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o

udzielenie koncesji albo odmówić zmiany koncesji:

1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją

określonych w ustawie lub warunków podanych do wiadomości przedsiębiorcom w trybie art. 48 ust. 2 lub

art. 51 ust. 1;

2) ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa lub obywateli;

3) jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, o którym mowa w art. 52, udzielono koncesji innemu

przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;

4) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.

2. Organ koncesyjny może czasowo wstrzymać udzielanie koncesji, ze względu na przyczyny wymienione w

ust. 1 pkt 2, ogłaszając o tym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.

Koncesja jako decyzja uznaniowa - art 56 USDG
- organ koncesyjny może odmówić ze względu na bezpieczeństwo i ochronność państwa (przepisy

posługują się katalogiem klauzul, których istota polega na tym, ze ich treść jest płynna i zależy od
pewnej interpretacji organu), duży luz decyzyjny

- organ wydając koncesję kieruje się bardzo wieloma różnorodnymi przesłankami

@ przepisy ogólne w sprawie koncesji i w sprawie jej uzyskiwania (

art 46 ust. 3

)

@ więcej chętnych na otrzymanie koncesji niż ilość koncesji do wydania (w sytuacji, gdy

ograniczona jest ilość koncesji); w Monitorze polskim ogłasza się przetarg, przepis
dotyczące ofert itp. [szczegółowe informacje dotyczące ogłoszenia w Monitorze Polskim
w art. 51]

Przesłanki odmowy koncesji lub odebrania koncesji
- odmówienie (art. 56)

Art. 58.

1. Organ koncesyjny cofa koncesję, w przypadku gdy:

1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej

objętej koncesją;

2) przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu

koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.

2. Organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca:

1) rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej

działalności gospodarczej, określone przepisami prawa;

2) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego nie- zgodnego z warunkami

określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją.

3. Organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności

lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości

przedsiębiorcy.

- art. 58 ust. 1 i ust. 2 - obligatoryjne cofnięcie koncesji
- art. 58 ust. 3 - fakultatywne przesłanki cofnięcia koncesji - gdy jest zagrożenie obronności lub

bezpieczeństwa państwa, obywateli a także w przypadku ogłoszenia upadłości

Art. 60. USDG

1. Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą uzyskania koncesji, może

ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane da- lej „promesą”. W promesie uzależnia się

udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania

koncesji.

2. W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji, z wyłączeniem

art. 52–54.

3. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy.

4. W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności

gospodarczej określonej w promesie, chyba że:

1) uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy;

2) wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie; 3) wystąpiły okoliczności, o

których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1 i 2.

Promesa koncesji - art. 60 USDG
- wynika z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, decyzja administracyjna, która stanowi

obietnice udzielenia koncesji w przypadku spełnienia określonych warunków, wprowadza
pewność obrotu i pozwala na przełamanie uznaniowości ; brak informacji o procesie zezwolenia

- art. 61 - okres karencji ( 3 lata) po cofnięciu koncesji

Ustawa o Swobodzie Działalności Gospodarczej

, a zezwolenia

- wyliczone są ustawy, z których wynika obowiązek uzyskania zezwolenia - art. 75

Art. 75.

1. Uzyskania zezwolenia wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w

przepisach: 1) ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi;

2) ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych;

3) ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych;

4) ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach;

5) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii;

6) ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym w zakresie produkcji tablic rejestracyjnych;

7) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

7a) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych

do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych;

8) ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;

9) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;

10) ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. – Prawo telekomunikacyjne;

11) ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych;

12) ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach;

13) ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach;

14) ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu

ścieków;

15) ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych w zakresie prowadzenia

laboratorium referencyjnego;

16) (uchylony);

17) ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;

18) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym;

19) ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie;

20) ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze;

21) ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych

22) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej;

23) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym;

24) ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. – Prawo pocztowe;

25) ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;

26) ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych;

27) ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach;

28) w art. 19a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach;

29) ustawy z dnia 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych.

2. Uzyskania zezwolenia albo dokonania zgłoszenia wymaga wykonywanie działalności związanej z

narażeniem na działanie promieniowania jonizującego, określonej w ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. –

Prawo atomowe.

2a. Uzyskania zezwolenia wymaga prowadzenie warsztatu w zakresie określonym w przepisach ustawy z

dnia 29 lipca 2005 r. o systemie tachografów cyfrowych.

3. Uzyskania licencji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie określonym w przepisach:

1) ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym;

2) ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.

4. Uzyskania zgody wymaga prowadzenie systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów

wartościowych w zakresie określonym w przepisach ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności

rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach

nadzoru nad tymi systemami .

5. Organy zezwalające, udzielające licencji i udzielające zgody oraz wszelkie warunki wykonywania

działalności objętej zezwoleniami, licencjami oraz zgodami, a także zasady i tryb wydawania decyzji w

sprawie zezwoleń, licencji i zgód określają przepisy ustaw, o których mowa w ust. 1–4.

Charakterystyczne cechy zezwolenia
- decyzje w sprawie zezwoleń maja na ogół charakter decyzji związanych
- umiejscowienia w systemie źródeł prawa - wynikają z ustaw szczegółowych, nie ma elementów w
ustawie ogólnej
- organy wydające zezwolenia (np. organy samorządowe)
- obszar zezwoleń nie dotyczy sektorów kluczowych dla państwa

Podobieństwa do koncesji
- decyzja administracyjna (akt o charakterze konkretnym, indywidualnym)
- stanowi o uchyleniu/potwierdzeniu podstawy do prowadzenia działalności gospodarczej
- o wiele więcej sfer wymagających uzyskania zezwolenia niż tych wymagających uzyskania

koncesji

Zezwolenie, a zgoda
- art 75 ust. 4 , zgoda wymagana na prowadzenie związku sportowego, jest to właściwie to samo,
co zezwolenie; wprowadzenie pewnego zamętu terminologicznego

Licencja
Dwie instytucje
- licencja jako forma zezwolenia
- uznanie potwierdzenia spełniania pewnych kwalifikacji zawodowych (dobry przykład

zrozumienia rozróżnienia np. w ustawie o ochronie osób i mienia)

Wpis do rejestru działalności regulowanej (art. 64 i następne)
- w przypadku spełnienia przesłanek organ wykonuje czynności materialno-technicznej i dokonuje

wpisu do rejestru działalności regulowanej; wolno podjąć działalności, jeśli organ nie dokona
wpisu w określonym czasie (art. 67)

Art. 67.

1. Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej jest obowiązany dokonać wpisu przedsiębiorcy do

tego rejestru w terminie 7 dni od dnia wpływu do tego organu wniosku o wpis wraz z oświadczeniem o

spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania działalności gospodarczej, dla której rejestr jest

prowadzony.

2. Jeżeli organ prowadzący rejestr działalności regulowanej nie dokona wpisu w terminie, o którym mowa w

ust. 1, a od dnia wpływu wniosku do tego organu upłynęło 14 dni, przedsiębiorca może rozpocząć

działalność. Nie dotyczy to przypadku, gdy organ wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wpis nie

później niż przed upływem 7 dni od dnia jego otrzymania. W takiej sytuacji termin, o którym mowa w zdaniu

pierwszym, biegnie odpowiednio od dnia wpływu uzupełnienia wniosku o wpis.

- decyzja administracyjna wydawana wyłącznie w przypadku odmowy wpisu
- Ewidencja Działalności Gospodarczej i KRS - dwa rejestry przedsiębiorców,
- Rejestr Działalności Regulowanej - jest ich tyle, ile ustaw szczególnych przewidujących Rejestr

Działalności Regulowanej (np. Prawo Telekomunikacyjne)

- Wniosek o wpis do Rejestru Działalności Regulowanej -> przedsiębiorca deklaruje, że spełnia

wszelkie wymagania, domniemuje się ich prawidłowość

- Art.71 - organ wydaje zakaz wpisu do rejestru działalności regulowanej, w przypadku m.in.

fałszywego wniosku - przepisy nakazują skreślić przedsiębiorcę i nałożyć na niego karencję
trzyletnią [art. 72]; czasami rejestr utrudnia, a nie ułatwień prowadzenia działalności gospodarczej

3.11.2011

Na ile państwo może być obecne gospodarce i w jakim stopniu może regulować funkcjonowanie
rynku ?

Najpierw rozważano możliwości interwencji w ramach kraju, teraz w związku z integracją
ograniczanie swobody działalności gospodarczej następuje głównie przez regulacje europejskie
(narzucają sposób funkcjonowania gospodarek - w jakim stopniu państwa maja możliwość wpływu
na gospodarkę poprzez oddziaływanie na regulacje unijne)

Aby państwa mogły wpływać na regulacje europejskie muszą być klarownie określone ich
kompetencje
- zakres oddziaływania państwa na gospodarkę
- oddziaływanie państwa w 3 płaszczyznach:

@ aktach normatywnych (źródła prawa krajowego + rozporządzenia, które nie są sprzeczne z
prawem europejski + traktaty i niektóre rozporządzenia unijne )

< niektóre przepisy prawne europejskie o charakterze wyłącznym; przepisy unijne tworzą czasem
wyłączną kompetencję komisji i parlamentu do wydawania aktów normatywnych w określonym
zakresie wyłączając kompetencje kraju, niemożliwa merytoryczna regulacja > wyłącznie
kształtowanie aktów normatywnych w danej dziedzinie przez UE

niektóre obszary rynku państwo może regulować we własnym zakresie określonym przez UE

Nowości w sferze możliwości wpływania na rynek
+ specjalne strefy ekonomiczne
+ ustawy dotycząca przełamywania barier administracji (państwo liberalizuje postępowanie

administracyjne, upraszcza procedury dla podmiotów gospodarczych)

+ zmiany dotyczące rejestrów (różnią się od rejestrów w innych krajach europejskich)
+ ustawa lobbingowa (umożliwia oddziaływanie rożnych podmiotów na tworzenie prawa)

(nie da się zliberalizować rynku krajowego, gdy rynek europejski jest coraz bardziej regulowany)

+ deklaracja państwa co do wprowadzenia odpowiedzialności funkcjonariuszy za wydawane

decyzje administracyjne, a także odpowiedzialność majątkowa za szkody wyrządzone nieuczciwą
decyzja administracyjną (kazus Optimusa)

+ rozwinięty problem odpowiedzialności państwa za wydaną interpretację (nowość - można zapytać

organy o interpretacje przepisów, którymi się posługują)

Akty normatywne (oddziaływanie przy pomocy źródeł) reguluje cały rynek europejski, na skutek
podziału kompetencji powstają obszary, w których państwa członkowskie mogą się różnić
odpowiednimi regulacjami. Posiadane regulacje można interpretować

Wolność działalności gospodarczej ma charakter obronny

@ Płaszczyzna wpływania na regulacje
- wykorzystywanie tych możliwości, które daje podział kompetencji unijnych

- słabsza regulacja - państwo umożliwia w pewnym zakresie swobodę działalności gospodarczej

przez jednostki - co do wyboru zawodu, funkcjonowania przedsiębiorstwa, podejmowania
działalności gospodarczej

Państwo stwarza ramy dla funkcjonowania w gospodarce
- specjalne strefy ekonomiczne
- własna działalność państwa ( gdy państwo samo prowadzi działalność gospodarczą)
1) rozbieżności co do tego, czy państwo powinno działać w gospodarce rynkowej (dyskusje o

dopuszczalności)

2) przedsiębiorstwa publiczne

a) kiedyś mówiło się, że państwowe przedsiębiorstwo = publiczne

[ teraz termin ten ma o wiele szersze znaczenie (przedsiębiorstwo państwowe +
przedsiębiorstwa, które wykonują zadania publiczne) ]

b) nie jest ważne w oparciu o jaki majątek działała przedsiębiorstwo, interesuje nas tylko

zadanie, jakie ma być wykonane

c) związek państwa z przedsiębiorstwem wykonującym zadania publiczne, kwestia

dopuszczalności, związek z państwem może być poprzez zależność personalną (np.
wyłonienie członków zarządu - jeden członek może reprezentować ministra skarbu)

3) Zadania wyspecjalizowane przedsiębiorstw publicznych do pewnej sfery rynku

(np. Infrastruktura Krytyczna)

4) Przedsiębiorstwa publiczne: mające wyłącznie uprawnienia (monopole) - państwo musi

zrealizować ich wykonanie , uprawnienia specjalne

5) Pogląd na monopol przepisów unijnych - nie jest zakazany, choć co do zasady jest on zły. Z

funkcjonowania gospodarki rynkowej i zasady wolnej konkurencji monopol jest dopuszczalny
tylko w szczególnych wypadkach - monopol administracyjny

6) aspekt obszaru, na którym możliwy jest monopol

a) przedsiębiorstwa publiczne muszą istnieć tak długo, jak państwo musi zaspokajać pewne

potrzeby społeczne

@ odpowiedzialność państwa za działalność administracji, działalność podmiotów
publicznych, odpowiedzialność podmiotów publicznych (za niewydanie aktów w terminie,
błędne decyzje)

Pierwsze zagadnienie z pierwszej płaszczyzny
- działalność lobbingowa w procesie stanowienia prawa
- może to być działalność zawodowa, wykonywanie zawodu
- istnieją również lobbyści, którzy wykonują te zadania na podstawie umów cywilnoprawnych
- zasady wykonywania działalności lobbysty

@ ogłoszony projekt ustawy w BIP, podstawa informacji, ze mamy do czynienia z jakaś

ustawa

@ należy zgłosić zgłoszenie przystąpienia do dysputy nad daną regulacją prawną (na

urzędowym formularzu, w odpowiednim terminie)

@ zaświadczenie o wpisie do rejestru podmiotów prowadzących działalności lobbingową
@ wysłuchaniu publiczne (nowość)
@ ogromna rola informacji - podmioty prowadzące dysputy powinny uzyskiwać wszelkie

informacje i każdy obywatel może zażądać informacji publicznych)

@ tworzony jest rejestr podmiotów prowadzących działalność gospodarcza i lobbingowa -

minister do spraw administracji publicznej

Kontrola zawodowej działalności lobbingowej
- transparentność działań państwa

Art. 16.

1. Organy władzy publicznej są obowiązane niezwłocznie udostępniać w Biuletynie Informacji Publicznej

informacje o działaniach podejmowanych wobec nich przez podmioty wykonujące zawodową działalność

lobbingową, wraz ze wskazaniem oczekiwanego przez te podmioty sposobu rozstrzygnięcia.

2. Kierownicy urzędów obsługujących organy władzy publicznej, każdy w zakresie swojego działania,

określą szczegółowy sposób postępowania pracowników podległego urzędu z podmiotami wykonującymi

zawodową działalność lobbingową oraz z podmiotami wykonującymi bez wpisu do rejestru czynności z za-
kresu zawodowej działalności lobbingowej, w tym sposób dokumentowania podejmowanych kontaktów.

- kary dla działających nielegalnie

Art. 19.

1. Podmiot, który wykonuje czynności wchodzące w zakres zawodowej działalności lobbingowej bez wpisu

do rejestru, podlega karze pieniężnej w wysokości od 3 000 zł do 50 000 zł.

2. Karę, o której mowa w ust. 1, nakłada w drodze decyzji administracyjnej mini- ster właściwy do spraw

administracji publicznej.

10.11.2011

Udział państwa w rożnych sektorach gospodarczych
- nie tylko bezpośredni, ale również poprzez regulacje

Odpowiedzialność państwa za akty normatywne, za niewłaściwe regulacje, interpretacje
1) Odpowiedzialność państwa za administrację (akty normatywne, akty indywidualne, orzeczenia,

decyzje, interpretacje, czy też brak implementacji odpowiednich przepisów)

2) Art. 77 KRP - formułuje ogólną odpowiedzialność państwa za działalność organów władzy

publicznej, które są bezprawne i obywatel w ich wyniku poniósł szkodę

Art. 77.

1. Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem

działanie organu władzy publicznej.

2. Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw.

- orzeczenia administracji muszą być bezprawne (sprzeczne z prawem),
- muszą pochodzić od organów władzy publicznej ( każdy podmiot, który wykonuje działania

administracji )

- musi zachodzić związek przyczynowo miedzy działalnością organu władzy publicznej (agencje

wykonujące zadania administracji publicznej), a skutkiem w postaci wyrządzenia podmiotowi
szkody.

@ z tego tytułu przysługuje podmiotowi odszkodowanie prawne
@ art. 77 nie odwołuje się do winy organu

Czy art. 77 może stanowić podstawę do zaskarżenia organu władzy publicznej ?
- zasada sprawiedliwości społecznej, demokratycznego państwa prawa, jest na tyle konkretny, że

może stanowić źródło

- Marek Safian - jest wskazany podmiot ponoszący szkodę, organ władzy publicznej, na podstawie

przepisów można wywnioskować, które podmioty wchodzą w katalog

- możliwość bezpośredniego stosowania zgodnie z art. 8 KRP

Druga regulacja umożliwiająca odpowiedzialność państwa za działalność administracji
-

Kodeks Cywilny

, art. 416 i następne, odpowiedzialność prywatno-cywilno prawną

- trend europejski odpowiedzialności cywilnoprawnej administracji
- możliwość odpowiedzialności zarówno za działania, jak i zaniechania

Art. 416.

Osoba prawna jest obwiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.

Art. 417.

§ 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy

publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba

prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

§ 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono,

na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną

odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu

terytorialnego albo Skarb Państwa.

3) Ponosi odpowiedzialność prywatno-cywilno prawną także podmiot, który wykonuje zadania

władzy publicznej (zadania zlecone)

4) wprowadzona jest odpowiedzialność solidarna podmiotu, który jest publiczny, zlecił zadania do

wykonania
(odpowiadają wszystkie podmioty - zlecający, wykonujący zlecenie itd. )

5) za jakie działania i zaniechania te organy publiczne ponoszą odpowiedzialność - przede

wszystkim za wydanie lub niewydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji (np.
decyzji podatkowej),a także nieprawidłowo przeprowadzoną interpretację

Problem, czy organ może odpowiadać za niewykonalne aktu wykonawczego np.
rozporządzenia ?
Czy może odpowiadać za brak implementacji dyrektyw europejskich ?
2 x TAK!

6) niezgodność jest stwierdzana we właściwym postępowaniu, odpowiedzialność wchodzi w grę

wtedy, kiedy zachodzi niezgodność aktu z prawem, konieczne jest wykazanie winy organu i
powiązania miedzy decyzją, a szkodą

a) poszkodowany może żądać całościowego lub częściowego odszkodowania i

zadośćuczynienia

b) art. 417 KC i następne rozwijają uregulowania z art. 77 KRP

Odpowiedzialność majątkowa funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa
- odpowiedzialność funkcjonariusza względem skarbu państwa, samorządu i każdego podmiotu

wykonującego zadania publiczne w sytuacji, gdy podmiot ten musiał wypłacić odszkodowanie za
decyzję funkcjonariusza

- odpowiedzialność skarbu państw w stosunku do funkcjonariusza w stosunku do gospodarki
- ustawa próbuje określić, czym jest rażące naruszenie prawa (art. 6)
- muszą być spełnione przesłanki (art. 5)
1) prawomocne orzeczenie sadu lud porozumienie, z którego wynika zobowiązanie do

odszkodowania, lub zostalo wypłacone odszkodowanie

2) Bylo to działanie zawiniony
3) Rażące naruszenie prawa
- ustawodawca określa zakres odpowiedzialności pieniężnej funkcjonariusza publicznego - 12
krotność miesięcznego wynagrodzenia
- zasadniczo sad powszechny, wyjątkowo sad administracyjny

Szczególne regulacje oddziaływania państwa na przedsiębiorstwa
- kwestia udziału państwa w rynkach infrastrukturylanych (przedsiębiorstwa energetyczne, paliw

gazowych)

Ustawa o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw państwa i ich wykonania
w grupach kapitałowych
- ogranicza udział państwa w szczególnych przedsiębiorstwach, szczególnie tych, które najbardziej

interesują państwa

- sieci przesyłowe powinny być w rękach państwa dla bezpieczeństwa
- regulacja dotycząca określonego typu przedsiębiorstw - energii elektrycznej, paliw płynności i

gazowych - infrastruktura krytyczna (trzeci pakiet energetyczny)

- prawo zgłoszenia sprzeciwu w stosunku do działań organów tych przedsiębiorstw, które chcą

rozporządzeń mieniem (art. 2 ust. 2) w sytuacji zagrożenia dla ciągłości działań tych
przedsiębiorstw

Techniczna forma sprzeciwu:
- stosuje się do odpowiedzialności przepisy o dochodzeniu roszczeń z tytułu strat poniesionych....

(art. 3)

Art. 3.

1. Ministrowi właściwemu do spraw Skarbu Państwa przysługują, określone w odrębnych przepisach,

uprawnienia względem państwowych osób prawnych w rozumieniu art. 441 Kodeksu cywilnego, jeżeli nie

zostały one zastrzeżone na rzecz innych organów państwowych.

2. Jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika, jakiej państwowej osobie prawnej przysługują prawa majątkowe

do składnika mienia państwowego, prawa te przysługują Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez

ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa.

- ustawa o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących skarbowi państwa

@ ogólne zadania ministra właściwego do spraw państwa określają inne przepisy
@ ilekroć w ustawie jest mowa o państwowej osobie prawnej należy uważać inna osobę

prawna oddzielne od skarbu państwa (ale Skarb Państwa posiada 100% udziałów)

[ Brak notatek z 17.11.2011 r. ]

Zagadnienia:
strefy ekonomiczne (TUE) + ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych
gospodarka komunalna

24.11.2011 r.

Działalność gospodarcza - działalność zarobkowa, na własny rachunek,legalna,zorganizowana, o
charakterze stałym

Dotacja - pomoc państwa w takim charakterze, ze działalność gospodarcza, która nie jest w stanie
osiągać zysku może być dotowana

Pojęcie usługi użyteczności publicznej (powszechna, świadczona w ogólnym interesie
gospodarczym)
- definicja ma charakter opisowy
- bazuje na ogólnym pojęciu, próbujemy definiować poprzez wyliczenie pewnych cech.
- analizujemy przepisy dotyczące poszczególnych rodzajów usług, próbując znaleźć pewne wspólne
cechy, które pomogą nam zbudować pojęcie.

Usługi użyteczności publicznej (art. 14 i art. 106 TFUE)

Artykuł 14

(dawny artykuł 16 TWE)

Bez uszczerbku dla artykułu 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułów 93, 106 i 107 niniejszego Traktatu

oraz zważywszy na miejsce, jakie usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym zajmują wśród

wspólnych wartości Unii, jak również ich znaczenie we wspieraniu jej spójności społecznej i terytorialnej,

Unia i Państwa Członkowskie, każde w granicach swych kompetencji i w granicach stosowania Traktatów,

zapewniają, aby te usługi funkcjonowały na podstawie zasad i na warunkach, w szczególności

gospodarczych i finansowych, które pozwolą im wypełniać ich zadania. Parlament Europejski i Rada,

stanowiąc w drodze rozporządzeń zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, ustanawiają te zasady i

określają te warunki, bez uszczerbku dla kompetencji, które Państwa Członkowskie mają, w poszanowaniu

Traktatów, do świadczenia, zlecania i finansowania takich usług.

- w rozumieniu art. 14 TFUE świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym są jedna z
podstawowych wartości unii, która to wartość musi być wprowadzona poszczególnych krajach
członkowskich
- celem utrzymywania tych usług jest spójność społeczna i terytorialna (wykonywanie usług we
wszystkich państwach członkowskich)

Artykuł 106

(dawny artykuł 86 TWE)

1. Państwa Członkowskie, w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych i przedsiębiorstw, którym przyznają

prawa specjalne lub wyłączne, nie wprowadzają ani nie utrzymują żadnego środka sprzecznego z normami

Traktatów, w szczególności z normami przewidzianymi w artykułach 18 oraz 101–109.

2. Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym interesie

gospodarczym lub mające charakter monopolu skarbowego podlegają normom Traktatów, zwłaszcza

regułom konkurencji, w granicach, w jakich ich stosowanie nie stanowi prawnej lub faktycznej przeszkody w

wykonywaniu poszczególnych zadań im powierzonych. Rozwój handlu nie może być naruszony w sposób

pozostający w sprzeczności z interesem Unii.

3. Komisja czuwa nad stosowaniem postanowień niniejszego artykułu i w miarę potrzeby kieruje stosowne

dyrektywy lub decyzje do Państw Członkowskich.

Art. 106
- daje podstawę do nakładania na przedsiębiorstwa publiczne obowiązku wykonywania tych zadań,

które powinno wykonać państwo

- ma ono zabezpieczyć tę usługę

W związku z art 14 i art. 106 te przedsiębiorstwa publiczne, którym przekazywane są zadania
użyteczności publicznej, z uwagi na neutralność przydawaną przez UE, odrywają się od państwa

Art. 106 TFUE
Odnosi się do praw specjalnych i podstawowych ( usługi powszechne w treści art. 106 wymieniają
dwa rodzaje instytucji prawnych
@ usługa wyłączna

- monopol (nie jest zakazany, lecz tylko pewne jego formy są zakazane, jest dopuszczalny

przy okazji niektórych dostawców publicznych (np.Poczta Polska)

- handlowy - nie jest zakazany, zazwyczaj państwowy
- finansowy
- administracyjny - utrzymuje się we wszystkich państwach członkowskich na pewnym

fragmencie rynku ze względu na interes publiczny

@ usługi specjalne - w miejsce monopoli, przydzielane różnym podmiotom na podstawie decyzji,

zezwolenia, np. wyznacza się operatora pocztowego, który świadczy usługi w imieniu państwa,
mogą wykonywać usługę powszechną, ale nie są same na rynku

Kontrola i nadzór nad usługami użyteczności publicznej musi być zapewniona
- podmiot musi być kontrolowany i nadzorowany
- zakres kontroli jest określony w ustawie
- pod kątem oczywistych błędów,
- muszą być racjonalne, tkwić w odpowiednim stopniu
- działalność kontrolna państwa powinna tkwić w proporcjonalność sensu stricto

1) Termin usługa użyteczności publicznej nie obejmuje świadczeń o charakterze całkowicie

niekomercyjnym, może być niekomercyjna, ale nie jest głównie nastawiona komercyjnie

a) nie jest nastawiona na zysk
b) dotacje tylko wtedy, gdy nie jest możliwa płynność finansowa, a nie z góry
c) aspekt społeczny

2) Jest to usługa, świadczona w interesie publicznym, której treść jest różna w zależności od

charakteru usługi

a) wartość usługi uzależnia się od możliwości finansowych konsumenta

np. cena biletów uzależniona jest od średnich zarobków osób w danym mieście

• ochrona zdrowia, ochrona środowiska
• interes publiczny - świadczenie usług powinno być dla obywatela efektywne i bezpieczne

3) Świadczone w sposób ciągły i nieprzerwany

a) usługa ma być w ten sposób dostępna
b) usługa o charakterze powszechnym - stad te regulacje prawne (każdy, bez względu na

zarobki może skorzystać z usługi. Państwo ma zabezpieczyć korzystanie z usługi w każdym
miejscu w kraju)

4) Usługa ma być świadczona ze spełnieniem minimalnego standardu

a) swoboda definicji państw członkowskich co do tego, jakie usługi zaliczy do usług

użyteczności publicznej (istnieją usługi, które od zawsze były realizowane przez państwo -
wywóz śmieci, sprzątanie miasta - aspekt historyczny, w XX wieku wykształciły się nowe
dziedziny)

b) nie może być za wiele tych usług, aby nie tworzyć państwowego monopolu

c) z zasadami rynkowymi sprzeczne będzie nadmierne rozszerzanie usług użyteczności

publicznej

d) usługa użyteczności publicznej może ograniczać konkurencję

• może ograniczać na obszarze całego kraju

np. monopol poczty

• może ograniczać na obszarze, na którym wydano zezwolenie z art. 21 i następny oraz

art. 46 i następny "powszechna usługa pocztowa"

• granice uprawiania konkurencji na gruncie usług użyteczności publicznej - może być

ograniczona wielkością podmiotu, nie maja one charakteru maksymalizacji, korzystają ze
swojej pozycji a sposób umożliwiający im wykonywanie działań.

Ze względu na rozwój rynku i progres mamy do czynienia albo ze zwiększeniem świadczeń od
konsumentów, albo ze zwiększeniem dotacji państwa

Ustawa o świadczeniu usług na terytorium RP

- polska regulacja [implementacja dyrektywy

dot. usług na rynku wewnętrznym

- mówiąc o usługach w ogóle musimy sięgnąć do odpowiedniego rozdziału TFUE
- art. 56 TFUE - swoboda świadczenia usług, odnosi się do usług o charakterze transgranicznym,

dotyczy tylko niektórych rodzajów usług

- definicje usług uzyskujemy z art. 56 i 57

Artykuł 56

W ramach poniższych postanowień ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz Unii są

zakazane w odniesieniu do obywateli Państw Członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w Państwie

Członkowskim innym niż państwo odbiorcy świadczenia.

Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą rozszerzyć

korzyści wynikające z postanowień niniejszego rozdziału na obywateli państwa trzeciego świadczących

usługi i mających swe przedsiębiorstwa wewnątrz Unii.

Artykuł 57

Usługami w rozumieniu Traktatów są świadczenia wykonywane zwykle za wynagrodzeniem w zakresie, w

jakim nie są objęte postanowieniami o swobodnym przepływie towarów, kapitału i osób.

Usługi obejmują zwłaszcza:

a) działalność o charakterze przemysłowym;

b) działalność o charakterze handlowym;

c) działalność rzemieślniczą;

d) wykonywanie wolnych zawodów.

Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego prawa przedsiębiorczości, świadczący usługę może, w

celu spełnienia świadczenia, wykonywać przejściowo działalność w Państwie Członkowskim świadczenia na

tych samych warunkach, jakie państwo to nakłada na własnych obywateli.

Rozszerza się zakres rożnych usług, które rozszerza rynek, wymagają one odpowiedniego
przygotowania, rozwoju

Art. 57 - definiuje usługę jako działalność gospodarcza, która aktualizację się z momentem
uzyskania charakteru transgranicznym
2) wykonaniem tej regulacji
3) działalność gospodarcza jest nastawiona na zysk
4) nie dotyczy usługi użyteczności publicznej
5) usługi wymienione są przykładowo (w szczególności) (powstają nowe sytuacje, nowe formy
usług i konieczne jest ich wpasowanie w obowiązujące przepisy)

6) dyrektywa wyróżnia, jakie usługi nie podpadaja pod regułę usługową (te które maja regulacje
oddzielne, te które są świadczone w ogólnym interesie gospodarcz, nie podpadaja usługi, w
których państwo świadczy wladztwo)
7) funkcją tej ustawy jest uporządkowanie "statusu" tych usług

1.12.2011 r.

Prowadzenie działalności gospodarczej ze stałym miejscem
- rozbicie traktatem
@ swoboda świadczenia usług
- aktualizuje się z chwilą przekroczenia granicy

Problematyczna jest swoboda działalności na terenie Unii Europejskiej; dąży ona do ujednolicenie
tego prawa , aby działalność gospodarcza była regulowana w ten sam sposób na terenie rożnych
krajów.

Pomiędzy poszczególnymi krajami są pewne odrębności jeśli chodzi o świadczenie usług, ale istota
prawa, jakim jest swoboda działalności gospodarczej jest taka sama.

Margines swobód krajów, jeśli chodzi o korzystanie z własnej kompetencji stanowienia prawa w
zakresie swobody działalności gospodarczej się zmniejsza , zgodnie z zasada subsydiarności, wg.
której prawo wewnętrzne jest stosowane posiłkowo w stosunku do prawa unijnego

Tendencja regulacyjna - tam, gdzie chodzi o interes Unii, regulacje maja być co do istoty (a nawet
treści) takie same.

3 pakiety określonego rodzaju usług

Dyrektywa Usługowa 2006/123 dot. usług na rynku wewnętrznym + Ustawa o świadczeniu usług
na terytorium RP
1) Dotyczy usług na rynku wewnętrznym z wyłączeniem tych usług, które mają odrębną regulacje,

a więc nie są objęte zakresem działania tej dyrektywy:

a) usługi użyteczności publicznej
b) te usługi, które państwo w jakiś sposób firmuje, zabezpiecza (pieczęcią)

np. komornik, notariusz,

c) usługi o charakterze finansowym (ubezpieczenia, banki, instytucje kredytowe)
d) usługi audiowizualne
e) usługi ochrony osobistej

2) Zasadą stosowania tej dyrektywy jest to, że usługa ma mieć charakter komercyjny, ekonomiczny

(nastawienie na osiągnięcie zysku) [art. 2] - definicja usługi w tej dyrektywie [art. 4]

Art. 4

Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

1) „usługa” oznacza wszelką działalność gospodarczą prowadzoną na własny rachunek, zwykle
świadczoną za wynagrodzeniem, zgodnie z art. 50 Traktatu;

3) dyrektywa wprowadza cały zakres pojęć [w art. 4], słownik definicyjny ( który określa zakres

rozumienia usługi, korespondujący z traktatowym - [art. 57 TFUE] )

Definicja nadrzędnego interesu publicznego (obejmuje porządek publiczny, bezpieczeństwo
publiczne, zdrowie publiczne, ochronę publiczna, ochronę konsumentów, usługodawców itp. ),
wskazuje klauzule, na ktorych szczególnie zależy ustawodawcy

Art. 4

Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

8) „nadrzędny interes publiczny” oznacza względy określone jako takie w orzecznictwie Trybunału

Sprawiedliwości i obejmuje: porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne, ochronę publiczną, zdrowie

publiczne, utrzymanie równo- wagi finansowej systemu zabezpieczenia społecznego, ochronę

konsumentów, usługobiorców i pracowników, uczciwość w transakcjach handlowych, zwalczanie nadużyć,

ochronę środowiska naturalnego i środowiska miejskiego, zdrowie zwierząt, własność intelektualną, ochronę

narodowego dziedzictwa historycznego i artystycznego, cele poli- tyki społecznej i kulturalnej;

Definicja informacji handlowej - każda informacja handlowa mająca na celu promowanie
bezpośrednio lub pośrednio towarów, przedsiębiorcy, wizerunku przedsiębiorcy

Rozróżnia informacje handlowe o charakterze obiektywnym, rzetelnym (ulotki, informacje na
opakowaniach), teraz informacja handlowa to ogół działań prowadzących do reklamowania
towarów, przedsiębiorcy, wizerunku przedsiębiorcy
- zarówno promocja i merchandising

12) „informacja handlowa” oznacza każdą formę informacji mającej na celu promowanie, bezpośrednio lub

pośrednio, towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorstwa, organizacji lub osoby prowadzącej działalność

handlową, przemysłową lub rzemieślniczą albo osoby wykonującej zawód regulowany. Następujące

informacje same w sobie nie stanowią informacji handlowych:

a) informacje umożliwiające bezpośredni dostęp do działalności przedsiębiorstwa, organizacji lub

osoby, w szczególności nazwa domeny internetowej lub adres poczty elektronicznej;

b) informacje odnoszące się do towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorstwa, organizacji lub

osoby, opracowywane w sposób niezależny, w szczególności jeżeli są one udzielane bez

wynagrodzenia.

rozmywa nam granice miedzy informacjami rzetelnymi (np. skład leku) , a informacjami
marketingowymi (wszystkie informacje promujące przedsiębiorcę)

Definicje usługodawcy i usługobiorcy - z innych krajów

2) „usługodawca” oznacza każdą osobę fizyczną będącą obywatelem państwa członkowskiego lub każdą

osobę prawną, o której mowa w art. 48 Traktatu, prowadzącą przedsiębiorstwo w państwie członkowskim,

która oferuje lub świadczy usługę;

3) „usługobiorca” oznacza każdą osobę fizyczną będącą obywatelem państwa członkowskiego lub

korzystającą z praw przyznanych jej na mocy wspólnotowych aktów prawnych albo każdą osobę prawną,

o której mowa w art. 48 Traktatu, prowadzącą przedsiębiorstwo w państwie członkowskim, która do celów

zawodowych lub pozazawodowych, korzysta z usługi bądź pragnie z niej skorzystać;

Upraszczanie procedur administracyjnych na rynku europejskim
- dokumenty potrzebne do rozpoczęcia działalności gospodarczej powinny być uproszczone
- dokument - jest dowolnym nośnikiem informacji, występuje pod różną nazwą, wskazuje na

posiadanie lub nieposiadanie określonej cechy

- obniżenie czasu rozpatrywania wniosków (czas po którym można rozpocząć działalność

gospodarczą, jeśli nie ma odmowy)

- muszą być wskazane organy, które rozpatrują daną kwestię
- utrzymuje się obowiązek rejestracji podmiotów - świadczą usługę na podstawie rejestracji w

swoim kraju macierzystym

- możliwość dokonywania rożnych odstępstwa o charakterze wyjątkowym i charakterze

indywidualnym

- jeśli chodzi o łagodzenie lub zaostrzanie, to można odstąpić od tych reguł i mogą to być rzeczy

przewidujące ochronę społeczeństwa, usługobiorców, usługodawców ze względu na ochronę
interesu publicznego

- obowiązek współpracy miedzy organami członkowskimi i innymi krajami, gdzie nasi

usługodawcy prowadzą działalność [ swoboda działalności gospodarczej =/= samowola ]

- Art. 17 - dodatkowe ustępstwa dot. usług świadczonych w ogólnym interesie np. w sektorze

pocztowym, energii elektrycznej

Ustawa o świadczeniu usług na terytorium RP
- ustawodawca implementując tę regulację (Dyrektywę 2006/123/WE) wymienia wyłączenia w

sposób bardziej szczegółowy, przepis odsyłający, wyłączenie spod regulacji niektórych usług (art.
3)

np. prawo o notariacie, o pracy na morskich statkach handlowych, o radiofonii i telewizji

- ustawodawca wymienia rodzaje usług, do których ustawa nie ma zastosowania i wymienia tam

także zawody regulowane

- świadczenie usług na terytorium RP dotyczy usługodawców z krajów europejskich (oczywiście

także krajowych - każdego, kto prowadzi u nas działalność gospodarczą)

@na zasadzie samodzielności lub współdziałania

- może świadczyć usługę samodzielnie lub grupowo (art. 6 ust. 1)

Art. 6.

1. Usługodawca może świadczyć usługi różnego rodzaju samodzielnie lub łącznie z innymi

usługodawcami.

2. Wprowadzenie wyjątku od zasady określonej w ust. 1 może nastąpić w przepisach

odrębnych i jest dopuszczalne wyłącznie w celu:

1) zapewnienia niezależności i bezstronności wykonywania zawodu regulowanego, jak

również zagwarantowania zgodności z uregulowaniami dotyczącymi etyki zawodowej i

postępowania zawodowego;

2) zagwarantowania niezależności i bezstronności świadczenia usług w zakresie

certyfikacji, akredytacji, nadzoru technicznego, badań lub prób.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają stosowania przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o
ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.27)).

- (art. 6 ust. 2) może doznać ograniczenia ze względu na zagwarantowanie

niezależności świadczenia tych usług lub niezależności, bezstronności
wykonywania zawodów regulowanych
np. rzemieślnika, hydraulika, ale nie tych wyłączonych spod regulacji

- ma chronić usługodawców z obszaru

@obowiązek składania informacji o działalności gospodarczej związanej z oferowanymi

usługami - pełna informacja o usłudze, jakie ma kwalifikacje itp. (art. 7)

Art. 7.

1. Na wniosek usługobiorcy usługodawca jest obowiązany udostępnić informacje o prowadzonej

działalności związanej bezpośrednio z oferowaną usługą, o spółkach, w których uczestniczy, które

są bezpośrednio powiązane ze świadczoną usługą oraz o środkach podjętych w celu uniknięcia

konfliktu interesów.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, usługodawca podaje także w dokumentach zawierających

opis oferowanych przez niego usług.

@formy współpracy z organami państw członkowskich, jeśli chodzi o prowadzenie

działalności gospodarczej prowadzonej przez usługodawców z krajów europejskich

- kontrola
- wymiana informacji
- wskazanie zasad wiążących się z naruszeniem zasad zabezpieczających porządek,

moralność publiczną

@odszkodowanie za sytuacje wtedy, gdy informacja wyrządziła szkodę dla zdrowia,

interesu społecznego (art. 17)

Art. 17.

W przypadku uzyskania informacji o działalności usługodawcy, która może wyrządzić szkodę dla

zdrowia lub środowiska naturalnego lub stanowi zagrożenie bezpieczeństwa osób przebywających

na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo innego państwa członkowskiego, właściwy organ

niezwłocznie przekazuje tę informację ministrowi, właściwemu organowi państwa członkowskiego,

w którym usługodawca ma siedzibę albo – w przypadku osoby fizycznej – miejsce zamieszkania,
Komisji Europejskiej, a także właściwym organom zainteresowanych państw członkowskich.

@ograniczenia musimy interpretować wyłącznie z naszej ustawy i nie mogą być

interpretowane rozszerzająco

Szczególne rodzaje usług - usługi mające charakter usług kwalifikowanych
- uznawane kwalifikacji =>

Ustawa o uznawaniu kwalifikacji zawodowych nabytych w

państwach członkowskich Unii Europejskiej

- Dyrektywa 2005/36/WE zniosła sektorów regulacje dotyczące zawodów dotąd regulowanych i w

to miejsce wprowadziła jednakowo regulacje dotyczące tych zawodów regulowanych;

- wprowadziła definicję zawodu regulowanego (żeby go wykonywać konieczne jest spełnienie

określonych warunków zawartych w przepisach dotyczących określonego zawodu)

@ dyrektywa - system trójstopniowy uznawania kwalifikacji
@ polskie ustawodawstwo - czterostopniowy system uznawania kwalifikacji (cztery

płaszczyzny uznawania kwalifikacji)

Art. 3

1. Dla celów niniejszej dyrektywy stosuje się poniższe definicje:

a) „zawód regulowany”: działalność zawodowa lub zespół działalności zawodowych, których

podjęcie, wykonywanie, lub jeden ze sposobów wykonywania wymaga, bezpośrednio bądź

pośrednio, na mocy przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych, posiadania

specjalnych kwalifikacji zawodowych; w szczególności używanie tytułu zawodowego

zastrzeżonego na mocy przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dla osób

posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe stanowi sposób wykonywania działalności

zawodowej. W przypadkach, w których nie stosuje się pierwszego zdania niniejszej definicji,

działalność zawodowa, o której mowa w ust. 2, traktowana jest jako zawód regulowany;

2. Zawód wykonywany przez członków stowarzyszeń lub organizacji wyszczególnionych w

załączniku I traktowany jest jako zawód regulowany.

Celem realizowanym przez stowarzyszenia i organizacje, o których mowa w akapicie pierwszym,

jest w szczególności wspieranie i utrzymywanie wysokiego standardu w danej dziedzinie

zawodowej. W tym celu podlegają one specjalnej formie uznania przez Państwa Członkowskie,

oraz wydają swoim członkom dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji, zapewniają

przestrzeganie przez członków przyjętych zasad wykonywania zawodu i przyznają im prawo

używania tytułu bądź skrótu tytułu zawodowego lub prawo do korzystania ze statusu

odpowiadającego temu wykształceniu.

Za każdym razem, gdy Państwo Członkowskie uzna stowarzyszenie lub organizację, o których

mowa w akapicie pierwszym, powiadamia o tym Komisję, która opublikuje odpowiednie

zawiadomienie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

3. Potwierdzenie kwalifikacji zawodowych wydane przez państwo trzecie uznawane jest za

dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji, jeżeli jego posiadacz legitymuje się trzy- letnim

doświadczeniem zawodowym w danym zawodzie, zdobytym na terytorium Państwa

Członkowskiego, które uznało to potwierdzenie kwalifikacji zawodowych zgodnie z przepisami art.
2 ust. 2 oraz państwo to potwierdziło uzyskane doświadczenie zawodowe.

- w definicje zawodu regulowanego zostały ujęte zawody uznawane dotąd za wolne

np. adwokat, architekt

- uznawaliśmy, że zawody wolne charakteryzują się wykonywaniem działalności zarobkowej

osobiście ( w tym mieściło się upoważnienie do wykonywania działalności np. przez aplikantów );
musiały charakteryzować się wyższym wykształceniem, potwierdzonym dyplomem z uczelni;
musiał mieć podwyższony poziom etyczny (nieskazitelny charakter); odstępuje od zawodu, gdy
uznaje to za stosowne

- termin zawód regulowany reguluje te zawody, które muszą wykazać się odpowiednimi

kwalifikacjami i te zawody, które różnią się poziomami uzyskiwanych kwalifikacji

- zawód regulowany to przedsiębiorca świadczący usługi
- uznawanie kwalifikacji polega na dopuszczeniu do wykonywania zawodu w Polsce na takich

samych zasadach jak obywateli polskich.

- gwarancja zezwolenia wykonywania działalności, dopuszczenia do wykonywania zawodu osoby

posiadającej odpowiednie kwalifikacji odpowiedniego zawodu na takich samych warunkach, jak
ma to miejsce, gdyby osoba ta uzyskała kwalifikacje na terytorium RP

- reguły mogą one być zawieszone/ograniczone (czasowo!!, chyba ze ustawa włączyła dyplomy z

określonych krajów lub fragmentu jego terytorium <mogą być wyłączone dyplomy z określonego
okresu>) ze względu na bezpieczeństwo państwa, interes publiczny

- przy zawodach regulowanych istnieje obowiązek stałej aktualizacji wiedzy i dokształcania się

(stąd możliwe wprowadzenie klauzuli nakazującej sprawdzenie kwalifikacji testem)

Cztery płaszczyzny uznawania kwalifikacji
4) dyplom, świadectwo lub inny dokument wydany przez organizacje, instytucje potwierdzające
ukończenie studiów wyższych (min. 4 lata + coś więcej; w szkole, która ma poziom wyższy) (różny
czas zdobywania kwalifikacji, mogą być z przerwami, można doliczyć egzaminy zdawane również
na rożnych innych uczelniach)
- są zawody regulowane, które muszą mieć jakąś praktykę (możliwość zaliczenia praktyki jakimiś
dodatkowymi egzaminami)
- na płaszczyźnie czwartej również tytuły wyższe niż magister
3) nauka w szkołach wyższych do lat 4
2) dokumenty ukończenia studiów w okresie nie krótszym niż 3 lata
1) ukończenie szkoły średniej

Art. 2 i ust. 9,10,11,12 ww. ustawy o uznawaniu kwalifikacji (...)

[ brak notatek z 8.12.2011 ]
ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, ustawa o działalności leczniczej
ustawa o notariacie
zawód psychologa
zawody regulowane

15.12.2011

Problematyka uznawania kwalifikacji przy wykonywaniu określonego zawodu regulowanego
- jak łączy to ustawodawca krajowy i ustawodawca europejski
- model podstawowy uznawania kwalifikacji

Zawód lekarza
- model tego zawodu jako zawodu regulowanego
- problematyka rozdzielona pomiędzy dwie ustawy

@ ustawa o działalności leczniczej z 2011
@ ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty z 1996

Wprowadzenie
- w okresie międzywojennym wolne zawody (lekarz, adwokat) nie były uważane za

przedsiębiorców

- lekarz jest teraz przedsiębiorcą, możliwość świadczenia usług transgranicznie
- oprócz warunków, jakie musi spełniać jako zawód regulowany, to musi spełniać takie warunki,

jakie musi spełniać przedsiębiorca

- zawód regulowany nie może się reklamować (psycholog, adwokat, lekarz)

1) model lekarza w oparciu o te dwie regulacje prawne
- wyraźne określenie w ustawie okresu zdobycia dyplomu w poszczególnych krajach, które mogą
być uznawane w Polsce
- ma wykonywać swoje obowiązki zgodnie z aktualnym stanem wiedzy medycznej
- obowiązek permanentnego kształcenia się (związane z nowa forma działalności gospodarczej, jaka
jest prowadzenie szkoleń dla lekarzy)

Przesłanki subiektywne
- art. 5 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty wymienia szczegółowo wszystkie wymagania
- art. 5 ust. 1 pkt. 2 - dyplom uczelni polskiej, 6 lat, 5500 godzin + dalej: pełna zdolność do
czynności prawnych, stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu, nienaganna postawa
etyczna
- model opiera się o kryterium godzinowe
- dyplom lekarza wydany przez Polską szkole wyższa
- także inne formy potwierdzenia kwalifikacji z innych uczelni niezależnie od ich nazwy (np.
certyfikat itp. )
- lekarz musi mieć pełna zdolność do czynności prawnej
- wykazuje nienagannie postawę etyczną - na podstawie przepisów prawa farmaceutycznego,
sprawowanie eksperymentów medycznych (obwarowane regulacjach prawnymi)
- za równorzędne mogą być uznane rożne świadectwa
- może być uzupełniane testem umiejętności, gdy jest przerwa w wykonywaniu zawodu, albo lekarz

pochodzi z innego kraju europejskiego i trzeba wyrównać poziom kształcenia, a także wobec
lekarzy pochodzących spoza unii (oprócz decyzji korporacji możliwa jest decyzja ministra
zdrowia )

- obowiązek uzyskania zaświadczenia od okręgowej izby lekarskiej wpisu do rejestru i
równocześnie przyznanie mu pełnego prawa do wykonywania zawodu lub częściowego prawa

- rozdział miedzy kwalifikacjami (pozdawanie wszystkich egzaminów), a uzyskaniem prawa do

wykonywania zawodu

- lekarz powinien uzyskać specjalizacje (nie można równocześnie odbywać kilku specjalizacji )
- lekarz powinien uzyskać tzw. specjalizację, nie można równocześnie odbywać wielu specjalizacji,

lekarz ze specjalizacją jest wyceniany komercyjnie wyżej, specjalizacje kończą się także
egzaminem

- dodatkowy stopień kształcenia w modelu uzyskiwania potwierdzenia kwalifikacji
- centrum medycznego kształcenia podyplomowego
- wykonywanie zawodu lekarza
- rejestr prowadzony przez okręgową radę lekarską
- Możliwe formy wykonywania zawodu lekarza - określone w

ustawie o działalności leczniczej

@ od art. 5 jest przedstawiony podział możliwych form

Działalność lecznicza

@ rodzaje spółek, w ramach których lekarze mogą wykonywać swoje obowiązki

(jawna, cywilna, partnerska - problem relacji tych przepisów do kodeksu spółek
handlowych)
(spółka partnerska najbardziej chroni zawody regulowane; działalność prowadzi spółka,
ale za wykonywanie zawodu odpowiadają indywidualnie)

@ art. 100 i 101 - organy prowadzące rejestr działalności leczniczej i dodatkowy rejestr,

jeśli ma charakter prowadzenia działalności leczniczej w ramach przedsiębiorstwa

@ jeśli prowadzimy działalność gospodarczą o charakterze transgranicznym, to mamy

swobodę świadczenia usług i wykonywania działalności gospodarczej - w przypadku
lekarza się to zmienia

@ organy prowadzące rejestr - okręgowa rada lekarska w miejscu wykonywania praktyki

zawodowej lekarza ( art. 106 ust. 1 pkt. 2)

@ może być wykonywany z siedzibą, jak i w miejscu wezwania [ale traktowane jest to jako

oddzielne formy praktyki lekarskiej] co ma odzwierciedlenie w dwóch rodzajach
unijnych wolności, gdzie mamy do czynienia z wolnością świadczenia usług (bez stałej
siedziby)

Podmioty lecznicze - wymienione w art. 4
- przedsiębiorca
- pierwszym podmiotem leczniczym jest samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej ( art. 54

ust. 1) (nie działa wtedy na własny rachunek, nie jest więc przedsiębiorca w rozumieniu Ustawa o
Swobodzie Działalności Gospodarczej)

- jednostki budżetowe
- fundacje i stowarzyszenia
- kościół, kościelne jednostki organizacyjne w zakresie

Szczególne rodzaje podmiotów
- różni przedsiębiorcy ( w tym przedsiębiorca lekarz)
- publiczne zakłady zdrowotne (działa w oparciu o środki i majątek przekazane przez organ
terenowy lub wyodrębnione z majątku państwowego ) (art. 54)
- prowadzi gospodarkę finansowa na zasadach określonych w ustawie (oddzielenie od innych
zakładów publicznych)
- sam się finansuje
- mogą pozyskiwać środki z rożnych źródeł (np. dotacje, darowizny - art. 55 ust. 1 pkt. 3)

- możliwość łączenia się publicznych zakładów opieki zdrowotnej (przez akty wysokiego rzędu np.

Rozporządzenia, zarządzenia lub uchwały centralnych organów) - art. 66

- przekształcenie publicznych zakładów opieki zdrowotnej w jedna spółkę (ten sam organ tworzący
lub, kiedy są rożne podmioty tworzące) (organem dokonującej prżeksztlacen jest minister właściwy
da. Skarbu państwa itd. )
- podmiot leczniczy w formie spółki kapitałowej lub budżetowej (może utworzyć skarb
państwa) (art. 6)
- podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorstwem (ustrój, bez względu na formę ma określone

reguły funkcjonowania w statucie)

5.01.2012

Zagadnienia ochrony danych osobowych i danych dot. przedsiębiorcy są uregulowane w różnych
tekstach prawnych.

Regulacje szczegółowe – odnoszą się pośrednio lub bezpośrednio do tych regulacji.

Dwa zjawiska:
- ochrona danych – jeśli jest konsument
- ochrona danych dotyczących przedsiębiorcy

Regulacja dotycząca w ogóle informacji

Zazębianie się regulacji dot ochrony danych z regulacjami dot. Informacji.

- Przepisy o udostępnianiu informacji publicznej
- Przepisy dot. dostępu do informacji publicznej
- Ochrona danych osobowych
- Regulacje dotyczące przepływu danych

Informacja najczęściej dotyczy rozmaitych danych, przedsiębiorcy i osoby fizycznej.

I. Regulacje z punkty widzenia ich przydatności do funkcjonowanie różnego rodzaju usług.

1) Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja

2001 r

w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego i

Rady – podstawa do regulacji krajowych, ustawodawca dąży do ochrony interesu
publicznego ale i prywatnego, organ administracyjny to każdy podmiot, który wykonuje
zadania administracji – tu chodzi o Parlament Europejski, Komisję Europejską i Radę i
informacje odnoszące się do grup przedsiębiorców, osób fizycznych, zasad funkcjonowania
określonego fragmentu rynku.

a) Celem regulacji jest określanie co to jest informacja, jaki jest do nich dostęp i warunki

udzielania informacji. Rozporządzenie ma określić warunki i zasady dostępu do tych
dokumentów

b) Definicja dokumentu :

”dokument" oznacza wszelkie treści bez względu na nośnik (zapisane na papierze, przechowywane

w formie elektronicznej czy jako dźwięk, nagranie wizualne czy audiowizualne) dotyczące kwestii

związanych z polityką, działalnością i decyzjami mieszczącymi się w sferze odpowiedzialności tych
instytucji;

c) Dokumentem jest więc właściwie każdy nośnik informacji (

art.3

)

d) Otwartość systemu = rozszerzenie dostępu do informacji publicznej; otwartość może być

ograniczona przez samo rozporządzenie lub przepisy szczegółowe – ustawodawca statuuje
zasadę, że ma być ten dostęp, ale jak przy każdym prawie podmiotowym mamy możliwość
jego ograniczenia ze względu na interes publiczny lub interes prywatny

e) Rozporządzenie nie daje bezwzględnego pierwszeństwa kategorii interesu publicznego, daje

możliwość wyinterpretowania w danej sytuacji faktycznej która z klauzul ma pierwszeństwo
(czy interes publiczny czy interes prywatny)

art. 4

– wyjątki: klauzula interesu publicznego i klauzula interesu prywatnego

g) określenie skutecznego dostępu do informacji – ma być wskazany organ, który to nadzoruje,

jakie organy są właściwe do rozstrzygania sporów i tryb wnoszenia o informację publiczną.
Co do zasady 2 tryby:
1) ogłaszanie informacji w biuletynach informacji publicznej
2) udostępnianie danych na wniosek osoby zainteresowanej – co do zasady odpłatne, chyba,
ze wiąże się do ze sporządzeniem dokumentów

h) Każdy podmiot publiczny publikuje na swoich stronach wzory dokumentów i wymaga się

spełnienia określonego warunku

i) Kwestia żądania dokumentów z różnych krajów członkowskich – przepływ informacji

między poszczególnymi krajami członkowskimi

j) Dostęp do informacji wewnątrz organów – jest on możliwy o ile nie wychodzą one na

zewnątrz

k) W ramach dokumentów PE znajdują się różne dokumenty które mają różne nazwy:
a) dokumenty sensytywne – dotyczą bezpieczeństwa publicznego, obrotu spraw wojskowych;

szczególnie chronione informacje przez przepisy szczegółowe np. stan zdrowia konsumenta,
kod genetyczny, preferencje seksualne. Mogą dotyczyć osób fizycznych, przedsiębiorców,
ogólnego bezpieczeństwa publicznego itp.

b) rejestry – każda instytucja zapewnia powszechny dostęp do rejestrów. Wszelkie dane

powinny znajdować się w rejestrach. Rejestry mają być upowszechnione, każda z instytucji
publicznych ma takie rejestry przedstawić

• rozporządzenie odsyła do stosowania dobrych praktyk administracyjnych – nie powinno

być utrudnień

2) Polska

ustawa o dostępie do informacji publicznej

a) dostęp do informacji nie musi się legitymować żadnym interesem prawnym

art. 22

c) doprecyzowanie co może stanowić tą informację publiczną (art. 6, np.

zamierzeniach działań

władzy ustawodawczej oraz wykonawczej)

d) minister do spraw informatyzacji tworzy internetowe biuletyny informacji publicznej a

oprócz tego każdy organ publiczny ma mieć swoją stronę, minister ma zadbać o ich
funkcjonowanie

e) kwestia odmowy dostępu do informacji – decyzja administracyjna jako forma odmowy

dostępu

f) inspektor ochrony danych osobowych; administrator danych ma przekazywać dane

Głównemu Inspektorowi, ten ‘szefowi’ europejskiemu

g) ustawa chroni tzw. zbiór danych – zbiór informacji który pozwala nas zidentyfikować

bezpośrednio lub pośrednio, chyba, że jest to znane nazwisko/znany zawód

h) nie można wydać decyzji administracyjnej w oparciu o dane uzyskane drogą elektroniczną

• kwestia ochrony danych osobowych –

Rozporządzenie nr. 45/2001 PE i RE

3) o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez

instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych

a) państwo z którego wypływają te dane czy instytucja które je wysyła ma zabezpieczyć

bezpieczeństwo tych danych

b) na czym polega przetwarzanie danych – każda operacja na danych osobowych
c) Legalne - zgoda osoby, rzetelne – podmiot który uzyskuje te dane powinien być sprawdzony
d) Dane dzieli się na 2 kategorie:

• dane chronione w ogóle
• dane sensytywne – chronione szczególnie: te które dotyczą np. zdrowia, przekonań

politycznych

e) dane mogą być ujawnione: gdy jest zgoda osoby, ze względu na interes publiczny itp.

Udostępnianie i wymiana informacji gospodarczych
- Ustawa o informacji gospodarczej ma zastosowanie do określonego typu informacji

gospodarczych, tych w których chodzi o wiarygodność płatniczą

- Biuro informacji gospodarczej – nazwa zastrzeżona, może zlecić wykonywanie pewnych funkcji

na podstawie porozumienia, ale w sumie działa na podstawie regulaminu uzgadnianego z
Inspektorem Ochrony Danych Osobowych, regulamin zatwierdzany przez Ministra do spraw
gospodarki

- Do biura mogą być zgłaszane informacje jeśli łącznie są spełnione 3 element: jest wierzytelność

która nawet na skutek ponaglenia nie została zwrócona, zaleganie z wierzytelnością przez 60 dni,
dług przy przedsiębiorcy na co najmniej 500 zł przy konsumencie 200 zł

12.01.2012

Dane osobowe osób prywatnych - ustawa o ochronie danych osobowych
Osoby prawne - rożne ustawy o informacjach, najbardziej widoczny problem tego zagadnienia
widoczna jest najbardziej dla przedsiębiorców

np. Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną

Jedna z wielu instytucji prawnych dotycząca regulacji internetu
- stanowi podstawę funkcjonowaniu rynku internetowego
- oparta na rozporządzeniach telekomunikacyjnych i dot. przepływu informacji przez sieć
- reguluje kontakty konsumenta i sprzedawcy transgranicznie
- ważne pojęcia (

art. 2

) : adres elektroniczny, informacja handlowa, świadczenie usług drogą

elektroniczną

A) przedsiębiorcy, których główną sferą zainteresowania jest działalność jest internetowa
- liczy się miejsce powstania skutku
- wskazanie miejsca siedziby przedsiębiorcy
- na stronie muszą być podane szczególne informacje (i jeśli są podane, to jest dobrze)
- miejsce siedziby przedsiębiorcy stanowi wyznacznik właściwości sądów, organów administracji,

czy mediacji

B) mamy specyfikę, jeśli chodzi o prowadzenie „realnej” działalności gospodarczej
- przedsiębiorca może prowadzić działalności internetowa ubocznie, okazjonalnie lub w

ograniczonym zakresie świadczy pewne usługi

- świadczy usługę o charakterze ubocznym (dalej jest to przedsiębiorca)

C) przedsiębiorca internetowy działa w oparciu o regulamin (

art. 8

)

- określa zakres usług świadczonych przez przedsiębiorcę internetowego
- warunek świadczenia usług droga internetową
- z regulaminem łącza się obowiązki usługodawcy - umożliwienie prostego zapoznania się z

regulaminem i dojście do strony bez żadnych komplikacji

Rodzaje usług, ograniczenia
- zakaz dostarczania usług o charakterze bezprawnym - naruszających przepisy traktatów,

Konstytucji, ustaw czy dobrych obyczajów (

art. 8 ust. 3 pkt. 2 lit.b

)

- zróżnicowanie usług zakaźnych w danym kraju (jeśli jest zakaz świadczenia usług w określonym

kraju, to jeśli przedsiębiorca wysyła te usługi to takiego kraju, to powstaje pytanie, czy ten
usługodawca łamie przepisy)

- apteki internetowe (sprzedaż leków na receptę w innym kraju dostępnych bez recepty; orzeczenie,

ze powinien zawsze sprawdzać usługodawca, czy klient w kraju wymagającym receptę takową
posiada)

- wynika z kwestii wymagań technicznych (

art. 8 ust. 3 pkt. 2 lit. a

)

- usługodawca ma zapewnić określoną infrastrukturę (

art. 7

)

- warunki dot. trybu prowadzenia działalności gospodarczej
- musi być regulamin, muszą być podane warunki zakupu
- musi być określony tryb reklamacyjny (oprócz ogólnego trybu usługodawcy szczególnie często

dodają specyficzne kroki) (

art. 8 ust. 3 pkt. 4

)

- specyfika usługi internetowej - na odległość bez jednoczesnej obecności przedsiębiorcy i

konsumenta (maja zastosowanie przepisy mówiące o wykonywaniu umów wykonywanych na
odległość, tryb reklamowania na normalnych zasadach)

- w trybie postępowania reklamacyjnego może być zawarty element konkurencyjny - rozszerza

reklamacje, wydłuża czas dochodzenia do zwrotu towarów, ułatwia możliwość dochodzenia
roszczeń

- ocena zgodności działania przedsiębiorcy internetowego z prawem odbywa się poprzez regulamin

i inne jego deklaracje (

art. 8 ust. 4

)

Kwestia rozumienia usługi internetowej w połączeniu z informacją (słowniczek ustawowy)
@ pojęcie świadczenia usług droga elektroniczna (

art. 2 pkt. 4

)

Art. 2

Określenia użyte w ustawie oznaczają:

2) informacja handlowa - każdą informację przeznaczoną bezpośrednio lub pośrednio do promowania

towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania

zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach, z wyłączeniem

informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną

osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego

przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie, w szczególności bez wynagrodzenia lub innych

korzyści od producentów, sprzedawców i świadczących usługi,

4) świadczenie usługi drogą elektroniczną – wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności

stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i

otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i

przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci

telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne,

Istotne elementy
- świadczenie usług na odległość
- nie ma tej usługi bez sieci (świadczenie usług odbywa się przy użyciu adresu internetowego)

@ pojęcie informacja handlowa (

art. 2 pkt. 2

)

- co do zasady, na gruncie innych regulacji ma być prawdziwa, rzetelna, ma podawać cechy

faktycznie istniejące określonego produktu

- reklama może nie podawać wszystkich elementów faktycznych (np. podawać tylko wygodne

fakty)

- regulacja informacji ma tak rożne elementy na gruncie rożnych usług, że należy tutaj mówić o

„informacji handlowej na gruncie ustawy X”

- na gruncie ustawy: każda informacja, która dotyczy rożnych obszarów działania usługodawcy i

pełni:

a) funkcję reklamy, ale tylko taka, która jest za wynagrodzeniem
b) zmierza do promocji wizerunku przedsiębiorcy
c) obejmuje także rożne zawody regulowane (podlegają pod informacje handlowa,

stanowienie, obowiązek podania danych dot. przedsiębiorcy internetowego)

d) inne formy przekazu danych, które są zawarte w innych regulacjach

Bazowa regulacja, do której odsyła ustawodawca są regulacje dotyczące ochrony danych (rozdział
4, od art. 16)
- stosują się zasady ustawy o ochronie danych osobowych
- udzielamy zgody na zbieranie informacji (jeśli występujemy o zawarcie umowy na odległość,

stosujemy się do regulaminu, jeśli chodzi o podanie określonych danych)

- propozycja zawarcia umowy jest równoznaczny z wyrażeniem zgody na zebranie danych

osobowych w regulaminie

- powinien zbierać tylko takie dane osobowe, które są niezbędne do realizacji usług
- nie mi ze być zgody dorozumianej (skoro chce zawarcia umowy to coś jeszcze tam się dzieje)

@ prawo operowania danymi na czas trwania umowy
@ możliwość dysponowania danymi do momentu rozliczenia się z usługodawcą
@ usługodawca może być w posiadaniu naszych danych osobowych o charakterze

sensytywnym (wrażliwym); ogólna zasada - są chronione bezwzględnie, chyba że
usługobiorca wyraził wyraźną pisemna zgodę; ale znowu powstaje problem, bo skoro ma
być pisemnie złożona zgoda, to w jakiej formie ? (definicja dokumentu europejskiego -
każdy nośnik informacji)

@ kwestia przesyłania danych - może przesyłać te dane
@ w ramach ochrony usługodawcy może w marketingu używać naszych danych osobowych

dostępnych nie bezpośrednio (za zgodą usługobiorcy)

@ można przetwarzane dane także wtedy, gdy jest to niezbędne do wyciągania roszczeń

(reklamacje itp. )

@ dopuszczalne do przetwarzania na podstawie odrębnych ustaw
@ istnieje jakiś cel publiczny

Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych

Cel:
- udostępnianie informacji gospodarczych dot. wiarygodności płatniczej
- udostępnienie określonego rodzaju informacji dla bezpieczeństwa klienta i rynku
- ma charakter transgraniczny (wymiana informacji dot. wiarygodności płatniczej między

instytucjami mającymi swą siedzibę w jednym9 z państw członkowskich UE, Konfederacji
Szwajcarskiej, EFTA, strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym)

- zwiększenie nadzoru nad rynkiem finansowym z punktu widzenia przejrzystości na rynku

finansowym

- pojęcie informacji gospodarczej na gruncie ww. ustawy - art. 2

@ biuro informacji gospodarczej działa na podstawie umowy, przedsiębiorcy udostępniają

informacje o nierzetelnych płatnikach do BIG na podstawie umowy

Art. 4.

Udostępnianie informacji gospodarczych osobom trzecim nieoznaczonym w chwili przeznaczania tych

informacji do udostępniania następuje wyłącznie za pośrednictwem biura informacji gospodarczej, chyba że

udostępnianie następuje w celu sprzedaży wierzytelności przez ogłoszenie publiczne lub przepisy prawa

przewidują inny tryb udostępniania danych.

@ nadzór nad biurem informacji gospodarczej o charakterze publicznym
- określenie, co się rozumie pod pojęciem informacji gospodarczej
- udostępnianie informacji o charakterze gospodarczym jest działalnością uregulowaną
- udostępnianie na podstawie informacji

Organizacja BIG: (art. 5 i nast)
- określona formę prawna (spółka akcyjna)
- kapitał zakładowy nie mniejszy niż 4 miliony złotych
- akcje biura są imienne (forma ochrony wiarygodności funkcjonowania tego biura) (nie można

zmieniać na akcje na okaziciela)

- spółka ma mieć w nazwie oznaczenie BIG
- działa na podstawie regulaminu (zatwierdzony przez Ministra ds. Gospodarki po zasięgnięciu

opinii Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych; minister sprawuje nadzór publiczny
nad biurem) (regulamin jest akceptowany przez)

- musi być opublikowany (elementy administracyjne ograniczające prowadzenie tej działalności)

Przekazywanie informacji gospodarczych do biura
- kiedy biuro może udostępniać informacje gospodarcze dot. spraw wierzytelności

Kto może przekazywać informacje ?

art. 12

- przekazywanie informacji do biura

- wierzyciel
- na podstawie zawartej pisemnie umowy z biurem
- dłużnika będącego konsumentem; 3 warunki,

@ powstało zobowiązanie w związku z określonym stosunkiem prawnym
@ kwota co najmniej 200 zł i upłynęło co najmniej 60 dni wymagania wierzytelności
@ upłynął miesiąc od kiedy dłużnik był poinformowany co do tego, że zalega z

płatnościami i po upływie wskazanego terminu, jeśli ta wierzytelności nie zostanie
spłacona jego dane zostaną przekazane do BIG

- BIG nie przyjmuje informacji przekazanych niezgodnie z

art. 14 ust. 1

lub o zakresie większym niż

przewiduje to

art. 14 ust. 2

- dłużnika niebędącego konsumentem (

art. 15

) 3 warunki,

@powstało zobowiązanie w związku z określonym stosunkiem prawnym
@kwota co najmniej 500 zł i upłynęło co najmniej 60 dni wymagania wierzytelności
@upłynął miesiąc od kiedy dłużnik był poinformowany co do tego, że zalega z płatnościami

i po upływie wskazanego terminu, jeśli ta wierzytelności nie zostanie spłacona jego dane
zostaną przekazane do BIG

- oprócz tego można przekazać informacje do BIG w każdej sytuacji, gdy ktoś posłużył się

dokumentem kradzionym lub sfałszowanym (

art. 17

)

Rozdział 4 - przechowywanie, ujawnianie, aktualizacja i usuwanie informacji gospodarczych

- określone sposoby ujawniania informacji przez biuro, jest odpłatne (

art. 22

)

- przy informacji publicznej zasadą jest nieodpłatność, chyba, ze udzielenie tej informacji wiąże się

z jakimiś kosztami

Rozdział 5

Nadzór nad biurami

Art. 32.

1. Nadzór nad biurem sprawuje minister właściwy do spraw gospodarki w zakresie zgodności wykonywanej

działalności gospodarczej z ustawą i regulaminem.

2. Nadzór nie obejmuje kontroli prawidłowości przetwarzania przez biuro danych osobowych.

- biuro nie ma już lokalnego charakteru, ale jest biurem udzielającym informacji trans-granicznie

19.01.2012

Problematyka banków - aspekt publicznoprawny i tzw. usługi płatnicze

- koncepcja nadzoru organów unijnych nad sektorem bankowym
- zawłaszczanie rynku przez regulacje publiczne wpływa na zakres regulacji prywatnoprawnych

(pożyczki, kredyty i inne umowy)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 1092/2010

- unijny nadzór makro

ostrożnościowy nad działalnością finansową - podstawowa idea UE w sprawie regulacji nadzoru
bankowego na rynku europejskim, wskazanie przesłanek, na których model ten się opiera (pro
społeczny, pro przedsiębiorstwa)
- próba zwalczania kryzysu

Cel wydania rozporządzenia
- utrzymanie stabilności finansowej, jako podstawy utrzymania miejsc pracy, możliwości udzielania

kredytów i możliwości utrzymania wzrostu gospodarczego

- zapobiec dalszemu kryzysowi (reguły ostrożnościowe tego nadzoru)
- aby zapobiegać powstaniu kryzysów w przyszłości
- stworzenie nadzoru makro-ostrożnościowego (opierają na współpracy państw UE, analizie

zachodzących zmian, informacji pozyskiwanych przez instytucje finansowe w Europie)

- identyfikowanie ryzyka
- zwiększenie spójności regulacji nadzoru miedzy poszczególnymi krajami UE,a Bankiem
Centralnym
- wyspecjalizowane się w wykonywaniu tego nadzoru nad poszczególnymi rodzajami ryzyka

(działy w ramach Komisji Nadzoru Finansowego)

- możliwość udzielania różnych zaleceń (pytanie, czy maja jakiś charakter wiążący ? Jeśli uznamy,

że jest to system połączony z nadzorem makro-ostrożnościowym wczesnego ostrzegania, to
wyniknie z tego, że będą miały praktycznie charakter wiążący) [KNF działa zazwyczaj przez
rozstrzygnięcia władcze, co de facto oznacza klasyczny nadzór]

- obowiązek udzielania organom nadzoru informacji przez banki
- przywrócenie zaufania do banków

Ustanawia się organ - Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) - część europejskiego
systemu finansowego mającego na celu nadzór nad systemem finansowym w Unii Europejskiej

Artykuł 2

Definicje

Na użytek niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „instytucja finansowa” oznacza dowolne przedsiębiorstwo objęte zakresem stosowania przepisów, o

których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr

1094/2010 i w art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, a także dowolne inne przedsiębiorstwo lub

podmiot we Unii, których podstawo- wa działalność ma podobny charakter;

b) „system finansowy” oznacza wszystkie instytucje finansowe, rynki, produkty i infrastruktury rynkowe;

c) „ryzyko systemowe” oznacza ryzyko zakłócenia systemu finansowego, które może wywołać poważne

negatywne skutki dla rynku wewnętrznego i dla realnej gospodarki. Wszystkie rodzaje pośredników

finansowych, rynków i infrastruktur mogą w pewnym stopniu mieć potencjalne znaczenie systemowe.

Kluczowe definicje
- instytucja finansowa (najszersza definicja zawarta jest właśnie w tym rozporządzeniu)

- system finansowy (potężna, bo bardzo pojemna definicja, praktycznie wszystko, co się wiąże z
pieniądzem w szerokim tego słowa znaczeniu)
- ryzyko systemowe - słowo wytrych

Artykuł 3

Misja, cele i zadania

1. ERRS jest odpowiedzialna za sprawowanie nadzoru makroostrożnościowego nad systemem

finansowym w Unii w celu przyczyniania się do przeciwdziałania ryzykom systemowym dla stabilności

finansowej w Unii, które pojawiają się w związku z wydarzeniami w obrębie systemu finansowego, lub

ogranicza- nia tych ryzyk, z uwzględnieniem zmian natury makroekonomicznej, tak aby zapobiegać

okresom rozpowszechnionego występowania trudności finansowych. ERRS przyczynia się do

sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i tym samym zapewnia trwały wkład sektora

finansowego we wzrost gospodarczy.

2. Do celów ust. 1 ERRS wykonuje następujące zadania:

a) identyfikuje lub gromadzi oraz analizuje wszystkie informacje istotne i niezbędne dla realizacji celów

opisanych w ust. 1;

b) identyfikuje ryzyka systemowe i uszeregowuje je pod względem ważności;

c) wydaje ostrzeżenia w sytuacjach, gdy takie ryzyko systemowe jest uznawane za znaczące, i w

stosownych przypadkach podaje te ostrzeżenia do wiadomości publicznej;

d) wydaje zalecenia w sprawie działań zaradczych w odniesie- niu do zidentyfikowanego ryzyka i, w

stosownych przypadkach, podaje te zalecenia do wiadomości publicznej;

e) wydaje poufne ostrzeżenia skierowane do Rady, w przypadku gdy ERRS uzna, że wkrótce może

wystąpić sytuacja nad- zwyczajna określona w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, art. 18

rozporządzenia (UE) nr 1094/2010 i art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, i przedstawia ocenę

sytuacji, aby Rada mogła określić, czy zachodzi po- trzeba przyjęcia decyzji skierowanej do

Europejskich Urzędów Nadzoru, w której stwierdza się wystąpienie sytuacji nadzwyczajnej;

monitoruje działania następcze w związku z ostrzeżeniami i zaleceniami;

g) ściśle współpracuje ze wszystkimi innymi stronami ESNF oraz, w stosownych przypadkach,

udostępnia Europejskim Urzędom Nadzoru informacje na temat ryzyk systemowych, które są im

potrzebne do realizacji ich zadań, w szczególności opracowuje we współpracy z Europejskimi

Urzędami Nadzoru wspólny zestaw wskaźników ilościowych i jakościowych w celu określania i

mierzenia ryzyka systemowego;

h) w stosownych przypadkach uczestniczy we Wspólnym Komitecie;

koordynuje swoje działania z międzynarodowymi instytucja- mi finansowymi, w szczególności z

Międzynarodowym Funduszem Walutowym i Radą Stabilności Finansowej, oraz z właściwymi

organami w państwach trzecich w sprawach dotyczących nadzoru makroostrożnościowego;

wykonuje inne podobne zadania określone w prawodawstwie unijnym.

Nadzór finansowy na tle polskiej ustawy =>

Ustawa o nadzorze na rynku finansowym

Koncentracja nadzoru w jednym organie => Komisja Nadzoru Finansowego - wprowadza pewien
porządek, powinien być jeden organ odpowiadający za nadzór, powinna za nim stać specjalizacja i
kompetencja

Organizacja nadzoru nad rynkiem finansowym (

rozdział 2 ustawy

)

- tworzy się komisję z ustawy, która jest właściwym organem nadzorczym we wszystkich

fragmentach rynku (możemy dzielić rynek na finansowy [banki itp.] i kapitałowy [giełdy itp.]

- nad KNF nadzór sprawuje Prezes Rady Ministrów, KNF jest organem centralnym w rozumieniu

prawa administracyjnego

- art. 5 - skład Komisji

Art. 5.

1. W skład Komisji wchodzą Przewodniczący, dwóch Zastępców Przewodniczące- go i czterech członków.

2. Członkami Komisji są:

1) minister właściwy do spraw instytucji finansowych albo jego przedstawi- ciel;

2) minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przed- stawiciel;

3) Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego Wice- prezes Narodowego Banku

Polskiego;

4) przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Cel nadzoru nad rynkiem finansowym
- zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku (stabilność, bezpieczeństwo, przejrzystość) [

art.

]

- zapewnienie ochron interesów uczestników tego rynku [

art. 2

]

- dostosowanie określonych przez ustawodawcę środków do poszczególnych rodzajów nadzoru
- nadzór nad funduszami, gwarancjami i działalnością banków
- przywrócenie zaufania do instytucji finansowych ( w szczególności banków)

1. Komisja może upoważnić Przewodniczącego Komisji, Zastępców Przewodniczącego oraz pracowników

Urzędu Komisji do podejmowania działań w zakresie właściwości Komisji, w tym do wydawania

postanowień i decyzji administracyjnych.

2. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, nie może dotyczyć określonych w przepisach odrębnych

rozstrzygnięć co do istoty sprawy w zakresie:

(i tu litania tego, czego nie może dotyczyć to upoważnienie)

Uprawnienia Komisji Nadzoru finansowego
- wydawanie zezwoleń np.

@ rozpoczęcie działalności banku krajowego
@ z rynku kapitałowego i ubezpieczeniowego

- przywrócenie akcjom formy dokumentu, wydawanie zezwoleń na działalność

maklerską

@ możliwość kontrolowania outsourcingu (kontrola banku na zewnątrz)
@ kwestia nadzoru KNFu nadzoru wchodzącego wewnątrz funkcjonowania banku
@ zezwolenia dotyczące rynku kapitałowego i ubezpieczeniowego
@ wyrażenie zgody na nabycie spółki (wszystko co dotyczy zmian w zakresie rynku

giełdowego, akcji)

@ zgody i zezwolenia dotyczące funkcjonowania banku
@ sprawy dot. Funkcjonowania banku
@ kwestia nadzoru nad łączeniem się instytucji płatniczych

Nadzór zaczyna się rozczłonkowywać miedzy KNF, a inne instytucje (np. UOKiK), a gdy powstają
jakieś holdingi, to w zależności od rodzaju holdingu będziemy mieli do czynienia z łączeniem się
nadzorów różnych instytucji

Pojęcie nadzoru, a pojęcie kontroli

Rozróżnienie, czym jest nadzór, a czym jest kontrola
- nie ma w prawie publicznym jednej definicji nadzoru czy kontroli
- w poszczególnych regulacjach prawnych mamy do czynienia z próbą określenia tego, czym jest

nadzór

- art.5 (czynności bankowe) łącznie z art. 1 (cele ustawy) i art. 2 (czym jest bank) - wpływają na

sposób rozumienia nadzoru nad bankami

Nadzór
Z prawa administracyjnego

Pojęcie nadzoru jest pojęciem wypracowanym przez doktrynę ( określa się go na podstawie
uprawnień podmiotów sprawujących teren nadzór)
Nadzór centralny (ogólny, oparty na ogólnej normie kompetencyjnej), a nadzór
zdecentralizowanym (weryfikacyjny - wyraźny organ, na podstawie wyraźnie określonego prawa i
w określonej wyraźnie sytuacji)

Pani profesor zalicza zezwolenia i koncesje do nadzoru
(wszystkie środki, które maja charakter skutku faktycznego)

Elementy wchodzące w skład nadzoru - będziemy go budować z przepisów prawa bankowego

- nadzór określony w prawie bankowym jest klasyczny i zdecentralizowany – KNF posługuje się
typowymi środkami nadzoru – decyzją, zezwoleniem, cofnięciem zezwolenia, zawieszeniem w
pełnieniu obowiązków etc. – o charakterze władczym;
- nadzór będzie można zatem zdefiniować jako władcze i dolegliwe działanie organu publicznego
oparte na ustawie;
- wszelkie uprawnienia KNF do ingerencji w wewn. sprawy banków zawarte w prawie bankowym
należy potraktować jako środki nadzorcze;

Kontrola jest niewładcza, jest czynnością faktyczną, kontrola inicjuje nadzór.
- porównuje stan, jaki jest ze stanem, jaki być powinien.

Rozdział 11
Nadzór bankowy

Art. 133 ust. 1 - cel nadzoru

Art. 130, 138, 141, 25 i 25a

Nadzór w rozumieniu Ustawy Prawo Bankowe budowany jest z dwóch płaszczyzn
1) wybór jakiejś definicji nadzoru- odróżnienie w ramach tej płaszczyzny nadzoru od kontroli
2) określenie środków nadzoru - ustawodawca w niektórych przypadkach wyraźnie łączy środek
nadzorczy z określona działalnością banku, a w pozostałym zakresie należy dopasować któryś ze
środków, który KNF przysługuje

Tworzenie banków zgodnie z

Ustawą Prawo Bankowe

- art. 30 i nast.

- uzyskanie zezwolenia na utworzenie banku od KNF

@ potrzebne są określone fundusze

- 5 000 000 euro dla banków zwykłych, 1 000 000 dla banków spółdzielczych
- pieniądze muszą być zebrane przed rejestracja banku, środki muszą pochodzić z

udokumentowanych źródeł, fundusze własne muszą dostosowane do rodzajów
banku, muszą być wskazane określone pomieszczenia odpowiednio zabezpieczone

- osoby wiarygodne - z punktu widzenia prawa bankowego

- w określonej formie organizacyjnej (ograniczenie działalności gospodarczej do określonej formy -

spółka akcyjna albo bank spółdzielczy - art. 30a)

- musi być statut dołączony do wniosku

- wszelkie zmiany związane z funkcjonowaniem banku wymagają zgłoszenia tego do KNF (nadzór

daleko idący)

- osobne zezwolenie na utworzenie banku, a osobne na rozpoczęcie działalności
- można rozpocząć działalność po zgodzie na założenie banku i następnie zgodzie na rozpoczęcie

działalności

26.01.2012

Usługi płatnicze
- aspekt usługowy (problematyka prywatno-prawna i specyfika tych umów)
- nowy rodzaj działalności, którą może wykonywać prawie każdy podmiot
- świadczenie usług

Nadzór KNF nad bankami realizowany jest przy użyciu środków władczych, podział środków
nadzorczych na 3 grupy
1) nadzór dot. bezpieczeństwa kapitałowego (kapitał początkowy)
2) rozpoczęciem działalności, udzielanie zezwolenia (przesłanki o charakterze subiektywnym i

obiektywnym) [dopuszczenie na rynek tylko tyle podmiotów ile dostanie zezwolenie -
spełnienie określonych warunków;daleko idąca reglamentacja; zezwolenie reguluje tylko co do
spełnienia warunków ustawowych, nie patrzy np. na potrzebę, a więc zrezygnowano z klauzuli
zapotrzebowania]
•

wymogi kapitałowe, personalne i funkcjonalne

3) wykonywaniem działalności

Władcze środki nadzoru KNF
- odwołanie prezesa banku
- przywrócenie akcjom formy dokumentu
- zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej
- nadzór nad działalnością banku, która może być wykonywana przez inne podmioty
- nadzór KNF z punktu widzenia bezpieczeństwa funkcjonowania banku
- model specyficzny, bo nie ma wymienionych taksatywnie środków działania banków i KNF
- do głównego celu, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania banku dokładne są

cegiełki, czyli środki będące w dyspozycji KNF (np. wydawanie zgody na powoływanie
członków, prezesa, dyrektorów, zawieszenie prezesa itp.)

- cel i możliwość wdrożenia środków nadzorczych wychodzi w trakcie bieżącego nadzorowania

banku

Art. 5 ust. 1

Prawo Bankowe

- czynności bankowe, które może wykonywać tylko bank, pozostałe

także nie-bank, KNF kontroluje bank jako całość, a nie tylko ekskluzywną sferą działalności banku

Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym
- środki nadzoru wypisane w ustawie (sytuacje wyraźnie wskazane) + możliwość wyboru któregoś

z przysługujących środków do pozostałej sfery działalności banku (którą mogą wykonywać także
inne instytucje finansowe)

Nadzór nad instytucjami płatniczymi
- uregulowany w Ustawie o usługach płatniczych, rozporządzeniu 924/2009 w sprawie płatności
transgranicznych oraz dyrektywie ws. usług płatniczych
1) implementacja dyrektywy dot. usług płatniczych na rynku europejskim celem wyrównania

standardów świadczenia usług płatniczych na rynku europejskim; celem było określenie,
opracowanie, ujednolicenie transgranicznych płatności na wspólnym rynku, stworzenie
jednolitych norm prawnych dla świadczenia i korzystania z usług płatniczych;

- mamy dyrektywę i rozporządzenia

- pełna harmonizacja dyrektywy - nie daje swobody krajom członkowskie możliwości korzystania

ze środków korzystnych w danym kraju [ujednolicenie środków przez europejskiego
ustawodawcę]

- transgraniczne płatności na wspólnym rynku
- opcje narodowe - dot. implementacji, regulacji prawnych, danie wolnej ręki co do sposobu
realizacji celu dyrektywy, przy pomocy środków najkorzystniejszych; tutaj nie ma tej kwestii

Jeśli ktoś poniósł szkodę ze źle zimplementowanej dyrektywy to możliwe jest uzyskanie odszkodowania od państwa

2) wprowadza nową terminologię (słowniczek ustawowy), który mówi o tym, jakie instytucje są

instytucjami płatniczych oraz jakie usługi świadczą, wyliczone są taksatywnie

- usługi one leg, both legs - w zależności od tego, czy podmiot świadczący usługi płatnicze jest w

tym samym kraju, co podmiot, dla którego są świadczone usługi płatnicze

3) usługi płatnicze są wszystkie realizowane w formie umowy: określa jakie podmioty są wyłącznie
uprawnione dla określonych usług płatniczych
- umowy o pojedyncza usługę płatniczą (można dokonać ją bez rachunku bankowego
- umowa ramowa - do dokonywania transakcji płatniczej na podstawie zawartej umowy także w
przyszłości; zwykle powiązane są z rachunkiem płatniczym

4) określenie podmiotów, jakie wyłącznie prowadzą te usługi - tylko tzw. dostawcy usług
płatniczych [

art. 4

]

- definicja usługi płatniczej
- słowniczek ustawowy odbiega treścią od niektórych przepisów prawa bankowego np. jednostka

dominującą i podmiot dominujący, podmioty hybrydowe

Art. 4 ust. 1

- działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych świadczą wyłącznie tzw.

dostawcy usług płatniczych
- w związku z tym bank raz jako bank podlega prawu bankowemu, a w tej ustawie jest traktowany

jako dostawca usług płatniczych

Dostawcami mogą być wyłącznie (

art. 4 ust. 2

)

- Banki krajowe;
- Oddziały banków zagranicznych;
- Instytucje kredytowe;
- Instytucje płatnicze;
- NBP i inne banki centralne w tym Europejski Bank Centralny;
- SKOKi;
- Organy administracji publicznej;
- Biura usług płatniczych

@ działają na podstawie zezwolenia KNF
@ zakres działania zależny od kapitału (nie pełni usług transgranicznych; jeśli kapitał pow.

125 tys. €, to może świadczyć wszystkie lub niektóre usługi płatnicze z art. 3, pow. 50
tys. € częściowo, pow. 20 tys. € mogą jedynie usługę płatniczą przekazu pieniężnego;
dot. możliwości świadczenia usług z art. 3 )

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, może być wydane podmiotom:

1) posiadającym kapitał założycielski co najmniej w wysokości równowartości w walucie polskiej:

a) kwoty 125 000 euro – jeżeli wnioskodawca zamierza świadczyć wszystkie lub niektóre z usług

płatniczych wymienionych w art. 3,

b) kwoty 50 000 euro – jeżeli wnioskodawca zamierza świadczyć jedynie usługę płatniczą, o

której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7,

c) kwoty 20 000 euro – jeżeli wnioskodawca zamierza świadczyć jedynie usługę płatniczą

przekazu pieniężnego;

Regulacja wymaga by te różne podmioty używały określenia ustawowego czym są
@ każdy podmiot, który zamierza świadczyć tego typu usługi świadczą je na podstawie zezwolenia
@ do transgranicznego świadczenia usług uprawnione są określone podmioty, w zależności od
posiadanego kapitału
@ określone jest pojęcie dostawcy usług płatniczych, płatnika i odbiorcy

Krajowe instytucje płatnicze
- określenie podmioty które wyłącznie mogą
- jaka jednostka
- rozgraniczenie miedzy jednostkami wg. kapitału na te które prowadzą określone rodzaje

działalności i świadczą usługi transgraniczne

Art. 60

1. Świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej wymaga uzyskania zezwolenia

KNF.

2. Zezwolenie może być wydane osobie prawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na jej

wniosek.

Podejmowanie i prowadzenie działalności w ramach usług płatniczych
- zezwolenie wydane przez KNF (zezwolenie jest paszportem, na jego podstawie można otworzyć

oddział w innym kraju, ale wtedy kontrole prowadzi zarówno kraj macierzysty, jak i instytucje
państwa goszczącego)

- nadzór wykonywany w ten sposób, że można wprowadzić nadzór, ale kraj goszczących nie może

cofnąć zezwolenia, informuje się o jakichś naruszeniach prawa KNF i dopiero on podejmuje różne
środki; jeśli to jednak nic nie pomoże to będzie możliwe zastosowanie odpowiednich środków
przez instytucje nadzorujący w kraju goszczącym

- wpis do KRS (

art. 61

)

@ statut, akt założycielski lub umowa spółki
@ wykaz usług płatniczych, jakie zamierza wykonywać
@ dokumenty potwierdzające posiadanie środków finansowych przeznaczonych na

fundusze własne

@ ustalenie tożsamości osób składających, dane pozwalające na ustalenie tożsamości osób

zarządzających

@ stabilne zarządzanie instytucją płatniczą
@ opis mechanizmów i działań związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i

finansowaniu terroryzmu

- zezwolenie może być wydane podmiotom, które spełniają finansowe warunki

1. bank krajowy
2. instytucje płatnicze (biuro usług płatniczych). [rozróżnienie wg. kapitału co do możliwości

świadczenia usług transgranicznych]; niejasna sytuacja, gdy odbiorca usług płatniczych
znajduje się poza obszarem europejskim ( przeliczanie walut - kiedy?)

3. zagraniczne banki krajowe

- przeszkody w uzyskaniu zezwolenia - art. 65

Art. 65.

KNF odmawia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli:

1) osoby, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 8 i 9, nie dają rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania

instytucją płatniczą,

2) wnioskodawca nie posiada kapitału założycielskiego w wysokości określonej w art. 64 ust. 1 pkt 1 lub nie

posiada w wymaganej wysokości środków finansowych przeznaczonych na fundusze własne,

3) rozwiązania organizacyjne, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, nie zapewniają ostrożnego i stabilnego

zarządzania działalnością w zakresie świadczenia usług płatniczych,

4) środki finansowe na pokrycie kapitału założycielskiego pochodzą z kredytu, pożyczki albo w inny sposób

są obciążone lub pochodzą z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł,

5) plan finansowy lub program działalności nie zapewniają zdolności krajowej instytucji płatniczej do

wykonywania zobowiązań wynikających ze świadczenia usług płatniczych,

6) bliskie powiązania między wnioskodawcą a innym podmiotem stanowią przeszkodę w skutecznym

wykonywaniu nadzoru nad krajową instytucją płatniczą lub

7) przepisy prawa państwa innego niż państwo członkowskie mające zastosowanie do co najmniej jednej

osoby fizycznej lub prawnej, z którą wnioskodawca ma bliskie powiązania, lub trudności związane z

egzekwowaniem tych przepisów uniemożliwiałyby skuteczne wykonywanie nadzoru nad krajową instytucją

płatniczą.

Nadzór ostrożnościowy - wczesne ostrzeganie
- zmiana danych określonych w zgłoszonych elementach (na podstawie których wydano

zezwolenie), każda taka zmiana powoduje konieczność ponownego wydania zezwolenia

- zezwolenie na prowadzenie działalności wygasa, jeśli w ciągu 12 miesięcy nie podejmie się

działalności lub nie wykazuje aktywności przez 6 miesięcy

- przesłanki cofnięcia zezwolenia

art. 69

=> np. zezwolenie można cofnąć, jeśli podano fałszywe

informacje

art. 69 ust. 1 pkt. 1

, itp.

- problem sukcesji - zawsze wygasa zezwolenia i wydaje się ponownie
- hybrydowa instytucja płatnicza - BUP wykonujące oprócz usług płatniczych inna działalność

gospodarczą

- zezwolenie BUP wygasa w sytuacji określonej w art. 68

Art. 68

1. Jeżeli działalność hybrydowej instytucji płatniczej w zakresie niepolegającym na świadczeniu usług

płatniczych narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji płatniczej lub mogłaby

ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej instytucji

płatniczej prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie usług płatniczych przez

utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził tę działalność.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 9, KNF wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zezwolenia.

11. W terminie 7 dni od dnia przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydanego hybrydowej

instytucji płatniczej na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, albo wydania

decyzji, o której mowa w ust. 10, KNF z urzędu dokonuje zmian w rejestrze.

- Biuro Usług Płatniczych - zgodnie z

art. 118

taką działalność może prowadzić osoba fizyczna,

osoba prawna oraz.jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje
zdolność prawną

@ podpada po dwie regulacje - ustawa o usługach płatniczych i swobodzie działalności

gospodarczej

Dwie pozostałe instytucje, które mogą działać transgraniczne to te, które maja większe kapitału
- może prowadzić działalność gospodarczą inna niż płatnicze
- działalność o charakterze płatniczym związana jest z obowiązkami podejmowania działań

przeciwko praniu pieniędzmi

- biuro może działać także przez agentów

- biuro jest zobowiązane zgłosić przekroczenie 500 000 euro np. całkowitej kwoty transakcji

płatniczych w danym miesiącu (+ inne sytuacje z

art. 126

) KNF

23.02.2011

Prawo bankowe

Problematyka nadzoru bankowego
- specyficzna regulacja, duża reglamentacja z kilku powodów

1. podatność na monopolizację
2. ochrona interesów konsumentów, manipulowanie ofertą bankową często jest uniezależnione

od kosztów

3. efektywność procesów w sektorze/ finansowym
4. stabilność systemu bankowego

- sprawny system nadzoru bankowego i ubezpieczeniowego

1. Podział reglementacji

1) o charakterze materialno-prawnym (np. związane z jakimiś czynnościami bankowymi,

działaniem banku)

art. 5

- czynności bankowe ekskluzywne dla banków i takie, które mogą być

wykonywane przez inne podmioty

b) podział czynności:

- o charakterze czynnym - te czynności, gdzie bank występuje jako wierzyciel

- o charakterze biernym - bank występuje jako dłużnik

- pośredniczącym - np. dokonywanie wymiany walut

- o charakterze cywilnoprawnym - część czynności prawnych, które może może bank

ma swoje źródła w KC

- o charakterze administracyjnoprawnym - to , co nie jest uregulowane w KC, a jest

w prawie bankowym (w większości w prawie bankowym)

- sensu stricto

art. 5 ust. 1

- czynności bankowe zastrzeżone dla banków

(

art. 5 ust. 5

- jednostki organizacyjne inne niż banki mogą wykonywać czynności z ust.

1 jeśli przepisy odrębnych ustaw uprawniają je do tego )

- sensu largo

art. 5 ust. 2

- pozostałe czynności, które są uznawane za bankowe, jeśli są wykonywane

przez bank np. udzielanie pożyczek pieniężnych itp.

art. 6 ust. 1

- możliwości działania banków oprócz czynności bankowych

2) o charakterze formalno-prawnym (np. zezwolenie na utworzenie banku, inne decyzje,

pozwolenia itp.)

• definicja banku - ustawowa (

art. 2

)

• ogromna ilość zezwoleń, opinii itp. od organów sprawujących nadzór
• legalna definicja kasy (na ile mogą prowadzić działalność podobną do bankowej -

art. 3 pkt 1 i 2

wskazują nam na różnice)

2. System zarządzania
• pewne minimum zasad kierowania, zarządzania jakimś bankiem
• dwa podstawowe elementy zarządzania -

art. 9 ust. 3

1) system zarządzania ryzykiem -

art. 9b

2) system kontroli wewnętrznej -

art. 9c

3. Obowiązek utrzymywania przez banki określonego poziomu wkładów, kapitału (kwestie

bezpieczeństwa ekonomicznego - art. 126 i nast.)

•

art. 32

- minimum równowartość 5 000 000 € dla banków w formie spółki akcyjnej i minimum 1

000 000 € dla banków spółdzielczych

• problematyka tajemnicy bankowej -

art. 104

- wszystkie informacje dot. czynności bankowej

Reglamentacja działalności bankowej o charakterze materialno-prawnym
• 3 rodzaje banków: państwowe, spółdzielcze, w formie spółki akcyjnej
• W odniesieniu do banków spółdzielczych i w formie spółki akcyjnej - tworzymy na podstawie

zezwolenia komisji nadzoru finansowego -

art. 30a

•

art. 14

- bank państwowy jest tworzony inaczej

•

art. 13 ust. 1

- bank w formie spółki akcyjnej mogą tworzyć osoby prawne i osoby fizyczne; brak

jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (spółki partnerskie, jawne,
komandytowe)

•

art. 13 ust. 2

- bank spółdzielczy, tylko osoby fizyczne - min. 10 osób [brak swobody wyboru

formy organizacyjnej]

• nadzór bankowy - poza tym co robi Komisja Nadzoru Finansowego, NBP (poza

zainteresowaniem) jest jeszcze rada nadzorcza (skład - chyba 5 osób, w bankach państwowych 3
osoby)

Komisja nadzoru finansowego:
• zezwolenie komisji nadzoru finansowego na nabycie składnika mienia -

art. 25

• zezwolenie na utworzenie banku -

art. 30

• zezwolenie na rozpoczęcie działalności bankowej -

art. 36

•

art. 39 i nast.

- utworzenie za granicą banku przez bank krajowy i utworzenie oddziału banku

zagranicznego w kraju

• przedstawicielstwa - zezwolenia KNF (

art. 42

)

• prowadzenie rachunków, depozytów, udzielanie kredytów
• rozdział 9 - zrzeszenie (wymaga to zgłoszenia) , dzielenie, łączenie się banków (wymagane jet

zezwolenie KNF -

art. 124

)

• w przypadku podziału banków w formie spółki akcyjnej (art. 124c) tylko przez wydzielenie z

zastosowaniem

art. 529§1 KSH

- możliwości podziału spółki

Rozdział 12 - od

art. 142

• trzeba oddzielać od siebie te pojęcia postępowania naprawczego i innych rzeczy - likwidacji,

upadłości

• KNF odgrywa rolę w szczególności, gdy zachodzi pewna bezczynność po stronie zarządu banku -

możliwość nakazania działania (

art. 142 ust. 3

), ustanowienia kuratora (

art. 144

)

Nadzór bankowy
• podział na 2 zasadnicze grupy (oprócz rady nadzorczej)

1) nadzór indywidualny

2) nadzór skonsolidowany ( w związku z łączeniem się w holdingi, splatające się instrumenty

finansowe)

Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym

(brak przepisów materialnych, ustrój komisji i

odesłania do ustaw szczegółowych)
• art. 2 - cel nadzoru nad rynkiem finansowym

Art. 2.

Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego

stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie

ochrony interesów uczestników tego rynku, przez realizację celów określonych w szczególności w ustawie z

dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i

emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych, ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem

kapitałowym, ustawie z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych, ustawie z dnia

15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń,

zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego oraz

ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych.

• art. 3 - ustrój KNF

Art. 3.

1. Tworzy się Komisję Nadzoru Finansowego, zwaną dalej „Komisją”.

2. Komisja jest organem właściwym w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym.

3. Nadzór nad działalnością Komisji sprawuje Prezes Rady Ministrów.

• art. 4 - zadania

Art. 4.

1. Do zadań Komisji należy:

1) sprawowanie nadzoru nad rynkiem finansowym określonego w art. 1 ust. 2;

2) podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego;

3) podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności;

4) podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego;

5) udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym;

6) stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku

finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami

podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty;

7) wykonywanie innych zadań określonych ustawami.

2. Komisja przedstawia Prezesowi Rady Ministrów coroczne sprawozdanie ze swojej działalności w

terminie do dnia 31 lipca następnego roku.

3. Komisja wydaje Dziennik Urzędowy Komisji Nadzoru Finansowego.

• art. 5 - skład KNF - ilość 7 i kto jest; 5 letnie kadencje

Art. 5.

1. W skład Komisji wchodzą Przewodniczący, dwóch Zastępców Przewodniczące- go i czterech członków.

2. Członkami Komisji są:

1) minister właściwy do spraw instytucji finansowych albo jego przedstawiciel;

2) minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel;

3) Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego Wiceprezes Narodowego Banku

Polskiego;

4) przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Nadzór bankowy z

Ustawy Prawo Bankowe

- od art. 131

art. 131a - banki same finansują nadzór
art. 133 - cel nadzoru
art. 133 ust. 2 - zakres nadzoru

Art. 133.

1. Celem nadzoru jest zapewnienie:

1) bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych,

2) zgodności działalności banków z przepisami niniejszej ustawy, ustawy o Narodowym Banku Polskim,

statutem oraz decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku,

3) zgodności działalności prowadzonej przez banki zgodnie z art. 70 ust. 2 usta- wy z dnia 29 lipca 2005 r. o

obrocie instrumentami finansowymi z przepisami tej ustawy, niniejszej ustawy oraz statutem.

2. Czynności podejmowane w ramach nadzoru bankowego polegają w szczególności na:

1) dokonywaniu oceny sytuacji finansowej banków, w tym badaniu wypłacalnoś́ci, jakości aktywów, płynności

płatniczej, wyniku finansowego banków,

2) badaniu jakości systemu zarządzania bankiem, w szczególności systemu zarządzania ryzykiem oraz

systemu kontroli wewnętrznej,

3) badaniu zgodności udzielanych kredytów, pożyczek pieniężnych, akredytyw, gwarancji bankowych i

poręczeń oraz emitowanych bankowych papierów wartościowych z obowiązującymi w tym zakresie

przepisami,

4) badaniu zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek pieniężnych,

Podział środków nadzoru
• środki, jakie KNF zastosowałaby, jeśli nie zastosowano się do nakazów lub zakazów -

(zaniechanie określonych form reklamy, możliwość ograniczenia działalności banku)

•

art. 138 ust. 1

- zalecenia - zalecenie dot. utworzenia i stosowania procedur itd.

•

art. 138 ust. 2

- nakazy

•

art. 138 ust. 3

- bardziej konkretne środki, jakie przysługują KNF, w przypadku braku realizacji

tego z ust. 1 i 2

1. wniosek o odwołanie prezesa, wiceprezesa
2. zawiesić w czynnościach członków zarządu
3. ograniczenie zakresu działalności banku lub jego jednostek organizacyjnych
4. nałożenie na bank kary finansowej
5. uchylić zezwolenie na utworzenie banku i podjąć decyzję o zlikwidowaniu banku

Nadzór skonsolidowany
• trudniejszy niż nadzór indywidualny
• (ściśle związany z holdingami)
• słownik ustawowy - pojęcie holdingu

art. 141f

- 5 rodzajów holdingów

2) holding bankowy krajowy, a bankowy zagraniczny - umiejscowienie podmiotu

dominującego

3) holding finansowy - wyłącznie instytucje finansowe
4) holding mieszany - mamy zarówno instytucje finansowe, banki, instytucje kredytowe, a

podmiotem dominującym nie jest żadna z tych instytucji i w ramach holdingu występują inne
jednostki niebędące bankami

5) holding hybrydowy - podobny do mieszanego, przy czym większości przedsiębiorstw nie

stanowią instytucje finansowe

art. 141g ust. 1

- banki krajowe działające w holdingach zobowiązane do przekazania do KNF w

ciągu 30 dni skonsolidowanego sprawozdania finansowego

art. 141g ust. 2

- przekazanie KNF skonsolidowanego sprawozdania finansowego pierwotnego

podmiotu dominującego lub sporządzone na najwyższym szczeblu konsolidacji

art. 141i, 141j, 141k

- zobowiązania do zapewnienia odpowiedniego przepływu informacji w ramach

holdingu np. przekazywanie informacji niezbędnych do tworzenia skonsolidowanych sprawozdań,
kontrola sprawozdań, jako jeden z najważniejszych środków nadzoru

Art. 4.

1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

10) holding finansowy – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest instytucja

finansowa, która nie jest dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy z dnia

15 kwietnia 2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakłada- mi ubezpieczeń,

zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzą- cymi w skład konglomeratu finansowego (Dz. U.

Nr 83, poz. 719 oraz z 2006 r. Nr 157, poz. 1119), zwanej dalej „ustawą o nadzorze uzupełniającym”, a w

skład grupy wchodzą wyłącznie lub w większości banki, instytucje kredytowe lub instytucje finansowe, przy

czym przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny lub instytucja

kredytowa,

11) holding mieszany – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem do- minującym jest podmiot

niebędący bankiem, instytucją kredytową, instytucją finansową ani dominującym podmiotem

nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniającym, a przynajmniej jednym pod-

miotem zależnym jest bank krajowy, bank zagraniczny lub instytucja kredytowa,

11a) holding bankowy zagraniczny – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest

bank zagraniczny albo instytucja kredytowa, zaś przynajmniej jednym podmiotem zależnym jest bank

krajowy, bank za- graniczny, instytucja kredytowa lub instytucja finansowa,

11b) holding bankowy krajowy – grupę podmiotów:

a) w której pierwotnym podmiotem dominującym jest bank krajowy, lub

b) w skład której wchodzą: bank krajowy i podmioty blisko z nim powiązane,

11c) holding hybrydowy – grupę podmiotów, w której pierwotnym podmiotem dominującym jest instytucja

finansowa niebędąca dominującym podmiotem nieregulowanym w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze

uzupełniają- cym, a w skład grupy wchodzą w większości podmioty niebędące bankami krajowymi, bankami

zagranicznymi, instytucjami kredytowymi ani instytucjami finansowymi, zaś przynajmniej jednym podmiotem

zależnym jest bank krajowy,

Art. 141f.

1. Nadzorowi skonsolidowanemu podlega bank krajowy, który działa w holdingu: 1) bankowym krajowym,

2) bankowym zagranicznym,

3) finansowym,

4) mieszanym, 5) hybrydowym.

1.03.2012 r.

USŁUGI TURYSTYCZNE - następny rodzaj usług regulowanych

(Polskie ustawy + europejskie unormowania)

Ustawa o usługach turystycznych

Umowy time-sharingu - brak zgodności w doktrynie co do tego, czym one są
- brak jednolitej i wyraźnej konstrukcji prawnej

1) Kierunek norm europejskich;

nieuregulowany rynek ➔ regulacja ➔ deregulacja ➔ ponowna regulacja ze względu na zbyt
szeroką deregulację, która prowadzi do szkód dla konsumentów)

2) wszelkie zabiegi wobec regulacji: dążą do możliwie szerokiej swobody, ale ograniczanej w

związku z koniecznością zapewnienia odpowiedniego poziomu (profesjonalizmu) świadczonych
usług

3) Deregulacje nie mogą następować ze szkodą dla konsumenta, którego interes jest zawsze

nadrzędną racja.

1) Podmioty uprawnione do świadczenia usług turystycznych:

a) przedsiębiorca zagranicznych (także spoza UE, EFTY, spoza konfederacji szwajcarskiej i

niebędące stroną umowy o EOG) w formie oddziału na warunkach określonych przez

USDG

)

• umożliwia kontrolę umów zawartych w umowach z klientami (klauzule abuzywne)
• obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia z konsumentem
• jest to sprzedaż usług, ale innego rodzaju
• przedsiębiorca z obszaru Unii (regulacje unijne + regulacje polskie)
• spoza Unii - regulacje Polskie

b) przedsiębiorca organizujący usługi turystyczne (biuro turystyczne)
c) przedsiębiorca, który pośredniczy w zawieraniu umów przez klientów (agent)

2) jest to działalność regulowana
3) obowiązek rejestracji
4) obowiązek ubezpieczenia, gwarancji (bankowej lub ubezpieczeniowej)
5) Wpłacanie pieniędzy klienta na rachunek powierniczy, co ma zabezpieczyć klienta i jego

bezpieczny powrót do kraju (dostęp do tych pieniędzy ma marszałek województwa)k

6) koncepcje umów o świadczeniu usług turystycznych

a) umowa nazwana
b) umowa nienazwana (wg. Pani profesor błędne pojęcie, bo zbyt dużo różnych elementów)
c) umowa mieszana (wiele różnych umów)

Elementy regulacji dot. świadczenia usług turystycznych
1) działalność regulowana
2) działalność rejestrowana (jaki rejestr, prowadzi Marszałek właściwy ze względu na siedzibę lub

miejsce świadczenia usług turystycznych, publiczny dostęp do rejestru; pewne elementy mogą

być nieujawniane, możliwość wprowadzania pewnych opłat za korzystanie z rejestru związanych
z wykonaniem kopii, kosztami archiwizacji itp.)

a) wpis do rejestru nie jest decyzją, odmówienie wpisu jest decyzją administracyjną (może być

zaskarżona)

b) możliwość zaprzestania działalności
c) z momentem wpisu do rejestru przedsiębiorstwo może rozpocząć działalność gospodarczą

3) obowiązek marszałka do przesyłania ministrowi właściwego do spraw turystyki odpowiednie,

określone w ustawie, kopie dokumentów -

art. 8

4) w ustawie określone są przesłanki
5) obowiązek składania marszałkowi różnych dokumentów
6) obowiązek udzielania pełnej informacji dot. co do tego, jakie są ubezpieczenia i jak wygląda

gwarancja (minimalna wysokość zabezpieczenia wymaganego od przedsiębiorcy na terytorium
RP)

7) obowiązek wskazania organizatora turystyki, na rzecz którego prowadzi działalność gospodarczą

(dot. agentów)

8) obowiązek utworzenia rachunku powierniczego
9) centralna ewidencja organizatorów i pośredników turystycznych, która współpracuje z organami

analogicznymi w krajach UE ( w szczególności centralnym organem unijnym)

Rozdział 3 - ochrona klientów

1) dotyczą samego sposobu zawierania umów
2) aspekt regulacyjny - jesteśmy chronieni przez to, że możemy się odwoływać i przedsiębiorca też

może się odwoływać od różnych decyzji nadzorczych ministra, czy też marszałka województwa

a) konsument przy ocenie profesjonalizmu i stanu finansowego przedsiębiorcy jest chroniony

3) ochrona klienta w sytuacji, gdy nie jest chroniony przez przepisy tej ustawy, na podstawie

innych regulacji prawnych np. KC, zawieranie umów na odległość,przepisy dot. zawierania
umów drogą internetową

4) regulacje dot. wyłączeń odpowiedzialności (nie można wymuszać na kliencie wyłączań

odpowiedzialności przedsiębiorcy w zakresie, w jakim zawarł umowę.

Usługi turystyczne - definicja w art. 3 pkt.1

Art. 3.

Przez użyte w ustawie określenia należy rozumieć:

1) usługi turystyczne – usługi przewodnickie, usługi hotelarskie oraz wszystkie inne usługi świadczone

turystom lub odwiedzającym;

• Podmioty świadczące usługi turystyczne

a) hotelarze, motele, pola biwakowe, domy turystyczne
b) przewodnicy
c) inne podmioty

• Zakres odpowiedzialności za świadczenie określonego rodzaju usługi
• Ustawa reguluje pewne zakresy świadczenia tych usług (np. definicja imprezy turystycznej -

definicja art. 3 pkt. 2)

2) impreza turystyczna – co najmniej dwie usługi turystyczne tworzące jednolity program i objęte wspólną

ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwa- ją ponad 24 godziny albo jeżeli program przewiduje zmianę

miejsca pobytu;

• definicja wycieczki -

art. 3 pkt. 3

(zmiana miejsca pobytu, do określonego czasu [przypadki ludzi,

którzy zostawali do pracy]; deklaracja na jaki czas będzie się przebywać poza granicami kraju)

• organizacja wycieczek - dyrektywa, która określa pakiet informacji, jakie klient zawsze musi

otrzymać [ klient musi otrzymać pełną informację przed zawarciem umowy, przed rozpoczęciem
wycieczki (w tym dot. kwestii zdrowotnych - np. konieczne szczepionki)]

3) wycieczka – rodzaj imprezy turystycznej, której program obejmuje zmianę miejsca pobytu jej

uczestników;

• piloci wycieczek i przewodnicy turystycznych (na konkretny obszar, konkretny obiekt,

wymagania dot. wykształcenia) (

art. 20 i nast.

)

• usługi hotelarskie (każda gwiazdka jest decyzją administracyjną)
• motel - obowiązek posiadania miejsc parkingowych (w przeciwieństwie do hoteli; również taka

sama standaryzacja - gwiazdki)

oddziały zagraniczne na terytorium RP - nadzór marszałka województwa

08.03.2012

Ustawa o świadczeniu usług turystycznych
Dyrektywa 2008/122/WE

Przedsiębiorcy działający w sferze turystyki
1) organizator turystyki
2) agent turystyczny
3) hotele i motele

a) Hotel

• definicja usług hotelowej w słowniczku ustawowym i definicja hotelu w

art. 36

• hotelarz musi zapewnić stałą obsługę
• hotel nie musi mieć garażu ( miejsc postojowych )
• zawsze musi mieć zaszeregowanie do odpowiedniej kategorii (gwiazdki) [bardzo dobra

kategoryzacja europejska] [każda gwiazdka jest decyzją administracyjną (sprawdza się
warunki z rozporządzeniem), cofana przez marszałka, jeśli znikną usługi albo są źle
wykonywane]

dla **** hoteli określona ilość metrów (metraż), drugie pomieszczenie z telefonem,
telewizorem, internetem, dodatkowe usługi wymienione np. fryzjerskie, spa; łazienka
wyposażona w określony sposób, wanna, osobny prysznic

***** - basen, restauracja, inne dodatkowe usługi

kwesta odpowiedzialności hoteli za rzeczy pozostawione w pokojach - odpowiedzialność
kontraktowa lub deliktowa

osoby odwiedzające też podlegają ochronie, w czasie przebywania hotelu

b) Motel

• dwu, jednoosobowe pokoje
• brak wymogu posiadania pomieszczeń o określonej wielkości
• nie musi być jeden budynek
• powinien być bar albo restauracja
• musi być miejsce postojowe
• różnią się rodzajem świadczonych usług ( ilość i standard pokoi )

c) Pensjonaty - też podlegają pod kategoryzację

• oferuje całodobową obsługę, jeśli chodzi o żywność
• bardzo zróżnicowany wystrój ( bo nie wchodzą w żadną franczyzę)

d) pola namiotowe i pozostałe usługi świadczone turystom o niższym standardzie, mniejsi

przedsiębiorcy

1) Przewodnicy turystyczni i piloci wycieczek

a) rejestrowani ( z momentem wpisu mogą rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej)
b) podlegają kontroli (mogą utracić uprawnienia)
c) spora konkurencja między licencjonowanymi przewodnikami, a nielicencjonowanymi
d) nie jest ważny wiek przewodnika
e) inaczej wygląda sytuacja dla przewodników górskich

• min. 18 lat, brak określonego maksymalnego wieku

• szkoła średnia
• odpowiedni stan zdrowia umożliwiający mu wykonywanie zadań (to samo np. przy

lekarzu; bardzo rzadka przesłanka dopuszczenia do zawodu regulowanego)

• nie karana za przestępstwa umyślne lub popełnione w związku z wykonywaniem zadań

przewodnika

• egzamin odpowiedni
• musi być spełniona przesłanka wieku,

1) Time-sharing i inne produkty wycieczkowe

dyrektywa 2008/122

b) regulacja dotycząca wykonywania usług o charakterze turystycznym na podstawie tzw.

umów długoterminowych [produktów wakacyjnych]

c) umowy dotyczące różnych produktów wakacyjnych zawieranych na ponad rok, na mocy

której klient uzyskuje prawo do korzystania z miejsca przez jeden okres korzystania (ponad
rok)

d) musi być zawarta na piśmie w języku wymaganym (jednym z języków europejskich)
e) klient musi uzyskać szczegółową informację przed zawarciem umowy
f) ma być poinformowany o wszystkich warunkach, jakie się oferuje, o wszystkich warunkach

zawarcia i wykonania umowy

g) umowy najczęściej zawierane na określonych formularzach
h) ma zapewnić wykonywanie tej usługi na obszarze całej Europy, a także w kraju trzecim

[poza Europą]

i) właściwie jest to umowa wykorzystywania, użytkowania nieruchomości

2) Umowa o długoterminowy produkt wakacyjny

a) na długi okres - ponad rok
b) na podstawie tej umowy konsument może otrzymywać zniżki i inne korzyści związane z

zakwaterowaniem

c) nie musi być pisemnie na określonym formularzu, ale musi mieć określoną formę
d) trzy podstawowe elementy

• ponad rok
• uprawnia do zniżek
• i różnych innych korzyści związanych z podróżą [jest otwarta]

3) Umowa odsprzedaży

a) określona forma
b) zawierany przez przedsiębiorcę, który świadczy te usługi
c) zobowiązuje się do pośredniczenia, prawa sprzedaży usługi, produktu dla osoby trzeciej np.

umowa właściciela z biurem podróży

4) Umowa dodatkowa

a) może się wiązać z każdym innym produktem turystycznym
b) charakteryzuje się tym, że dotyczy ona umów dodatkowych, usług, przedsiębiorcy

turystycznego do time share i umowy o długoterminowy produkt wakacyjny

5) Różne kodeksy postępowania [rozwój uregulowań, które zapewniają konsumentowi jakąś

pewność obrotu, usługi]

• każdy przedsiębiorca ma stosować dobre obyczaje
• na to nakładają się te kodeksy postępowania

1) Rozwiązanie umowy

a) prawo odstąpienia od umowy bez podania powodu (w dyrektywie, koresponduje z umowami

zawieranymi na odległość z klientem)

2) sposoby dochodzenia swoich praw na drodze sądowej lub administracyjnej

a) państwo zapewnia skuteczne środki egzekwowania umów
b)

art. 13

dyrektywy - dochodzenie praw na drodze sądowej lub administracyjnej

c) kwestia występowania przez organizacje konsumenckie w imieniu klientów
d) wybór przez kraj członkowski sądu lub organu, przed którym klient może dochodzić

roszczenia

15.03.2012

GIEŁDY

Ustawa o nadzorze nad rynkiem kapitałowym

- nadzór finansowy dubluje się w znacznej części z nadzorem kapitałowym (często występują te

same podmioty)

- jedno z trudniejszych zagadnień oprócz energetyki
- giełda towarowa słabiej rozwinięta w stosunku do innego rodzaju giełd ( czytając regulacje giełd

towarowych wraz z nadzorem można zrozumieć funkcjonowanie giełd )

- nadzór dublowany przez KNF [pokrywają się w nadzorze podmioty, które występują na giełdach

papierów wartościowych]

Ustawa
1) Nadzór giełdowy - liczy się cel =>

a) udział w giełdzie jest regulowany poprzez to, że dopuszcza się określone podmioty

wymienione w ustawach - usługi maklerskie wykonują określone w ustawie podmioty

b) nadzór musi obejmować te wszystkie podmioty (podmioty znajdujące się na giełdzie

podlegają jednocześnie nadzorowi nad rynkiem finansowym

c) zapobieganie nieprawidłowościom [działaniami sprzecznymi z regulacjami prawnymi]
d) ochrona przed nadużyciami [np. wypłynięcie informacji poufnych]
e) wprowadzenie izby rozrachunkowej
f) utrzymanie stabilności giełdy i obrotu na tej giełdzie

• ochrona interesów uczestników giełdy
• ochrona interesów klientów
• wyważenie interesów przedsiębiorców, interesów osób prywatnych, maklerów,

inwestorów giełdowych

2) Nadzór wewnętrzny i zewnętrzny

a) nadzór zewnętrzny - [organy publiczne, usytuowane przy władzy najwyższej, nadzór jest

zewnętrzny, gdyż nie wchodzą one w skład giełdy, nadzór w stosunku do podmiotu
gospodarczego] (sprawuje KNF, minister)

b) nadzór wewnętrzny - nadzór w spółce giełdowej (przez organy spółki)

3) Różne formy współpracy między giełdami

a) bezpośrednia - np. w aspekcie krajowym, zagranicznym
b) pośrednia - np. Komitet Stabilności Finansowej i Komitet Europejskich Regulatorów Rynku

Papierów Wartościowych

Nadzór nad rynkiem kapitałowym

• w modelu zewnętrznym

a) jeden organ nadzorujący dwa rodzaje rynków (finansowy i kapitałowy) wyodrębnione na

podstawie ustaw - Komisja Nadzoru Finansowego

b) termin „rynek kapitałowy i finansowy” to terminy umowne
c) model nadzoru oparty o koncepcję nadzoru zewnętrznego - organ nadzoru poza

podmiotami, które nadzoruje [także funkcje są zewnętrzne]

1) zewnętrzność oznacza, że jest usytuowany na wysokim szczeblu (centralny organ

administracji rządowej-

2) nadzór koncentruje funkcje łącznie do rynku kapitałowego i rynku finansowego

3) nadzór władczy - decyzja administracyjna, regułą stosowanie procedur

administracyjnych,, stosowanie środków prawnych administracji publicznej właściwej
administracji publicznej)

tradycyjne środki prawne stosowane przez tradycyjną administrację

d) różnica w koncepcji nadzoru nad rynkiem kapitałowym [państwo zaangażowane, mniej

prosty ze względu na pokusę nadużyć w związku z możliwością dużych zysków w krótkim
czasie; trzeba zabezpieczyć interes bardzo wielu uczestników] , a koncepcji nadzoru nad
rynkiem bankowym

• w modelu wewnętrznym

a) organ nadzorczy spółki
b) kontrola niewładcza - czynność faktyczna, porównanie tego co jest faktycznie z tym co

powinno być prawnie

rozdział 4 ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym

- informacje poufne i inne tajemnice

związane z działalnością przedsiębiorczą; prawo dostępu do nich w związku z nadzorem

d) np. możliwość przekazywania w drodze uchwały do publicznej wiadomości pewnych

informacji o przypadkach naruszenia np. pewnych reguł funkcjonowania giełdy

e) kontrola będąca właściwie nadzorem - bo musi udostępniać informacje, udostępniać

dokumenty giełdowe

f) państwo musi regulować giełdę, uczciwość funkcjonowania, aby zachęcić osoby do udziału

w tym rynku

g) prawo pozyskiwania informacji [ może być różna w zależności od tego jakiego rynku

dotyczy [nie może zawierać danych osobowych osób, za wyjątkiem sytuacji określonych w
ustawie]

h) określony tryb wszczynania kontroli i możliwość odmowy KNF we wzięciu udziału w

kontroli

i) wykonywanie nadzoru KNF przy współpracy organów nadzoru z innych krajów UE
j) model kontroli wewnętrznej zasadza się na własnych organach + kontrola zewnętrzna KNF

wspomagana na podstawie porozumień z innymi organami nadzoru z całej Europy

k) chociaż tutaj kontrola, to te środki są dość inwazyjne, więc przypominają bardziej nadzór
l) obowiązek współpracy organów kontrolujących, nadzorczych
m)oddział działający na podstawie zezwolenia w kraju macierzystym może być kontrolowany

w ten sam sposób co przedsiębiorcy krajowi, ale nie mogą cofnąć zezwolenia

• kontrola pośrednia

a) komitety UE powołane by stwarzać możliwości współpracy między regulatorami na rynkach

europejskich

• podstawa prawna sprawowania nadzoru i kontroli

a) zwrot w postaci klauzuli i regulacji o charakterze nieostrym

Art. 4.

Celem nadzoru jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku kapitałowego, w szczególności

bezpieczeństwa obrotu oraz ochrony inwestorów i innych jego uczestników, a także przestrzegania reguł

uczciwego obrotu.

Środki nadzoru określają niniejsza ustawa oraz przepisy odrębne.

- bezpieczeństwo papierów, uczestników , interesów uczestników

- ochrona przed nadużyciami [ manipulacja, wypływ informacji ] - sprawiedliwa funckaj giełdy -

giełda wolna od nadużyć

- nadzór dublowany przez ustawę o nadzorze na rynku finansowym
- stabilność obrotu giełdowego - rozdział giełd na regulowane/nieregulowane, mające jednolity

nadzór, regulacje prawne powinny być trwałe, zapewniać podstawowe cechy funkcjonowania
giełdy

- różne rodzaje giełd, aby uczestnik miał pewność swojego działania na giełdzie
- ochrona interesów jednostek, maklerów, firm inwestycyjnych i zwykłych podmiotów

GIEŁDA
- Jak się tworzy itp. + manipulacje (kwestia związana z nadzorem)

Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi

1. Manipulacja na giełdzie (

art. 39 i następne

), wypływ informacji poufnych

• zakaz manipulacji i regulacja polega na wskazaniu tych zachowań, które stanowią manipulację
• instrumenty finansowe (definicja w

art. 2

) np. papiery wartościowe, instrumenty rynku

pieniężnego itp.

• różne formy wprowadzania w błąd - co do ceny instrumentu finansowego, co do faktycznego

popytu na dany instrument

Art. 39

2.. Manipulację stanowi:

1) składanie zleceń lub zawieranie transakcji wprowadzających lub mogących wprowadzić w błąd co do

rzeczywistego popytu, podaży lub ceny instrumentu finansowego, chyba że powody tych działań były

uprawnione, a złożone zlecenia lub zawarte transakcje nie naruszyły przyjętych praktyk rynkowych na

danym rynku regulowanym;

• składanie zleceń,lub transakcji powodujące sztuczne reakcje na rynku (spekulacja)
• mogą być spowodowane przez media -

art. 39 ust. 1 pkt. 4

•

ust. 4

- zakazy manipulacji mają zastosowanie do

a) zachowania na terytorium RP, lub innego państwa członkowskiego –zastosowanie do

podmiotów działających na terytorium RP bez względu na ich miejsce pochodzenia

b) zaistniałych sytuacji dopuszczonych na rynek Polski wynikających z instrumentów

finansowych – instrumenty z innych giełd

c) instrumentów finansowych wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu (rynek

nieregulowany, reguły funkcjonowania są słabsze)

•

art. 154

- informacja poufna; insider trading

a) duża wartość finansowa
b) określona w sposób precyzyjny, dotycząca bezpośrednio lub pośrednio kilku emitentów

instrumentów finansowych

c) informacja będąca w posiadaniu organów spółki lub jednostek powiązanych z organami

spółki

d) informacja, której istotą jest to, że może wpłynąć na wartość instrumentów finansowych,

gdyby została przekazana do wiadomości publicznej

e) informacja będąca w posiadaniu organów, osób znajdujących się w różnych stosunkach

prawnych

f) nieupubliczniona
g) określona w sposób precyzyjny
h) mogłaby w istotny sposób wpłynąć na cenę lub wartość instrumentów finansowych
i) ma ona wpływ na cenę lub wartość instrumentów finansowych. Jej treść będzie ujawniona w

określonym momencie. Kiedy?

j) mogłaby w istotny sposób wpłynąć na cenę instrumentów finansowych. Ten „istotny sposób”

trzeba wskazać i wskazać związek przyczynowy. Można wykazać ile by ten instrument
kosztował, gdyby nie było wypłynięcia informacji.

• Kogo się kontroluje, jeśli chodzi o wypływ informacji poufnej ?

a) każdy kto posiada informację poufną w związku z pełnieniem funkcji w organach spółki
b) kto pozyskał informację w związku z pełnieniem funkcji w organach spółki
c) w związku z dostępem do informacji z racji zatrudnienia - stosunek pracy, zlecenia,

posiadające akcje lub udziały albo osoby, które mogłyby pozyskać taką informację w
związku z pełnieniem określonych funkcji

• Co nie stanowi wykorzystania informacji poufnej ?

art. 156 ust. 7

OGÓLNE INFORMACJE NT. GIEŁD
- giełda towarowa -

art. 2 pkt. 1

ustawy o giełdach towarowych

- czym są giełdy, cechy wspólne wszystkich giełd, podział giełd, podstawowe zagadnienia

Art. 2

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) giełdzie towarowej – rozumie się przez to zespół osób, urządzeń i środków technicznych zapewniający

wszystkim uczestnikom obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji giełdowych oraz jednakowy dostęp

w tym samym czasie do informacji rynkowych, a w szczególności do informacji o kursach i cenach towarów

giełdowych oraz o obrotach towarami giełdowymi;

- giełdy zorganizowane i regulowane - usługodawca ma miejsce do zawierania transakcji;

sformalizowany obrót - dokonywanie czynności przez podmioty uprawnione,

- ściśle reglamentowany obrót: określone ustawowo przepisy dot. obrotu, określone są rodzaje

towarów, jakie mogą być przedmiotem obrotu

- określone są towary giełdowe -

art. 2 pkt 2

2) towarach giełdowych – rozumie się przez to dopuszczone do obrotu na danej giełdzie towarowej lub do

obrotu organizowanego zgodnie z odrębnymi przepisami:

a) oznaczone co do gatunku rzeczy,

b) różne rodzaje energii,

c) limity wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń,

d) prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 9e ust. 1, art. 9l ust. 1 i

art. 9o ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z

późn. zm.2)),

e) niebędące instrumentami finansowymi prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub

pośrednio od ceny lub wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii,

mierników i limitów wielkości produkcji, emisji zanieczyszczeń lub praw majątkowych, o których mowa w lit.

f) prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej, o których mowa w art. 25 ust.

1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 94, poz. 551);

- pkt. 3 - definicja transakcji giełdowej

3) transakcji giełdowej – rozumie się przez to umowę dotyczącą towarów giełdowych, zawartą na giełdzie

w czasie i w sposób przewidziany dla zawierania takich umów przez:

a) członków giełdy,

b) zleceniodawców, którzy zawarli umowę ze spółkami handlowymi pro- wadzącymi działalność maklerską,

o której mowa w art. 38 ust. 2 pkt 2, w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w pkt 2 lit. a;

- sformalizowanie polega na tym, że giełda towarowa jest to spółka o charakterze spółki akcyjnej

(musi być) [ dom maklerski - albo spółka akcyjna, albo z.o.o. ]

- sformalizowanie polega na tym, że działa na podstawie zezwolenia wydawanego przez ministra

właściwego ds. instytucji finansowych (

art. 7

) na wniosek spółki, zaopiniowany przez KNF,

nadzór sprawuje KNF

- ustawa określa warunki dla prowadzenia giełd towarowych
- warunki rozliczania transakcji

- wyspecjalizowane podmioty profesjonalne dokonujące transakcji
- izba rozrachunkowa gwarantująca poprawność zawieranych transakcji

- akcje spółki prowadzącej giełdę muszą być wyłącznie imienne
- jeśli powstaje giełda, to zezwolenie może być wyłącznie na prowadzenie giełdy, żadnej innej

działalności nie może prowadzić (a np. banki mogą prowadzić inną działalność komercyjną
oprócz

art. 5

ustawy prawo bankowe

)

- otwarte członkostwo

- wewnętrzny i zewnętrzny nadzór
- zezwolenie - akt, określony rodzaj towaru, organy, wpis, rejestracja, akcje wyłącznie imienne,

pokrycie imiennych akcji udokumentowane, obowiązek i prawo zamieszczenia w tytule podmiotu
(

art. 6 ust. 4

)

1) rynek regulowany - rynek instrumentami pochodnymi, rynek podstawowy
2) rynek nieregulowany - alternatywny system obrotu

a) rynek pozagiełdowy (równoległy)
b) nieregulowany, ale zorganizowany

22.03.2012

Od polityki państwa zależy regulacja i stopień regulacji gospodarki
- państwo nie gwarantuje umów zawieranych na giełdach zorganizowanych nieuregulowanych -

brak bezpieczeństwa transakcji na takim poziomie jak w giełdach regulowanych

- rynek podstawowy ofert
- rynek nieuregulowany (alternatywny, ale wciąż pozostający pod nadzorem)

Giełda towarowa
1) Jak się tworzy giełdę ?

a) może być wyłącznie spółka akcyjna (tylko jedna możliwa firma organizacyjna)
b) dwa filary nadzoru : zewnętrzny i wewnętrzny
c) może być wyłącznie spółka, która prowadzi działalność w zakresie giełdy (nie może

prowadzić innej działalności oprócz tej podstawowej)

d) akcje są wyłącznie akcjami imiennymi
e) stronami, które zawierają umowy na giełdzie są podmioty wyliczony w ustawie (towarowe

domy maklerskie, spółki maklerskie, maklerzy)

f) obowiązek posiadania statutu spółki i regulaminu
g) zezwolenie określa wszystkie elementy funkcjonowania spółki (zezwolenie, statut,

regulamin)

h) kapitał z udokumentowanych źródeł (nie może być z pożyczek, ani kredytów)
i) izba rozrachunkowa [zabezpiecza prawidłowość zawieranych transakcji]
j) tylko spółka giełdowa może zamieścić w nazwie, że jest giełdowa spółką

Giełda
- podmiot regulowany przez zezwolenie, które daje minister ds. instytucji finansowych, akceptuje

statut spółki i regulamin giełdy [także regulamin giełdowej izby rozrachunkowej]

- regulacja wskazuje podmioty, które mogą występować na giełdzie
- daleko idąca regulacja, jeśli chodzi chodzi o zezwolenie, statut i regulamin - TO ustawa określa

elementy, jakie muszą znaleźć się w tych aktach

Zezwolenie (

art. 7

)

1) Wniosek o udzielenie zezwolenia musi zawierać:

a) dane osobowe członków zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej i innych osób

odpowiadających za działanie giełdy (

art. 7 ust. 2 pkt.2

)

b) przewidywaną wysokość środków własnych, pożyczek i kredytów przeznaczonych na

uruchomienie giełdy oraz określenie sposobu finansowania działalności (

art. 7 ust. 2 pkt.3

)

c) dane o wysokości i strukturze kapitałów spółki oraz źródeł ich pochodzenia (

art. 7 ust. 2 pkt.4

)

d) listę akcjonariuszy, (

art. 7 ust. 2 pkt.5

)

e) informacje o podmiotach dominujących i zależnych od funkcjonariuszy, (

art. 7 ust. 2 pkt.6

)

f) dane o lokalizacji giełdy i środkach technicznych, (

art. 7 ust. 2 pkt.7

)

g) informacja o towarach, które maja być przedmiotem obrotu na giełdzie (

art. 7 ust. 2 pkt.8

)

Ustawa określa w ogóle jakie towary mogą być przedmiotem (musi być ujęte w zezwoleniu) (

art. 2

pkt. 2

ustawy o giełdach towarowych

)

- informacja o podmiotach zależnych i dominujących od akcjonariuszy
- zależność kapitałowa i zależność personalna

Regulamin (

art. 11

)

a) uzupełnia statut, najważniejsze w nim jest określenie rodzajów transakcji giełdowych, które

są zawierane (określa także inne kwestie, ale tę w szczególności)

b) zasady i warunki dopuszczenia towarów do obrotu giełdowego
c) zasady i warunki dopuszczenia podmiotów do zawierania transakcji na giełdzie obrotu

giełdowego oraz ich prawa i obowiązki

d) zasady składań zleceń nabycia i zbycia towarów giełdowych
e) dane o systemie informacyjnym giełdy
f) brak pełnej swobody decyzyjnej
g) zmiany statutu i regulaminu giełdy wymagają dla swojej ważności zgody KNF

Innowacyjność - rożne osiągnięcia, które mają cechę nowości; prawo musi reagować na zmiany
zachodzące na rynkach

Giełdowe Izby Rozrachunkowe (

rozdział 3, od art. 14

)

- prowadzenie GIR wymaga zezwolenia, które wydaje minister właściwy ds. instytucji finansowych

na wniosek spółki zaopiniowany przez komisję (

art. 14 ust. 1

)

- wyłącznie w formie spółki akcyjnej określa jakie podmioty mogą wyłącznie być akcjonariuszami

(

art. 14 ust. 4

)

4. Akcjonariuszami giełdowej izby rozrachunkowej mogą być wyłącznie spółki prowadzące giełdę,

akcjonariusze spółki prowadzącej giełdę, banki, Skarb Państwa oraz Krajowy Depozyt Papierów

Wartościowych S.A., zwany dalej „Krajowym Depozytem”.

- załącza się statut spółki prowadzącej GIR, regulamin GIR
- dołącza się analizę ekonomiczno-finansową w okresie min. 3 lat
- załącza
- ustawa określa minimalny kapitał zakładowy - 1,5 mln zł
- określenie, dla kogo Giełdowa Izba Rozrachunkowa świadczy swoje usługi (na rzecz członków
(

art. 15

)

- określenie zadań, jakimi się izba zajmuje (

art. 15

)

Art. 15

5. Do zadań giełdowej izby rozrachunkowej należy organizacja i prowadzenie rozliczeń transakcji

giełdowych, w szczególności:

1) badanie stanu finansowego członków w zakresie możliwości terminowego wywiązywania się z

zobowiązań wynikających z transakcji giełdowych;

2) organizowanie i zarządzanie systemem gwarantującym prawidłowe wykonanie zobowiązań wynikających

z transakcji;

3) (uchylony);

4) wyrażanie zgody na zawarcie przez członka giełdowej izby rozrachunkowej umowy o rozliczanie

transakcji, o której mowa w art. 50b ust. 1 pkt 1.

Maklerzy giełd towarowych (

rozdział 6, od art. 27

)

- wymóg profesjonalizacji - regulacje, konieczność uzyskania wpisu na listę maklerów giełd

towarowych

- wpis na wniosek zainteresowanego, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia egzaminu
- egzamin organizowany przez Komisję Nadzoru Finansowego
- uzyskane uprawnienia uzyskuje z chwila wpisu na listę maklerów giełd towarowych

- wykonywanie zawodu maklera w stosunku pracy, zlecenia lub w innym stosunku prawnym o

podobnym charakterze

- ustawa reguluje wyraźnie dwie formy sankcji w stosunku do maklera, który nienależycie lub

sprzeczne z prawem wykonuje zawód

@ skreślenie z listy lub zawieszenie uprawnienia do wykonywania zawodu na okres od 3 do

24 miesięcy

(możliwość powrotu do zawodu po 10 latach od decyzji, ale najpierw musi nastąpić
zatarcie przestępstwa, więc okres ten może być dłuższy)

Towarowe domy maklerskie
- kolejny uczestnik giełdy
- wyłącznie spółka akcyjna lub spółka z.o.o.
- posiadanie akcji imiennych, kapitał na obejmowane lub nabywane udziały albo akcje towarowego

domu maklerskiego nie może pochodzić z pożyczek, kredytów, ani nieudokumentowanych źródeł

- działalność może prowadzić wyłącznie na podstawie zezwolenia
- Komisja rozpoznaje wniosek o zezwolenie w ciągu 2 miesięcy od dnia jego złożenia
- obowiązek zgłaszania wszystkich zmian danych zawartych we wniosku o udzielenie zezwolenia i

załącznikach do niego

+ inne sprawy z

art. 46

- komisje funkcjonuje ze skutkiem włączyć - może cofnąć zezwolenie
- nadzór komisji nad rynkiem kapitałowym, w tych podmiotach, które są regulowanymi

podmiotami w ramach regulowanego podmiotu, jakim jest giełda

@ nabycie lub objęcie udziałów lub akcji TDM w liczbie, która spowoduje osiągnięcie lub

przekroczenie progów procentowych - 10%, 20%, 33% i 50% głosów na zgromadzeniu
wspólników albo na walnym zgromadzeniu wymaga zgody KNF

Konkurencja
- brak normatywnej definicji
- wspólne jest to, ze przy konkurencji chodzi o zdobywanie dla siebie określonego fragmentu rynku

w określonym czasie i w określony sposób

- może odbywać się legalnie (wykorzystanie regulacji prawnych), jak i nielegalnie (nieuczciwa

konkurencja, nieuczciwe praktyki rynkowe)

- zachowanie przedsiębiorcy polegające na dążeniu do zajęcia określonego rynku
- walka, wypieranie się konkurentów, rywalizowanie miedzy sobą

Prawo konkurencji jest takie, że merytorycznie konkurencja jest regulowana przez Parlament
Europejski, Komisję i Radę
- prawa poszczególnych krajów członkowskich ograniczają się do wprowadzania w życie regulacji

unijnych

- organy krajowe maja obowiązek realizowania orzecznictwa europejskiego dotyczącego

konkurencji (orzecznictwo) (jeśli trybunał sprawiedliwości podjął decyzje, wydał wyrok w
określonej sprawie dotyczące kompetencji, to wyłączone są kompetencje sądu krajowego do
rozstrzygania podobnych spraw)

- organy i sądowe i administracyjne maja obowiązek realizowania tych przepisów
- procedura wykonywania przepisów leży w gestii krajów (zasada), ale są wyjątki

art. 101 i 102 TFUE

- rozporządzenia i dyrektywy Rady, na wniosek Komisji i po konsultacji z

Parlamentem Europejskim w celu zastosowania zasad ustanowionych w ww. artykułach TFUE

- na to wszystko, ogólnie, nakładają się regulacje będące starymi regulacjach z nowymi

możliwościami ich zastosowania

Pojęcie rynku konkurencyjnego
- obwieszczenie Komisji w sprawie definicji rynku właściwego do celu wspólnotowego prawa

konkurencji

- wskazuje nam rozumienie rynku dwojakiego rodzaju -

@ asortymentowego
@ geograficznego

- definicje podstawowych pojęć

29.03.2012

Nieuczciwa konkurencja

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 1993 r.

Pion dot. przedsiębiorców, klientów i tego, co jest w interesie publicznym

Art. 1

- nastawienie na ochronę interesu publicznego, wymieniono przykładowe obszary rynku -

produkcja przemysłowa rolna, budownictwo, handel i usługi

Art. 5

- chroni przedsiębiorcę ; 90% przepisów chroni głownie przedsiębiorcę

Pojęcie klienta; teraz większość unijnych organów posługuje się pojęciem konsument i dąży się do
tworzenia prawa konsumenckiego poprzez wprowadzanie regulacji prokonsumenckich

Konsument dla określenia osób fizycznych, klient jako określenie także dla osób prawnych
(rozróżnienie w regulacjach zagranicznych)

Art. 3.

1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli

zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

2. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie

przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług,

wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie

do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe

zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także

nieuczciwa lub zakazana reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej oraz prowadzenie lub

organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.

art. 3

stanowi generalną klauzulę

- czyny nieuczciwej konkurencji są co do zasady zabronione

Rodzaje czynów zabronionych z klauzuli generalnej:
1) Czyn nieuczciwy z ust. 1 może być działaniem sprzecznych z prawem, jeżeli zagraża lub
narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta

Co to znaczy, ze mamy do czynienia z działaniem konkurencyjnym ?
- zachowania muszą mieć charakter rynkowy (zachowanie konkurencyjne na rynku)
- brak normatywnej definicji konkurencji
- rozumienie konkurencji - dwóch przedsiębiorców chce osiągnąć ten sam cel na tym samym rynku

@ rynek musi być wyodrębnione (musi uwzględniać całokształt otoczenia na rynku, aby

moc odpowiednio zinterpretować jakiś przypadek)

@ maksymalnie wąski
@ konkurencja oznacza dążenie miedzy konkurentami na tym samym rynku relewantnym o

osiągnięcie celu gospodarczego

- pojęcie konkurencji - brak normatywnej definicji, wynikają z orzecznictwa sądowego i doktryny

2) czynem nieuczciwym jest działanie jeżeli narusza dobre obyczaje, jeżeli zagraża lub
narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta
- jedna z najfajniejszych klauzul w prawie ;)
-

dobry obyczaj

- nie może być regulowany w ustawie, bo jeśli by był to powodowałoby to

zamykanie regulacji prawnej do tych treści, które ustawodawca traktuje jako obyczaj

- otwarcie się na kategorie pozaprawne, wykształcone w danym środowisku przez społeczeństwo
- konieczne jest udowodnienie istnienia jakiegoś obyczaju na rynku
- drugie rozumienie dobrych obyczajów - są bliższe swojej treści zachowaniom rynkowym

przedsiębiorców na określonym rynku, reguł wykształconych na tym rynku

- nie rozróżniają zachowań etycznych i nieetycznych
- często znajdują zastosowanie w wielu tzw. kodeksach etycznych

Odróżnienie pojęcia dobrego obyczaju od zwyczaju
- traktowanie jakiegoś zachowania jako dobre - dobry obyczaj
- jako negatywne - zły obyczaj
- skrócenie czasu wykształcenia się zwyczajów, obyczajów w związku z większą dynamiką działań

podmiotów prawnych

Dobry obyczaj, a prawo zwyczajowe
- prawo zwyczajowe jest prawem, tylko w inny sposób wykształcone niż kategoria normatywnej
- traktowanie jakiegoś zachowania jako wiążącego go, można dochodzić do tego prawa przed

sądem

- stopień wiązania konsumenta, czy przedsiębiorcy jest inny - sędzia stosuje wzór zachowania tak,

jakby był wykształcony przez ustawodawcę

Działanie konkurencyjne
- działanie celowe, ukierunkowane na wzmocnienie lub utrzymanie pozycji danego przedsiębiorcy

na rynku, może zmierzać do wykluczenia konkurenta z rynku

- musi mieć charakter zewnętrzny (nie stosuje się przepisów dot. konkurencji do spółek

pozostających w holdingu lub współpracujących ze sobą)

5.04.2012

Nie byłem na tym wykładzie, notatka na podstawie tego, co było podsumowane 12.04.2012

Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym

- rozszerzenie katalogu czynów nieuczciwej konkurencji (kwestia wg. Pani profesor dyskusyjna, bo

można to traktować jako dwie grupy czynów)

- różnią się tym od czynów niewłaściwych, że dotąd nieuczciwa konkurencja (do wydania

dyrektywy o nieuczciwych praktykach rynkowych [+ krajowa ustawa] była zagadnieniem
krajowym, dopiero wydanie dyrektyw sprawiło, ze rynek europejski został potraktowany jako
jeden rynek wewnętrzny, regulacje dyrektywy wprowadzono w całości, a kraj określał tylko
organy, które rozstrzygają o nieuczciwych praktykach rynkowych [wewnętrzny] rynek europejski]

- była przepisem krajowym, teraz wspólny przepis dla całego wewnętrznego rynku europejskiego
- były rożne klauzule znamion czynu nieuczciwego, naruszenie dobrych obyczajów
- zaczyna się wyrównywać klauzule znamion czynu nieuczciwej konkurencji (albo rezygnacja i w

to miejsce wchodzi nieuczciwa praktyka rynkowa)

- głównie skierowane na ochronę konsumenta

Art. 1.

Ustawa określa nieuczciwe praktyki rynkowe w działalności gospodarczej i zawodowej oraz zasady
przeciwdziałania tym praktykom w interesie konsumentów i w interesie publicznym

Porównaj z art. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, bardziej ogólne pojęcie
„działalności gospodarczej”, bez wymienienia przykładowego katalogu

Art. 3.

Zakazane jest stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych.

12.04.2012

Dalej o nieuczciwych praktykach rynkowych i konkurencji
1) o konkurencji mówimy całościowo bez dzielenia na publiczno i prywatnoprawną; z punktu
widzenia pod jakie regulacje prawne dany kazus może podlegać

Uzupełnienie
- dotyczące źródeł
- art. 290 TFUE - przepisy dopełnieniowe (nie mogą naruszać istoty przepisów, na podstawie
których zostały wydane) regulacje o charakterze nienormatywnym, nie mające charakteru
rozporządzeń, wykonawcze w stosunku do normatywnych

Artykuł 290

1. Akt ustawodawczy może przekazywać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów o charakterze

nieustawodawczym o zasięgu ogólnym, które uzupełniają lub zmieniają niektóre, inne niż istotne, elementy

aktu ustawodawczego.

Akty ustawodawcze wyraźnie określają cele, treść, zakres oraz czas obowiązywania przekazanych

uprawnień. Przekazanie uprawnień nie może dotyczyć istotnych elementów danej dziedziny, ponieważ są

one zastrzeżone dla aktu ustawodawczego.

2. Warunki, którym podlega przekazanie uprawnień, są wyraźnie określone w aktach ustawodawczych i

mogą być następujące:

a) Parlament Europejski lub Rada może zadecydować o odwołaniu przekazanych uprawnień;

b) akt delegowany może wejść w życie tylko wtedy, gdy Parlament Europejski lub Rada nie wyrażą

sprzeciwu w terminie przewidzianym przez akt ustawodawczy.

Do celów litery a) i b) Parlament Europejski stanowi większością głosów wchodzących w jego skład

członków, a Rada większością kwalifikowaną.

3. W nagłówku aktów delegowanych dodaje się przymiotnik „delegowane” albo „delegowana”.

Klauzula w ustawie
- art. 4 - praktyka rynkowa konsumentów w istotny sposób zniekształca
- sprzeczna, gdy:
@ narusza dobre obyczaje (na rynku)
- bardzo rusza normę przybiera w zależności od tego, gdzie się pojawia
- dobra praktyka - na gruncie ustawy podlega zawężeniu
@ wszelkie zachowania przedsiebiorcy w stosunku do konsumenta, ktore mogą zniekształcić
zachowanie konsumenta we wszystkich stadiach kontaktu z przedsiębiorstwem
- nieuczciwa praktyka rynkowa skierowana na ochronę praw konsumenta, nieuczciwa konkurencja
chroni głownie przedsiębiorców
- "w istotny sposób zniekształca" - klauzula dopełniona przez następne regulacje od artykułu 5;
zwrot niestety częściowo dopełniony przez ustawodawcę przez wymienienie czynów, które są
nieuczciwymi praktykami rynkowymi
- praktyki polegające na działaniu albo na zaniechaniu - patrz ustawa
- także reklamowanie cech absolutnie oczywistych np. Mleko jest białe !!!! (reklamowanie czegoś

oczywistą cechą towaru)

Art. 4.

1. Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest

sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe

przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej

zawarciu.

2. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd

oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk,

jeżeli działania te spełniają przesłanki określone w ust. 1.

3. Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego lub

organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu w systemie konsorcyjnym.

Praktyki te nie podlegają ocenie w świetle przesłanek określonych w ust. 1.

art. 5

- praktyka rynkowa jako działanie wprowadzające w błąd

art. 6

- praktyka rynkowa jako zaniechanie wprowadzające w błąd

art. 7

- nieuczciwe praktyki rynkowe w każdych okolicznościach

art. 8

- praktyki agresywne

Próba dodefiniowania zwrotów nieostrych
Pytanie: jaki ma być konsument ?
- ustawa wprowadza w słowniczku definicyjnym

Art. 2.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

8) przeciętnym konsumencie – rozumie się przez to konsumenta, który jest do- statecznie dobrze

poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych,

kulturowych, językowych i przy- należności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez

którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na

oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na

szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa;

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prawo publiczne gospodarcze, Skrypt 2015
Prawo publiczne gospodarcze wyimek
Sylabus prawo publiczne gospodarcze prawo, lokal, Prawo
6 samorz. zaogi, Prawo Publiczne Gospodarcze
Prawo publiczne gospodarcze, PPG
11 partnerstwo, Prawo Publiczne Gospodarcze
Prawo zamówień publicznych ćwiczenia, UWM Administracja stacjonarne, Prawo publiczne gospodarcze
Prawo publiczne gospodarcze Demendecki !, lokal
BLOK PRAWA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, Prawo Publiczne Gospodarcze
BLOK PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH, Prawo Publiczne Gospodarcze
PRAWO PUBLICZNE GOSPODARCZE, WSAP
5 przd.pastwowe, Prawo Publiczne Gospodarcze

więcej podobnych podstron