Jarosław Przeperski 
www.kgr.org.pl

Ekologiczny model pomocy rodzinie na przykładzie metody „Konferencja Grupy 

Rodzinnej (KGR)”.

Wsparcie   rodziny   w   jej   funkcjach   jest   w   wielu   przypadkach   koniecznością. 

Obserwujemy nasilanie się zjawisk negatywnych, a wiele rodzin wydaje się nie znajdować 
adekwatnego do skali problemu rozwiązania. Nie staje przed nami pytanie: czy pomagać, bo 
jest   to   oczywiste,   ale   pytanie   o   to,   jak   pomagać.   Istotną   odpowiedzią   może   okazać   się 
zaprezentowanie ciekawego modelu pracy z rodziną jakim jest Konferencja Grupy Rodzinnej 
– co jest celem niniejszego artykułu.

Przemiany systemu pomocy dziecku i rodzinie.

Żyjemy w czasach, kiedy konieczne jest szukanie nowego modelu pomocy rodzinie. 

Takie poszukiwania nie są specyfiką polską ponieważ wiele państw usiłuje wykorzystać nowe 
metody prowadzące do skuteczniejszej ochrony i zapewnienia opieki dzieciom. Sprawy nie 
ułatwiają społeczne oczekiwania artykułowane przez media przy okazji kolejnych dziecięcych 
tragedii.   Niestety,   nie   istnieje   jedyny   patent   na   sukces   a   przemiany,   głównie   te 
mentalnościowe, zabierają więcej czasu niż trzyminutowa relacja telewizyjna.

Istotnym   faktem   jest   kiełkująca   świadomość,   że   do   skutecznej   pomocy   dziecku 

konieczna jest pomoc jego rodzinie. System, który kształtował się przez wiele lat w Polsce 
opierał  się   przede  wszystkim   na   interwencji.  Podstawą   tego   systemu  było  przekonanie   – 
zresztą   bardzo   często   obecne   także   w   dzisiejszej   praktyce   –   że   jedyną   alternatywą   dla 
zabezpieczenia interesów dziecka jest jego odizolowanie od rodziny biologicznej i otoczenie 
specjalistami. Oczywiście będziemy spotykać się w praktyce z takimi przypadkami gdzie 
jedynym   wyjściem   będzie   umieszczenie   dziecka   w   systemie   opieki   zastępczej.   Z   moich 
wieloletnich,   choć   subiektywnych   obserwacji   wychowawcy   w   Pogotowiu   Opiekuńczym 
wynika, że wiele rodzin zasługuje na to, by przy wsparciu ze strony „pomagaczy” spróbować 
samodzielnie zmierzyć się z problemami. 

Podobne   kierunki   wytyczała   reforma   systemu   opieki   nad   dzieckiem.   Z   dwóch   jej 

filarów jeden - rodzinne formy opieki zastępczej - wydaje się systematycznie, choć nie bez 
trudności budowany, natomiast drugi - środowiskowe wsparcie rodziny, profilaktyka - jest 
niestety, ciągle na etapie dyskusji i pilotażowych projektów prowadzonych przez zapaleńców. 
Jest   rzeczą   słuszną   przekształcać   system   w   kierunku   rodzinnych   form   opieki   zastępczej. 
Jednak trzeba tu zwrócić uwagę na to, że priorytetem, niestety bardzo mocno zapomnianym, 
powinno być zmniejszanie, poprzez działania podejmowane w środowisku lokalnym na rzecz 
rodziny liczby dzieci korzystających z opieki zastępczej (Kaczmarek 2004).

Ekologiczny model pomocy rodzinie

Nowa   jakość   w   pomocy  społecznej,   systemie  sprawiedliwości   powinna  wynikać  z 

zastosowania  modelu   ekologicznego.   W   odróżnieniu   od   nuklearnego   modelu   pomocy 
dziecku, model ekologiczny będzie w procesie pomocowym uwzględniał szersze środowisko 
dziecka w jakim się znajduje. Obecnie w większości krajów wprowadzane są rozwiązania w 
których podstawą systemu pomocy dziecku jest ukierunkowanie na pracę z nim w środowisku 
i   wpieranie   jego   naturalnego   środowiska   opiekuńczo   –   wychowawczego.   Wyniki   badań 
naukowych wyraźnie  wskazują,  że  pomoc  dziecku jest skuteczna  kiedy  jest  jednocześnie 
pomocą   skierowaną   ku   rodzinie   (McCroskey,   Meezan,   1998).   W   Danii,   krajach 

skandynawskich dzieci zaniedbane i idące w kierunku demoralizacji są objęte działaniami 
terapeutycznymi w klubach środowiskowych, ogniskach terapeutycznych itp. W terapię są 
angażowani także rodzice i dopiero kiedy te działania nie skutkują, opiekę przejmują rodziny 
zastępcze lub rodzinne domy dziecka  (Łoziński, 2003).

Konferencja Grupy Rodzinnej jako propozycja nowego spojrzenia na pomoc rodzinie.

Egzemplifikację takiego sposobu myślenia może stanowić przykład Konferencji Grupy 

Rodzinnej.   Metoda   ta   została   podpatrzona   u   Maorysów,   rdzennych   mieszkańców   Nowej 
Zelandii   (Maxwell,   Morris,   1994),   choć   taki   sposób   rozwiązywania   problemów   był 
charakterystyczny   dla   społeczności   gdzie   nie   zanikły   silne   więzy   pomiędzy   członkami 
rodziny, społeczności lokalnej. 

Konferencja   Grupy   Rodzinnej   (KGR)  jest   spotkaniem   jak   największej   liczby 

członków rodziny i osób bliskich dla rodziny w celu próby rozwiązania problemu jaki 
się w niej pojawił (Przeperski, 2004). 

Jest szansą daną rodzinie, jako pierwszej instytucji odpowiedzialnej za nią samą, na 

podjęcie samodzielnej próby zmierzenia się z problemem, często przed podjęciem działań 
przez pomoc społeczną czy wymiar sprawiedliwości.

Wraz z upowszechnianiem KGR pojawia się coraz więcej teoretycznych opracowań 

dotyczących metody. D. Crampton z USA wyróżnił cztery poziomy reakcji na sytuację, w 
której dziecko jest pozbawione opieki lub znajduje się w sytuacji zagrożenia. Wpisał on KGR 
w piramidę odpowiedzialności za zapewnienie ochrony i opieki dziecku (Crampton, 2004).

Pierwszy poziom - podstawa piramidy - charakteryzuje się tym, że działania na rzecz 

zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i opieki są podejmowane w ramach odpowiedzialności 
podejmowanej przez społeczności lokalne czy sąsiedzkie. Będą tu także lokowane działania 
dalszej rodziny i przyjaciół rodziny. W polskich warunkach przykładem takiego działania 
może być pomoc emerytowanej cioci młodocianej matce, czy pomoc społeczności wiejskiej 
pogożelcom.

Na   drugim   poziomie   piramidy   umieszczone   są   działania   wykorzystujące   jako 

narzędzie zapewnienia bezpieczeństwa i opieki dziecku, które nie opuszcza swojej rodziny 
podstawowej Konferencję Grupy Rodzinnej. Działania zmierzające do zwołania konferencji 
powinny   być   podjęte   dopiero   w   momencie   kiedy   możliwości   społeczności   lokalnej   są 
niewystarczające   do   zapewnienia   dziecku   bezpieczeństwa.   Dobrze   jest,   jeżeli   na   tym 
poziomie   inspiratorami   KGR   nie   będą   profesjonaliści   związani   z   systemem   pomocy   ale 
przedstawiciele społeczności lokalnej.

W   złożonych   przypadkach   Konferencja   Grupy   Rodzinnej   powinna   służyć 

umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej spokrewnionej, lub - jeżeli jest to całkowicie 
niemożliwe   -   w   rodzinie   zastępczej   niespokrewnionej.   Warto   zauważyć,   że   także   w   tym 
przypadku cała rodzina jest angażowana w podjęcie decyzji dotyczącej dziecka stanowiącego 
jej   integralną   część.   Umieszczenie   na   trzecim   poziomie   piramidy   sugeruje,   że   takich 
przypadków powinno być zdecydowanie mniej niż na poziomach pierwszym i drugim.

Dopiero na szczycie piramidy Cramptona pomoc społeczna będzie interweniować w 

celu umieszczenia dziecka poza rodziną prowadząc czynności zmierzające do ograniczenia 
lub pozbawienia rodziców praw rodzicielskich.

Tak   szerokie   wprowadzanie   metody   Konferencji   Grupy   Rodzinnej   ma   służyć 

zahamowaniu procesów dezintegracji tradycyjnych struktur rodzinnych i wzrastającej ilości 
młodych ludzi żyjących poza swoją rodziną. Może także mieć znaczący wpływ na skrócenie 
czasu przebywania dzieci poza rodzinami w zastępczych formach opieki. Pozwoli także na 
zmiany idące w  kierunku redukowania interwencji  ze strony agend państwowych, kładąc 

jednocześnie większy nacisku na współudział współodpowiedzialność społeczności lokalnej, 
sąsiedzkiej i rodzinnej (Barbour, 1991).

Filozofia KGR

Implementacja metody KGR opiera się na ekologicznym modelu pomocy rodzinie. 

Obejmuje swym działaniem całe środowisko dziecka. W rozwiązanie problemu angażowani 
są nie tylko rodzice dziecka, ale wszystkie osoby, które są z nim związane (wyłączając z fazy 
prywatnego czasu rodziny przedstawicieli systemu pomocy). Na spotkaniu znajdą się także 
wujkowie, ciocie, kuzyni, ale także bliska sąsiadka, czy inna zaprzyjaźniona z rodziną osoba. 

przypadek Państwa Nowaków:
Koordynator   otrzymuje   zgłoszenie   od   pracownika   socjalnego.   W   rodzinie   zastępczej   u 
schorowanej babci (od strony ojca) znajduje się trójka dzieci (6,8,11 lat). Oboje rodzice 
odbywają karę pozbawienia wolności. Babcia jest schorowana (istnieje obawa, że umrze) i 
trudno jej poradzić sobie z opieką nad wnukami. W pierwszej chwili wydaje się, że sytuacja  
jest beznadziejna i nie ma z kim przygotować konferencji. Okazuje się jednak, że na spotkanie  
przybywają:   siostra   ojca   z   mężem   i   dziećmi   (rodzina   dobrze   funkcjonująca,   z   domkiem  
jednorodzinnym),  młodsza  siostra  babci   z  mężem   (emerytowana  pielęgniarka),  konkubina  
zmarłego drugiego syna babci (wspomagała babcię do czasu KGR - drobny handlowiec) z  
synem   –   student   pedagogiki,   sąsiadka   (drobny   handlowiec),   babcia   i   dziadek   (od   strony 
matki) – emeryci. 

Rodzina Nowaków, jak się szczęśliwie okazało, ma w sobie ogromny potencjał, który 

został wykorzystany, by stworzyć bezpieczny i realny plan pomocy dzieciom. W podejściu 
tradycyjnym   opartym   na   modelu   nuklearnym   w   kręgu   zainteresowania   znalazłaby   się 
najprawdopodobniej   babcia   (jako   rodzina   zastępcza   współpracowała   z   MOPR   5   lat)   i 
ewentualnie   rodzice.   W   związku   z   ich   sytuacją   trudno   byłoby   oczekiwać   sensownych 
rezultatów i naturalne byłoby umieszczenie dzieci w placówce po śmierci babci. 

Podejście ekologiczne zasadza się także na przekonaniu, że w rodzinie jest bardzo 

duży   potencjał   pozwalający   na   rozwiązanie   danego   problemu.   Często   bezzasadne   jest 
niszczenie   struktury   rodziny   kiedy   wystarczy   jedynie   impuls   do   zmierzenia   się   z 
trudnościami. O takiej formie wsparcia rodziny mówi zasada pomocniczości. Polega ona tym, 
że różne instytucje społeczne nie powinny wyręczać osób (lub podległych sobie struktur) w 
wypełnianiu ich zadań i aktywności. Jeśli poszczególne osoby, rodziny mogą same, z własnej 
inicjatywy   i   własnymi   siłami,   wypełniać   swoje   społeczne   zadania,   to   powinno   się   im 
pozwolić  na  działanie i  je ułatwiać. Instytucje  społeczne powinny  interweniować  jedynie 
wtedy,   gdy   niezbędna   jest   pomoc,   by   zadania   społeczne   wypełnić   w   możliwie   najlepszy 
sposób. (por. Kompendium Katolickiej Nauki Społecznej nr 186). 

Konferencja   Grupy   Rodzinnej   zasadza   się   na   przekonaniu,   że   poszczególni 

członkowie   rodziny   są   połączeni   specyficznymi   więzami   emocjonalnymi,   które   są 
nieosiągalne dla osób spoza niej. Rodziny składają się z osób, które w najwyższym stopniu 
rozpoznają   jej   specyficzne   struktury,   identyfikują   jej   wewnętrzne   dynamizmy   i   sposoby 
podejmowania decyzji. Rodzina posiada także informacje, których osoba spoza rodziny może 
nigdy   nie   uzyskać   –   włączając   w   to   rodzinne   sekrety,   często   bezpośrednio   związane   z 
sytuacją   w   jakiej   znalazło   się   dziecko.   W   Konferencji   Grupy   Rodzinnej   rodzina   jest 
spostrzegana jako „ekspert”.

Ze strony systemu pomocy w KGR występować będzie osoba zgłaszająca (pracownik 

socjalny, kurator sądowy, policjant, pedagog szkolny), która na co dzień pracuje z rodziną i 
która proponuje rodzinie udział w konferencji. Na samo spotkanie może być zaproszony także 
specjalista związany z problemem jaki się w rodzinie pojawił (terapeuta uzależnień, pedagog, 
przedstawiciel   organizacji   społecznych   itp.).   Kluczową   osobą   w   organizacji   będzie 

koordynator KGR. Koordynator powinien być osobą niezwiązaną zawodowo i osobiście z 
członkami   rodziny   uczestniczącej   w   konferencji.   Poczucie   neutralności   koordynatora 
powinno   także   dotyczyć   jego   zaangażowania   w   procesie   rozwiązywania   problemu   przez 
rodzinę. Jego zadaniem nie jest radzenie jak rozwiązać problem, a jedynie zachęcenie rodziny 
do   przybycia   na   konferencję   i   stworzenia   planu   rozwiązania   sytuacji   problemowej. 
Najważniejsze jest, aby rodzina czuła, że ona jest organizatorem konferencji a koordynator 
jedynie zbiera ustalenia lub, jeżeli jest taka potrzeba, negocjuje je między członkami rodziny. 
Przyjęcie   takiej   postawy  jest   bardzo  trudne  dla  zawodowych   „pomagaczy”  dlatego   część 
projektów np. w Holandii angażuje się jako koordynatorów osoby ze społeczności lokalnych 
(np. listonosz, agent nieruchomości itd.).

Metoda Konferencja Grupy Rodzinnej
a. przygotowanie

Konferencja Grupy Rodzinnej jest metodą, która dość powszechnie funkcjonuje w 

systemach  pomocy  dziecku  w   wielu  krajach  i  w   związku  z   tym  jest   stosunkowo  dobrze 
opracowana pod względem merytorycznym. 

Przygotowanie   do   konferencji   składa   się   z   dwóch   etapów.   Za   pierwszy,   krótszy, 

odpowiedzialna   jest   przede   wszystkim   osoba   zgłaszająca.   Jej   zadanie   będzie   polegało   na 
wstępnej kwalifikacji rodziny do uczestniczenia w KGR. Ważnym elementem jest uzyskanie 
zgody rodziny na udział w konferencji. Bardzo istotne jest, aby rodzina od początku miała 
poczucie, że jest odpowiedzialna za przygotowanie i rezultaty konferencji.

Po   tym   wstępnym   etapie   do   rodziny   przydzielany   jest   koordynator   KGR,   który 

wspomaga rodzinę w przygotowaniu spotkania. Ten etap jest najdłuższym i kluczowym dla 
rozwiązania sytuacji problemowej. Dobre wykorzystanie czasu przygotowania w znaczący 
sposób   wpływa   na   jakość   planu   stworzonego   przez   rodzinę.   W   tym   czasie   koordynator 
pomaga   w   ustaleniu   listy   zaproszonych   osób,   sposobu   ich   zaproszenia,   ustala   z   rodziną 
materialną   stronę   spotkania   (czas,   miejsce,   posiłek   itp.).   Ważną   rolą   będzie   także 
przygotowanie przez koordynatora osoby zgłaszającej i specjalistów.

b. dzień konferencji/spotkania

Spotkanie rodziny obejmuje trzy fazy:

1. dzielenie się informacjami

Po wprowadzeniu koordynatora osoba zgłaszająca np. pracownik socjalny przedstawia 

sytuację w jakiej znalazła się rodzina. Prezentuje mocne strony rodziny, ale także obawy jakie 
niesie zaistniała sytuacja. Celem jest przedstawienie rodzinie możliwie pełnej informacji o 
sytuacji rodziny. Ważne jest, by wszyscy członkowie usłyszeli w jednym czasie i miejscu, od 
jednej osoby na czym polega problem, ponieważ stan wiedzy o danej sytuacji może być różny 
w przypadku poszczególnych członków rodziny. W tej części konferencji ważna jest także 
możliwość   zadawania   dodatkowych   pytań   osobie   odpowiedzialnej   za   rodzinę   z   ramienia 
systemu pomocy. Członkowie rodziny nie powinni się dzielić swoimi informacjami na temat 
problemu – czyni to jedynie osoba zgłaszająca. Jest to również czas na przypomnienie, że 
zadaniem   rodziny   jest   stworzenie   bezpiecznego   planu   dla   dziecka,   akceptowanego   przez 
przedstawiciela systemu pomocy dziecku, tu reprezentowanego przez osobę zgłaszającą.

2. prywatny czas dla rodziny

Jest to czas, w którym rodzina pozostaje sama. Pracownik socjalny, koordynator i inne 

niespokrewnione   osoby   opuszczają   pomieszczenie,   w   którym   rodzina   uczestniczy   w 
konferencji. W tym czasie rodzina rozważa uzyskane informacje, poszukuje optymalnych 

rozwiązań. Odpowiadając na pytania przekazane przez koordynatora sporządza plan pomocy 
dziecku   i   rodzinie   znajdującej   się   w   potrzebie.   W   tym   czasie   koordynator   i   pracownik 
socjalny oczekują na zakończenie tej części konferencji w innym pomieszczeniu. 

Prywatny czas dla rodziny jest charakterystyczną cechą metody Konferencja Grupy 

Rodzinnej.   W   praktyce   często   same   rodziny   chciałyby   zaprosić   przedstawiciela   systemu 
pomocy, koordynatora do stworzenia wspólnego planu. Jednak przyjęcie takiej propozycji jest 
zaprzeczeniem idei, według której to rodzina ma samodzielnie stworzyć plan. 

Ewaluacje poszczególnych projektów pokazują, że większość rodzin tworzy w czasie 

spotkania plany, które rzeczywiście służą rozwiązaniu sytuacji rodzinnej.

W planach znajdują się bardzo praktyczne rozwiązania np. w opisanej wyżej rodzinie 

Nowaków siostra babci będzie zapraszać dzieci na niedzielny obiad, ciocia wprowadzi się na 
2 tygodnie, aby nadrobić z dziećmi zaległości szkolne, syn konkubiny zobowiązał się do 
zapisania i odprowadzania chłopca na zajęcia hokeja, siostra ojca weźmie dzieci na ferie itd. 
W innym przypadku dotyczącym przemocy ze strony uzależnionego ojca, ten zamiast trafić 
do   więzienia,   został   zabrany   do   domu   swojego   brata.   Brat   zobowiązał   się   do   wsparcia 
uzależnionego w odpowiedniej dla niego terapii.

3. zaakceptowanie (lub nie) planu stworzonego przez rodzinę

Jeżeli pracownik socjalny zgadza się z planem, głównie pod względem bezpieczeństwa 

dla dziecka i rodziny, ustala sposoby wprowadzenia go w życie. Ważne jest tu podkreślenie, 
że plan nie ma być odpowiedzią na oczekiwania i projekcje osoby zgłaszającej. Jest to wynik 
pracy   rodziny   i   jest   wypadkową   pomysłów   wszystkich   osób   uczestniczących   w   procesie 
decyzyjnym.   Akceptacja   lub   odrzucenie   może   jedynie   dotyczyć   sytuacji   związanych   z 
zabezpieczeniem podstawowych interesów dziecka.

c. po konferencji

Koordynator   przekazuje   każdemu   uczestnikowi   konferencji   kopię   sporządzonego 

planu. Przyjęcie planu przez rodzinę jest formą zobowiązania wobec jego postanowień. Od 
tego momentu wszyscy członkowie angażują się w realizację planu

Zakończenie konferencji nie jest jednoznaczne z zakończeniem pracy z rodziną. Na 

tym etapie koordynator wycofuje się, a zadanie to podejmuje osoba zgłaszająca. Kontrola 
realizacji planu jest prowadzona zarówno przez rodzinę, jak i instytucję. Przekazanie rodzinie 
funkcji kontrolnej jest także jednym z fundamentów metody. Na ogół wyznacza się z rodziny 
jedną   osobę,   która   regularnie   udziela   informacji   pracownikowi   socjalnemu   o   stopniu 
wypełniania poszczególnych ustaleń oraz, w razie potrzeby, zwraca się do niego z prośbą o 
pomoc.   Osoba   ta   w   razie   konieczności   może   również   zaproponować   ponowne 
zorganizowanie Konferencji Grupy Rodzinnej.

W jakich sytuacjach stosowana jest metoda Konferencji Grupy Rodzinnej?

Można tu zaryzykować stwierdzenie, że niewiele przypadków problemów rodzinnych 

nie nadaje się, by zmierzyć się z nimi przy pomocy tej metody. Wychodząc z założenia, że nie 
jest to metoda, która w razie niepowodzenia eliminuje tradycyjny system pomocy, prawie 
każdej   rodzinie   powinno   przysługiwać   prawo   do   ostatecznej   próby   rozwiązania   jej 
problemów   samodzielnie.   W   praktyce   najczęściej   stosowana   jest   w   pomocy   społecznej   i 
wymiarze   sprawiedliwości.   Bardzo   dobre   rezultaty   osiągane   są   w   sytuacji   konieczności 
zapewnienia   opieki   dziecku   (w   przypadku   uzależniania   rodziców,   odbywania   kary 
pozbawienia wolności, dużej niewydolności wychowawczej, pracy za granicą, starzejącej się 
rodziny zastępczej itp.). 

Coraz   częściej   KGR   stosowana   jest   także   w   przypadkach   przemocy   w   rodzinie, 

popełniania przez dzieci i młodzież czynów karalnych (Wright, 1999).

Nowym   polem   zastosowania   KGR   jest   problem   opieki   nad   chorymi   terminalnie 

(dzieci, dorośli), osobami starszymi, gdzie główny problem będzie koncentrował się wokół 
zorganizowania   opieki   i   wsparcia   najbliższej   rodziny.   Dla   przykładu   wprowadzony 
pilotażowy projekt w hrabstwie Essex dla osób chorych psychicznie dał wymierne wyniki w 
postaci znaczącego spadku powtórnych hospitalizacji chorych osób.

Szukając   rozwiązań   trudnych   sytuacji   jakie   pojawiają   się   w   szkołach   problemy 

związane z trudnościami w nauce, opuszczaniem zajęć szkolnych w wielu krajach KGR jest 
stosowana przez resort edukacji.

Konferencja Grupy Rodzinnej w Polsce

W   Polsce   poszerza   się   grono   osób   zainteresowanych   wprowadzaniem   KGR   do 

praktyki   pracy   z   rodziną.   Część   osób   zostało   przeszkolonych   do   pracy   tą   metodą   przez 
trenerów holenderskich. Udało się także zainteresować współpracą we wprowadzaniu KGR 
ośrodki   w   Anglii,   Belgii,   Stanach   Zjednoczonych,   Kanadzie,   które   dały   mocne   wsparcie 
merytoryczne   i   praktyczne   polskiemu   personelowi   skupionemu   przy   projekcie 
www.kgr.org.pl.  Metoda   ta   jest   skuteczna   lecz   nie   da   się   jej   stosować   bez   minimalnego 
wsparcia strukturalnego. Pierwsze konferencje pokazały, że metoda z powodzeniem może być 
zastosowana do aktywizowania polskich rodzin. 

Na szerszą skalę rozpoczęty został pilotażowy projekt wdrażania KGR koordynowany 

przez   Regionalny   Ośrodek   Polityki   Społecznej   w   Krakowie.   W   niedługim   czasie   można 
spodziewać   się   wyraźnych   rezultatów   pokazujących   przydatność   tej   metody.   Wyraźnym 
owocem szkoleń przyszłych koordynatorów z małopolskiego jest formułowana przez nich 
zmiana w sposobie patrzenia na rodzinę, jej potrzeby, docenienie, że może mieć dużo większe 
zasoby niż to się wydaje przy powierzchownych kontaktach. Pojawiają się także obawy jak 
włączyć KGR do codziennej pracy bez szkody dla dotychczasowego zakresu obowiązków. 
Jak   widać   stoimy   przed   poważnym   zadaniem,   potrzebującym   wsparcia   wszystkich,   dla 
których rodzina jest istotna.

Należy   także   przestrzec,   że   choć   metoda   wydaję   się   prosta,   to   wiele   lokalnych 

projektów zakończyło się niepowodzeniem ze względu na brak dostatecznego przygotowania 
osób odpowiedzialnych za projekt, koordynatorów. Obecnie wraz z zagranicznymi partnerami 
jest   przygotowywany   system   certyfikacji   koordynatorów   dostosowany   do   polskich 
warunków. 

Konferencja   Grupy   Rodzinnej   nie   jest   oczywiście   odpowiedzią   na   rozwiązanie 

wszystkich problemów rodzin. Należy mówić o tej metodzie bardziej jako o szansie danej 
rodzinom   przed   podjęciem   tradycyjnych   działań   przez   agendy   państwowe.   W   realiach 
polskich przeprowadzenie KGR (przygotowanie trwa ok. 3 tygodni) z pewnością nie zaburzy 
w   znaczący   sposób   tradycyjnego   postępowania   obejmującego   rodzinę   z   problemem. 
Niebagatelne   jest   też   to,   że   jest   to   metoda,   która   pozwala   w   dość   krótkim   czasie   na 
przesunięcie poważnych środków budżetowych z opieki zastępczej na profilaktykę i na takie 
metody  jak  KGR.  Jednocześnie   wzmaga   odpowiedzialność   poszczególnych  rodzin  za  nie 
same i pozwala wypracować skuteczne strategie radzenia sobie z problemami, które pojawią 
się w przyszłości.

Bibliografia:
Barbour A., Family Group Conferences: Context and consequences, Social Work Reviev nr 
3(4) 1991.

Kaczmarek M.,  Reforma systemu opieki zastępczej. Założenia a rzeczywistość (artykuł na  
podstawie   materiałów   przygotowanych   do   publikacji   w   ramach   badań   ISP),  Internet: 
www.frs.pl/docs%5CDD3dlaNGO.doc

.

Kompendium Katolickiej Nauki Społecznej, Kielce 2005.
Łoziński K., Kołchoz dziecięcy ,Tygodnik "Wprost", nr 1065 (27 kwietnia 2003).
Maxwell G.M., A.Morris, The New Zealand model of family group conferences, w: Alder C., 
Wundersitz   J.,  Family   conferencing   and   juvenile   justice:   the   way   forward   or   misplaced 
optimism? Canberra 1994.
McCroskey J., Meezan W.,  Family-Centered Services: Approaches and Effectiveness, The 
Future of Children Protecting Children from Abuse and Neglect nr 1 (8) 1998
Przeperski J.,  Konferencja Grupy Rodzinnej,  Problemy Opiekuńczo – Wychowawcze nr 2 
2006.
Wright M.,  Geneza i rozwój sprawiedliwości naprawczej,  w: red. Czarnecka – Dzialuk B., 
Wójcik D., Mediacja. Nieletni przestępcy i ich ofiary, Warszawa 1999.

Notka o autorze
Jarosław Przeperski
koordynator   KGR,   współautor   projektu   www.kgr.org.pl,   członek   stowarzyszenia 
koordynatorów   KGR   w   Londynie,   pedagog   (UMK   Toruń),   teolog   (UKSW   Warszawa), 
pracownik Centrum Wspierania Dzieci i Młodzieży „Młody Las” w Toruniu, autor artykułów 
z zakresu poradnictwa pastoralnego, ojcostwa, pomocy rodzinie.