Aspekty_1(39)2008

SPIS TRE

Wokół dydaktyki

Krystyna Łuniewska – konsultant ds. j

zyka niemieckiego w CEN

Projekty w nauczaniu j

zyków obcych ......................................................................................................1

Anna Alicja Sosnowska – nauczyciel Przedszkola Samorz

dowego nr 77 w Białymstoku

Zaburzenia rozwojowe jako przyczyny niepowodze

szkolnych ............................................................3

Wychowanie i profilaktyka

Anna Alicja Sosnowska – nauczyciel Przedszkola Samorz

dowego nr 77 w Białymstoku

Rola oddziaływa

wychowawczych w kształtowaniu si

obrazu własnej osoby i samooceny dzieci 8

Dyskusje, polemiki, kontrowersje

Jadwiga Czy

ewska – konsultant ds. edukacji wczesnoszkolnej

Katarzyna Gagan – konsultant ds. informatyki
Technologia wspieraj

ca rozwój małego dziecka...................................................................................11

ycia szkół i placówek

Beata Cylwik – nauczyciel Zespołu Szkół im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Juchnowcu Górnym
Wizyta w Weidenbergu z Uni

Europejsk

w tle .....................................................................................13

Barbara Dudzicz – nauczyciel Publicznego Gimnazjum w Narwi
Mobilno

ść

szkolnej kadry edukacyjnej ....................................................................................................15

Anna K

dzio – nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 47 im. Jana Klemensa Branickiego w Białymstoku

Jolanta Wierzbicka - nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 47 im.

Jana Klemensa Branickiego w Białymstoku

Projekt „Comenius LLP” realizowany w Szkole Podstawowej Nr 47 ....................................................16
Beata

och - nauczyciel Szkoły Podstawowej Im. Szarych Szeregów w Bielsku Podlaskim

Nagroda w Ogólnopolskim Konkursie Literackim „Ojczyzn

kocham bardziej ni

własne serce” ....18

Nowo

ci pedagogiczne

Jolanta Bakier – nauczyciel bibliotekarz w CEN
Zbiory Specjalne wzbogaciły si

o kolejne filmy edukacyjne................................................................20

CEN informuje

Urszula Roman –konsultant ds. edukacji humanistycznej w CEN

Najlepsi młodzi poloni

ci, uczestnicy etapu rejonowego

II Ogólnopolskiego Konkursu „Słowo daj

” 21

Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy im. Hanki Bielickiej ....................................................................22
Alina Mikołajczuk – konsultant ds. edukacji matematyczno – przyrodniczej w CEN
Konkurs Kangur i Kangurek matematyczny 2008...................................................................................23
Komitet „Antica Fiera Santa Lucia di Piane” organizuje IV europejski konkurs „Opisz

redniowiecze” ....24

IV Sesja Sejmu Dzieci i Młodzie

y” ..........................................................................................................25

Wiesława Suchocka – konsultant ds. informatyki w CEN
Dodatkowy termin szkolenia w ramach projektu MEN „Pracownie komputerowe dla szkół” ............26
Artur Brzezi

ski – konsultant ds. edukacji europejskiej

eli chcesz zrozumie

, co naprawd

dzieje si

w umy

le ucznia......................................................27

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 1

Krystyna Łuniewska

Projekty

w nauczaniu języków obcych

Projekty w nauczaniu nie są

niczym  nowym.  Nauczanie  projek-
towe  znane  jest  w  szkołach  amery-
kańskich juŜ od początków XX wie-
ku.  W  Polsce  pierwsze  próby  pracy
tą  metodą  sięgają  1928  roku.
W  ostatnich  latach  metoda  projek-
tów  cieszy  się  ogromną  popularno-
ś

cią. Trudno wyobrazić sobie cieka-

we lekcje języka obcego bez projek-
tów.  Wielu  nauczycieli  drugiego  ję-
zyka,  mimo,  Ŝe  najczęściej  mają  do
dyspozycji  tylko  dwie  godziny
w tygodniu, decyduje się równieŜ na
tego  typu  działanie,  widząc  w  tym
szansę

zwiększenia

motywacji

uczniów do nauki.

Co zrobić jednak, Ŝeby praca

nad projektem nie tylko przyczyniła
się do poszerzenia wiedzy, wy-
kształcenia nowych umiejętności, ale
takŜe

była

ródłem

satysfakcji

uczniów i nauczyciela?

Od czego naleŜy zacząć?

Zanim przystąpimy do pracy

uczniowie powinni zostać zapoznani
z  przedsięwzięciem,  zasadami  dzia-
łania  i  współpracy.  Dobrze,  jeŜeli
przyjmą  na  siebie  zobowiązanie
w postaci kontraktu. Najlepsze rezul-
taty  osiąga  się  na  pewno  wówczas,
gdy  obie  strony  przekonane  są

o  wartości  i  uŜyteczności  danego
projektu.  Sensownym  wydaje  się
wspólne  określenie  celów,  czasu
przewidzianego  na  realizacje  po-
szczególnych  etapów,  podziału  za-
dań,  metod pracy, źródeł informacji,
kryteriów  oceny  oraz  terminu  reali-
zacji całego projektu.

Charakterystyczne dla pracy tą

metodą są następujące etapy:

Przygotowanie projektu

Nauczyciel, przedstawia krót-

ko  zarys  projektu  tak,  aby  zacieka-
wić  uczniów  i  sprowokować  ich  do
samodzielnego działania.

Planowanie działań

Na tym etapie określa się te-

mat i tworzy scenariusz działań. Za-
angaŜowany jest zarówno nauczyciel
jak i uczniowie.

Działanie

Uczniowie wykonują zapla-

nowane  działania.  Rolą  nauczyciela
jest  czuwanie  nad  przebiegiem  prac,
udzielanie porady i wsparcia.

Prezentacja i ocena projektu

Uczniowie prezentują projekt,

oceniają pracę własną oraz zespoło-
wą. Nauczyciel równieŜ dokonuje

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 2

oceny na podstawie wcześniej przy-
jętych kryteriów.

Temat projektu

Niezwykle istotnym wydaje

się  być  wybór  tematu.  Zazwyczaj
nauczyciel  sam  opracowuję  listę  te-
matów.  Przedstawia  ją  uczniom,
a  oni  decydują,  którym  tematem  się
zajmą.  MoŜliwe  jest  teŜ  tworzenie
podczas  dyskusji  listy  projektów
przez  uczniów,  a  następnie  podjęcie
decyzji o wyborze. Nauczyciel moŜe
teŜ  określić  temat  projektu  sam  lub
przejąć  go  z  podręcznika.  Projekt
taki  realizowany  jest  zazwyczaj
przez wszystkich uczniów w podzia-
le na grupy.

Jakie tematy projektów sprawdzą
się na lekcjach języków obcych?

Po wakacjach moŜemy zapro-

ponować projekty typu:

Zachęć do spędzenia wakacji

tam,  gdzie  byłeś/aś.  Zrób  to  w  for-
mie  plakatu,  albumu  lub  strony  in-
ternetowej,  opatrzonych  komenta-
rzem.  W  razie  potrzeby  skorzystaj
z  przewodników  turystycznych  lub
internetu.

Opiszcie swoje autentyczne

lub  wymyślone  przeŜycie  wakacyj-
ne.  Przedstawcie  je  w  ciekawej  for-
mie np.: w postaci komiksu.

Przed świętem walentynko-

wym na pewno sprawdzi się projekt:

Wyszukajcie i odpowiednio

zilustrujcie najpiękniejsze cytaty o

przyjaźni i miłości. Uwzględnijcie
równieŜ rysunki satyryczne.

Wiadomości

realioznawcze

zdobywa się i zapamiętuje duŜo
szybciej pracując nad projektem.

Szczególnie ciekawe wydają

się propozycje typu:

Twoja klasa przygotowuje

wycieczkę

…

(Berli-

na/Londynu/ParyŜa/ Moskwy ...) Nie
wszyscy są zdecydowani na wyjazd.
Przygotujcie  reklamę  tego  miasta
mającą na celu zachęcenie niezdecy-
dowanych  uczniów  do  odwiedzenia
tego miasta.

Wybierzcie jedną ze sławnych

postaci  (określonego  obszaru  języ-
kowego)  i przedstawcie  jej  sylwetkę
oraz  dokonania  w  interesującej  for-
mie  (np.:  „list  gończy”,  plakat,  pre-
zentacja multimedialna.)

Szczególnie

lubiane

przez

uczniów są projekty, których efek-
tem są inscenizacje teatralne.

Napiszcie dialogi do bajki

i przedstawcie ja w formie insceni-
zacji teatralnej lub kukiełkowej. Mo-
Ŝ

ecie tez zaproponować nowocze-

sną,  dostosowana  do  dzisiejszych
realiów  wersję  tej  bajki  i  zadbać
o odpowiednie dialogi i scenografię.

Uczniów bardziej zaawanso-

wanych językowo zainteresują na
pewno projekt typu:

Poszukajcie śladów globaliza-

cji w waszej szkole, waszym miejscu

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 3

zamieszkania  i  regionie.  Przedstaw-
cie  wynik  waszych  poszukiwań
w  formie  np.  prezentacji  multime-
dialnej.

MłodzieŜ będzie mogła wyka-

zać się kreatywnością realizując na-
stępujący projekt:

Wyobraźcie sobie, Ŝe jesteście

pracownikami  towarzystwa  ubezpie-
czeniowego.  Przygotujcie  ofertę  wa-
szych  produktów  w  ciekawej  formie
(minibroszurki,  plakaty,  rekwizyty
itd...)  Zaproponujcie  nietypowe  pro-
dukty,  np.:  ubezpieczenie  od  utraty
figury  dla  modelek,  głosu  dla  pio-
senkarek.

Ocena projektu

Oceniając

projekt

naleŜy

wziąć pod uwagę:

•

zgodność z tematem,

•

realizację wyznaczonych celów,

•

pomysłowość,

•

dynamikę,

•

wizualizację,

•

poprawność językową,

•

wykorzystywanie róŜnych źródeł,

•

wraŜenie ogólne,

•

terminowość realizowanych za-
dań.

Myślę, Ŝe warto więc podjąć

trud  związany  z  pracą  nad  projek-
tem.  Nagrodą  niewątpliwie  będzie
nie tylko większą samodzielność na-
szych uczniów, ale równieŜ przejecie
współodpowiedzialności  za  proces
uczenia.

Literatura:

„Grundsatzerlass zum Projektunterricht“,
Rundschreiben Nr. 44 / 2001

„Unterrichtsprojekte“,

Fremdsprache

Deutsch, April 1991

„Sprawdzanie umiejętności w nauce języka
obcego”, Hanna Komorowska, Warszawa
2004

„Uczenie metodą projektów”, Barbara
Gołębniak, Warszawa, 2002

Anna Alicja Sosnowska

Zaburzenia rozwojowe

jako przyczyny niepowodzeń szkolnych

Znaczna grupa uczniów roz-

poczynających naukę w szkole napo-
tyka na trudności w przyswajaniu
wiedzy.

Trudności w uczeniu się to

niemoŜność

przyswojenia

przez

dziecko wiadomości i umiejętności
w określonym czasie.

Terminem uczenia się posłu-

gujemy  się  w  sytuacjach  zmierzają-
cych  do  przyswojenia  określonego
zasobu  wiadomości  czy  opanowania
pewnych  umiejętności  i  sprawności,

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 4

które prowadzą do nabycia pewnych
doświadczeń Ŝyciowych.

Uczenie się moŜna traktować

dwojako:  jako  czynność  i  jako  pro-
ces. PodłoŜem określenia uczenia się
jako  czynności  zmierzającej  do
przyswojenia  sobie  czegoś  (opano-
wanie  wiedzy  czy  umiejętności  po-
przez  obserwację  róŜnych  rodzajów
aktywności  uczącego  się  człowieka)
i  jako  proces  psychiczny,  wewnętrz-
ny  (zachodzi  w  układzie  nerwowym
i  prowadzi  do  zmian  w  zachowaniu
się).  Najogólniej  mówiąc,    proces
uczenia się polega na nabywaniu do-
ś

wiadczenia indywidualnego w toku

rozwoju

ontogenetycznego.

Do-

wiadczenie to prowadzi do zmian w

zachowaniu  się  człowieka,  a  zmiana
ta  jest  właśnie  rezultatem  uczenia
się.

JeŜeli dziecko w swoim Ŝyciu

nie ma moŜliwości przyswajania
wiadomości i umiejętności w okre-
ś

lonym czasie, moŜemy powiedzieć,

e pojawiają się trudności w procesie

uczenia się.

Istnieją trzy czynniki będące

przyczynami niepowodzeń szkol-
nych. Są to:

•

czynniki środowiskowo - kultu-
rowe,

•

wadliwa organizacja procesu dy-
daktyczno- wychowawczego,

•

czynniki wewnętrzne tkwiące
w dziecku.

W duŜej mierze niepowodze-

nia szkolne mają swoje źródło w
dysharmoniach rozwojowych.

Przez lata badań nad zaburze-

niami  rozwojowymi  powstało  wiele
teorii  i  koncepcji  specyficznych
trudności w uczeniu się.

Koncepcja organiczna mówi

nam,  Ŝe  przyczynami  zaburzeń  roz-
wojowych są uszkodzenia centralne-
go  układu  nerwowego  od  poczęcia
poprzez  ciąŜę,  aŜ  do  porodu.  Są  to
opóźnienia  w  rozwoju  poszczegól-
nych  funkcji  percepcyjno-  moto-
rycznych: słuch, wzrok, ruch.

Teoria emocjonalna podkreśla,

e zaburzona jest sfera uczuciowa z

powodu  konfliktów  w  środowisku
lub  rodzinie.  Z  kolei  koncepcja  lin-
gwistyczna  przyczyn  doszukuje  się
w słabym  rozwoju sprawności języ-
kowych.

Rzadko przyczyną zaburzeń

rozwojowych  dziecka  jest  jeden
czynnik,  często  są  to  składowe  róŜ-
nych czynników patogennych.

My skupmy się w swoich

rozwaŜaniach na najczęściej spoty-
kanych trudnościach w uczeniu się.

JeŜeli napotykamy na trudności w

przyswajaniu wiedzy spowodowane
zaburzeniami spostrzeŜeń wzroko-
wych, to mogą być one spowodowa-
ne:

•

wadliwą budową gałki ocznej,

•

zaburzeniami

spostrzegania

wzrokowego, które jest następ-

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 5

stwem defektu korowej części
analizatora wzrokowego.

Dziecko, które ma zaburzoną

percepcję  wzrokową  nie  potrafi  od-
zwierciedlać    kształtu  liter,  ma  kło-
poty  z  zapamiętywaniem  i  odtwa-
rzaniem  figur  geometrycznych,  liter.
Myli  litery  podobne,  róŜniące  się
drobnymi  elementami  graficznymi
(a-o, m-n, i-ł, u-w, e-c, h-k). Opusz-
cza  litery lub cząstki wyrazów, robi
błędy  ortograficzne,  ma  trudności  w
zapamiętywaniu jak poprawnie zapi-
sać  wyraz, myli litery asymetryczne
róŜniące  się  połoŜeniem  względem
osi  pionowej  (p-g,  d-g)  i  poziomej
(w-m, u-n, b-p, d-g). Nie potrafi roz-
planować strony w zeszycie. Ogólnie
mówiąc  są  to  kłopoty  w  pisaniu.
Prace  plastyczne  są  wykonywane
mozolnie,  zakłócone  są  proporcje  i
stosunki  przestrzenne.  Zaburzona
percepcja  wzrokowa  ma  równieŜ
wpływ na czytanie dziecka:

•

pojawiają się kłopoty w czytaniu
liter lub całych cząstek wyrazów,

•

przestawianie linijek,

•

przekręcanie końcówek wyrazów,

•

konfabulacje (dziecko zmyśla
treść),

•

trudności ze zrozumieniem czy-
tanego tekstu - wolne tempo czy-
tania,

•

męczliwość,

•

czytaniu towarzyszy duŜe napię-
cie mięśniowe.

Zaburzenia wzroku powodują

równieŜ kłopoty w dalszej nauce.
Utrudniona będzie orientacja na ma-
pie, pojawią się kłopoty w utrwala-

niu wzrokowym figur geometrycz-
nych i kątów. Brak jest wyobraźni
przestrzennej.

Słabsza

percepcja

wzrokowa  wpływa  niekorzystnie  na
rozwój  myślenia  konkretno  -  obra-
zowego  i  na  kształcenie  orientacji
kierunkowo-  przestrzennej.  Na  wyŜ-
szych etapach nauczania, gdy rozpo-
znawanie  pojedynczych  liter  nie
sprawia  juŜ  kłopotów,  występują
trudności  z  automatyzacją  procesu
myślenia.

Trudności w uczeniu się są

czasem  spowodowane  zaburzeniami
spostrzeŜeń  słuchowych,  czyli  nie-
moŜnością  rozpoznawania  i  róŜni-
cowania  bodźców  słuchowych.  Pro-
wadzi  to  do  tego,  Ŝe  dzieci  słyszą
poszczególne dźwięki,  ale nie potra-
fią  wyróŜnić  ich  z  toku  słów.  Przy
tego  typu  zaburzeniach  słownik
dziecka  jest  ubogi,  występują  agra-
matyzmy,  pojawiają  się  kłopoty  w
formułowaniu  wypowiedzi,  rozu-
mieniu  instrukcji  i  poleceń  słow-
nych.  Uczniowie  mają  wielkie  trud-
ności w czytaniu;

•

przekręcają wyrazy,

•

uporczywie literują tekst,

•

odczytują część wyrazu, a część
zgadują,

•

zmieniają głoski,

•

opuszczają głoski lub wyrazy,

•

mylą wyrazy zbliŜone artykula-
cyjnie (kora- koza),

•

czytają nierytmicznie,

•

zaburzona jest intonacja i akcent
zdaniowy,

•

wolne tempo czytania,

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 6

•

cały wysiłek dziecko skupia na
technice czytania,

•

nie rozumie treści.

Problemy ze słuchem powo-

dują ogromne trudności w pisaniu ze
słuchu,  uczeniu  się  na  pamięć  wier-
szy  i  piosenek.  Dzieci  mają  kłopoty
z  myśleniem  słowno-  pojęciowym,
wnioskowaniem,  uogólnianiem  na
materiale  werbalnym.  Przy  głębo-
kich  zaburzeniach  percepcji  słucho-
wej  pojawiają  się  błędy  ortograficz-
ne.

Trudności na jakie napotyka

dziecko czasami wynikają z powodu
zaburzeń  lateralizacji.  Lateralizacja
osłabiona  daje  opóźnienia  rozwoju
ruchowego,  zaburzenia  orientacji
przestrzennej.  SkrzyŜowana  prowa-
dzi  do  zaburzeń  koordynacji  wzro-
kowo-  ruchowej,  a  leworęczna  po-
woduje  zakłócenia  orientacji  wła-
snego  ciała,  przestrzeni  oraz  rozu-
mienia poleceń słownych.

Trudności w nauce uwarun-

kowane opóźnieniem rozwoju ru-
chowego to:

•

trudności  w  pisaniu  (obniŜenie
poziomu  graficznego  pisma,  pi-
smo brzydkie,

•

litery  nierówne,  nieprawidłowy
nacisk  pióra    brak  wiązania  liter,
wolne tempo,

•

pisania, zeszyt niestaranny),

•

trudności w rysowaniu (współru-
chy, wzmoŜone napięcie mię-
ś

niowe),

•

niepowodzenia

zajęciach

z wychowania fizycznego.

Mówiąc o przyczynach nie-

powodzeń szkolnych naleŜy równieŜ
wspomnieć  o  zaburzeniach  mowy.
Zanim  omówię  wpływ  zaburzeń  na
sukcesy  w  procesie  nauczania,  za-
trzymam  się  nad  samym  procesem
mówienia.

Mowa jest to akt w procesie

porozumiewania  się  słownego,  w
którym  są  odbiorca  i  nadawca.  Aby
nadawca  mógł  się  porozumieć  z  od-
biorcą  muszą  znać  ten  sam  język
(zbiór  znaków  i  symboli)  oraz  zasa-
dy  wg  których  te  znaki  i  symbole
łączymy. W procesie rozwoju mowy
wyróŜniamy następujące okresy:

•

okres melodii: od urodzenia do
pierwszego roku Ŝycia,

•

okres słowa do końca drugiego
roku Ŝycia (jest to czas, w którym
dziecko,

•

przyswaja podstawy i systemy
leksykalne, fonetyczne, morfolo-
giczne),

•

okres zdania od drugiego do trze-
ciego roku Ŝycia ( jest to najin-
tensywniejszy

rozwój

języka

biernego  i  czynnego).  Dziecko
powinno  wymawiać  wszystkie
głoski  oprócz  dwuznaków  i  gło-
ski „r”,

•

okres spontanicznych wypowie-
dzi od trzeciego do siódmego ro-
ku Ŝycia.

Na prawidłowy rozwój mowy

największy wpływ ma dom rodzinny
oraz kontakty dziecka z innymi oso-
bami. Dziecko przejawia skłonności
do naśladowania mowy dorosłych,

Wokół dydaktyki

Aspekty 1 (39)/2008

strona 7

dlatego  naleŜy  dawać  mu  prawidło-
wy  przykład.  Prawidłowa  mowa
dziecka jest bowiem podstawą nauki
pisania  i  czytania.  Zróbmy  więc
wszystko,  aby  w    Ŝyciu  naszych
dzieci  nie  pojawiły  się  problemy
związane  z  nieprawidłowym  wyma-
wianiem głosek. Starajmy się dawać
dobry  przykład  poprawnego  mówie-
nia.  Stwierdzono  bowiem,  Ŝe  ponad
25%  dzieci  6-  letnich  ma  róŜnego
rodzaju  problemy  z  mówieniem  i
poprawnym  wymawianiem  głosek.
JeŜeli  pomoŜemy  dzieciom  odpo-
wiednio  wcześnie  to  mamy  gwaran-
cję,  Ŝe  nie  pojawią  się  trudności  w
pisaniu i w czytaniu w szkole.

Rodzajem trudności w uczeniu

się moŜe być teŜ dysleksja. Jej przy-
czynami mogą być:

•

problemy z koncentracją,

•

nadpobudliwość psychoruchowa,

•

zaburzenie wzroku lub słuchu,

•

zaburzony rozwój mowy,

•

powaŜne uszkodzenie mózgu.

U dzieci podejrzanych o dys-

leksję często obserwuje się:

•

opóźniony rozwój mowy,

•

problemy z budowaniem zdań,

•

wady wymowy,

•

trudności w wymawianiu głosek
dźwięcznych,

•

trudności w odróŜnianiu głosek
podobnych słuchowo i liter po-
dobnych graficznie.

Warto zatem dla dobra swoje-

dziecka

pokusić

się

o systematyczną pracę z nim. Pamię-
tajmy jednak, Ŝeby unikać negatyw-

nych  ocen  i  sformułowań  związa-
nych  działaniem  czy  zachowaniem
dziecka.  Nie  wypominajmy  jego
niedociągnięć.

Nie

szczędźmy

dziecku  pochwał,  nie  tylko  podczas
nauki  i  ćwiczeń.  Dajmy  mu  moŜli-
wość  przeŜywania  sukcesu,  Ŝe  moŜe
zdobyć potrzebne mu umiejętności.

JeŜeli jednak nasze starania

nie  przyniosą  oczekiwanych  rezulta-
tów, naleŜy skontaktować się ze spe-
cjalistą,  który  pomoŜe  nam  i  nasze-
mu dziecku.

Wczesne wykrywanie zabu-

rzeń  rozwojowych  i  podjęcie  szero-
ko  rozumianej    pracy  wyrównaw-
czej,  to  jedno  z  zasadniczych  ogniw
oddziaływania  pedagogicznego  w
przygotowaniu  dzieci  do  podjęcia
nauki  w  szkole.  Bardzo  istotną  rze-
czą  jest  bowiem  wyrównanie  startu
szkolnego  kaŜdego  dziecka,  poprzez
stworzenie  mu  jak  najkorzystniej-
szych

warunków

pełnego

i wszechstronnego rozwoju.

Literatura:

Brzezińska A., Gotowość dzieci w wieku
przedszkolnym do czytania i pisania, wy-
dawnictwo UAM, Poznań 1987.

Gordon T., Wychowanie bez poraŜek,
Warszawa 1991.

Spionek H., Zaburzenia rozwoju uczniów a
niepowodzenia szkolne, Warszawa 1985.

Wychowanie i profilaktyka

Aspekty 1(39)/2008

strona 8

Alicja Anna Sosnowska

Rola oddziaływań wychowaczych w kształ-

towaniu się

obrazu własnej osoby

i samooceny dzieci

Podstawową grupą, w której

kształtuje  się  obraz  siebie  danej  jed-
nostki jest rodzina. W rodzinie bowiem
rozpoczyna się proces oceniania dziec-
ka  za  kaŜde  zachowanie.  A  poniewaŜ
samoocena  jest  w  znacznym  stopniu
uwarunkowana  oceną  otoczenia,  więc
wpływ  ocen  i  opinii  członków  rodziny
będzie  najsilniejszy  w  okresie  dzieciń-
stwa, kiedy to dziecko nie nauczyło się
jeszcze przeciwstawić autorytetom.

Rodzice obserwują zachowanie

dziecka  w  określonych  sytuacjach
i oceniają je jako pozytywne lub nega-
tywne,  budzące  aprobatę  lub  sprzeciw,
co  uczy  dziecko  oceny  swojego  za-
chowania  w  określonych  sytuacjach,
a  dziecko  identyfikując  się  z  zachowa-
niem  rodziców  nabywa  określonych
cech  obrazu  siebie.  Rodzice  formułują
takŜe  oczekiwania  co  do  pewnych  za-
chowań dziecka. Spełniając je uczy się
ono obrazu siebie.

Niejednokrotnie rodzice, posia-

dający  wysokie  aspiracje  związane
z  dzieckiem,  formułują  wobec  niego
zbyt  wysokie  wymagania,  przekracza-
jące jego moŜliwości.

ZaniŜona samoocena moŜe wy-

kształcić się takŜe u dziecka, które jest
kochane  i  akceptowane  przez  rodzi-
ców. Ma to miejsce wtedy, gdy rodzice
„  chronią”  dziecko  przed  niebezpie-
czeństwami ograniczając jego swobodę
i  doświadczenia.  Dziecko  czuje  się
wtedy  niepewne,  niezdarne,  lękliwe
i  faktycznie  w  pewnych  sytuacjach  nie
dorównuje  sprawnością  i  umiejętno-
ś

ciom rówieśnikom.

W przedszkolu czy szkole,

w otoczeniu pewniejszych i śmielszych
kolegów, czuje się jeszcze bardziej za-
groŜone.

Nieadekwatnie pozytywna sa-

moocena wykształca się u dziecka, któ-
rego  rodzice  są  w  stosunku  do  niego
bezkrytyczni.  Dziecko  posiada  infor-
macje  jedynie  o  pozytywnych  swoich
cechach.  UwaŜa,  Ŝe  jest  silne,  mądre,
Ŝ

e zawsze umie się zachować. Nie wie,

czego  nie  umie,  nie  zna  swoich  wad.
W  takich  warunkach  wyrasta  zwykle
dziecko zbyt pewne siebie i zarozumia-
łe. Początki nauki w szkole są dla niego
szokiem.  Przy  pierwszych  niepowo-
dzeniach  dziecko  broni  swej  pozytyw-

Wychowanie i profilaktyka

Aspekty 1(39)/2008

strona 9

nej  samooceny.  UwaŜa,  Ŝe  przyczyną
jego  trudności  jest  niesprawiedliwość
nauczyciela  i kolegów.  WiąŜe się to z
narastaniem konfliktów z otoczeniem.

Na ukształtowanie się nieprawi-

dłowej oceny siebie ma teŜ wpływ wy-
chowanie  niekonsekwentne.  Dziecko
nie ma moŜliwości nauczenia się umie-
jętności,  jaką  jest  ocena  własnego  za-
chowania będącego złym lub dobrym.

Przy konsekwentnym postępo-

waniu rodziców, nawet gdy są oni zbyt
surowi, dziecko uczy się oceniać swój
czyn jako zły wtedy, gdy po jego speł-
nieniu zawsze następowała kara.

W wielu przypadkach rodzice

zajmują  pozytywną  postawę  wobec
małego  dziecka.  W  związku  z  tym
kształtuje się u niego pozytywny obraz
własnej osoby i związana z nim z regu-
ły  wysoka  samoocena.  Ten poziom  sa-
mooceny  niejednokrotnie  pozostaje  na
całe Ŝycie.

W miarę zdobywania doświad-

czenia  i  kontaktów  społecznych  na  te-
renie  przedszkola  czy  szkoły  dziecko
zaczyna  się  przekonywać,  Ŝe  nie  zaw-
sze  musi  być  podziwiane  i  nie  wszyst-
ko  co  robi  i  co  sobą  prezentuje,  musi
być  nagradzane.  Zaczyna  więc  stop-
niowo uświadamiać sobie, Ŝe obok po-
siadanych  zalet  ma  teŜ  wady.  Informa-
cje  o  sobie,  o  swoich  moŜliwościach
dostarczają  teraz  dziecku  wspólne  za-
bawy  z  rówieśnikami,  a  takŜe  wyko-
nywanie  wraz  z  innymi  dziećmi  pole-
ceń  nauczyciela.  Dziecko  porównuje
wtedy  swoje  zachowanie  z  zachowa-

niem  kolegi,  swoje  odpowiedzi  z  od-
powiedziami  rówieśników,  a  poprzez
to kształtuje ocenę siebie samego.

Istotny dla kształtowania samo-

oceny  dziecka  jest  teŜ  stosunek  na-
uczyciela  do  niego. Dziecko,  które  od-
czuwa  Ŝyczliwy,  akceptujący  stosunek
wobec  siebie,  łatwiej  będzie  akcepto-
wać  samo  siebie.  Szczególnie  waŜne
jest to dla dzieci o zaniŜonej samooce-
nie.  Wobec  tych  wychowanków  ko-
nieczne  jest  podejmowanie  indywidu-
alnych  oddziaływań,  w  których  wska-
Ŝ

emy ich osiągnięcia, wyrazimy swoją

aprobatę, zachęcimy do aktywności.

Sprzyjające kształtowaniu pra-

widłowego stosunku wobec siebie będą
równieŜ  działania  zespołowe.  Dziecko
ma  wtedy  większe  moŜliwości  porów-
nywania  siebie  z  innymi,  jak  teŜ  usta-
lenia adekwatnych kryteriów tej oceny.
W  tym  celu  nauczyciel  musi  zwrócić
uwagę  na  skład  zespołu.  Sąsiedztwo
słabszych dzieci moŜe spowodować, Ŝe
dziecko będzie rozwijać w sobie zawy-
Ŝ

oną samoocenę. Dziecko przebywają-

ce  wśród  dobrych,  lepszych  od  niego
rówieśników  moŜe  mieć  zaniŜone
mniemanie  o  sobie.  Z  tego  względu
wychowawca  powinien  tak  dobrać  ze-
spól  dziecięcy,  by  znajdowały  się  w
nim dzieci o odmiennych zdolnościach
i  moŜliwościach  w  róŜnych  dziedzi-
nach.

Takie zróŜnicowanie najbliŜsze-

go  otoczenia  dziecka  w  przedszkolu
czy  szkole  winno  ułatwić  mu  obiek-
tywna i adekwatną ocenę siebie.

Wychowanie i profilaktyka

Aspekty 1(39)/2008

strona 10

Nauczyciel w swojej pracy wy-

chowawczej powinien pamiętać, Ŝe dla
ukształtowania  prawidłowej  samooce-
ny  naleŜy  zadbać  o  to,  aby  w  swoich
działaniach  dziecko  odnosiło  sukcesy.
W  tym  celu  stawia  się  przed  nim  wy-
magania  na  miarę  jego  moŜliwości,  a
więc dostosowane do jego właściwości
psychofizycznych.  Istotne  jest,  aby
sukcesy  spotykały  dziecko  w  róŜnych
dziedzinach,  poniewaŜ  warunkiem  po-
zytywnej  samooceny  jest  dodatnie
mniemanie  o  sobie  pod  wieloma  róŜ-
nymi  względami.  NaleŜy  więc  tak  or-
ganizować  Ŝycie  przedszkolne  czy
szkolne,  aby  dzieci  miały  okazję  wy-
próbowania  swoich  sił  i  moŜliwości  w
róŜnych  dziedzinach,  jak  teŜ,  aby  od-
nosiły  w  nich  pozytywne  efekty.  Wa-
runki  ku  temu  moŜe  dać  dziecku  to
przedszkole  czy  szkoła,  których  dzia-
łalność  nie  ogranicza  się  wyłącznie  do
dydaktycznej, a takŜe te, w których od-

działywania wychowawcze oparte są
na aktywnym uczestnictwie dzieci.

Wpływ na kształtowanie się

określonego  rodzaju  samooceny  dziec-
ka, szczególnie w wieku młodszym, ma
ocena  jego postępów  w  nauce  i  zacho-
wania  przez  nauczyciela.  Informuje
ona  dziecko  jaką  pozycję  zajmuje
wśród  grona  kolegów  w  grupie,  jaki
jest poziom i zakres jego wiedzy. KaŜ-
da  taka  ocena  daje  dziecku  moŜliwość
sprawdzenia siebie, decyduje o przeko-
naniu jednostki o swojej wartości.

Literatura:

H. Kulas, Samoocena młodzieŜy, Warszawa,
1980;

T. Maciejewska, Samoocena dziecka a oddzia-
ływanie wychowawcze, śycie Szkoły , 1974 nr
12;

L. Niebrzydowski, O poznaniu i ocenie samego
siebie, Warszawa, 1976;

L. Niebrzydowski, Psychologia wychowawcza i
społeczna, Zielona Góra, 1995.

Dyskusje, polemiki, kontrowersje

Aspekty 1(39)/2008

strona 11

Jadwiga CzyŜewska

Katarzyna Gagan

Technologia wspierająca rozwój małego

dziecka

Wykorzystanie

komputera

w edukacji małych dzieci jest proce-
sem  nowym,  który  budzi  jeszcze
wiele  pytań  związanych  z  zagroŜe-
niami współczesnego świata. Pamię-
tajmy  jednak,  Ŝe  Ŝyjemy  w  świecie
gwałtownego  rozwoju  technicznego.
Powinniśmy  zatem  przygotowywać
dzieci  do  zrozumienia  tego  świata  i
aktywnego uczestnictwa w nim.

WaŜne jest, by technologia

informacyjna była wprowadzana od-
powiednio  opracowanymi  i  monito-
rowanymi  metodami,  które  stopnio-
wo  uświadamiają  dzieciom  rolę
komputerów  i  technologii  w  Ŝyciu
codziennym.    Czy  takie  programy
istnieją?

Badania programu KidSmart

przeprowadzone w Uniwersytety
Cambridge i London University, po-
kazują jego pozytywny wpływ na
rozwój dziecka.

Czym  jest  KidSmart?  Jest  to  mię-
dzynarodowy  program  edukacyjny,
który  ma  na  celu  wprowadzenie
technologii  informatycznej  i  nowo-
czesnych  sposobów  uczenia  się.

Przeznaczony jest dla dzieci od 3 do
7 lat.

Specjalnie przygotowane dla

dzieci  komputery  Young  Explorer
znajdują  się  w  charakterystycznej,
kolorowej  obudowie.  Są  wyposaŜo-
ne  w  dotykowy  15-calowy  ekran
LCD, wodoodporną klawiaturę z du-
Ŝ

ymi przyciskami, myszkę dostoso-

wana  do  małej  ręki  dziecka.  Kon-
strukcja  komputera  pozwala  usiąść
przy  nim  dwójce  dzieci,  co  zachęca
je do współdziałania. KaŜdy kompu-
ter  wyposaŜony  jest  w  programy
edukacyjne,  które  skonstruowane  są
w taki sposób, aby uczyły współpra-
cy  w  grupie,  podejmowania  decyzji,
rozwiązywania  problemów,  a  tym
samym  logicznego  myślenia,  kon-
centracji  i  refleksu. Dostosowane  do
potrzeb  dziecka  oprogramowanie
wspiera  równieŜ  naukę  czytania,  pi-
sania i liczenia.

Prowadzenie edukacji w wie-

ku przedszkolnym z wykorzystaniem
najnowszych osiągnięć techniki wią-
Ŝ

e się przede wszystkim z duŜą od-

powiedzialnością.  Dlatego    przygo-
towując  placówki  do  wprowadzenia
programu  KidSmart  nie  zapomniano

Dyskusje, polemiki, kontrowersje

Aspekty 1(39)/2008

strona 12

o nauczycielach i to oni jako pierwsi
zostali zapoznani z przeznaczeniem i
wykorzystaniem

oprogramowania

KidSmart.

W grudniu 2007r. Centrum

Edukacji Nauczycieli w Białymstoku
przeprowadziło  szkolenie  przezna-
czone  dla  nauczycieli  z  placówek,
które otrzymały sprzęt komputerowy
KidSmart.

Nauczycielki uczyły się jak

wykorzystać

moŜliwości

progra-

mów, a przede wszystkim jak pra-
widłowo

zastosować

program.

Szkolenie prowadzili trenerzy pro-
gramu KidSmart oraz konsultanci ds.
informatyki.

W lutym odbędzie się druga

część szkolenia. Poświęcone będzie
głównie

wymianie

doświadczeń,

dyskusji, wypracowaniu rozwiązań
metodycznych.

W trakcie szkolenia nauczycielki za-
poznały się z programami KidSmart:

•

Matematyczny domek Milusi

•

Naukowy domek Felka

•

Mania główkowania

•

Czas i przestrzeń w domku Anuli

Matematyczny  domek  Milusi  –  to
program,  który składa się z siedmiu
zabawnych  ćwiczeń  pozwalających
poznać  podstawowe  koncepcje  ma-
tematyczne.  Dzieci  wykonują

doda-

wanie i odejmowanie; uczą się o licz-
bach, kształtach, rozmiarach, ilości.

Program „ Naukowy domek Felka”
składa się z pięciu ciekawych ćwi-

czeń pozwalających dzieciom rozwi-
jać  podstawowe  umiejętności  z  za-
kresu  nauk  ścisłych.  Poprzez  wyko-
nywanie  zadań  dzieci  uczą  się  o  ro-
ś

linach, zwierzętach, porach roku,

pogodzie. Mają moŜliwość posze-
rzać zakres słownictwa.

Czas  i  przestrzeń  w  domku  Anuli  to
program,    który  pozwala  dzieciom
wyrabiać  umiejętność  odczytywania
godzin  i  poznawania  zagadnień
związanych  z  czasem.  Zadania  roz-
wijają  orientację  w  przestrzeni  oraz
umiejętność posługiwania się mapą.

Mania  główkowania  –  to  sześć  cie-
kawych  ćwiczeń,  poprzez  które
dzieci  doskonalą  róŜne  umiejętności
umysłowe, takie jak: pamięć, logicz-
ne  myślenie,  rozwiązywanie  pro-
blemów,

kreatywność.

Program

„Mania  główkowania”  umoŜliwia
nauczycielowi zaobserwowanie, któ-
re  dziecko  zgaduje  rozwiązania,  a
które  eksperymentuje,  które  potrafi
wykorzystać wiedzę w nowych sytu-
acjach.  Obserwowanie  pokaŜe  kto  z
uczących  się  woli  polecenia  wypo-
wiadane, a kto pisane.

Wiadomym jest, Ŝe współpra-

ca rodziców, nauczycieli i dzieci nad
osiągnięciem  celów  prowadzi  do
większej  skuteczności  procesu  na-
uczania. Wobec tego warto, wzorem
innych  krajów,  uaktywnić  rodziców
dzieci  przedszkolnych  umoŜliwiając
wspólną  pracę  rodzica  i  dziecka  na
komputerze.

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 13

Beata Cylwik

Wizyta w Weidenbergu

z Unią Europejską w tle...

Od kilku lat gmina Juchno-

wiec  Kościelny  współpracuje  z  nie-
miecką  gminą  Weidenberg.  Jednym
z  efektów  tej  współpracy  są  organi-
zowane przez stowarzyszenie Geme-
inde  Partnerschafts  Verein  Weiden-
berg  e.V.  międzynarodowe  obozy
młodzieŜowe.  Grupa  ludzi,  na  co
dzień  nie  związanych  z  oświatą
(m.in.  Bernd  Eismann,  Peter  Kaul-
fuss,  Enno  Treutler,  Bernadette
Willmitzer)  przygotowuje  projekty,
na  których  realizację  pozyskują  fun-
dusze  z  Enii  Europejskiej.  Dzięki
nim,  na  wspólnym  wakacyjnym  wy-
jeździe  mogą  spotkać  się  młodzi  lu-
dzie z Niemiec (Weidenberg), Polski
(Juchnowiec

Kościelny),

Czech

(Smrzovka) i Francji (Plouhinec).

W czasie tegorocznych waka-

cji  do  Weidenbergu  wyjechała  pod
opieką  nauczycieli  15-osobowa  gru-
pa  gimnazjalistów  z  Juchnowca
Górnego i Kleosina. Wyjazd był na-
grodą  dla  uczniów,  którzy  osiągnęli
najwyŜsze wyniki w nauce. Przejazd
uczestników

obozu

sponsorował

Wójt Gminy Juchnowiec Kościelny
– Czesław Jakubowicz.

Program pobytu był bardzo

atrakcyjny. Organizatorzy zadbali,

aby nie było czasu na nudę. Wśród
wielu atrakcji znalazły się:

•

zwiedzanie Weidenbergu,

•

strzelanie z łuków,

•

zwiedzanie Centrum Dokumen-
talnego III Rzeszy w Norymber-
dze,

•

wizyta w parku wodnym Palm
Beach Stein w Norymberdze,

•

wysokościowy tor przeszkód,

•

wycieczki górskie,

•

przejazd wyciągiem gondolo-
wym,

•

zjazd torem saneczkowym,

•

zwiedzanie miasta Bayreuth,

•

gra w kręgle,

•

pobyt na basenach termalnych w
Obernsees,

•

zwiedzanie Muzeum Szkła w
Weidenbergu,

•

spotkanie z władzami miasta We-
idenberg,

•

dyskoteka.

MłodzieŜ miała do dyspozycji

szkolny basen i doskonale wyposa-
Ŝ

oną wielką halę sportową. Wszyscy

zgodnie  stwierdzili,  Ŝe  tego  najbar-
dziej  zazdroszczą  Niemcom.  W  cza-
sie  wspólnych  wyjazdów,  zabaw
i rozgrywek sportowych następowała
prawdziwa  integracja.  MoŜna  było

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 14

usłyszeć  języki  wszystkich  narodo-
wości  i  wiele  śmiechu.  Często  teŜ
widoczne  były  ręce,  które  pomagały
w  tłumaczeniach.  Dzięki  wycieczce
do Norymbergi młodzi ludzie zdoby-
li  mnóstwo  informacji  o  III  Rzeszy.
W  Bayreuth  zetknęli  się  z  wielkimi
kompozytorami  –  Richardem  Wa-
gnerem  i  Franciszkiem  Lisztem.
Zwiedzając  Muzeum  Szkła  w  We-
idenbergu  mieliśmy  jedyną  okazję
samodzielnego wykonania szklanego
koralika  czy  guzika.  Zbiory    malut-
kiego  muzeum  –  pozostałości  po
miejscowej hucie szkła – zachwyciły
wszystkich.  Takich  ilości  szklanych
guzików  i  koralików  chyba  nie  ma
nigdzie  więcej.  Przed  spotkaniem  z
miejscowymi  władzami,  na  które
zaproszeni  zostali  przedstawiciele
prasy,  trzeba  się  było  przygotować.
KaŜda  narodowość  musiała  zaśpie-
wać  piosenkę,  która  jest  charaktery-
styczna  dla  danego  kraju.  Z  tym  nie
było  problemu  –  tylko  Polacy  biso-
wali!

Obóz w Weidenbergu był nie

tylko czasem  odpoczynku.  MłodzieŜ
uczestniczyła  w  spotkaniu  z  nie-
mieckimi  przedstawicielami  organi-
zacji europejskich, sprawdzała swoją
wiedzę o Unii Europejskiej w trakcie
Quizu  Europejskiego.  Polacy  tylko
jednym  punktem  ustąpili  pierwszeń-
stwa  Francuzom,  ale  przecieŜ  oni
znacznie dłuŜej są członkami UE. W
grupach  międzynarodowych  uczest-
nicy  obozu  szukali  odpowiedzi  na

pytanie:  „Co  dała  nam  Unia  Euro-
pejska?”.  Polacy  jako  jedyni  do-
strzegli nie tylko plusy, ale teŜ minu-
sy  naszego  przystąpienia  do  UE.
Ciekawie  wyglądało  tłumaczenie
wypisanych  haseł  i  grupowanie  ich
tematycznie.  Na  zakończenie  spo-
tkania  wszyscy  otrzymali  drobne
upominki z emblematami UE. Wiele
emocji przyniosła  praca nad słowni-
kiem,  który  okazał  się  bardzo  przy-
datny w codziennych kontaktach.

Przywieźliśmy z Weidenber-

gu wiele pięknych wspomnień, nowe
doświadczenia,  przyjaźnie.  Ucznio-
wie  nawiązali  kontakty  z  rówieśni-
kami  z  innych  krajów  europejskich,
mieli  wspaniałą  okazję  rozwijać
swoje  umiejętności  językowe.  Prze-
konali się, jak bardzo przydaje się w
Ŝ

yciu znajomość języków obcych.

Nauczyciele porównywali wa-

runki  pracy,  obserwowali  młodzieŜ.
Doszliśmy  do  wniosku,  Ŝe  bez
względu  na  narodowość  młodzi  lu-
dzie są tacy sami – tak samo się ba-
wią  i  popełniają  takie  same  głup-
stwa.

Czas w Weidenbergu minął

bardzo  szybko.  Wszyscy  wrócili  za-
dowoleni.  I  chociaŜ  przy  rozstaniu
popłynęły  łzy,  juŜ  za  rok  następne
wakacje  i  kolejny  obóz.  MoŜe  tym
razem w Polsce ???

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 15

Barbara Dudzicz

Mobilność szkolnej kadry

edukacyjnej

Program Socrates Comenius

co roku proponuje bogata ofertę kur-
sów  językowych,    tematycznych
oraz  językowo-metodycznych  w  ra-
mach  doskonalenia  zawodowego
nauczycieli,  które  odbywają  się  w
większości  w  krajach  Unii  Europej-
skiej. Oferowane kursy są doskonałą
okazją  do  podwyŜszenia  swoich
kwalifikacji  zawodowych  dla  na-
uczycieli  wszystkich  przedmiotów.
Problemem  nie  jest  równieŜ  bariera
językowa,  gdyŜ  program  oferuje do-
finansowanie  kursów  językowych
dla  kandydatów.  W  pierwszej  kolej-
ności  grant  uzyskują  nauczyciele,
którzy  wcześniej  nie  wyjeŜdŜali  na
szkolenia  tego  typu  oraz  pracują  w
szkołach  wiejskich.  Pracuję  w  Pu-
blicznym  Gimnazjum  w  Narwi.
Spełniałam oba te warunki więc mia-
łam  większe  szanse  na  uzyskanie
dofinansowania na wyjazd.

W styczniu 2007 podjęłam de-

cyzję  o  uczestnictwie  w  kursie  do-
skonalenia  zawodowego  nauczycieli
języka angielskiego. Program Socra-
tes  oferuje  swoją  bazę  „sprawdzo-
nych”  kursów,  ale  istnieje  równieŜ
moŜliwość  ubiegania  się  o  dofinan-
sowanie kursu z tzw. wolnego rynku.
Wybrałam

kurs

rekomendowany

prze  program  Socrates,  aby  uniknąć
niespodzianek.  Kurs  miał się odbyć
w  październiku  2007  w  Plymouth,
Anglia  i  miał  trwać  trzy  tygodnie.
Cała  procedura  rozpoczęła  się  od
wypełnienia wniosku, który w moim
przypadku  miał  być  złoŜony  do  31
maja  2007  roku.  Wniosek  dotyczył
moich  danych  osobowych,  oczeki-
wań odnośnie  kursu, spodziewanych
efektów  oraz  przewidywanego  bu-
dŜetu (czyli kwoty dofinansowania o
jaką się ubiegam). Program Socrates
oferuję  finansowanie  kosztów  po-
dróŜy,  utrzymania  oraz  opłatę  za
kurs.

Pod koniec sierpnia 2007 roku

otrzymałam decyzję dotyczącą mego
wyjazdu.  Okazało  się,  Ŝe  otrzyma-
łam  zgodę  na  wyjazd  oraz  dofinan-
sowanie  w  proponowanej  przeze
mnie kwocie. W związku z tym mo-
głam  rozpocząć  przygotowania  do
wyjazdu.

Kurs miał miejsce w Ply-

mouth, Anglia w Mayflower College
of English. Na miejscu okazało się,
Ŝ

e moja grupa liczy 9 osób w skład

której wchodziło czterech nauczycie-
li z Polski, dwóch z Rumunii, dwóch
z Turcji i jedna nauczycielka z Ło-
twy.

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 16

Kurs był formą praktycznych

warsztatów  dla  nauczycieli  języka
angielskiego i obejmował m.in.: kul-
turę  Wielkiej  Brytanii,  nauczanie
słownictwa,  wymowy,  pisania,  czy-
tania,  mówienia  i  gramatyki  przy
wykorzystaniu  ciekawych  metod
oraz  technologii  informacyjnej.  Za-
jęcia  były  prowadzone  przez  grupę
ośmiu  profesjonalnych  wykładow-
ców.  Mieliśmy  więc  moŜliwość  ze-
tknąć  się  z  róŜną  wymowa  i  akcen-
tem. KaŜdy z uczestników kursu był
zakwaterowany u angielskiej rodziny
więc mieliśmy na co dzień styczność
z  angielską  kulturą  i  obyczajami.  W
weekendy  mieliśmy  zapewnione  ca-
łodzienne  wyjazdy  do  pobliskich
miejscowości,

gdzie

mogliśmy

zwiedzić m.in.: zamki, muzea oraz
inne ciekawe miejsca warte zoba-
czenia.

Jako grupa bardzo szybko się

zŜyliśmy  i  praktycznie  codziennie
spędzaliśmy  wspólnie  popołudnia  i
wieczory.

Trzy tygodnie minęły bardzo

szybko  i  nadszedł  czas  rozstania.
Jeszcze  przed  wyjazdem  wspólnie
przygotowaliśmy  prezentację  multi-
medialną opisującą cały kurs i pobyt
w  Anglii.  Wszyscy  uczestnicy  wy-
mienili się mailami. Obecnie niektó-
rzy z nich pracują wspólnie nad pro-
jektami  m.in.:  równieŜ  w  ramach
programu Socrates.

Wyjazd był dla mnie doskona-

łą  okazją  do  zweryfikowania  swojej
wiedzy oraz poznania nowych metod
nauczania  języka  angielskiego.  Mia-
łam  moŜliwość  na  co  dzień  uŜywać
języka  angielskiego  w  naturalnych
sytuacjach,  czego bardzo  mi  brakuje
w  Polsce.  Nawiązałam  takŜe  znajo-
mości, które w przyszłości mogą za-
owocować  ciekawą  współpracą  na
szczeblu międzynarodowym.

Wszelkie informacje dotyczą-

ce programu Socrates moŜna znaleźć
na

stronie

internetowej:

http://www.comenius.org.pl/

Anna Kędzio

Jolanta Wierzbicka

Prorojekt „Comenius LLP”

realizowany w Szkole Podstawowej nr 47

Comenius to jeden z czterech

programów sektorowych Programu
„Uczenie się przez całe Ŝycie” (Life-
long

Learning

Programme).

W  zeszłym  roku  szkolnym  nauczy-
ciele  ze  Szkoły  Podstawowej  nr  47,
pod  kierunkiem  Jolanty  Wierzbic-
kiej,  nawiązali  kontakty  z  czterema

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 17

partnerskimi  szkołami  z  Bułgarii,
Grecji i Turcji. Nadrzędny cel, który
postawili  sobie  do  realizacji,  zakła-
dał  partnerską  współpracę  europej-
skich  placówek  edukacyjnych.  W
ramach  dwuletnich  działań    zdecy-
dowano  się  zrealizować  wspólny
projekt pod tytułem: „Szlaki mojego
miasta”.

Na czym ma polegać projekt?

OtóŜ  uczniowie  z  Polski,  Bułgarii,
Grecji i Turcji będą wspólnie praco-
wać  nad  swoimi  rodzinnymi  i  part-
nerskimi  miastami.  Na  rok  szkolny
2007/2008  zaplanowano  następujące
działania:  po  pierwsze  –  uformowa-
nie  grup  zainteresowań,  w  obrębie
których  powstaną  zespoły  architek-
tów, pisarzy, historyków, fotografów
i malarzy. Po drugie – uczniowie, w
ramach  swoich  grup  zainteresowań,
zajmą się „pracami w terenie”. Będą
one  polegały  na  odwiedzaniu  muze-
ów,  bibliotek,  wykonywaniu  rysun-
ków,  robieniu  zdjęć,  przeprowadza-
niu wywiadów ze sławnymi ludźmi i
wyszukiwaniu  ciekawostek  o  ro-
dzinnym mieście. Po trzecie – zosta-
nie utworzona strona WWW, na któ-
rej  znajdą  się  informacje  dotyczące
projektu.  Po  czwarte  –  dzieci  stwo-
rzą  prezentacje  multimedialne,  w
których  przedstawią  swoje  państwa,
szkoły  i  rodziny.  Po  piąte  –  ucznio-
wie wykonają kartki świąteczne, któ-
re  prześlą  swoim  rówieśnikom.  Po
szóste  – zajmą  się  układaniem  wier-
szy  lub  piosenek  o  Białymstoku.  W

efekcie  tych  działań  powstanie
przewodnik  turystyczny,  który  bę-
dzie  zawierał  informacje  o  kaŜdym
mieście,  jego  historii,  interesujących
miejscach  oraz  formach  spędzania
wolnego czasu. Po siódme – zostanie
opracowany  test  sprawdzający  wie-
dzę uczniów o miastach partnerskich
oraz  kwestionariusz  dla  rodziców.
Na  zakończeniu  działań  zostanie
wykonany  model  „Miasto  moich
marzeń”.

18 listopada 2007r. w Ha-

skovie  (Bułgaria)  rozpoczęło  się
pierwsze  spotkanie  poświęcone  pra-
cy  nad  projektem.  W  czasie  wizyty
ustalono  wiele  istotnych  spraw
związanych  z  realizacją  zadań  w
pierwszym  roku  pracy.  Priorytetową
kwestią  było  omówienie  formy,  w
jakiej  zostanie  wydany  przewodnik
turystyczny

prezentujący

miasta

partnerskie.  Uzgodniono  równieŜ
sposób realizacji innych działań, któ-
re  zostały  zaplanowane  w  roku
szkolnym 2007/2008.

Spotkanie pozwoliło lepiej

poznać  szkoły  biorące  udział  w  pro-
jekcie.  Koordynatorzy  projektu  –
Bułgarzy  –  przedstawili  wiele  cie-
kawych  informacji  o  historii  i  teraź-
niejszości  swojego  miasta,  zainspi-
rowali  do  poszukiwania    źródeł  buł-
garskiej kultury.

W pierwszym semestrze roku

szkolnego 2007/2008 uczniowie na-
szej szkoły z zapałem zabrali się do

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 18

pracy.  Powstały  pierwsze  produkty
projektu  –  prezentacje  pt.  „Moja  oj-
czyzna,  moja  szkoła,  moja  rodzina”
oraz  kartki  świąteczne  „BoŜe  Naro-
dzenie  w  moim  mieście”.  Zostały
one zamieszczone na stronie interne-
towej  utworzonej  przez  panią  Anitę
Dudę

Strona

http://comenius.bialystok.eu.interia.pl

słuŜy  do  komunikacji  i  wymiany
produktów  pomiędzy  partnerskimi
szkołami.

Po feriach rozpoczynamy ko-

lejne działania. Priorytetowym zada-

niem  będzie  utworzenie  i  wydanie
przewodnika  turystycznego  prezen-
tującego  miasta  wszystkich  partne-
rów.

Beata śoch

Nagroda w Ogólnopolskim

Konkursie Literackim

„Ojczyznę kocham bardziej niŜ własne

serce”

„Ojczyzna”

Zamknę Cię w dłoniach
Ojczyzno moja!

Między palcami woda wypływa
- to wstęgi rzek i oka jezior…
W zawisłych dłoniach zieleń wybu-
cha
- to cisza lasów, tupot sarny
i świergot ptaków…

Coś mi trzepocze
w zamkniętych dłoniach…
- leć Orle Biały!

Dawid Krystosiuk kl. IVa

Uczeń Szkoły Podstawowej

nr  5  im.  Szarych  Szeregów  w  Biel-
sku  Podlaskim  –  laureatem  Ogólno-
polskiego  Konkursu  Literackiego
„Ojczyznę kocham bardziej niŜ wła-
sne serce”

Dnia 1 grudnia 2007 r. w Mu-

zeum Kolekcji im. Jana Pawła II w
Warszawie miała miejsce wspaniała
uroczystość patriotyczna połączona z
podsumowaniem

Ogólnopolskiego

Z Ŝycia szkół i placówek oświatowych

Aspekty 1(39)/2008

strona 19

Konkursu  Literackiego  pod  hasłem
„Ojczyznę kocham bardziej niŜ wła-
sne  serce”,  zorganizowanego  przez
Krajowy Instytut Akcji Katolickiej.

Konkurs odbywał się pod pa-

tronatem  Jego  Ekscelencji  Księdza
Arcybiskupa  Józefa  Michalika  –
Przewodniczącego  Konferencji  Epi-
skopatu  Polski.  Cieszył  się  ogrom-
nym  zainteresowaniem  dzieci  i  mło-
dzieŜy. Wzięło w nim udział około 9
tysięcy  uczniów  z  róŜnego  typu
szkół,  którzy  w  pracach  literackich
mieli  rozwinąć  piękną  myśl  o  Oj-
czyźnie, autorstwa kardynała Stefana
Wyszyńskiego.

Z tym większą radością informuje-
my o sukcesie ucznia ze Szkoły Pod-
stawowej nr 5 im. Szarych Szeregów
w Bielsku Podlaskim – Dawida Kry-
stosiuka, pracującego pod kierun-
kiem pani Beaty śoch.

„Praca w szkole o tak za-

szczytnym  imieniu  –  mówi  nauczy-
cielka  języka  polskiego  –  zobowią-
zuje  do  krzewienia  wśród  młodych
ludzi  idei  patriotyzmu  i  rozwijania
poczucia toŜsamości Narodowej.

„..Jestem szczęśliwa, Ŝe wiersz moje-
go  ucznia  zyskał  uznanie  wśród  tak
dostojnego  grona  jury  i,  ze  znalazł
się  Dawid  w  gronie  laureatów  tego
konkursu. Z niecierpliwością czekam
na  publikację  jego  pracy  w  pokon-
kursowym wydawnictwie”.

Nowości wydawnicze

Aspekty 1(39)/2008

strona 20

Zbiory Specjalne wzbogaciły się o kolejne

filmy edukacyjne

Fizyka

KsięŜyc [Film] / prod. i reŜ. Ruth Whippman. - Warszawa, 2007. - 1 dysk
optyczny [DVD] (60 min) sygnatura CD 680

Jest to relacja z wielowiekowej fascynacji człowieka KsięŜycem. Od kultu
Srebrnego Globu w staroŜytności do naukowych badań przeprowadzonych w
ostatnich latach.

Piorun: natura kontratakuje [Film] / scen. i reŜ. Mark Everest. - Warszawa,
2007. - 1 dysk optyczny [DVD] (60 min) sygnatura CD 681

Film przedstawia mechanizmy powstawania piorunów i niebezpieczeństwa
jakie one stwarzają dla człowieka.

Słońce [Film] / prod. i reŜ. Michael Lachmann. - Warszawa, 2007. - 1 dysk
optyczny [DVD] (60 min) sygnatura CD 682

Przedstawiono najnowsze odkrycia dotyczące zarówno jądra gwiazdy jak i jej
powierzchni.

Geografia
1.

Wiedeń [Film] / prod. i reŜ. Lucy Gross. - Warszawa, 2007. - 1 dysk optycz-
ny [DVD] (50 min) sygnatura CD 677

Film przedstawia najpiękniejsze zabytki i miejsca Wiednia.

Planeta  Ziemia  jakiej  nigdy  wcześniej  nie  widziałeś.  Odc.  3,  Woda  /  prod.
Alastair  Forthergill.  –  Warszawa,  2007.  –  1  dysk  optyczny  [DVD]  (50  min)
sygnatura CD 675

Kolejny odcinek serialu przedstawia najcenniejszy skarb naturalny Ziemi -
wodę, jej źródła, zasoby i znaczenia dla wszystkich istot zamieszkujący naszą
planetę.

Planeta  Ziemia  jakiej  nigdy  wcześniej  nie  widziałeś.  Odc.  10,  Lasy  klimatu
umiarkowanego  /  prod.  Alastair  Forthergill  .  –  Warszawa,  2007.  –  1  dysk
optyczny [DVD] (50 min)  sygnatura CD 676

Film pokazuje bogactwo fauny i flory strefy umiarkowanej.

Socjologia
1.

Blokersi [Film] / scen. I reŜ. Sylwester Latkowski. – Warszawa, 2001.
1 kas. wiz. (77 min) sygnatura KV 1193

Film o polskiej kulturze hip-hopowej, opowiada o młodych ludziach z wiel-
komiejskich blokowisk. Poza rapperami są tu grafficiarze i break dan-
ce’owcy.

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 21

Najlepsi młodzi poloniści,

uczestnicy etapu rejonowego

II Ogólnopolskiego Konkursu „Słowo daję”

9 stycznia 2008 r. w czytelni CEN odbył się etap rejonowy II Ogólnopol-

skiego  Konkursu  „Słowo  daję”.  53  uczniów   z  białostockich   szkół  podstawo-
wych  i z powiatu rozwiązywało test „To jest piękne”, składający się z 25 zadań
zamkniętych i 1 otwartego. Uczniowie pisali opowiadania fantastyczne, związa-
ne  z   miejscowością  ucznia  i  czarodziejską   chustą,  dzięki  której  fabuła  wpro-
wadzała w fantastyczny świat wydarzeń.

Najlepsi młodzi poloniści w regionie to:

Lp. Imię i nazwisko ucznia Liczba

punktów

Nazwa szkoły

Miejscowość

Imię i nazwisko

nauczyciela

Agnieszka Ruczaj

37 (40)

SP Nr 19

Białystok

BoŜena

Buraczewska

Magdalena Topczewska 36 ( 40)

SP Nr 32 im. mjr.

Henryka Dobrzań-

skiego ps. Hubal

Białystok

Ewa Szewczyk

Judyta Stepaniuk

35 (40)

SP im. Króla

Zygmunta Augusta

Wasilków

Agata Grybowicz

Urszula Postołowicz

35 (40)

SP Nr 2

Czarna Biało-

stocka

Małgorzata

Siemiończyk

Martyna Uziałło

35 (40)

SP Nr 4

Bielsk Podlaski Katarzyna

Chomicka - Sosna

Do Wrocławia, na spotkanie z profesorem Miodkiem, pojedzie Agnieszka Ru-
czaj ze Szkoły Podstawowej Nr 19 w Białymstoku.

koordynator rejonowy konkursu Urszula Roman

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 22

Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy

im. Hanki Bielickiej

W hołdzie wielkiej artystce teatralnej, filmowej i kabaretowej, a przede

wszystkim niezwykłej łomŜance Hance Bielickiej parafia KrzyŜa Świętego w
ŁomŜy organizuje Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy im. Hanki Bielickiej,
pod hasłem: „Radość spod kapelusza". To juŜ druga edycja konkursu adresowa-
nego do uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z całej Polski.

Cele jakie przyświecają organizatorom konkursu to przede wszystkim:

rozbudzanie wśród młodzieŜy zamiłowania do języka ojczystego, zwrócenie
uwagi na potrzebę jego pielęgnowania -dbałość o kulturę i czystość mowy pol-
skiej oraz przybliŜenie sylwetki mistrzyni monologu.

REGULAMIN

ORGANIZATOR KONKURSU
Parafia Rzymskokatolicka pw. KrzyŜa Świętego
ul. Zawadzka 55, 18 - 400 ŁomŜa,
tel. (086) 216 89 05,
kom. 502 517 707
www.krzyz.4lomza.pl e-mail: krzyz@4lomza.pl
Dyrektorem Konkursu jest proboszcz parafii KrzyŜa Świętego w ŁomŜy.

TERMIN KONKURSU
Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy im. Hanki Bielickiej
odbędzie się dnia 8 marca 2008r,
w Centrum Katolickim im. PapieŜa Jana Pawła II w ŁomŜy.

WSPÓŁORGANIZATORZY
Teatr Lalki i Aktora w ŁomŜy
Publiczne Gimnazjum nr.2 w ŁomŜy
Radio Nadzieja

WARUNKI UCZESTNICTWA
Konkurs jest ogólnopolskim przeglądem, w którym uczestniczyć mogą: uczniowie szkół gim-
nazjalnych i ponadgimnazjalnych. Szkoły winne wytypować w ramach eliminacji osoby, któ-
re będą reprezentowały szkołę na ogólnopolskim przeglądzie.

W KONKURSIE MOGĄ BYĆ PREZENTOWANE:
Teksty literackie /monolog, wiersz/ o tematyce dowolnej i piosenka kabaretowa, zawierające
treści optymistyczne, kabaretowe, komediowe. Mogą to być teksty prezentowane przez Hankę
Bielicką, bądź teksty autorstwa innych twórców.

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 23

WARUNKIEM UCZESTNICTWA W KONKURSIE JEST NADESŁANIE DO DNIA 1
LUTEGO 2008R.:
Karty Zgłoszenia, kasety VHS lub płyty DVD albo nagrania dźwiękowego zamieszczonego
na płycie CDR z zapisem zgłaszanego monologu lub piosenki kabaretowej.

Wyłonienia uczestników finałowego przeglądu dokona Rada Kwalifikacyjna powołana przez
Dyrektora Konkursu.

ORGANIZATORZY ZAPEWNIAJĄ UCZESTNIKOM:
Nocleg w przeddzień konkursu /naleŜy zgłosić/
Obiad w dniu konkursu
kawa, herbata, w czasie trwania przeglądu
Zaproszone osoby na konkurs przyjeŜdŜają na koszt własny.

JURY I NAGRODY
Przegląd ma formę konkursu. Prezentacje oceniać będzie jury powołane przez Dyrektora
Konkursu.

Przewidziane są nagrody pienięŜne za pierwsze trzy miejsca w kaŜdej kategorii.

Jury ma prawo dowolnego podziału nagród pienięŜnych.

Organizatorzy dopuszczają takŜe moŜliwość przyznania dodatkowych nagród pozaregulami-
nowych ufundowanych przez instytucje, stowarzyszenia oraz sponsorów.

Uczestnicy Ogólnopolskiego Konkursu Krasomówczego im. Hanki Bielickiej oraz nauczycie-
le przygotowujący otrzymają pamiątkowe statuetki i dyplomy.

ZOBOWIĄZANIA UCZESTNIKÓW KONKURSU
Osoby uczestniczące w Konkursie zobowiązuje się do wyraŜenia zgody na dokonanie przez
organizatorów i telewizję rejestracji fragmentów prezentowanych tekstów, zgody na bezpłat-
ne zamieszczenie w prasie i publikacjach konkursowych, materiałów informacyjnych.

POSTANOWIENIA DODATKOWE
Osoby, które zgłoszą udział w Konkursie, otrzymają listownie do dnia 15 lutego 2008r. za-
wiadomienie o wyniku kwalifikacji.

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 24

Konkurs Kangur i Kangurek

matematyczny 2008

Po raz piętnasty w naszym regionie organizowany jest

Międzynarodowy Konkurs „ KANGUR MATEMATYCZNY”.

Zapraszamy wszystkich do udziału w tej matematycznej przygodzie!

„KANGUR” w niezawodny sposób integruje młodzieŜ świata, bowiem w tym
samym dniu uczniowie wielu krajów rozwiązują te same zadania, a laureaci ma-
ją moŜliwość wędrówek po świecie.

W zawodach mogą uczestniczyć wszyscy chętni z klas III-VI szkoły podstawo-
wej, klas I - III gimnazjum i wszystkich klas szkół ponadgimnazjalnych.

Zawody odbędą się 27 marca 2008 roku o godz. 8.30 w wyznaczonych szko-
łach.
Regulamin konkursu na stronie

www.cen.bialystok.pl

W skład lokalnego Komitetu Organizacyjnego konkursu „KANGUR”,

powołanego przez dyrektora Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku
wchodzą:
mgr Alina Mikołajczuk – konsultant CEN w Białymstoku
mgr Wiera Greczan, mgr ElŜbieta Michałowska

Komitet „Antica Fiera Santa Lucia di Piane”

organizuje IV europejski konkurs

„Opisz średniowiecze”

Ogłoszenie o konkursie

W konkursie mogą wziąć udział uczniowie do lat 19 ze wszystkich szkół
europejskich.

KaŜda  klasa  powinna  przedstawić  studium  historyczne  na  temat   kraju,
regionu,  okolicy  za  czasu  wczesnego  średniowiecza  w  połączeniu  z  opi-
sem  XIV  i  XV  wiecznych  obyczajów  i  tradycji.   Prace   powinny  być
przygotowane  w  języku  niemieckim,  włoskim,  francuskim  lub  angiel-
skim.

Termin nadsyłania prac: 30.06.2008 (będzie uwzględniona data stempla
pocztowego). Zgłoszenia zawierające dane klasy, szkoły, numer telefonu
oraz adres e-mail naleŜy wysyłać na adres:

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 25

COMITATO ANTICA FIERA SANTA LUCIA

CASELLA POSTALE 21
I-31025 SANTA LUCIA DI PIAVE (TV)
ITALIEN

Nadesłane materiały nie będą odsyłane z powrotem.

Uczestnictwo jest bezpłatne.

8.11.2008 o 9:00 na terenie targów „Campo Fiera” w Santa Lucia (Trevi-
so) zostanie zrekonstruowany rynek średniowieczny, na który zostaną za-
proszeni wszyscy uczestnicy, gdzie zostaną wręczone nagrody.

Nagrody:

1 miejsce: klasa zwycięska w kaŜdej grupy wiekowej (6-10 lat, 11-13 lat, 14-19
lat) otrzyma nagrodę pienięŜną o wartości 700 Euro. Klasy zwycięskie będą
mieć poza tym bezpłatny nocleg  w terminie od 8 do 9 listopada, i wezmą udział
w zwiedzaniu miejsc związanych historycznie i tradycyjnie z tematem.  Spośród
klas zwycięskich zostanie dodatkowo wylosowana klasa, która będzie mogła
wystąpić w średniowiecznych strojach na pochodzie historycznym „Antica Fiera
di Santa Lucia”.

KaŜda klasa, która weźmie udział w rozdaniu nagród, otrzyma nagrodę za

uczestnictwo.

Klasy zwycięskie będą zakwaterowane po maksymalnie 20 uczniów i 3
opiekunów.

Werdykt Jury jest nieodwołalny.

  Dalsze informacje:                                                  Biblioteka, tel: 00390438-701140
Ceccon Aurelio tel: 0039-349-4650984                  e-mail: bibliosantalucia@libero.it
e-mail: aurelioceccon@aliceposta.it

www.anticafierasantalucia.com

Agnieszka Gołębiewska
Urząd Marszałkowski Województwa Pod-
laskiego
Departament Informacji i Współpracy z
Zagranicą
Referat Współpracy z Zagranicą
Kard. S. Wyszyńskiego 1

15-888 Białystok
tel: +48 85 74 97 444
fax: +48 85 74 85 143

E-mail: a.golebiewska@umwp-podlasie.pl
agnieszka.golebiewska@wrotapodlasia.pl

IV Sesja Sejmu Dzieci i MłodzieŜy

Zgodnie  z  tradycją, 1  czerwca  br. odbędzie  się XIV  Sesja  Sejmu  Dzieci  i  Mło-
dzieŜy,  której  organizatorem  jest  Sejm  RP  we  współpracy  z  Ministerstwem
Edukacji Narodowej oraz kuratoriami oświaty.

Niniejsze przedsięwzięcie jest adresowane do uczniów gimnazjów i szkół po-
nadgimnazjalnych – publicznych i niepublicznych na terenie wszystkich woje-
wództw.

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 26

Hasło wiodące planowanej sesji brzmi „Poseł naszych marzeń – szkic do portre-
tu”. Dzieci i młodzieŜ ubiegający się o mandat posła, powinni przygotować pra-
cę, w której zostaną poruszone następujące zagadnienia:

1.      „Poseł w wybranym okresie historycznym i współcześnie”.
2.      „Kryteria, które powinien spełniać kandydat na posła”.
3.      „Twoje wystąpienie poselskie w sprawie dla Ciebie najwaŜniejszej”.

W terminie do dnia 14 kwietnia br. wojewódzkie zespoły organizacyjne Sejmu
Dzieci i MłodzieŜy, powołane przy kuratoriach oświaty, przekaŜą nazwiska po-
słów, wybranych na podstawie w/w pracy, na adres: Kancelaria Sejmu – Biuro
Korespondencji i Informacji, ul. Wiejska 4/6/8, 00-902 Warszawa.

W  dniach  23-25  kwietnia  br.  zaplanowano  wybór  członków  Komisji  Proble-
mowych  na  podstawie  przesłanych  prac  posłów.  Kuratoria  oświaty  oraz  woje-
wódzkie  zespoły  organizacyjne  zostaną  powiadomione  o  wyborze  w/w  człon-
ków do dnia 7 maja br.
Dnia 17 maja br. przewiduje się posiedzenie Komisji Problemowych oraz przy-
gotowanie dokumentów na plenarne posiedzenie Sejmu Dzieci i MłodzieŜy.
W dniu 1 czerwca br., w godz. 8.00-15.00 odbędzie się spotkanie z przedstawi-
cielami władz i obrady XIV Sesji Sejmu Dzieci i MłodzieŜy.

Szczegółowych informacji nt. niniejszego przedsięwzięcia udzielają:
Kancelaria  Sejmu  –  Biuro  Korespondencji  i  Informacji,  ul.  Wiejska  4/6/8,  00-
902  Warszawa,  tel.  (0-22)  694 17  05 oraz  Ministerstwo  Edukacji  Narodowej –
Departament  MłodzieŜy,  Wychowania  i Bezpieczeństwa  w  Szkołach,  Al.  Szu-
cha 25, 00-918 Warszawa, tel. (0-22) 52 24 228, jak równieŜ wszystkie kuratoria
oświaty.

Dodatkowy termin szkolenia

w ramach projektu MEN:

„Pracownie komputerowe dla szkół”

W  związku  z  duŜym  zainteresowaniem  szkoleniami  modułu  M  "Technologie
informacyjne  i edukacja  multimedialna  w praktyce  szkolnej ", CEN  w  Białym-
stoku ogłasza nabór na kolejny termin szkolenia w 2008.

Po skompletowaniu grupy zawiadomimy niezwłocznie wszystkich zaintereso-
wanych.

Chętnych zapraszamy do wypełnienie arkusza zgłoszeniowego i przesłanie na
adres:

Wiesława Suchocka
Centrum Edukacji Nauczycieli

CEN informuje

Aspekty 1(39)/2008

strona 27

15-016 Białystok
ul. Złota 4

JeŜeli chcesz zrozumieć,

co naprawdę dzieje się w umyśle ucznia…

JeŜeli chcesz, aby zrobił to, czego oczekujesz

(lub nie robił tego, czego nie chcesz)…

Przyjdź

na cykl spotka

warsztatowych

organizowanych w CEN.

Pierwsze spotkanie pod tytułem:

Kto decyduje o zachowaniu ucznia?

On, czy jego mózg?

odbędzie się 7 marca 2008 r. o godz. 15.00

Zgłoszenia prosimy nadsyłać drogą elektroniczną lub telefonicznie do sekretariatu

CEN do 5.03. 2008.

tel. 0857329867, cen@cen.bialystok.pl