Podawanie leków do tkanek

Postępowanie ze sprzętem jednorazowym

•

Higieniczne mycie rąk

•

Założenie rękawiczek

•

Przygotowanie igły i strzykawek

•

Igłę wyjmować przez rozchylenie „listków opakowania”; następnie

połączyć igłę w osłonce ze strzykawką; tuż przed nabraniem leku

usunąć osłonkę i dobrze zamocować igłę

•

Zużyte strzykawki i igły zbierać w przeznaczonych do tego celu

pojemnikach z twardego plastiku

•

Igieł po wykonaniu zabiegu nie wolno zginać, łamać, wprowadzać

ponownie do plastikowej osłonki

•

Zużyty materiał opatrunkowy należy umieścić w foliowym worku

•

Zużyte rękawiczki po każdym zabiegu należy wyrzucać do

odpowiedniego pojemnika na odpady medyczne

•

Nie wolno podawać leku w tych samych rękawiczkach kilku pacjentom

Iniekcja

•

Podanie leku przy użyciu igły lub kaniuli do tkanek, jam ciała

lub naczyń krwionośnych.

•

W tej formie podaje się leki, które podane doustnie ulegają

unieczynnieniu w przewodzie pokarmowym

•

Początek działania szybszy a dawkowanie przeważnie

dokładniejsze niż przy podaniu doustnie

•

Podawanie leków w ten sposób wymaga przestrzegania zasad

aseptyk i uniwersalnych środków ostrożności w profilaktyce

HIV, HBV, HCV

Zasady obowiązujące przy wstrzyknięciach

•

Zlecenie musi zawierać: informacje o leku(nazwa, stężenie, dawka,

itp), droga i częstość podania leku, czynności kontrolne, czas

infuzji

•

Kontrola leków: zawartość ampułki, ilość, stężenie, droga podania,

przechowywanie, termin ważności, oznaki rozkładu, temperatura

•

Lek w postaci zawiesiny kilkakrotnie wymieszać

•

Podawać wyłącznie leki o znanym działaniu, możliwych

powikłaniach

•

W przypadku mało znanych leków należy dokładnie przeczytać

wskazówki zawarte na opakowaniu i ulotkę

•

W przypadku konieczności użycia dwóch opakowań leku należy

przestrzegać tej samej serii jednego producenta

•

Leki podawać do odpowiedniej (wskazanej przez producenta)

tkanki

•

Stosować sprzęt jednorazowego użytku

•

Wlewy kroplowe i iniekcje kroplowe należy przygotowywać w zamkniętym

pomieszczeniu, na powierzchni zdezynfekowanej

•

Sprawdzić używane igły i strzykawki pod kątem jałowości, uszkodzenia i

przeterminowania opakowania

•

Do nabierania leku stosować strzykawki o pojemności odpowiedniej do

ilości leku i objętości ewentualnego roztworu

•

Nie należy mieszać różnych leków w jednej strzykawce

•

Leki należy nabierać bezpośrednio przed podaniem. Po otwarciu nie

należy przechowywać leku dłużej niż 30 minut, a częściowo użyte ampułki

należy wyrzucić

•

Przy podawaniu różnych płynów infuzyjnych przez kraniki wielodrożne

należy zwracać uwagę na zgodność roztworów

•

Niektóre leki należy chronić przed światłem

•

Nie wolno dodawać innych leków do: krwi, preparatów krwiopochodnych,

roztworów aminokwasów, emulsji tłuszczowych, stężonych roztworów

elektrolitów

•

Do rozpuszczenia leku w postaci suchej używać tylko rozpuszczalnika

załączonego do opakowania

•

Stosować igły o najmniejszej możliwej średnicy

•

Do nabrania leku z fiolki używać możliwie cienkiej igły, wkłutej pionowo

w zaznaczony na korku okrąg

•

W przypadku leków powodujących odczyny alergiczne należy

unikać ich kontaktu ze skórą oraz wziewania

•

Igieł użytych do nabrania leku nie można stosować do

wykonywania iniekcji

•

Bezpośrednio przed podaniem leku należy zastąpić igłę do

nabierania odpowiednio dobraną igłą pod względem długości,

średnicy, itp.

•

Do nakłuć żylnych stosować igły o krótkim ostrzu, średnicy

zależnej od celu nakłucia i długości zależnej od obfitości tkanki

podskórnej

•

W przypadku kroplowego wlewu dożylnego wykonywać nakłucie

za pomocą kaniuli typu venflon

•

Należy dokumentować wszystkie niepożądane objawy, nr serii

preparatu, zwłaszcza przy podawaniu preparatów

krwiopochodnych i szczepionek

Zagrożenia podczas wykonywania iniekcji

•

Wprowadzenie drobnoustrojów do organizmu,

powodujące zakażenie miejscowe lub uogólnione.

•

Wprowadzenie leku do krwiobiegu podczas iniekcji

domięśniowej (zapobiega się poprzez aspirowanie).

•

Wprowadzenie leku do tkanki tłuszczowej lub podskórnej przy

wykonywaniu iniekcji domięśniowych (zapobiega się poprzez

stosowanie dłuższych igieł).

•

Wprowadzenie powietrza do krwi przy iniekcjach dożylnych,

powodujące zator powietrzny.

•

Uszkodzenie nerwu kulszowego podczas iniekcji domięśniowej

w mięsień pośladkowy większy.

Nabieranie leku z ampułki

•

Sprawdzenie czy ampułka nadaje się do przełamania poniżej

zaznaczonego punktu

•

Zwrócenie uwagi czy w główce ampułki nie znajduje się lek i czy

nie trzeba go usunąć

•

Ułamanie szyjki przy użyciu suchego jałowego gazika

•

Należy wyrzucić ampułkę, gdy do środka dostaną się odłamki

szkła; można nabrać lek przy użyciu małej igły

uniemożliwiającej dostanie się szkła do strzykawki

•

Od momentu przełamania ampułki do momentu nabrania leku

zaleca się, w miarę możliwości, wstrzymać oddech (w

przypadku braku maski)- zapobiega przedostawaniu się

drobnoustrojów z wydychanego powietrza do zawartości

ampułki

Nabieranie leku w postaci płynnej z fiolki

•

Usunięcie wierzchniej osłonki

•

Odkażenie gumowego korka(niekonieczne jeśli przy usuwaniu

osłonki korek nie został zainfekowany)

•

Nabranie do strzykawki takiej ilości powietrza jakiej odpowiada

objętość roztworu, który chce się pobrać z fiolki

•

Wstrzyknięcie powietrza do fiolki (powstaje nadciśnienie, które

wyrównuje się w momencie pobrania leku)

•

Odwrócenie fiolki i pobranie roztworu w ilości nieznacznie

większej niż wymagana objętość leku

•

Przesunięcie pęcherzyka powietrza ku górze strzykawki i

wstrzyknięcie go wraz z nadmierną ilością roztworu do fiolki

Nabieranie leku w postaci suchej z fiolki

•

Odkażenie korka fiolki

•

Nabranie zalecanego rozpuszczalnika do strzykawki

•

Powolne wprowadzenie rozpuszczalnika do fiolki

•

Odczekanie aż lek się rozpuści

•

Nabranie leku do strzykawki

Nabieranie leku z ampułki/fiolki

•

Fiolkę/ampułkę należy chwycić między palec wskazujący i środkowy

lewej ręki

•

Do prawej wziąć strzykawkę z igłą

•

Jeżeli ręce drżą, należy oprzeć łokcie o tułów i jednym ruchem włożyć

igłę do wnętrza ampułki jednym ruchem

•

Igła nie może dotknąć zewnętrznej ściany ampułki lub fiolki; gdy tak

się stanie trzeba ją odłożyć i nałożyć jałową

•

Po włożeniu igły do ampułki wolnymi palcami lewej ręki chwycić

strzykawkę i uważając, aby koniec igły był zanurzony w leku, prawą

ręką odciągnąć tłok ku górze

•

Po opróżnieniu zawartości przytrzymując prawą ręką strzykawkę i

nasadkę igły jednym ruchem wyciągnąć igłę z fiolki

•

Przed przeniesieniem strzykawki z lekiem do pacjenta zabezpieczyć

igłę osłonką jałową lub pustą ampułką(nie fiolką)

•

Podpisać strzykawkę w przypadku kilku leków dla różnych pacjentów

Europejski kod

barwny

Przekrój zewnętrzny

(mm.)

G

Zastosowanie

żółty

0,9

20

iniekcja dożylna, pobieranie krwi, iniekcja
domięśniowa

zielony

0,8

21

iniekcja dożylna, pobieranie krwi, iniekcja
domięśniowa, nakłucie tętnicy udowej

czarny

0,7

22

iniekcja podskórna

fioletowy

0,65

23

iniekcja podskórna, nakłucie tętnicy promieniowej

niebieski

0,6

24

iniekcja podskórna, nakłucie tętnicy promieniowej

liliowy

0,55

24

nakłucie tętnicy promieniowej

brązowy

0,45

26

iniekcja podskórna

szary

0,42

27

iniekcja podskórna

pomarańczowy

0,5

25

strzykawki z heparyną

jasnoniebieski

0,4

27

strzykawki z insuliną

Zestawienie rodzajów igieł do wstrzyknięć

Zestawienie rodzajów igieł do wstrzyknięć

Europejski kod

barw

Przekrój

zewnętrzny

(mm)

Długość

(mm)

G

Zastosowanie

Brązowy

0,45

16

26G x 5/8

Śródskórne

Pomarańczowy

0,5

25

25G x 1

Śródskórne

Niebieski

0,6

25

23G x 1

Podskórne

Czarny

0,7

30

22G x 1 ¼

Podskórne

Zielony

0,8

40

21G x 1 ½

Domięśniowe

Żółty

0,9

40

20G x 1 ½

Domięśniowe, dożylne

Beżowy

1,1

40

19G x 11/2

dożylne

Rodzaje wstrzyknięć:

•

Podskórne- iniectio subcutaneum s. c.

•

Śródskórne- iniectio intracutaneum i.c.

•

Domięśniowe- iniectio intramuscularis i.m.

•

Dożylne- iniectio intravenosa i.v.

•

Dotętnicze- intraarterialis i.a.

Rodzaje iniekcji

•

Podskórne

•

Śródskórne

•

Domięśniowe

•

Dożylne

Iniekcje podskórne

•

Wykonuje się w ramię, brzuch, udo oraz okolicę łopatki.

Maksymalnie można podać 2 ml roztworu. Igłę wprowadza się

pod kątem 45-90° we wcześniej utworzony wzgórek skórny.

•

Najczęściej podawanymi lekami w iniekcji podskórnej

są insuliny i heparyny drobnocząsteczkowe.

•

Dość często zleca się pacjentom samodzielne wykonywanie

iniekcji podskórnych po krótkim przeszkoleniu.

•

Np. pompa insulinowa

Iniekcje śródskórne

•

Wykonuje się w wewnętrzną część przedramienia po stronie

kciuka. Podaje się od 0,05 ml do maksymalnie 0,1 ml roztworu.

Igłę wprowadza się pod kątem 5-10°.

•

Iniekcje śródskórne stosuje się przy testach uczuleniowych

lub próbie tuberkulinowej.

Iniekcje domięśniowe

•

Wykonuje się w duże mięśnie, dobrze ukrwione, słabo

unerwione, najczęściej są to mięsień pośladkowy

średni, mięsień czworogłowy uda, mięsień trójgłowy

ramienia. Nie należy przekraczać jednorazowo dawki 8ml. Igłę

wprowadza się pod kątem 90° po poprzednim naciągnięciu

skóry. Przed podaniem leku należy wykonać próbę aspirowania,

aby upewnić się, że koniec igły nie jest położony w świetle

naczynia.

•

Iniekcje domięśniowe są najczęściej wykonywanymi. Stosuje się

je podczas podawania wielu leków.

•

Postać leku: wodna, oleista, zawiesina.

•

Stężenie: izotoniczne

Iniekcje dożylne

•

Wykonuje się w większe żyły, najczęściej w okolicach zgięcia

łokciowego, nadgarstka, grzbietowej części dłoni, czasami

nakłuwa się żyły na grzbietowej części stopy. Nie ma

maksymalnej ilości roztworu jaką możemy podać w iniekcji

dożylnej. Igłę wprowadza się w światło żyły i wolno wprowadza

się roztwór.

•

Najczęściej do iniekcji dożylnej stosuje się wenflon, który

zapewnia stały kontakt z żyłą i ułatwia podawanie leku.