Microsoft PowerPoint - 01-Zmiany klimatu

Ochrona
środowiska

• działania zmierzające do ochrony elementów

przyrodniczych: wód, powietrza i gleby, krajobrazu,

znajdujących się w stanie naturalnym lub

zmienionym przez człowieka, celem zachowania lub

przywrócenia równowagi przyrodniczej niezbędnej

dla egzystencji człowieka

• powinna uwzględniać także wytwory pracy i kultury

ludzkiej, np. ochronę zabytków przed wpływami

zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego

Ochrona
środowiska

• Sztokholm (06.1972) - powołanie agendy ONZ

pod nazwą Program Narodów Zjednoczonych do spraw
ochrony środowiska (United Nations Environment
Programme - UNEP) - opracowanie wszechświatowego
prawa ochrony środowiska

Zdjęcie Ziemi w ultrafiolecie

Konferencje

naukowe

• raport sekretarza generalnego ONZ U. Thanta

„Człowiek i jego środowisko” z 26.05.1969 r.

• Helsinki 1975 - Akt Końcowy Konferencji

Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

• Konferencja Genewska (1979, 1984)
• Konferencja Monachijska (1984) - utworzenie

tzw. klubu trzydziestu, grupy państw deklarujących
zmniejszenie w swoich granicach emisji dwutlenku
siarki do 1993-1995 o 30%

• Rio de Janeiro (07.1992) - plan działania do przełomu

XX i XXI w., tzw. Agenda 21, określający sposoby
powstrzymania degradacji środowiska
i zrównoważonego rozwoju

Ochrona
środowiska

Zdjęcie Ziemi z powierzchni Księżyca

Światowe

konferencje

ekologiczne

• 1972 - Sztokholm - nakreślała ogólny plan działań

w zakresie ekologii, jej 26 zasad dało podstawy
do tworzenia międzynarodowego prawa ochrony
środowiska

• 1992 - Rio de Janeiro

• 1997 - Kioto

• 1995 - Berlin - konferencja poświęcona wyłącznie

zmianom klimatycznym, wprowadzenie prawa
ograniczającego emisję szkodliwych gazów

Europa - 2010: 15% mniej niż w 1990 roku
Japonia - 2010: 5% mniej niż w 1990 roku
USA - 2012: poziom z roku 1990

Wyniki konferencji: dyferencjacja: redukcja
gazów, zależna od stopnia możliwości każdego
państwa:
• Europa: 8%
• Japonia: 6%
• USA: 7%

Obecnie realny poziom to 3%

Ochrona
środowiska

Konferencja w Kioto

(1997)

Ochrona
środowiska

Zdjęcie Ziemi z powierzchni Księżyca

Koncepcja wzrostu zerowego

jedna z najbardziej radykalnych

koncepcji rozwiązania problemu

ochrony środowiska naturalnego

postulująca obniżenie tempa wzrostu

gospodarczego do zera, w celu

zahamowania tempa wyczerpywania się

zasobów naturalnych, a zwłaszcza

zmniejszenia jego zanieczyszczenia

odpadami poprodukcyjnymi i

pokonsumpcyjnymi

Zmiany
klimatu

• efekt cieplarniany

• polityka klimatyczna

• ocieplenie

• wzrost emisji dwutlenku węgla

• konferencje klimatyczne

• dziura ozonowa

Zmiany
klimatu

Efekt

cieplarniany

Polega na zatrzymywaniu się

w atmosferze coraz większych części
promieniowania podczerwonego,
co prowadzi do ogrzewania się Ziemi.

Przypuszcza się, że jest to wynik

zmiany zawartości gazów w powietrzu,
a szczególnie gwałtownego wzrostu stężenia
dwutlenku węgla. Prognozy zakładają, że jeśli
tempo spalania paliw kopalnych utrzyma się,
to w ciągu
40–45 lat może nastąpić nasycenie nim
atmosfery, co spowodowałoby średni wzrost
powierzchniowej temperatury
Ziemi o około 1,5–4,5°C.

Gdyby nie było efektu cieplarnianego w atmosferze

Ziemi, to średnia temperatura przy jej powierzchni

wynosiłaby -18 C, a nie około +15 C jak obecnie

Zmiany
klimatu

Zmiany składu atmosfery w dziejach Ziemi

składnik

Wiek od początku powstania planety

0 200 mln

2 mld

3.5 mld

4.5 mld

0,2

0,5

0,032

0,0001

0,00013

3*10

-8

3*10

-6

0,00005

O g/m

1,5

1,4

Zmiany
klimatu

Efekt

cieplarniany

Schemat

Zmiany
klimatu

Efekt

cieplarniany

Gazy cieplarniane

ał

]

nek

ęgl

eony

poz

łe

Zmiany
klimatu

Efekt

cieplarniany

Przyczyny

• nadmierne gromadzenie się gazów

cieplarnianych w atmosferze Ziemi,

• rozwój przemysłu,
• spalanie paliw kopalnych - węgla i ropy naftowej,
• emisja metanu (rolnictwo, odpady),
• emisja freonów (całkowicie z przemysłu),
• wypalanie lasów (wylesianie i pożary),
• emisja dwutlenku węgla (motoryzacja).

Zmiany
klimatu

Efekt

cieplarniany

Skutki

ocieplenie klimatu

• podwyższenie poziomu mórz,

• tzw. wędrówka stref klimatycznych - przesunięcie stref

w kierunku biegunów

Zmiany
klimatu

IPPC (Międzyrządowy
Zespół Badania Zmian
Klimatu)

• przewidywany wzrost

temperatury do 2100
roku:

• w 1990 roku o 3,3

• w 1992 roku o 2,8

• w 1995 roku o 1,2

• w 2002 roku o 0,6

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

1990

1992

1995

2002

Zmiany
klimatu

Długookresowe zmiany klimatu

Zmiany
klimatu

Wpływ wybuchów wulkanów na emisję CO

Zmiany
klimatu

Dziura ozonowa

Dziura ozonowa nad

biegunem południowym

(niebieski obszar,

październik 1999)

Spadek zawartości ozonu (O

) na wysokości 15-20

km głównie w obszarze bieguna południowego,
obserwowany od końca lat 80. Tempo spadku
wynosi około 3% na rok
Tempo globalnego spadku ozonu
stratosferycznego pod wpływem działalności
człowieka (z wyjątkiem Antarktydy), oszacowane
na podstawie badań satelitarnych, wynosi:
• 0,4-0,8% na rok w północnych,

umiarkowanych szerokościach geograficznych

• mniej niż 0,2% w tropikach

Powłoka ozonowa jest naturalnym filtrem

chroniącym organizmy żywe przed szkodliwym

promieniowaniem ultrafioletowym

1987 - Protokół Montrealski - umowa zakładająca
50-procentowy spadek produkcji freonów do roku
2000, w stosunku do 1986 (obecny spadek to 3%)

Zmiany
klimatu

Dziura ozonowa

Gęstość warstwy ozonowej

nad południowym biegunem

Ziemi 18 września 2001 r.

(czerń ukazuje obszar

ozonosfery o najmniejszej

zawartości ozonu; barwy

pośrednie, aż do bieli,

odpowiadają wzrastającej

ilości ozonu)

Zmiany
klimatu

Dziura ozonowa

Maksymalny rozmiar w 2001

roku dziura ozonowa

osiągnęła 17 września. Jej

powierzchnia nie była

większa niż w poprzednich

latach i wyniosła 26

milionów kilometrów

kwadratowych.

09.2001

10.1999