30
KULISTYKA
O
WETERYNARIA
W PRAKTYCE
LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2004
U królików w praktyce najczęściej
spotyka się:
• zapalenie powiek i spojówek,
• zapalenie woreczka łzowego,
• zapalenie błony naczyniowej oka,
• wytrzeszcz gałki ocznej.
U zwierząt tych bardzo ważne jest odróż-
nienie zapalenia spojówek od zapalenia
woreczka łzowego. Często przekrwienie
spojówek i obecność wydzieliny ropnej nie
wynika z zapalenia spojówek, a odnosi się
do zmian w anatomii przewodów nosowo-
-łzowych i infekcji woreczka łzowego.
Z
APALENIE
POWIEK
I
SPOJÓWEK
Przypuszcza się, że zapalenie spojówek
u królików może być wynikiem drażnią-
cego wpływu pyłu z siana lub wzrostu
stężenia amoniaku w pomieszczeniu,
w którym mieszka nasz pacjent.
Objawy kliniczne
Na początku choroby możemy zaobserwo-
wać jedynie zaczerwienienie spojówek. Gdy
dojdzie do nadkażeń bakteryjnych, wówczas
jako kolejny objaw notujemy śluzowo-ropny
wysięk, który często gęstnieje i tworzy sko-
rupę na powiekach. Do tej pory najczęściej
braną pod uwagę bakterią była Pasteurella
sp. Jednak wyniki ostatnich badań jako
głównego sprawcę choroby wskazują Sta-
phylococcus aureus. Z wymazów pobranych
z worków spojówkowych u królików okazało
się, że 78% przypadków zapaleń ma tło bak-
teryjne, z czego 42% wywołuje Staphylococ-
cus sp., a tylko 12% Pasteurella sp. (1).
Leczenie
Leczenie zapalenia spojówek i powiek
jest stosunkowo łatwe i polega na miej-
scowej terapii antybiotykowej połączonej
z leczeniem przeciwzapalnym.
Z
APALENIE
WORECZKA
ŁZOWEGO
Ta jednostka chorobowa przypomina za-
palenie spojówek, jednak podobieństwo to
jest bardzo złudne, gdyż w tym przypadku
problem jest bardziej złożony i dotyczy zacho-
staci kropli do oczu, np. gentamycynę. Je-
śli po tygodniu leczenia nie uzyskaliśmy
poprawy, wówczas możemy do woreczka
łzowego wprowadzić enrofloksacynę. Za-
bieg taki wykonujemy raz na tydzień aż
do uzyskania poprawy. Przez cały czas
leczenia pacjent powinien otrzymywać
wcześniej zalecone krople do oczu.
Z
APALENIE
BŁONY
NACZYNIOWEJ
OKA
Do stanów zapalnych błony naczynio-
wej oka dochodzi najcześciej na skutek
choroby ogólnej organizmu (zakażenia
bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze),
urazu głowy lub bezpośrednio samej
gałki ocznej lub też zmian związanych
z uszkodzeniem soczewki.
Objawy kliniczne
To ból, fotofobia, może wystąpić łza-
wienie oraz zaburzenie widzenia, które
powstaje np. na tle wtórnej zaćmy. Obja-
wom tym najczęściej towarzyszy obniże-
nie ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Przy zapaleniu przedniego odcinka
błony naczyniowej oka widzimy nastrzy-
kanie naczyń na twardówce oraz obrzęk
tęczówki z jej waskularyzacją. Źrenica jest
najczęściej zwężona, a przy chronicznym
stanie zapalnym możemy zauważyć zrosty
tęczówkowo-soczewkowe (1, 2).
W odróżnieniu od zapalenia przedniego
odcinka błony naczyniowej oka, zapalenie
tylnego odcinka błony naczyniowej oka ob-
jawia się zmętnieniem ciała szklistego oraz
zapaleniem siatkówki. W momencie, gdy
spotykamy się z chronicznym zapaleniem
błony naczyniowej oka, często widzimy
zmiany w soczewce. Przez wiele lat uwa-
wania właściwych relacji między przewodem
nosowo-łzowym, oczodołem a korzeniami
siekaczy i trzonowców. Przyczyną choroby
jest przerost zębów. Powoduje to ucisk ich
korzeni na ściany przebiegającego nad nimi
przewodu nosowo-łzowego, czego wynikiem
jest jego zwężenie i gromadzenie się w tym
miejscu materiału zakaźnego (1).
Objawy kliniczne
Obserwuje się białą (przypominającą
mleko), ropną wydzielinę wokół oka, sku-
piającą się głównie w jego kącie przyśrodko-
wym. Wydzielinę widzimy po odciągnięciu
dolnego worka spojówkowego. Ropa wy-
pływa z punktu nosowo-łzowego. Wypływ
wydzieliny z punktu nosowo-łzowego jest
najważniejszym objawem branym pod
uwagę w diagnostyce różnicowej zapalenia
spojówek i zapalenia woreczka łzowego.
Do najczęściej spotykanych w tym
przypadku bakterii zaliczamy:
• Neisseria sp.,
• Moraxella sp.,
• Bordetella sp.,
• Streptococcus viridans,
• Origella urethralis,
• Pseudomonas sp. (1, 2).
Jeśli obserwowane wycieki będą miały
charakter chroniczny, wówczas zalega-
jąca na policzkach królika ropa może
doprowadzić do zmian skórnych.
Leczenie
Polega przede wszystkim na korekcji
zgryzu u królików oraz przepłukaniu prze-
wodów nosowo-łzowych. Jeśli przewód
jest drożny, to możemy zaobserwować wy-
pływający nosem płyn (np. RF). Do oczu
możemy zaordynować antybiotyk w po-
Choroby oczu
najcz��ciej diagnozowane
u królików domowych
Elwira Buczek
Okulistyczny Gabinet Weterynaryjny, Warszawa
Coraz cz��ciej naszymi pacjentami s� króliki. Dlatego te� warto zapozna� si� z najcz�-
�ciej spotykanymi u tego gatunku chorobami oczu.
WETERYNARIA
W PRAKTYCE
Fot. 2. Kaniulacja przewodów nosowo-łzowych.
Fot. 1. Zapalenie woreczka łzowego – wyciek ropy na policzki.
