plik

TECHNOLOGIE DRĄŻENIA

WYROBISK KORYTARZOWYCH

Dr inż. Jerzy Stasica

TECHNOLOGIE DRĄŻENIA

WYROBISK KORYTARZOWYCH

1. SPOSÓB MECHANICZNY:
(z wykorzystaniem kombajnu chodnikowego)

2. SPOSÓB TRADYCYJNY:
(z wykorzystaniem materiałów wybuchowych - MW)

3. SPOSÓB MIESZANY: z wykorzystaniem powyższych technologii

Schemat dostawy materiałów do przodka

- kolejki podwieszane

Transport urobku – przenośniki taśmowe

AM-50z

Kombajn chodnikowy

Kombaj n chodnikowy AM-50z przezn aczon y j est do pracy w podziemn ych kor yt arzo wych wyrobi skach zakładó w
górnicz ych o przekroj u do 16, 4 m

, po legaj ącej na zmechanizo wan ym urabi aniu skał o wytrz ymałości na ściskanie

do 60 MPa i załadunku urobku na urządzenia odstawy.

BUDOWA KOMBAJNU CHODNIKOWEGO

WYKONANIE ZABIORU ( = ROZSTAW OBUDOWY

WYKONANIE ZABIORU ( = ROZSTAW OBUDOWY +ok. 0,3

+ok. 0,3 m)

Układ transportu urobku w przodku z podaw arki na przenośnik mostowy

Sposób napełniania worków spoiwem szybkowiążącym – w ykładka

m echaniczna.

Cel stosowania wykładki mechanicznej

Poprawa jakości współpracy obudowy podporowej z górotworem głównie

Poprawa jakości współpracy obudowy podporowej z górotworem głównie
poprzez:

poprzez:



 wczesne podparcie stropu i ociosów,

wczesne podparcie stropu i ociosów,



 bardziej równomierny rozkład obciążenia na całym obwodzie odrzwi,

bardziej równomierny rozkład obciążenia na całym obwodzie odrzwi,



 wysoka sztywność wykładki zwiększa wykorzystanie nośności odrzwi,

wysoka sztywność wykładki zwiększa wykorzystanie nośności odrzwi,



 zwiększenie powierzchni kontaktu stropu i ociosów z obudową,

zwiększenie powierzchni kontaktu stropu i ociosów z obudową,



 bardziej efektywne wykorzystanie opinki z siatki stalowej,

bardziej efektywne wykorzystanie opinki z siatki stalowej,



 poprawa współpracy obudowy podporowej z kotwiową.

poprawa współpracy obudowy podporowej z kotwiową.

Wykładka mechaniczna:

•• pozwala na maksymalne wykorzystanie podporności obudowy podporowej, co

pozwala na maksymalne wykorzystanie podporności obudowy podporowej, co

szczególnie uwidacznia się w rejonie ciśnień eksploatacyjnych i za frontem

ściany,

•• poprawia jakość pracy obudowy

poprawia jakość pracy obudowy kotwiowej

kotwiowej w systemach obudów podporowo

w systemach obudów podporowo

–

– kotwiowych

kotwiowych,

•• pozwala na zwiększenie postępów w prawidłowo drążonych przodkach,

pozwala na zwiększenie postępów w prawidłowo drążonych przodkach,

•• nie zwiększa lub zwiększa nieznacznie (2 do 5%) koszty drążenia wyrobisk,

nie zwiększa lub zwiększa nieznacznie (2 do 5%) koszty drążenia wyrobisk,

•• poprawia komfort i bezpieczeństwo pracy załóg przodkowych.

poprawia komfort i bezpieczeństwo pracy załóg przodkowych.

Zespół pompowo - mieszający do zapraw

i spoiw typu ZPM-H-01-90/30

Agregat pompująco-mieszający PuMa

Technologia wykonania obudowy

ZAŁADUNEK I TRANSPORT UROBKU

ODSTAWA UROBKU

Wszyscy górnicy w ykonujący obudowę w przodku musza zachować szczególną
ostrożność i czujność a w razie pogorszenia się warunków górniczych przerwać
wykonywanie obudowy i wykonać powtórnie obrywkę zgodnie z instrukcją i ponownie
przystąpić do wykonywania obudowyostatecznej.

• Nakrętki

złącz obudowy dokręcić z odpowiednią siłą

pomocą

klucza

dynamometrycznego, np. 350 Nm.
• Wszelkie wyrwy za obudową muszą być szczelnie podsadzone, opady do 1,0 m
wykasztowane podkładami, balami względnie połowicami.
• W przypadku

wystąpienia

wzmożonego

ciśnienia

Kierownik Działu

Robót

Górniczych ustali dodatkowysposób wzmocnienia obudowywyrobiska.
• Na początku każdej zmiany roboczej należy kontrolować stan obudowy, wykładki i
rozpór oraz dokręcić złącza obudowy (zamki) na odcinku min 5 kolejnych odrzwi od
czoła przodka.

Za przestrzeganie rygorów niniejszej technologii czyni się odpowiedzialnym dozór

wraz z górnikami przodowymi oddziału !

Technologia drążenia wyrobisk

z wykorzystaniem MW

DRĄŻENIE WYROBISK Z WYKORZYSTANIEM

DRĄŻENIE WYROBISK Z WYKORZYSTANIEM MW

S chematy drążenia wyrobiska korytarzowego za pomocą MW

a) wiercenie rę czne, ładowarka bocznie sypiąca, transport szynowy torowy wozami,

b) wiercenie rę czne, ładowarka bocznie sypiąca, przenośnik zgrzebłowy i taśmowy,

c) wiercenie rę czne, ładowarka zgarniająca,
d) wiercenie wozami wiertniczymi.

Przykładow y wykaz stanow isk zespołu roboczego:

•

górnik strzałow y,

•

obsługa przodka (w iercenie otw orów, wykonanie obrywki, obudow y
tymczasow ej i obudow y ostatecznej),

•

górnicy do transportu materiałów ,

•

górnicy do ładow ania urobku i odstaw y urobku.

Harmonogram prac składa się kolejno z:

•

w iercenia otw orów strzałow ych,

•

załadow ania otw orów materiałem w ybuchowym i odpalenia,

•

przew ietrzenie przodka po odpaleniu, kontrola przodka,

•

w ykonywanie obryw ki i obudow y tymczasow ej,

•

ładow anie urobku,

•

odstaw a urobku,

•

transport materiałów ,

•

w ykonanie obudow y ostatecznej.

Technologia wykonania wyrobiska z wykorzystaniem MW

Rodzaje otworów strzałowych

Wiertarka udarowa pneumaty czna WUP 22

Górnicza pneumaty czna wiertarka ręczna

Hilti TE MD20 elektropneumatyczny

HYDRAULICZNA WIERT ARKA GÓRNICZA T YPU

HYDRAULICZNA WIERT ARKA GÓRNICZA T YPU
HWG/SM

HWG/SM

WIERCENIE OTWORÓW STRZAŁOWYCH

Zapalarka dynamoelektryczna

firmy Brün w Krefeld

Zapalarka dynamoelektryczna

typ DAMSK

Po załadowaniu wszystkich otworów materiałem wybuchowym górnik
strzałowy sprawdza wykonanie

przybitki, łączy otwory ze

sobą

przeprowadza ponownie pomiar metanu. Jakość wykonania przybitki ma
zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo strzelania oraz efekt roboty
strzelniczej. Przybitkę w ykonaną w naszym przypadku z gliny wprowadzać
będziemy ręcznie nabijakiem drewnianym do otworu, jej długość powinna
wynosić nie mniej niż 1/3 długości otworu (min 30 cm). Przed
podłączeniem obwodu otworów strzałowych do linii strzałowej górnik
strzałowy rozprowadza posterunki obstawy, wraca do przodka i łączy linie
strzałową z przodkiem. Następnie udaje się na stanowisko odpalania,
przeprowadza pomiar metanu, oporu obwodu strzałowego, sprawdza czy
załoga została wycofana w bezpieczne miejsce, rozłącza zwarte końce
przewodu strzałowego, podłącza je do zacisków zapalarki i odpala
przodek. Po odpaleniu i odczekaniu wymaganego czasu strzałowy udaje
się do przodka, mierzy stężenie metanu, kontroluje efekt odstrzału i szuka
ewentualnych niewypałów. W przypadku ich braku odwołuje obstawę,
kończąc tym cykl robót strzałowych.

Technologia drążenia - przykładowa

Po odpaleniu MW, w przodku

znajduje się odsłonięty strop a pod
nim

stos

urobku.

pierwszej

kolejności musimy oberwać łomem
słabe skały, następnie przesuw amy
podciągi z szyn (1) w stronę czoła
przodka. Na podciągi wsuwam y łuk
stropnicowy

(3),

następnie

układamy podkłady drewniane (2) i
całość

dociągam y

śrubam i

w ieszakach do stropu (4).

po dc ią gi stal o we

o d ł. mi n.6.0 m

po dwi e szo ne na

3-c h za wie si ac h

ka żd y.

za b ezp i ec ze ni e

cz oł a p rzo dk a

o p in ka s trop u

k li n d rewn ia ny

do 1.0m

s tropnic e obudowy ŁP

Zabezpieczenie przodka drążonego

wyrobiska korytarzowego

- obudowa tymczasowa

Dopiero pod tak zabezpieczony strop możemy wejść i wybierać urobek. Przed

Dopiero pod tak zabezpieczony strop możemy wejść i wybierać urobek. Przed
opadem skał z czoła przodka zabezpiecza nas osłona

opadem skał z czoła przodka zabezpiecza nas osłona (5) przymocowana do

(5) przymocowana do

czoła podciągu. Po wybraniu urobku przystępujemy do wykonania obudowy

czoła podciągu. Po wybraniu urobku przystępujemy do wykonania obudowy
ostatecznej. Do podwieszonej na podciągach stropnicy dostawimy kolejno łuki

ostatecznej. Do podwieszonej na podciągach stropnicy dostawimy kolejno łuki
ociosowe, zakładamy strzemiona, sprawdzamy długość zakładki, dokręcamy

ociosowe, zakładamy strzemiona, sprawdzamy długość zakładki, dokręcamy
kluczem nakrętki na śrubach strzemion. Dolne końce łuków ociosowych stawia

kluczem nakrętki na śrubach strzemion. Dolne końce łuków ociosowych stawia
się na stopach podporowych. Zakładamy rozpory. Kończymy wykonywanie

się na stopach podporowych. Zakładamy rozpory. Kończymy wykonywanie
opinki ociosów i stropu. Pustą przestrzeń miedzy obudową a

opinki ociosów i stropu. Pustą przestrzeń miedzy obudową a ociosem i

ociosem i

stropem wypełniamy skałą i ponownie dokręcamy strzemiona.

Podest roboczy znacząco wspomaga wznoszenie obudowy chodnikowej

Podest roboczy znacząco wspomaga wznoszenie obudowy chodnikowej
poprzez: poprawę bezpieczeństwa pracy, wyeliminowanie dodatkowych

poprzez: poprawę bezpieczeństwa pracy, wyeliminowanie dodatkowych
pomostów, drabin i innych urządzeń ułatwiających montaż obudowy, wysuwne

pomostów, drabin i innych urządzeń ułatwiających montaż obudowy, wysuwne
ramie umożliwiające docisk łuku stropnicowego do stropu.

ramie umożliwiające docisk łuku stropnicowego do stropu.

Pomost roboczy służący do wykonywania obudowy ostatecznej

POMOST ROBOCZY DO ZAKŁADANIA OBUDOWY



Wóz wiertniczy EHB 7000

PODESTY ROBOCZE



Podest 8200

Długość całkowita (teleskop schowany)

ok. 8000 mm

Wysokość konstrukcyj na od szyny

ok. 1100 mm

Szerokość maszyny (wraz z odciągami)

ok. 2400 mm

Wielkość kosza (w zależności od opcj i)

1000 mm x 2000 mm

Kosz, możliwość opuszczania względem szyny

max. 4180 mm

Kosz, kąt obrotu

ok. ± 42°

Wysięgnik teleskopowy, wysuwanie (obrót)

1200 mm (ok. ± 42°)

Odciąg teleskopowy, wysuwanie

800 mm

Ładowność

500 kg

Masa własna

ok. 7000 kg

Schematy drąż enia wyrobiska korytarzowego kombajnami chodnikowymi

a) obudowa łukowa,
b) strzelanie rozluzowywujące MW, obudowa łukowa,
c) obudowa mieszana kotwowa + łukowa.

Technologia mieszana łącząca sposób mechaniczny z wykorzystaniem

Technologia mieszana łącząca sposób mechaniczny z wykorzystaniem
kombajnu i sposób tradycyjny z wykorzystaniem MW

kombajnu i sposób tradycyjny z wykorzystaniem MW

Otwory strzałowe

Wiercenie otworów strzałowych wykonuje się mechanicznie

Wiercenie otworów strzałowych wykonuje się mechanicznie
za pomocą ręcznych wiertarek, wiertnic lub samojezdnych

za pomocą ręcznych wiertarek, wiertnic lub samojezdnych
wozów wiercących (SSW).

wozów wiercących (SSW).

Wyróżnić możemy trzy typy otworów, są to:

Wyróżnić możemy trzy typy otworów, są to:
otwory

otwory włomowe

włomowe,,

otwory obrysowe,

otwory obrysowe,
otwory pomocnicze.

otwory pomocnicze.

Każde spełniają inną funkcje, i tak otwory

Każde spełniają inną funkcje, i tak otwory włomowe

włomowe powodują uzyskanie w

powodują uzyskanie w

przodku pewnej otwartej przestrzeni, są one odpalane w pierwszej kolejności za

przodku pewnej otwartej przestrzeni, są one odpalane w pierwszej kolejności za
pomocą zapalników natychmiastowych lub o najniższej zwłoce. W naszym

pomocą zapalników natychmiastowych lub o najniższej zwłoce. W naszym
przypadku są one nachylone pod pewnym kątem do czoła przodka i do osi

przypadku są one nachylone pod pewnym kątem do czoła przodka i do osi
wyrobiska i noszą nazwę włomów stożkowych. Wszystkie otwory mają

wyrobiska i noszą nazwę włomów stożkowych. Wszystkie otwory mają
jednakowe numery opóźnień zapalników zwłocznych. Zadaniem otworów

jednakowe numery opóźnień zapalników zwłocznych. Zadaniem otworów
obrysowych jest uzyskanie żądanego kształtu wyrobiska. Są one wiercone pod

obrysowych jest uzyskanie żądanego kształtu wyrobiska. Są one wiercone pod
lekkim kątem w kierunku ociosów wyrobiska, w celu jego poszerzenia. Otwory

lekkim kątem w kierunku ociosów wyrobiska, w celu jego poszerzenia. Otwory
pomocnicze są to pozostałe otwory nienależące do

pomocnicze są to pozostałe otwory nienależące do włomowych

włomowych ii obrysowych,

obrysowych,

wiercone są prostopadle do czoła przodka.

Otwory strzałowe po załadowaniu materiałami wybuchowymi powinny być

szczelnie zamknięte przybitką, której zadaniem jest ustabilizowanie ładunku w

szczelnie zamknięte przybitką, której zadaniem jest ustabilizowanie ładunku w
otworach oraz izolowanie atmosfery przodku od gazów powstałych przy

otworach oraz izolowanie atmosfery przodku od gazów powstałych przy
detonacji. Jakość wykonania przybitki ma zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo

detonacji. Jakość wykonania przybitki ma zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo
strzelania oraz efekt roboty strzelniczej. Przybitkę wykonaną w naszym

strzelania oraz efekt roboty strzelniczej. Przybitkę wykonaną w naszym
przypadku z gliny wprowadzać będziemy ręcznie nabijakiem drewnianym do

przypadku z gliny wprowadzać będziemy ręcznie nabijakiem drewnianym do
otworu, jej długość powinna wynosić nie mniej niż 1/3 długości otworu

otworu, jej długość powinna wynosić nie mniej niż 1/3 długości otworu
strzałowego (min 30 cm).

strzałowego (min 30 cm).

Włomy klinowe

Włomy klinowe pionowe

Włomy piramidalne

Przykładowe rygory prowadzenia robót strzałowych

Przykładowa nowoczesna mechanizacja

drążenia wyrobisk z wykorzystaniem MW

11.. Po

Po odstrzeleniu

odstrzeleniu ii przewietrzeniu

przewietrzeniu przodka,

przodka, górnik

górnik przodowy

przodowy wraz

wraz zz pomocnikiem

pomocnikiem

wykonuje

wykonuje rewizję

rewizję ii obrywkę

obrywkę przodka

przodka.. W

W ty m

ty m czasie

czasie ładowarkar z

ładowarkar z uruchamia

uruchamia ładowarkę

ładowarkę ii

rozpoczyna

rozpoczyna wybieranie

wybieranie urobku

urobku.. W

W trakcie

trakcie wybierania

wybierania urobku

urobku pr zez

pr zez cały

cały czas

czas znajduje

znajduje

się

się w

w strefie

strefie zabezpieczonej

zabezpieczonej obudową

obudową ostateczną

ostateczną.. Platforma

Platforma robocza

robocza wycofana

wycofana na

okres

okres wykonywania

wykonywania robót

robót strzałowych

strzałowych znajduje

znajduje się

się w

w rejonie

rejonie stacji

stacji rozładowczej

rozładowczej

transportowej

transportowej kolejki

kolejki szynowej

szynowej.. Jest

Jest ona

ona opuszczana

opuszczana maksymalnie

maksymalnie w

w dół

dół ii załoga

załoga

przystępuje

przystępuje do

do załadunku

załadunku wszystkich

wszystkich niezbędnych

niezbędnych materiałów

materiałów..

22.. Podniesiona

Podniesiona platfor ma

platfor ma robocza

robocza przejeżdża

przejeżdża w

w okolice

okolice przodka

przodka.. Załoga

Załoga skręca

skręca ii

zawiesza

zawiesza łuki

łuki stropowe

stropowe –– 33 sztuki,

sztuki, które

które będą

będą stanow iły

stanow iły obudowę

obudowę ty mczasową,

ty mczasową,

zabudowaną

zabudowaną nie

nie na

na tradycyjnych

tradycyjnych podciągach,

podciągach, aa na

na wysięgniku

wysięgniku platfor my

platfor my.. Następnie

Następnie

dojeżdża

dojeżdża do

do czoła

czoła przodka

przodka ii ustawia

ustawia obudowę

obudowę na

na rozstaw

rozstaw 00,,66 m

m w

w stosunku

stosunku do

gotowej

gotowej obudowy

obudowy poprzez

poprzez podnośnik

podnośnik obudowy

obudowy.. Załoga

Załoga pracująca

pracująca na

na pomoście

pomoście skręca

skręca

rozporami

rozporami łuki

łuki stropowe

stropowe zz obudową

obudową popr zedniego

popr zedniego odcinka,

odcinka, zakłada

zakłada siatkę

siatkę okładzinową

okładzinową

ii przywiązuje

przywiązuje worki

worki wykładki

wykładki mechanicznej

mechanicznej.. Trwa

Trwa wybieranie

wybieranie urobku

urobku zz przodka

przodka..

33.. Po

Po wybraniu

wybraniu urobku

urobku pracownicy

pracownicy przodkowi

przodkowi skręcają

skręcają łuki

łuki ociosowe

ociosowe po

po obu

obu

stronach

stronach wyrobiska,

wyrobiska, stabilizują

stabilizują je

je oraz

oraz wykonują

wykonują wykładkę

wykładkę zz siatki

siatki okładzinowej

okładzinowej

oraz

oraz wykładkę

wykładkę ociosów

ociosów.. W

W ty m

ty m czasie

czasie zz przodka

przodka wyjeżdża

wyjeżdża ładowarka,

ładowarka, aa

wjeżdża

wjeżdża wiertnica

wiertnica ii rozpoczyna

rozpoczyna wiercenie

wiercenie dolnych

dolnych otworów

otworów strzałowych

strzałowych..

44.. W

W czasie

czasie w iercenia

w iercenia dolnych

dolnych otworów

otworów strzałowych

strzałowych wykonywana

wykonywana jest

jest wykładka

wykładka

mechaniczna

mechaniczna.. Polega

Polega to

to na

na wypełnieniu

wypełnieniu Ekobetem

Ekobetem worków

worków umieszczonych

umieszczonych nad

nad

obudową

obudową.. Platforma

Platforma robocza

robocza wyjeżdża

wyjeżdża zz przodka

przodka umożliwiając

umożliwiając odwier canie

odwier canie

górnych

górnych otworów

otworów strzałowych

strzałowych..

55.. Po

Po odwierceniu

odwierceniu wszystkich

wszystkich otworów

otworów str załowych

str załowych wiertnica

wiertnica wyjeżdża

wyjeżdża poza

poza

strefę

strefę przyprzodkową,

przyprzodkową, aa platfor ma

platfor ma w jeżdża

w jeżdża dla

dla załadowania

załadowania górnej

górnej części

części

przodka

przodka materiałem

materiałem wybuchowym,

wybuchowym, następnie

następnie jest

jest wycofywana

wycofywana w

w miejsce

miejsce

bezpieczne

bezpieczne dla

dla wykonania

wykonania robót

robót strzałowych

strzałowych..

66.. Załoga

Załoga przystępuje

przystępuje do

do pozostałych

pozostałych czynności

czynności związanych

związanych zz urobieniem

urobieniem

przodka

przy

pomocy

MW..

wykonaniu

wszystkich

czynności

przewidzianych

przewidzianych przepisami

przepisami dla

dla odstrzelenia

odstrzelenia przodka,

przodka, przew ietrzenia,

przew ietrzenia, kontroli

kontroli

stanu

stanu przodka

przodka przez

przez przodowego,

przodowego, obrywce

obrywce ociosu

ociosu ii stropu

stropu można

można przystąpić

przystąpić

do kolejnego

kolejnego cyklu

cyklu drążenia

drążenia..

Przykładowa nowoczesna mechanizacja

drążenia wyrobisk z wykorzystaniem kombajnu

i platform roboczych GTA

Szyna I

Szyna I--155

155

Kom bajn

Platform a GTA

lutnia

przenośnik

zm ontowane

odrzw ia