LABORATORIUM METROLOGII WIELKOŚCI GEOMETRYCZNYCH
Katedra Przeróbki Plastycznej i Metrologii Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej
Opracował: Stanisław Fita, Jacek Ziemba
Strona 1
Ćwicz. 2 - Pomiary kątów i stożków
Nazwiska i Imiona osób realizujących ćwiczenie:
Data ćwiczenia ……………………………………..………
1 …………………………………………………………………....
Stały termin odbywania ćwiczeń:
2 ……………………………………………..…………………..…
Dzień tygodnia: …………………… godz.: ………..……
3 ………………….………………………………………………….
ĆWICZENIE nr 2
Pomiary kątów i stożków
A. Pomiary kątów kątomierzami.
Na rysunku przedmiotu zaznaczyć mierzone kąty.
Tab.1. Wyniki pomiaru kąta kątomierzami
Narzędzie pomiarowe
Oznaczenie kąta
Lp.
Wyniki pomiarów
Wartość średnia
Kątomierz uniwersalny
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: α = wartość średnia ±Δα =
………………°……………………’
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: β = wartość średnia ±Δβ =
………………°……………………’
Działka elem. skali głównej:
…….….°
, Działka elem. noniusza
:
…………
’
, Moduł:
……,
Nr inw.:
………………….............
Kątomierz optyczny
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: α = wartość średnia ±Δα =
………………°……………………’
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: β = wartość średnia ±Δβ =
………………°……………………’
Działka elem. skali głównej:
…….….°
, Działka elem. noniusza
:
…………
’
, Moduł:
……,
Nr inw.:
………………….............
LABORATORIUM METROLOGII WIELKOŚCI GEOMETRYCZNYCH
Katedra Przeróbki Plastycznej i Metrologii Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej
Opracował: Stanisław Fita, Jacek Ziemba
Strona 2
Ćwicz. 2 - Pomiary kątów i stożków
B. Pomiar poziomnicami
Na wskazanym przez prowadzącego przedmiocie wykonać trzykrotny pomiar poziomnicami
w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach.
Tab. 2. Wyniki pomiaru poziomnicami
C. Pomiar kąta na mikroskopie warsztatowym
Na rysunku przedmiotu zaznaczyć 2 kąty, które będą mierzone na mikroskopie – oznacz je
odpowiednio przez
α
oraz β
.
Rysunek mierzonego przedmiotu
Tab.3. Opis cech metrologicznych narzędzia pomiarowego – mikroskopu warsztatowego.
Nazwa
Zakres zmienności
Wartość działki elementarnej
od
do
skali głównej
noniusza
Ruch poprzeczny stolika
Ruch wzdłużny stolika
Kąt obrotu stołu
Głowica kątowa
Kąt pochylenia kolumny
Przysłona oświetlacza D
p
Ustawiono przysłonę D
p
= …………………
Wysokość osi kłów H
H = ………………………………………………….
Nr fab. mikroskopu: …………………………………………
Nr ewid. mikroskopu: ……………………………………
Narzędzie
pomiarowe
Oznaczenie kierunku
Lp.
Wyniki pomiarów
Wartość średnia
Poziomnica
………………………………..
Działka elementarna:
………………………………….
wzdłuż
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: α = wartość średnia ±Δα =
………………°……………………’
poprzecznie
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: β = wartość średnia ±Δβ =
………………°……………………’
Optyczna
poziomnica kątowa
(OPK)
Działka elementarna:
………………………………..
wzdłuż
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: α = wartość średnia ±Δα =
………………°……………………’
poprzecznie
1
2
3
Wynik obliczeń kąta: β = wartość średnia ±Δβ =
………………°……………………’
LABORATORIUM METROLOGII WIELKOŚCI GEOMETRYCZNYCH
Katedra Przeróbki Plastycznej i Metrologii Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej
Opracował: Stanisław Fita, Jacek Ziemba
Strona 3
Ćwicz. 2 - Pomiary kątów i stożków
Tab.4. Wyniki pomiarów kąta na mikroskopie warsztatowym
Mierzona wielkość
Lp.
Wyniki pomiarów
Różnica
Wartość średnia
Odczyt I
Odczyt II
kąt α
1
2
3
Wynik pomiaru: α = wartość średnia ±Δα =
………………………………......
kąt β
1
2
3
Wynik pomiaru: β = wartość średnia ±Δβ =
…………………………………….
C. Pomiary stożków
Metody pomiarowe:
- pomiar stożka zewnętrznego wałeczkami o jednakowej średnicy:
zbieżność:
C =
Metoda
pomiarowa
Mierzona
wielkość
Wyniki pomiarów
Wartość
średnia
Pomiar 1
Pomiar 2
Pomiar3
Pomiar wałeczkami
o jednakowej
średnicy
A =
………………………
B =
……………………….
h =
……………………….
Wynik obliczeń
Kąt stożka α =
……………………….
±
……………………….
, zbieżność C =
……………………………………….
- pomiar stożka zewnętrznego wałeczkami o różnych średnicach:
Metoda
pomiarowa
Mierzona
wielkość
Wyniki pomiarów
Wartość
średnia
Pomiar 1
Pomiar 2
Pomiar3
Pomiar wałeczkami
o 2 różnych
średnicach
D =
………………………
d =
……………………….
A =
……………………….
B =
……………………….
Wynik obliczeń
1)
Kąt stożka α =
……………………….
±
……………………….
, zbieżność C =
……………………………………….
1) Dla każdej z metod pomiaru stożka wartość niepewności pomiarowej należy wyznaczyć w sposób określony dla
metody pośredniej pomiaru – patrz „dodatek do ćwiczeń laboratoryjnych.
A
B
h
2
stos p
łytek
stos p
łytek
2
B
A
D
d
LABORATORIUM METROLOGII WIELKOŚCI GEOMETRYCZNYCH
Katedra Przeróbki Plastycznej i Metrologii Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej
Opracował: Stanisław Fita, Jacek Ziemba
Strona 4
Ćwicz. 2 - Pomiary kątów i stożków
- pomiar stożka zewnętrznego pierścieniami:
Metoda
pomiarowa
Mierzona
wielkość
Wyniki pomiarów
Wartość
średnia
Pomiar 1
Pomiar 2
Pomiar3
Pomiar
pierścieniami o 2
różnych średnicach
A =
………………………
B =
……………………….
l =
……………………….
g =
……………………….
Wynik obliczeń
1)
Kąt stożka α =
……………………….
±
……………………….
, zbieżność C =
……………………………………….
- pomiar stożka zewnętrznego z wykorzystaniem liniału sinusowego:
l = 100,00mm
Metoda
pomiarowa
Mierzona
wielkość
Wyniki pomiarów
Wartość
średnia
Pomiar 1
Pomiar 2
Pomiar3
Pomiar z
wykorzystaniem
liniału sinusowego
h =
………………………
l =
100mm
Czujnik
zegarowy
Działka elementarna czujnika i =
………………………………….
Wynik obliczeń
1)
Kąt stożka α =
……………………….
±
……………………….
, zbieżność C =
……………………………………….
- pomiar stożka wewnętrznego kulkami:
(gdy 2 kulki są poniżej krawędzi)
→ α
(gdy 1 kulka jest powyżej krawędzi
→ α
Metoda
pomiarowa
Mierzona
wielkość
Wyniki pomiarów
Wartość
średnia
Pomiar 1
Pomiar 2
Pomiar3
Pomiar wałeczkami
o 2 różnych
średnicach
D =
………………………
d =
……………………….
A =
……………………….
B =
……………………….
Wynik obliczeń
1)
Kąt stożka α =
……………………….
±
……………………….
, zbieżność C =
……………………………………….
l
D
d
2
g
h
l
stos
płytek