2011-11-29 

1 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

2011-11-29 

2 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

1.

Wymiaru dotyczące gwintu: 

• średnica nominalna gwintu 
• średnica rdzenia gwintu 

wewnętrznego 

W zależności od rodzaju gwintu, np.: 
Gwint metryczny PN-83/

M-02013 

Gwint calowy PN-54/

M-02025 

Gwint rurowy PN-73/

M-02030 

 

2.

Wyjście gwintu wewnętrznego oraz 
długość nienagwintowanej części 
otworu , np.: PN-74/

M-82063 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

2011-11-29 

3 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

2011-11-29 

4 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

1.

Wymiaru dotyczące zarysu gwintu (jak wcześniej) 

2.

Wymiary wyjść i podcięć oraz nadmiary długości gwintów i głębokości otworów, np.: 
PN-74/

M-82063 

3.

Ogólne wytyczne projektowania śrub (średnice otworów przejściowych dla śrub) 

4.

Normy dotyczące wymiarów śrub, wkrętów, podkładek, nakrętek, np.: 

• Śruby dwustronne średnio dokładne o długości części wkręcanej 2d PN-60/

M-

82164 

• Śruby z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym PN-74/

M-82302 

• Wkręty z łbem stożkowym z gwintem na całej długości PN-74/

M-82209 

• Podkładki sprężyste lekkie PN-65/

M-82008 

• Podkładki okrągłe dokładne PN-67/

M-82006 

• Nakrętki sześciokątne PN-75/

M-82144 

5. Zakończenia śrub i wkrętów z gwintem metrycznym PN-73/

M-82061 

6. Nawiercenia pod łby stożkowe wkrętów PN-62/

M-82068 

7. Nawiercenia pod łby walcowe i wieńcowe wkrętów i śrub PN-62/

M-82069 

8. Połączenia gwintowe. Najmniejsze wymagane długości wystającej części śruby ZN-

75/1232-90101 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

Prawidłowy przekrój 

2011-11-29 

5 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

1.

Wymiaru dotyczące zarysu 
gwintu (jak wcześniej)  oraz 
wyjście gwintu zewnętrznego 
(jak wcześniej)

 

2.  

Normy dotyczące wymiarów 

śrub, podkładek (jak wcześniej), 
nakrętek (jak wcześniej), np.: 

• śruby z łbem sześciokątnym 

PN-74/

M-82101 

 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

2011-11-29 

6 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

1. Wymiary gwintu trapezowego: 

• wymiary nominalne gwintów 
• zarysy nominalne i odniesienia 
np.: PN-74/

M-02017

 

Politechnika Warszawska 
Instytut Mechaniki i Poligrafii 
Zakład Konstrukcji Maszyn i Inżynierii Biomedycznej 

Przydatne  pozycje bibliograficzne: 

• Dobrzański T., Rysunek Techniczny Maszynowy, 

• Poradnik Mechanika, REA 

• Kurmaz L.W., Projektowanie węzłów i części maszyn 
• Normy polskie oraz zakładowe (np. pomoce dydaktyczne w 

zakresie Podstaw Konstrukcji Maszyn, Normy Zakładowe 
Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Dźwignic i Urządzeń 
Transportowych-Bytom, W-wa 1976) 

• www.pkn.pl