plik

TEST I
1.jezeli w mieszaninie występują składniki niepolarne i średnio polarne to najkorzystniejsza technika chromatograficzna dla
ich rozdzielenia będzie

technika odwróconych faz

w technice tej stosuje się

niepolarne

fazy stacjonarne oraz

polarne

fazy

ruchome, jeżeli mieszanina tych związków nie rozdzieli się ta metoda z powodu słabej retencji to rozdział można poprawić przez

zmniejszenie siły elucyjnej fazy ruchomej

Modyfikowane chemicznie fazy stacjonarne uzyskuje się

przez

dołączenie

ligandów

Grupami aktywnymi w takich fazach są

-CN, -OH, -NH

, C18,C14 ,C8

2. czas retencji to czas przebywania składnika w

kolumnie.

Czas retencji zależy od współczynnika retencji zgodnie z zależnością

= t

( 1+k)

.Ponieważ wsp. retencji

maleje

wraz z temp, to obniżenie temp powoduje

wzrost

współczynnika i czasu retencji.

Czas retencji zależy także od parametrów kolumny takich jak

długość kolumny

oraz od

liczby półek

. Objętość retencji nie zależy

prędkości przepływu fazy ruchomej

3.w technice chromatografii gradientowej jako fazę ruchomą stosuje się

rozpuszczalnik

ciągłej zmianie elucyjnej

odpowiednikiem tej techniki w chromatografii gazowej jest chromatografia z

programowaną zmianą temperatury

. Technika ta

jest stosowana gdy składniki mieszaniny

różnią się zacznie temperaturą wrzenia

lub

gdy na chromatografie występują rozmyte

piki.

4.rozdział związków nisko wrzących o zbyt krótkich czasach retencji można poprawić przez

obniżenie

temperatury , natomiast

związki wysokowrzące o zbyt długich czasach retencji łatwiej rozdzieli w

wyższej

temperaturze. Na retencje składników wpływa

także

długość kolumny, prędkość przepływu fazy ruchomej, współczynnik retencji

5.stosunek stężeń składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej to

stała podziału K

natomiast stosunek czasu przebywania

składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej to

współczynnik retencji

. Współczynnik retencji jest to iloraz

zredukowanego

czasu

retencji i czasu martwego.

Im większa wartość wsp retencji tym substancja

dłużej

przebywa w kolumnie chromatograficznej.

Współczynnik retencji można obliczyć na podstawie zależności

k=tr-tm/tm lub k=KVs/Vm

6. mała sprawność kolumny wyraża się przez

nieostry , rozmyty pik.

W teorii półek miarą sprawności kolumny jest

wysokość

równoważna półce teoretycznej i liczba półek

. Według teorii kinetycznej główne czynniki decydujące o sprawności kolumny to

dyfuzja wirowa, b. opory przenoszenia masy

. Rodzaj gazu nośnego

nie ma wpływu

na sprawność kolumny.

7 elektrody z membrana stała w zależności od rodzaju membrany można sklasyfikować na

szklane

oraz

krystaliczne

. Elektrody

takie stosuje się w pomiarach pH. Materiałem elektrod krystalicznych jest

monokryształ

lub

polikryształ.

Generowanie

potencjału takiej elektrody polega na

reakcji wymiany jonów na granicy membrana- roztwór

8.jezeli wartość wsp selektywności wynosi 0,1 to oznacza ze

10 krotnie większe

stężenie jonu przeszkadzającego w stosunku to

stężenia jonu głównego wytwarza taki sam potencjał. Czułość elektrod membranowych dla jonów jednowartościowych wynosi
około

59mV

i jest

większa

niż dla jonów dwuwartościowych . czułość elektrody zależy od

nachylenia krzywej SEM=f(lg A)

9.polarogram w technice DCP ma postać

fali

rejestrowanej jako funkcja

I=f(E)

. Podstawowym parametrem ilościowym w tej

technice jest

wysokość fali

. W technice LSV woltamperogram jest rejestrowany w postaci

piku

a parametrem mierzonym w

analizie ilościowej jest

prąd piku I

. Czynnikiem ograniczającym czułość pomiarów polarograficznych jest

prąd pojemnościowy

który można wyeliminować przez

odpowiedni wybór elektrody wskaźnikowej o stałej

powierzchni

lub

zastosowanie technik

zmiennoprądowych

natomiast w technice LSV prąd pojemnościowy eliminuje się przez nie stosowanie tej techniki przy niskich

granicach oznaczalności?

nie sa stosowane metody redukcji prądu pojemnościowego (nie ma tego nigdzie napisanego,

jakbyście znalazły to dajcie znać)

. Ponieważ szybkość zmian potencjału w tej technice jest duża to nie stosuje się jej w analizie

ilościowej.
10. potencjał półfali zależy od

rodzaju elektrolitu

oraz obecności odczynników kompleksujących, pH

. Natomiast nie zależy

stężenia

,jest to parametr w analizie

jakościowej.

TEST II
2. czas retencji to czas przebywania składnika w

kolumnie (w fazie stacjonarnej i ruchomej)

, czas retencji można skrócić przez

zwiększenie prędkości przepływu fazy ruchomej

oraz

zmniejszenie długości kolumny

. wzrost temp powoduje

zmniejszenie

czasu retencji. Objętość retencji nie zależy od

liniowej prędkości przepływu fazy ruchomej

zalezy od

czasu retencji składnika

temperatury (ewentualnie objętościowej prędkości wypływu fazy ruchomej (F) z kolumny. (tak było w Szczepaniaku

dokładniej ;) )

3 w technice chromatografii izokratycznej jako fazę ruchomą stosuje się

pojedynczy rozpuszczalnik

lub

mieszaninę

rozpuszczalników

stałej sile elucyjnej

. odpowiednikiem tej techniki w chromatografi gazowej jest

chromatografia

izotermiczna.

Technika ta stosowana jest gdy składniki mieszaniny

nie różnią się zbyt temp wrzenia

lub

piki nie sa rozmyte. .

4.rodział związków wysokowrzących o zbyt długich czasach retencji można poprawić przez

zwiększenie

temperatury, natomiast

zw niskowrzące o zbyt krótkich czasach retencji łatwiej rozdzieli w

niższej

temp. Na retencje składników wpływa także

rodzaj

fazy stacjonarnej , rozdzielczość

6. w teorii kinetycznej miarą sprawności kolumny jest

stopień poszerzenia pików

. Podstawowe czynniki decydujące o

sprawności kolumny (wg teorii kinetycznej ) to

a. dufuzja w fazie ruchomej i stacjonarnej b. opór przenoszenia masy

.rodzaj

gazu nośnego

nie ma wpływu

na sprawność kolumny. Zła sprawność kolumny wyraża się poprzez

brak liniowości izotermy

podziału K ≠const

7. elektrody z ciekła membrana stosuje się w analizie

potencjometrycznej

, aktywnym składnikiem takich elektrod jest tzw

jonofor

, którym może być

obojętny elektrycznie związek chemiczny

lub wymieniacz jonowy (sole dwusterów kwasu

fosforowego). w celu zwiększenia selektywności takich elektrod stosuje się związki makrocykliczne np. polimery (etery
koronowe) jako aktywny składnik membrany. Generowanie potencjału takiej elektrody polega na

reakcji wymiany jonów na

granicach faz membrana- roztwór.

8.jezeli wartość wsp selektywności wynosi 0,001 to oznacza to ze

1000 krotnie większe

stężenie jonu przeszkadzającego

w stosunku do stężenia jonu głównego wytwarza taki sam potencja. Czułość elektrod membranowych dla jonów

dwuwartościowych wynosi około

59mV/2( 29.5 mV)

I jest

mniejsza

niż dla jonów jednowartościowych . czułość elektrod zależy

∆E, ∆pA

9.woltaaperogram katodowy związany jest

zwiększeniem ilości

jonów depolaryzatora, efektem tego procesu jest wzrost

natężenia prądu

, pomiar

prądu piku Ip

jest podstawa analizy ilościowej, czynnikiem zakłócającym pomiar i ograniczającym limit

detekcji w polarografii stałoprądowej i woltamperometrii LSV jest

prąd pojemnościowy

w celu jego ograniczenia stosuje

się

odpowiedni wybór elektrody wskaźnikowej o stałej powierzchni lub zastosowanie technik zmiennoprądowych.

10. w zależności od charakterystyki napięciowej i sposobu pomiaru prądu wyróżnić można następujące techniki wolt
amperometryczne

LSV, CV

,w pomiarach tych parametrem jakościowym depolaryzatora jest

potencjał piku Ep

. lub

potencjał

półfali

parametry te

zależą

oraz od

rodzaju elektrolitu

TEST III

1) W chromatografii z odwróconymi fazami RP HPLC faza stacjonarna jest

mniej polarna

, natomiast faza ruchoma jest

bardziej

polarna

. Składniki o charakterze niepolarnym rozdziela się na

niepolarnej

fazie stacjonarnej. Retencje składników na tej fazie

można zwiększyć wybierając

niepolarną

fazę ruchomą. W chromatografii adsorpcyjnej najbardziej rozpowszechniana fazą jest

żel krzemionkowy

. Silikażel Aktywnymi grupami na tej fazie są grupy

silanowe

2) Martwy czas retencji to czas przebywania składnika w

fazie ruchomej

, natomiast zredukowany czas retencji to czas

przebywania składnika w

fazie stacjonarnej

. Ze wzrostem długości kolumny czas retencji

rośnie

. Czas retencji można zwiększyć

przez

obniżenie

temperatury. Rodzaj gazu nośnego

nie wpływa

na czas retencji.

3) Jeśli w mieszaninie występują składniki niepolarne i polarne to najkorzystniejsza techniką chromatograficzna dla ich

rozdzielenia będzie

chromatografia gradientowa

. W tej technice jako fazę ruchomą stosuje się

rozpuszczalniki o zmiennej sile

elucyjnej

i. Odpowiednikiem tej techniki w chromatografii gazowej jest chromatografia

z programowaniem temperatury

4) Do rozdziału związków lotnych najlepiej zastosować technikę chromatografii

gazowej

z Al2O3

jako fazę stacjonarną. Rozdział

tych związków można poprawić przez

obniżenie

temperatury kolumny, co powoduje

wzrost

czasów retencji.

5) Miara rozdzielania dwóch sąsiednich pików na chromatografie jest

selektywność (współczynnik rozdzielania alfa)

. Jest to iloraz

różnicy czasów retencji dla kolejno rozdzielanych składników

. Jeśli jego wartość jest równa 1, to oznacza, że

K2=K1 i brak jest

rozdzielenia

. W takiej sytuacji należy zmienić

ilość półek teoretycznych, które spowoduje zwiększenie sprawności kolumny.

6) Sprawność kolumny decyduje, czy pik chromatograficzny jest

ostry czy tez rozmyty

. Wg teorii półek sprawność określa się

jako

N=L/H

i zależy ona od

długości kolumny

oraz

wysokości półki teoretycznej

. Liczbę półek można wyznaczyć na podstawie

chromatografu z zależności

N=a(tr/w)

.Teoria pólek nie obejmuje wpływu takich czynników na sprawność kolumny jak

temperatura, predkosć przeplywu , rodzaj fazy stacjonarnej.

7) Materiałem membrany elektrod jonoselektywnych jest najczęściej

szkło

. W zalezności od rodzaju aktywnego składnika

membrany czynnikiem potencjo twórczym elektrod membranowych może być a)

reakcja wymiany jonów na granicy faz

membrany

, b)

reakcja tworzenia trudno rozpuszczalnych związków

, c)

aktywność oznaczanego jonu oraz inne jony o

ładunku tego samego rodzaju

. W elektrodach bezpośredniego kontaktu nie stosuje się

roztworu wewnętrznego

co upraszcza

konstrukcje takich elektrod.

8) Jeśli współczynnik selektywności elektrody wynosi 0,0001 to oznacza, że

1000-krotne mniejsze

stężenie jonu głównego niż

przeszkadzającego w roztworze wystarczy do wytworzenia takiego samego potencjału. Czułość elektrod membranowych
dla jonów dwuwartościowych jest

większa

niż dla jonów trójwartościowych i wynosi

ok. 59mV

. Czułośc wyznacza się jako

nachylenie charakterystyki elektrody w postaci funkcji

SEM=f([A]) lub SEM=f(a

9) Woltamperogram to zależność

natężenia prądu dyfuzyjnego

przyłożonego

potencjału

.O wartości mierzonego prądu

decyduje etap najwolniejszy, czyli

graniczny prąd dyfuzyjny,

zalezny od stężenia substancji elektroaktywnej oraz od

temperatury, lepkości parametrów KER

a nie zalezy od

potencjału

10) Elektrodami pracującymi w pomiarach wolt amperometrycznych są elektrody rtęciowe np.

KER – kapiąca elektroda

rtęciowa

oraz stałe takie jak:

chlorosrebrowa, kalomelowa i siarczanowa

. Zakres polaryzacji elektrod rtęciowych w obszarze ujemnych

wartości potencjałów ogranicza

rozkład elektrolitu (wydzielanie wodoru

), natomiast w zakresie potencjałów dodatnich

anodowe utlenianie rtęci

. Do badania anodowych woltamperogramów stosuje się elektrody

platynowe, srebrowe, węglowe

UZUPEŁNIANKI Z TAMTEGO ROKU:

Zestaw A:

1) W chromatografii z odwróconymi fazami faza stacjonarna jest

mniej polarna

, natomiast faza ruchoma jest

bardziej polarna

Składniki o charakterze niepolarnym rozdziela się na

niepolarnej

fazie stacjonarnej. Retencję składników na tej fazie można

zwiększyć

wybierając polarną fazę ruchomą.

2) W chromatografii gazowej obj. retencji składnika zależy od

czasu retencji i temperatury

, nie zależy od

liniowej

prędkości

przepływu fazy ruchomej

3) W rozdziale związków łatwolotnych korzystniejszą techniką jest chrom.

gazowa

natomiast związki wysokowrzące łatwiej

rozdzielić metodą

chromatografii cieczowej

4) Jeśli w mieszaninie występują składniki nieznacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejszą techniką

chromatograficzną ich rozdzielenia będzie

chromatografia gazowa izotermiczna

zaś jej odpowiednikiem w chromatografii

cieczowej jest

elucja izokratyczna

5) Dla poprawienia rozdzielczości składników o słabej retencji należy użyć rozpuszczalnika o

mniejszej

sile elucji.

6) Liczba półek teoretycznych określa

sprawność kolumny

i zależy od

prędkości przepływu, wymiarów kolumny, rodzaju

wypełnienia i fazy ruchomej.

7) Najkorzystniejszą techniką cukrów prostych będzie chromatografia

jonowymienna

z faza stacjonarną

z żywic syntetycznych z

grupami funkcyjnymi jonowymiennymi.

8) Mocne kationity charakteryzują się

niską

wartością pH w rozp. Fazie ruchomej przykładem takich kationitów są :

−

2
3

,PO

−

2
3

9) Postawą rozdziału w chrom. jonowymiennej jest proces

wymiany jonowej

, który zależy

od niekowalencyjnych oddziaływań

elektrostatycznych pomiędzy jonami analitu a centrami wymiany jonowej w jonicie

10) Podstawa analizy ilościowej w woltamperometrii jest pomiar

natężenia prądu dyfuzyjnego

, który na polarografie odpowiada

wysokości fali

11) Potencjał półfali depolaryzatora zależy od

rodzaju elektrolitu i pH

, natomiast nie zależy od

stężenia

12) Techniki zmiennoprądowe w pomiarach woltamperometrycznych umożliwia zmniejszenie prądu

pojemnościowego

i tym

samym zwiększenie

czułości, obniżenie granicy oznaczalności

13) Podstawą analizy ilościowej w potencjometrii jest liniowa zależność funkcji

SEM= f[A],

której nachylenie określa

czułość

elektrody jonoselektywnej

14) Maksymalna czułość w pomiarach potencjometrycznych można uzyskać dla

elektrody jonoselektywnej

przy czym zależy ona

od ładunku jonu

Zestaw B

1) W chromatografii podziałowej fazą stacjonarna może być

ciecz związana z nośnikiem

natomiast fazą ruchomą

ciecz lub gaz

2) W technice chromatografii izokratycznej fazę ruchomą stanowi

heksan

lub

dioksan

3) W chromatografii gazowej czas retencji składnika można zwiększyć przez

zmniejszenie

temperatury kolumny lub

zmniejszając prędkość

przepływu fazy ruchomej.

4) W rozdziale związków wysoko wrzących korzystniejszą techniką jest chromatografia

cieczowa

, natomiast

związki nisko wrzące łatwiej rozdzielić metoda chromatografii

gazowej

5) Jeśli w mieszaninie występują składniki niepolarne i średnio polarne to najkorzystniejsza technika chromatograficzną dla

ich rozdzielenia będzie

chromatografia z odwróconymi fazami

natomiast związki polarne łatwiej można oznaczyć metodą

chromatografii prostej

6) W chromatografii z odwróconymi fazami rozpuszczalnik

mniej

polarny ma większą moc elucyjna.

7) Dla poprawienia rozdzielczości składników o

małej

retencji należy użyć rozpuszczalnika o mniejszej sile elucyjnej.

8) Wysokość równoważna półce teoretycznej określa

sprawność kolumny

i zależy od parametrów

geometrycznych kolumny,

dyfuzji wirowej związanej z wypełnieniem kolumny, dyfuzji podłużnej (ruch czasteczek w fazie ruchomej),oporu przenoszenia
masy .

9) Najkorzystniejszą techniką analizy aminokwasów będzie chromatografia

jonowymienna

z fazą stacjonarną

w postaci żywicy

jonowymiennej

. .

10) Związane grupy jonowymienne kationitów mają charakter kwasowy, natomiast przeciwjonami mogą być

elementy fazy

ruchomej np.

, Na

11) Mocne anionity charakteryzują się

wysoką

wartością pH w rozpuszczalniku (fazie ruchomej), przykładami takich anionitów

są

(CH---

)

, N

(CH---

)

, C

12) Ilościową miara powinowactwa analitu do żywicy jonowymiennej jest

współczynnik selektywności

, który zależy od

rodzaju

fazy stacjonarnej

13) Polarogram katodowy związany jest z

redukcją

jonów depolaryzatora. Efektem tego procesu jest

wzrost

natężenia prądu

przez fazę ruchomą

14) Elektrody platynowe umożliwiają badanie anodowych fal polarograficznych w obszarze potencjałów

wyższych

, natomiast

elektrody rtęciowe w obszarze potencjałów

niższych

15) W polarografii stałoprądowej prąd

pojemnościowy

jest addytywna wielkością do prądu dyfuzyjnego, dlatego w celu jego

ograniczenia stosuje się

technikę próbkowania lub zmiennoprądową

16) Wysoka wartość współczynnika selektywności oznacza, że elektroda membranowa jest

mało selektywna

a tym samym

gorsza

w oznaczeniach ilościowych.

17) Czułość elektrody jonoselektywnej to zmiana

SEM

towarzysząca zmianie

10-krotnej aktywności jonu

lub nachylenie krzywej

kalibracyjnej

SEM=f([A]) lub SEM=f(a

18) Dla kationów jednowartościowych czułość pomiarów ilościowych jest

największa i

równa S=59,16mV

UZUPEŁNIANKI ZE STARYCH TESTÓW:

Zestaw C:
1) Im dłużej dany składnik przebywa w kolumnie tym

szersze

będzie jego pasmo na chromatografie.

2) Podczas przemieszczania się składników mieszaniny w kolumnie zachodzi

dyfuzja

w fazie ruchomej i stacjonarnej, która

powoduje, że pasma składników ulegają

rozmyciu

3) W chromatografii prostej decydują

polarne

oddziaływania międzycząsteczkowe.

4) W chromatografii z odwróconymi fazami decydują

hydrofobowe

oddziaływania miedzycząsteczkowe.

5) Składniki zawierające

polarne

grupy funkcyjne sa silniej zatrzymywane przez polarna fazę stacjonarną.

6) Związki o charakterze

niepolarnym

łatwiej rozdzielić na niepolarnej fazie stacjonarnej.

7) Składniki

o tych samych

wartościach współczynnika podziału w danym układzie chromatograficznym mają

takie same

czasy elucji i nie zostaną rozdzielone.

8) Stała podziału K jest wielkością charakteryzującą dany składnik i zależna od

rodzaju fazy stacjonarnej i ruchomej.

9) Celem programowania temperatury w analizie chromatograficznej jest

poprawa rozdziału składników

10) Gazami nośnymi w chromatografii gazowej mogą być

: azot, hel, argon, wodór

11) W zależności od rodzaju fazy ruchomej techniki chromatograficzne dzielą się na chromatografie

cieczową,

chromatografie gazową oraz chromatografie fluidalną.

Fazą stacjonarna może być

a) adsorbent, b) żywica

jonowymienna, c) żel, d) ciecz związana siłami adhezji do nośnika.

12) Techniką chromatograficzną z odwróconymi fazami łatwiej zrealizować rozdział składników

średnio polarnych

. Jeśli

rozdzielane tą metoda składniki mają małą retencję, to ich rozdział można poprawić stosując rozpuszczalnik o

mniejszej

sile elucyjnej, czyli rozpuszczalnik o

większej

polarności.

Zestaw D:
1.

Dla chromatografii charakterystyczne jest wielokrotne powtarzanie się

procesu podziału

składników w ukł chrom

Metody potencjometryczne wykorzystują pomiar

siły elektromotorycznej

odpowiedniego ogniwa SEM którego jednym

półogniwem jest

elektroda wskaźnikowa

a drugim

elektroda porównawcza

Substancje można oznaczyć potencjometrycznie tylko wtedy gdy istnieje odpowiednio czuła na nia elektroda
wskaźnikowa.

Ogniwo galwaniczne to układ dwóch

półogniw

w r-rze elektrolitu

Program temp w analizie chromatograficznej pozwala dobrać odpowiednio

niską temp

początkową wydłużając czas

retencji składników

niskowrzących

oraz odpowiednio

wysoką

temp końcową skracającą czasy retencji składników

wysokowrzących

Elektrolit podstawowy umożliwia wyeliminowanie

prądu migracyjnego

Objętość retencji danego składnika zależy od

objętości kolumny

nie zależy natomiast od

liniowej prędkości przepływu

fazy ruchomej

Jeśli w mieszaninie występują składniki nieznacznie

różniące się temperaturą

to najkorzystniejszą techniką

chromatografii gazowej dla ich rozdzielenia będzie

chromatografia izotermiczna

zaś jej odpowiednikiem w

chromatografii cieczowej jest

chromatografia izokratyczna

Najbardziej powszechnym detektorem w chromatografii gazowej jest

detektor płomieniowo- jonizacyjny

10. Najkorzystniejszym detektorem do analizy mieszaniny

węglowodorów

jest detektor płomieniowo- jonizacyjny

11. Objętość retencji danego składnika zależy

od temperatury

nie zależy natomiast od

liniowej prędkości przepływu fazy

ruchomej.

12. Ze względu na kierunek zmian natężenia prądu dyfuzyjnego falę katodową nazywa się fala

dodatnią

zaś falę anodową

ujemną

13. Depolaryzator w nieodwracalnych procesach elektrodowych ma potencjał półfali utleniania

bardziej dodatni

stosunku do potencjału półfali procesów odwracalnych.

14. ODPOWIEDZI TAK:

1. W metodzie normalizacji wewnętrznej wyznacza się udział procentowy wszystkich składników (T)
2. W przypadku wysoko sprawnej chromatografii cieczowej kolumny można napełnić techniką mokrą i suchą , lepsze efekty przy

małych ziarnach daje technika sucha (T)

3. Chromatografia jest metodą rozdziału mieszanin w której rozdzielone składniki ulegają podziałowi pomiędzy dwie fazy z

których jedna jest fazą nieruchomą a druga ruchomą ukł chrom (T)

4. Detektor płomieniowo-jonizacyjny reaguje sygnałem na obecność związki org. Wykorzystuje zmianę przewodnictwa

elektrycznej atmosfery promienia w momencie pojawienia się w płomieniu związki org. Tworzącego w procesie spalania
karbojony (T)

5. O możliwościach analitycznych potencjometrii decydują elektrody wskaźnikowe i odniesienia (T)
6. Woltamperometria obejmuje wiele metod elektroanalitycznych opartych na zjawiskach zachodzących w układzie elektrod z

którymi jedna ulega polaryzacji (T)

7. W polarografii elektrodą pracującą jest elektroda ciekłą Hg z powierzcchnią odnawiającą się w sposób ciągły lub okresowy (T)
8. Graniczna oznaczalność elekt jonoselektywnej zależy od membrany i obecności jonów zakłócających (T)
9. Graniczna oznaczalność elekt jonoselektywnej to najmniejsze stężenie jony jakie można oznaczyć w danym układzie (T)
10. Najbardziej powszechnym detektorem w chrom gazowej jest detektor płomieniowo-jonizacyjny(T)
11. W polarografii stałoprądowej prąd szczątkowy jest addytywną wielkością do prądu dyfuzyjnego (T)
12. Elektrolit podstawowy umożliwia wyeliminowanie prądu migracyjnego
13. Potencjał elektrody wskaźnikowe zależy od stężenia jonów analitu w elektrolicie zaś potencjał elektrody porównawczej ma

wartość stałą. (T)

14. Chromatografię dzielimy ze względu na technikę wymywania na chrom izokratyczną i gradientową(T)
15. Składniki w danym ukł chrom posiadające te same wartości współczynnika podziału nie zostaną podzielone jeśli będą miały

takie same czasy elucji (T)

16. Martwy czas elucji to czas przebywania składników w kolumnie f stacjonarna (T)?
17. Chromatograf to graficzne przedstawienie zelezności sygnału z detektora od czasu lub objętości fazy ruchomej (T)
18. Sprawność kinetyczna kolumny określa stopień poszerzenia pików(T)
19. Szereg eluotropowy to uszeregowanie rozp według ich mocy elucyjnej(T)
20. Elucja gradientowa polega na ciągłej zmianie mocy elucyjnej Roz podczas podziału Chromat (T)
21. Wzrost objętości fazy stacjonarnej spowoduje wzrost czasu retencji (T)
22. Półka teoretyczna to objętość kolumny w której zostaje osiągnięty stan równowagi pomiędzy f stacjonarną a f ruchomą(T)
23. Analiza ilościowa w chrom gazowej oparta jest na zalezności sygnału z detektora a stężeniem substancji w analizowanej

próbce(T)

24. Współczynnik korekcyjny to liczba przez którą należy pomnożyć pow piku aby otrzymać skorygowana wartość wprost

proporcjonalną do masy substancji (T)

25. W elucji gradientowej proces chromatografowania zaczyna się eluentem o małej mocy elucyjnej a następnie dodając

rozpuszczalnika o większej mocy elucyjnej zwiększa się moc elucyjna mieszaniny(T)

26. Krzywa polarymetryczna to zależność natężenia pradu od przyłożonego napięcia(T)
27. Polarografia stałoprądowa polega na badaniu zmian natężenia pradu płynącego przez r-r do liniowo rosnącego potencjału(T)
28. Strefa depolaryzacji KER odpowiada prądowi dyfuzyjnemu którego obrazem na wykresie jest stroma cześć krzywej (T)
29. Prąd migracyjny powstaje w skutek migracji jonów depolaryzatora w polu elektrycznym (T)
30. Jednym z parametrów charakteryzujących KER jest wydajność kapilary czyli masa rtęci wypływająca z kapilary w ciągu

sekundy.(T)

31. Selektywność układu chromatograficznego to iloraz zredukowanych czasów retencji dwóch kolejno eluowanych z kolumny

chromatograficznej. (TAK).

32. W chromatografii gazowej jedynie rodzaj fazy stacjonarnej wpływa na skuteczność rozdziału. (TAK)
33. Jeśli w mieszaninie występują składniki znacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejsza technika chrom. dla ich

rozdzielania będzie z programowaniem temp. (T)

34. Jeśli w mieszaninie występują składniki znacznie różniące się polarnością to najkorzystniejsza technika dla ich rozdziału

będzie elucja gradientowa. (TAK)

35. W chromatografii z odwróconymi fazami rozpuszczalnik mniej polarny ma większa moc elucyjną (TAK)
36. Najbardziej powszechnym detektorem w chrom. gazowej jest detektor płomieniowo – jonizacyjny (TAK)
37. W chromatografii gazowej rodzaj gazu nośnego nie ma wpływu na czas retencji skł. mieszaniny (TAK)
38. Technika próbkowania umożliwia zmniejszenie prądu pojemnościowego (TAK)
39. Zmiana temp. kolumny chrom. cieczowej nie wpływa na sprawność termodynamiczną kolumny (TAK)
40. Szersze pasmo na chromatogramie to składnik dłużej przebywający w kolumnie niż ten, który przebywa w niej krócej. (T)
41. Metody potencjometryczne wykorzystują pomiar siły elektromotorycznej odpowiedniego ogniwa SEM. (T)

42. Elucja gradientowa polega na zastosowaniu dwuskładnikowych raz ruchomych(T)

ODPOWIEDZI NIE:
1. Fazą stałą może być ciało stałe ciecz na nośniku ciecz w stanie nadkrytycznym lub żel fazą ruchomą gaz cieczi gaz (N)
2. Elektrody I rodzaju pokryte trudno rozpuszczalną solą tego metalu oraz warstwą soli zawierającej ten sam anion (N)
3. W chrom adsorpcyjnej moc elucyjna nie zależy od oddziaływań tego rozpuszczalnika z adsorbentem (N)
4. Martwa objętość retencji zależy od objętości kolumny a nie zależy od rozmiarów wypełnienia (N)
5. O potencjale elektrody jonoselektywnej decyduje reakcja wymiany elektronów (N)
6. Granica oznaczalności elektrody jonoselektywnej to największe stężenie jonu który można oznaczyć w danym układzie(N)
7. Składniki mieszaniny w skutek oddziaływań międzycząsteczkowych są zatrzymywane na f stacjonarnej i transportowane z

różną prędkością nie zależną od współczynnika podziału składników w fazie stacjonarnej i ruchomej (N)

8. Wydłużenie czasu retencji jet tym mniejsze im im dłuższa jest droga Lucji (N)
9. Prędkość migracji oraz czas elucji składnika nie zależy od WSP podziału oraz od objętości f stacjonarnej w kolumnie(N)
10. Polarografia to metoda w której stosowana elektroda pomiarowa jest elektrodą cieklą Hg z pow nie odnawiającą się w

sposób ciągły (N)

11. Eletrolitr podstawowy to elektrolit obojętny którego kationy i aniony ulegają zmianom elektrolitycznym w badanym

przedziale potencjałów(n)?

12. Potencjał półfali jest wielkością charakterystyczna konieczna do analizy ilościowej(N)
13. Wartość potencjału półfali jest niezależna od rodzaju depolaryzatora(n)
14. Optymalny rozdział składników zależy od parametrów termadynamicznych nie zależy od parametrów kinetycznych (N)
15. W chromatografii z odwróconą fazą długie czasy retencji można skrócić poprzez zastosowanie rozp o większej mocy elucyjnej

(N)?

16. W chrom z odwrotna fazą czas retencji można wydłużyć stosując rozp o mniejszej elucji czyli mniej polarny lub zawierający

więcej wody (N)

17. Zredukowany czas retencji to różnica pomiędzy zerowym czasem retencji a całkowitym czasem retencji (N)
18. Gdy chcemy wydłużyć czas retencji to należy zwiększyć objętośc fazy stacjonarnej i zwiększyć szybkość przepływu f

ruchomej(N)

19. W chrom gazowej wielkości retencji nie mogą stanowić podstawy identyfikacji zw gdyż w takich samych warunkach

analizowana substancja nie zawsze ma taką sama retencje (n)

20. W chrom izokratycznej skład eluentu zmienia się podczas chroma próbki (N)
21. . Technika TAST umożliwia zwiększenie rozdzielczości oznaczeń woltamperometrycznych.(NIE)
22. W Chromatografii gazowej czas retencji skł. można zwiększyć zwiększając/ (zmniejszając [TAK]) temp. kolumny. (NIE)
23. Martwa objętość retencji nie zależy od objętości cewki detektora. (NIE)
24. W chrom. gazowej zmiana temp. kolumny nie ma wpływu na sprawność termodynamiczna kolumny. (NIE)
25. Potencjał rozkładczy depolaryzatora nie zależy od jego stęż. W elektrolicie (NIE)
26. Nnajwolniejszy proces decydujący o wartości granicznego prądu dyfuzyjnego zależy od potencjału elektrody a nie zależy od

stęż. elektroaktywnej substancji , temp., lepkości elektrolitu (NIE)

27. Elucja gradientowa polega na zastosowaniu dwuskładnikowych faz ruchomych (NIE)
43. Składnik o większym współczynniku podziału ma krótszy czas retencji.(N)
44. Ze względu na kierunek zmian natężenia prądu dyfuzyjnego fale katodową nazywa się fala dodatnią, zaś falę anodową fala

ujemną.(N)

DOPASOWYWANIE:
A. Chrom. jonowa – oddziaływania elektrostatyczne; kwasy nukleinowe
B. Chrom. odwróconymi fazami- oddziaływania hydrofobowe;
C. Chrom. prosta- oddziaływania hydrofilowe;
D. Chrom. żelowa- ciężar cząsteczkowy; białka
E. Chrom. cienkowarstwowa- związki o różnych temp. wrzenia
F. Chrom. gazowa adsorpcyjna- gazy trwałe;
G. Chrom. gazowa polarna z fazą stacjonarną – związki o podobnej temp. wrzenia i różnej budowie
H. Chrom. cieczowa – węglowodory aromatyczne

a) HPLC z odwróconymi fazami – kw. arachidowy, palmitynowy, oleinowy, linoleinowy
b) jonowymienna – Asp-Glu-Val-Ala
c) GC - adsorpcyjna – chloroform, dwuchloroetylen, trójchloroetylen, czterochloroetylen
d) żelowa – peptydy

a) stała podziału - stosunek stężenia składnika w fazie stacjonarnej i ruchomej
b) współ. retencji- stosunek czasu jaki sub. Przebywa w fazie stacjonarnej i ruchomej
c) czas retencji - suma czasów przebywania substancji w fazie stacjonarnej i ruchomej
d) indeks retencji- miara retencji składnika względem retencji dwóch n-alkanów
e) sprawność termodynamiczna - różnica czasów retencji składników
f) sprawność kinetyczna- odległość sąsiednich pików chrom.
g) selektywność – względny rozdział składników w układzie chrom.
h) rozdzielczość- stopień rozdzielenia pików chrom.
i) sprawność- poszerzenie pików chromatograficznych

1) Chromatografia adsorpcyjna – różnice we współczynnikach adsorpcji.
2) Chromatografia podziałowa – różnice we współczynnikach podziału.

3) Chromatografia jonowymienna – różnice w stałej wymiany jonowej.
4) Chromatografia żelowa –różnice w rozdziałach cząsteczek rozdzielanych substancji oraz wielkości porów fazy stacjonarnej.
5) Chromatografia powinowactwa – różnice równowagi reakcji tworzenia się kompleksów molekularnych.
6) Chromatografia izokratyczna – faza ruchoma o stałej mocy elucyjnej.
7) Chromatografia gradientowa –gradient składu fazy ruchomej.
8) Czas retencji – czas przebywania składnika w kolumnie.
9) Zredukowany czas retencji – czas przebywania składnika w fazie stacjonarnej.

1 W chromatografii z odwróconymi fazami RP HPLC faza stacjonarna jest mniej polarna natomiast faza ruchoma jest bardziej
polarna. Skł o charakterze polarnym rozdziela się na polarnej fazie stacj. Retencję skł na tej fazie można zwiększyć wybierając
mniej polarną fazę ruchomą. W chrom adsorpcyjnej najbardziej rozpowszechnioną fazą stacj jest żel krzemionkowy. Aktywnymi
grupami tej fazy są grupy silanolowe.
2 Martwy czas retencji to czas przebywania skł w fazie ruchomej natomiast zredukowany czas retencji to czas przebywania skł
w fazie stacj. Ze wzrostem długości kolumny czas retencji wzrasta. Czas retencji można zwiększyć przez obniżenie temp. Rodzaj
gazu nośnego nie wpływa na czas retencji.
3 Jeśli w mieszaninie występują skł niepolarne i polarne to najkorzystniejszą techniką chromat dla ich rozdzielenia będzie
chromat gradientowa. W technice tej jako fazę ruchomą stosuje się rozpuszczalnik o zmiennej sile elucji (złożony z
przynajmniej dwóch skł) Odpowiednikiem tej techniki w chromat gazowej jest chromat z gradientem temperatury.
4 Do rozdziału zw lotnych najlepiej zastosować technikę chromat gazowej z Al

jako fazą stacj. Rozdział tych zw można

poprawić przez obniżenie temp kolumny co powoduje wzrost czasów retencji.
5 Miarą rozdzielenia dwóch sąsiednich pików na chromatografie jest selektywność (współczynnik rozdzielania) α Jest to
iloraz współczynników retencji (pojemnościowych) α=kB/kA. Jeśli jego wartość jest równa jeden to oznacza że skł nie można
rozdzielić W tej sytuacji należy zmienić rodzaj fazy stacj lub (i) ruchomej.
6Sprawność kolumny decyduje czy pik chromat jest ostry czy rozmyty Wg teorii półek sprawność określa się jako liczbę półek
teoretycznych N i zależy ona od wysokości równoważnej półce teoretycznej(H) oraz długości kolumny(L) Liczbę półek można
wyznaczyć na podstawie chromatogramu z zależności N=a(t

/w)

.Teoria półek nie obejmuje wpływu takich czynników na

sprawność kolumny jak dyfuzja subs w fazie gazowej, prędkość przepływu gazu nośnego przez kolumnę, grubość warstwy fazy
nieruchomej, opór stawiany przenoszonej masie przez fazę nieruchomą.
7 Materiałem membrany elektrod jonoselektywnych jest najczęściej szkło, monokryształy soli, sprasowane proszki trudno
rozpuszczalnych soli, materiały polimerowe W zależności od aktywnego skł membrany, czynnikiem potencjałotwórczym
elektrod membranowych może być a) a) reakcja wymiany jonów na granicy faz membrany, b) reakcja tworzenia trudno
rozpuszczalnych związków, c) aktywność oznaczanego jonu oraz inne jony o ładunku tego samego rodzaju. W elektrodach
bezpośredniego kontaktu nie stosuje się roztworu wewnętrznego co upraszcza konstrukcję takich elektrod.
8 Jeśli współczynnik selektywności elektrody wynosi 0,0001 to oznacza że 10000 krotnie mniejsze stężenie jonu głównego niż
przeszkadzającego w roztworze wystarczy do wytworzenia takiego samego potencjału. Czułość elektrod membranowych dla
jonów dwuwartościowych jest większa iż dla jonów trójwartościowych i wynosi ok. 59,16/2 mV=28,58mV. Czułość wyznacza się
jako nachylenie charakterystyki elektrody w postaci funkcji: SEM=f(logA) lub SEM=log a

) lub SEM=f(pA)

9 Woltamperogram to zależność natężenia od potencjału Woltamperogram katodowy związany jest z jonów
depolaryzatora. Efektem tego procesu jest wzrost prądu dyfuzyjnego . O wartości mierzonego natężenia prądu decyduje
etap najwolniejszy czyli graniczny prąd dyfuzyjny, zależny od stężenia subst elektroaktywnej oraz od temperatury, lepkości
parametrów KER a nie zależy od potencjału
10 Elektrodami pracującymi w pomiarach woltamperometrycznych są elektrody rtęciowe , np. kroplowa elektroda rtęciowa
oraz stałe takie jak chlorosrebrowa, kalomelowa i siarczanowa. Zakres polaryzacji elektrod rtęciowych w obszarze ujemnych
wartości potencjałów ogranicza rozkład elektrolitu (wydzielanie wodoru) natomiast w zakresie potencjałów dodatnich
anodowe utlenianie rtęci. Do badania anodowych woltamperogramów stosuje się elektrody platynowe, srebrowe, węglowe

Jeśli w mieszaninie występują składniki polarne i średniopolarne to najkorzystniejszą techniką chromatograficzną dla ich
rozdzielenia będzie

chromatografia z normalnym układem faz

, w technice tej stosuje się

polarne

fazy stacjonarne oraz

niepolarne

fazy ruchome. Jeśli mieszanina związków polarnych nie rozdzieli się tą metodą z powodu słabe retencji, to

rozdział można poprawić przez

zmianę polarności rozpuszczalnika

. Modyfikowane chemiczne fazy stacjonarne uzyskuje

się przez

reakcję chemiczną

. Grupami aktywnymi w takich fazach są

kationity i anionity

Czas retencji to czas przebywania składnika w

obu fazach: stacjonarnej i ruchomej(w kolumnie chr. Łącznie w fazie

stacjonarnej i ruchomej)

. Czas retencji można skrócić przez

podwyższenie temperatury(zmniejszenie dł. Kolumny chr.)

oraz

zwiększenie liniowej prędkości przepływu fazy ruchomej

. Wzrost temperatury powoduje zmniejszenie czasu

retencji. Objętość retencji nie zależy od

liniowej prędkość prędkości przepływu

zależy natomiast od

czasu retencji,

temp., objętościowego natężenia przepływu

W technice chromatografii izokratycznej jako fazę ruchomą stosuje się pojedynczy

rozpuszczalnik

lub mieszaninę

ozpuszczalników

różnych polarnościach

. Odpowiednikiem tej techniki chromatografii gazowej jest

chromatografia

izotemperaturowa

. Technika ta stosowana jest w przypadku gdy składniki mieszaniny

mają zbliżone temp. wrzenia

lub

są to niskowrzące związki o zbyt krótkich czasach retencji.

Rozdział związków wysokowrzących o zbyt długich czasach retencji można poprawić przez

podwyższenie

temp.,

natomiast związki niskowrzące o zbyt krótkich czasach retencji łatwiej rozdzielić w

stałej

temp. Na retencje składników

wpływa także

długość kolumny chr.(L), prędkość przepływu fazy ruchomej(u), współ. retencji (k).

Współczynnik retencji jest to

iloraz liczy moli w fazie stacjonarnej i liczby moli w fazie ruchomej

. Im większa wartość

współczynnika retencji tym substancja

dłużej

przebywa w kolumnie chr. Współczynnik retencji można obliczyć na

podstawie zależności:

k = K

lub: k

= K

gdzie: K-współ. Podziału, V

– obj. fazy stacjonarnej, a

– obj. masy adsorbenta w kolumnie

W teorii kinetycznej miarą sprawności kolumny jest

liczba półek teoretycznych N

. podstawowe czynniki decydujące

o sprawności kolumny (wg teorii kinetycznej) to a)

długość kolumny L

, b)

wysokość półki teoretycznej H

. Rodzaj gazu

nośnego

nie wpływa

na sprawność kolumny. Zła sprawność kolumny wyraża się poprzez

poszerzenie (rozmycie) pików

na chromatografie.

Elektrody ciekłą membranową stosuje się w analizie potencjometrycznej. Aktywnym składnikiem takich elektrod
jest tzw.

wymienniacz jonowy (jonofor),

którym może być

anion tetrafenyloboranowy (Ph4B-)

lub

kation np.

czwartorzędowe sole amoniowe.

W Celu zwiększenia selektywności takich elektrod stosuje sie związki makrocykliczne

np.

etery koronowe

jako aktywny składnik membrany. Generowanie potencjału takiej elektrody polega na

reakcji

wymiany jonów na granicach faz: mambrana-roztwór.

Jeśli wartość współczynnika slektywności wynosi 0,001 to oznacza że

1000 krotnie większe

stężenie jonu

przeszkadzającego w stosunku do stężenia jonu głównego wytworzy taki sam potencjał. Czułość elektrod
membranowych dla jonów dwuwartościowych wynosi ok.

59,16/2 mv = 29,58 mv

i jest

mniejszy

niż dla jonów

jednowartościowych. Czułość elektrod zależy od

nachylenia krzywej kalibracyjnej SEM = f(lgA) lub SEM = f(lg a

) lub SEM

= f(pA)

Woltamperogram katodowy związany jest z

redukcją

jonów depolaryzatora. Efektem tego procesu jest wzrost

natężenia prądu elektrycznego

. Pomiar

SEM = f(a) lub SEM = f(pA)

jest podstawą analizy jakościowej. Czynnikiem

zakłócającym pomiar i ograniczającym limit detekcji w polarografii stałoprądowej i woltamperometrii LSV jest

prąd

pojemnościowy.

W celu ograniczenia stosuje się

metody woltamperometrii sinusoidalnej

10. W zależności od charakterystyki napięciowej i sposobu pomiaru prądu wyróżnić można następujące techniki

woltamperometryczne…………… w pomiarach tych, parametrem jakościowym depolaryzatora jest ………………. Lub
…………………………. Parametry tez

zależą

od pH oraz od…………………

NOWAK 1

I. 1. W chrom. adsorpcyjnej fazą stacj. może być ciało stałe (sylikażel) lub ciesz związana z nośnikiem natomiast faza ruchoma to
ciecz lub gaz.

2. w technice chrom. z odwróconymi fazami faza stacj. jest mniej polarna natomiast faza ruch. jest bardziej polarna.

3. w chrom. gazowej obj. retencji składnika zależy od temperatury i czasu retencji, nie zależy od prędkości przepływu fazy
ruchomej.

4. W rozdziale związków łatwolotnych korzystniejszą techniką jest chrom. gazowa natomiast związki wysokowrzące łatwiej
rozdzielić metodą chromatografii cieczowej.

5. jeśli w mieszaninie występują składniki nieznacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejszą techniką
chromatograficzną ich rozdzielenia będzie chromatografia gazowa izotermiczna zaś jej odpowiednikiem w chromatografii
cieczowej jest elucja gradientowa.

6. w chromatografii z odwróconymi fazami rozpuszczalnik mniej polarny ma większą moc elucyjną

7. dla poprawienia rozdzielczości składników o słabej retencji należy użyć rozpuszczalnika o mniejszej sile elucji.

8. liczba półek teoretycznych określa sprawność kolumny i zależy od prędkości przepływu, wymiarów kolumny, rodzaju
wypełnienia i fazy ruchomej.

9. najkorzystniejszą techniką cukrów prostych będzie chromatografia jonowymienna z faza stacjonarną z żywic syntetycznych z
grupami funkcyjnymi jonowymiennymi.

10. związane gr. Jonowymienne kationów maja charakter kwasowy natomiast przeciwjonami mogą być elementy fazy ruchomej

(np. OH

−

11. Mocne kationity charakteryzują się niską wartością pH w rozp. (ruchomej) przykładem takich kationitów są : SO

−

2
3

,PO

−

2
3

12. Postawą rozdziału w chrom. Jonowymiennej jest proces wymiany jonowej , który zależy od niekonwalekcyjnych oddziaływań
elektrostatycznych pomiędzy jonami analitu a centrami

wymiany jonowej w jonicie.

13. podstawa analizy ilościowej w woltamperometri jest pomiar wysokości piku, który na natężenia prądu, który na polarografie
odpowiada wysokości fali.

12. potencjał półfali depolaryzatora zależy od rodzaju elektrolitu i pH, natomiast nie zależy od stężenia.

13. techniki zmiennoprądowe w pomiarach woltamperometrycznych umożliwia zmniejszenie prądu pojemnościowego i tym
samym zwiększenie czułości, obniżenie granicy oznaczalności.

14. elektrody membranowe o większej wartości współczynnika selektywności są mniej selektywne a tym samym gorsze w
oznaczeniach ilościowych.

15. podstawą analizy ilościowej w potencjometrii jest liniowa zależność funkcji SEM= f[A], której nachylenie określa czułość
elektrody jonoselektywnej.

16. maksymalna czułość w pomiarach potencjometrycznych można uzyskać dla elektrody jonoselektywnej przy czym zależy ona
od ładunku jonu.

II. Kalibracja w metodzie ISTD w przypadku gdy: - wzorzec jest oznaczonym skł. Mieszaniny, w celu przygotowania wzorca

dodaje się do znanej ilości próbki znane ilości wzorca a

, którymi jest oznaczany skł. Wykonuje się chromatograf wzorca i

wyznacza krzywa kalibracyjną:

)

(

∆

gdzie a

- ilość dodanego skł.[

g /

], -powierzchnia piku odpowiadająca

danej ilości skł. i. na podstawie krzywej kalibracyjnej oblicza się bezwzględny współczynnik

Z którego następnie obl. Się zawartość skł. W próbce badanej. - w przypadku kalibracji o wzorzec, który nie jest oznaczanym
skł. Krzywa kalibracyjna wyznacza się na podstawie chromatografów próbki lub próbek kalibracyjnych. Próbkę kalibracyjna

przygotowuje się przez dodanie do znanej ilości agalitu x

znanej ilości wzorca x

. Opracowuje się krzywa kalibracyjną i

wyznacza względny współ. Odpowiedzi RRF

. Następnie przygotowuje się próbkę badana przez /(anodowych [NIE]) fal

dodanie do oznaczonego skł. Znanej ilości wzorca i wykonuje się chromatogramie. Zawartość skł. X

w próbce oblicza się na

podstawie równania:

Gdzie: - względny współ. Odpowiedzi, - pow. Pików wzorca oraz skł. w próbce, - zawartość wzorca w badanej
próbce,

- zawartość skł. w próbce.

III. SELEKTYWNOŚĆ – (współ. Rozdzielenia)

- czas retencji sub. A i B,

- współ. Retencji sub. A i B,

charakteryzuje względny rozdział skł. mieszaniny w danym układzie chromatograficznym ( zdolność układu chrom. Dla

rozdzielania skł. mieszaniny). Zależy od termodynamicznych własności układu, rodzaju fazy stacjonarnej i ruchomej. Dla K2>K1

im większa wartość

tym lepsze rozdzielenie skł. mieszaniny.

SPRAWNOŚĆ kolumny- mierzy się dla każdej sub. Liczba półek teoretycznych N w kolumnie. Po przebyciu przez próbke pewnej

drogi w kolumnie rozkład jej stęż. W wycieku ma kształt krzywej GAUSSA. Ochylenie standardowe tego piku

(w jednostkach

czasu) powiązane jest z liczba półek N zależnością :

w- szerokość piku Gaussowskiego, a – współ. Proporcjonalności.

Sprawność kolumny zwiększamy przez zwiększenie jej długości. ROZDZIELCZOŚĆ – rozdzielczośc pików można określić
na podstawie chrom. Z zależności:

Gdzie: - sprawność termodynamiczna, - sprawność kolumny związana z poszerzaniem piku. Rozdzielczość kolumny
można zwiększyć poprzez zwiększenie współ. Podziału, zwiększenie selektywności lub zwiększenie sprawności kolumny.

NOWAK 2

I. 1. W chrom. Podziałowej fazą stacjonarną może być ciecz natomiast faza ruchoma to ciecz lub gaz.

2. w technice chrom. izokratycznej faza ruchoma stanowi heksan/CCl4 lub dioksan/CH2Cl2 i metanol z wodą.

3. w chrom. Gazowej czas retencji skł. Można zwiększyć przez obniżenie temp. kolumny lub zmniejszenie prędkości przepływu
fazy ruchomej.

4. w rozdziale związków wysokowrzących korzystniejsza technika jest chrom. Cieczowa, natomiast związki niskowrzące łatwiej
rozdzielić metodą chrom. Gazowej.

5. jeśli w mieszaninie występują skł. niepolarne i średniopolarne to najkorzystniejsza techniką chrom. dla ich rozdzielenia będzie
chrom. z odwróconymi fazami, natomiast związki bardziej polarne można oznaczyć metodą chrom. prostej.

6. w chromatografii z odwróconymi fazami mniej polarny ma większa moc elucyjną.

7. dla poprawienia rozdzielczości skł. o dużej retencji należy użyć rozpuszczalnika o mniejszej sile elucji.

8. wysokość równoważna półce teoretycznej określa sprawność kolumny i zależy od parametrów geometrycznych kolumny,
prędkości przepływu oraz rodzaju wypełnienia.

9. najkorzystniejszą techniką analizy aminokwasów będzie chromatografia jonowymienna z fazą stacjonarną żywice
jonowymienne.

10. związane grupy jonowymienne kationitów mają charakter kwasowy, natomiast przeciwjonami mogą być elementy fazy
ruchomej(np. OH).

11. mocne anionity charakteryzują Się wysoką wartością pH w rozpuszczalniku ( w fazie ruchomej) przykładami takich anionitów
są:

12. ilościową miara powinowactwa analitu do żywicy jonowymiennej jest współ. Selektywności, który zależy od rodzaju fazy
stacjonarnej.

13. polarogram katodowy związany jest z redukcją jonów depolaryzatora efektem tego procesu jest wzrost natężenia prądu
przez fazę ruchomą.

14. elektrody platynowe umożliwiają badanie anodowych fal polarograficznych w obszarze potencjałów niższych, natomiast
elektrody rtęciowe w obszarze potencjałów wyższych.

15. w polarografii stałoprądowej prąd szczątkowy jest addytywną wielkością do prądu dyfuzyjnego, dlatego w celu jego
ograniczenia stosuje się elektrolit podstawowy.

16. wysoka wartość współ. Selektywności oznacza, że elektroda membranowa jest mniej selektywna a tym samym gorsza w
oznaczeniach ilościowych.

17. czułość elektrody jonoselektywnej to zmiana SEM towarzysząca zmianie aktywności jonu lub nachylenia krzywej kalibracyjnej
SEM = f[A].

18. dla kationów jednowartościowych czułość pomiarów ilościowych jest największa.

II. Współczynnik odpowiedzi

Współczynnik korekcyjny sub. Jest liczba przez którą należy pomnożyć powierzchnię piku, aby otrzymana i skorygowana wartość
była wprost proporcjonalna do masy sub. Konieczność stosowania współ. Korekcyjnych wynika z faktu, że różne detektory
reagują różnym sygnałem na obecność określonych sub. Zatem wzajemne stosunki powierzchni poszczególnych pików nie
odpowiadałyby wzajem stosunkom ilościowym związków znajdujących się w badanej próbce, dlatego wprowadzono współ.
Korekcyjny, który pozwala na wzajemne porównanie powierzchni pików analizowanych mieszanin. Oblicza się go ze wzoru:

- masa wzorca, - masa oznaczonego skł., - pow. Piku oznaczonego skl., - pow. Piku wzorca. Bezwzględny współ.
Odpowiedzi jest stosowany, gdy wzorcem jest oznaczany skł. mieszaniny. Względny współ. Odpowiedzi jest stosowany w
przypadku gdy wzorzec nie jest oznaczanym skł. mieszaniny.

III. Funkcja opisuje zależność potencjału elektrody jonoselektywnej od stężenia

Jest to charakterystyka elektrody jonoselektywnej.

e- potencjał formalny badanej elektrody.

Z wykresy można odczytać nachylenie charakterystyki elektrody, czyli wartość parametru S (czułość). Wartość tego parametru
informuje nas o tym o ile i w jakim kierunku zmieni się potencjał elektrody przy 10-krotnym wzroście stęż. Oznaczanych jonów.

Im większa jest wartość bezwzględna S tym lepsza i bardziej czuła jest dana elektroda. Współ. selektywności K

jest to stała,

która mówi nam ile razy stęż. Jonu zakłucającego (B)musi być większe od stęż. Oznaczanego (A) , aby potencjał przez niego
wywołany była tak duży jak potencjał wywołany przez jon oznaczany.

Im większa wartość K

tym mniej selektywna jest elektroda. Mała wartość współ. Oznacza dużą selektywność elektrody

dla oznaczonego jonu A w obecności przeszkadzającego jonu B. Czułość S elektrody jonoselektywnej to nachylenie krzywej
kalibracyjnej SEM= f[A]:

NOWAK 3

TAK lub NIE

1. W chrom absorpcyjnej rozdział skł mieszaniny następuje na skutek różnic w ich współczynnikach podzału pomiędzy dwie fazy
ciekłe. (NIE.)

2. Objętość retencji danego skł. zależy od prędkości przepływu fazy ruchomej.( NIE.)

3. selektywność układu chrom. to iloraz zredukowanych czasów retencji dwóch kolejno eluowanych z kolumny
chromatograficznej. (TAK).

4. W chrom. gazowej jedynie rodzaj fazy stacjonarnej wpływa na skuteczność rozdziału. (TAK)

5. jeśli w mieszaninie występują składniki znacznie różniące się temp. wrzenia to najkorzystniejsza technika chrom. dla ich
rozdzielania będzie z programowaniem temp. (T)

6. w chroma. Z odwróconymi fazami rozpuszczalnik o większej polarności ma większa moc elucyjną. (NIE)

7. najbardziej powszechnym detektorem w chromatografii cieczowej jest katarometr. (NIE)

8. w chromatografii cieczowej temp. kolumny (zmiana) może być stosowana do kontroli retencji skł. mieszaniny. (NIE)

9. W chrom. gazowej rodzaj gazu nośnego nie ma wpływu na czas retencji skł. mieszaniny. (TAK)

10. Najkorzystniejszym detektorem dla analizy węglowodorów jest detektor płomieniowo jonizacyjny. (TAK)

11. natężenie granicznego prądu dyfuzyjnego zależy od stężenia

Polarograficznych w większym obszarze potencjałów w porównaniu do elektrod rtęciowych. (TAK)

13. Technika TAST umożliwia zwiększenie rozdzielczości oznaczeń woltamperometrycznych.(NIE)

14. W Chromatografii gazowej czas retencji skł. można zwiększyć zwiększając/ (zmniejszając [TAK]) temp. kolumny. (NIE)

15. Martwa objętość retencji nie zależy od objętości cewki detektora. (NIE)

16. jeśli w mieszaninie występują skł. znacznie różniące się polarnością to najkorzystniejsza technika dla ich rozdziału będzie
Lucja gradientowa. (TAK)

17. W chrom. z odwróconymi fazami rozp. Mniej polarny ma większa moc elucyjną (TAK)

18. najbardziej powszechnym detektorem w chrom. gazowej jest detektor płomieniowo – jonizacyjny (TAK)

19. W chrom. gazowej zmiana temp. kolumny nie ma wpływu na sprawność termodynamiczna kolumny. (NIE)

20. W chrom. gazowej rodzaj gazu nośnego nie ma wpływu na czas retencji skł. mieszaniny (TAK)

21. potencjał rozkładczy depolaryzatora nie zależy od jego stęż. W elektrolicie (NIE)

22. Technika próbkowania umożliwia zmniejszenie prądu pojemnościowego (TAK)

23. najwolniejszy proces decydujący o wartości granicznego prądu dyfuzyjnego zależy od potencjału elektrody a nie zależy od
stęż. Elektroaktywnej sub. , temp., lepkości elektrolitu (NIE)

24.elucja gradientowa polega na zastosowaniu dwuskładnikowych faz ruchomych (NIE)

25. zmiana temp. kolumny chrom. cieczowej nie wpływa na sprawność termodynamiczną kolumny (TAK)

26. w chrom. gazowej czas retencji skł. można zwiększyć obniżając temp. kolumny lub zmniejszając prędkość przepływu fazy
ruchomej.

27. objętość retencji danego skł. zależy od temp. nie zależy natomiast od prędkości przepływu fazy ruchomej.

28. jeśli w mieszaninie występują skł. nieznacznie różniące się temp. wrzenia najkorzystniejsza technika chrom. gazowej dla ich
rozdzielenia będzie chrom. izotermiczna, zaś jej odpowiednikiem w chrom. cieczowej elucja izokratyczna.

29. ze względu na kierunek zmian natężenia prądu dyfuzyjnego falę katodową nazywa się fala dodatnią zaś falę anodową
ujemną.

30. depolaryzator w nieodwracalnych procesach elektrodowych ma potencjał półfali utleniania bardziej dodatni w stosunku do
potencjału półfali procesów odwracalnych.

II. Dopasuj:

11. zależność czasu retencji od prędkości przepływu fazy ruchomej, dł. Kolumny, współ. Podziału i współ. Retencji

KOZIOŁ 1

I. 1. W spektroskopi absorpcyjnej energia jest przekazywana od: elektronów do atomów

2. Jaki jest związek pomiędzy długością fali i energią promieniowania: są do siebie odwrotnie proporcjonalne.

3. spektroskopia absorpcyjna w UV-Vis wykorzystuje światło głównie do badania przejść : elektronowych w cząsteczkach
związków chemicznych.

4. najczęściej stosowanym źródłem promieniowania ciągłego w spektroskopi absorpcyjnej UV-Vis są: lampy deuterowa i
wolframowa.

5. atomowa spektroskopia emisyjna AES wykorzystywana jest do oznaczenia : pierwiastków w próbkach stałych i ciekłych.

6. płomień palnika gazowego , wyładowania elektryczne lub źródła plazmy wysoko temp. są używane w AES: wzbudzenia
atomów oznaczonego pierwiastka.

7. lampa z katodą wnękową jest: źródłem światła w wąskich przedziałach dł. Fali.

8. przeznaczeniem płomienia spektroskopii AAS jest:: odparowanie rozp. I atomizacja cząsteczek agalitu.

9. jaka właściwość jąder atomowych jest wykorzystywana do otrzymania sygnału NMR: spin jądra

10. jak specjalnie nazywa się częstotliwość z jaką spin jądra wykonuje precyzję w zewnętrznym polu magnetycznym:
częstotliwość Lrmora

II. Odchylenie standardowe:

III. Skręcalność właściwa (stężenie)

IV. a)Przedział ufności wartości pomiarowej to zakres wartości określany względem średniej z wykonanych pomiarów, w którym
wartość rzeczywista znajdzie się z dużym prawdopodobieństwem.

b) proces analityczny to zespół działań, które realizowane w kolejnych etapach zmierzają do uzyskania informacji o obiekcie
badań, optymalnych z punktu widzenia rozwiązania postawionego problemu analitycznego.

c) materiał certyfikowane to materiały odniesienia zaopatrzone w świadectwa jakości wystawione m.in. na podstawie wcześniej
uwiarygodnionych procedur pomiarowych. Służą do uwiarygodnienia stosowanej procedury oznaczenia badanego materiału. D)
miareczkowanie spektrofotometryczne polega na zastosowaniu pomiarów spektroskopowych do określenia punktu końcowego
miareczkowania na podstawie krzywej zmian A=f(Vt).

e) Globar, włókno Nenrnsta, spiek Al2O3 to typowe elementy źródła promieniowania podczerwonego w spektroskopi
adsorpcyjnej w zakresie 0,7-1000 um .

f)w przypadku spekt. IR próbki stałe mogą być po rozdrobnieniu zmieszane z KBr i sprasowane wdepolaryzatora (TAK).

12. Elektrody platynowe umożliwiają badanie katodowych postaci pastylek, które umieszcza się w komorze pomiarowej
przyrządu, w celu sporządzenia widma. Jeśli sub. Badana jest mało polarna można ja utrzeć na pastę z olejem parafinowym, co
nazywa się techniką zawiesiny w nujolu.

g) siatka dyfrakcyjna jest pokryta szeregiem nacięć leżącej bardzo blisko siebie w stałej odległości. To urządzenie jest najczęściej
wykorzystywanym elementem dyspersyjnym monochromatora. Typowy układy monochromatorów z siatką dyfrakcyjną to
układy: Czarnego-Turnera, Eberta, Littrowa, Rolanda.

h) metoda normalizacji wewnętrznej może być zastosowana do oznaczeń ilościowych na podstawie widma H-NMR jeśli
wszystkie skł. badanej próbki dają sygnały (pasma) rezonansowe.

i) metoda porównania z wzorcem to często stosowana metoda wzorcowania układu pomiarowego dla potrzeb oznaczeń
ilościowych metodami spektroskopii adsorpcyjnej. J) podstawa oznaczeń ilościowych metodami spektroskopii adsorpcyjnej jest

prawo Lamberta- Beera , które określa związek pomiędzy absorpcją promieniowania a stęż. Oznaczonego składnika, według
zależności A=abc. Gdzie a – właściwy współ. Absorpcji, c- stęż., b- grubość warstwy absorbującej, A- absorbancja.

UV-Vis pochodzących od przejść n -

ulega przesunięciu do obszaru fal krótszych wraz ze wzrostem polarności rozp.: TAK.

5. Emisja atomowa zachodzi w skutek przejść z wysokich poziomów energii w źródle ICP atomy uzyskuja energię; absorbując
prom. Pochodzące od plazmy; wskutek zderzeń z innymi atomami i jonami w plaźmie.

6. porównując spektroskopię emisji atomowej z absorpcyjną główną zaleta AES jest możliwość równoczesnego oznaczenia wielu
pierwiastków.

7. celem etepu spopielenia w kuwecie grafitowej podczas analizy spektroskopi AAS jest: mineralizacja cząsteczek organicznych
w badanej próbce.

8. jedna z głównych zalet atomizera elektrotermicznego w postaci kuwety grafitowej jest to, ze: wymaga bardzo niewielkich
ilości badanego materiału.

9. jaki jest związek pomiędzy natężeniem zewnętrznego pola magnetycznego B i częstością Vl w spektroskopii NMR: VL~

∗

10. Relaksacja spinowo spinowa polega na przekazaniu energii wzbudzonych jąder: innym jądrom.

II. Rozkład Gaussa jest zwykle stosowany do opisu błędów serii pomiarowych nazywa się go także rozkładem normalnym błędów
pomiarowych.

B) materiały odniesienia to materiały o składzie podobnym do analizowanej matrycy, zawierające analit w znanej ilości. Służą do
uwiarygodnienia stosowanej procedury oznaczenia materiału.

c) najczęściej stosowanym źródłem prom. Ciągłego w zakresie nadfioletu jest lampa deuterowa a w zakresie widzialnym lampa
wolframowa-halogenowa.

d) Globar jest jednym z podstawowych źródeł prom. Podczerwonego w spekt. IR.

Globar jest jednym z typowych źródeł promieniowania podczerwonego w spektroskopii absorpcyjnej w zakresie podczerwieni
(IR)

E) W przypadku spektroskopii w IR próbki ciekłe mogą być umieszczone pomiędzy płytkami z NaCl lub KBr w celu uzyskania
widma. Jeśli roztwór wykazuje dostatecznie dużą lepkość , może być naniesiony na płytkę NaCl, co nazywa się technika
cienkiego filmu.

f) krzywa kalibracyjna to wykres przedstawiający zależności wartości pomiarowych od wartości stężenia próbek standardowych .

g) podstawa oznaczeń ilościowych w spekt. Emisyjnej jest równanie Lomakina – Scheibego, która określa związek pomiędzy

natężniem emitowanego prom. A stężeniem oznaczonego składnika według zależności I = ac

, a- parametr opisujący warunki

wzbudzenia, b-zalezy od stęż. I charakteryzuje samoabsorpcję, c- stęż., I- natężenie emitowanego promieniowania.

V. ICP

W met. ICP źródłem wzbudzenia jest plazma argonowa, wytworzona w specjalnie skonstruowanym palniku plazmowym.
Gazowy argon przepływa przez rurą kwarcową, która jest otoczona w górnej części cewk indukcyjną połączoną z generatorem
częstości radiowej. Do utworzenia plazmy wytwarza się „ elektrony zaszczepiające” poprzez krótkotrwałe wyładowania.
Powstałe prądy generuja drgające pole magnetyczne, które indukuje przepływ elektronów nazywany prądem wirowym.
Elektrony są przyspieszane napotykają opór w przepływie i wytwarza się ciepło Joulea. Powstają plazmy. Próbka w gorącej
plaźmie rozpada się na atomy, które ulegają wzbudzeniu i emituja pochłonięta energię w postaci prom. Elektromagnetycznego.

KOZIOŁ 2

I. 1. która z wymienionych metod spektroskopowych nie wymaga prom. Wzbudzającego: rozproszeniowa.

2. która z wymienionych metod spektroskopowych wymaga zachowania energii: wszystkie wyżej wymienione.

3. spektroskopia absorpcyjna Uv-Vis związków organicznych dotyczy zwykle przejść: n -

oraz

* UV-Vis pochodzących

od przejść n -