Inne nazwy
kwas butanokarbonowy, kwas 1-butanokarbonowy, kwas n-butanokarbonowy, kwas
pentanowy, kwas pentylowy, kwas n-pentylowy, kwas propylooctowy, kwas n-wale-
rianowy
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 34
Wywo∏uje oparzenia
Symbole S
(S 1/2
Przechowywaç w zamkni´ciu i poza zasi´giem dzieci)
S 26
W przypadku zanieczyszczenia oczu przemyç natychmiast du˝à iloÊcià
wody, zwróciç si´ o pomoc lekarskà
S 36
Nosiç odpowiednià odzie˝ ochronnà
S 45
W przypadku awarii, lub jeÊli poczujesz si´ niezdrowo, skonsultuj si´ z leka-
rzem (jeÊli mo˝liwe, poka˝ etykiet´)
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
³ 10
C
34
5
£ c < 10
Xi
36/37/38
Kwas walerianowy
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 1
Lipiec 2001
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 109-52-4
Nr indeksu: 607-143-00-3
Nr wg ONZ: 3265
Nr wg EINECS: 203-677-2
1975
Kwas walerianowy
Wzór chemiczny: C
5
H
10
O
2
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Ostrze˝enie
przed substancjami
˝ràcymi
C
substancja
˝ràca
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: —
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy II;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,10 g/m
3
(strumieƒ masy
³ 2 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: A III
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa 8, cyfra 40 b, numer zagro˝enia 80
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 229
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: tak
Ârodki bezpieczeƒstwa
Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç stale szczelnie zamkni´te. Odsysaç w miejs-
cach odbioru lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia. Unikaç
bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. Pracowaç w dopasowanej
odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stosowaç filtr dla gazów typu A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu: natychmiast podaç do inhalacji Dexamethason w sprayu (Auxiloson,
Pulmicort). Poszkodowanemu zapewniç spokój i Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà.
Po kontakcie ze skórà ska˝one partie skóry natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià
wody z myd∏em. Za∏o˝yç sterylny opatrunek. Skierowaç do dermatologa. Po ska˝eniu
oczu oczy natychmiast dok∏adnie (15 min.) przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy
szeroko rozwartych powiekach (czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kon-
taktowe). Konieczna wizyta kontrolna u okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç
jam´ ustnà, a nast´pnie obficie popiç wodà. Konieczna pomoc lekarska. Unikaç
wymiotów. Usunàç natychmiast zabrudzone cz´Êci odzie˝y. W razie zagro˝enia utratà
ÊwiadomoÊci poszkodowanego po∏o˝yç i odtransportowaç do lekarza w stabilnej pozycji
bocznej. W razie potrzeby zastosowaç sztuczne oddychanie. Udzielajàc pomocy
zwracaç uwag´ na w∏asne bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Zagro˝ony teren zamknàç w kierunku z wiatrem. W przypadku po˝aru wi´kszej iloÊci
ostrzec pobliskich mieszkaƒców. Rozlany/rozsypany produkt nie obj´ty jeszcze po˝a-
rem pokryç pianà. Pojemniki obj´te po˝arem gasiç obfitym strumieniem rozpryskiwanej
wody. Istnieje niebezpieczeƒstwo p´kania (rozrywania) pojemników.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Ma∏e iloÊci produktu mo˝na równie˝ rozcieƒczyç wodà i sp∏ukaç. Zniszczyç w przystoso-
wanej do tego celu instalacji spalania lub post´powaç jak z odpadami specjalnymi.
Kwas walerianowy
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Kwas walerianowy
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 3
Lipiec 2001
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze: produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych, w razie rozsypania/
wycieku wi´kszych iloÊci produktu, zdjàç warstw´ gleby i dostarczyç do
odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci zwalczaç pianà odpornà na alkohole, strumieniem rozpryskiwanej
wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, rozpryskiwanà wodà, CO
2
. Dru˝yny po˝arnicze
nale˝y wyposa˝yç w aparaty oddechowe niezale˝ne od otaczajàcego powietrza. Prace
zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w aparatach oddechowych.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Kwas walerianowy jest bezbarwnà, ruchliwà cieczà o nieprzyjemnym zapachu.
Masa molowa:
102,133 g/mol
Temperatura zap∏onu (cc):
ok. 96 °C
Temperatura topnienia:
-33,6 °C
Temperatura samozap∏onu:
ok. 360 °C
Temperatura wrzenia:
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
przy 1013 mbar
186,35 °C
w 20 °C
dobrze rozpuszczalny
G´stoÊç:
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
w 20 °C
0,9391 g/cm
3
miesza si´ z etanolem i z eterem
Próg zapachowy:
0,0026 mg/m
3
St´˝enie nasycenia:
w 20 °C
1,05 g/m
3
Pr´˝noÊç par:
w 30 °C
2,15 g/m
3
w 20 °C
0,25 mbar
w 50 °C
7,98 g/m
3
w 30 °C
0,53 mbar
w 50 °C
2,1 mbar
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
1 mg/m
3
= 0,24 cm
3
/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç par
1 cm
3
/m
3
= 4,25 mg/m
3
(powietrze = 1):
3,53
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
Reakcje z innymi substancjami
Reaguje z substancjami zasadowymi, tworzà si´ sole (wydziela si´ ciep∏o).
Zagro˝enia dla zdrowia
Kwas walerianowy dzia∏a ˝ràco na skór´ i b∏ony Êluzowe, powodujàc wiele groênych dla
zdrowia skutków, takich jak trudno gojàce si´ oparzenia, zm´tnienie rogówki, obrz´k
p∏uc, oparzenia w jamie ustnej, prze∏yku i przewodzie pokarmowym, niedomagania
uk∏adu ˝o∏àdkowo-jelitowego.
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Numer w katalogu substancji
Klasa zagro˝enia wody:
1
zagra˝ajàcych wodzie:
—
Numer kodu odpadów:
070108
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
1
Choroby zawodowe: BK 1312, 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
2
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 22, 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikaliów, punkt: 5
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikaliów: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, mysz)
600 mg/kg
LD.
50
(iv., mysz)
1290 mg/kg
LD
50
(sc., mysz)
3590 mg/kg
LC
50
(inhal., mysz)
4100 mg/m
3
(2h)
Wskazówki dla lekarzy
Symptomy: oparzenia skóry, konjuktivitis (zapalenie spojówki), zm´tnienie rogówki,
sk∏onnoÊç do kaszlu, podra˝nienie dróg oddechowych, obrz´k p∏uc, oparzenia w jamie
ustnej, prze∏yku i przewodzie pokarmowym, tworzenie si´ strupów, niedomagania
uk∏adu ˝o∏àdkowo-jelitowego. Dzia∏a ˝ràco na skór´ i b∏ony Êluzowe. Post´powanie:
Stosowaç odtrutki w zale˝noÊci od objawów. Podawaç dexamethason. Nale˝y kontro-
lowaç stan rannego, któremu zagra˝a obrz´k p∏uc.
Zastosowanie
Do otrzymywania estrów ni˝szych alkoholi wykorzystywanych do syntezowania
zapachów owocowych oraz kompozycji perfumeryjnych. Jako czynnik ekstrakcyjny dla
witaminy B 12.
Kwas walerianowy
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1975 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.