Identyfikacja bakterii na 

podstawie właściwości 

biochemicznych 

 

dr Magdalena Rzewuska 

Każdy szczep bakteryjny cechuje się zdolnością do 
przeprowadzania określonych reakcji biochemicznych 
(co związane jest z wytwarzaniem odpowiednich 
enzymów)  – ma charakterystyczny profil aktywności 
biochemicznej. 
 
Poszczególne rodzaje i gatunki bakterii mają różne 
profile aktywności biochemicznej. 
 
Zatem badając aktywność biochemiczną 
wyizolowanego szczepu bakteryjnego można go 
zidentyfikować do rodzaju lub też do gatunku na 
podstawie uzyskanego profilu reakcji. 

W badaniach tych (tzw. próbach biochemicznych) oznacza się 
różne właściwości bakterii, m.in.: 
 
• Zdolność do wykorzystywania cytrynianu jako jedynego źródła 
węgla (podłoże Simmonsa) 
 
• Rozkład związków azotowych np.: 
 
- 

próba na wytwarzanie żelatynazy  

- 

próba na wytwarzanie kazeinazy 

- 

próba na wytwarzanie ureazy  

  

(podłoże Christensena) 

- 

próba na wytwarzanie indolu z tryptofanu 

- 

próba na wytwarzanie siarkowodoru  

  

(podczas rozkładu aminokwasów zawierających siarkę) 

- 

próba na zdolność redukcji azotanów do azotynów 

- 

próba na dezaminację tryptofanu (lub innych aminokwasów) 

- 

próby na dekarboksylację różnych aminokwasów 

• Rozkład węglowodanów np.: 
 
- 

zdolność do fermentacji różnych cukrów 

- 

zdolność do wytwarzania acetoiny z glukozy  

  

(próba Voges-Proskauera - VP) 

- 

zdolność do kwaśnego rozkładu glukozy  

  

(próba z czerwienią metylową – MR) 

 
• Zdolność do wytwarzania różnych enzymów np.: 
 
- 

próba na wytwarzanie katalazy 

- 

próba na wytwarzanie oksydazy cytochromowej 

- 

próba na wytwarzanie fosfatazy alkalicznej 

- 

próba na wytwarzanie różnych lipaz 

Oznaczenia właściwości biochemicznych można 
wykonywać metodami klasycznymi lub przy użyciu 
mikrotestów (metody automatyczne). 

Przykład oznaczeń metodami klasycznymi – tzw. szereg biochemiczny 
do identyfikacji pałeczek Enterobacteriaceae 

Przykładem mikrotestów mogą być  systemy identyfikacji 

bakterii firmy bioMeriéux np.: 

 
API 20 E, ID 32 E, rapid ID 32 E - dla bakterii z rodziny 

Enterobacteriaceae 

 
API 20 NE - 

dla gramujemnych pałeczek niefermentujących 

 
API 20 A  - dla bakterii beztlenowych 
 
API 20 STREP i rapid ID 32 STREP  - 

dla paciorkowców 

 
API STAPH i ID 32 STAPH  - 

dla gronkowców 

 
API Coryne -  

dla maczugowców 

 
API ZYM - 

do dodatkowego oznaczania aktywności 

enzymatycznej różnych bakterii. 

Przykład oznaczenia przy użyciu API STREP 

Przykład oznaczenia przy użyciu API CORYNE 

Sposób wykonania testu API 20E 

Tabela odczytu API 20E 

Tabela odczytu API 10S