205_721205_spawacz_metoda

Spis tre

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

2. Opis zawodu ...............................................................................

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

powania zawodu .............................................................

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

dzia

pracy, zagro

enia, organizacja pracy) ............................

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie.............................................................

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych

i metali nie

elaznych (blach i rur) spoinami pachwino-

wymi Kz1.......................................................................... 10

3.2. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych

i nie

elaznych (blach) spoinami czołowymi Kz2 ............. 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13

5. Słownik ....................................................................................... 14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

721205 Spawacz metod

MIG

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

lnicy (w Mi

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 2).

Grupa elementarna 7212 – Spawacze i pokrewni (w Mi

dzynarodo-

wym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie
7212 Welders and flamecutters).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ci (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 25. Produkcja metalo-
wych wyrobów gotowych z wył

czeniem maszyn i urz

dze

, Gru-

pa 25.1. Produkcja metalowych elementów konstrukcyjnych, 25.2.
Produkcja zbiorników, cystern i pojemników metalowych, 25.9.
Produkcja pozostałych wyrobów metalowych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 5 przedsi

biorstwach (du

e – 1, małe − 2, mikro − 2, w tym produk-

cyjne − 3, usługowe − 2), przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Marek Ma

ka – AUTO-TECH w Warszawie,

•

Piotr Cymanowski – Zespół Kształcenia Zawodowego w Tcze-

wie,

•

Grzegorz Bartczak – Zakład Produkcyjno-Handlowo-Usługowy

BART-STAL w Zgierzu,

•

Mariusz Szyma

czak – Zespół Szkół Samochodowych w Rado-

miu.

Ewaluatorzy:

•

Daniel Kuc – TÜV SÜD Polska Sp. z o.o. w Chorzowie,

•

Monika Mazur – Studium Doskonalenia Kadr O

wiatowych w Ra-

domiu.

Recenzenci:

•

Jacek Słania – Politechnika Cz

stochowska w Cz

stochowie,

•

Małgorzata Gadomska – O

rodek Doskonalenia Kadr Stowarzy-

szenia In

ynierów i Techników Polskich w Szczecinie.

Komisja Bran

owa (zatwierdzaj

ca):

•

Jan Plewniak(Przewodnicz

cy) – Zarz

d Główny Sekcji Spawal-

niczej SIMP w Cz

stochowie,

•

Jacek Buława – przedstawiciel pracodawców, Linde Gaz Polska

Sp. z o.o. w Krakowie,

•

Aleksander Niedziela – Regionalna Izba Gospodarcza Pomorza

w Gda

sku,

•

Romuald Wojtkowiak – Federacja Zwi

zków Zawodowych Meta-

lowcy w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

08.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Spawacz metod

MIG ł

czy elementy konstrukcyjne w osłonie ga-

zów ochronnych, wykorzystuj

c ciepło łuku elektrycznego.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

powania zawodu

Spawacz metod

MIG jest zawodem technicznym o charakterze

produkcyjnym. Wykonuje ł

czenie metalowych elementów konstrukcji

i instalacji technologicznych. Ponadto wykonuje spawanie punktowe
i przerywane. Organizuje i obsługuje stanowisko pracy dobieraj

urz

dzenia, sprz

t i osprz

t spawalniczy, narz

dzia

lusarskie, wypo-

enie przeciwpo

arowe i sprz

t ochrony osobistej. Czyta i stosuje

dokumentacj

techniczn

(Instrukcje technologiczne spawania). Stosu-

je  przewidziane  w  dokumentacji  spawalniczej  materiały  podstawowe
i dodatkowe.  Przygotowuje  elementy  do  spawania  przez  oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopasowanie i sczepianie. Utrzymuje parametry
procesu  spawania.  Zachowuje  wła

ciw

kolejno

ść

spawania elemen-

tów konstrukcji i spawania w toku monta

u. Ocenia jako

ść

wykonanych

spoin i usuwa niezgodno

ci spawalnicze. Odpowiada za jako

ść

wyko-

nanych zł

czy spawanych oraz prawidłow

i bezpieczn

obsług

sta-

nowiska spawalniczego, organizowanego w ró

nych warunkach pracy.

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

dzia pracy, zagro

enia, organizacja pracy)

Spawacz metod

MIG obsługuje: półautomaty spawalnicze

z uchwytem spawalniczym prowadzonym r

cznie, butle z gazami tech-

nicznymi (osłonowymi) i zamontowanym na nich osprz

tem oraz u

ywa

narz

dzi

lusarskich. Stanowiska pracy spawacza metod

MIG wyst

puj

w spawalniach, halach produkcyjnych i remontowych, zapleczach

technicznych i konserwacyjnych zakładów produkcyjnych i usługowych,
budynkach mieszkalnych, obiektach publicznych, na terenach budów,
a tak

e na wolnym powietrzu. W procesie spawania metod

MIG wy-

puj

zagro

enia dla zdrowia spowodowane: promieniowaniem nad-

fioletowym, widzialnym i termicznym łuku spawalniczego, polem elek-
tromagnetycznym, pyłami i dymami spawalniczymi, pr

dem elektrycz-

nym, gazami spawalniczymi, a tak

e warunkami atmosferycznymi. Nie-

prawidłowe zabezpieczenie przeciwpo

arowe stanowiska pracy i nie-

wła

ciwa obsługa sprz

tu spawalniczego stwarzaj

zagro

enie po

rowe. Prace spawalnicze (poza remontami i du

ymi inwestycjami) s

prowadzone w systemie jedno- lub dwuzmianowym. Spawacz metod

MIG bezpo

rednio odpowiada za prawidłowe i bezpieczne wykonywa-

nie powierzonych prac.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Do pracy w zawodzie spawacza metod

MIG kwalifikuj

osoby

zdrowe i sprawne ruchowo. Specyfika zawodu wymaga uzdolnie

tech-

nicznych, oraz predyspozycji do czynno

ci manualnych, polegaj

cych

na  długotrwałym  i  dokładnym  powtarzaniu  takich  samych  ruchów
uchwytem  spawalniczym,  z  zachowaniem  w  tym  czasie  odpowiedniej
pozycji  r

ki. Bardzo wa

na jest zdolno

ść

koncentracji na wykonywa-

nych czynno

ciach. Praca w tzw. pozycjach wymuszonych wi

ąż

e si

z bardzo du

ym wysiłkiem fizycznym. W zawodzie tym niezb

dny jest

dobry wzrok, ze wzgl

du na konieczno

ść

odró

niania barw oraz dobry

słuch. Dopuszczalna jest korekta wzroku soczewkami.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie

Zawód spawacza metod

MIG mo

na uzyska

w pozaszkolnych

formach szkolenia zawodowego – na kursach zawodowych. Warun-
kiem uczestnictwa w szkoleniach jest posiadanie wykształcenia gimna-
zjalnego, dobry stan zdrowia fizycznego i psychicznego potwierdzony

wiadectwem lekarskim oraz uko

czenie 18 roku

ycia. Spawacz powi-

nien uczestniczy

w kursach zawodowych organizowanych przez

rodki szkoleniowe. Prace spawalnicze mog

wykonywane przez

osoby posiadaj

ce "Za

wiadczenie o uko

czeniu szkolenia", "

wiadec-

two egzaminu spawacza" lub "Ksi

ąż

eczk

spawacza", wystawione

w trybie okre

lonym w odr

bnych przepisach oraz Polskich Normach.

Uprawnienia spawacza MIG weryfikowane s

co 2 lata.

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Szkolenia spawaczy metod

MIG według europejskiego systemu

kształcenia spawaczy s

realizowane na trzech poziomach: poziom 1 –

Spawacz metod

MIG blach i rur spoin pachwinowych, poziom 2 –

Spawacz metod

MIG blach spoinami czołowymi, poziom 3 – Spawacz

metod

MIG rur stalowych spoinami czołowymi.

Po uko

czeniu kursu na poziomie 1 i zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego

– uzyskuje si

uprawnienia do spawania metod

MIG blach i rur stalo-

wych spoinami pachwinowymi. Po uko

czeniu kolejnego, kursu i zdaniu

egzaminu kwalifikacyjnego – uzyskuje si

uprawnienia do spawania

metod

MIG blach stalowych spoinami czołowymi oraz metali nie

ela-

znych. Kurs na poziomie trzecim potwierdzony pozytywnym wynikiem
egzaminu kwalifikacyjnego – daje uprawnienia do spawania metod

MIG rur stalowych spoinami czołowymi. Pracodawcy ch

tnie zatrudnia-

spawaczy metod

MIG ze wszystkimi uprawnieniami. Osoby wyko-

nuj

ce ten zawód mog

awansowa

na stanowiska nadzoru spawalni-

czego, po uzyskaniu wykształcenia

redniego technicznego i uko

cze-

niu szkole

bran

owych w dziedzinie spawalnictwa.

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie własnego stanowiska pracy, kompletowanie
i sprawdzenie sprawno

ci wyposa

enia technicznego stanowiska

oraz sprz

tu i

rodków ochrony indywidualnej (niezb

dne kom-

petencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2.

Dobieranie materiałów podstawowych i dodatkowych zgodnie
z dokumentacj

techniczn

(Instrukcjami technologicznymi spa-

wania) (niezb

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z3.

Przygotowywanie elementów do spawania zgodnie z dokumen-
tacj

techniczn

(Instrukcjami technologicznymi spawania) (nie-

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z4.

Wykonywanie operacji spawania w zakresie posiadanych upraw-
nie

według dokumentacji technicznej (Instrukcji technologicz-

nych spawania) (niezb

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z5.

Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-
sami BHP, ochrony ppo

., ochrony

rodowiska i ergonomii (nie-

dne kompetencje: KZ1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych i metali nie-

elaznych (blach i rur) spoinami pachwinowymi (potrzebne do

wykonywania zada

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5).

Kz2 – Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych i nie

ela-

znych (blach) spoinami czołowymi (potrzebne do wykonywania
zada

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonania zada

Z1÷Z5).

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

w za-

wodzie sugeruje si

wykorzysta

do opisu kwalifikacji na poziomie 2

wła

ciwym dla wykształcenia gimnazjalnego w Europejskiej i Polskiej

Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci (grupa wielka 7 i jej od-

powiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ca zawód spawacza metod

MIG:

1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj

cia ogólne

w zawodzie spawacza metod

MIG; zna i rozumie poszerzony zbiór

elementarnych faktów, prostych poj

ęć

oraz zale

ci mi

dzy wy-

branymi zjawiskami w zawodzie;

2) w zakresie umiej

tno

ci: posiada umiej

tno

ci wymagane do reali-

zacji zada

i rozwi

zywania problemów poprzez wybieranie pod-

stawowych narz

dzi, materiałów i informacji zwi

zanych ze spawa-

niem: potrafi wykonywa

proste zadania według ogólnej instrukcji,

najcz

ęś

ciej w typowych warunkach; umie rozwi

zywa

proste typo-

we problemy najcz

ęś

ciej w standardowych warunkach, odbiera

i formułowa

proste wypowiedzi, tak

e najprostsze wypowiedzi w j

zyku obcym.

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych

i metali nie

elaznych (blach i rur) spoinami

pachwinowymi Kz1

Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór elementarnych faktów,
prostych poj

ęć

oraz zale

zwi

zanych z przygotowywaniem

i spawaniem elementów spoinami
pachwinowymi, w szczególno

zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-

ny ppo

., ergonomii i ochrony

rodowiska w zakresie spawa-

nia spoinami pachwinowymi;

−

budow

i zasady obsługi urz

dze

, sprz

tu i osprz

tu spa-

walniczego;

−

zasady i sposoby przygotowa-

nia elementów konstrukcyjnych
do spawania spoinami pachwi-
nowymi;

−

zasady procesów technologicz-

nych i technik spawania elemen-
tów konstrukcyjnych spoinami
pachwinowymi w ró

nych pozy-

cjach spawania;

−

zasady i sposoby oceny wizu-

alnej zł

czy spawanych spo-

inami pachwinowymi.

Umiej

tno

ci – wykonuje proste

zadania zwi

zane z przygotowy-

waniem i spawaniem elementów
spoinami pachwinowymi według
ogólnej instrukcji, najcz

ęś

ciej w ty-

powych warunkach, w szczegól-
no

ci potrafi:

−

przestrzega

przepisów i za-

sad BHP, ochrony przeciwpo-

arowej, ergonomii i ochrony

rodowiska w zakresie spawa-

nia spoinami pachwinowymi;

−

obsługiwa

urz

dzenia, sprz

i osprz

t spawalniczy;

−

przygotowywa

elementy do

spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie;

−

dobiera

zgodnie z dokumen-

tacj

techniczn

materiały pod-

stawowe i dodatkowe stoso-
wane w procesach spawania
metod

MIG;

−

wykonywa

zł

cza spawane

spoinami pachwinowymi w ró

nych pozycjach spawania;

−

dokonywa

oceny wizualnej

wykonanych

zł

czy

spawa-

nych.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Przygotowywanie i spawanie elementów stalowych

i nie

elaznych (blach) spoinami czołowymi Kz2

Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór elementarnych faktów,
prostych poj

ęć

i zale

ci zwi

zanych

przygotowywaniem

i spawaniem elementów spoinami
czołowymi, w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP oraz

ochrony

ppo

ergonomii

i ochrony

rodowiska zakresie

spawania spoinami czołowymi;

−

budow

i zasady obsługi urz

dze

, sprz

tu i osprz

tu spa-

walniczego;

−

zasady i sposoby przygotowa-

nia elementów konstrukcyjnych
do spawania spoinami czoło-
wymi;

−

zasady procesów technolo-

gicznych i technik spawania
elementów

konstrukcyjnych

spoinami czołowymi w ró

nych

pozycjach spawania;

−

zasady i sposoby oceny wizu-

alnej zł

czy spawanych spo-

inami czołowymi.

Umiej

tno

ci – wykonuje proste

zadania zwi

zane z przygotowy-

waniem  i  spawaniem  elementów
spoinami  czołowymi  według  ogól-
nej  instrukcji,  najcz

ęś

ciej w typo-

wych warunkach, w szczególno

potrafi:

−

przestrzega

przepisów i za-

sad BHP, ochrony ppo

., ergo-

nomii i ochrony

rodowiska

w zakresie spawania spoinami
czołowymi;

−

obsługiwa

urz

dzenia, sprz

i osprz

t spawalniczy;

−

przygotowywa

elementy do

spawania przez oczyszczenie
obszaru spawania, ich dopa-
sowanie i sczepianie;

−

dobiera

zgodnie z dokumen-

tacj

techniczn

materiały

podstawowe i dodatkowe sto-
sowane w procesach spawania
metod

MIG;

−

wykonywa

zł

cza spawane

spoinami czołowymi w ró

nych

pozycjach spawania;

−

dokonywa

oceny wizualnej

wykonanych

zł

czy

spawa-

nych.

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ci kompetencji kluczowych dla zawodu spawacza

metod

MIG przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 721205 Spawacz metod

MIG

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

(zespół czynno

ci) wyodr

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ci o podobnym charakterze (zwi

zanych z wykonywan

funkcj

lub przedmiotem pracy) wymagaj

cych pogł

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

tno

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

nie okre-

lonym pocz

tku i ko

cu, wyodr

bniony ze wzgl

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ci zawodowych powi

zanych jednym

celem, ko

cy si

produktem, usług

lub decyzj

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

, odnosz

cych si

do dziedziny uczenia si

lub działalno-

ci zawodowej.

Umiej

tno

−

zdolno

ść

wykonywania zada

i rozwi

zywania problemów wła

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

lub działalno

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

tno

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

zawodowych wchodz

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

(zasób wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

gni

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

instytucj

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

liwiaj

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

efektów uczenia si

; stanowi

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

) oraz zapewnianiu ich jako

ci.