Paszport jest dokumentem tożsamości wydawany przez odpowiedni organ w danym państwie

SPIS TREŚCI

1. WSTĘP ………………………………………………………………………………...3

2. PASZPORTY…………………………………………………………………………..3

PASZPORTY DLA OSOBY MAŁOLETNIEJ …………………………. 6

PASZPORTY DLA OSOBY PEŁNOLETNIEJ…………………………..8

WYDANIE PASZPORTU OSOBIE, KTÓRA UTRACIŁA

WAŻNY PASZPORT……………………………………………………..9

WYDANIE PASZPORTU Z POMINIĘCIEM WŁASNOŚCI

MIEJSCOWEJ…………………………………………………………...10

WYDANIE PASZPORTU Z POWODU WADY TECHNICZNEJ W DOTYCHCZAS

POSIADANYM WAŻNYM PASZPORCIE……… …11

3. DOWODY OSOBISTE………………………………………………………………12

4. ZAMELDOWANIE………………………………………………………………….14

4.1. ZAMELDOWANIE NA POBYT STAŁY I POBYT CZASOWY

TRWAJĄCY PONAD TRZY MIESIĄCE OBYWATELI POLSKICH I

CUDZOZIEMCÓW………………………………………………………16

4.2. WYMELDOWANIE MIEJSCA POBYTU STAŁEGO LUB

CZASOWEGO TRWAJĄCEGO TRZY MIESIĄCE OBYWATELI

POLSKICH I CUDZOZIEMCÓW ………………………………………19

5. OBOWIĄZEK MELDUNKOWY = KOSZTOWNY ABSURD. CIEKAWOSTKI...20

6. ZAMELDOWANIE I WYMELDOWANIE DROGĄ ADMINISTRACYJNĄ……..22

7. DODATKOWE INFORMACJE……………………………………………………..23

8. ZAKOŃCZENIE …………………………………………………………………….23

9. ZAŁĄCZNIKI………………………………………………………………………..24

1. WSTĘP

Tematem naszej pracy są paszporty, dowody osobiste i zameldowanie. Dane zawarte

w referacie uzyskałyśmy ze stron internetowych Urzędu Wojewódzkiego Miasta Opola

(http://www.bip.opole.uw.gov.pl) oraz z Urzędu Miasta Opola (http://www.bip.um.opole.pl).

Posługiwałyśmy się informacjami z przeprowadzonych wywiadów z pracownikami danych

komórek, z artykułów prasowych (http://www.gazetapodatnika.pl ,

http://www.prawo.money.pl) oraz z własnych doświadczeń.

2. PASZPORTY

Paszport jest dokumentem tożsamości wydawanym przez odpowiedni organ w danym

państwie. Posiadanie go pozwala na przekraczanie granic państwowych. Na przestrzeni lat

paszporty miały różnoraki wygląd. Do roku 2001 wydawane były w ciemnoniebieskiej

okładce ze srebrnym nadrukiem Rzeczpospolita Polska. W kolejnych latach do 2006 roku

okładki były w kolorze burgundzkiego wina z złotym nadrukiem Rzeczpospolita Polska.

Obecnie wprowadzono nowy wzór z zaznaczeniem członkostwa Polski w Unii Europejskiej i

obowiązuje on od 1 stycznia 2006 roku. Paszporty te zawierają również dane biometryczne,

tzn. wizerunek twarzy, zapis linii papilarnych palców, zapis obrazy tęczówki). W polskim

prawie akty prawne dotyczące paszportów to :

•

ustawa o dokumentach paszportowych z 13 lipca 2006 r. (DzU nr 143, poz.

1027),

•

rozporządzenie Rady Ministrów z 25 sierpnia 2006 r. w sprawie opłat za

wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (DzU nr 153, poz. 1091),

•

rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24 sierpnia

2006 r. w sprawie dokumentów paszportowych oraz trybu postępowania w

przypadku ujawnienia fałszerstw lub wad w tych dokumentach oraz w sytuacji

ich zniszczenia (Dz.U. nr 152, poz. 1090),

•

Kodeks postępowania administracyjnego.

Główne rodzaje dokumentów paszportowych to:

•

paszport - posiada mikroprocesor z danymi biograficznymi i biometrycznymi

posiadacza dokumentu, wydawany jest osobom pełnoletnim oraz dzieciom

powyżej 13 roku życia z terminem ważności 10 lat,

wydawany jest dzieciom od 5 do 13 lat z terminem ważności 5 lat,

wydawany na żądanie rodziców dzieciom przed ukończeniem 5 roku życia z

terminem ważności 5 lat,

•

paszport tymczasowy - nie zawiera mikroprocesora

- wydawany jest dzieciom do ukończenia 5 roku życia - z okresem ważności

12 miesięcy,

- wydawany jest przez konsula obywatelom polskim przebywającym za

granicą, którzy nie posiadają paszportu - z okresem ważności do 12 miesięcy,

- wydawany jest przez konsula obywatelom polskim przebywającym za

granicą, na czas oczekiwania na paszport sporządzany w kraju - z okresem

ważności do 12 miesięcy,

- wydawany jest przez wojewodę w przypadkach nagłych, związanych z

chorobą lub pogrzebem członka rodziny albo potrzebą pilnego wyjazdu za

granicę z okresem ważności do 12 miesięcy,

•

paszport dyplomatyczny - wydaje Minister Spraw Zagranicznych - z terminem

ważności 10 lat,

•

paszport służbowy MSZ - wydaje Minister Spraw Zagranicznych - z terminem

ważności do 10 lat.

Przy wydaniu paszportu towarzyszą różne opłaty:

•

za wydanie paszportu pobiera się opłatę w wysokości - 140 zł,

•

za wydanie paszportu osobom małoletnim, które w dniu złożenia wniosku

ukończyły 7 lat a nie ukończyły 13 roku życia pobiera się opłatę w wysokości –

60 zł,

•

za wydanie paszportu osobom małoletnim, które w dniu złożenia wniosku nie

ukończyły 7 roku życia pobiera się opłatę w wysokości 30 zł,

•

za wydanie paszportu tymczasowego osobom małoletnim pobiera się opłatę -

30 zł,

•

za wydanie paszportu tymczasowego, o którym mowa w art.23 ust.3 ustawy

pobiera się opłatę w wysokości 45 zł,

za wydanie drugiego paszportu, o którym mowa w art.22 ustawy z 13 lipca

2006r. o dokumentach paszportowych, pobiera się opłatę w wysokości 280 zł

Ulga w opłacie za wydanie paszportu przysługuje:

•

emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym w rozumieniu przepisów

ustawy z 27.08.1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu

osób niepełnosprawnych( Dz. U nr 123, poz.776 z późn. .zm.), a także

małżonkom tych osób, pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu;

•

kombatantom i innym osobom, do których stosuje się przepisy ustawy z

24.01.1991r.o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami

agresji wojennych i okresu powojennego (Dz. U z 2002r. nr 42, poz.371,

z późn. zm. );

•

osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub zakładach

opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków

stałych;

•

uczniom, studentom;

W razie zbiegu tytułów uprawniających do ulgi w opłacie za wydanie paszportu przysługuje

tylko jedna ulga w opłacie. Ulga wynosi 50 % kwoty opłaty.

Opłatę za wydanie paszportu obniża się w przypadku wydania nowego paszportu przed

upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu, wówczas gdy wystąpi jedna z

następujących okoliczności:

•zmiana nazwiska , imienia lub innych danych, które podlegają wpisowi do paszportu;

•zmiana wyglądu osoby posiadającej paszport, taka która może utrudnić ustalenie jej

tożsamości;

•brak w dotychczas posiadanym paszporcie miejsca na umieszczenie w nim wiz lub stempli

poświadczających przekroczenie granicy.

Wysokość tej zniżki ustala się odejmując od opłaty obowiązującej w dniu złożenia wniosku o

wydanie nowego paszportu jedną dziesiątą część tej opłaty za pełny rok pozostający do

upływu terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu - w przypadku paszportu z

terminem ważności 10 lat lub jedną piątą - w przypadku wydania paszportu z terminem

ważności 5 lat.

Występuje lista osób, które są zwolnione z opłat paszportowych. Należą do nich:

•

osoby, które w dniu złożenia podania o wydanie paszportu mają ukończone 70 lat,

•

osoby, przebywające w domach pomocy społecznej lub zakładach opiekuńczych albo

korzystające z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, jeżeli ich wyjazd za

granicę następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością

poddania się operacji,

•

osoby, które złożyły podanie o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej,

•

żołnierze wyznaczeni do pełnienia służby poza granicami państwa, z wyjątkiem

żołnierzy zawodowych.

Biuletyn Informacji Publicznej Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego wyróżnia cztery

rodzaje wydawanych paszportów:

•

dla osoby małoletniej

•

dla osoby pełnoletniej

•

wydanie paszportu osobie, która utraciła ważny paszport

•

paszport z pominięciem właściwości miejscowej

2.1. Paszporty dla osoby małoletniej

Ogólna nazwa dokumentu to wniosek o wydanie dokumentu paszportowego

(paszportu bądź paszportu tymczasowego) osobie małoletniej. Aby otrzymać taki paszport

trzeba złożyć odpowiednią ilość pozostałych dokumentów. Należą do nich:

 Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego – musi być wypełnione czytelnie,

najlepiej drukowanymi literami; swój podpis muszą złożyć rodzice bądź opiekunowie

małoletniego. W ramce znajdującej się pod zdjęciem podpisuje się tylko małoletni,

który ukończył 13 lat.

 Dwie jednakowe kolorowe fotografie:

- wymiary 35 x 45 mm,

- musi być wykonane w ciągu ostatnich 6 miesięcy

- jednolite, jasne tło, dobra ostrość

- wyraźne ukazanie oczu i twarzy od wierzchołka głowy do górnej części barków,

- osoba musi być bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami;

- osoba musi patrzeć na wprost z otwartymi oczami i zamkniętymi ustami

 Aktualny odpis skrócony aktu urodzenia małoletniego lub zupełny (jeżeli nie

jest możliwe ustalenie tożsamości dziecka) oraz jego numer PESEL,

 Pisemna zgoda rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów, albo

jednego z rodziców – zgoda musi być złożona w obecności pracownika organu

paszportowego lub notariusza

 Dowód uiszczenia opłaty paszportowej,

 Ostatni posiadany dokument paszportowy,

 Dokument uprawniający do wniesienia opłaty ulgowej np. legitymacja

Szkolna.

Obowiązują również ulgowa opłata za wydanie paszportu, która jest w wysokości 50% pełnej

opłaty i przysługuje:

•

uczniom i studentom,

•

osobom niepełnosprawnym,

•

osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach

opiekuńczych,

•

osobom korzystającym z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych.

Nie można pobrać takiej opłaty od osób:

•

przebywających w domach opieki społecznej lub zakładach

opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie

zasiłków stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę następuje w celu

długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością poddania się

operacji,

•

które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady

technicznej.

Zgodnie z art. 21 ust. 2 ustawy małoletniemu, który nie ukończył 5 rok życia, można wydać

paszport na żądanie rodziców. Ważność takiego dokumentu nie przekracza 5 lat od daty

wydania. Dlatego przy planowaniu wyjazdu trzeba pamiętać czy paszport posiada termin

ważności, aby móc wjechać na teren danego kraju. Jeżeli jednak paszport utracił termin

ważności to trzeba to zgłosić w organie paszportowym.

Jeżeli występuje rozbieżność w adresach miejsca zameldowania na pobyt stały

małoletniego i rodziców, wtedy trzeba dołączyć do podania potwierdzenie zameldowania.

2.2. Paszport dla osoby pełnoletniej

Pełna nazwa dokumentu to wniosek o wydanie dokumentu tożsamości ( paszportu

bądź paszportu tymczasowego) osobie pełnoletniej. Aby otrzymać paszport trzeba złożyć

odpowiednie dokumenty. Należą do nich:

 Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego

 Dwie jednakowe kolorowe fotografie

 Odpis skrócony lub zupełny aktu urodzenia – jest on potrzebny tylko wówczas, gdy po

raz pierwszy o paszport ubiega się osoba, której nie jest możliwe ustalenie tożsamości

na podstawie innych dokumentów

 Odpis skrócony aktu małżeństwa - obowiązuje w przypadku, gdy osoba zawarła

związek małżeński poza granicami kraju

 Pisemny wniosek przedstawiciela ustawowego lub ustanowionego przez sąd opiekuna

 Dowód uiszczenia opłaty paszportowej.

 Ostatnio posiadany dokument paszportowy.

 Dokument uprawniający do wniesienia opłaty ulgowej np. legitymacja ucznia,

studenta, emeryta.

Tak samo jak dla paszportów wydawanych osobom małoletnim, tak samo w tej procedurze

obowiązuje ulgowa opłata. Przysługuje ona:

•

emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym a także pozostającym

na ich wyłącznym utrzymaniu

•

osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach

opiekuńczych albo korzystającym z pomocy społecznej w formie

zasiłków stałych

•

kombatantom i innym osobom, do których stosuje się przepisy ustawy

•

uczniom i studentom.

Nie można pobrać opłaty od:

 osób, które w dniu złożenia wniosku mają ukończone 70 lat,

 osób przebywających w domach opieki społecznej lub zakładach

opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków

stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę następuje w celu długotrwałego leczenia

lub w związku z koniecznością poddania się operacji,

 osób, które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady

technicznej,

 żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa, z

wyjątkiem żołnierzy zawodowych.

Opłatę za wydanie paszportu osobie pełnoletniej obniża się w przypadku gdy wydaje się

nowy paszport przed upływem terminu ważności jeszcze aktualnego paszportu na skutek

wystąpienia jednej z przyczyn:

•

zmiany nazwiska, imienia lub innych danych, które podlegają wpisowi

do paszportu,

•

zmiany wyglądu osoby posiadającej paszport, mogącej utrudnić

ustalenie jej tożsamości,

•

braku w dotychczas posiadanym paszporcie miejsca na umieszczenie

w nim wiz lub stempli poświadczających przekroczenia granicy.

Występują przypadki kiedy to osoba jest ubezwłasnowolniona. Wtedy wniosek o wydanie

paszportu może złożyć przedstawiciel ustawowy tej osoby bądź opiekun ustanowiony przez

sąd. Jednak osoba ubezwłasnowolniona musi być zarówno przy składaniu wniosku jak i przy

samym odbiorze paszportu.

2.3. Wydanie paszportu osobie, która utraciła ważny paszport

Utrata dokumentu paszportowego oznacza fizyczną utratę dokumentu przez osobę, dla

której został on sporządzony. Nie można tego mylić ze zniszczeniem dokumentu tożsamości,

który oznacza zniszczenie w takim stopniu, że nie można przekroczyć granicy, ale jest

możliwość identyfikacji tego dokumentu.

W momencie gdy termin ważności starego paszportu dobiegł końca trzeba udać się do

organu paszportowego i złożyć następujące dokumentu, aby uzyskać kolejny paszport:

 Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego

 Dwie jednakowe kolorowe fotografie

 Odpis skrócony lub zupełny aktu urodzenia

 Odpis skrócony aktu małżeństwa

 Pisemny wniosek przedstawiciela ustawowego lub ustanowionego przez sąd

opiekuna

 Dowód uiszczenia opłaty paszportowej

 Ostatnio posiadany dokument paszportowy

 Dokument uprawniający do wniesienia opłaty ulgowej np. legitymacja ucznia,

studenta, emeryta.

Ulgowa opłata przysługuje tym samym osobom, które składają wniosek o wydanie

dokumentu tożsamości osobie pełnoletniej.

2.4. Wydanie paszportu z pominięciem własności miejscowej

Informacje związane z tym rodzajem paszportu dotyczą tylko osób, które nie posiadają

zameldowania na czas stały w województwie opolskim. Wniosek takiej osoby przyjmuje

Wojewoda Opolski, jednak wydać paszport może tylko za zgodą ministra właściwego do

spraw wewnętrznych. Ubiegając się o taki paszport trzeba złożyć w organie paszportowym

dokumenty takie same jak w przypadku ubiegania się o paszport dla osoby pełnoletniej, czyli:

 Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego

 Dwie jednakowe kolorowe fotografie

 Odpis skrócony lub zupełny aktu

 Odpis skrócony aktu małżeństwa

 Pisemny wniosek przedstawiciela ustawowego lub ustanowionego przez sąd

opiekuna – jest on potrzebny wówczas, gdy o paszport ubiega się osoba, która nie

posiada zdolności do czynności prawnych

 Dowód uiszczenia opłaty paszportowej,

 Ostatnio posiadany dokument paszportowy,

 Dokument uprawniający do wniesienia opłaty ulgowej np. legitymacja ucznia,

studenta, emeryta

W momencie składania wniosku osoba nie posiadająca stałego zameldowania na terenie

województwa musi posiadać zameldowanie na pobyt tymczasowy na terenie tegoż

województwa.

Kwestie ulgowej opłaty są takie same jak w przypadku ubiegania się o paszport dla osoby

pełnoletniej. Przysługuje ona osobom takim jak:

 emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym a także współmałżonkom

tych osób pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu,

 osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach

opiekuńczych albo korzystającym z pomocy społecznej w formie zasiłków

stałych,

 kombatantom i innym osobom, do których stosuje się przepisy ustawy o

kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji

wojennych i okresu powojennego,

 uczniom i studentom.

Może mieć również miejsce podwyższenie opłaty. Ma to miejsce wówczas, gdy ubiegamy się

o wydanie nowego paszportu jeszcze przed upływem terminu ważności posiadanego

paszportu, który został zniszczony bądź utracony w skutek zawinienia jego posiadacza.

Opłata wówczas jest podwyższona o 200%.

2.5. Wydanie paszportu z powodu wady technicznej w dotychczas posiadanym ważnym

paszporcie

Dokumenty jakie są potrzebne przy wydaniu paszportu to:

 Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego

 Dwie jednakowe kolorowe fotografie

 Odpis skrócony lub zupełny aktu

 Odpis skrócony aktu małżeństwa

 Pisemny wniosek przedstawiciela ustawowego lub ustanowionego przez

sąd opiekuna

 Dowód uiszczenia opłaty paszportowej

 Ostatnio posiadany dokument paszportowy

 Dokument uprawniający do wniesienia opłaty ulgowej np. legitymacja

ucznia, studenta, emeryta.

 Uzasadnienie ( druk do pobrania razem z podaniem) wymiany posiadanego

paszportu z opisem zauważonej w nim wady wraz z kwestionowanym

dokumentem.

Od osób, które złożyły wniosek dotyczący zmiany paszportu z powodu wady technicznej, nie

pobiera się opłaty. Trzeba przy tym pamiętać, że zniszczony paszport trzeba udokumentować.

2. Paszporty

„Paszport jest dokumentem urzędowym uprawniającym do przekraczania granicy oraz
poświadczającym obywatelstwo polskie i tożsamość osoby w nim wskazanej w zakresie
danych, jakie dokument ten zawiera.”

W paszporcie „zamieszcza się następujące dane:

nazwisko, imię (imiona), datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo, płeć, wizerunek twarzy i
podpis posiadacza, datę wydania i datę upływu ważności dokumentu paszportowego, serię i
numer dokumentu paszportowego, numer PESEL, nazwę organu wydającego.”

„Prawo wprowadza następujące rodzaje paszportów:

•

Paszport,

•

Paszport dyplomatyczny,

•

Paszport służbowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych,

•

Paszport blankietowy.

W zależności od rodzaju paszportu ustawa wyodrębnia inny organ właściwy do jego wydania,
czyli tzw. organ paszportowy. Paszporty w kraju wydaje oraz dokonuje w nich zmian
wojewoda właściwy ”

(…) a także „Minister Właściwy do spraw wewnętrznych, ale tylko w

uzasadnionych przypadkach, jeżeli przemawia za tym ważny interes osoby uprawnionej do
otrzymania paszportu.”

„Paszporty za granicą wydaje konsul. Także do jego kompetencji należy wydawanie
paszportów blankietowych, które wydawane są w celu umożliwienia powrotu do kraju
obywatelom polskim przebywającym czasowo za granicą i nie posiadającym paszportu
wydanego w kraju. Paszporty i paszporty blankietowe wydaje się po przedstawieniu
wymaganych dokumentów i uiszczenia należnej opłaty, tzw. opłaty paszportowej.
Natomiast paszporty dyplomatyczne i paszporty służbowe Ministerstwa Spraw
Zagranicznych wydaje, wznawia ich ważność oraz dokonuje w nich zmian Minister
Właściwy do Spraw Zagranicznych. Do wznawiania ważności tych paszportów i
dokonywania w nich zmian za granicą uprawniony jest konsul.”

„Paszport wydawany jest na jedną osobę. Jednakże dany paszport może także obejmować
dzieci do lat szesnastu, odbywające podróż pod opieką posiadacza paszportu. O wydanie
paszportu może także ubiegać się małoletni. Jednakże w tym wypadku potrzebna jest zgoda
obojga rodziców lub opiekunów prawnych. W przypadku braku zgodności stanowisk
rodziców lub niemożności uzyskania zgody rodziców przez osobę małoletnią podstawą do
ubiegania się o paszport jest właściwe orzeczenie sądu opiekuńczego.”

„ Od 28 sierpnia 2006

r. nie dokonuje się wpisów dzieci do paszportów rodziców. Dotychczasowe wpisy zachowują
ważność.”

„Paszport ważny jest przez 10 lat od daty wydania, a przez 5 lat dla dzieci w przedziale
wiekowym 5–13 lat. Do nowych paszportów biometrycznych i paszportów tymczasowych nie
można wpisywać dzieci. Utrata ważności paszportu nie pozbawia jego posiadacza prawa
przybycia na podstawie tego dokumentu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Cieślak Zbigniew, Prawo… op. cit., s. 574

http://www.opole.uw.gov.pl/index.php?

srodek=1jak/wyswietl_artykul.php&&zm1=6999&zmp1k4=6999&&link=90

Cieślak Zbigniew, Prawo… op. cit., s. 574

Ura E., Prawo… op. cit., s. 533

Cieślak Z., Prawo… op. cit., s. 575

Ibidem, s. 574

http://www.opole.uw.gov.pl/index.php?

srodek=1jak/wyswietl_artykul.php&&zm1=6999&zmp1k4=6999&&link=90

W przypadku utraty obywatelstwa polskiego przez osobę, której wydano paszport, organ
paszportowy wydaje decyzję o unieważnieniu paszportu. Od decyzji tej przysługuje
odwołanie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Paszporty tymczasowe nie zawierają danych biometrycznych. Wydawane są dzieciom do
ukończenia 5 lat, (na wniosek rodziców może być jednak wystawiony paszport ważny przez 5
lat), obywatelom polskim przebywającym za granicą na czas oczekiwania na paszport 10-letni
lub na powrót do kraju w przypadku zagubienia paszportu i w przypadkach nagłych,
związanych z chorobą lub pogrzebem członka rodziny, albo potrzebą pilnego wyjazdu za
granicę. Jego maksymalny termin ważności wynosi 1 rok i upoważnia posiadacza do
wielokrotnego przekraczania granic.”

”Osoba ubiegająca się o wydanie paszportu składa:
wypełnione podanie – kwestionariusz paszportowy,

Do wypełnionego i podpisanego podania (podpis należy umieścić w taki sposób, żeby w
całości mieścił się w ramce) należy dołączyć:
Dwie

aktualne fotografie,
szerokość 35mm
wysokość 45mm.

Obraz

na zdjęciu musi
pokazywać całą głowę

i górną

część szyi, prawa i

lewa

strona twarzy musi

być dobrze widoczna.

Wysokość głowy musi

zajmować 70-80% zdjęcia tj. 31-36mm. Przy dużej objętościowo ilości włosów należy
zwrócić uwagę, aby głowa była w pełni odwzorowana, przy założeniu, że wymiar twarzy nie
będzie pomniejszony (część fryzury może znaleźć się poza kadrem). Wysokość twarzy nie
może być mniejsza niż 31mm. Oczy powinny znajdować się na wysokości 20-30mm od
dolnej krawędzi zdjęcia, w przypadku dzieci (do 11 roku życia) dolna granica może zostać
przesunięta do 15mm.Twarz musi znajdować się w osi pionowej zdjęcia.
W przypadku ubiegania się o wydanie paszportu po raz pierwszy odpis skróconego aktu
urodzenia.
Odpis aktu małżeństwa (z polskich ksiąg stanu cywilnego) - w przypadku zawarcia związku
małżeńskiego za granicą lub zmiany nazwiska.
Kserokopię dowodu osobistego.

Osoby, które ubiegają się o paszporty dla dzieci, muszą dostarczyć:
wniosek o wydanie paszportu. Za dziecko do lat 13, lub dziecko, które nie jest w stanie
podpisać się samo, mogą wniosek podpisać rodzice. Starsze dzieci podpisują się osobiście,
pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych na wydanie paszportu dziecku
(obowiązkowa jest obecność rodziców lub opiekunów )
2 fotografie,
odpis skrócony lub zupełny (w przypadku wątpliwości z ustaleniem ojcostwa) aktu urodzenia
dziecka.
Należy zaznaczyć, że własnoręczność podpisu rodziców dotycząca wyrażenia zgody na
wydanie paszportu dziecku winna być poświadczona notarialnie lub przez pracownika organu
paszportowego.
Podanie o wydanie paszportu może być składane osobiście, za pośrednictwem poczty, osoby
trzeciej, a także przez przedsiębiorcę świadczącego usługi turystyczne, z którym wojewoda

http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/paszport-a_1212.htm

właściwy ze względu na miejsce stałego pobytu osoby ubiegającej się o paszport zawarł
porozumienie w tej sprawie.
Paszport odbiera się osobiście w organie paszportowym lub w innym miejscu wskazanym
przez ten organ.”

„Opłaty paszportowe

Paszport

Opłata za wydanie

paszportu

ważny 10 lat

140 zł

dla dzieci do 7 lat

30 zł

dla dzieci w wieku 7 – 13 lat

60 zł

tymczasowy dla dzieci 30 zł

tymczasowy dla pozostałych

osób

45 zł

Tabela 1. Opracowanie własne na podstawie:

http://abc.onet.pl/1883,1061553,,paszport,kontent.html

Nie pobiera się opłaty paszportowej:

•

od osób, które ukończyły 70 lat,

•

osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych,
albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych — jeżeli ich
wyjazd za granicę następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z
koniecznością poddania się operacji,

•

osób, które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej,

•

żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa z wyjątkiem
żołnierzy zawodowych.

Połowę, czyli 70 zł, zapłacą:

emeryci, renciści, osoby niepełnosprawne i współmałżonkowie tych osób, pozostających na
ich wyłącznym utrzymaniu,
osoby przebywające w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych, albo
korzystające z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych,
kombatanci i inne osoby będące ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
uczniowie i studenci.
Częściowo obniżoną opłatę pobiera się w przypadku:
zmiany nazwiska, imienia lub innych danych wpisywanych do paszportu,
zmiany wyglądu osoby posiadającej paszport, mogącej utrudnić ustalenie jej tożsamości,
braku w posiadanym ważnym paszporcie miejsca na wizy i stemple przekroczenia granicy.
Wysokość obniżonej opłaty ustala się, odejmując od opłaty obowiązującej w dniu złożenia
wniosku o nowy paszport jedną dziesiątą część opłaty za każdy pełny rok pozostający do
upływu ważności dotychczas posiadanego paszportu.

Opłatę podniesioną o 200 proc. ceny wydawanego paszportu pobiera się:
jeżeli paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego
posiadacza.”

http://www.almatramp.com.pl/paszport.htm

http://abc.onet.pl/1883,1061553,,paszport,kontent.html

„Okres oczekiwania na paszporty wynosi ok. 1 miesiąca. Jeżeli okoliczności nie
pozwalają na ubieganie się o paszport zwykły z odpowiednim wyprzedzeniem, można przy
składaniu wniosku paszportowego wystąpić z dodatkowym wnioskiem o wydanie paszportu
tymczasowego. Okres oczekiwania na wydanie paszportu tymczasowego wynosi ok. 2 dni.”

Pomimo istnienia „zasady powszechnej dostępności paszportów, to jednak możliwe są
ustawowo określone wyjątki od tej zasady. Obligatoryjnie odmawia się wydania paszportu
w kraju na wniosek:
sądu prowadzącego przeciw osobie ubiegającej się o paszport postępowanie w sprawie karnej
lub cywilnej;
Prokuratora Generalnego w sprawie osoby ubiegającej się o paszport, co do której podjęto
czynności związane z podjęciem ścigania o przestępstwo popełnione za granicą;
Organu prowadzącego przeciw osobie ubiegającej się o paszport postępowanie
przygotowawcze lub wykonawcze w sprawie karnej o przestępstwo ścigane z oskarżenia
publicznego albo w sprawie karnej skarbowej.”

„Wydany paszport może zostać unieważniony. Organ paszportowy wydaje decyzję o
unieważnieniu paszportu, jeżeli:

•

Osoba, której wydano paszport, utraciła obywatelstwo polskie,

•

Zachodzą ustawowo przewidziane przesłanki do obligatoryjnej odmowy wydania
paszportu.”

„Od decyzji o unieważnieniu paszportu przysługuje odwołanie. Wniesienie odwołania nie
wstrzymuje jednak wykonania. Osoba, wobec której wydano decyzję o unieważnieniu
paszportu ma obowiązek zwrócić paszport organowi paszportowemu. W przypadku
niewykonania dobrowolnie tego obowiązku mają zastosowanie przepisy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.”

„PODSTAWA PRAWNA

1) Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2006 r. Nr 143,
poz. 1027);
2) Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 sierpnia 2006 r.
w sprawie dokumentów paszportowych oraz trybu postępowania w przypadku ujawnienia
fałszerstw lub wad w tych dokumentach oraz w sytuacji ich zniszczenia (Dz. U. z 2006 r. Nr
152, poz. 1090);
3) Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 2006 r. w sprawie opłat za wydanie
dokumentu paszportowego oraz zwrotu tych opłat (Dz. U. z 2006 r. Nr 153, poz. 1091).”

3. DOWODY OSOBISTE

http://www.almatramp.com.pl/paszport.htm

Cieślak Z., Prawo… op. cit., s. 575

Ura E., Prawo… op. cit., s. 533

http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/paszport-a_1212.htm

Dowód osobisty jest to dokument, który stwierdza tożsamość osoby jak i jego

obywatelstwo. Jego posiadanie jest obowiązkowe. W Polsce dowody osobiste obowiązują od

czasu zakończenia II wojny światowej. Przez bardzo długi okres czasu były to

kilkudziesięciostronicowe książeczki, obecnie jest to pojedyncza, wielowarstwowa karta

wielkości karty kredytowej. Dowód osobisty zawiera podstawowe dane o osobie, tzn.

nazwisko i imiona osoby, nazwisko rodowe, imiona rodziców, adres zamieszkania, kolor

oczu, wzrost, numer identyfikacyjny, data urodzenia, płeć.

Podstawami prawnymi, które regulują sprawę wydawania dowodów osobistych są:

1) Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach (Dz. U. z 2001 r. Nr

87, poz. 960, z późn. zm.)

2) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000 r. w sprawie wzoru dowodu

osobistego oraz trybu postępowania w sprawach wydawania dowodów osobistych, ich

wymiany, zwrotu lub utraty (Dz. U. Nr 112, poz. 1182, z późn. zm.)

3) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2000 r. w sprawie opłat za wydanie

dowodu osobistego (Dz. U. Nr 105, poz. 1110, z późn. zm.).

Osoba, która jest obywatelem polskim i zamieszkuje terytorium Rzeczpospolitej

Polskiej musi posiadać dowód osobisty:

 Od ukończenia 18 roku życia

 Od ukończenia 15 roku życia, ale tylko w przypadku gdy nie znajduje się pod władzą

rodzicielską lub opieką, bądź też nie zamieszkuje z osobami, pod których władzą

rodzicielską się znajduje

 Dowód osobisty może być wydany osobie, która nie ukończyła 13 roku życia, na

uzasadniony wniosek rodziców lub opiekunów

 Osoba, która ukończyła 13 rok życia i jest obywatelem polskim ma prawo otrzymać

dowód osobisty.

W momencie gdy ubiegamy się o dowód osobisty musimy złożyć takie dokumenty jak:

 Wniosek o wydanie dokumentu stwierdzającego tożsamość

 Wyraźne, aktualne dwie fotografie

- wymiary 35 – 45 mm

- osoba musi być bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami

- głowa musi być w pozycji lewego pół profilu i z widocznym wyraźnie lewym uchem

- musi być zachowane równomierne oświetlenie twarzy

 Dowód wpłaty – wynosi on 30 zł

 Odpis skróconego aktu urodzenia - dotyczy osób które nie wstąpiły w związek

małżeński

 Odpis skróconego aktu małżeństwa razem z aktualnie używanym nazwiskiem

 Dany organ może (ale nie musi) prosić o poświadczenie obywatelstwa polskiego jeżeli

dane w dokumentach budzą wątpliwości.

Trzeba pamiętać o tym, że zarówno składanie przez daną osobę wniosku jak i sam odbiór

dowodu, musi następować osobiście. Osoby, które nie ukończyły 18 roku życia składają

wniosek i odbierają dowód w obecności rodzica bądź prawnego opiekuna, który również

podpisuje wniosek.

Za wydanie dowodu osobistego nie pobiera się opłaty od osób:

 Zobowiązanych do wymiany obecnego dowodu osobistego z powodu administracyjnej

zmiany nazwy miejscowości, kodu pocztowego, nazwy ulicy numery lokalu czy domu

 Ubiegających się o wymianę dowodu osobistego z powodu źle sporządzonych danych

zawartych we wniosku czy z powodu wady technicznej

 Małoletnich, którzy całodobowo przebywają w placówkach opiekuńczo –

wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii oraz w młodzieżowych

ośrodkach wychowawczych

 Które utraciły swój dowód tożsamości w wyniku klęski żywiołowej

Dowód osobisty jest ważny przez okres 10 lat od daty jego wydania. Dotyczy do

dowodów wydawanych osobom pełnoletnim. Natomiast dowody osobiste osób

niepełnoletnich są ważne 5 lat. Data ważności dowodu wydanego osobie po 65 roku życia jest

nie oznaczona.

W momencie gdy osoba utraci dowód osobisty jest zobowiązana do poinformowania o

tym najbliższy organ gminy. Organ ten wówczas wydaje odpowiednie zaświadczenie o

utracie dowodu osobistego. Jest ono ważne do momentu wydania nowego dokumentu. W

przypadku, gdy znajdzie się dowód osobisty, który był zgłoszony jako utracony, należy

niezwłocznie zawiadomić organ gminy, w którym składano wniosek o wydanie nowego

dowodu osobistego.

Występują dwa przypadki, w których zwraca się dowód osobisty. Należą do nich:

1. Utrata obywatelstwa polskiego – osoba, która utraciła obywatelstwo zwraca dowód

osobisty odpowiedniemu organowi gminy właściwemu ze względu na miejsce

wydania albo właściwej na miejsce pobytu polskiej placówki konsularnej

2. Zgon posiadacza dowodu osobistego – zwrotu dowodu powinny podjąć się osoby

zobowiązane do zgłoszenia zgonu stosownie do przepisów prawa o aktach stanu

cywilnego

Dowody osobiste

„Po

i na początku

- nazwą "dowód

osobisty" określano

dokument

niezbędny do podróży zagranicznych. Pełnił on

de facto

rolę

paszportu

(i pomimo nazwy "dowód osobisty" na okładce, we wnętrzu nazywany już był

paszportem). Opłata za wydanie tego

dokumentu

była wysoka: w czerwcu

wynosiła

, a w

. Był jednak także wykorzystywany

jako dokument

meldunkowy

, gdzie ostemplowywano m.in. pobyty czasowe (np. w

hotelach

)

w kraju, ale poza miejscem stałego zamieszkania.
Możliwość uzyskania w

Polsce

dowodu osobistego jako krajowego dokumentu tożsamości

wprowadzono rozporządzeniem

Prezydenta RP

16 marca

1928

. Dokument wystawiany był

na żądanie zainteresowanym osobom za opłatą 60

groszy

i nie był obowiązkowy. Dopiero

okupant

w czasie

II wojny

wprowadził obowiązek legitymowania się dowodem osobistym

(

niem

. Personalausweis lub krócej Ausweis), powołując się przy tym na cytowane

rozporządzenie

[1]

Po zakończeniu wojny obowiązek posiadania dowodu utrzymano. Była to 20-stronicowa
książeczka formatu 83×115 mm w sztywnych okładkach (potem 79×110 mm w miękkich
okładkach). Oprócz podstawowych danych personalnych (imię, nazwisko, imiona rodziców,
data i miejsce urodzenia,

rysopis

) oraz zdjęcia zawierał m.in. rubryki, do których wpisywano

numer

, zawód

, miejsce pracy,

, dzieci na utrzymaniu.

Na dalszych stronach dowodu wpisywano m.in. takie informacje, jak np. fakt wydania tzw.

książeczki walutowej

, tzw. "karty zaopatrzenia"

[4]

powszechnych świadectw udziałowych

itp.

Potwierdzano także w dowodzie osobistym specjalną pieczęcią prawo do przekraczania
granicy PRL-NRD, a później nową pieczęcią prawo do przekraczania granic państwowych w
obrębie

krajów tzw. "wspólnoty socjalistycznej"

, wpisywano

grupę krwi

posiadacza dowodu

oraz zaznaczano fakt zawarcia małżeństwa (do czasu wydania nowego dokumentu).”

„Aktualny wzór dowodu osobistego został określony rozporządzeniem rady ministrów

z dnia 21 listopada 2000 r.(Dz.U. 2000 nr 112 poz. 1182) i obowiązuje od dnia 1 stycznia
2001 roku. Dokument ma postać wielowarstwowej karty poliwęglanowej zawierającej
podstawowe informacje. Informacje zapisane są zarówno w sposób jawny, jak i zakodowany.
Dowód osobisty pełni podwójną funkcję: jest podstawą do stwierdzenia tożsamości osoby
oraz poświadczenia polskiego obywatelstwa, a od 1 maja 2004 r. jest także dokumentem
uprawniającym obywateli polskich do przekraczania granic państw członkowskich Unii
Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii
Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie
umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi,
uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granicy. Obowiązek

http://pl.wikipedia.org/wiki/Dow%C3%B3d_osobisty_w_Polsce

posiadania dowodu osobistego powstaje w sytuacji, gdy osoba spełnia łącznie trzy ustawowe
wymogi:

•

Jest obywatelem polski;

•

Ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

•

Ukończyła osiemnasty rok życia, albo ukończyła piętnasty rok życia, jeżeli pozostaje

w stosunku pracy lub nie zamieszkuje wspólnie z osobami, pod których władzą
rodzicielską lub opieką się znajduje; albo nie pozostaje pod władzą rodzicielską lub
opieką.

Prawo do otrzymania dowodu osobistego przysługuje osobie będącej obywatelem polskim z
chwilą ukończenia 13 roku życia, ale na uzasadniony wniosek rodziców lub opiekunów
dowód osobisty może być wydany osobie, która nie ukończyła 13 roku życia.”

Informacje zawarte w dowodzie osobistym
”Dowód osobisty ma formę karty identyfikacyjnej o wymiarach 54x85 mm, wykonanej z
tworzywa sztucznego:

W dowodzie osobistym zamieszcza się:

•

nazwisko i imię (imiona) oraz imiona rodziców i nazwisko rodowe,

•

datę i miejsce urodzenia,

•

adres miejsca zameldowania na pobyt stały, a w razie jego braku — zameldowania na

pobyt czasowy trwający ponad dwa miesiące (w przypadku braku zameldowania na
pobyt stały albo pobyt czasowy trwający ponad dwa miesiące, danych o adresie nie
zamieszcza się),

•

płeć, wzrost w centymetrach i kolor oczu,

•

numer ewidencyjny PESEL,

•

nazwę organu wydającego, datę wydania oraz termin ważności dowodu osobistego.

Dowód osobisty zawiera również zdjęcie i podpis jego posiadacza, trzyliterową serię i
sześciocyfrowy numer (tzw. numer dowodu osobistego), a także dane przeznaczone do
odczytania maszynowego.”

Termin ważności dowodu osobistego
„Zasadą jest, że dowód osobisty jest ważny 10 lat od daty jego wydania, a wydany
osobie, która nie ukończyła 18 roku życia – 5 lat. Dowód wydany osobie, która ukończyła 65
rok życia, jest ważny na czas nieoznaczony, jeżeli osoba ta zwróciła się o wydanie dowodu z
takim terminem ważności.”

Wymiana dowodu osobistego
„Posiadacz dowodu osobistego wymienia dokument, gdy:
ma miejsce zmiana danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym (np. zmiana
nazwiska, adresu zameldowania)*,

Prawo administracyjne, pod redakcją Jan Boć wyd. Kolonia Limited 2005, s. 464

http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/dowod_osobisty-a_1131.htm

Ura Elżbieta, Ura Edward, Prawo administracyjne, Wydawnictwo Prawnicze LEXIS NEXIS, Warszawa 2006.

s. 530

dowód osobisty ulega uszkodzeniu lub ustalenie tożsamości osoby staje się niemożliwe,
upływa termin ważności dowodu osobistego.

* W razie zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym należy wystąpić o jego wymianę
w terminie do 14 dni od dnia doręczenia dokumentu stwierdzającego zmianę.

Jeżeli zgubimy dowód osobisty, obowiązkowo musimy wystąpić o nowy dokument.
Procedura jest taka sama jak w przypadku uzyskania pierwszego dowodu osobistego. Osoba,
która utraciła dowód tożsamości jest zobowiązana osobiście powiadomić o tym fakcie urząd
gminy właściwy ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały. Organ gminy wydaje
zaświadczenie o utracie dowodu osobistego. W zależności od urzędu gminy: ustne lub
pisemne zawiadomienie o utracie dowodu osobistego dokonane natychmiast po stwierdzeniu
tego faktu. Pierwsze zaświadczenie jest wolne od opłaty skarbowej. Każde kolejne podlega
opłacie w wysokości 17 zł. W razie odnalezienia własnego dowodu osobistego zgłoszonego
jako utracony należy zawiadomić o tym urząd gminy, w którym został złożony wniosek o
wydanie nowego dokumentu, jeżeli w miejsce utraconego nie został jeszcze wydany nowy
dokument.
W sytuacji znalezienia cudzego dowodu osobistego lub własnego dowodu, w miejsce
którego wydano już nowy dokument, należy niezwłocznie odnaleziony dokument złożyć w
najbliższym urzędzie gminy.
Zwrot dowodu osobistego
Dowód osobisty podlega zwrotowi w razie:

•

utraty obywatelstwa polskiego:

•

Osoba, która utraciła obywatelstwo polskie, zwraca niezwłocznie dowód osobisty

organowi gminy właściwemu ze względu na miejsce jego wydania albo właściwej ze
względu na miejsce pobytu polskiej placówce konsularnej.

•

zgonu posiadacza dowodu osobistego:

•

Obowiązek zwrotu dowodu ciąży w tym przypadku na osobach, które stosownie do

przepisów prawa o aktach stanu cywilnego zgłaszają zgon.

UZYSKANIE DOWODU OSOBISTEGO

Dowód osobisty wydaje właściwy ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały
organ gminy: wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
W razie braku miejsca zameldowania na pobyt stały z wnioskiem należy się udać do
organu gminy ostatniego miejsca pobytu stałego. Wniosek można składać za pośrednictwem
organu gminy w miejscu pobytu czasowego wnioskodawcy, jeżeli jego złożenie we
właściwym organie gminy nie jest możliwe.
W szczególnych wypadkach dowód osobisty wydaje organ gminy właściwy dla obszaru
dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy.
Wymagane dokumenty
W celu otrzymania dowodu należy osobiście złożyć WNIOSEK o wydanie dowodu
osobistego.
Osoby małoletnie ubiegające się o dowód osobisty składają wniosek w obecności
przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego, który obowiązkowo podpisuje wniosek.

Do wypełnionego wniosku dołącza się:

•

dwie aktualne fotografie o wymiarach 45x35 mm — lewy półprofil, lewe ucho

odsłonięte (patrz: zdjęcie),

•

dowód uiszczenia opłaty za wydanie dowodu osobistego (wpłaty można dokonać w

kasie urzędu gminy lub na rachunek bankowy tego urzędu),

•

odpis skrócony aktu urodzenia — w przypadku osób, które nie wstąpiły w związek

małżeński,

•

odpis skrócony aktu małżeństwa wraz z adnotacją o aktualnie używanym nazwisku —

w przypadku osób, które zawarły małżeństwo,

•

na żądanie organu — poświadczenie obywatelstwa polskiego lub inny dokument (np.

paszport) potwierdzający posiadanie polskiego obywatelstwa, jeżeli dane zawarte w
dokumentach budzą wątpliwość,

•

w przypadku osób, które nabyły obywatelstwo polskie — akt nadania obywatelstwa.

Zdjęcie
Fotografia musi być wyraźna, aktualna. Obowiązkowo: lewy profil, lewe ucho odsłonięte, bez
nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami.
Wyjątki:
1) Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami narządu wzroku może załączyć do wniosku
fotografie przedstawiające osobę w okularach z ciemnymi szkłami.
Obowiązkowo trzeba wówczas okazać w urzędzie:
w przypadku osoby do 16. roku życia — orzeczenie o niepełnosprawności lub
w przypadku osoby, która ukończyła 16 lat — orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z
powodu wrodzonej lub nabytej wady narządu wzroku.

Orzeczenia muszą być wydane zgodnie z przepisami o orzekaniu o niepełnosprawności i
stopniu niepełnosprawności.

2) Osoba nosząca nakrycie głowy ze względu na swoje wyznanie może oddać fotografie
przedstawiające osobę z nakryciem głowy.
Dokumentem poświadczającym to uprawnienie jest zaświadczenie o przynależności do
wspólnoty wyznaniowej.

Termin załatwienia sprawy
Do 1 miesiąca.
W sprawach szczególnie skomplikowanych — nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia
złożenia wniosku.

Forma załatwienia
Wydanie dowodu osobistego w formie karty identyfikacyjnej.

Tryb odwoławczy
Odwołanie składa się do wojewody w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, za
pośrednictwem organu, który wydał decyzję (wójt, burmistrz lub prezydent miasta).

Opłaty
Za wydanie dowodu osobistego pobiera się opłatę w wysokości 30 zł.
Z opłat zwolnione są osoby, które:

•

ubiegają się o wymianę dowodu osobistego z powodu jego wady technicznej lub

sporządzonego niezgodnie z danymi zawartymi we wniosku,

•

zobowiązane są do wymiany dowodu osobistego z powodu zmiany kodu pocztowego,

administracyjnej zmiany nazwy miejscowości, nazwy ulicy, numeru domu lub lokalu,

•

utraciły dowód osobisty w wyniku klęsk żywiołowych,

•

przebywają w domach opieki społecznej lub pobierają zasiłek stały z pomocy

społecznej albo rentę socjalną,

•

są małoletnie i przebywają w placówkach opiekuńczo-wychowawczych,

młodzieżowych ośrodkach wychowawczych lub ośrodkach socjoterapii.

Warto wiedzieć
Ubiegający się o dowód osobisty musi posiadać

numer ewidencyjny PESEL

Dowód osobisty odbiera się osobiście.
Uchylanie się od obowiązku posiadania i wymiany dowodu osobistego podlega sankcjom
karnym — zagrożone jest karą ograniczenia wolności do 3 miesięcy lub karą grzywny.
Ukaranie następuje w trybie przepisów określonych w kodeksie wykroczeń.
Przyjmowanie wniosków o wydanie dowodu osobistego od osób obłożnie chorych i kalekich
w miejscu ich pobytu następuje po przedstawieniu przez opiekuna zaświadczenia lekarskiego
potwierdzającego chorobę lub kalectwo uniemożliwiające poruszanie się oraz po uiszczeniu
opłaty za wydanie dowodu osobistego.”

PODSTAWA PRAWNA
1) Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach (Dz. U. z 2001 r. Nr
87, poz. 960, z późn. zm.)
2) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000 r. w sprawie wzoru dowodu
osobistego oraz trybu postępowania w sprawach wydawania dowodów osobistych, ich
wymiany, zwrotu lub utraty (Dz. U. Nr 112, poz. 1182, z późn. zm.)
3) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 2000 r. w sprawie opłat za wydanie
dowodu osobistego (Dz. U. Nr 105, poz. 1110, z późn. zm.).

4. ZAMELDOWANIE

W Polsce zameldowanie jest obowiązkiem ustawowym związanym z ewidencja

ludności i dokumentami tożsamości. Nie wiąże się z prawem do własności lokalu, w którym

jest się zameldowanym. Czynności meldunkowych dokonuje właściwy urząd gminy/miasta.

Zameldowanie to nic innego jak określenie miasta, miejscowości, ulicy, numeru domu

oraz numeru lokalu mieszkalnego, w którym na stałe lub czasowo przebywa dana osoba. Jest

Cieślak Zbigniew, Prawo administracyjne, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2000. s. 573

związane z dokumentem tożsamości – dowodem osobistym, w którym dokonywana była

równolegle z wpisem do urzędowej ewidencji odpowiednia adnotacja (w czasach kiedy

dowód tożsamości był w postaci książeczki). Obecnie dowody osobiste są w postaci

plastikowej karty co nie pozwala na dokonywanie w nich jakichkolwiek wpisów, także

zmiana miejsca zameldowania równa się wymianie dokumentu na nowy.

Instytucja zameldowania jest związana historycznie z systemami paszportowymi

występującymi już w średniowiecznej Europie, a rozwiniętymi jako element państwowego

nadzoru nad obywatelami podczas rewolucji francuskiej, w carskiej Rosji , w państwach

zachodniej Europy po wybuchu I wojny światowej. W stalinowskim okresie istnienia

Związku Radzieckiego system nadzoru nad obywatelami był najbardziej restrykcyjny i

najmocniej ograniczał prawa człowieka, włącznie z niezgodnym z konstytucja pozbawieniem

prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu, a także praktycznie regulował jako

administracyjne nadawanie prawo użytkowania nieruchomości w miejsce mocno

ograniczonego prawa własności prywatnej.

Uregulowania meldunkowe w Polsce za czasów PRL – Ustawa o ewidencji ludności i

dowodach osobistych, która nas obejmuje pochodzi z 1974 r.-wykazują znaczące

podobieństwo do praktyk radzieckich, chociaż nie były aż tak restrykcyjne. W naszym kraju

istniał podział na „zameldowanie na pobyt stały” oraz „zameldowanie na pobyt czasowy”.

„Zameldowanie na pobyt czasowy” było teoretycznie obowiązkowe w przypadku pobytu

poza miejscem zameldowania przez okres dłuższy niż 3 dni, jednakże rzadko było

praktykowane, przeważnie dotyczyło studentów zamieszkujących na okres studiowania w

domach akademickich poza domem rodzinnym. W 1989 r. nastąpiła w Polsce zmiana ustroju,

jednak nie przyczyniło się to do formalnego zniesienia obowiązku meldunkowego. Do dzisiaj

instytucje wojskowe zajmujące się ewidencja poborowych oraz żołnierzy rezerwy (WKU)

opierają swoje rejestry na podstawie danych meldunkowych, podobnie sądownictwo i system

bankowy.

Przepisy o zameldowaniu są powodem kontrowersji, bowiem są pewnego rodzaju

ingerencja państwa w prywatność obywateli. Niekiedy wynikają z nich problemy u osób z

tzw. „wymeldowaniem do nikąd” (np. w drodze wyroku sądowego, eksmisji, czy po pobycie

w więzieniu). Osoby te w następstwie wydarzeń mają potem trudności i to spore ze

znalezieniem pracy, a w konsekwencji może prowadzić to do trwałego bezrobocia, a nawet

bezdomności.

Trybunał Konstytucyjny uznał w wyroku z dnia 27 maja 2002 r. , że obowiązek

meldunkowy jest instytucja wynikającą z konstytucyjnej klauzuli porządku publicznego

mająca jednocześnie związek z ochrona praw interesów jednostki. Oznacza to, że obowiązek

meldunkowy nie stanowi naruszenia prawa i wolności w demokratycznym państwie

prawnym, ponieważ organ meldunkowy np. nie rejestruje uprawnień do lokalu, a jedynie

zbiera informacje w zakresie danych o miejscu pobytu osób. Ewidencja ta służy więc

rejestracji stanu faktycznego a nie prawnego, dlatego tez należy uznać, że obowiązek

meldunkowy służy ochronie porządku publicznego, co ma się również związek z ochrona

praw i interesów jednostki.

We wrześniu 2008 roku dobiegły końca prace nad projektem ustawy mającym znieść

obowiązek meldowania. Gdy zostanie wprowadzona mieszkaniec Polski będzie miał

obowiązek podać swój nowy adres we właściwym urzędzie miasta lub gminy i na tym

urzędzie będzie ciążył obowiązek poinformowania innych urzędów jak ZUS, urząd skarbowy

czy policja o takiej zmianie.

4.1 Zameldowanie na pobyt stały i pobyt czasowy trwający ponad trzy miesiące

obywateli polskich i cudzoziemców:

Miejsce załatwienia sprawy: Wydział Spraw Obywatelskich

Pl. Wolności 7/8 Opole

Podstawa prawna:

•

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U.

Nr 139, poz.993)

•

Rozporządzenie Ministra Spraw wewnętrznych i Administracji z dnia 24 grudnia

2002r. w sprawie zgłaszania i przyjmowania danych niezbędnych do zameldowania i

wymeldowania oraz prowadzenia ewidencji ludności i ewidencji wydanych i

utraconych dowodów osobistych (Dz. U. Nr 236, poz. 1999 z późn.zm.)

•

Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii

Europejskiej i członków ich rodzin (dz. U. Nr 144, poz. 1043)

Wymagane dokumenty - obywatel polski (pobyt stały):

•

Wypełniony właściwy formularz zgłoszeniowy

•

Dowód osobisty – do wglądu

•

Książeczka wojskowa (mężczyźni do 50 roku życia)

•

Potwierdzenie wymeldowania z poprzedniego adresu ( w przypadku osób chcących

zameldować się na pobyt stały

•

Dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu (tj. akt notarialny, wypis z księgi

wieczystej, umowa najmu, przydział lokalu spółdzielczego, lub umowa cywilno-

prawna; w przypadku nowo wybudowanego domu dokument o odbiorze budynku i

zawiadomieniu o nadaniu mu numeru)

•

W przypadku meldowania osoby nie mającej tytułu prawnego do lokalu pożądana jest

obecność właściciela lub najemcy lokalu z dokumentem tożsamości w celu

udokumentowania ww. tytułu prawnego do lokalu, w którym ma nastąpi

zameldowanie.

Wymagane dokumenty dla cudzoziemców (pobyt stały):

•

Wypełniony właściwy formularz zgłoszeniowy

•

Obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej – ważny dokument podróży lub

inny ważny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo oraz ważny

dokument potwierdzający prawo stałego pobytu

•

Członek jego rodziny nie będący obywatelem państwa członkowskiego Unii

Europejskiej – ważny dokument podróży oraz ważną kartę stałego pobytu członka

rodziny

•

Obywatel innego państwa : paszport, karta pobytu

•

Obecność właściciela lub najemcy lokalu z dokumentem tożsamości i tytułem

prawnym do lokalu, w którym ma nastąpi zameldowanie, celem potwierdzenia faktu

pobytu cudzoziemca w lokalu

Pobyt czasowy trwający powyżej 3 miesięcy:

•

Wypełniony właściwy formularz zgłoszeniowy. UWAGA: zameldowania na pobyt

czasowy trwający ponad 3 miesiące dokonuje się na druku „Zgłoszenie pobytu

czasowego trwającego ponad 2 miesiące” do czasu wydania nowego rozporządzenia

wprowadzającego nowy wzór zgłoszenia.

•

Dowód osobisty – do wglądu

•

W przypadku osób nieletnich – akt urodzenia

•

Książeczka wojskowa (mężczyźni do 50 roku zycia)

•

Dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu (tj. akt notarialny, wypis z księgi

wieczystej, umowa najmu, przydział lokalu spółdzielczego, lub umowa cywilno-

prawna itp.)

•

W przypadku meldowania osoby nie mającej tytułu prawnego do lokalu pożądana jest

obecność właściciela lub najemcy lokalu z dokumentem tożsamości w celu

udokumentowania ww. tytułu prawnego do lokalu, w którym ma nastąpi

zameldowanie.

•

Obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej – ważny dokument podróży lub

inny ważny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo oraz ważny

dokument potwierdzający prawo stałego pobytu

•

Członek jego rodziny nie będący obywatelem państwa członkowskiego Unii

Europejskiej – ważny dokument podróży oraz ważną kartę stałego pobytu członka

rodziny

•

Obywatel innego państwa : paszport, karta pobytu

•

Obecność właściciela lub najemcy lokalu z dokumentem tożsamości i tytułem

prawnym do lokalu, w którym ma nastąpi zameldowanie, celem potwierdzenia faktu

pobytu cudzoziemca w lokalu.

Tryb odwoławczy:

Wojewoda Opolski za pośrednictwem Prezydenta Miasta Opola

Opłaty:

Czynności związane z zameldowaniem nie podlegają opłatom.

Termin załatwienia sprawy:

Załatwienie sprawy meldunkowej w formie zameldowania na pobyt stały lub czasowy

następuje bezzwłocznie po okazaniu wszystkich wymaganych dokumentów oraz poprawnym

wypełnieniu formularza meldunkowego.

Dodatkowe informacje:

•

W przypadku upływu terminu zameldowania na pobyt czasowy powyżej 3 miesięcy

meldunek wygasa automatycznie, Ponowne zameldowanie na pobyt czasowy jest

realizowane poprzez prawne dostarczenie wymaganych dokumentów i wypełnienie

formularza meldunkowego.

•

Osoba zameldowana na pobyt czasowy i przebywająca w tej samej miejscowości

nieprzerwanie dłużej niż 3 miesiące jest obowiązana zameldować się na pobyt stały,

chyba że zachodzą okoliczności wskazujące na to, iż pobyt ten nie utracił charakteru

czasowego. Za okoliczności uzasadniające zameldowanie na pobyt czasowy trwający

ponad 3 miesiące uważa się:

- wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego

- pobyt związany z kształceniem się, leczeniem, wypoczynkiem lub ze

względów rodzinnych

- odbywanie czynnej służby wojskowej

- pobyt w zakładach karnych i poprawczych, aresztach śledczych,

schroniskach dla nieletnich i zakładach wychowawczych.

Zaświadczenia o zameldowaniu:

Każdy meldujący się otrzymuje zaświadczenie o zameldowaniu. Zaświadczenie to

jest ważne przez 2 miesiące. To czas przewidziany na wymianę dowodu osobistego.

Jeżeli po upływie 2 miesiecy potrzebne nam będzie zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt

stały (np.. do przedstawienia w banku), to skladamy w biurze meldunkowym następujące

dokumenty:

-Podanie

-Dowód osobisty

Termin załatwienia sprawy: od ręki

Opłata skarbowa za zaświadczenie wydawane na wniosek – 17 zł.

4.2. Wymeldowanie miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące

obywateli polskich i cudzoziemców

Miejsce załatwienia sprawy : Wydział Spraw Obywatelskich

Pl. Wolności 7/8 Opole

Podstawa prawna:

•

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U.

Nr 139, poz.993)

•

Rozporządzenie Ministra Spraw wewnętrznych i Administracji z dnia 24 grudnia

2002r. w sprawie zgłaszania i przyjmowania danych niezbędnych do zameldowania i

wymeldowania oraz prowadzenia ewidencji ludności i ewidencji wydanych i

utraconych dowodów osobistych (Dz. U. Nr 236, poz. 1999 z późn.zm.)

•

Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii

Europejskiej i członków ich rodzin (dz. U. Nr 144, poz. 1043)

Wymagane dokumenty - obywatel polski:

•

Wypełniony właściwy formularz zgłoszeniowy. UWAGA: wymeldowanie z pobytu

czasowego trwającego ponad 3 miesiące dokonuje się na formularzu „Zgłoszenie

wymeldowania z miejsca pobytu czasowego trwającego ponad 2 miesiące” do czasu

wydania nowego rozporządzenia wprowadzającego nowy wzór zgłoszenia.

•

Dowód osobisty – do wglądu

•

Książeczka wojskowa (mężczyźni do 50 roku życia)

•

W przypadku osób nieletnich – akt urodzenia

•

Przy wymeldowaniu dzieci wymagana jest obecność jednego z rodziców lub

opiekunów prawnych

Wymagane dokumenty dla cudzoziemców:

•

Wypełniony właściwy formularz zgłoszeniowy. UWAGA: wymeldowanie z pobytu

czasowego trwającego ponad 3 miesiące dokonuje się na formularzu „Zgłoszenie

wymeldowania z miejsca pobytu czasowego trwającego ponad 2 miesiące” do czasu

wydania nowego rozporządzenia wprowadzającego nowy wzór zgłoszenia

•

Paszport, karta pobytu lub inny dokument potwierdzający tożsamość

Opłata:

Czynności związane z wymeldowaniem nie podlegają opłatom.

Termin załatwienia sprawy: od ręki.

5. OBOWIĄZEK MELDUNKOWY = KOSZTOWNY ABSURD. CIEKAWOSTKI

 za brak aktualnego adresu w dowodzie można zapłacić nawet 5000 zł grzywny.

Możemy również zostać ukarani mandatem w wysokości do 500 zł, jeżeli będziemy

przebywać poza miejscem aktualnego zamieszkania dłużej niż przewiduje ustawa i nie

dokonamy niezbędnych formalności meldunkowych. Sprawdzić, czy miejsce

zamieszkania zgadza się z miejscem zameldowania, może policjant. Policjant musi

mieć jednak powód, aby nas skontrolować. Kontrola może nastąpić podczas

przeszukania mieszkania, interwencji dzielnicowego lub gdy funkcjonariusz ma

uzasadnione podejrzenie, że osoba taka nie jest zameldowana w tym mieszkaniu. Jeśli

więc zrobisz głośniejszą imprezę, może cię czekać nie tylko mandat za zakłócanie

spokoju, ale także za brak meldunku

 wymiana dokumentów to koszt nawet 280 zł, podliczając: nowy dowód osobisty – 30

zł, dowód rejestracyjny – 70-170 zł (w zależności od tego czy zmiana adresu

nastąpiła w obrębie tej samej miejscowości), wymiana prawa jazdy - 80 złotych. W

sumie to od około 180 do 280 złotych. Do tego należy dodać kilka godzin spędzonych

w urzędach. Jednak na tym nie kończy się biurokratyczna mordęga, bo na aktualne

dane czeka też urząd skarbowy i bank.

 Ustawa o ewidencji ludności i dowodach osobistych, która nas obowiązuje, pochodzi z

1974 roku. Zawiera wiele absurdalnych przepisów, m.in.:

•

Kto zdaje sobie sprawę z tego, że musi się zameldować na pobyt czasowy,

jeśli wpadnie do kolegi i zostanie dłużej niż 4 dni? Jeśli nie zrobisz tego

przed upływem czwartej doby, policjant może ci wlepić mandat, bo łamiesz

prawo.

•

Wyjeżdżając za granicę na dłużej niż trzy miesiące powinieneś się

wymeldować, a po powrocie ponownie zameldować. Przy tej okazji musisz

wypełnić długi formularz z wieloma pytaniami, m.in. dotyczącymi

wykształcenia, obowiązku wojskowego, daty urodzenia męża lub żony oraz

podać rodowe nazwisko matki (jakby nazwisko panieńskie twojej matki

miało się zmienić przez fakt, że wyjechałeś poza granice kraju).

•

Urzędnicy będą chcieli posłać dziecko do szkoły w miejscu zameldowania

rodziców, a nie w miejscu zamieszkania. Tak więc rodzice mieszkający od

lat we Wrocławiu być może będą musieli wozić dziecko do szkoły do

odległego o 130 kilometrów Kędzierzyna Koźla.

•

Właściciele mieszkań boją się meldować najemców. Dlaczego? Sam fakt

zameldowania nie uniemożliwia w żaden sposób wypowiedzenia umowy

najmu, ale utrudnia usunięcie na przykład nie płacących czynszów

lokatorów.

W przypadku gdy lokator, pomimo upływu okresu wypowiedzenia umowy najmu, nie

będzie chciał opuścić lokalu, trzeba wytoczyć przed sądem powództwo. Dopiero po

orzeczeniu przez sąd eksmisji, możliwe będzie wymeldowanie najemcy drogą

administracyjną w urzędzie gminy

Ciekawostką jest to, że to właściciel mieszkania jest zobowiązany zgłosić, kto w nim

mieszka. Mało tego, jeśli osoba, której wynajmuje lokal nie będzie się chciała

zameldować, powinien o tym donieść. Jeśli tego nie zrobi, może zostać ukarany.

6. ZAMELDOWANIE I WYMELDOWANIE DROGĄ ADMINISTRACYJNĄ

Miejsce załatwienia sprawy: Wydział Spraw Obywatelskich

Pl. Wolności 7/8 Opole

pok. 13

Podstawa prawna:

•

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych

(Dz. U. Nr 139, poz.993)

•

Ustawa z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 z

późn. zm.)

•

Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii

Europejskiej i członków ich rodzin (dz. U. Nr 144, poz. 1043)

Wymagane dokumenty:

•

Podanie o zameldowanie/wymeldowanie ze szczegółowym uzasadnieniem

W przypadku zameldowania decyzją administracyjną należy złożyć wypełniony

formularz „Zgłoszenie pobytu stałego” lub „Zgłoszenie pobytu czasowego trwającego

ponad 2 miesiące” do czasu zmiany nowego rozporządzenia wprowadzającego zmiany

tego druku na formularz „Zgłoszenie pobytu czasowego trwającego powyżej 3

miesięcy”. Wymienione formularze nie podlegają odpłacie skarbowej.

•

Tytuł prawny do lokalu: umowa najmu, notarialny akt kupna, przydział, decyzja,

postanowienie sądu, odpis z księgi wieczystej, itp.

Wysokość opłaty skarbowej:

10,00 zł za decyzję administracyjną

Wpłata na kwitariusz. Dowód wpłaty dołączamy do podania.

Kasy urzędu Miasta Opola: Rynek – Ratusz p.2

Czynne pn.- pt. 8.00-14.30

Pl. Wolności 7-8

pok. 110

czynne pn. – pt. 8.00 – 14.30

Konto bankowe Urzędu miasta Opola PKO Bank Polski S.A.

Nr 55 1020 3668 0000 5102 0159 6618

7. INFORAMCJE DODATKOWE

We wrześniu 2008 roku dobiegły końca prace nad projektem ustawy mającym znieść

obowiązek meldowania. Gdy zostanie wprowadzona mieszkaniec Polski będzie miał

obowiązek podać swój nowy adres we właściwym urzędzie miasta lub gminy, ale również

będzie możliwość zgłoszenia przez Internet, co zakończy kilkugodzinny maraton po

urzędach. Urząd do którego się zgłosimy będzie miał obowiązek poinformowania innych

urzędów jak ZUS, urząd skarbowy czy policja o takiej zmianie.

A co z dowodami osobistymi? Jak już wspomniałyśmy zmiana miejsca zameldowania

oznacza wymianę dokumentów na nowe, jednak wraz ze zmianą ustawy i ta kwestia zostanie

rozwiązana. Mianowicie od 2009 roku w dowodach osobistych nie będzie informacji

adresowych, ale co z tego wyniknie pokaże czas.

Zameldowania

„Osoba przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana
wykonywać obowiązek meldunkowy określony w ustawie. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r.
o ewidencji ludności i dowodach osobistych ( z późniejszymi zmianami)”

„Ewidencję ludności prowadzi się w systemie informatycznym na podstawie danych

osobowych zgłoszonych przy obowiązku meldunkowym oraz zgłoszeń dokonanych w
urzędzie stanu cywilnego, w formie zbiorów meldunkowych i zbioru danych osobowych
PESEL oraz w systemie kartotecznym do 2010 roku..

Ewidencja prowadzona jest przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej
w formie zbioru PESEL, wojewoda prowadzi w formie zbioru meldunków, natomiast organy
gminne posiadają gminne zbiory meldunkowe.
Numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności ( PESEL) jest to
jedenastocyfrowy, stały symbol numeryczne, jednoznacznie identyfikujący osobę fizyczną, w
który treść pierwszych sześciu cyfr oznacza datę urodzenia (rok, miesiąc, dzień), kolejne
cztery wyznaczają liczbę porządkową i płeć osoby, a ostatnia jest cyfrą kontrolną służącą do
komputerowej kontroli poprawności nadanego numeru ewidencyjnego. Numer PESEL nadaje
minister właściwy do spraw administracji publicznej w formie czynności materialno-
technicznej. Nadawany jest on na wniosek organu gminy obywatelom polskim i
cudzoziemcom, zameldowanym na pobyt stały lub czasowy trwający ponad trzy miesiące, a
także osobom ubiegającym się o wydanie dowodu osobistego, na wniosek płatnika składek
ubezpieczeniowych- obywatelom polskim i cudzoziemcom, którzy podlegają na terytorium
RP ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu ( z wyłączeniem osób,
którym nadano ten numer na wniosek właściwego organu gminy), na wniosek polskiego
konsula- obywatelom polskim zamieszkałym za granicą, ubiegającym się o wydanie
paszportu. Minister może nadać numer PESEL innym osobom niż wskazane, na ich pisemny
wniosek, jeżeli odrębne przepisy przewidują potrzebę posiadania takiego numeru.”

„Obowiązek meldunkowy polega na:
1) zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego;
2) wymeldowaniu się z miejsca pobytu stałego lub czasowego;
3) zameldowaniu o urodzeniu dziecka;
4) zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego;

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13,[dostęp 30.10.2008r.]. Dostępny w Internecie:

http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

Ura Elżbieta, Prawo administracyjne, wyd. Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006, s.527

5) zameldowaniu o zgonie osoby.”

„Pobyt czasowy rozgranicza się na:

•

pobyt czasowy krótkotrwały do 3 miesięcy

•

trwający ponad 3 miesiące.”

ZAMELDOWANIE NA POBYT STAŁY

„Według Art.5 osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stale na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego. W tym
samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu stałego. Pod terminem pobyt stały
Art.6 wspomnianej ustawy definiuje jako zamieszkanie w określonej miejscowości pod
oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania. Miejscem pobytu stałego osoby
zatrudnionej na statku żeglugi śródlądowej, zamieszkałej stale na statku, jest miejscowość, w
której ma siedzibę przedsiębiorstwo żeglugowe zatrudniające tę osobę.”

„Miejscem załatwienia formalności jest Urząd Miejski (lub Urząd Gminy), gdzie

znajduje się biuro obsługi interesanta ( lub biuro administracji i spraw obywatelskich lub
centrum obsługi mieszkańców lub biuro meldunkowe- ewidencja ludności itp.)

Dokumenty, które musi osoba dokonująca czynności zameldowania przedstawić to:

•

prawidłowo wypełniony druk meldunkowy,

•

potwierdzenie wymeldowania z poprzedniego miejsca pobytu stałego,

•

do wglądu dowód osobisty,

•

w przypadku osób niepełnoletnich akt urodzenia,

•

osoby podlegające obowiązkowi wojskowemu (mężczyźni do 50 roku życia) — książeczkę
wojskową,

•

dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu (tj. akt notarialny, wypis z księgi wieczystej,
umowa najmu, przydział lokalu spółdzielczego lub umowa cywilno-prawna),

•

w nowo budowanym domu — dokument o odbiorze budynku i zawiadomienie o nadaniu mu
numeru.

Czynności związane z zameldowaniem nie podlegają opłatom. Załatwianie sprawy
meldunkowej w formie zameldowania na pobyt stały następuje bezzwłocznie od ręki po
okazaniu wszystkich wymaganych dokumentów oraz poprawnym wypełnieniu formularza
meldunkowego.”

„Każdy meldujący się otrzymuje zaświadczenie o zameldowaniu. Zaświadczenie to jest
ważne przez 3 miesiące. To czas przewidziany na wymianę dowodu osobistego. Jeżeli po
upływie owych 3 miesięcy potrzebne nam będzie zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 30 października 2008r.]Dostępny w Internecie:

http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

Wydział Komunikacji i Promocji MSWiA. Obowiązek meldunkowy, data aktualizacji serwisu:
04.11.2008, [dostęp 04 listopada 2008].Dostępny w Internecie
http://www.mswia.gov.pl/portal/pl/362/5480/Propozycje_zmian_w_prawie_meldunkowym__zasady_reje
stracji_obywateli_na_terytoriu.html

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 30 października 2008r.]. Dostępny w Internecie

http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

Stec Magdalena,

Dostępny w

Internecie

http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/zameldowanie_na_pobyt_staly_i_czasowy-a_334.htm

stały (np. do przedstawienia w banku), to składamy w biurze meldunkowym podanie i dowód
osobisty. Sprawa załatwiana jest od ręki. Opłata skarbowa wynosi za zaświadczenie 17 zł.”

Przykładowy dwustronny druk zgłoszenia pobytu stałego (załącznik nr 3 )

ZAMELDOWANIE NA POBYT CZASOWY

„Pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w
innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym
adresem. Osoba zameldowana na pobyt czasowy i przebywająca w tej samej miejscowości
nieprzerwanie dłużej niż 3 miesiące jest obowiązana zameldować się na pobyt stały, chyba że
zachodzą okoliczności wskazujące na to, iż pobyt ten nie utracił charakteru pobytu
czasowego. Za okoliczności uzasadniające zameldowanie na pobyt czasowy trwający ponad 3
miesiące uważa się w szczególności:
1) wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego;
2) pobyt związany z kształceniem się, leczeniem, wypoczynkiem lub ze względów
rodzinnych;
3) odbywanie czynnej służby wojskowej;
4) pobyt w zakładach karnych i poprawczych, aresztach śledczych, schroniskach dla
nieletnich i zakładach wychowawczych. ”

„Podstawą do zameldowania na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące mogą być także

inne społecznie uzasadnione okoliczności, przy czym żaden przepis ustawy nie określa
ostatecznych granic pobytu czasowego ( wyrok NSA z 23 września 1982 r., II SA 1031/82,
ONSA 1982, nr 2, poz. 91)”

„Wątpliwości co do charakteru pobytu rozstrzyga właściwy organ gminy.
W tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu czasowego trwającego

ponad 3 miesiące.
Miejscem pobytu czasowego osoby zatrudnionej na statku morskim albo osoby, która w
związku z wykonywaniem pracy przebywa przez określony czas w ruchomym urządzeniu
mieszkalnym poza miejscem pobytu stałego, jest miejscowość, w której ma siedzibę zakład
pracy zatrudniający tę osobę.”

„Miejscem załatwienia formalności jest Urząd Miejski ( Urząd Gminy) w biurze
obsługi interesanta lub biurze administracji i spraw obywatelskich lub centrum obsługi
mieszkańców lub biuro meldunkowe.
Dokumenty, które przedstawia osoba dokonująca czynności zameldowania to:

•

prawidłowo wypełniony druk meldunkowy

•

do wglądu dowód osobisty,

•

w przypadku osób niepełnoletnich akt urodzenia,

•

osoby podlegające obowiązkowi wojskowemu (mężczyźni do 50 roku życia) —

książeczkę wojskową,

Stec Magdalena

Dostępny w

Internecie

http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/zameldowanie_na_pobyt_staly_i_czasowy-a_334.htm

Druga strona druku z Urzędu Gminy Strzeleczki

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 30 października 2008r.]. Dostępny w Internecie

http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

Ura Elżbieta, op. cit., s.528

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 02 listopada 2008r.]. Dostępny w Internecie

http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

•

dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu (tj. akt notarialny, wypis z księgi

wieczystej, umowa najmu, przydział lokalu spółdzielczego lub umowa cywilno-prawna).
Opłaty- Czynności związane z zameldowaniem nie podlegają opłatom.
Termin załatwienia sprawy jest od ręki. Załatwianie sprawy meldunkowej w formie
zameldowania na pobyt czasowy następuje bezzwłocznie po okazaniu wszystkich
wymaganych dokumentów oraz poprawnym wypełnieniu formularza meldunkowego.
W przypadku upływu terminu zameldowania na pobyt czasowy powyżej 3 miesięcy
meldunek automatycznie wygasa. Ponowne zameldowanie na pobyt czasowy jest realizowane
poprzez prawne dostarczenie wymaganych dokumentów i wypełnienie formularza
meldunkowego.”

„Przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące należy
przedstawić potwierdzenie pobytu w lokalu osoby zgłaszającej ten pobyt, dokonane przez
właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu oraz do wglądu
dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego podmiotu. Dokumentem
potwierdzającym tytuł prawny do lokalu może być umowa cywilno-prawna, wypis z księgi
wieczystej, decyzja administracyjna, orzeczenie sądu lub inny dokument poświadczający tytuł
prawny do lokalu. Zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu
potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.
Osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż
trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed
upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia. Osoba, która przybywa do zakładu
hotelarskiego albo do zakładu udzielającego pomieszczenia w związku z pracą, nauką,
leczeniem się lub opieką społeczną, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub
czasowy przed upływem 24 godzin od chwili przybycia. Zameldowania na pobyt czasowy
dokonuje się w miejscu tego pobytu, z jednoczesnym zgłoszeniem zamierzonego czasu jego
trwania. Osoba, która przedłuża pobyt czasowy w tej samej miejscowości ponad zgłoszony
czas jego trwania, zmienia adres albo zmienia pobyt czasowy na stały, jest obowiązana
dokonać odpowiedniego zameldowania w ciągu następnej doby. Zwalnia się od obowiązku
zameldowania na pobyt czasowy dzieci do lat 7 na okres nieprzekraczający 3 miesięcy.”

Przykładowy dwustronny druk zgłoszenia pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące
( załącznik nr 4).

WYMELDOWANIE SIĘ Z MIEJSCA POBYTU STAŁEGO LUB CZASOWEGO

„ Z obowiązkiem meldunkowym jest ściśle związany obowiązek wymeldowania się.

Zgłoszenie wymeldowania powinno nastąpić osobiście najpóźniej w dniu opuszczenia
dotychczasowego miejsca pobytu.

Zarówno zameldowanie, jak i wymeldowanie są czynnościami materialno- technicznymi,

a nie rozstrzygnięciami władczymi w postaci decyzji administracyjnej. Nie rozstrzygają
bowiem o prawach i obowiązkach, a jedynie potwierdzają określony stan faktyczny. Odmowa
natomiast zameldowania lub wymeldowania następuje zawsze w formie decyzji
administracyjnej. W drodze decyzji administracyjnej właściwy organ rozstrzyga również
wątpliwości co do charakteru pobytu osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu
przebywającej w danej miejscowości. O ocenie charakteru pobytu decyduje nie tylko treść
oświadczenia woli osoby, lecz również okoliczności faktyczne wskazujące na zamiar

Stec Magdalena,

Dostępny w

Internecie

http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/zameldowanie_na_pobyt_staly_i_czasowy-a_334.htm

Ura Elżbieta, op. cit., s.528

rzeczywisty ( wyrok NSA z 19 marca 1981 r., SA 314/81, ONSA 1981, nr 1, poz. 24).
Organem gminy właściwym do wydania decyzji jest wójt ( burmistrz, prezydent miasta).

W formie decyzji administracyjnej nastąpić może także wymeldowanie w przypadkach

określonych w art.15 ust. 2 ustawy. Zgodnie z tym artykułem organ gminy może na wniosek
strony lub z urzędu wydać decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce
pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku
wymeldowania się.

Organem odwoławczym od orzeczeń administracyjnych wydanych przez organy gminy

na podstawie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych jest wojewoda”

„Według artykułu 15 osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego
trwającego ponad 3 miesiące, jest obowiązana wymeldować się w organie gminy, właściwym
ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego
miejsca. Osoba zobowiązana do wymeldowania się zgłasza organowi gminy właściwemu ze
względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3
miesiące następujące dane osobowe:
1) nazwisko i imiona;
2) nazwisko rodowe;
3) nazwiska i imiona poprzednie;
4) imiona rodziców;
5) nazwiska rodowe rodziców;
6) stan cywilny;
7) imię i nazwisko małżonka oraz jego nazwisko rodowe;
8) płeć;
9) datę i miejsce urodzenia;
10) obywatelstwo;
11) numer PESEL;
12) dotyczące obowiązku wojskowego, w tym stopień wojskowy, nazwę, serię i numer
wojskowego dokumentu osobistego z oznaczeniem wojskowej komendy uzupełnień lub
poświadczenie o zgłoszeniu się do rejestracji przedpoborowych;
13) adres dotychczasowego miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3
miesiące;
14) rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości;
15) o wykształceniu.”

„Osoba, która wyjeżdża za granicę na okres dłuższy niż 3 miesiące, jest obowiązana
zgłosić swój wyjazd oraz powrót właściwemu organowi gminy ze względu na miejsce pobytu
stałego. Zgłoszenia wyjazdu dokonuje się najpóźniej w dniu opuszczenia dotychczasowego
miejsca pobytu, a zgłoszenia powrotu - najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od
dnia powrotu. Odnośnie okresu pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące odpowiada
okres zgłoszony przy zameldowaniu, osoba opuszczająca miejsce tego pobytu jest zwolniona
od obowiązku wymeldowania się. Osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub
czasowego trwającego ponad 3 miesiące organ gminy wydaje zaświadczenie stwierdzające
dopełnienie obowiązku wymeldowania się.

Ibidem, s. 529

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 02 listopada 2008r.]. Dostępny w Internecie

http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

Jeżeli chodzi o zgłoszenie zgonu musi być ono dokonane w urzędzie stanu cywilnego
zgodnie z przepisami prawa o aktach stanu cywilnego, zastępuje wymeldowanie osoby
zmarłej.”

„Miejscem wymeldowania się jest urząd miejski ( lub urząd gminy ) w biurze obsługi
interesanta lub biurze administracji i spraw obywatelskich albo w centrum obsługi
mieszkańców lub w biurze meldunkowym.
Dokumenty jakie osoba dokonująca czynności wymeldowania musi przedstawić:

•

prawidłowo wypełniony druk pod nazwą zgłoszenie wymeldowania

•

do wglądu dowód osobisty,

•

osoby podlegające obowiązkowi wojskowemu (mężczyźni do 50 roku życia) —

książeczkę wojskową,

•

w przypadku osób niepełnoletnich akt urodzenia,

•

przy wymeldowaniu dzieci wymagana jest obecność jednego z rodziców lub

opiekunów prawnych.
Nie ma opłat związanych z wymeldowaniem się.
Załatwienie sprawy odbywa się odręcznie.
Powyższe dane na temat zameldowania i wymeldowania są zgodne z:

•

Ustawą z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych

(Dz. U. z 2004 r. Nr 93, poz. 887 z późn. zm.).

•

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z

2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.).

•

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 grudnia

2002 r. w sprawie zgłaszania i przyjmowania danych niezbędnych do zameldowania i
wymeldowania oraz prowadzenia ewidencji ludności i ewidencji wydanych i
utraconych dowodów osobistych (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1999).

•

Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 225, poz.

1635).”

Przykładowe dwustronne druki wymeldowania ( Załącznik nr 5 i nr 6- druki z Urzędu Gminy
Strzeleczki)

„Obowiązek meldunkowy wczasowiczów i turystów

Według Art. 18. osoba, która przybywa do domu wczasowego lub wypoczynkowego,
pensjonatu, hotelu, motelu, domu wycieczkowego, pokoju gościnnego, schroniska, campingu
lub na strzeżone pole biwakowe albo do innego podobnego zakładu, jest obowiązana
zameldować się na pobyt czasowy przed upływem 24 godzin od chwili przybycia.
Zameldowania dokonuje się u kierownika zakładu lub upoważnionej przez niego osoby.

Osoba przebywająca w określonej miejscowości w celach turystyczno-wypoczynkowych
poza zakładami określonymi w art. 18 jest zwolniona z obowiązku zameldowania się, jeżeli
jej pobyt w tej miejscowości nie przekracza 30 dni.
Uczestnicy wycieczki organizowanej przez instytucję państwową lub społeczną, związek
zawodowy albo inną organizację społeczną dokonują zameldowania się na pobyt czasowy za
pośrednictwem kierownika wycieczki, który jest obowiązany z chwilą przybycia do zakładu

Redaktor:serwis@finn.pl, Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 02 listopada 2008r.]. Dostępny w

Internecie http://www.portalmed.pl/xml/prawo/rozne/dowody/060993

Stec Magdalena,

Dostępny w

Internecie http://www.gazetapodatnika.pl/artykuly/zameldowanie_na_pobyt_staly_i_czasowy-a_334.htm

Druki z Urzędu Gminy Strzeleczki

hotelarskiego zgłosić pobyt wycieczki kierownikowi zakładu lub pracownikowi
upoważnionemu do przyjmowania zgłoszeń, przedstawiając listę uczestników oraz dowód
upoważniający go do kierowania wycieczką.
Uczestnicy kolonii i obozu turystyczno-wypoczynkowego organizowanego przez instytucję
państwową lub społeczną, związek zawodowy albo inną organizację społeczną dla młodzieży
szkolnej i studiującej są zwolnieni od obowiązku meldunkowego, jeżeli pobyt czasowy nie
przekracza 30 dni. Kierownik obozu lub kolonii jest obowiązany prowadzić listę
uczestników.”

8. ZAKOŃCZENIE

Uważamy, iż w sposób klarownych i jasny przybliżyłyśmy kwestie zawarte w temacie

naszego referatu. Mamy nadzieję, że informacje te ułatwią składanie wszelakich wniosków

dotyczących paszportów, dowodów osobistych, kwestii zameldowania i wymeldowania.

9. ZAŁĄCZNIKI - wnioski

a) Żądanie rodziców dotyczące wydania paszportu małoletniemu dziecku

b) Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego

c) Zgłoszenie utraty, zniszczenia dokumentu paszportowego

d) Podanie o wydanie paszportu z pominięciem własności miejscowej

e) Uzasadnienie wymiany z powodu jego wady technicznej

f) Wniosek o wydanie dowodu osobistego

g) Zgłoszenie pobytu stałego

h) Zgłoszenie pobytu czasowego trwającego ponad 2 miesiące

i) Zgłoszenie wymeldowania z miejsca pobytu stałego

j) Zgłoszenie wymeldowania z miejsca pobytu czasowego ponad 2 miesiące

Redaktor:

serwis@finn.pl,

Data modyfikacji: 2006-09-13, [ dostęp 02 listopada 2008r.], dostępny w Internecie

http://

Document Outline