background image

Pedagogika Specjalna jako nauka 

background image

Poznanie definicji pedagogiki specjalnej 

Poznanie miejsca pedagogiki specjalnej w 
systemie nauk 

Poznanie subdyscyplin pedagogiki specjalnej 

background image

Dykcik W. (2001): Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej, [w] Pedagogika 

specjalna, red. W. Dykcik, Poznań, s. 13. 

background image

Sękowska Z. (1998): Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej

Warszawa,  s. 18. 

background image

Maciarz A(. 1993): Dziecko niepełnosprawne. Podręczny słownik 

terminów, Zielona Góra, s. 50 

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej  

innymi naukami 

Pedagogika Specjalna w 
współpracuje z wieloma 
dziedzinami nauki. Z jednej 
strony czerpie z osiągnięć innych 
nauk  z drugiej zaś wzbogaca je 
własnymi analizami i 
rozwiązaniami.  

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z 

Pedagogiką 

Pedagogika (gr. país  - dziecko, agōgós – 
przewodnik, paidagōgikē  - świadoma 
działalność wychowawcza) nauka o 
wychowaniu, jego celach, metodach, 
środkach i formach organizacyjnych; 
zajmuje się procesami świadomego i 
celowego oddziaływania na rozwój 
człowieka we wszystkich fazach jego 
życia. 

 
 
Pedagogika Specjalna w 
szczególny sposób wchodzi w 
wieloelementową relację z 
Pedagogiką, stanowiąc jej 
integralną część. Z jednej strony 
korzysta z większości 
subdyscyplin pedagogicznych z 
drugiej zaś wnosi w nie własne 
definicje, rozwiązania i analizy.  

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z 

Psychologią 

Psychologia (gr. Psych, dusza, lógos, słowo, 
nauka), dyscyplina nauk. oraz dziedzina 
działalności praktycznej zajmująca się analizą 
powstawania oraz przebiegu procesów 
psychicznych, ich rolą w regulacji stosunków 
człowieka z otaczającym go światem, a także 
możliwościami kształtowania zachowań 
ludzkich; jako samodzielna nauka empiryczna 
wyodrębniła się w 2. poł. XIX w. 

 
 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
osiągnięć psychologii.  Wiedza 
psychologiczna w pedagogice 
specjalnej ma kluczowy charakter do 
zrozumienia zachowań reakcji i 
podstaw działań edukacyjnych, 
terapeutycznych i wychowawczych 
nakierowanych na osoby 
niepełnosprawne i ich rodziny. W 
szczególny sposób wykorzystywana 
jest wiedza z zakresu psychologii 
klinicznej, rozwojowej i społecznej. 

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z Socjologią 

Socjologia – nauka badająca w 
systematyczny sposób funkcjonowanie i 
zmianę społeczeństwa. Socjologowie badają 
społeczne reguły, procesy i struktury które 
łączą i dzielą ludzi, tworzą lub są przejawem 
więzi między ludźmi, a także proces ich zmian. 
Socjologowie badają zarówno jednostki 
uwikłane w grupy społeczne, jak i 
międzyludzkie relacje (np. rodzinę, wspólnoty, 
stowarzyszenia, zrzeszenia itp.). Relacje 
międzyludzkie ujęte w społecznej dynamice 
mogą ludzi łączyć tworząc grupy społeczne, 
instytucje czy całe społeczeństwa, lub dzielić 
przez społeczne podziały. 

 
 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
osiągnięć socjologii w kreowaniu 
postaw społecznych analizie grup jak 
i diagnostyce zarówno społecznej jak 
i indywidualnej w kontekście 
funkcjonowania i socjalizacji osób 
niepełnosprawnych.  

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z Filozofią 

Filozofia (gr. φιλοσοφία philosophia, 
umiłowanie mądrości’ gr. φιλέω phileo – 
kochać, σοφία sophia – mądrość) najbardziej 
ogólna, fundamentalna, racjonalna i kryt. 
wiedza o wszystkim, co istnieje; w znaczeniu 
źródłowym f. oznaczała umiłowanie 
mądrości, czyli nieustanne dążenie do wiedzy i 
poszukiwanie pewności.. 

 
 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
wiedzy filozoficznej przede 
wszystkim w kontekście kreowania 
celów  działań w tym i 
wychowawczych jak i zasad 
etycznych związanych z 
podejmowanymi metodami 
diagnostyczno-terapeutycznymi.   

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z Biologią 

Biologia (z gr. βίος (bios) - życie i λόγος 
(logos) słowo, nauka) – gałąź nauki zajmująca 
się badaniem życia. Nauka ta skupia się na 
charakterystyce, klasyfikacji oraz zachowaniu 
organizmów żywych, jak również sposobie 
powstawania nowych gatunków oraz 
zależnościami między nimi a środowiskiem 
naturalnym. 
Biologia obejmuje szeroki wachlarz zagadnień 
badawczych, które są często postrzegane jako 
odrębne dyscypliny naukowe
.  

 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
osiągnięć nauk biologicznych 
opisujących rozwój człowieka jako 
istoty biologicznej w kontekście 
rozwoju jednostkowego jak i 
gatunkowego.  Biologia umożliwia 
zrozumienie podstaw  
funkcjonowania zaburzeń człowieka. 
W pedagogice specjalnej szczególne 
miejsce zajmuję wiedza z zakresu, 
genetyki, anatomii i fizjologii.  

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z Medycyną 

Medycyna (łac. Medicina, sztuka lekarska), 
nauka o zdrowiu i chorobie człowieka oraz 
sztuka leczenia i zapobiegania chorobom; 
medycyna należy do nauk przyr., gdyż opiera 
się na biologii, chemii, fizyce i in., ale również 
do nauk humanist., gdyż jej podmiotem jest 
człowiek — dlatego też korzysta z psychologii, 
socjologii i in. nauk społecznych 

 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
osiągnięć nauk medycznych  przede 
wszystkim w  zakresie zrozumienia 
istoty zaburzeń i chorób.  Na bazie 
tej wiedzy wypracowuje racjonalne 
formy działań terapeutycznych i 
opiekuńczych.  Szczególne miejsce 
zajmują zagadnienia z zakresu 
pediatrii, neurologii i psychiatrii 

Pediatria 

Neurologia 

Psychiatria 

Pedagogika 

Specjalna 

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z 

Naukami  Technicznymi 

Nauki Techniczne, zespół nauk, które 
zajmują się wytworami i procesami będącymi 
efektem działalności człowieka w zakresie 
techniki;  

 
 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
osiągnięć nauk techniczno-
inżynierskich, które z jednej strony 
ułatwiają proces rewalidacji i terapii z 
drugiej zaś tworzą nowe rozwiązania 
umożliwiające kompensację 
niepełnosprawności. 

Arc

h

it

ektu

ra

 i 

Urbanis

tyka

 

Pedagogika 

Specjalna 

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z 

Prawem 

Prawo, a ściślej prawo w ujęciu 
przedmiotowym, to system norm prawnych, 
czyli ogólnych, abstrakcyjnych i w 
przybliżeniu jednoznacznych dyrektyw 
postępowania, które powstały w związku z 
istnieniem i funkcjonowaniem państwa lub 
innego uporządkowanego organizmu 
społecznego, ustanowione lub uznane przez 
właściwe organy władzy publicznej lub 
społecznej i przez te organy stosowanej, w 
tym z użyciem przymusu.  

 
 
Pedagogika Specjalna korzysta z  
osiągnięć prawa  ujętego w 
obowiązujących kodeksach  w celu 
usankcjonowania i uporządkowania 
specyficznych norm funkcjonowania 
osób niepełnosprawnych jak również 
form i zasad opieki i terapii.  

background image

Związek Pedagogiki 

Specjalnej z 

Ekonomią 

Ekonomia (gr. Oíkos - dom, nómos – prawo), 
nauka badająca społ. proces gospodarowania. 
Ekonomia jest nauką o tym, jak jednostka i 
społeczeństwo decydują o wykorzystaniu 
zasobów (wszystkich, gdyż wszystkie zasoby 
mają alternatywne zastosowanie i z definicji 
są w niedoborze) – które mogą mieć także 
inne, alternatywne, zastosowania – w celu 
wytwarzania różnych dóbr i rozdzielania ich 
na konsumpcję obecną lub przyszłą, pomiędzy 
różne osoby i różne grupy w społeczeństwie. 

 
 
Pedagogika Specjalna osiągnięcia 
rozważań ekonomicznych w 
kontekście  prognozowania i 
kreowania odpowiednich celów 
procesu terapii i wychowania osób 
niepełnoprawnych.  

Mikroekonomia 

Makroekonomia 

Pedagogika 

Specjalna 

background image

Działy Pedagogiki 

Specjalnej 

pedagogika specjalna, dział pedagogiki 
poświęcony teorii kształcenia i wychowania 
jednostek odbiegających od normy fiz. lub 
psychicznej w stopniu utrudniającym 
prawidłowy rozwój i współżycie w środowisku 
społecznym. 
 
 

Klasyczny podział  pedagogiki 
specjalnej w Polsce dokonany został 
jeszcze przez Marię Grzegorzewską i 
uwzględniał on podstawowe 
subdyscypliny pedagogiki specjalnej 

 

background image

1. Podaj przynajmniej jedną definicje pedagogiki specjalnej ? 

2. Z jakimi naukami współdziała pedagogika specjalna ? 

3. Z jakimi subdyscyplinami pedagogicznymi współdziała pedagogika specjalna ? 

4. Jakie są subdyscypliny (działy) pedagogiki specjalnej ? 

background image

 Błeszyński J., Binnebesel J., Baczała D.(2008): Historyczne dyskursy nad 

pedagogiką specjalną, Łódź 

 
 Dykcik W. (2001): Pedagogika Specjalna, Poznań 

 

 Sękowska Z. (2001): Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa