Ruch

wędrówkowy

(migracje)

Mobilność przestrzenna

(spatial mobility)

• Element szerszego pojęcia mobilności

społecznej.

• Obejmuje migrację i cyrkulację, czyli

fizyczne przemieszczenia się ludzi, przy
czym migracja prowadzi do trwałej lub
względnie trwałej zmiany miejsca
zamieszkania, a cyrkulacja - nie.

Wędrówki (migracje) ludności

• Zmiany stałego miejsca zamieszkania i miejsca

czasowego pobytu.

• W badaniach nad migracjami ludności bierze się

pod uwagę:

– Obszar, na którego terenie przemieszcza się ludność

(określany granicami jednostek administracyjnych)

– Czas pobytu w nowym lub czas nieobecności w

poprzednim miejscu

– Cel zmiany miejsca zamieszkania (miejsca pobytu)

Typy ruchów migracyjnych

• Emigracja (odpływ)

– opuszczenie miejsca

zamieszkania, zbiorowość osób wyjeżdżających za

granicę na stałe.

• Imigracja (napływ)

– przybycie do nowego miejsca

zamieszkania, zbiorowość osób przybywających z

zagranicy na stałe.

• Reemigracja

– powrót ludzi do poprzednich miejsc

zamieszkania opuszczonych niegdyś w celu osiedlenia

się w innym miejscu.

• Repatriacja

– powrót do kraju osób, które opuściły go w

wyniku wcześniejszych akcji osadniczych, wydarzeń

wojennych, zmian granic, zwykle repatriacja ma

charakter zorganizowany, przeprowadzana przez władze

publiczne.

• Migracja pozorna

– zmiana meldunku mieszkańców

wywołana zmianami granic administracyjnych obszaru

Źródła informacji o ruchu

wędrówkowym

• Spisy ludności

– zawierają pytania na temat

miejsca urodzenia lub poprzedniego miejsca

zamieszkania. Dodatkowo można ustalić saldo

wędrówek ludności na danym terytorium przez

porównanie danych dwóch spisów (po

wyeliminowaniu zmian wynikających z ruchu

naturalnego)

• Bieżąca rejestracja meldunkowa

–

• Bieżąca rejestracja graniczna (paszportowa) i

wizowa

• Badania ankietowe i monograficzne

–

przeprowadzane na niewielkich zbiorowościach.

Kryteria podziału ruchów migracyjnych

Kryterium czasu

Kryterium obszaru Kryterium

kierunku

Kryterium

przyczyny

Stałe, trwałe

– wynikiem jest

zmiana miejsca zamieszkania

Wewnętrzne

– w

granicach

administracyjnych

danego obszaru

Ze wsi do

miast

Ekonomiczne

Czasowe, okresowe, sezonowe

–

wynikiem jest czasowy pobyt w

nowym miejscu i czasowa

nieobecność w poprzednim

miejscu zamieszkania
(wyróżnia się migracje

krótkookresowe i długookresowe)

Zewnętrzne

– związane

z przekraczaniem granic

danego obszaru

Z miast do

miast

Wahadłowe

– powtarzające się

cyklicznie

Wewnątrz kraju ale

pomiędzy jego

poszczególnymi

jednostkami stosuje się

terminy

napływ i odpływ

wędrówkowy

, natomiast

emigracja i imigracja

zarezerwowany jest dla

migracji zagranicznych.

Z miast na

wieś

Pozaekonomi

czne

Krótkotrwałe

– zmiany miejsca

pobytu na bardzo krótki okres,

mające charakter nieregularny i

incydentalny

Ze wsi na

wieś

Rodzaj metody badawczej

• W zależności od źródeł danych o

migracjach stosuje się:

– Metodę badawczą bezpośrednią
– Metodę badawczą pośrednią

Cechy migrantów

• Na podstawie spisu i ewidencji bieżącej ludność

migrującą można opisywać według cech

demograficznych, geograficznych i ekonomicznych, tj.:

– W podziale według płci,
– Wieku,
– Obecnego i poprzedniego miejsca zamieszkania,
– Charakteru administracyjnego miejscowości (miasto, wieś),
– Dotychczasowego źródła utrzymania,
– Stosunku do pracy zawodowej (czynność, bierność),
– Daty, miesiąca zmiany pobytu,
– Kraju, do którego wyjazd nastąpił,
– Kraju poprzedniego miejsca zamieszkania, itd.

Cechy migrantów

• Dane pochodzące z badań ankietowych

opracowuje się według takich cech jak:

– Stan cywilny,
– Stosunek do głowy gospodarstwa domowego,
– Przyczyna wędrówki,
– Zawód wykonywany,
– Wykształcenie,
– Stanowisko społeczne,
– Liczba osób w rodzinie,
– Wielkość gospodarstwa rolnego.

Metody mierzenia ruchów

migracyjnych

Współczynnik napływu i odpływu wędrówkowego

• Podstawowymi miernikami

natężenia ruchu

wędrówkowego są

współczynniki napływu i

odpływu wędrówkowego

:

L

n

– liczba osób, które przybyły na

stałe

L

o

– liczba osób, które wyjechały

na stałe

L – liczba ludności (w połowie

badanego okresu t) lub średnia

liczba ludności jednostki

administracyjnej, na której

obszar napływała lub z której

obszaru odpływała ludność

C – constans (1000)

Współczynnik przyrostu wędrówkowego

• Budowa współczynnika

przyrostu wędrówkowego

jest analogiczna do

budowy współczynnika

przyrostu naturalnego.

• Jeśli odpływ jest większy

niż napływ wędrówkowy

to mówimy o

ubytku

wędrówkowym

.

• Współczynnik przyrostu

wędrówkowego można

też zapisać jako różnicę

współczynników napływu

i odpływu

wędrówkowego.

Wskaźnik efektywności migracji

• Im wartość tego

wskaźnika jest bliższa
0 tym ruchy
migracyjne są mniej
efektywne.

Współczynnik zasiedziałości i ruchliwości

• L

t

– ludność mieszkająca na

terenie badanej jednostki
terytorialnej w okresie t

•

p

L

t+k

– ludność mieszkająca

poza granicami badanej
jednostki terytorialnej w
okresie t+k, a z niej
pochodząca, gdzie mieszkała
w okresie t

• L

t+k

– ludność mieszkająca na

terenie badanej jednostki
terytorialnej w okresie t+k

Historia migracji w Polsce przed 1989 rokiem (wg Holzera)

•

Od drugiej połowy XIX w. do 1939 roku – przymusowy charakter zdecydowanej większości
wynikających z przyczyn gospodarczo-politycznych.

–

871-1913 – straty 3,5 mln osób mniej więcej po równo w trzech zaborach spowodowane słabym tempem rozwoju
gospodarczego nie nadążającym za intensywnym rozwojem liczebnym ludności.

–

1914-1918 – w związku z działaniami wojennymi ok. 3,6 mln osób opuściło ziemie polskie. Po zakończeniu wojny
pewna część pozostała za granicą.

–

1918 – 1924 - repatriacja 1 mln 265 tys. osób z tego 470 tys. Polaków

–

1926 – 1930 – największe nasilenie emigracji zarobkowej, głównie do Francji, USA i Kanady, w latach 30-tych do
Palestyny i państw południowoamerykańskich. W związku z pogarszającą się sytuacją gospodarczą Zachodu, ze
względu na utrudnioną emigrację pojawiła się migracja sezonowa.

•

1939 – 1944 – praktycznie wszystkie przemieszczenia mają charakter przymusowy
(uchodźców z 1939 roku, jeńców wojennych, więźniów uwolnionych z obozów, osób
przymusowo wywiezionych). Ogółem w latach wojennych według różnych szacunków za
granicami kraju znalazło się od 2 do 5 mln osób.

•

1944 – 1970

–

1944 – 1950 – stanowiły nast ępstwo zmian granic państwa oraz przymusowych przemieszczeń wojennych
(Polaków, Niemców, Rosjan, Ukraińców i innych narodów b.ZSRR)

–

1951-1955 – prawie całkowite zahamowanie wędrówek zewnetrznych. W poszczególnych latach przyjazdy i
wyjazdy zawierały się w granicach kilku tysięcy osób , a ogólne saldo migracji było ujemne

–

1956 – 1970 – kształtowały migracje repatriacja Polaków z b.ZSRR oraz wyjazdy Żydów (51 tys.) i Niemców (253
tys. - akcja łączenia rodzin)

•

1971 – 1980 – niski poziom imigracji, emigracja średnio dziesięciokrotnie wyższa –
osłabienie migarcji do USA na rzecz migracji do Niemiec

•

1981 – 1990 – szacuje się, że poza oficjalnie rejestrowaną emigracją wyjechało 0,8 – 1
mln Polaków. Przyczyny ekonomiczne i polityczne (emigracja solidarnościowa)

Migracje na pobyt stały

na podstawie tablic przeglądowych roczników

demograficznych

Imigracja/emigracja w Polsce w latach 1946 – 2008 (w tys.)

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Imigracja

Emigracja

Imigracja/emigracja w Polsce w latach 1946 – 2008 (w tys.)

0

1

10

100

1000

10000

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Imigracja

Emigracja

Imigracja/emigracja w Polsce w miastach w latach 1946 – 2008 (w tys.)

0

100

200

300

400

500

600

700

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Imigracja

Emigracja

Imigracja/emigracja w Polsce w miastach w latach 1946 – 2008 (w tys.)

0

1

10

100

1000

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Imigracja

Emigracja

Imigracja/emigracja w Polsce na wsi w latach 1946 – 2008 (w tys.)

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Imigracja

Emigracja

Imigracja/emigracja w Polsce na wsi w latach 1946 – 2008 (w tys.)

0

1

10

100

1000

10000

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Imigracja

Emigracja

Saldo migracji zagranicznych w Polsce w latach 1946 – 2008 (w tys.)

-100

-80

-60

-40

-20

0

20

40

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

1946: -654,8
1947: -314,0

Imigracja

ludności na

pobyt stały w

2008 roku

KRAJE

1990 1995 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Imigracja

OGÓŁEM

2626 8121 7331 7048 9495 9364 10802 14995 15275

Europa

1700

a

4892 4737 4498 6536 6906 8270 12040 12324

w tym:

Unia Europejska

(15 krajów)

1134 3425 3845 3503 4261 4710 6415 10463 10692

w tym:

Niemcy

624 1965 2494 2261 2697 2823 3227 3913 3174

Wielka Brytania

97

218

256

261

313

468 1592 3913 4365

Unia Europejska

(27 krajów

b

)

x

x

x

x 4451 4892 6531 10594 10840

Azja

187

c

503

732

703

893

572

388

379

360

Afryka

88

197

120

114

164

100

125

121

117

Ameryka Pn. i Środkowa

534 2327 1530 1581 1703 1607 1829 2245 2259

Ameryka Południowa

29

39

46

41

56

42

38

28

38

Oceania

87

162

162

110

140

134

149

173

176

Nieustalony kraj

1

1

4

1

3

3

3

9

1

Emigracja

ludności na

pobyt stały w

2008 roku

KRAJE

1990 1995 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Emigracja

OGÓŁEM

18440 26344 26999 20813 18877 22242 46936 35480 30140

Europa

13898

a

20987 22914 17294 15547 18416 41221 31163 25710

w tym:

Unia Europejska

(15 krajów)

13497 20650 22636 17055 15292 18047 40446 30229 24706

w tym:

Niemcy

11587 18161 20472 15013 12646 12317 14950 13771 11884

Wielka Brytania

87

154

189

282

543 3072 17996 9165 6565

Unia Europejska

(27 krajów

b

)

x

x

x

x 15354 18128 40622 30465 24946

Azja

41

c

34

43

26

39

46

115

76

74

Afryka

54

54

38

17

21

46

94

41

58

Ameryka Pn. i Środkowa

4092 4874 3798 3276 3074 3460 5067 3912 4010

Ameryka Południowa

11

11

12

13

7

18

20

16

23

Oceania

344

383

193

179

184

244

413

264

261

Nieustalony kraj

-

1

1

8

5

12

6

8

4

80

280

480

680

880

1080

1280

1480

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Napływ miasta

Odpływ miasta

Napływ wieś

Odpływ wieś

Migracje wewnętrzne w Polsce w latach 1946 – 2008

(w tys.)

-+320

-+280

-+240

-+200

-+160

-+120

-+80

-+40

+0

+40

+80

+120

+160

+200

+240

+280

+320

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Saldo migracji wewnętrznych w miastach

Saldo migracji wewnętrznych na wsi

Saldo migracji wewnętrznych w Polsce w latach 1950-2008 (w tys.)

Ogólne saldo migracji w Polsce w latach 1946 – 2008

(wewnętrzne i zagraniczne na 1000 os.)

-60

-50

-40

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

1946

1948

1950

1952

1954

1956

1958

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

2006

2008

Saldo

Miasta

Wieś

Dane o migracjach zagranicznych

pochodzące z Narodowego Spisu

Powszechnego 2002

Ludność przybyła z zagranicy w latach 1989 -2002 (NSP)

Ludność przybyła z zagranicy w latach 1989

-2002 (NSP)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

obywatele polscy

cudzoziemcy

Ludność przybyła z zagranicy według grup wieku

w latach 1989 -2002 (NSP)

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

0

-4

la

ta

5

-9

1

0

-1

4

1

5

-1

9

2

0

-2

4

2

5

-2

9

3

0

-3

4

3

5

-3

9

4

0

-4

4

4

5

-4

9

5

0

-5

4

5

5

-5

9

6

0

-6

4

6

5

-6

9

7

0

-7

4

7

5

-7

9

8

0

-8

4

8

5

la

t

i w

ię

c

e

j

Emigranci przebywający za granicą czasowo 12 miesięcy i

więcej (NSP 2002)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

D

o

ln

o

śl

ąs

ki

e

K

u

ja

w

sk

o

-

p

o

m

o

rs

ki

e

L

u

b

el

sk

ie

L

u

b

u

sk

ie

Ł

ó

d

zk

ie

M

ał

o

p

o

ls

ki

e

M

az

o

w

ie

ck

ie

O

p

o

ls

ki

e

P

o

d

ka

rp

ac

ki

e

P

o

d

la

sk

ie

P

o

m

o

rs

ki

e

Ś

lą

sk

ie

Ś

w

ię

to

kr

zy

sk

ie

W

ar

m

iń

sk

o

-

m

az

u

rs

ki

e

W

ie

lk

o

p

o

ls

ki

e

Z

ac

h

o

d

n

io

p

o

m

o

rs

ki

e

T

ys

ią

ce

Miasto

Wieś

Emigranci przebywający za granicą czasowo 12

miesięcy i więcej według roku wyjazdu (NSP 2002)

0

20

40

60

80

100

120

19

88

i

w

cz

eś

n

ie

j

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

T

ys

ią

ce

Emigranci przebywający za granicą czasowo 12 miesięcy i

więcej (NSP 2002)

Emigranci przebywający za granicą czasowo 12

miesięcy i więcej według płci i grup wieku (NSP 2002)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

0-

4

la

ta

5-

9

10

-1

4

15

-1

9

20

-2

4

25

-2

9

30

-3

4

35

-3

9

40

-4

4

45

-4

9

50

-5

4

55

-5

9

60

-6

4

65

-6

9

70

-7

4

75

-7

9

80

l

at

i

w

ię

ce

j

T

ys

ią

ce

Migracje zagraniczne w latach 2004-2008

•

Emigracja Polaków za granicę, począwszy

od 2004 roku przybrała duże

rozmiary

, co jest związane z wejściem Polski do Unii Europejskiej i

otwieraniem kolejnych rynków pracy.

•

Wyniki spisu ludności w 2002 r. wykazały znaczną skalę emigracji na pobyt

czasowy (w maju 2002 r. przebywało za granicą 786 tys. mieszkańców

Polski, z czego ponad 626 tys. przez okres co najmniej 12-tu miesięcy).

Głównymi krajami emigracji były wówczas: Niemcy, Stany Zjednoczone

Ameryki, Włochy, Kanada, Wielka Brytania oraz Francja. Kierunki emigracji

zagranicznych, jakie obserwujemy począwszy od maja 2004 roku uległy

zmianie – były i są jednoznacznie uzależnione od możliwości pracy w

poszczególnych krajach członkowskich UE.

•

Wobec swobodnego przepływu osób, prowadzenie dokładnych statystyk

dotyczących przepływu osób pomiędzy poszczególnymi krajami jest

znacznie utrudnione. W przypadku Polski, mimo istnienia formalnego

obowiązku zgłaszania wyjazdu za granicę na pobyt czasowy, tylko niewielka

część wyjeżdżających dopełnia tych formalności. W końcu 2008 r. liczba

osób przebywających za granicą, która zgłosiła swój wyjazd za granicę w

biurach ewidencji ludności wynosiła 88 tys. W tych okolicznościach

najlepszym sposobem uzyskania danych o rozmiarach czasowej emigracji

Polaków są szacunki oparte na wielu źródłach danych.

Otwarte rynki pracy dla Polaków w krajach UE:

• Od 1-go maja 2004 roku: Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji.
• Od 1-go maja 2006: Hiszpania, Portugalia, Finlandia oraz Grecja,
• Od 31 lipca 2006: Włochy
• Od 1-go maja 2007: Holandia
• Od 1-go listopada 2007: Luksemburg, a w tym samym okresie

niemieckie władze bez żadnych ograniczeń otworzyły rynek pracy dla
polskich inżynierów – specjalistów od budowy maszyn i pojazdów oraz
elektrotechników, jak również wprowadziły ułatwienia dla zagranicznych
absolwentów niemieckich uczelni przy poszukiwaniu pracy po uzyskaniu
dyplomu.

• Od 1-go lipca 2008: Francji
• Od 1-go maja 2009: Belgii i Danii.
• Obecnie – spośród krajów „starej 15-tki” – jedynie Austria i Niemcy

mimo pewnych ułatwień w niektórych sektorach wciąż utrzymują
restrykcje na swoich rynkach, wymagając od Polaków pozwoleń na
pracę.

Emigracja z

Polski na pobyt

czasowy w latach

2004-2008

Migracje zagraniczne w latach 2004-2008

•

Dane te obrazują zasoby imigracyjne Polaków w innych krajach. Nie są to strumienie
migracji w poszczególnych latach i dlatego dane te nie mogą być sumowane. Wyniki
szacunków z założenia nie obejmują emigracji sezonowych Polaków, które z uwagi na czas
ich trwania – najczęściej do trzech miesięcy – w większości krajów Wspólnoty podlegają
uproszczonym procedurom formalno-prawnym lub w ogóle nie są rejestrowane.

•

Prezentowana tabela zawiera szacunkowe dane dla krajów „starej UE-15” (poza
Luksemburgiem) oraz spośród nowych krajów UE te, w których przebywa powyżej 3 tys.
mieszkańców Polski. Z krajów nie należących do UE pokazano Norwegię, która staje się
ważnym kierunkiem polskiej emigracji.

•

Dane za lata 2007-2008 dotyczą osób przebywających czasowo za granicą powyżej 3
miesięcy, natomiast dane do 2006 r. obejmują osoby przebywające czasowo powyżej 2
miesięcy. Należy podkreślić, że różnice wyników tych badań wynikające ze zmiany kryterium
okresu nieobecności są jednak bardzo niewielkie i dane te mogą być porównywane w
czasie.

•

Ze względu na różne systemy ewidencjonowania przepływów migracyjnych oraz dostępne
dane administracyjne, rzadziej statystyczne (tak w Polsce, jak i w poszczególnych krajach
członkowskich UE) wyniki szacunku opracowanego przez GUS powinny być traktowane jako
przybliżone. Dodatkowym utrudnieniem przy szacowaniu danych dla poszczególnych krajów
jest fakt, że wiele osób po opuszczeniu Polski zmienia kraj przebywania, wyjeżdżając np. z
Wielkiej Brytanii do Norwegii lub innego kraju – bardziej atrakcyjnego pod względem
oferowanych wynagrodzeń czy dostępu do szerszych świadczeń społecznych.

Migracje zagraniczne w latach 2004-2008

•

Szacuje się, że w końcu 2008 roku poza granicami Polski przebywało czasowo ok. 2210 tys. mieszkańców
naszego kraju, tj. o 60 tys. mniej niż w 2007 r. (ok. 2270 tys.), przy czym ponad 1887 tys. osób przebywało w
Europie (ok. 1925 tys. w 2007 roku). Zdecydowana większość – ok. 1820 tys. – emigrantów z Polski przebywała
w krajach członkowskich UE, liczba ta zmniejszyła się o 40 tys. w stosunku do 2007 roku. Spośród krajów UE,
najwięcej osób przebywało w Wielkiej Brytanii (650 tys.), Niemczech (490 tys.), Irlandii (180 tys.) i Niderlandach
(108 tys.).

•

Należy podkreślić, że w 2008 r. zmniejszyła się liczba wyjazdów Polaków za granicę (strumień migracyjny) w
porównaniu do roku poprzedniego. Jednocześnie, na skutek kryzysu gospodarczego i jego konsekwencji dla
rynków pracy wielu krajów, wzrosła liczba powrotów Polaków z zagranicy – głównie z Wielkiej Brytanii, Irlandii i
Stanów Zjednoczonych. Kryzys gospodarczy wyhamował wyraźnie odpływ z Polski, nie spowodował jednak
masowych powrotów. Prawdopodobnie potencjalni emigranci obawiali się trudności w znalezieniu pracy za
granicą i rzadziej podejmowali decyzję o wyjeździe z kraju, jednocześnie osoby przebywające już za granicą
próbowały przetrwać na emigracji, także poprzez przemieszczenie się do innych krajów. W rezultacie liczba
osób przebywających czasowo za granicą w końcu 2008 r. zmniejszyła się w stosunku do roku poprzedniego.
Spadek ten dotyczył głównie liczby osób przebywających w Wielkiej Brytanii, Irlandii i w Stanach Zjednoczonych.
Szacuje się, że liczba Polaków przebywająca w Niemczech pozostała na tym samym poziomie, wzrosła
natomiast liczba Polaków w Niderlandach.

•

Należy podkreślić, że mimo zaobserwowanego spadku, liczba polskich emigrantów w krajach UE w 2008 r. była
ponad dwukrotnie większa w stosunku do początkowego okresu naszego członkostwa w UE.

•

Szacuje się, że ok. 70% emigrujących Polaków przebywa za granicą co najmniej 12 miesięcy. Osoby te
zaliczane są do emigrantów długookresowych i powinny być uwzględnione w stanach ludności poszczególnych
krajów.

•

Zdecydowana większość polskich emigrantów przebywa za granicą w związku z pracą, aczkolwiek wraz z
upływem czasu zwiększa się liczba osób – członków rodzin polskich emigrantów, pozostających na ich
utrzymaniu (małżonkowie, dzieci). Osoby, które wyjechały w okresie od maja 2004 r. do końca 2008 r., w 80-
90% przypadków przebywały za granicą podejmując pracę lub jej poszukując.