background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
              NARODOWEJ 

 
 

 

 

 

Wojciech Grzegorczyk 

 

 

Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji 

713[02].Z4.04 

 

 
 
 

 

 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2006 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
dr inż. Krystyna Krygier 
dr inż. Marian Rubik 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Marzena Więcek 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Bożena Zając 
 
 
 
Korekta: 

 
 
 

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[02].Z4.04 
„Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji” zawartej w modułowym programie 
nauczania dla zawodu monter instalacji i urządzeń sanitarnych. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2006

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5. Ćwiczenia  

12 

5.1. Instalacje i urządzenia wentylacyjne 

12 

   5.1.1. Ćwiczenia 12 
5.2. Instalacje i urządzenia klimatyzacyjne 

16 

   5.2.1. Ćwiczenia 16 
5.3.Regulacja, odbiór i eksploatacja instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej 

18 

   5.3.1. Ćwiczenia 18 
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia  

20 

7. Literatura 

35 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1. WPROWADZENIE 

 

 Przekazujemy 

Państwu Poradnik dla nauczyciela „Montaż instalacji wentylacyjnej  

i klimatyzacji”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole 
kształcącej w zawodzie monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02]. 
 W poradniku zamieszczono: 

−  wymagania wstępne, 
−  wykaz umiejętności, które uczeń powinien opanować po przeprowadzeniu zajęć, 
−  przykładowe scenariusze zajęć, 
−  propozycje  ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności 

praktycznych, 

−  wykaz literatury, z której uczniowie mogą korzystać podczas nauki. 

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym 
uwzględnieniem: 

−  pokazu z objaśnieniem, 
−  tekstu przewodniego, 
−  metody projektów, 
−  ćwiczeń praktycznych. 

Formy organizacyjne procesu nauczania mogą być zróżnicowane, począwszy od pracy 
samodzielnej uczniów do pracy zespołowej. 
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może 
posłużyć się, zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym 
różnego rodzaju zadania. 
W tym rozdziale podano również: 

−  plan testu w formie tabelarycznej, 
−  punktacje zadań, 
−  propozycje norm wymagań, 
−  instrukcję dla nauczyciela, 
−  instrukcję dla ucznia, 
−  kartę odpowiedzi, 
−  zestaw zadań testowych. 
−  test „próba pracy”. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 

 

 
 
 

 

 
 
 
 

 

 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

 

713[02].Z4 

Technologia montażu instalacji 

wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 

713[02].Z1/2/3/4.01 

Prace przygotowawczo – zakończeniowe 
przy wykonywaniu instalacji sanitarnych 

713[02].Z1/2/3/4.03 

Montaż instalacji z rur miedzianych 

 

713[02].Z1/2/3/4.02 

Montaż instalacji z rur stalowych 

713[02].Z4.04 

Montaż instalacji wentylacyjnej i 

 klimatyzacji 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−  rozpoznawać rodzaje instalacji, 
−  wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe przy montażu instalacji, 
−  rozróżniać  łączniki do połączeń rozłącznych i nierozłącznych stosowane w instalacjach 

wykonywanych ze stali, miedzi i tworzyw sztucznych, 

−  oceniać stan techniczny rur i łączników używanych do montażu, 
−  wykonywać połączenia rozłączne rur instalacyjnych stalowych, miedzianych 

 

i tworzywowych, 

−  wykonywać połączenia nierozłączne rur instalacyjnych stalowych metodą spawania 

gazowego, 

−  wykonywać podstawowe operacje obróbki materiałów stalowych, miedzianych i z 

tworzyw sztucznych, stosowanych w instalacjach sanitarnych, 

−  mocować elementy instalacji do przegród budynku, 
−  prowadzić instalacje różnymi sposobami, 
−  stosować terminologię budowlaną, 
−  przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać zagrożenia i im zapobiegać, 
−  stosować w praktyce procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, 
−  odczytywać i interpretować rysunki budowlane, 
−  posługiwać się dokumentacją budowlaną, 
−  wykonywać przedmiary i obmiary robót, 
−  wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne, 
−  organizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów, 
−  korzystać z różnych źródeł informacji. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3. CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć: 

−  wykonać prace podczas montażu instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji zgodnie  

z obowiązującymi przepisami bhp i ochrony ppoż., 

−  przygotować na podstawie wykazu elementy potrzebne do montażu instalacji 

wentylacyjnej i klimatyzacji, 

−  ocenić stan techniczny elementów instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji, 
−  przygotować elementy instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji, 
−  zmontować kanały wentylacji grawitacyjnej, 
−  zamontować kratki nawiewne i wywiewne, 
−  zamontować podstawy dachowe, 
−  sprawdzić prawidłowość działania wentylacji grawitacyjnej, 
−  zamontować elementy i urządzenia wentylacji mechanicznej: przewody, elementy 

zakańczające układy wentylacyjne, urządzenia do oczyszczania powietrza, nagrzewnice 
powietrza, chłodnice powietrza, wentylatory, elementy uzupełniające, aparaturę kontrolno-
pomiarową instalacji, wywietrzniki, 

−  zamontować centrale klimatyzacyjne, 
−  zamontować klimatyzatory, 
−  skontrolować pracę poszczególnych elementów instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji, 
−  wykonać naprawy planowo-zapobiegawcze, 
−  konserwować instalację wentylacyjną i klimatyzacji, 
−  dobierać zespoły i części zamienne, 
−  zastosować narzędzia i urządzenia kontrolno-pomiarowe do wykonania odbioru instalacji 

wentylacyjnej i klimatyzacji, 

−  przygotować instalację wentylacyjną i klimatyzacji do badań i odbioru, 
−  dokonać przeglądu wstępnego instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji, 
−  wykonać czynności związane z badaniami odbiorczymi instalacji wentylacyjnej  

i klimatyzacji, 

−  wykonać czynności związane z odbiorami międzyoperacyjnymi instalacji wentylacyjnej  

i klimatyzacji, 

−  wykonać czynności związane z odbiorem końcowym instalacji wentylacyjnej 

i klimatyzacji, 

−  posłużyć się dokumentacją techniczną. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:   Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02] 
Moduł: Technologia 

montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 713[02].Z4 

Jednostka modułowa: Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji 713[02].Z4.04 

 
Temat: Dobór klimatyzatora zapewniającego warunki komfortu cieplnego 
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności doboru urządzeń klimatyzacyjnych 
zapewniających warunki komfortu cieplnego w pomieszczeniach (na podstawie 
katalogów firmowych). 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−  posłużyć się dokumentacją techniczną urządzeń klimatyzacyjnych, 
−  dobrać urządzenie klimatyzacyjne spełniające wymagania użytkownika, 
−  sporządzić kalkulację cenową, 
−  wskazać wady i zalety wybranego urządzenia klimatyzacyjnego, 
−  określić parametry techniczne urządzenia klimatyzacyjnego, 
−  określić sposób montażu urządzenia, 
−  porównać zaproponowane rozwiązanie z innymi, 
−  ocenić dokonany wybór pod kątem zgodności z założeniami. 
Metody nauczania-uczenia się:  

−  ćwiczenia praktyczne. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−  indywidualna. 

Strategia: uczenie się przez doświadczenie 
 
Czas: 45 minut. 
Środki dydaktyczne:  

−  katalogi wybranych firm zajmujących się dystrybucją lub produkcją urządzeń 

klimatyzacyjnych, 

−  instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
−  arkusz papieru formatu A 4, 
−  ołówek,  
−  długopis, 
−  gumka, 
−  literatura z rozdziału 7. 
 
Przebieg zajęć: 

1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Sformułowanie tematu, omówienie celów zajęć. 
3.  Przypomnienie podstawowych informacji dotyczących doboru urządzeń 

klimatyzacyjnych, ich typów i przeznaczenia. 

4.  Zapoznanie uczniów z kryteriami oceny i wymaganiami zawartymi w instrukcji  

do wykonania zadania. 

5.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 
6.  Wydanie uczniom niezbędnych materiałów: katalogów firm branżowych i instrukcji do 

wykonania ćwiczenia. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

7.  Realizacja tematu: 

−  Każdy uczeń zapoznaje się z katalogami branżowymi. 
−  Każdy uczeń dobiera urządzenie zgodne z zadanymi instrukcją parametrami 

technicznymi i przeznaczeniem urządzenia oraz wymaganiami związanymi  
z lokalizacją w pomieszczeniu. 

−  Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga dobrać urządzenie najlepiej spełniające 

określone wymagania. Sugeruje najlepsze rozwiązania. 

8.  Po wyborze urządzenia uczeń dokonuje analizy, wskazuje wady i zalety wybranego 

rozwiązania, na arkuszu papieru zapisuje informacje wymagane instrukcją ćwiczenia. 

9.  Uczeń wskazuje mocne i słabe punkty swojej pracy. 
10. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy dokonana analiza i informacje podane  

w pracy są zgodne z założeniami. 

11.  Uczniowie prezentują swoje prace w kolejności wykonywania. 
12. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac. 
 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat odbioru instalacji i urządzeń klimatyzacyjnych. 
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi: 
Jakie wymagania muszą być spełnione, aby prawidłowo dokonać odbioru urządzeń? 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−  anonimowe ankiety oceniające sposób prowadzenia zajęć i nabytych umiejętności. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Scenariusz zajęć  2 

 
Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:   Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 713[02] 
Moduł: 

      Technologia montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 713[02].Z4 

Jednostka modułowa:  

Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji 713[02].Z4.04 

 

Temat: Montaż monoblokowego (kompaktowego) klimatyzatora 
Cel ogólny
: kształtowanie umiejętności montowania urządzeń klimatyzacyjnych. 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−  odczytać dokumentację techniczną zadania, 
−  zorganizować stanowisko do montażu klimatyzatora zgodnie z zasadami 

bezpieczeństwa i higieny pracy, 

−  zgromadzić niezbędne materiały, sprzęt i narzędzia do montażu klimatyzatora, 
−  określić miejsce montażu klimatyzatora w ścianie budynku zgodnie z wytycznymi 

technicznymi, 

−  wykonać otwór w przegrodzie do osadzenia klimatyzatora, 
−  osadzić klimatyzator w przygotowanym otworze, 
−  wykonać prace wykończeniowe po osadzeniu klimatyzatora w otworze, 
−  włączyć klimatyzator do zasilania elektrycznego pod nadzorem uprawnionej osoby, 
−  dokonać pod nadzorem uprawnionej osoby rozruchu klimatyzatora, 
−  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
−  dokonać oceny ćwiczenia. 

Metody nauczania-uczenia się:  

−  ćwiczenia praktyczne, 
−  metoda tekstu przewodniego. 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−  grupowa. 

Strategia: uczenie się przez doświadczenie. 
 
Czas:
 90 minut. 
Środki dydaktyczne: 

−  dokumentacja techniczna z instrukcją zadania, 
−  klimatyzator typu okiennego, 
−  przymiar taśmowy, 
−  przymiar składany, 
−  poziomnica, 
−  suwmiarka, 
−  kątowniki, 
−  drabina, 
−  młotek, 
−  przecinak, 
−  rylec, 
−  wiertarka z kompletem wierteł, cegły ceramiczne pełne, 
−  wapno, 
−  cement, 
−  woda, 
−  skrzynia drewniana lub metalowa, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

−  kielnia, 
−  paca, 
−  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, 
−  instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
−  literatura z rozdziału 7. 

 
 
Przebieg zajęć: 
Zadanie dla ucznia 
Przedmiotem ćwiczenia jest montaż klimatyzatora kompaktowego. 
 
FAZA WSTĘPNA 
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą 
metodą tekstu przewodniego. 
 
FAZA WŁAŚCIWA 
INFORMACJE 
1.  Jakie parametry powietrza w pomieszczeniu ulegają zmianie po zainstalowaniu 

klimatyzatora? 

2.  Jakie są podstawowe podzespoły klimatyzatora? 
3.  Gdzie powinien być zlokalizowany klimatyzator kompaktowy? 
4.  W jaki sposób montowany jest klimatyzator w przegrodzie budowlanej? 
5.  Jakie zasady bhp i ppoż. obowiązują podczas montażu urządzeń klimatyzacyjnych? 
 
PLANOWANIE 
1.  Ustal, jakim sprzętem i narzędziami będziesz posługiwał się podczas montażu 

klimatyzatora, 

2.  Ustal, jakie kolejne czynności wykonasz przy osadzaniu klimatyzatora w przegrodzie? 
3.  Ustal, w jaki sposób dokonasz czynności wykończeniowych po zamontowaniu 

klimatyzatora, 

4.  Ustal, jakie środki ochrony osobistej będą niezbędne przy wykonywaniu czynności 

wykończeniowych związanych z naruszeniem struktury przegrody. 

 
UZGODNIENIE 
1.  Omów wszystkie punkty fazy planowania ćwiczenia z nauczycielem. 
2.  Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela. 

 

WYKONANIE 
1.  Zapisz kolejność czynności związanych z osadzeniem klimatyzatora w przegrodzie 

budowlanej i kolejność prac wykończeniowych. 

2.  Zapisz, jaki sprzęt, narzędzia i materiały będą niezbędne do wykonania prac 

montażowych i wykończeniowych. 

3.  Zaopatrz się w środki ochrony osobistej. 
4.  Dokonaj trasowania miejsca montażu klimatyzatora. 
5.  Wykonaj otwór w przegrodzie do osadzenia klimatyzatora. 
6.  Zamocuj klimatyzator w przegrodzie zgodnie z dokumentacją techniczną. 
7.  Sprawdź poziom i pion montowanego urządzenia osadzonego w murze. 
8.  Wykonaj prace wykończeniowe. 
9.  Uporządkuj stanowisko pracy. 
10. Zaprezentuj sposób wykonania ćwiczenia i napotkane trudności. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

SPRAWDZANIE 
1.  Czy poprawnie wykonano zaplanowane czynności? 
2.  Czy utrzymywano ład i porządek na stanowisku pracy? 
3.  Czy uporządkowano stanowisko po wykonaniu ćwiczenia? 
 
ANALIZA 

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej 

trudności. Nauczyciel podsumowuje całe  ćwiczenie, wskazuje, jakie nowe, ważne 
umiejętności zostały nabyte, jakie wystąpiły nieprawidłowości oraz jak ich unikać. 
 
FAZA KOŃCOWA 
 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: ,,Uruchamianie urządzeń klimatyzacyjnych”. 
Na podstawie zgromadzonych informacji na następnej lekcji przygotuj się do wypowiedzi:  
Kiedy wolno uruchomić urządzenia klimatyzacyjne, kto je wykonuje, jakie dokumenty są 
niezbędne do odbioru urządzenia klimatyzacyjnego? 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−  anonimowe ankiety oceniające sposób prowadzenia zajęć, trudności podczas 

wykonywania zadania i nabyte umiejętności. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

5. ĆWICZENIA 

 
5.1. Instalacje i urządzenia wentylacyjne 
 

5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj fragment instalacji wentylacyjnej z blachy stalowej ocynkowanej o przekroju 

prostokątnym zgodnie z Instrukcją zawartą w dokumentacji zadania. Zamocuj wykonany 
fragment instalacji do przegrody budowlanej. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego 

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją zadania, 
3)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
4)  zgromadzić przewody i łączniki do wykonania ćwiczenia, 
5)  dobrać sprzęt, narzędzia, materiały i środki ochrony osobistej, 
6)  wyposażyć się w środki ochrony osobistej, 
7)  sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi monterskich, 
8)  dobrać uchwyty i wsporniki do zamocowania fragmentu instalacji wentylacyjnej do 

przegrody budowlanej, 

9)  ocenić jakość przewodów, łączników i wsporników do mocowania, 
10) dokonać trasowania przewodów na przegrodzie budowlanej, 
11) przyciąć profil odpowiednio do wymiaru kanału po odliczeniu narożników, 
12) profil i narożniki połączyć ze sobą do zatrzaśnięcia, 
13) zatknąć kołnierz na odcinek kanału, 
14) połączyć kołnierz z odcinkiem kanału za pomocą spawania punktowego, punktowania lub 

nitowania, 

15) narożnik z profilem zespawać lub przypunktować, 
16) nakleić taśmę uszczelniającą lub inne uszczelnienie korkowe, tworzywowe, 
17) odcinki przewodu skręcić na narożnikach za pomocą 4 śrub sześciokątnych M 12x25 lub  

M 8x20, 

18) wykonać pozostałe połączenia w opisany wyżej sposób, 
19) na przewody założyć szynę montażową i zamocować ją do przewodów, 
20) wykonać otwory w przegrodzie na wymiar prętów mocujących, 
21) oczyścić otwory, 
22) zamocować wykonany fragment instalacji do przegrody budowlanej, 
23) sprawdzić poprawność wykonanego fragmentu instalacji z dokumentacją, 
24) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
25) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia. 

 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–  pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  instrukcja wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania, 
–  suwmiarka, 
–  punktak, 
–  rysik traserski, 
–  poziomnica, 
–  taśma stalowa miernicza, 
–  ołówek do znakowania, 
–  nożyce do cięcia prostego, 
–  obcęgi, 
–  komplet kluczy widełkowych, 
–  komplet kluczy nasadowych, 
–  komplet wkrętaków sześciokątnych, 
–  wiertarka ręczna z kompletem wierteł widiowych, 
–  komplet butli i palników do spawania gazowego, 
–  młotek ślusarski, 
–  pilnik z trzonkiem – płaski, 
–  piłka, 
–  szlifierka ręczna, 
–  śruby, 
–  odcinki rur kanałowych prostokątnych z blachy ocynkowanej, 
–  łączniki z blachy stalowej, 
–  profile stalowe, 
–  taśma uszczelniająca, 
–  drabina, 
–  rękawice ochronne, 
–  kask, 
–  okulary ochronne, 
−  literatura z rozdziału 7. 
 
Ćwiczenie 2 

Zamontuj okap nadkuchenny wyposażony w wentylator wyciągowy i podłącz go do 

kanału wentylacyjnego, zgodnie z dokumentacją zawartą w Instrukcji. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego 

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją zadania, 
3)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
4)  zgromadzić przewody i łączniki do wykonania ćwiczenia, 
5)  dobrać sprzęt, narzędzia, materiały i środki ochrony osobistej, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

6)  wyposażyć się w środki ochrony osobistej, 
7)  sprawdzić stan techniczny sprzętu i narzędzi monterskich, 
8)  wyznaczyć miejsce mocowania okapu do przegrody, 
9)  zamocować okap nadkuchenny do przegrody sprawdzając, czy jest zamocowany 

poziomo, 

10) dobrać uchwyty i wsporniki do zamocowania fragmentu instalacji wentylacyjnej do 

przegrody budowlanej, 

11) ocenić jakość przewodów, łączników i wsporników do mocowania, 
12) dokonać trasowania przewodów na przegrodzie budowlanej, 
13) zamocować uchwyty do przewodów, 
14) przyciąć przewody na wymiar, 
15) usunąć ostre krawędzie, 
16) połączyć przewody tak, aby uzyskać drożną i szczelną instalację, 
17) podłączyć przewody do okapu i otworu wentylacyjnego, 
18) sprawdzić poziome i pionowe prowadzenie przewodu, 
19) sprawdzić poprawność wykonanego fragmentu instalacji z dokumentacją, 
20) podłączyć silnik elektryczny wentylatora do sieci sprawdzając, czy jest prawidłowe 

uziemienie, 

21) uruchomić wentylator, 
22) sprawdzić poprawność pracy wentylatora oceniając poziom hałasu, 
23) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
24) ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

−  pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne 
 

Środki dydaktyczne: 

−  instrukcja wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania, 
−  suwmiarka, 
−  punktak, 
−  rysik traserski, 
−  poziomnica, 
−  taśma stalowa miernicza, 
−  ołówek do znakowania, 
−  nożyce do cięcia prostego, 
−  komplet kluczy widełkowych, 
−  komplet kluczy nasadowych, 
−  komplet wkrętaków sześciokątnych, 
−  wiertarka ręczna z kompletem wierteł widiowych, 
−  pilnik z trzonkiem – płaski, 
−  piłka, 
−  szlifierka ręczna, 
−  śruby, 
−  wkrętaki, 
−  odcinki kanałów wentylacyjnych, 
−  łączniki, 
−  uchwyty mocujące, 
−  materiały uszczelniające, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

−  okap nadkuchenny z wentylatorem wyciągowym, 
−  drabina, 
−  rękawice ochronne, 
−  kask, 
−  okulary ochronne, 
−  literatura z rozdziału 7. 
 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

5.2. Instalacje i urządzenia klimatyzacyjne 

 
5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wybierz lokalizację i zamontuj klimatyzator kompaktowy. 

 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do wykonywania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego 

zakres i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania, 
3)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
4)  zgromadzić niezbędne materiały, sprzęt i narzędzia do montażu klimatyzatora okiennego, 
5)  określić miejsce montażu klimatyzatora w ścianie budynku zgodnie z wytycznymi 

technicznymi, 

6)  wykonać otwór w przegrodzie do osadzenia klimatyzatora, 
7)  osadzić klimatyzator w przygotowanym otworze, 
8)  wykonać prace wykończeniowe po osadzeniu klimatyzatora w otworze, 
9)  połączyć silnik klimatyzatora pod nadzorem uprawnionej osoby, 
10) dokonać pod nadzorem uprawnionej osoby rozruch klimatyzatora, 
11) zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
12) ocenić ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni. 

 

Środki dydaktyczne: 

–  dokumentacja techniczna z instrukcją zadania, 
–  klimatyzator kompaktowy, 
–  przymiar taśmowy, 
–  przymiar składany, 
–  poziomnica, 
–  suwmiarka, 
–  kątowniki, 
–  drabina, 
–  młotek, 
–  przecinak, 
–  rylec, 
–  wiertarka z kompletem wierteł, cegły ceramiczne pełne, 
–  wapno, 
–  cement, 
–  woda, 
–  skrzynia drewniana lub metalowa, 
–  kielnia, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

–  paca, 
–  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, 
–  instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  literatura z rozdziału 7. 
 
Ćwiczenie 2 

Dobierz z katalogów technicznych klimatyzator typu Split. Opisz jego zalety i wady. 

Skalkuluj koszt zakupu. Opracuj sposób montażu zgodnie z dokumentacją. 
 

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją branżową, 
3)  wybrać klimatyzator i określić jego cenę, 
4)  na arkuszu zapisać: nazwę, typ, parametry techniczne, 
5)  wypisać zalety urządzenia, wskazać jego przeznaczenie oraz sposób wykorzystania, 
6)  opracować instrukcję montażu, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  ocenić poprawność i estetykę wykonanego ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

–  pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, tekst przewodni. 
 

Środki dydaktyczne: 

–  arkusz papieru formatu A 4, 
–  długopis, 
–  ołówek, 
–  gumka, 
–  instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  literatura z rozdziału 7. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

5.3. Regulacja, odbiór i eksploatacja instalacji wentylacyjnej  

i klimatyzacyjnej 

 
5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Zaplanuj czynności związane z uruchomieniem instalacji wentylacyjnej w okresie letnim 

i zimowym. Wykaż różnice miedzy uruchomieniem w okresie letnim i zimowym. Zapisz je  
na arkuszu. 

 

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres 

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania, 
3)  zaplanować czynności do uruchomienia instalacji wentylacyjnej w okresie letnim i 

zapisać je na arkuszu, 

4)  zaplanować czynności do uruchomienia instalacji wentylacyjnej w okresie zimowym  

i zapisać je na arkuszu, 

5)  porównać, czym różni się uruchomienie instalacji wentylacyjnej w okresie zimowym  

i letnim, 

6)  wypisać różnice na arkuszu, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  ocenić ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się: 

–  ćwiczenia praktyczne, metoda projektów 
 

Środki dydaktyczne: 

–  arkusz papieru formatu A 4, 
–  ołówek,  
–  długopis, 
–  linijka, 
–  gumka, 
–  instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  literatura z rozdziału 7. 
 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj konserwację instalacji wentylacyjnej pod kierunkiem osoby uprawnionej do 

czynności dozorowych i eksploatacyjnych w tym zakresie, zgodnie 

 

z dokumentacją zawartą w instrukcji i wymaganym zakresem konserwacji bieżącej. 

 

 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

Wskazówki do realizacji: 

Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną zadania, 
3)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
4)  zgromadzić niezbędne materiały do smarowania i zabezpieczania instalacji przed 

działaniem korozji, 

5)  wyposażyć się w wymagany sprzęt ochrony osobistej, 
6)  wykonać czynności z zakresu konserwacji zawarte w instrukcji i dokumentacji zadania, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  ocenić ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

–  

pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

–  instalacja wentylacyjna w warunkach rzeczywistych, 
–  dokumenty dotyczące eksploatacji oraz konserwacji instalacji i urządzeń wentylacyjnych: 

podręcznik obsługi i wyszukiwania usterek, instrukcje obsługi urządzeń i elementów 
składowych instalacji, zestawienie części zamiennych, wykaz elementów urządzeń 
regulacji automatycznej, raport potwierdzający przeszkolenie służb eksploatacyjnych, 

–  smary, 
–  oliwiarki, 
–  strzykawka do uszczelniania, 
–  lampa z osłoną siatkową, 
–  przedłużacz, 
–  skrzynka z narzędziami, 
–  środki ochrony osobistej: rękawice parciane, okulary ochronne, obcisły ubiór, kask, 

obuwie ochronne, 

–  instrukcja wykonania ćwiczenia zawierająca dokumentację zadania, 
–  protokół powykonawczy, 
–  literatura z rozdziału 7. 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
TEST 1 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montaż instalacji 
wentylacyjnej i klimatyzacji”. 
 

Test składa się z 20 zadań, z których: 

−  zadania 1-15 są z poziomu podstawowego, 
−  zadania 16-20 są z poziomu ponadpodstawowego. 
 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający – za rozwiązanie 10

÷11 zadań z poziomu podstawowego,  

-

  dostateczny – za rozwiązanie 12

÷14 zadań z poziomu podstawowego, 

-

  dobry – za rozwiązanie 15 lub 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu 

ponadpodstawowego, 

-

  bardzo dobry – za rozwiązanie 17

÷20 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Plan testu                                           
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Klucz odpowiedzi 

Nr zadania 

 
 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymaga

ń 

 

Poprawna 

odpowiedź 

Zakwalifikować sposób wymiany powietrza do 
określonego rodzaju wentylacji 

A P 

Wybrać sposób wentylacji pomieszczenia,  
w którym odbywa się proces technologiczny 

C P 

Zastosować zasady lokalizacji elementów 
wyposażenia instalacji wentylacyjnej nawiewno - 
wywiewnej 

C P 

Dobrać elementy wyposażenia wentylacji 
miejscowej 

C P 

Dobrać materiał wykonywania przewodów 
wentylacyjnych 

C P 

Zastosować zasady organizacji ruchu powietrza  
w pomieszczeniach 

C P 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

Nr zadania 

 
 

Cel operacyjny (mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymaga

ń 

 

Poprawna 

odpowiedź 

Zastosować wytyczne związane z technologią 
montażu przewodów typu „spiro” 

C P 

Rozróżnić kształtki stosowane w układach 
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 

A P 

Zastosować wytyczne mocowania przewodów 
wentylacyjnych 

C P 

10 

Dobrać urządzenie do zapewnienia wymaganej 
wilgotności powietrza w pomieszczeniu 

C P 

11 

Zastosować wytyczne do montażu instalacji 
wentylacyjnej 

C P 

12 Zastosować wytyczne do montażu wentylatorów 

C P 

13 

Zastosować zasady bhp przy eksploatacji instalacji 
i urządzeń wentylacyjnych 

C P 

14 

Zaplanować czynności związane  
z uruchomieniem instalacji wentylacyjnej 

D P 

15 Rozróżnić schemat instalacji klimatyzacyjnej 

16 

Zaplanować terminy wykonywania technicznych 
przeglądów instalacji wentylacyjnych 

D PP 

17 

Ustalić zakres czynności związanych  
z remontem instalacji wentylacyjnej  
i klimatyzacyjnej 

C PP 

18 

Wskazać przeznaczenie elementów wyposażenia 
instalacji wentylacyjnej 

A PP 

19 

Przewidzieć warunki stosowania izolacji cieplnej 
przewodów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 

D PP 

20 

Wskazać zespoły występujące  
w klimatyzatorach typu Split 

A PP 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

Przebieg testowania 
  

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA 

1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, 

które będą w teście. 

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi oraz podaj czas 

przeznaczony na udzielanie odpowiedzi. 
Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania sprawdzianu 

(rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

8.  Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

9.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
10. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
11. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych. 
4.  Test zawiera 20 pytań dotyczących montażu instalacji wentylacyjnych i 

klimatyzacyjnych. Pytania w teście są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna 
odpowiedź jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

−  w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku 

pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie 
zakreślić odpowiedź prawidłową), 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie  

na później i wróć do niego, gdy zostanie wolny czas. Trudności mogą przysporzyć 
pytania: 16 – 20, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe. 

8.  Na rozwiązanie 

testu 

masz 

45 

minut. 

      

Powodzenia 

 
Materiały dla ucznia:

 

–  instrukcja, 
–  zestaw zadań testowych, 
–  karta odpowiedzi. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

 

I część 
1.  Do sposobów wymiany powietrza w wentylacji naturalnej zaliczamy wentylację: 

a)  grawitacyjną, 
b)  miejscową, 
c)  hybrydową, 
d)  pożarową. 

2.  W procesach technologicznych, w których powstają zanieczyszczenia: pyły, opary  

i wyziewy stosuje się wentylację: 
a)  grawitacyjną, 
b)  ogólną, 
c)  miejscową, 
d)  hybrydową. 

3.  Filtr w wentylacji nawiewno – wywiewnej jest umiejscowiony pomiędzy: 

a)  komorą kurzową i wentylatorem, 
b)  nagrzewnicą i wentylatorem, 
c)  nagrzewnicą i nawiewnikiem, 
d)  wentylatorem i wyrzutnią. 

4.  Ssawki lub okapy są elementem wyposażenia: 

a)  odciągu miejscowego, 
b)  wentylacji nawiewnej, 
c)  wentylacji wywiewnej, 
d)  klimatyzatora. 

5.  Materiałem, który nie jest stosowany do budowy przewodów wentylacyjnych jest: 

a)  blacha stalowa ocynkowana, 
b)  blacha cynkowa, 
c)  blacha miedziana, 
d)  płyty z PVC. 

6.  Wentylacja nadciśnieniowa jest rodzajem wentylacji: 

a)  naturalnej, 
b)  nawiewnej, 
c)  wywiewnej, 
d)  pożarowej. 

7.  Dwa odcinki przewodów typu „spiro” łączone są przez: 

a)  spawanie, 
b)  nitowanie, 
c)  nypel wtykowy, 
d)  klejenie. 

8.  Kształtka wentylacyjna przedstawiona poniżej to: 

a)  przewód „spiro”, 
b)  przepustnica, 
c)  odsadzka, 
d)  deflektor. 

 
 
 
 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

 
9.  Przewody wentylacyjne mocowane są do konstrukcji budowlanej za pomocą podwieszeń  

i podpór tak, aby była zachowana odległość od przegrody wynosząca co najmniej: 

a)  1 cm, 
b)  3 cm, 
c)  5 cm, 
d)  10 cm. 

10. Proces nawilżania powietrza następuje w: 

a)  komorze kurzowej, 
b)  komorze zraszania, 
c)  chłodnicy, 
d)  nagrzewnicy. 

11. Przed każdym wentylatorem, przed każdą nagrzewnicą oraz w pobliżu łuków i odgałęzień 

zamontować należy: 

a)  tłumik kanałowy, 
b)  filtr, 
c)  otwór rewizyjny lub wziernik, 
d)  przepustnicę. 

12. Wentylatory promieniowe powinny być montowane: 

a)  na własnym fundamencie w dowolnej pozycji, 
b)  w pozycji pionowej lub poziomej, 
c)  w pozycji pionowej na własnym fundamencie, 
d)  w pozycji poziomej na własnym fundamencie. 

13. Gdy urządzenie wentylacyjne lub klimatyzacyjne jest w ruchu: 

a)  wolno dokonywać jego naprawy, 
b)  nie wolno dokonywać jego napraw, 
c)  wolno je konserwować, 
d)  można wykryć przyczynę jego ewentualnych zakłóceń w działaniu. 

14. Podczas uruchamiania instalacji wentylacyjnej w okresie letnim należy: 

a)  zamknąć przepustnice, 
b)  dokonać regulacji otwarcia przepustnic, 
c)  otworzyć całkowicie przepustnice, 
d)  włączyć do pracy nagrzewnice. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

 
15. Przedstawiony poniżej schemat to: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

a)  wentylacja mechaniczna, 
b)  instalacja klimatyzacyjna, 
c)  centrala klimatyzacyjna, 
d)  wentylacja pożarowa.  
 

II część 
16. Przeglądy techniczne urządzeń i instalacji wentylacyjnej należy przeprowadzać co: 

a)  tydzień, 
b)  pół roku, 
c)  rok, 
d)  tydzień i pół roku. 

17. Remont instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej ma na celu: 

a)  wykonanie czynności przywracających lub doprowadzających urządzenie do stanu 

technicznej sprawności, 

b)  zabezpieczenia instalacji przed działaniem korozji, 
c)  zabezpieczenim silników elektrycznych przed wilgocią, 
d)  sprawdzenie stanu technicznego instalacji. 

18. Przepustnice są elementami urządzeń wentylacyjnych: 

a)  do oczyszczania powietrza, 
b)  do ogrzewania lub chłodzenia powietrza, 
c)  służącymi do regulacji, 
d)  spełniającymi zadania pomocnicze. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

 

19. Izolację cieplną należy bezwzględnie wykonać na przewodach instalacji wentylacyjnej, 

gdy różnica temperatury pomiędzy przepływającym powietrzem, a pomieszczeniem 
wynosi  
co najmniej: 

a)  5 K, 
b)  10 K, 
c)  15 K, 
d)  20 K. 

20. Klimatyzatory typu Split składają się : 

a)  tylko z jednostki wewnętrznej, 
b)  tylko z  jednostki zewnętrznej, 
c)  jednostki zewnętrznej i wewnętrznej, 
d)  segmentów do montowania. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Montaż instalacji wentylacyjnych i klimatyzacji 

 
Zaznacz poprawną odpowiedź poprzez postawienie znaku X przy prawidłowej 
odpowiedzi. Jeżeli pomylisz się – błędną odpowiedź zakreśl kółkiem. 

 

Odpowiedź Punktacja 

Numer 

pytania 

a b c d 

 

     

     

     

     

     

     

     

     

     

10 

     

11 

     

12 

     

13 

     

14 

     

15 

     

16 

     

17 

     

18 

     

19 

     

20 

     

Razem  

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

TEST 2 
 
Test „próba pracy” do jednostki modułowej „Montaż instalacji 
wentylacyjnych i klimatyzacji” 

Zamontuj okap nadkuchenny wyposażony w wentylator wyciągowy i podłącz go do 
kanału wentylacyjnego, zgodnie z dokumentacją zawartą w Instrukcji. 

 

Test jest przewidziany jako próba pracy”. Czas na wykonanie testu – 180 minut. 

 
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
 

Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje 1 punkt. Za źle wykonaną 

czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający - za uzyskanie co najmniej 14 punktów, 

-

  dostateczny - za uzyskanie co najmniej 15 punktów, 

-

  dobry - za uzyskanie co najmniej 17 punktów z 22 możliwych, w tym co najmniej 1 punkt 

za prezentacje zadania, 

-

  bardzo dobry - za uzyskanie co najmniej 19 punktów z 22 możliwych, w tym co najmniej  

 1 punkt za prezentację zadania 

  
 

Kryteria oceny 
         Klucz 

punktowania 

Obszar 

wymagań 

Numer 

cz

ynno

śc

Sprawdzana czynność Kryterium 

wykonania 

czynności 

Punktacja 

0 - 1 

Uczeń zapoznaje się  
z instrukcją zadania 

Zapoznał się  
z instrukcją zadania 

0 lub 1 

Uczeń zapoznaje się 
z dokumentacją techniczną 
okapu 

Zapoznał się 
z dokumentacją 
techniczną okapu 

 

Organizacja 
stanowiska 
pracy 

Uczeń organizuje 
stanowisko pracy 

Zorganizował 
stanowisko pracy 
zgodnie z wymogami 
bhp i ergonomii 

0 lub 1 

Uczeń dobiera przewody  
i łączniki do wykonania 
ćwiczenia 

Z zestawu przewodów  
i łączników dobrał te, 
które są zgodne  
z dokumentacją  

0 lub 1 

Wykonywanie 
zadania  
z zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

Uczeń dobiera sprzęt  
i narzędzia do wykonania 
ćwiczenia 

Z zestawu sprzętu  
i narzędzi dobrał 
wszystkie narzędzia  
i sprzęt do montażu  

0 lub 1 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

 

Uczeń sprawdza stan 
techniczny sprzętu i 
narzędzi 

Sprawdził stan 
techniczny sprzętu  
i narzędzi 

0 lub 1 

Uczeń ocenia jakość rur  
i łączników  

Ocenił jakość rur  
i kształtek, elementy 
wadliwe wyeliminował 

0 lub 1 

Uczeń wyposaża się 
w środki ochrony osobistej 

Uczeń wyposażył się  
w nakrycie głowy, 
rękawice i okulary 
ochronne 

0 lub 1 

Uczeń wyznacza miejsce 
mocowania okapu do 
przegrody 

Uczeń wyznaczył 
miejsce mocowania 
okapu do przegrody 

0 lub 1 

10 

Uczeń mocuje okap do 
przegrody jednocześnie 
sprawdzając poziom jego 
zamocowania 

Uczeń zamocował 
poziomo okap  
w stosunku do 
przegrody 

0 lub 1 

11 

Uczeń trasuje przebieg 
układania i mocowania 
przewodów na przegrodzie 
budowlanej 

Na przegrodzie 
budowlanej zaznaczył 
przebieg instalacji 
i wyznaczył 
prawidłowo miejsca 
mocowania uchwytów 

0 lub 1 

12 

Uczeń mocuje uchwyty do 
przegrody budowlanej 

Zamocował uchwyty 
do przegrody 
budowlanej 
prawidłowo posługując 
się wiertarką 

0 lub 1 

13 

Uczeń dokonuje cięcia  
i obróbki rur 

Przyciął i obrobił 
odcinki rur – czynność 
wykonał prawidłowo 

0 lub 1 

14 

Uczeń dokonuje wstępnego 
montażu fragmentu 
instalacji 
i koryguje ewentualne błędy 

Dokonał wstępnego 
montażu instalacji, 
skorygował ewentualne 
błędy  

0 lub 1 

15 

Uczeń mocuje 
przygotowany odcinek 
przewodu  
w uchwytach mocujących 

Zamocował odcinki rur 
w uchwytach 
mocujących 

0 lub 1 

16 

Uczeń łączy przewody 
z okapem i otworem 
wentylacyjnym 

Uczeń połączył 
przewody z okapem  
i otworem 
wentylacyjnym 

0 lub 1 

Wykonywanie 
zadania  
z zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

17 

Uczeń sprawdza zgodność 
wykonania ćwiczenia  
z dokumentacją zadania 

Sprawdził zgodność 
wykonania ćwiczenia  
z dokumentacją 
zadania 

0 lub 1 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

 

18 

Uczeń podłącza silnik 
wentylatora do sieci 
elektrycznej pod nadzorem 
nauczyciela 

Uczeń podłączył 
wentylator do sieci 

0 lub 1 

19 

Uczeń sprawdza 
prawidłowość pracy 
wentylatora oceniając 
poziom hałasu 

Uczeń sprawdził 
prawidłowość pracy 
wentylatora 

0 lub 1 

Wykonywanie 
zadania  
z zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

20 

Uczeń utrzymuje ład 
i porządek w czasie 
wykonywania ćwiczenia 

Uczeń utrzymywał ład  
i porządek w czasie 
wykonywania 
ćwiczenia 

0 lub 1 

21 

Uczeń prezentuje wykonane 
ćwiczenie 

Wskazał ewentualne 
nieprawidłowości  
i zaistniałe trudności 
podczas wykonywania 
ćwiczenia 

0 lub 1 

Prezentowanie  
i ocena 
wykonanego 
ćwiczenia 

22 

Uczeń ocenia wykonane 
ćwiczenie  

Ocenił jakość swojej 
pracy 

0 lub 1 

 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

KARTA OBSERWACJI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 

Montaż instalacji wentylacyjnej i klimatyzacji 

Montaż okapu nadkuchennego wyposażonego w wentylator wyciągowy i podłączenie go 
do kanału wentylacyjnego, zgodnie z dokumentacją zawartą w instrukcji. 
 
 

 
Obszar 
wymagań 

Czynności oceniane i kryteria wykonania 

Liczba 

punktów 

Czynność 1. Zapoznawanie się z instrukcją zadania 
Kryterium wykonania:  uczeń zapoznał się z dokumentacją 
zadania 

 

Czynność 2. Zapoznawanie się z dokumentacją techniczną okapu 
Kryterium wykonania: uczeń zapoznał się z dokumentacją 
techniczną okapu 

 

Czynność 3. Organizowanie stanowiska pracy 

Organizacja 
stanowiska 
pracy 

Kryterium wykonania:  uczeń zorganizował stanowisko pracy 
zgodnie z wymogami bhp i ergonomii 

 

Czynność 4. Dobieranie przewodów i łączników do wykonania 
zadania 
Kryterium wykonania:  uczeń dobrał przewody i łączniki 
zgodne  
z dokumentacją 

 

Czynność 5. Dobieranie sprzętu i narzędzi do wykonania zadania 
Kryterium wykonania: 
 uczeń dobrał sprzęt i narzędzia zgodne  
z dokumentacją 

 

Czynność 6 . Sprawdzanie stanu technicznego sprzętu i narzędzi 
Kryterium wykonania:  uczeń sprawdził stan techniczny 
sprzętu i narzędzi 

 

Czynność 7. Ocena jakości rur, łączników 
Kryterium wykonania: 
 uczeń ocenił jakość rur i kształtek, 
elementy wadliwe wyeliminował 

 

Czynność 8. Wyposażanie się w środki ochrony osobistej 
Kryterium wykonania:  uczeń zabezpieczył się w środki 
ochrony osobistej wymienione w kluczu punktowania 

 

Czynność 9. Wyznaczanie miejsca mocowania okapu do 
przegrody 

Wykonywanie 
zadania  
z zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

Kryterium wykonania:  uczeń wyznaczył miejsce mocowania 
okapu do przegrody zgodnie z dokumentacją 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

 

Czynność 10. Mocowanie okapu do przegrody z równoczesnym 
sprawdzeniem poziomego usytuowania okapu 
Kryterium wykonania:  uczeń zamocował okap poziomo  
w stosunku do przegrody 

 

Czynność 11. Trasowanie miejsca układania i mocowania 
przewodów na przegrodzie budowlanej 
Kryterium wykonania: 
 uczeń dokonał trasowania miejsc 
prowadzenia i mocowania przewodów 

 

Czynność 12. Mocowanie uchwytów do przegrody 
Kryterium wykonania:  uczeń zamocował uchwyty do 
przegrody budowlanej prawidłowo posługując się wiertarką 

 

Czynność 13. Przycinanie i obróbka przewodów 
Kryterium wykonania:  uczeń przyciął i obrobił odcinki 
przewodów – czynność wykonał prawidłowo 

 

Czynność 14. Wstępny montaż fragmentu instalacji 
Kryterium wykonania: 
 uczeń wstępnie zamontował podejścia  
i skorygował ewentualne błędy  

 

Czynność 15. Mocowanie fragmentu instalacji do uchwytów  
Kryterium wykonania:  uczeń zamocował odcinki rur  
w uchwytach mocujących  

 

Czynność 16. Łączenie fragmentu instalacji z okapem i otworem 
wentylacyjnym w przegrodzie 
Kryterium wykonania:  uczeń szczelnie i prawidłowo połączył 
fragment instalacji z okapem i otworem wentylacyjnym  
w przegrodzie 

 

Czynność 17. Sprawdzanie zgodności wykonania ćwiczenia  
z dokumentacją zadania 
Kryterium wykonania: 
 uczeń sprawdził zgodność wykonania 
ćwiczenia z dokumentacją zadania 

 

Czynność 18. Łączenie silnika wentylatora z siecią elektryczną 
pod nadzorem nauczyciela 
Kryterium wykonania:  uczeń podłączył pod kierunkiem 
nauczyciela wentylator do sieci elektrycznej 

 

Czynność 19. Sprawdzanie prawidłowości pracy wentylatora 
Kryterium wykonania:  uczeń sprawdził prawidłowość pracy 
wentylatora oceniając poziom hałasu i wibracji  

 

Czynność 20. Utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku 
pracy 

Wykonywanie 
zadania  
z zachowaniem 
przepisów bhp  
i wymagań 
ergonomii 

Kryterium wykonania:  uczeń utrzymywał ład i porządek na 
miejscu pracy 

 

Czynność 21. Prezentacja wykonanego zadania 
Kryterium wykonania: uczeń wskazał trudności i ewentualne 
nieprawidłowości wykonanego ćwiczenia 

 

Czynność 22. Ocena wykonanego zadania 

Prezentowanie 
 i ocena 
wykonanego 
zadania 

Kryterium wykonania: uczeń ocenił jakość swojej pracy 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

Łączna liczba punktów 

 

Uzyskana 
liczba punktów  
i ocena 

Uzyskana ocena szkolna 

 

 
 

Przebieg testowania 
  

INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA 

1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania: „próba pracy” oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przeprowadź z uczniami próbę ocenienia wykonywanych czynności, które będą w teście. 
5.  Omów z uczniami sposób wykonania zadania typu „próba pracy”, 
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.  Rozdaj uczniom instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas 

przeznaczony na wykonanie zadania. 

8.  Rozdaj uczniom zestawy różnych  łączników i odcinków przewodów, materiałów 

pomocniczych, narzędzi i sprzętu oraz okap nadkuchenny z dokumentacją. 

9.  Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania sprawdzianu, 

rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

10.  Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się 

czasie zakończenia wykonania ćwiczenia. 

11.  Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania. 
12.  Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Zapoznaj się z dokumentacją zadania. 
3.  Test „próba pracy” oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności 

wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość. 

4.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
5.  Zaplanuj czynności do wykonania zadania. 
6.  Zorganizuj stanowisko pracy. 
7.  Dobierz niezbędny sprzęt, narzędzia, materiały. 
8.  Wyposaż się z środki ochrony osobistej. 
9.  Sprawdź stan techniczny narzędzi, sprzętu i oceń jakość materiałów, łączników. 
10.  Wykonaj zaplanowane czynności konieczne do wykonania zadania. 
11.  Zamocuj okap nadkuchenny w wyznaczonym miejscu, sprawdź poziom zamocowanego 

okapu. 

12.  Wytrasuj miejsce przebiegu instalacji wentylacyjnej na przegrodzie budowlanej. 
13.  Po dokonanym doborze odcinków przewodów i łączników –wstępnie zmontuj fragment 

instalacji. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

14.  Zamocuj wykonany fragment instalacji w przegrodzie za pomocą uchwytów mocujących 

po jej prawidłowym uszczelnieniu. 

15.  Połącz instalację wentylacyjną z okapem. 
16.  Pod nadzorem nauczyciela dokonaj podłączenia wentylatora do sieci elektrycznej. 
17.  Oceń poprawność wykonanego fragmentu instalacji poprzez porównanie go 

 

z dokumentacją zadania. 

18.  Utrzymuj ład i porządek na stanowisku pracy. 
19.  Po zakończonym zadaniu uporządkuj stanowisko pracy. 
20.  Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia. 
21.  Na rozwiązanie 

testu 

masz 

180 

minut. 

      

Powodzenia 

 
Materiały dla ucznia: 

−  instrukcja wykonania ćwiczenia wraz z dokumentacją zadania, 
−  suwmiarka, 
−  punktak, 
−  rysik traserski, 
−  poziomnica, 
−  taśma stalowa miernicza, 
−  ołówek do znakowania, 
−  nożyce do cięcia prostego, 
−  komplet kluczy widełkowych, 
−  komplet kluczy nasadowych, 
−  komplet wkrętaków sześciokątnych, 
−  wiertarka ręczna z kompletem wierteł widiowych, 
−  pilnik z trzonkiem – płaski, 
−  piłka, 
−  szlifierka ręczna, 
−  śruby, 
−  wkrętaki, 
−  odcinki przewodów, 
−  łączniki, 
−  uchwyty mocujące, 
−  materiały uszczelniające, 
−  okap nadkuchenny z wentylatorem wyciągowym, 
−  drabina, 
−  rękawice ochronne, 
−  kask, 
−  okulary ochronne, 
−  literatura z rozdziału 7. 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35

 7. LITERATURA 

 

1.  Gaziński B., Krzyżaniak G.: Technika klimatyzacyjna dla praktyków. Komfort cieplny, 

zasady obliczeń i urządzenia, Systherm serwis, Poznań 2005 

2.  Hoffmann Z., Lisiczki K.: Instalacje budowlane. Podręcznik dla technikum, WSiP, 

Warszawa 1992 

3.  Horstkotte K., Denzler H.: Poradnik montera urządzeń wentylacyjnych 

 

i klimatyzacyjnych, Instalator Polski, Warszawa 1999 

4.  Krygier K., Cieślowski S.: Instalacje sanitarne cz. 2. Podręcznik dla szkoły zasadniczej  

i technikum, WSiP S.A., Warszawa 1998 

5.  Krygier K., Klinke T., Sewerynie J.: Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja. WSiP, 

Warszawa 2005 

6.  Poniatowski S., Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-

montażowych. Tom II, ARKADY, Warszawa 1998 

7.  Pykacz S., Buczyńska-Tytz E.: Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji 

wentylacyjnych. Wymagania techniczne COBRTI INSTAL. Zeszyt 5, COBRTI 
INSTAL, Warszawa 2006 

8.  Rozporządzenie Min. Infrastruktury z dnia 07.04.2004 r. w sprawie warunków 

technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 6  
z 2004 r.) 

9.  Rubik M., Nowicki J.: Centralne ogrzewanie, wentylacja, ciepła i zimna woda oraz 

instalacje gazowe w budynkach jednorodzinnych. Poradnik. Ośrodek Informacji 
„Technika instalacyjna w budownictwie”, Warszawa 2000  

10.  Ustawa „Prawo budowlane” z dnia 28.07.2005 r.(Dz.U. z 2005 r. Nr 163, poz.1364) – 

ostatni tekst jednolity Dz. U. nr 80 z 2003 r. 

11.  www.e-instalacje.pl/128_2972.htm