SYLABUS 

 

METODOLOGIA ZE STATYSTYKĄ – KURS ZAAWANSOWANY 

 

WYKŁAD 

 

Rok akademicki: 2015/16, semestr zimowy  
Liczba godzin: 30  
Wydział Psychologii, studia stacjonarne 
  
Wykładowca: dr Rafał Albinski  
e-mail: 

rafal.albinski@gmail.com

  

Dyżur: spotkanie po wcześniejszym umówieniu drogą e-mailową 
 
Opis kursu  
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z najważniejszymi metodami badawczymi 

i testami statystycznymi stosowanymi przez psychologów. Wykład rozszerza 
zagadnienia z kursu podstawowego, co oznacza, że zaprezentowane zostaną bardziej 

zaawansowane metody analizy danych (jedno- i dwuczynnikowa analiza wariancji, 
regresja liniowa, analiza rzetelności, itp.), wraz z koniecznymi informacjami 
dotyczącymi założeń tych testów oraz tego, w jaki sposób interpretować uzyskane 

wyniki. Celem zajęć jest pokazanie statystyki jako użytecznego narzędzie, 
koniecznego do udzielania odpowiedzi na naukowe, empiryczne pytania. Jednakże – 

jak to ma miejsce w przypadku różnych narzędzi – trzeba wiedzieć jak poprawnie go 
używać, redukując ryzyko popełnienia różnego rodzaju błędów.  
 
Efekty kształcenia  
 
Student: 



 

zna podstawowe pojęcia z zakresu metodologii badań eksperymentalnych i 

nieeksperymentalnych. 



 

rozumie współzależności zachodzące między wymaganiami metodologicznymi a 

wymaganiami etycznymi w prowadzeniu badań. 



 

zna podstawy statystyki opisowej i zasady testowania istotności 

statystycznej. 



 

potrafi zaplanować i zanalizować wyniki badań eksperymentalnych 
(eksperyment z jedną lub dwiema zmiennymi niezależnymi) i 
nieeksperymentalnych (korelacje proste, regresja). 



 

Potrafi komunikować uzyskane wyniki analiz innym. 

Zaliczenie kursu  
 



 

Końcowa ocena zależy od liczby punktów uzyskanych na egzaminie. Egzamin 
składa się z 30 pytań testowych. Punkty przeliczane są na ocenę według 
poniższej tabeli: 

 

punkty 

 

od 

do 

ocena 

0 

14 

2 

15 

16 

3 

17 

19 

3,5 

20 

22 

4 

23 

25 

4,5 

26 

28 

5 

29 

30 

6 

 

Prezentacje  Power  Point  pokazywane  w  trakcie  wykładu  będą  dostępne  na 
platformie e-learningowej – szczegóły (adres kursu, hasło dostępu) zostaną podane 
na pierwszym lub drugim wykładzie. 

 

 

TEMATYKA ZAJĘĆ 

 

Wykład 1. Patrząc wstecz...  
Krótki przegląd najważniejszych zagadnień metodologicznych i statystycznych 
omawianych na wykładzie podstawowym, powtórka z testów, wprowadzenie do 
jednoczynnikowej analizy wariancji.  
 
Wykład 2 i 3.  Jednoczynnikowa analiza wariancji (ANOVA)  
Jednoczynnikowa ANOVA, testy post-hoc, kontrasty – ciekawostki i pułapki... jak się nie 
zagubić w gąszczu zasad i wskazań? Ok, straszę trochę na wyrost...  
 
Wykład 4 i 5. Poza jednoczynnikową ANOVĘ – wieloczynnikowa analiza wariancji: 
Złożone schematy badawcze  
Jaka jest logika działania wieloczynnikowej analizy wariancji? Efekty główne, interakcje, 
efekty proste.  
 
Wykład 6.  Badamy, badamy, badamy... w kółko tych samych ludzi, czyli schemat 
wewnątrz osób – od testu t dla prób zależnych do analizy wariancji z powtarzanym 
pomiarem.  
Jak wykonywać i interpretować wyniki analizy wariancji z powtarzanym pomiarem, test 
Mauchly’ego.  

 
 
 
Wykład 7.  Schemat mieszany – dwuczynnikowa analiza wariancji w schemacie 
mieszanym  
Czyli jak skomplikować sobie życie w służbie nauki... Albo: nie taka ANOVA 
„mieszana” straszna jak ja malują.  
 
Wykład 8 i 9. I po co to wszystko – czyli przykłady badań empirycznych 
wykorzystujących prezentowane na wykładzie metody analizy.  
Rzut okiem na artykuły naukowe...  
 
Wykład 10.  Analiza kowariancji. Analiza rzetelności.  
Jak i po co redukować wariancję błędu? Jak sprawdzić czy nasze narzędzie pomiarowej 
jest rzetelne?  
 
Wykład 11.  Wprowadzenie do regresji liniowej – analiza regresji z jednym 
predyktorem.  
Jak przewidywać wyniki osób, których nigdy nie widzieliśmy na oczy?  
 
Wykład 12 i 13. Analiza regresji z wieloma predyktorami, mediacja i moderacje.  
Jeszcze dokładniejsze przewidywanie, jeszcze więcej zabawy! Mediacje i moderacje, czyli 
poszukiwanie „kiedy” i „jak” w wynikach badań empirycznych.  
 
Wykład 14 i 15. Terapia grupowa.  
Powtórka materiału przed egzaminem i mentalne przygotowanie do napisania tegoż 
(medytacji nie będzie). Może się zaplątać jakiś nowy temat, jeżeli zdążymy...  
 

 
Literatura do wykładu (nieobowiązkowa):  
 

Bedyńska, S., i Cypryańska, M. (2013). Statystyczny drogowskaz. Tom 1. 

Warszawa: Sedno/SWPS.  

 

Bedyńska, S., i Cypryańska, M. (2013). Statystyczny drogowskaz. Tom 2. Warszawa: 

Sedno/SWPS.  

 
Bedyńska  S.  i  Książek  M.(2012),  Statystyczny  drogowskaz  3.  Praktyczny 

przewodnik  wykorzystania  modeli  regresji  oraz  równań.  Warszawa: 
Wydawnictwo Akademickie SEDNO 

 
Shaugnessy, J.J., Zechmeister, E.B., i Zechmeister, J.S. (2002). Metody badawcze w 

psychologii. Gdańsk: Gdańskie  Wydawnictwo  Psychologiczne.  (Rozdział  1,  s. 

21-57) (bardzo polecam w ramach powtórki na początku kursu)