38

Elektroinstalator

  6/2009

www.elektroinstalator.com.pl

E 

i

Różne

 

M

OELLER

 

RADZI

W 

JAKI

 

SPOSÓB

 

ZAPEWNIA

 

SIĘ

 

KOORDYNACJĘ

 

DZIAŁANIA

 

OGRANICZNIKÓW

 

PRZEPIĘĆ

 

KLASY

 

B(I) 

I

 C(II) 

FIRMY

 MOELLER?

Instalując stopnie ochrony przeciwprzepięciowej klas B i C należy za-

dbać  o  odpowiednie  miejsce  instalacji  poszczególnych  ograniczników 

przepięć względem siebie i ich właściwy dobór. Jakich zasad należy prze-

strzegać, aby zapewnić poprawne funkcjonowanie obu stopni ochrony?

Odpowiedź:

Bardzo ważną kwestią jest koordynacja działania ograniczników prze-

pięć:  przy  prawidłowym  zainstalowaniu  i  doborze  poszczególnych  stopni 

ochrony, kaskada ochronna ograniczników klas B i C działa w następujący 

sposób: 

 

 jako pierwszy ze stopni zadziała ogranicznik klasy C, który odprowadzając 

udar napięciowo-prądowy powoduje ograniczenie powstających przepięć;

 

 jako  drugi  ze  stopni  ochrony  zadziała  ogranicznik  klasy  B.  Zainicjowanie 

wyładowania łukowego w iskierniku ogranicznika następuje pod wpływem 

napięcia między jego elektrodami (U

SPB

 na rys. 1a), na które składają się: spa-

dek napięcia na ograniczniku klasy C (U

WAR

) i spadki napięć na przewodach 

między dwoma ogranicznikami klas B i C (U

L1

 i U

L2

);

 

 ogranicznik klasy B przejmuje odprowadzanie udarów piorunowych, rolą 

stopnia  klasy  C  jest  obniżenie  poziomu  przepięć  zredukowanych  przez 

ogranicznik klasy B.

Bardzo ważne jest w tym przypadku, aby spadek napięcia między zaci-

skami ogranicznika klasy B podczas działania stopnia klasy C był odpowied-

nio duży – wystarczający do zainicjowania wyładowania łukowego między 

elektrodami iskiernika. W przypadku ograniczników klasy B firmy MOEL-

LER osiąga się to w następujący sposób:

 

 ograniczniki SPB (aparaty o budowie tradycyjnej, z iskiernikiem dwuelek-

trodowym – rys. 2a) wymagają zachowania 10 m odległości względem 

ograniczników klasy C. Indukcyjność własna przewodów o długości 10 m 

jest na tyle duża, że spadek napięcia na przewodach (U

L1

 i U

L2

 - rys. 1a) zsu-

mowany ze spadkiem napięcia na ograniczniku klasy C (U

WAR

) spowoduje 

zadziałanie ogranicznika SPB (U

SPB

); 

 

 ograniczniki SPI (są to aparaty zbudowane są w oparciu o nową, trójelektro-

dową konstrukcję iskiernika z elektronicznym układem zapłonu łuku – rys. 

2b) mają obniżony poziom ochrony Up do 1,5 kV i mogą być instalowane 

bezpośrednio przy ogranicznikach klasy C. Instalując ogranicznik SPI bez-

pośrednio przy ograniczniku SPC-S (rys. 2c) ten ostatni powinien charakte-

ryzować się maksymalnym napięciem pracy Uc = 460 V np. SPC-S-20/460/4. 

Jeśli odległość między ogranicznikiem SPI a SPC-S jest większa niż 10 m, to 

możemy stosować SPC-S o Uc= 280 V, np. SPC-S-20/280/4 (rys. 1b).

Należy zaznaczyć, że dokonując montażu ograniczników klasy B, długo-

ści przewodów łączeniowych powinny być jak najkrótsze (do 0,5 m) tak, aby 

spadki napięć na przewodach (u1 i u2 na rys. 3) były odpowiednio małe i nie 

podwyższały poziomu przepięć w instalacji elektrycznej. 

Jeśli nurtują Państwa pytania z dziedziny elektrotechniki, napiszcie do 

nas pod adresem: porady@moeller.pl

Rys. 2. Ograniczniki przepięć firmy MOELLER: a) SPB klasy B zbudowany na bazie 

iskiernika dwuelektrodowego, b) SPI klasy B z iskiernikiem trójelektrodowym i elektro-

nicznym zapłonem, c) SPC klasy C zbudowany w oparciu o technologię warystorową 

a)

a)

b)

b)

c)

Rys. 1. Koordynacja działania ograniczników: a) SPB i SPC – wymagane zachowanie min. 10 m długości 

przewodów między dwoma stopniami ochrony, b) SPI i SPC  możliwość montażu bezpośrednio obok siebie, 

jeżeli odległość L<10 m należy stosować SPC-S o maksymalnym napięciu pracy 460 V 

Rys.  3.  Przy  montażu  ograniczników  klasy  B  należy 

stosować przewody łączące o długości do 0,5 m celem 

ograniczenia  dodatkowych  spadków  napięć  u1  i  u2 

w gałęzi ogranicznika