133_431102_fakturzystka

Spis tre

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach .................................................................................

1.2. Notka metodologiczna i autorzy .......................................

2. Opis zawodu ................................................................................

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

powania zawodu .............................................................

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

dzia

pracy, zagro

enia, organizacja pracy) ............................

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie .............................................................

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Wystawianie dokumentów sprzeda

y Kz1 ...................... 10

3.2. Prowadzenie rejestrów, baz danych i archiwizowanie

dokumentów sprzeda

y Kz2 ........................................... 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ........................................................................................ 14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach:

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci na potrzeby rynku pracy (KZiS

2010):

431102 Fakturzystka

Grupa wielka 4 – Pracownicy biurowi (w Mi

dzynarodowej Klasyfika-

cji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 4311 – Pracownicy do spraw rachunkowo

i ksi

gowo

ci (w Mi

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów

ISCO-08 odpowiada grupie 4311 Accounting and bookkeeping clerks).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ci (PKD 2007):

Sekcja N. Działalno

ść

w zakresie usług administrowania i działal-

ść

wspieraj

ca, Dział 82. Działalno

ść

zwi

zana z administracyj-

obsługa biura i pozostała działalno

ść

wspomagaj

ca, Grupa

82.1. Działalno

ść

zwi

zana z administracyjn

obsługa biura, wł

czaj

c działalno

ść

wspomagaj

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

dzynarodowe) oraz

głównie wyników bada

analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 6

przedsi

biorstwach (du

e – 2,

rednie – 1, małe − 2, mikro – 1, w tym

handlowe − 2, usługowe − 4), przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Magdalena Dec – Komandor S.A. w Radomiu,

•

Michał Malinowski – Firma M-BUD Michał Malinowski w Radomiu,

•

Anna Igiehon – Gaspol S.A. w Warszawie,

•

Renata Pacocha – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 w Łodzi.

Ewaluatorzy:

•

Daniela Barska – Zarz

d Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie,

•

Artur Gontarz – Gontarz Firma Usługowa w Zamo

ciu.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Fakturzystka wystawia i archiwizuje dokumenty zwi

zane ze sprze-

żą

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

powania zawodu

Fakturzystka jest zawodem o charakterze biurowym. W zale

od struktury organizacyjnej przedsi

biorstwa fakturzystka pracuje

w dziale ksi

gowo

ci lub samodzielnej komórce podległej bezpo

rednio

kierownikowi jednostki. Do głównych zada

fakturzystki nale

y wysta-

wianie faktur sprzeda

y, weryfikowanie i akceptowanie not koryguj

cych, a tak

e sprawdzanie poprawno

ci faktur i korygowanie ich. Faktu-

rzystka wprowadza dane do systemu komputerowego, generuje faktu-
r

, sprawdza jej poprawno

ść

i drukuje lub wysyła drog

elektroniczn

do kontrahenta. W przypadku stwierdzenia bł

dów w wystawionej fak-

turze sporz

dza faktur

koryguj

. Fakturzystka jest odpowiedzialna

za prawidłow

archiwizacj

dokumentów, przygotowywanie raportów

i rejestrów sprzeda

y. Fakturzystka stosuje przepisy ksi

gowe oraz

podatkowe w zakresie wystawiania dokumentów sprzeda

y oraz we-

trzne regulaminy i zarz

dzenia dotycz

ce obiegu tych dokumentów

w przedsi

biorstwie.

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

dzia pracy, zagro

enia, organizacja pracy)

Fakturzystka zatrudniana jest w przedsi

biorstwach i punktach

sprzeda

y, gdzie wystawiana jest du

a ilo

ść

faktur; jej miejscem pracy

e by

biuro, a tak

e inne wydzielone pomieszczenie lub

stanowisko

pracy w sklepie lub supermarkecie. Praca jest wykonywana samodziel-
nie, przy u

yciu komputera ze specjalistycznym oprogramowaniem,

wymagaj

ca cz

sto kontaktów z klientami. Podczas wielogodzinnej

obsługi komputera wyst

puj

czynniki, które decyduj

o uci

ąż

liwo

pracy: obci

ąż

enie narz

du wzroku (zm

czenie wzroku), obci

ąż

enie

układu mi

ęś

niowo-szkieletowego, stres. Z tego wzgl

du istotne jest

zorganizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami
BHP, ochrony ppo

., ochrony

rodowiska i wymaganiami ergonomii.

Stanowisko pracy fakturzystki powinno znajdowa

z dala od urz

dze

emituj

cych hałas, poniewa

praca wymaga skupienia i koncen-

tracji uwagi. Praca fakturzystki jest prac

monotonn

, polegaj

głym wykonywaniu tych samych czynno

ci. Przebiega w systemie

jedno- lub dwuzmianowym.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Ze wzgl

du na powtarzalny charakter pracy fakturzystka powinna

posiada

takie cechy, jak staranno

ść

sumienno

ść

, drobiazgowo

ść

oraz

cierpliwo

ść

. Wa

na jest umiej

tno

ść

organizacji pracy, dokładno

ść

i systematyczno

ść

. Poniewa

fakturzystka cz

sto ma kontakt z klienta-

mi indywidualnymi oraz przedstawicielami kontrahentów, wymagana
jest kultura osobista i umiej

tno

ci interpersonalne. Przeciwwskaza-

niem do wykonywania zawodu s

wady wzroku niepodlegaj

ce korekcji

oraz schorzenia układu kostno-stawowego uniemo

liwiaj

ce długotrwa-

prac

w pozycji siedz

cej. Zawód fakturzystki mog

wykonywa

osoby niepełnosprawne ruchowo, a po przystosowaniu stanowiska do
potrzeb osób niepełnosprawnych zawód ten mo

e wykonywa

równie

osoba poruszaj

ca si

na wózku inwalidzkim.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie

Osoba wykonuj

ca zawód fakturzystki powinna posiada

wykształce-

nie zasadnicze zawodowe o kierunku handlowym. Pracodawcy ch

tnie

zatrudniaj

osoby z wykształceniem

rednim zawodowym lub ogólnym,

które s

przyuczane na stanowisku pracy i zdobywaj

wiadczenie

w trakcie pracy. Mog

równie

uzupełnia

kwalifikacje poprzez uko

cze-

nie kursów i szkole

bran

owych z zakresu wystawiania dokumentów

sprzeda

owych oraz obsługi programów do fakturowania. Szkolenia

organizuj

pracodawcy, firmy oferuj

ce specjalistyczne oprogramowanie,

organizacje bran

y ekonomicznej i komercyjne o

rodki szkoleniowe.

żą

dana jest

umiej

tno

ść

obsługi specjalistycznego oprogramowania

obejmuj

cego programy ksi

gowe i arkusze kalkulacyjne oraz znajo-

ść

zasad fakturowania. Fakturzystka powinna systematycznie aktuali-

zowa

swoj

wiedz

i umiej

tno

ci,

ledzi

bie

żą

ce zmiany przepisów,

na podstawie, których wykonuje zadania zawodowe.

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Uzyskane w trakcie pracy kompetencje zawodowe mo

na potwier-

dza

w organizacjach bran

owych b

w innej uprawnionej instytucji

zdaniem egzaminu

potwierdzaj

cego kwalifikacje okre

lonego stopnia

oraz otrzymaniem certyfikatu. Posiadaj

c kompetencje w zawodzie

fakturzystki mo

na pracowa

na równorz

dnym stanowisku w zawo-

dach z grupy 431, np. 431101 Asystent do spraw ksi

gowo

ci. Po zdo-

byciu do

wiadczenia zawodowego oraz pogł

bieniu wiedzy i umiej

ci mo

na tak

e aplikowa

na stanowisko samodzielnego ksi

gowe-

go, a po uzupełnieniu wykształcenia na studiach ekonomicznych obj

ąć

kierownicze stanowiska w bran

y finansowo-ksi

gowej.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Prowadzenie rejestru kontrahentów (niezb

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z2. Wystawianie faktur sprzeda

y (niezb

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3. Wystawianie faktur koryguj

cych (niezb

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z4. Weryfikowanie i akceptowanie not koryguj

cych (niezb

dne kompe-

tencje: Kz1, KzS).

Z5. Archiwizowanie kopii dokumentów sprzeda

y (niezb

dne kompe-

tencje: Kz2, KzS).

Z6. Sporz

dzanie rejestrów sprzeda

y (niezb

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z7. Organizowanie stanowiska pracy, zgodnie z przepisami BHP,

ochrony ppo

. ochrony

rodowiska i wymaganiami ergonomii (nie-

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Wystawianie dokumentów sprzeda

y (potrzebne do wykonywania

zada

: Z2, Z3, Z4, Z7).

Kz2 – Prowadzenie rejestrów, baz danych i archiwizowanie dokumentów

sprzeda

y (potrzebne do wykonywania zada

: Z1, Z5, Z6, Z7).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

Z1÷Z7).

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

w za-

wodzie sugeruje si

wykorzysta

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci (gru-

pa wielka 4 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ca zawód fakturzystki:

1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie podstawowe fakty, procesy i poj

cia

dotycz

ce zagadnie

handlowych i ksi

gowych oraz zale

i uwarunkowania

dzy nimi, w szerszym zakresie zna zasady

i przepisy dotycz

ce wystawiania faktur oraz innych dokumentów

sprzeda

y a tak

e uwarunkowania

prowadzonej działalno

ci w bran

handlowej;

2) w zakresie umiej

tno

ci: posiada umiej

tno

ci wymagane do reali-

zacji zada

w zawodzie fakturzystki oraz rozwi

zywania problemów

poprzez wybieranie podstawowych narz

dzi i informacji zwi

zanych

z wystawianiem i archiwizowaniem dokumentów sprzeda

y, potrafi

wykonywa

zadania według ogólnych zasad i przepisów, uczy si

w cz

ęś

ci samodzielnie, umie rozwi

zywa

typowe problemy, odbie-

i formułowa

wypowiedzi

tak

e bardzo proste w j

zyku obcym.

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

zawodowych Z2, Z3, Z4, Z7 wymaga posiadania

kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Wystawianie dokumentów sprzeda

y Kz1

Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we fakty, procesy i poj

cia zwi

za-

ne z wystawianiem dokumentów
sprzeda

y, w szczególno

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo

., ochrony

rodowiska oraz

wymagania

ergonomii

pracy

w zakresie pracy biurowej;

−

zasady i przepisy dotycz

wystawiania faktur sprzeda

−

zasady i przepisy dotycz

faktur i not koryguj

cych;

−

przepisy Ustawy o rachunkowo-

ci oraz Ustawy o VAT – zwi

zane z wystawianiem dokumen-
tów sprzeda

−

zasady obsługiwania progra-
mów ksi

gowych słu

żą

cych do

fakturowania;

−

wewn

trzne regulaminy i za-

dzenia.

Umiej

tno

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

zane z wysta-

wianiem dokumentów sprzeda

w szczególno

ci potrafi:

−

stosowa

zasady i przepisy

BHP, ochrony ppo

. ochrony

rodowiska oraz wymagania er-

gonomii pracy w zakresie pracy
biurowej;

−

wystawia

faktury

zgodnie

z przepisami Ustawy o VAT;

−

stosowa

zasady i przepisy

dotycz

ce not koryguj

cych;

−

wystawia

dokumenty zgodnie

z przepisami Ustawy o rachun-
kowo

ci;

−

obsługiwa

programy fakturuj

ce;

−

stosowa

wewn

trzne regulami-

ny i zarz

dzenia dotycz

ce obie-

gu dokumentów w przedsi

bior-

stwie.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z5, Z6, Z7 wymaga posiadania

kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Prowadzenie rejestrów, baz danych i archiwizowanie

dokumentów sprzeda

y Kz2

Wiedza – zna i rozumie podstawo-
we fakty, procesy i poj

cia zwi

za-

ne  z  prowadzeniem  rejestrów,  baz
danych  i  archiwizowaniem  doku-
mentów  sprzeda

y, w szczególno-

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo

ochrony

rodowiska

oraz

wymagania

ergonomii

pracy

w zakresie pracy biurowej;

−

zasady

obsługi

programów

ksi

gowych słu

żą

cych do reje-

stracji kontrahentów, prowadze-
nia baz danych;

−

zasady

obiegu

dokumentów

stosowane w przedsi

biorstwie;

−

zasady archiwizowania doku-
mentów sprzeda

owych;

−

zasady i przepisy dotycz

okresu przechowywania doku-
mentów.

Umiej

tno

ci – wykonuje zadania

zwi

zane z prowadzeniem reje-

strów, baz danych i archiwizowa-
niem dokumentów sprzeda

y, we-

dług ogólnych zasad i przepisów,
w szczególno

ci potrafi:

−

stosowa

zasady i przepisy

BHP, ochrony ppo

., ochrony

rodowiska oraz wymagania er-

gonomii pracy w zakresie pracy
biurowej;

−

obsługiwa

programy słu

żą

do rejestracji kontrahentów,

−

prowadzi

bazy danych;

−

stosowa

zasady obiegu doku-

mentów obowi

zuj

ce w przed-

biorstwie;

−

sporz

dza

okresowe raporty

i rejestry sprzeda

−

sporz

dza

karty z danymi kon-

trahentów;

−

segregowa

dokumenty sprze-

−

archiwizowa

dokumenty zgod-

nie z przyj

ta systematyk

;

−

przechowywa

dokumenty

sprzeda

owe zgodnie z obowi

zuj

cymi przepisami.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za realizacj

zada

zwi

zanych z wysta-

wianiem i archiwizowaniem dokumentów sprzeda

y oraz sporz

dzaniem rejestrów i prowadzeniem baz danych,

−

ocenia wpływ swoich działa

wykonywanych w ramach współpracy

zespołowej i ponosi odpowiedzialno

ść

za ich skutki,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie w zakresie wystawiania i archiwi-

zowania dokumentów sprzeda

y oraz sporz

dzania rejestrów i pro-

wadzenia baz danych i podejmuje współprac

w zorganizowanych

warunkach w tym obszarze,

−

dostosowuje zachowanie do zmian zachodz

cych w

rodowisku

pracy.

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ci kompetencji kluczowych dla zawodu fakturzystki

przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 431102 Fakturzystka

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

(zespół czynno

ci) wyodr

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ci o podobnym charakterze (zwi

zanych z wykonywan

funkcj

lub przedmiotem pracy) wymagaj

cych pogł

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

tno

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

nie okre-

lonym pocz

tku i ko

cu, wyodr

bniony ze wzgl

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ci zawodowych powi

zanych jednym

celem, ko

cy si

produktem, usług

lub decyzj

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

, odnosz

cych si

do dziedziny uczenia si

lub działalno-

ci zawodowej.

Umiej

tno

−

zdolno

ść

wykonywania zada

i rozwi

zywania problemów wła

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

lub działalno

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

tno

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

zawodowych wchodz

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

(zasób wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

gni

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

instytucj

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

liwiaj

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

efektów uczenia si

; stanowi

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

) oraz zapewnianiu ich jako

ci.