UWAGA: Wszelkie czynności opisane w tym dokumencie wykonujesz na swoją odpowiedzialność. Autor nie ponosi odpowiedzialności za
jakiekolwiek szkody wyrządzone na skutek stosowania się do poniŜszych wskazówek lub ich niezrozumienia.
Skróty:
BJ - bieg jałowy
PBJ - przyspieszony bieg jałowy
PD - powietrze dodatkowe
PD-BJ - powietrze dodatkowego dyszy biegu jałowego
PD-DG - powietrze dodatkowego dyszy głównej
SL - sonda lambda
1. Falujące obroty na ssaniu:
WARUNKI: silnik włączony i nie rozgrzany ~20°C, mechanizm ssania włączony
Zakładam, Ŝe efekt występuje jeŜeli dźwignia mechanizmu ssania 5 (rys 2) opiera się o ząb nr III tarczy 6 (rys 2).
- JeŜeli obroty na ssaniu są za wysokie (ponad 2300), to zacznie się włączać układ zamykania przepustnicy i dyszy BJ. W efekcie
pojawia się falowanie obrotów. Obroty moŜna zmniejszyć wkręcając śrubę regulacji otwarcia przepustnicy na ssaniu. Śruba znajduje się
pomiędzy dźwigną ssania 5 (rys 2) a dźwignią (tarczą) przepustnicy. Zmniejszając obroty, nie naleŜy zapominać o tym, Ŝe nadmierne
obniŜanie obrotów (BJ ssania) moŜe doprowadzić do gaśnięcia silnika (w skrajnie niekorzystnych warunkach np. zimą).
- Po rozgrzaniu silnika (~80°C) naleŜy takŜe sprawdzić czy obroty przyspieszonego biegu jałowego nie są większe niŜ 1700.
- JeŜeli obroty na ssaniu są odpowiednie (do 2500) a efekt występuje nadal, moŜliwe, Ŝe jest źle ustawiony czujnik BJ. Jednak jego
prawidłowe ustawienie naleŜy przeprowadzić dopiero po rozgrzaniu silnika (ssanie wyłączone) patrz punkt 7
2. Falujące obroty na biegu jałowym przy stałym obciąŜeniu
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
Niestety nie da się uzyskać idealnie stabilnych obrotów BJ. Mimo, Ŝe mamy ustawioną prawidłową średnią prędkość BJ (ok. 1000-1100
obr/min), w momencie gdy zacznie działać układ korektora BJ, obroty mogą nieznacznie się wahać. JeŜeli natomiast będą wyraźnie
falować naleŜy sprawdzić ustawienie czujnika BJ, patrz punkt 7.
UWAGA:
- Czasem moŜe pomóc ponowne ustawienie obrotów BJ, patrz 5.
- Niekiedy moŜna zaobserwować wyraźną zmianę obrotów BJ tuŜ po zatrzymaniu samochodu. Jest to najczęściej spowodowane zmianą
składu mieszanki przez elektronicznie sterowany zawór PD (4 rys 1).
3. Falujące obroty przy średnich prędkościach obrotowych:
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
JeŜeli dodatkowym objawem są słyszalne stuki zaworów elektromagnetycznych 8 (rys 1) oraz 5 (rys 4), dochodzące z okolic gaźnika, to
naleŜy sprawdzić poprawność działania czujnika BJ, patrz punkt 7. JeŜeli bowiem czujnik daje sygnał (jest rozwarty), Ŝe przepustnica
znajduje się w stanie zamkniętym, a obroty są większe niŜ 2300, zaczyna działać układ domykania przepustnicy oraz dyszy BJ, który
wskutek występowania sprzęŜenia zwrotnego, wywołuje efekt falowania obrotów.
4. Zbyt niskie obroty biegu jałowego przy duŜym obciąŜeniu silnika-włączone światła, dmuchawa itp.
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
Po osiągnięciu przez silnik 55°C, powinien zacząć działać układ stabilizujący obroty BJ. Uwidacznia się to poprzez nieznaczne ruchy
trzpienia 5 (rys.3) korektora biegu jałowego 1 (rys.3). JeŜeli nie są one widoczne, naleŜy sprawdzić, czy występuje podciśnienie w
przewodach łączących termozawór 6 (rys.3) i zawór opóźniający 4 (rys.3). JeŜeli tak to naleŜy przeprowadzić regulację wg punktu 5.
JeŜeli podciśnienie nie występuje, naleŜy sprawdzić działanie termozaworu. JeŜeli na jego najwyŜszym króćcu nie występuje
podciśnienie, ale występuje w przewodzie łączącym gaźnik z najniŜszym, naleŜy przypuszczać, Ŝe termozawór jest niesprawny lub
niedroŜny. Innym pośrednim sposobem jest sprawdzenie, czy po nagrzaniu silnika (ponad 55°C) zadziała siłownik 3 (rys.2) wyłączający
ssanie (trzpień musi się schować).
5. Jak ustawić prędkość obrotową biegu jałowego:
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
5.1. Najpierw upewnij się czy masz sprawny czujnik biegu jałowego 1 (rys 4) oraz termozawór 10 (rys 1), patrz punkt 3 oraz 7.
5.2. Wykręcamy śrubę (10 rys 3) tak, aby nie ograniczała ruchów dzwigni (odstęp co najmniej 2-3mm).
5.3. Staramy się ustawić śrubą 9 (rys 3) obroty w granicach 950-1100. MoŜna ustawić mniej ale ryzykujemy, Ŝe silnik nie rozgrzany
będzie gasł. Po kaŜdej zmianie połoŜenia śruby 9 (rys 3) odczekujemy chwilę, aŜ obroty się ustabilizują (5-10 sekund).
5.4. Zdejmujemy przewód podciśnieniowy z dolnego króćca siłownika 1 (rys 3) a przewód zatykamy palcem lub odpowiednim korkiem.
Obroty powinny znacznie wzrosnąć.
5.5. Śrubą 10 (rys 3) ustawiamy obroty 1500-1600.
5.6. Zakładamy przewód i sprawdzamy czy obroty są zbliŜone do tych jakie ustawiliśmy w punkcie 5.3. JeŜeli nie, moŜemy
przeprowadzić regulację ponownie.
6. Czy prawidłowo działa domykanie przepustnicy?
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
Zdjąć przewód podciśnieniowy z elektrozaworu (8, rys 1) (z króćca poziomego). Uchylając przepustnicę, rozpędzić silnik do 3500-
4000obr. po czym szybko puścić przepustnicę. Do czasu aŜ silnik nie zwolni do 2000 obr., powinno być wyczuwalne (palcem)
podciśnienie w króćcu, z którego został zdjęty przewód. JeŜeli nie występuję podciśnienie ale słychać, Ŝe zawór elektromechaniczny
działa (ciche stukanie) oznacza to niedroŜność lub przetarcie przewodów podciśnieniowych. JeŜeli nie słychać działania zaworu, naleŜy
sprawdzić połączenia elektryczne oraz ustawienie czujnika biegu jałowego, patrz punkt 7
7. Jak ustawić czujnik biegu jałowego?
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony, prawidłowo ustawiona prędkość biegu jałowego, włączone
odbiorniki prądu: światła mijania.
Śrubę regulacyjną 2 (rys. 4) naleŜy doprowadzić do takiego ustawienia, aby na biegu jałowym, przy włączonych światłach mijania,
czujnik 1 (rys 4) był rozwarty (napięcie ok. 14V), natomiast przy minimalnym uchyleniu przepustnicy czujnik zamykał się (napięcie 0V).
UWAGA:
- Stan czujnika najlepiej sprawdzać woltomierzem na 14 wyprowadzeniu centralki, lub przez podłączenie się cienkim przewodem do
wtyczki koło gaźnika (patrz rys 4). Podczas pomiaru, wtyczki nie naleŜy odłączać, gdyŜ silnik będzie gasł z powodu braku zasilania
zaworu elektromagnetycznego dyszy biegu jałowego.
- MoŜna dokonywać pomiaru omomierzem przy wyłączonej stacyjce i rozłączonej wtyczce (przy połączonej wtyczce, mała oporność
wewnętrzna centralki zakłóca pomiar). Ustawianie czujnika przy wyłączonym silniku moŜe być nieskuteczne (przepustnica jest lekko
otwierana przez siłownik podczas działania silnika). Ponadto tą metodą nie sprawdzimy czy występuje przerwa w obwodzie czujnik-
centralka.
- W zimie działanie czujnika moŜe być zakłócone zwiększonymi oporami ruchu przepustnicy. MoŜe zdarzyć się tak, Ŝe czujnik
prawidłowo działający na rozgrzanym silniku, na zimnym silniku nie będzie wskazywał BJ.
8. Czy mam droŜny układ powietrza dodatkowego?
Układ składa się z dwóch obwodów:
- powietrza dodatkowego dyszy biegu jałowego (nazwijmy go PD-BJ)
- powietrza dodatkowego dyszy głównej (nazwijmy go PD-DG)
8.1. Aby sprawdzić droŜność obwodów PD naleŜy:
WARUNKI: silnik wyłączony
Zdjąć z zaworu PD (4 rys.1) 4 przewody gumowe, dmuchnąć w kaŜdy z nich. Nie powinno się wyczuwać duŜego oporu przepływu
Strona 1 z 4
Aisan w CC700 - by Qban - update 21.06.2004 - AutoKącik.PL
2008-09-03
file://C:\Documents and Settings\user\Ustawienia lokalne\Temp\Rar$EX12.593\show...
powietrza.
UWAGA:
- przewody mogą być zanieczyszczone benzyną lub innymi substancjami szkodliwymi dla zdrowia!
- przy podłączaniu, nie zamieniać miejscami przewodów!
8.2. Z drugiej strony moŜna postąpić inaczej:
WARUNKI: silnik włączony i rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
- Zdjąć przewód PD-BJ z zaworu PD (dłuŜszy - wchodzi od dołu gaźnika z prawej strony). Silnik pracujący na BJ, powinien zgasnąć.
- Zdjąć przewód PD-DG z zaworu PD (krótki przewód - wchodzi od góry gaźnika). Przy większym otwarciu przepustnicy silnik powinien
się mocno dławić.
9. Czy mam sprawną centralkę i silnik krokowy (zawór PD)?
WARUNKI: silnik włączony - BJ, rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
MoŜna sprawdzić działanie centralki oraz silnika krokowego prostymi środkami. Jednak jest to operacja dość skomplikowana i nie
polecana osobom, bez min. przygotowania elektrotechnicznego. Sprowadza się ona do odłączenia sondy L i symulowania jej działania.
- Rozłączamy SL (wtyczka w okolicach belki silnika za filtrem powietrza)
- Podłączamy napięcie 0V do wtyczki od strony centralki. Po kilkunastu sekundach zawór PD powinien się zamknąć. MoŜna to sprawdzić
zdejmując przewody z chwytu powietrza nad gaźnikiem i sprawdzić czy na którymkolwiek występuje podciśnienie. JeŜeli tak, oznacza to
nieprawidłowe działanie układu PD.
- Podłączamy napięcie 1V do wtyczki od strony centralki. Po kilkunastu sekundach zawór PD powinien się otworzyć. MoŜna to sprawdzić
zdejmując przewody z chwytu powietrza nad gaźnikiem i sprawdzić czy na którymkolwiek występuje podciśnienie. JeŜeli na Ŝadnym
przewodzie nie występuje, oznacza to nieprawidłowe działanie układu PD.
UWAGA: Zamiast obserwowania występowania podciśnienia, moŜna obserwować ruchy iglic zaworu PD, poprzez jego króćce. Jednak
trzeba zdjąć z niego 4 przewody gumowe i posługiwać się latarką. Tą metodą nie sprawdzimy droŜności układu PD. NaleŜałoby zatem
dodatkowo przeprowadzić postępowanie zgodnie z punktem 8.
10. Czy mam sprawną sondę Lambda?
Napięcie (rozgrzanej) sondy zmienia się pomiędzy 0V (mieszanka uboga) do (~1V) mieszanka bogata. W trakcie działania silnika cięŜko
jest uchwycić stabilne stany SL (napięcie się szybko zmienia). Sondę moŜemy sprawdzić przynajmniej na dwa sposoby:
WARUNKI: silnik włączony - BJ, nie rozgrzany <20°C, mechanizm ssania włączony
10.1. Najłatwiej jest sprawdzić, czy sonda daje oznaki Ŝycia, na ssaniu.
- Rozłączamy SL (wtyczka w okolicach belki silnika za filtrem powietrza)
- Podłączamy się woltomierzem do wtyczki od strony SL
- Po około 2-3 minutach od włączenia zimnego silnika, powinno pojawić się napięcie ok. 0.9 - 1V.
WARUNKI: silnik włączony - BJ, rozgrzany ~80°C, mechanizm ssania wyłączony
10.2. Aby sprawdzić działanie SL, moŜna takŜe zdjąć z zaworu PD przewód PD-BJ i zasłaniając palcem doprowadzić do zmian napięcia
SL (występuje pewne opóźnienie) wg. metody:
- przewód zatkany = napięcie wysokie (~1V)
- przewód odetkany (nie całkowicie) = napięcie niskie (~0V).
UWAGA:
- Na BJ sonda rozgrzewa się b. powoli czasem powyŜej 5 minut.
- Odłączenie przewodu powietrza dodatkowego biegu jałowego, moŜe doprowadzić do zgaśnięcia silnika, wskutek zbytniego zuboŜenia
mieszanki.
- Najlepiej sprawdzać napięcie woltomierzem o duŜej rezystancji wewnętrznej (~10MOmów) na 9 wyprowadzeniu centralki. Ma to na
celu jednoczesne sprawdzenie SL jak i obwodu SL-centralka, który łatwo ulega uszkodzeniu.
11. Czy da się jeździć z niesprawnym układem powietrza dodatkowego?
I tak i nie. Pół biedy jeŜeli mamy jeden lub oba obwody niedroŜne. Z reguły skutkuje to większym zuŜyciem paliwa, gorszym
przyspieszeniem oraz szybszym zuŜyciem katalizatora! Oczywiście środowisko na tym teŜ ucierpi!
JeŜeli mamy jeden lub oba obwody rozszczelnione (urwane, przetarte przewody gumowe itp.) to moŜemy zaobserwować objawy takie
jakie są opisane w punkcie 8.2
12. Czy czujnik biegu jałowego ma wpływ na PBJ?
Czujnik ten nie wiele ma wspólnego z przyspieszonym biegiem jałowym (PBJ). JeŜeli załoŜyć najgorszy scenariusz, Ŝe czujnik
sygnalizuje cały czas, iŜ przepustnica jest w połoŜeniu biegu jałowego, to działałoby domykanie przepustnicy i rzeczywiście nie byłoby
PBJ. Jednak domykanie działa powyŜej 2000 obr./min. więc czujnik nie moŜe mieć wpływu na PBJ. Inny scenariusz zakłada, Ŝe czujnik
sygnalizuje cały czas, Ŝe przepustnica jest uchylona. Wtedy nie działa domykanie więc tym bardziej nie wpływa to na PBJ.
13. Co wpływa na brak PBJ:
- uszkodzenie termozaworu trójdroŜnego (PBJ zaczyna działać po rozgrzaniu silnika do 55°C)
- rozszczelnienie/zatkanie instalacji podciśnieniowej
- źle ustawiona śruby PBJ/BJ
- zanieczyszczenie/uszkodzenie siłownika lub dźwigni PBJ
- uszkodzenie zaworu opóźniającego
SSANIE AISAN - DIAGNOZOWANIE
Diagnozowanie moŜe wyglądać następująco (kolejność wg. wpływu na zapalanie zimnego silnika):
1) Po włączeniu ssania i depnięciu gazu (na wyłączonym silniku) sprawdzamy czy dźwignia [5] opiera się na I zębie tarczy urządzenia
rozruchowego [6]. JeŜeli opiera się na zębie II to znaczy, Ŝe przesunęła się linka ssania albo obluzowała się (co jest dość
prawdopodobne) przepustnica ssania [1] (trzeba zdjąć chwyt powietrza znad gaźnika). NaleŜy to skorygować aby mechanizm ssania
mógł działać w pełnym zakresie.
2) Sprawdzamy działanie siłowników [3] i [11]. Przy wyłączonym silniku trzpienie obu siłowników powinny być całkowicie wysunięte. Po
2-3sek. od włączenia, chowa się częściowo trzpień [12] obracając tarczę [6] tak, Ŝe dźwignia [5] powinna opierać się na występie II. Po
osiągnięciu 15°C trzpień [12] chowa się całkowicie a dźwignia [5] powinna opierać się na występie III. Dopiero po nagrzaniu do 55°C
zadziała siłownik [3] i dźwignia [5] nie powinna opierać się juŜ na tarczy [6]
3) Przy zimnym silniku sprawdzamy omomierzem czujnik 15°C. Powinien on być zwarty aŜ do momentu gdy silnik nie osiągnie 15°C.
Jest to bardzo waŜne, gdyŜ nieprawidłowe działanie czujnika włącza sterowanie zaworem powietrza dodatkowego, zuboŜając
mieszankę. Ten efekt będzie jednak zauwaŜalny dopiero po nagrzaniu sondy L czyli około 2 minutach. Tak więc nie ma większego
wpływu przy zapalaniu całkiem zimnego silnika (gdy sonda jest zimna)
4) Sprawdzamy czystość gaźnika (wewnątrz - to jest bardziej skomplikowane) i droŜność dysz (odpinamy przewody podciśnieniowe
prowadzące do gaźnika i dmuchamy w nie
Strona 2 z 4
Aisan w CC700 - by Qban - update 21.06.2004 - AutoKącik.PL
2008-09-03
file://C:\Documents and Settings\user\Ustawienia lokalne\Temp\Rar$EX12.593\show...
5) Regulacji obrotów na ssaniu moŜna dokonać śrubą wskazaną przez niebieską strzałkę. Jednak naleŜy ją przeprowadzać bardzo
roztropnie, gdyŜ przy uszkodzeniu innych podzespołów rozregulujemy gaźnik
Zdjęcia:
Rys.1
Rys.2
Rys.3
Strona 3 z 4
Aisan w CC700 - by Qban - update 21.06.2004 - AutoKącik.PL
2008-09-03
file://C:\Documents and Settings\user\Ustawienia lokalne\Temp\Rar$EX12.593\show...
Rys.4
oraz połaczenia gumowe - moŜe komuś się przydadzą
Edytowany przez DZIDA (21/06/2004 23:48)
Strona 4 z 4
Aisan w CC700 - by Qban - update 21.06.2004 - AutoKącik.PL
2008-09-03
file://C:\Documents and Settings\user\Ustawienia lokalne\Temp\Rar$EX12.593\show...