background image

Podstawy nauki o materiałach 

Ćwiczenia laboratoryjne: B2-013 

 
 
Prowadzący ćwiczenia
: mgr inż. Kinga Chronowska, dr inż. Zbigniew Oleksiak 
konsultacje: po zakończeniu kolejnego ćwiczenia według planu ćwiczeń  
B2 niski parter lab. 013, 
 
Temat ćwiczeń:  
Prognozowanie oporów tarcia i intensywności zużywania kompozytów na 
osnowie tarflenu (PTFE), wyprodukowanych jako materiały ślizgowe 
 
Miejsca ćwiczeń:  
część I:  w laboratorium sala: 02, miejsce: pawilon B2 niski parter,  
część II:  w laboratorium sala 013, miejsce: pawilon B2 niski parter 
 
Organizacja ćwiczeń 

 

Ze względu na obszerność problematyki zajęć, konieczne jest przed 
ć

wiczeniami przygotowanie się z niniejszych opracowań pod nazwą:  

Ćwiczenia laboratoryjne B2- 013_część I,  
Ćwiczenia laboratoryjne B2- 013_część II 

 

Ć

wiczenia będą realizowane przez około 100 minut 

 

Na początku ćwiczenia będzie organizowany sprawdzian (około 10 minut) 
z zakresu problematyki przedstawionej we wspomnianych opracowaniach  

 

Ocena z tego sprawdzianu będzie oceną ćwiczenia B2-013 i będzie  
uwzględniona przy obliczaniu średniej „ ważonej” z poszczególnych 
ć

wiczeń 

 

Ocena zaliczenia ćwiczeń z przedmiotu „Podstawy Nauki o Materiałach”  
będzie wystawiona na podstawie tej średniej 

 

W przypadku uzyskania oceny zaliczenia z ćwiczeń niższej niż 4,5 
konieczne będzie pisemne zdawanie egzaminu z przedmiotu PNoM. 
Pytania będą obejmować między innymi problematykę opisaną we 
wspomnianych opracowaniach 

 
 
Cel ćwiczenia: 
Zapoznanie z dwoma wybranymi metodami laboratoryjnych badań tarcia i 
zużywania
  próbek  wykonanych  z  kompozytów  na  osnowie  tarflenu  w 
aspekcie 

zastosowania 

zbadanego 

materiału 

na 

elementy 

ś

lizgowe 

współpracujące  w  warunkach  tarcia  technicznie  suchego  z  stalowymi 
nierdzewnymi  elementami  maszyn  (np.  tłokowe  pierścienie  uszczelniające 
współpracujące z tulejami cylindrowymi, łożyska ślizgowe, prowadnice itp.)  

background image

Szablon do sprawdzianu:  
Przed ćwiczeniami należy koniecznie zaopatrzyć się w szablon do wpisywania 
odpowiedzi (jak pokazano niżej) a następnie wypełnić 
go „drukowanymi” literami: 

 

nazwisko i imię (bardzo czytelnie),  

 

nr grupy ćwiczeniowej (według podziału na harmonogramie ćwiczeń), 

 

zaplanowaną datą i godziną rozpoczęcia ćwiczeń.  

Szablon można:  

 

wykupić w punkcie ksero (usytuowanym w B2 na niskim parterze w 
końcowej części korytarza),  

 

kserować na automatycznej kserokopiarce usytuowanej na początku 
korytarzu na niskim parterze w pawilonie B2 w której może być(?) 
matryca szablonu 

 

wydrukować sam szablon (na połowie kartki formatu A4- bez zmiany 
powiększenia! tzn. 100%, tak a żeby wymiary zewnętrznej ramki tabelki 
wynosiły:115 x164 mm ).  

Odwrotną stronę szablonu należy pozostawić nie zadrukowaną dla odpowiedzi 
na pytania teoretyczne.  
 

Szablon do wpisywania odpowiedzi na pytania kontrolne podczas sprawdzianu  

                          

Symbol testu

………      Data…......., Godzina………, Nazwisko, Imi

ę

, nr grupy 

ć

wiczeniowej…………………………

 

 

         

Prosz

ę

  wpisa

ć

 „DRUKOWANYMI” literami symbol testu oraz swoje Nazwisko, Imi

ę

,  

nr grupy 

ć

wiczeniowej  a nast

ę

pnie oceni

ć

 prawdziwo

ść

 tylko tych zda

ń

 (umieszczonych na  

wr

ę

czonym  ka

ż

demu  arkuszu-  20  zda

ń

),  które  potrafimy  oceni

ć

,  czy  s

ą

  prawdziwe  czy 

fałszywe  a  nast

ę

pnie  wstawi

ć

  znaki  „x”  w  odpowiedniej  kolumnie  tabelki.    W  przypadku 

pomyłkowego  umieszczenia  tego  znaku  nale

ż

y  go  zakre

ś

li

ć

  okr

ę

giem.  Za  poprawna  ocen

ę

 

zdania  przewidziano  1  punkt.  W  przypadku  bł

ę

dnej  oceny  zdania,  odejmowane  b

ę

dzie 

½ punktu

.

 

Nr zdania 

Prawdziwe 

Fałszywe 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

 

 

Nr zdania 

Prawdziwe  Fałszywe 

11 

 

 

12 

 

 

13 

 

 

14 

 

 

15 

 

 

16 

 

 

17 

 

 

18 

 

 

19 

 

 

20 

 

 

 

 

 
 
 

background image

Organizacja testu: 

 

Na początku ćwiczenia będzie wręczony każdemu arkusz a na nim 20 zdań 
twierdzących, ponumerowanych od 1 do 20. Każdy arkusz jest oznaczony 
(w lewym górnym rogu) symbolem testu np. ZO-2009-B.  

 

Symbol wręczonego testu należy wpisać na indywidualnym szablonie do 
wpisywania odpowiedzi (brak tego symbolu na tym szablonie uniemożliwi 
ocenę sprawdzianu!).  

 

Zabronione jest umieszczanie jakichkolwiek znaków na (wręczonym 
każdemu) arkuszu zawierającym  20 zdań twierdzących.  

 

Na podstawie opracowań:  

o

 

„ćwiczenia laboratoryjne B2- 013_cz I”, 

o

 

 „ćwiczenia  laboratoryjne B2- 013_cz II”  

o

 

informacji na stronie Internetowej: http://pl.wikipedia.org/wiki/Teflon 

można ocenić każde ze zdań (wręczonych na arkuszu) czy jest prawdziwe 
czy fałszywe.  

 

W wierszu oznaczonym numerem zdania wpisujemy wynik oceny tego 
zdania twierdzącego jako „X” w jednej z dwu kolumn oznaczonych 
„Prawdziwe” lub „Fałszywe ”.   

 

W przypadku pomyłkowego umieszczenia znaku „X” w nie odpowiedniej 
kolumnie należy ten znak zakreślić kołem i wpisać „X” we właściwej 
kolumnie.  

 

Przykładowe zdania twierdzące umieszczane na arkuszu a podlegające ocenie; czy są 
prawdziwe czy fałszywe:  

1.

 

Próbki do badań tarcia i zużywania są wycinane z półfabrykatu kompozytu w sposób 
przypadkowy względem kierunku prasowania tego kompozytu.  

2.

 

Wypełniacze są wprowadzane do płynnego tarflenu w celu ich wzajemnego 
zmieszania w procesie produkcji danego kompozytu tarflenowego.  

3.

 

Tłokowe pierścienie uszczelniające w sprężarce do tlenu nie wolno smarować, itp 

 

W przypadku gdy nie posiadamy informacji do oceny konkretnego zdania 
to wydaje się korzystniej ażeby nie wpisywać znaku „X” w którąkolwiek 
kolumnę albowiem za błędną ocenę tego zdania będzie naliczona 
ujemna wartość½ punkta
. Za poprawną ocenę zdania przysługuje jeden 
punkt.  

 

Pozytywną ocenę z tego sprawdzianu uzyskujemy za co najmniej12 
punktów
. Po zakończeniu oceny zdań twierdzących, należy zarówno 
wręczony arkusz z 20 zdaniami jak i indywidualny wypełniony szablon (do 
wpisywania odpowiedzi) zwrócić prowadzącemu ćwiczenia.  

 

W przypadku uzyskania co najmniej 12 punktów podczas sprawdzianu, na 
ć

wiczeniach B2-013 uzyskujemy możliwość uzyskania premii 

(podwyższenia oceny ze sprawdzianu). Premiowane będą odpowiedzi na 
pytania prowadzącego ćwiczenia, podczas dalszej części ćwiczeń. Za każdą 
poprawną odpowiedź można uzyskać podwyższenie oceny ze sprawdzianu 
o wartość 0,25 punkta. Za każdą poprawna odpowiedź na pytanie 
teoretyczne – max 0,5 punkta.  

background image

Poprawa sprawdzianu: 
Istnieje możliwość poprawy oceny z 
tygodni licząc od dnia uzyskania niezadowalaj
możliwa z inną grupą ćwiczeniow
ć

wiczeń(ujętych w harmonogramie 

laboratorium.  
W takim przypadku należy dodatkowo

 

W górnej części kartki (z szablonem do odpowiedzi) na
literami „POPRAWA” lub „ODRABIANIE”

 

Nazwisko oraz Imię

 

Numer grupy ćwiczeniowej, do której przynale

 

 „DATĘ I GODZINĘ
niezadowalającą ocenę

 

Jeżeli otrzymaliśmy podczas wcze
oceny, to ten fakt należ
części kartki (z formularzem odpowiedzi) informacji: „PREMIA” i 
wartość tej premii np. „PREMIA 0,75”. 
 

Wprowadzenie: 
 

Wybrane metody laboratoryjnych bada

konstrukcyjnych w Katedrze  Konstrukcji  i Eksploatacji Maszyn WIMiR

  A.  Metoda  tradycyjna  bada

(prezentowana  z  wykorzystaniem  stanowiska  badawczego  usytuowanego  w 
laboratorium nr 02 – niski parter w pawilonie B2),

 

poprawy oceny z ćwiczenia B2-013 w terminie do dwóch 

c od dnia uzyskania niezadowalającej oceny. Poprawa jest 

ą ć

wiczeniową w laboratorium nr 02 na począ

tych w harmonogramie ćwiczeń) w miarę wolnych miejsc w tym 

W takim przypadku należy dodatkowo:  

ęś

ci kartki (z szablonem do odpowiedzi) napisać

literami „POPRAWA” lub „ODRABIANIE” 
Nazwisko oraz Imię (bardzo czytelnie) 

ć

wiczeniowej, do której przynależymy  

I GODZINĘ” ćwiczenia B2-013, podczas którego uzyskali

ocenę, nie byliśmy obecni lub nie będziemy obecni. 

ś

my podczas wcześniejszych ćwiczeńB2-013 premi

oceny, to ten fakt należy również odnotować poprzez wpisanie w górnej 

ci kartki (z formularzem odpowiedzi) informacji: „PREMIA” i 

tej premii np. „PREMIA 0,75”.  

 

 

Wybrane metody laboratoryjnych badań tarcia i zużywania materiałów 

konstrukcyjnych w Katedrze  Konstrukcji  i Eksploatacji Maszyn WIMiR

 

Metoda  tradycyjna  badań  tarcia  i  zużywania  kompozytów  tarflenowych 

(prezentowana  z  wykorzystaniem  stanowiska  badawczego  usytuowanego  w 

niski parter w pawilonie B2), 

Fot.  1. Fragment 
powierzchni
tłokowy  pier

półfabrykat 

tarflenowy 

kształcie  tulei  (jasna  cz
wykonana  została  z  czystego 
tarflenu,  natomiast  ciemniejsza  z 
kompozytu 

 

013 w terminie do dwóch 

. Poprawa jest 

 w laboratorium nr 02 na początku 

 wolnych miejsc w tym 

pisać dużymi 

013, podczas którego uzyskaliśmy 

ę

dziemy obecni.  

013 premię do 

 poprzez wpisanie w górnej 

ci kartki (z formularzem odpowiedzi) informacji: „PREMIA” i 

żywania materiałów 

konstrukcyjnych w Katedrze  Konstrukcji  i Eksploatacji Maszyn WIMiR 

ywania  kompozytów  tarflenowych 

(prezentowana  z  wykorzystaniem  stanowiska  badawczego  usytuowanego  w 

Fragment 

powierzchni roboczej 

cylindra, 

tłokowy  pierścień  uszczelniający

półfabrykat 

tarflenowy 

kształcie  tulei  (jasna  część  tulei 
wykonana  została  z  czystego 
tarflenu,  natomiast  ciemniejsza  z 
kompozytu tarflenowego). 

background image

  B.  Nowoczesna  metoda  badań  opracowywana  w  Katedrze    Konstrukcji    i 

Eksploatacji 

Maszyn 

(prezentowana 

wykorzystaniem 

stanowiska 

badawczego usytuowanego w laboratorium nr 013  – niski parter w pawilonie 
B2). 

 
Niniejsze opracowania ujmują podstawowe zasady

 

 

podejmowania decyzji o przygotowaniach do rozpoczęcia badań laboratoryjnych tarcia 
i zużywania tworzyw konstrukcyjnych, 

 

pobierania i przygotowania próbek do badań,  

 

pobierania  i  przygotowania  materiału  stalowej  tarczy  (przeznaczonej  do  współpracy 
ś

lizgowej  z  próbkami)  nazywanej  potocznie  tarczą  przeciwpróbkowa  lub 

przeciwpróbką, 

 

wyboru urządzenia (stanowiska) badawczego, 

 

wyboru laboratoryjnych warunków badania próbek wybranego materiału,  

 

budowy, przeznaczenia i wykorzystania torów  pomiarowo – rejestrujących, 

 

wykorzystania  oprzyrządowania:  mechanicznego,  elektronicznego,  optycznego  i 
komputerowego stanowisk badawczych.  
 

 

Wspomniane oprzyrządowanie jest  wykorzystywane   nie tylko podczas badań tarcia i 

zużywania tworzyw  konstrukcyjnych lecz również do innych rodzajów badań.  
 

W  omawianej  tu  problematyce  jest  ono  wykorzystywane  do:  kontroli  i  rejestracji 

wartości  zadawanych  parametrów    współpracy  ślizgowej  (np.  nacisk,  prędkość  ślizgania, 
ciśnienie  i  wilgotność  atmosfery  w  komorze  badawczej  itp.),  do  przetwarzania  i  rejestracji 
skutków  tarcia  podczas  ruchu  stalowej  tarczy
    (opory  tarcia,  temperatura  w  obszarze  tarcia, 
zużycie  liniowe  próbek,  powiększone  obrazy  powierzchni  roboczej  stalowej  tarczy  – 
przeciwpróbki itp.)