Dobór próby
Metody losowe:
≈ losowanie indywidualne – nieograniczone, systemowe
≈ losowanie warstwowe – populacja podzielona na warstwy i osoby losowane z każdej
warstwy
≈ losowanie grupowe – losowane są całe grupy np. szkoły
≈ losowanie wielostopniowe = mieszane
Zalety:
a) pozwala wyrównać grupy względem siebie – wyrównanie pod względem zmiennej
zależnej oraz wielu zmiennych nie-/ istotnych; nie-/mierzalnych; nie-/znanych;
(wyrównane są ich rozkłady i kombinacje)
b) uniezależnia poddanie jednostki konkretnemu wariantowi bodźca od jej uprzednich
cech – brak faworyzacji jakiegoś wariantu bodźca
c) nie trzeba mieć wiedzy o jednostkach składających się na badaną zbiorowość
d) zwalnia od konieczności wykonywania pretestu, jeśli jego jedyną funkcją byłoby
zbadanie, czy zmienna zależna ma tę samą wartość we wszystkich próbach
e) duże prawdopodobieństwo, że zmienne mają rozkłady zbliżone do normalnego co
ułatwia analizę wyników
f) podwyższa trafność wewnętrzną i zewnętrzną eksperymentu – wyniki są
reprezentatywne dla całej społeczności ze względu na losowy pomiar
Inne metody:
≈ dobór incydentalny – osoby, które są dostępne – najczęściej stosowany w
psychologii; też w badaniach eksperymentalnych, ale przy nich oczekuje się, że
wyniki zostaną zreplikowane w sposób niezależny (na innej próbie, w innym
laboratorium). Niektórzy za randomizację uważają losowy podział do grup i
odróżniają ją od losowego wyboru osób badanych z populacji.
≈ dobór ochotniczy – ochotnicy cechują się: wyższym poziomem wykształcenia;
wyższym statusem społeczno-ekonomicznym; wyższym poziomem inteligencji;
wyższym poziomem aprobaty społecznej; zwiększoną tendencją do poszukiwania
