WKGIIIetprop

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

……………………………………….

Kod ucznia

–

−

Dzień

Miesiąc

Rok

pieczątka WKK

DATA URODZENIA UCZNIA

KONKURS GEOGRAFICZNY

DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

Rok szkolny 2010/2011

ETAP WOJEWÓDZKI

Drogi Uczniu,
witaj na III etapie konkursu geograficznego. Przeczytaj uważnie instrukcję
a następnie postaraj się prawidłowo rozwiązać wszystkie zadania.



Arkusz zawiera 16 stron.



W arkuszu są do rozwiązania 23 zadania.



Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest
kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji
Konkursowej.



Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.



Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem
bądź piórem.



Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.



Nie używaj korektora. Jeżeli pomylisz się, błędne
sformułowanie przekreśl i wpisz obok poprawne.



Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały
umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym.



Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę punktów
możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.



Rozwiązując zadania możesz korzystać z kalkulatora
oraz przyborów do kreślenia (linijka, kątomierz, cyrkiel).



Brudnopis nie będzie oceniany.

Czas pracy

90 min

Liczba

punktów

możliwych

uzyskania

Pracuj samodzielnie.

Powodzenia!

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 2 z 16

Zadanie 1. (0 – 2 pkt)

Uszereguj rzeki: San, Wisłok, Wisła, Stobnica według powierzchni ich
dorzecza od największego do najmniejszego.

…………………………………………………………………………………….

Zadanie 2. (0 – 5 pkt)

a) Na mapie konturowej Europy wyznacz i zakreskuj zlewisko Morza

Śródziemnego.

b) Wpisz nazwy rzek oznaczonych na mapie numerami od 1 do 5 oraz nazwy

jezior oznaczonych literami A i B.

Rzeki

1 ………… 2 ………… 3 ………… 4 ………… 5 …………

Jeziora

A ………… B …………

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 3 z 16

Zadanie 3. (0 – 3 pkt)

W czasie przesilenia letniego w Kownie dzień trwa o 1godzinę dłużej niż we
Lwowie. Uszereguj w tabeli miasta cyframi od 1 do 4 według wschodu Słońca
(od najwcześniejszego do najpóźniejszego) w tym dniu. Współrzędne podano
z dokładnością do 1°.

Miasto

Współrzędne

geograficzne

Kolejność

wschodu Słońca

Kaliningrad

55°N, 20°E

Lwów

50°N, 24°E

Kowno

55°N, 24°E

Charków

50°N, 36°E

Miejsce na obliczenia …………………………………………………………….

………………………………………………………………………………….....

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

Zadanie 4.   (0 – 3 pkt)

Korzystając z danych zamieszczonych w zadaniu 3 oblicz najkrótszą odległość
liczoną  po  powierzchni  Ziemi  pomiędzy  Kownem  a  Lwowem.  Wynik  podaj
z dokładnością do 1 km. Zapisz obliczenia.

Miejsce na obliczenia  …………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

Zadanie 5. (0 – 2 pkt)

Wpisz nazwy państw, na terenie których leżą wymienione miasta.

Kaliningrad   ………………………..           Lwów   ……………………………

Kowno    …………………………….          Charków   …………………………

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 4 z 16

Zadanie 6. (0 – 5 pkt)

W  tabeli  przedstawiono  wybrane  informacje  dotyczące  handlu  zagranicznego
Polski,  Czech,  Korei  Płd.  i  Stanów  Zjednoczonych  Ameryki  w  roku  2008.
a) Oblicz i wpisz do tabeli wartości importu dla poszczególnych państw.
b) Wpisz do tabeli nazwy państw odpowiadające podanym informacjom.

Państwo

Udział przemysłu

wysokiej techniki

w eksporcie w %

Eksport

Import

Saldo handlu

zagranicznego

w mld dol. USA

………………….

422

- 13

………………….

172

- 38

………………….

1 301

- 864

………………….

146

Miejsce na obliczenia …………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

Zadanie 7. (0 – 2 pkt)

Gęstość  zaludnienia  Jordanii  wynosi  66  osób/km².  Biorąc  pod  uwagę,  że  4/5
powierzchni tego kraju stanowią  bezludne pustynie, oblicz gęstość zaludnienia
na pozostałym obszarze. Zapisz obliczenia.

Miejsce na obliczenia …………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

Odpowiedź ………………………………………………………………………..

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 5 z 16

Zadanie 8. (0 – 4 pkt)

Na  mapie  przedstawiono  występowanie  wód  mineralnych,  leczniczych
i  termalnych  oraz  uzdrowisk  na  terenie  województwa  podkarpackiego
(wg strony internetowej Urzędu Marszałkowskiego).


                                                                       …………..

                                                                       …………..


                                                                       .………….

a) Uzupełnij  legendę  mapy  wpisując  właściwe  rodzaje  wód  mineralnych

dobrane z podanych: siarczanowe i siarczkowe, szczawy, chlorkowe.

b) Wpisz nazwy uzdrowisk oznaczonych na mapie numerami 1, 2, 3.

1. ........................................ 2. .................................. 3. ....................................

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 6 z 16

Zadanie 9. (0 – 6 pkt)

Schemat, wykonany w skali 1 : 600 000, przedstawia trasę wycieczki rowerowej
wzdłuż doliny Ropy i Wisłoki, z Biecza przez Jasło i Pilzno do Dębicy.

Skala 1 : 600 000

a) Wyznacz na schemacie azymuty poszczególnych odcinków trasy, zmierz je

i wpisz do tabeli.

b) Oceń poprawność przytoczonych zdań wpisując P (prawda) lub F (fałsz).

Dolina Ropy i Wisłoki to obszar eksploatacji głównie wysokiej jakości złóż

kruszyw naturalnych, do których należą piaski i żwiry zaliczane do skał
osadowych okruchowych. …..

Podstawową trudność w eksploatacji złóż kruszyw w dolinie Ropy i Wisłoki

stanowi ich znaczne zawodnienie. …..

Działania mające na celu przywrócenie gruntom zdewastowanym wartości

użytkowej nazywamy reaktywacją. …..

Zadanie 10.   (0 − 2 pkt)

Skreśl  po  jednym  z  podanych  w  nawiasach  określeń,  tak  aby  zdanie  było
prawdziwe.

Na  Listę  Światowych  Rezerwatów  Biosfery  UNESCO  został  wpisany
(Magurski  Park  Narodowy  /  Bieszczadzki  Park  Narodowy),  którego
symbolem jest (wilk / ryś).

Odcinek trasy

Azymut

w stopniach

Długość

w mm

Biecz − Jasło

Jasło − Pilzno

Pilzno − Dębica

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 7 z 16

Zadanie 11. (0 – 3 pkt)

Zamieszczone  skróty  odpowiadają  wybranym  obszarom  aktywności
gospodarczej  terenu  województwa  podkarpackiego  z  okresu  międzywojennego
i po transformacjach ustrojowych w 1989 roku.
Zapisz pełne nazwy podanych skrótów.

COP ………………………………………………………………………………

SSE Mielec ………………………………………………………………………

PPNT …………………………………………………………………………….

Zadanie 12.   (0 – 7 pkt)

Przyporządkuj  każdemu  z  wymienionych  regionów  odpowiadającą  mu
informację. Wpisz litery, którymi oznaczono właściwe informacje.

Brama Krakowska …….                              Garb Lubawski ……..

Nizina Mazowiecka ……..                          Równina Tucholska …….

Kotlina Oświęcimska …….                         Płaskowyż Kolbuszowski …….

Dolina Noteci na odcinku Nakło nad Notecią − Gorzów Wlkp. …….

A. osady polodowcowe zlodowacenia południowopolskiego (krakowskiego,

Sanu,) rozcięte dolinami rzecznymi, wydmy śródlądowe

B. rów tektoniczny
C. osady piaszczysto-żwirowe w postaci szerokopromiennego stożka

na przedpolu lądolodu (sandr)

D. wzgórza morenowe zlodowacenia północnopolskiego (Wisły, bałtyckiego)
E.  pradolina warszawsko-berlińska
F.  wzgórza morenowe zlodowacenia środkowopolskiego (Odry)
G. zapadlisko tektoniczne
H. pradolina toruńsko-eberswaldzka
I.  basen artezyjski

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 8 z 16

Zadanie 13. (0 – 3 pkt)

Mapa przedstawia kierunki migracji na obszarze Polski w latach 1945 − 1950.

Więckowski M., Migracje, Biuletyn Klubu Nauczyciela Pomagamy uczyć, 2/2008

Wpisz numery, którymi na mapie oznaczono kierunki migracji wymienionych
grup ludności.

A) ludność ukraińska przesiedlona w latach 1945 − 1947 na teren ówczesnej

Ukraińskiej SRR …..

B) ludność łemkowska i ukraińska przesiedlona w ramach „Akcji Wisła”

na Ziemie Odzyskane …..

C) ludność niemiecka − wysiedleni i uciekinierzy z terenów należących przed

1939 rokiem do Niemiec, a także uciekinierzy z Generalnej Guberni …..

D) obywatele polscy powracający z obozów koncentracyjnych i robót

przymusowych w Niemczech …..

E) osadnicy pochodzący z terenów dawnych Kresów Wschodnich …..

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 9 z 16

Zadanie 14. (0 – 5 pkt)

Mapa przedstawia przykładowy układ frontów atmosferycznych nad Polską.

Więckowski M., Odkrywamy świat Część 2, WSiP, Warszawa 2003

Skreśl  po  jednym  z  podanych  w  nawiasach  określeń,  tak  aby  zdania  były
prawdziwe.

Obszar  B  –  Nadchodzą  chmury  warstwowo-deszczowe  dające  opady  deszczu
lub  śniegu.  Ciśnienie  atmosferyczne  osiąga  wówczas  (najniższą  /  najwyższą)
wartość, wieje (silny / słaby) zmienny wiatr, a temperatura powietrza zaczyna
(wzrastać / obniżać się).

Obszar  C  −  W  (chłodnym  /  ciepłym)  obszarze  pomiędzy  frontami  prędkość
wiatru  (wzrasta  /  obniża  się),  ciśnienie  jest  (stałe  /  zmienne),  zachmurzenie
małe, ale z możliwością niewielkich przelotnych opadów i mżawki.

Obszar  D  −  Nadchodzący  (ciepły  /  chłodny)  front  atmosferyczny  skutkuje
gwałtownym  (ociepleniem  /  ochłodzeniem),  często  także  wzrostem  ciśnienia,
a burzowe i (pierzaste / kłębiaste) chmury niosą (długotrwałe / krótkotrwałe),
ale (słabe / intensywne) opady.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 10 z 16

Zadanie 15. (0 – 4 pkt)

Korzystając  z  przekroju  geologicznego  Tatr  oraz  własnej  wiedzy  ułóż  podane
wydarzenia  w  kolejności  ich  występowania  i  wpisz  w  wykropkowane  miejsca
tabeli stratygraficznej litery, którymi je oznaczono.

A. tworzenie się skał osadowych morskiego
pochodzenia
B. nasunięcie płaszczowin i ostateczne
  wypiętrzenie
C. powstanie masywu granitowego
D. działalność lodowców górskich
E. erozja rzeczna, wietrzenie mechaniczne

Uproszczony przekrój geologiczny przez Tatry
(wg E. Passendorfera)

Okres

Główne
wydarzenia
z historii Tatr

KEN

OZO

ICZN

rtor

zę

holoce

……………

plejst

……………

trz

ior

zę

.......................

MEZO

ZOI

ZNA

eda

jura

……………

trias

ALE

OZO

ICZN

ALE

OZO

ICZN

rbon

……………

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 11 z 16

Zadanie 16. (0 − 3 pkt)

Wpisz pod rysunkami pełne nazwy (dwuwyrazowe) przedstawionych roślin
chronionych, występujących w Polsce.

Zieloną ścieżką…edukacja ekologiczna dla klas 4−6, praca zbiorowa, WSiP 1996

……………………. ……………….. ……………………………..

……………………. ………………..

……………………………..

Zadanie 17. (0 ─ 2 pkt)

Rysunek przedstawia dwie pozycje Księżyca względem Ziemi i Słońca.

a) Wpisz w wykropkowanych miejscach: pełnia lub nów.

b) Zaznacz kierunek obiegu Księżyca dookoła Ziemi.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 12 z 16

Zadanie 18. (0 – 4 pkt)

W czasie przesilenia zimowego Słońce góruje nad punktem X na linii horyzontu
po południowej stronie sfery niebieskiej.
a) Określ szerokość geograficzną punktu X (z dokładnością do 1').
b) Oblicz wysokość Słońca nad horyzontem w punkcie X w momencie

górowania w dniu przesilenia letniego (z dokładnością do 1').

c) Wskaż numer ryciny, która prawidłowo ilustruje długość dnia i nocy w ciągu

roku w punkcie X.

ryc. 1 ryc. 2

ryc. 3

ryc. 4

Miejsce na obliczenia …………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

Odpowiedzi: szerokość geograficzna punktu X ………………………………….

wysokość Słońca nad horyzontem ………………………………...

długość dnia i nocy w ciągu roku ilustruje rycina nr ………….......

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 13 z 16

Zadanie 19. (0 − 2 pkt)

Na diagramach przedstawiono wybrane dane demograficzne województw:
podkarpackiego, zachodniopomorskiego i wielkopolskiego oraz Polski w roku
2008.

Dane dla Polski przedstawia wykres 4.

Ludność miejska w %

Ludność na 1 km

100

150

Przyrost naturalny w ‰

Stopa bezrobocia w %

Wpisz numery, którymi oznaczono wykresy dla podanych województw:
podkarpackie …….
zachodniopomorskie …….
wielkopolskie …….

Zadanie 20. (0 – 1 pkt)

Zakreśl numer ryciny, która przedstawia mapę prawidłowo zorientowaną.

ryc.1 ryc. 2

Szlajfer F., Geografia 4, Nowa Era, Warszawa 1997

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 14 z 16

Zadanie 21. (0 − 6 pkt)

Mapa  przedstawia  lokalizację  wybranych  zakładów  przemysłu  przetwórczego
w Polsce.

Wpisz do tabeli numery, którymi na mapie oznaczono właściwą lokalizację
zakładu oraz litery, którymi oznaczono odpowiednie czynniki

decydujące

lokalizacji

zakładu.

Czynniki lokalizacji:

A. występowanie zasobów surowca
B. położenie na trasie rurociągu dostarczającego surowiec
C. położenie w sąsiedztwie elektrowni cieplnej

Numer

na mapie

Nazwa zakładu

Czynnik

lokalizacji

rafineria

huta aluminium

huta miedzi

cukrownia

zakłady przemysłu drzewnego

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2010/2011

Strona 15 z 16

Zadanie 22. (0 − 3 pkt)

Schemat przedstawia wyż i niż baryczny na jednej z półkul.
a) Zaznacz strzałkami kierunki ruchu powietrza w obrębie przedstawionych

układów barycznych.

b) Na rycinie prądów pionowych zaznacz strzałkami, gdzie powietrze się wznosi

a gdzie opada.

c) Obok ryciny w wykropkowanym miejscu wpisz odpowiednie do ryciny

uzupełnienie: półkula północna lub południowa.

półkula ………….

Zadanie 23.   (0 − 4 pkt)

Rycina  przedstawia  wyniki  pomiaru  temperatury  powietrza,  wyrażone
w stopniach Celsjusza, w sieci stacji meteorologicznych.
Stosując  zasadę interpolacji  (zaznacz kropkami  wszystkie punkty  pomocnicze)
wykreśl na rycinie izotermy: 6°, 7°, 8°, 9°, 10°.