Monter_budownictwa_wodnego_712[03].Z1.09

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Przykładowe scenariusze zajęć

Ćwiczenia

5.1.

Zapotrzebowanie i uzdatnianie wody

5.1.1. Ćwiczenia

5.2.

Sieci wodociągowe

5.2.1. Ćwiczenia

5.3.

Sieci kanalizacyjne

5.3.1. Ćwiczenia

5.4.

Oczyszczanie ścieków

5.4.1. Ćwiczenia

Ewaluacja osiągnięć ucznia

Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

monter budownictwa wodnego.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami

ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do
nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają

podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie
uwagi na następujące elementy:

−

materiał  nauczania  –  w  miarę  moŜliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  waŜnej
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zaleŜności  od  tematu  moŜna  zalecić  uczniom
samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,  w  formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, poniewaŜ
nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz  w  trakcie
dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ć

wiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając róŜne

moŜliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ć

wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu techno-dydaktycznym

szkoły. Prowadzący moŜe równieŜ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie
odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  powinien  samodzielnie  czytając
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego
zakresu  materiału.  JeŜeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania.
W tym  miejscu  jest  szczególnie  waŜna  rola  nauczyciela,  gdyŜ  od  postawy  nauczyciela,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

sposobu  prowadzenia  zajęć  zaleŜy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń
niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni
umiejętności  załoŜonych  w  jednostce  modułowej.  NaleŜy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału moŜe stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
moŜe lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  zawierają  zadania  z  zakresu
całej jednostki modułowej i naleŜy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. KaŜdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę
moŜliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzaleŜniona  jest
od ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  moŜe  zastosować  test  według  własnego
projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. NaleŜy pamiętać, Ŝeby tak przeprowadzić
proces  oceniania  ucznia,  aby  umoŜliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie  swoich
umiejętności.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

wiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

712[03].Z1

Technologia robót hydrotechnicznych

712[03].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

712[03].Z1.02

Wykonywanie pomiarów związanych z robotami

hydrotechnicznymi

712[03].Z1.03

Wykonywanie robót melioracyjnych

712[03].Z1.04

Wykonywanie robót ziemnych

i pogłębiarskich

712[03].Z1.05

Wykonywanie budowli regulacyjnych

712[03].Z1.06

Zabudowa potoków górskich

712[03].Z1.07

Wykonywanie budowli piętrzących

712[03].Z1.08

Wykonywanie zabezpieczeń przeciwpowodziowych

712[03].Z1.09

Wykonywanie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych

712[03].Z1.10

Obsługa urządzeń i obiektów

hydrotechnicznych

712[03].Z1.11

Wykonywanie konserwacji

i naprawy budowli wodnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz
ochrony środowiska,

–

przewidywać i zapobiegać zagroŜeniom Ŝycia i zdrowia podczas wykonywania robót
hydrotechnicznych,

–

stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

–

stosować terminologię budowlaną,

–

charakteryzować technologie wykonywania budowli wodnych,

–

określać właściwości materiałów stosowanych w robotach hydrotechnicznych,

–

odczytywać i interpretować rysunki budowlane,

–

posługiwać się dokumentacją techniczną,

–

wykonywać przedmiary i obmiary robót hydrotechnicznych,

–

wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,

–

organizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów oraz wyrobów
budowlanych,

–

transportować materiały budowlane,

–

stosować jednostki układu SI,

–

przeliczać jednostki,

–

korzystać z róŜnych źródeł informacji,

–

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko do wykonywania sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
zgodnie z wymaganiami procesu technologicznego,

−

rozróŜnić elementy i urządzenia sieci wodociągowych i kanalizacyjnych,

−

posłuŜyć się dokumentacją techniczną sieci wodociągowych i kanalizacyjnych,

−

określić wymagania dotyczące jakości wody,

−

obsłuŜyć urządzenia stosowane do uzdatniania wody,

−

wyjaśnić zasady działania osadników i filtrów,

−

zamontować elementy wyposaŜenia zbiorników wodociągowych,

−

podłączyć urządzenia hydroforowe,

−

dobrać materiały, narzędzia i sprzęt do budowy sieci wodociągowej,

−

wykonać i zabezpieczyć wykopy,

−

ułoŜyć w wykopie i zmontować przewody sieci wodociągowej w określonej technologii,

−

zamontować uzbrojenie na przewodach sieci wodociągowej,

−

rozróŜnić systemy kanalizacji,

−

dobrać materiały, narzędzia i sprzęt do budowy sieci kanalizacyjnej,

−

układać i montować przewody sieci kanalizacyjnej w określonej technologii,

−

zamontować uzbrojenie sieci kanalizacyjnej,

−

zdezynfekować oraz przepłukać kanały,

−

obsłuŜyć urządzenia przepompowni ścieków,

−

scharakteryzować metody oczyszczania ścieków,

−

wykonać przedmiar i obmiar w zakresie wykonywanych robót,

−

zastosować zasady eksploatacji sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej
i ochrony środowiska podczas wykonywania sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter budownictwa wodnego 712[03]

Moduł:

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
712[03].Z1.09

Temat: Wykonanie połączenia gwintowanego rur stalowych.

Cel ogólny: Poznanie sposobów wykonania połączenia gwintowanego rur stalowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

posługiwać się piłką do metalu lub obcinakiem do rur,

−

posługiwać się gwintownicą,

−

wykonać połączenia gwintowanego rur stalowych.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

−

pokaz,

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

Czas: 90 min.

Środki dydaktyczne:
–

gwintownica,

–

imadło typu pionier,

–

rury stalowe ocynkowane,

–

kształtki do połączenia tych rur,

–

uszczelnienie włókno konopne, pasta lub taśma teflonowa,

–

klucze hydrauliczne,

–

piłka do metalu, obcinak do rur,

–

stanowisko dydaktyczne,

−

rodki do udzielania pomocy przedmedycznej,

−

rodki zapewniające przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny.

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

Realizacja tematu:

−

nauczyciel pokazuje prawidłowe wykonanie połączenia gwintowanego rur
stalowych,

−

uczniowie planują przebieg wykonania ćwiczenia praktycznego wypisując kolejne
operacje, potrzebne materiały oraz narzędzia i urządzenia,

−

grupy kolejno przygotowują stanowisko i według wcześniej wykonanego planu,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

wszyscy uczniowie wykonują połączenie gwintowane rur stalowych,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów.

Po zakończeniu prezentacji uczniowie wskazują trudności jakie napotkali.

Nauczyciel analizuje prace uczniów.

Zakończenie zajęć

Uporządkowanie stanowisk pracy i pracowni.

Praca domowa

Odszukanie materiałów technicznych na temat połączeń rur stalowych.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Monter budownictwa wodnego 712[03]

Moduł:

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1

Jednostka modułowa:

Wykonywanie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
712[03].Z1.09

Temat: MontaŜ przydomowej przepompowni ścieków.

Cel ogólny: Nabyć umiejętności obsługi przepompowni ścieków.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zmontować przydomową pompownię ścieków,

−

uruchomić przydomową pompownię ścieków.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Czas: 240 min.

Środki dydaktyczne:
–

przydomowa pompownia ścieków,

–

instrukcja montaŜu pompowni,

–

elementy, materiały i urządzenie niezbędne do uruchomienia a nie dołączone
do pompowni ,

–

klucze hydrauliczne,

–

stanowisko dydaktyczne,

−

rodki do udzielania pomocy przedmedycznej,

−

rodki zapewniające przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny.

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

Realizacja tematu:

−

nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2-3 osobowe,

−

kaŜda grupa zapoznaje się z zadaniem do wykonania,

−

kaŜda grupa planuje przebieg wykonania ćwiczenia praktycznego wypisując kolejne
operacje ,potrzebne materiały oraz narzędzia i urządzenia,

−

grupy kolejno przygotowują stanowisko i wg wcześniej wykonanego planu,

−

uczniowie wykonują montaŜ małej przepompowni ścieków,

−

zalanie zbiornika woda i uruchomienie małej pompowni (po przednim
przygotowaniu elementów elektrycznych),

−

kaŜda grupa prezentuje wykonaną pracę uwzględniając jakość jej wykonania,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów.

Po zakończeniu prezentacji uczniowie wskazują trudności, jakie napotkali.

Nauczyciel analizuje prace uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Zapotrzebowanie i uzdatnianie wody

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz, zapotrzebowanie na wodę dla jednostki osadniczej, w której znajduje się 20

gospodarstw domowych, przyjmując, Ŝe w kaŜdym z nich mieszka 3 osoby. Ścieki
odprowadzane są do bezodpływowych zbiorników ścieków zlokalizowanych na właścicieli.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę zapotrzebowanie wody dla róŜnego
wyposaŜenia łazienek.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

odszukać odpowiednie wymagania dotyczące zapotrzebowania na wodę,

wykonać obliczenia,

przeanalizować otrzymane wyniki.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

flamastry,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Porównaj analizę wody ze studni wartościami dopuszczalnymi. Zapisz uwagi.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na przeliczanie jednostek.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

odczytać wartości poszczególnych zanieczyszczeń w wodzie,

porównać je z wartościami dopuszczalnymi,

zaprezentować wykonane ćwiczenie,

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenie,

−

tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

analiza wody wykonana prze stację sanitarno-epidemiologiczną,

−

papier formatu A4, flamastry,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Dokonaj montaŜu domowego zestawu filtrów wody.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę wskazówki w instrukcji montaŜu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu filtrów wody ,

zamontować zestaw filtrów wody,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

zestaw filtrów wody,

–

instrukcja montaŜu zestawu,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

wiertarka udarowa,

–

wiertła,

–

kołki rozporowe lub wkręty,

–

komplet wkrętaków,

–

komplet kluczy płaskich,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Sieci wodociągowe

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj połączenie gwintowane rur stalowych ocynkowanych i zaizoluj je taśmą Denso.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na przepisy bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do połączenia gwintowanego rur stalowych,

wykonać połączenie gwintowane rur stalowych ocynkowanych,

zaizolować rury taśmą Denso,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

rury stalowe ocynkowane i złączki,

–

gwintownica do rur stalowych,

–

piłka do metalu,

–

komplet kluczy hydraulicznych,

–

imadło typu pionier,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie zgrzewane rur polietylenowych (PE).

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na przepisy bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do połączenia zgrzewanego rur PE,

wykonać połączenie zgrzewane rur PE,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

rury i złączki,

–

ręczna zgrzewarka doczołowa do rur PE,

–

obcinak do rur,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

W wykopie o długości 8 m dokonaj montaŜu przewodów sieci wodociągowej, wykonanej

z rur PVC łączonych kielichowo.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na prawidłowe wykonanie połączeń.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu sieci wodociągowej,

wykonać prawidłowo i zabezpieczyć wykop,

zamontować odcinek sieci wodociągowej w/g załączonej dokumentacji,

prawidłowo zasypać wykop,

uporządkować stanowisko pracy,

10)

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

11)

zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

rury PVC do budowy sieci wodociągowej,

–

projekt techniczny sieci wodociągowej,

–

pilnik,

–

piłka do metalu,

–

pasta bhp,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 4

W wykopie długości 5 m dokonaj montaŜu przewodów sieci wodociągowej wykonanej

z rur polietylenowych zgrzewanych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na uwagi zawarte w instrukcji
zgrzewania rur.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu sieci wodociągowej z rur polietylenowych,

wykonać prawidłowo i zabezpieczyć wykop,

zamontować odcinek sieci wodociągowej wg załączonej dokumentacji,

prawidłowo zasypać wykop,

uporządkować stanowisko pracy,

10)

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

11)

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

rury do budowy sieci wodociągowej,

–

projekt techniczny sieci wodociągowej,

–

szpadel,

–

zgrzewarka do rur polietylenowych,

–

kartki papieru formatu A4,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 5

Wykonaj próbę szczelności odcinka sieci wodociągowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na instrukcje wykonania próby
szczelności podane przez producentów rur.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do wykonania próby szczelności sieci wodociągowej ,

wykonać próbę szczelności sieci wodociągowej,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenie,

rodki dydaktyczne:

–

pompa do wykonywania prób ciśnieniowych,

–

czasomierz,

–

klucze hydrauliczne,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 6

Dokonaj montaŜu zasuwy na przewodzie sieci wodociągowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na przepisy bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu zasuwy,

prawidłowo zamontować zasuwę na sieci wodociągowej,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne,

rodki dydaktyczne:

–

rury do budowy sieci wodociągowej,

–

zasuwa o średnicy odpowiadającej średnicy sieci wodociągowej wraz z dokumentacją
techniczną producenta,

–

komplet kluczy hydraulicznych,

–

komplet wkrętaków,

–

komplet kluczy płaskich,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Sieci kanalizacyjne

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaŜ przewodów sieci kanalizacyjnej o długości 7 m, wykonanych z rur PVC,

łączonych kielichowo.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na przepisy bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności,
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu sieci kanalizacyjnej,

zamontować odcinek sieci kanalizacyjnej wg załączonej dokumentacji,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

rury do budowy sieci wodociągowej,

–

projekt techniczny sieci kanalizacyjnej,

–

szpadel,

–

pilnik,

–

pasta bhp,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wykonaj montaŜ przewodów sieci kanalizacyjnej o długości 5m, wykonanej z rur

kamionkowych, łączonych kielichowo.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na przepisy bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu sieci kanalizacyjnej,

zamontować odcinek sieci kanalizacyjnej wg załączonej dokumentacji,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

rury kamionkowe do budowy sieci wodociągowej,

–

uszczelnienie rur kamionkowych, sznur konopny lub uszczelki

–

projekt techniczny sieci kanalizacyjnej,

–

szpadel,

–

ubijak do sznura konopnego, zaprawa cementowa, kielnia,

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 6 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wykonaj montaŜ studzienki rewizyjnej z tworzyw sztucznych na sieci kanalizacyjnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na instrukcję montaŜu podana przez
producenta.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu studzienki rewizyjnej,

zamontować prawidłowo studzienkę rewizyjną na sieci kanalizacyjnej,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

kompletna studzienka kanalizacyjna z tworzyw sztucznych wraz z dokumentacją

techniczną producenta,

–

szpadel

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

komplet wkrętaków,

–

komplet kluczy płaskich,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 4

Wykonaj montaŜ urządzeń pompowni ścieków z tworzyw sztucznych na istniejącej sieci

kanalizacyjnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na instrukcję montaŜu podana przez
producenta..

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu pompowni ścieków,

zamontować prawidłowo pompownię ścieków,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

kompletna pompownia ścieków z tworzyw sztucznych wraz z dokumentacją techniczną

producenta,

–

szpadel

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

komplet wkrętaków,

–

komplet kluczy płaskich,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 5

Wykonaj odbiór sieci kanalizacyjnej i zaproponuj wzór druku protokołu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na wymagania producentów rur.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić plan działania uwzględniający kolejne czynności oraz niezbędne materiały
i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do wykonania odbioru sieci kanalizacyjnej ,

sporządzić wzór protokołu odbioru sieci kanalizacyjnej,

wykonać odbiór sieci kanalizacyjnej,

wypełnić protokół odbioru sieci kanalizacyjnej,

uporządkować stanowisko pracy,

10)

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

11)

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia.

rodki dydaktyczne:

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Oczyszczanie ścieków

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj montaŜ przydomowej oczyszczalni ścieków z drenaŜem rozsączającym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na wymagania producenta urzadzenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu oczyszczalni ścieków z drenaŜem rozsączającym,

zmontować oczyszczalnię ścieków z drenaŜem rozsączającym wg załączonej
dokumentacji,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

elementy oczyszczalni ścieków z drenaŜem rozsączającym,

–

projekt techniczny lub instrukcja producenta,

–

szpadel

–

komplet wkrętaków,

–

komplet kluczy płaskich,

–

wiertarka kompletem wierteł

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wykonaj montaŜ przydomowej oczyszczalni ścieków pracującej z osadem czynnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment

rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na wymagania producenta urzadzenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sporządzić na podstawie dokumentacji plan działania uwzględniający kolejne czynności
oraz niezbędne materiały i narzędzia,

określić zagroŜenia bhp i poŜarowe związane z wykonywaniem tego zadania,

dobrać środki ochrony indywidualnej,

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

dobrać materiały do montaŜu wody,

zmontować oczyszczalnię ścieków z osadem czynnym wg załączonej dokumentacji,

uporządkować stanowisko pracy,

rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania-uczenia się:

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–

elementy oczyszczalni ścieków z osadem czynnym,

–

projekt techniczny lub instrukcja producenta,

–

szpadel

–

komplet wkrętaków,

–

komplet kluczy płaskich,

–

wiertarka kompletem wierteł

–

kartki papieru formatu A4,

–

przybory do pisania,

–

przymiar metrowy,

–

poziomica,

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Wykonywanie sieci
wodociągowych i kanalizacyjnych”.

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−−−−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 13, 14,16, 17, 18, 19, 21, 22, 23, 25 są z poziomu
podstawowego,

−−−−

zadania 7, 10, 15, 20, 24 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie 23 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. c, 4. a, 5. c, 6. d, 7. c, 8. b, 9. a, 10. b, 11. b,
12. a, 13. a, 14. b, 15. b, 16. c, 17. a, 18. d, 19. a, 20. d, 21. a, 22. b, 23. b, 24. b,
25. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozpoznać ujęcie wody

Określić zapotrzebowanie wody dla gospodarstw
domowych

Określić związki powodujące twardość wody

Wyjaśnić pojęcie sorpcji

Rozpoznać elementy sieci wodociągowej

Rozpoznać symbole graficzne elementów sieci
wodociągowej

Obliczyć spadek przewodów

Określić odległość odkładu od wykopu

Rozpoznać elementu sieci kanalizacyjnej

10 Obliczyć stratę ciśnienia na filtrze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11 Rozpoznać wielkości charakteryzujące ścieki

12 Rozpoznać urządzenia oczyszczające ścieki

13 Określić zaleŜność szybkości oczyszczania ścieków

od temperatury

14 Wyjaśnić pojęcie ciśnienia bezwzględnego

15 Obliczyć sprawność oczyszczania

16 Określić odczyn pH ścieków usuwanych do

rodowiska

17 Określić głębokość układania sieci kanalizacyjnej

18 Określić masę elementów wymagających

podnoszenia urządzeniem mechanicznym

19 Określić elementu drenaŜu

20 Scharakteryzować urządzenie oczyszczające ścieki

21 Wyjaśnić pojęcie sieci ogólnospławnej

22 Rozpoznać symbol rodzaj sieci wodociągowej

23 Rozpoznać pompownię ścieków

24 Obliczyć prędkość przepływu ścieków

25 Określić związki chemiczne stosowane do

dezynfekcji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 25 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 30 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Pobór wody spod dna rzeki to

studnia kopana.

studnia abisyńska.

studnia wiercona.

ujęcia denne.

2. Zapotrzebowanie wody dla jednej osoby w gospodarstwie domowym wynosi około

10 l/dobę.

140 l/dobę.

140 l/h.

1400 l/dobę.

3. Twardość wody powodują związki:

tlenu i chloru

chloru i fluoru.

wapnia i magnezu.

wodoru i sodu.

4. Związanie rozpuszczonych substancji na powierzchni ciała stałego to

sorbcja.

koagulacja.

napowietrzanie.

sedymentacja.

5. Do utrzymania ciśnienia na stałym poziomie w sieci wodociągowej słuŜy

filtr pośpieszny.

osadnik.

hydrofor.

zawór zwrotny.

6. Na rysunku przedstawiono

zawór bezpieczeństwa.

osadnik.

odpowietrznik.

zawór zwrotny.

7. Spadek sieci wodociągowej 2% oznacza, Ŝe na długości 30 m róŜnica wysokości

pomiędzy końcami wynosi
a)

2 cm.

6 cm.

60 cm.

600 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Przy wykonywaniu wykopu, grunt odkładamy w odległości minimum

10 cm.

50 cm.

1 m.

2 m.

9. Na rysunku przedstawiono schemat

przelewu burzowego.

separatora.

studzienki kaskadowej.

przepompowni ścieków.

10. Przed filtrem ciśnienie wody wynosi 6 bar, na filtrze spadek ciśnienia według producenta

wyniesie 30 mH

O, to ciśnienie za filtrem wyniesie

3 MPa.

3 bary.

3 mH

30 bar.

11. BZT

określa

pięciomiesięczne biochemiczne zapotrzebowanie tlenu.

pięciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu.

pięciokrotne biochemiczne zapotrzebowanie tlenu.

pięciominutowe biochemiczne zapotrzebowanie tlenu.

12. Na rysunku przedstawiono schemat

złoŜa zraszanego.

osadnika gruntowego.

drenaŜ rozsączający.

filtr pospieszny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Wraz ze wzrostem temperatury proces oczyszczania ścieków

wzrasta.

maleje.

wzrasta a potem maleje.

nie zmienia się.

14. Ciśnienie bezwzględne mierzone jest względem

ciśnienia odniesienia.

próŜni.

ciśnienia atmosferycznego.

dowolnie przyjętego ciśnienia.

15. JeŜeli w procesie oczyszczania na 50 kg zanieczyszczeń zatrzymanych zostaje 46 kg to

jego sprawność wynosi

46%.

92%.

96%.

98%.

16. Usuwając ścieki do gruntu i wody odczyn pH powinien wynosić

>7.

<7.

6,5 do 9.

3 do 6,5.

17.

Sieci kanalizacyjne wykonywane są na głębokości minimum

20cm poniŜej głębokości przemarzania gruntu.

1m poniŜej głębokości przemarzania gruntu.

powyŜej głębokości przemarzania gruntu.

50cm poniŜej głębokości przemarzania gruntu.

18. Za pomocą urządzeń mechanicznych naleŜy opuszczać i podnosić elementy o masie

ponad

100 kg.

150 kg.

200 kg.

250 kg.

19. DrenaŜ składa się z ciągów drenowych zakończonych

wywiewkami wyniesionymi 0,5 m nad terenem.

zaworami zwrotnymi

osadnikami gnilnymi.

rowem drenarskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20.

Na schemacie przedstawiono

złoŜe biologiczne.

osadnik Omsa.

osadnik Imhoffa.

osadnik z osadem z osadem czynnym.

21. Gdy wszystkie rodzaje ścieków płyną jednym kanałem mówimy o sieci kanalizacyjnej

ogólnospławnej.

rozdzielczej.

częściowej.

obwodowej.

22. Na rysunku przedstawiono sieć wodociągową w układzie

pierścieniowym.

rozgałęzionym.

obwodowym.

zamkniętym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23. Na rysunku przedstawiono schemat

zaworu odwadniającego.

pompowni ścieków.

aeratora.

drenaŜu rozsączającego.

24. Prędkości przepływu ścieków 2m/s to

2 km/h.

7,2 km/h.

20 km/h.

72 km/h.

25. Dezynfekcja wody wykonywana jest poprzez dodanie

chloru i ozonu.

manganu.

wapnia i magnezu.

elaza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:...............................................................................

Wykonywanie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Wykonywanie sieci
wodociągowych i kanalizacyjnych”.

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−−−−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 11, 13, 14,16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−−−−

zadania 7, 10, 12, 15, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 6 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. c, 4. b, 5. d, 6. b, 7. b, 8. c, 9. c, 10. c, 11. a,
12. d, 13. a, 14. c, 15. b, 16. c, 17. d, 18. b, 19. c, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozpoznać elementy studni wierconych

Wyjaśnić pojęcie zanieczyszczeń koloidalnych

Określić związki powodujące brunatne zabarwienie
wody

Wyjaśnić pojęcie koagulacji

Rozpoznać elementy sieci wodociągowej

Rozpoznać symbole graficzne elementów sieci
wodociągowej

Obliczyć spadek przewodów

Określić głębność od jakiej powinno się
zabezpieczać wykopy

Rozpoznać elementu sieci kanalizacyjnej

10 Obliczyć stratę ciśnienia na filtrze

11 Rozpoznać jednostki wielkości charakteryzujących

cieki

12 Obliczyć wartość ciśnienia względnego

13 Określić zaleŜność szybkości oczyszczania ścieków

od temperatury

14 Rozpoznać elementy sieci kanalizacyjnej

15 Obliczyć sprawność oczyszczania

16 Rozpoznać temperaturę ścieków usuwanych do

rodowiska

17 Określić głębokość układania sieci wodociągowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18 Określić odległość drabinki w wykopie od miejsca

robót

19 Rozpoznać elementy sieci kanalizacyjnej

20 Określić zasady układania przewodów

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do kaŜdego zadania dołączone są 4 moŜliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem
poprawnego wyniku.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 30 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Gdy pompa głębinowa znajduje się w rurze osłonowej pod ziemią to wykonano

studnię kopaną.

studnię abisyńską.

studnię wierconą.

ujęcie brzegowe wody.

2. Zanieczyszczenia, które w wodzie częściowo są zawieszone częściowo rozpuszczone

nazywamy

koloidalnymi.

sorbcyjnymi.

sedymentacyjnymi.

koagulacyjnymi.

3. Kolor wody na brunatny zmieniają związki

wapnia.

chloru i fluoru.

manganu.

sodu.

4. Proces fizykochemiczny polegający na dodaniu do wody związków chemicznych

łączących się z zanieczyszczeniami powodujący wytrącanie kłaczków to

sorbcja.

koagulacja.

napowietrzanie.

sedymentacja.

5. Przepływ wody tylko w jednym kierunku zapewnia

filtr pośpieszny.

osadnik.

hydrofor.

zawór zwrotny.

6. Na rysunku przedstawiono

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

zawór bezpieczeństwa.

zasuwę klinową.

odpowietrznik .

zawór zwrotny.

7. Spadek sieci kanalizacyjnej 0,5% oznacza, Ŝe na długości 20 m róŜnica wysokości

pomiędzy końcami wynosi
a)

5 cm.

10 cm.

20 cm.

50 cm.

8. Przy gruntach gliniastych wykopy mogą być niezabezpieczone do głębokości

0,5 m.

1 m.

1,5 m.

2 m.

9. Na rysunku przedstawiono schemat

przelewu burzowego.

separatora.

studzienki kaskadowej.

przepompowni ścieków.

10. Spadek ciśnienia wody na odcinku 1000 m przy oporze przepływu 200 Pa/m wyniesie

2 MPa.

2 bary.

2 mH

20 bar.

11. BZT

określamy w

mg O

/dm

Pa.

m/s.

/h.

12. Ciśnienie bezwzględne wody 3 MPa oznacza ciśnienie względne równe

2 atm.

3 atm.

20 atm.

29 atm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13. Strata ciśnienia w rurach o mniejszej średnicy w stosunku do większej średnicy jest

większa.

mniejsza .

zaleŜy od BZT

taka sama.

14. Na rysunku przedstawiono

zawory zwrotne.

zawory odcinające.

kinety studzienek rewizyjnych.

zawory bezpieczeństwa.

15. JeŜeli w procesie oczyszczania na 200kg zanieczyszczeń zatrzymanych zostaje 186kg to

sprawność wynosi

86%.

93%.

186%.

100%.

16. Temperatura wody usuwanej do gruntu nie powinna przekraczać

17. Sieci wodociągowa wykonywane są na głębokości minimum

20 cm poniŜej głębokości przemarzania gruntu.

1 m poniŜej głębokości przemarzania gruntu.

powyŜej głębokości przemarzania gruntu.

40 cm poniŜej głębokości przemarzania gruntu.

18. Schodzenie i wychodzenie z wykopu powinno się odbywać po odpowiedniej drabince

ulokowanej nie dalej niŜ
a)

5 m od stanowiska pracy.

10 m od stanowiska pracy.

15 m od stanowiska pracy.

20 m od stanowiska pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Studzienki budowane w celu zredukowania nadmiernych spadków kanałów wynikających

z warunków terenowych to studzienki
a)

płuczące.

rewizyjne

kaskadowe.

odwadniające.

20. Przewód po ułoŜeniu powinien ściśle przylegać do podłoŜa na całej długości w co

najmniej
a)

1/4 jego obwodu.

2/4 jego obwodu

3/4 jego obwodu.

3/8 jego obwodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:...............................................................................

Wykonywanie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

Cieślowski S, Krygier K.: Technologia instalacji sanitarnych. Cz. I. WSiP, Warszawa
1998

Gondowicz A., Kiciński T., śbikowski A.: Budownictwo wodne. Cz. II. WSiP, Warszawa
1991

Heinrich Z. Wodociągi i kanalizacja cz.II Kanalizacja WSiP, Warszawa 1999

Szpindor A.: Zaopatrzenie w wodę i kanalizacja wsi. Arkady, Warszawa 1998

Technologia instalacji wodociągowych i gazowych instalacje wodociągowe. Cz.1. REA,
Warszawa 1998

Nowy poradnik majstra budowlanego. Arkady, Warszawa 2004

Poradnik kierownika budowy. PZITB. Arkady, Warszawa 1989

Prawo budowlane

Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montaŜowych MGPiB-ITB. T.
1-4. Arkady, Warszawa 1999

Czasopisma:
–

Gospodarka Wodna InŜynieria i Budownictwo,

–

Murator,

–

Materiały budowlane,

–

Atlas budowlany.

Literatura metodyczna

1.

Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000