prawo ustrojowe ue wyklad instytucje 2012

background image

INSTYTUCJE UNII
EUROPEJSKIEJ

Dr hab. Nina Półtorak

background image

Instytucje UE

Artykuł 13 TUE

1. Unia dysponuje ramami instytucjonalnymi,
które mają na celu propagowanie jej wartości,
realizację jej celów, służenie jej interesom,
interesom jej obywateli oraz interesom
Państw Członkowskich, jak również
zapewnianie spójności, skuteczności i
ciągłości jej polityk oraz działań

background image

Instytucje UE

Zasada równowagi instytucjonalnej -
art. 13 ust. 2 TUE

Każda instytucja działa w granicach
uprawnień przyznanych jej na mocy
Traktatów, zgodnie z procedurami, na
warunkach i w celach w nich
określonych. Instytucje lojalnie ze sobą
współpracują.

background image

Instytucje UE

Zasada równowagi instytucjonalnej

ETS C-70/88, PE p. Radzie („Czernobyl” PE skarży

rozporządzenie Rady)

Ustanawiając system podziału kompetencji
między różne instytucje Wspólnot, przypisując
instytucji jej własną rolę w strukturze
instytucjonalnej i wykonywaniu zadań
powierzonych Wspólnotą, Traktaty stworzyły
równowagę instytucjonalną.

background image

Instytucje UE

Zasada równowagi instytucjonalnej

ETS C-70/88, PE p. Radzie („Czernobyl” PE skarży

rozporządzenie Rady)

Przestrzeganie tej równowagi oznacza, że
każda z instytucji musi wykonywać swoje
prawa z należytym uwzględnieniem praw
pozostałych instytucji.

background image

Instytucje UE

Delegowanie uprawnień innym instytucjom,
podmiotom – orzeczenie ETS 9 i 10/56 Meroni

Tylko w ramach swoich kompetencji

Nie można delegować uprawnień
dyskrecjonalnych, a jedynie ściśle wykonawcze

Zastosowanie wobec delegowanych
kompetencji muszą znaleźć te same procedury i
kontrola jak w sytuacji, gdyby nie były
delegowane

Prawo kontroli przez instytucję delegującą

Delegacja wyraźna, nie domniemana

background image

Instytucje UE

Artykuł 13 TUE Instytucjami Unii są:

— Parlament Europejski,
— Rada Europejska (od TL),
— Rada,
— Komisja Europejska,
— Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej,
— Europejski Bank Centralny (od TL),
— Trybunał Obrachunkowy

background image

Instytucje UE

Organy doradcze

Komitet Ekonomiczno-Społeczny

Komitet Regionów

Art. 13 ust. 4 TUE: Parlament Europejski, Rada i
Komisja są wspomagane przez Komitet
Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów,
które pełnią funkcje doradcze.

background image

Instytucje UE

Porozumienia międzyinstytucjonalne - Artykuł
295 TFUE

Parlament Europejski, Rada i Komisja konsultują
się wzajemnie oraz za wspólnym porozumieniem
ustalają warunki współpracy. W tym celu mogą
one, w poszanowaniu Traktatów, zawierać
porozumienia międzyinstytucjonalne, które
mogą mieć charakter wiążący

background image

Parlament Europejski

Początkowa nazwa - Zgromadzenie
Parlamentarne

Od 1962 – Parlament Europejski

1979 – pierwsze wybory bezpośrednie

background image

Parlament Europejski

organ

kolegialny,

jednoizbowy,

o

charakterze

przedstawicielskim

i ponadnarodowym, kadencyjny - 5 lat

docelowo 751 posłów, obecnie 736, projekt:
przejściowo, do 2014 r. - 755

Polska - 50 posłów

Siedziba - Strasburg

background image

Parlament Europejski

Funkcje PE:
prawodawcza
budżetowa
kontrolna
kreacyjna

background image

RADA EUROPEJSKA



1974

–Zgromadzenie Szefów Państw I

Rządów Przyjęło Nazwę Rady Europejskiej


Obecnie Art. 15 TUE I Art. 235-236 TFUE


Spotkania szefów państw już od lat 60-tych





Od TL wprost organ UE (wcześniej uznawana
za organ UE ale nie WE)

background image

Rada Europejska

Organ niekadencyjny; składa się z
szefów państw lub rządów,
przewodniczącego oraz
przewodniczącego Komisji.

W pracach uczestniczy wysoki
przedstawiciel UE ds. zagranicznych i
polityki bezpieczeństwa.


background image

Rada Europejska



Przewodniczący Rady Europejskiej wybierany
przez RE na 2,5 letnią kadencję - Herman Van
Rompuy (były premier Belgii)

przewodniczy Radzie Europejskiej i prowadzi jej
prace;

zapewnia przygotowanie i ciągłość prac Rady
Europejskiej,

wspomaga osiąganie spójności i konsensusu w
Radzie Europejskiej;

przedstawia

Parlamentowi

Europejskiemu

sprawozdanie z każdego posiedzenia Rady
Europejskiej

background image

Rada Europejska

RE zbiera się co najmniej 2 razy w ciągu półrocza

posiedzenia są zwoływane przez
przewodniczącego

posiedzenia przygotowuje Rada ds. Ogólnych
w

powiązaniu

z

Przewodniczącym

Rady

Europejskiej i Komisją

posiedzenia trwają maksymalnie 2 dni

posiedzenie nie są jawne

background image

Rada Europejska

Rada Europejska co do zasady podejmuje decyzje
w drodze konsensusu

w przypadku głosowania - nie biorą w nim udziału
przewodniczący RE i Komisji

głosowanie większością kwalifikowaną lub
wyjątkowo zwykłą większością (kwestie
proceduralne, regulamin wewnętrzny)

background image

Rada Europejska - kompetencje

Nadaje Unii impulsy niezbędne do jej
rozwoju i określa ogólne kierunki i
priorytety polityczne

Nie pełni funkcji prawodawczej

Akty Rady Europejskiej nie podlegają
kontroli TSUE

background image

Rada Europejska

RE przyjmuje jednak pewne akty prawne
Artykuł 236 TFUE RE przyjmuje większością
kwalifikowaną:

a) decyzję ustanawiającą wykaz składów Rady
innych niż Rady do Spraw Ogólnych i Rady do
Spraw Zagranicznych,
b) decyzję dotyczącą prezydencji składów Rady, z
wyjątkiem Rady do Spraw Zagranicznych

Te akty mogą podlegać kontroli TSUE

background image

Rada

Podstawy prawne:

art. 16 TUE, art. 237-243 TFUE

decyzja Rady z 1 grudnia 2009 r. dotycząca
przyjęcia regulaminu wewnętrznego Rady

Siedziba – Bruksela

Organ kolegialny, niekadencyjny, brak
stałego składu

przedstawiciele rządów szczebla
ministerialnego upoważnieni do zaciągania
zobowiązań w imieniu pcz

background image

Rada - konfiguracje

Sprawy Ogólne;

Sprawy Zagraniczne;

Sprawy Gospodarcze i Finansowe;

Wymiar Sprawiedliwości i Sprawy Wewnętrzne;

Zatrudnienie, Polityka Społeczna,

Zdrowie i Ochrona Konsumentów;

Konkurencyjność

(Rynek

Wewnętrzny,

Przemysł

i Badania);

Transport, Telekomunikacja i Energia;

Rolnictwo i Rybołówstwo;

Środowisko;

Edukacja, Młodzież i Kultura.

background image

Organizacja wewnętrzna Rady

Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów
Państw Członkowskich - COREPER:
organ pomocniczy Rady

background image

Organizacja wewnętrzna Rady

Prezydencję Rady, z wyjątkiem Rady do Spraw
Zagranicznych, sprawują uprzednio ustalone
grupy trzech państw członkowskich przez
okres 18 miesięcy

Każdy członek grupy kolejno, przez okres
sześciu miesięcy, sprawuje prezydencję
wszystkich składów Rady, z wyjątkiem Rady
do Spraw Zagranicznych. Pozostali członkowie
grupy wspierają prezydencję we wszystkich jej
obowiązkach na podstawie wspólnego
programu.

background image

Funkcje Rady


funkcja prawodawcza

funkcja

kreacyjna

(udział

w

powołaniu

Trybunału

Obrachunkowego, Komitetów)

funkcja budżetowa

background image

Głosowanie w Radzie

głosowanie większością głosów
członków Rady

głosowanie większością kwalifikowaną

jednomyślnie

background image

Głosowanie większościowe w
Radzie od TL

Obecnie:

jeśli akt głosowany jest na wniosek Komisji: 255
na 345 głosów (73,91%); Polska – 27 głosów

w pozostałych przypadkach: 232 głosy oddane
przez co najmniej 2/3 ogółu (czyli 17) państw;

członek Rady może zażądać sprawdzenia, czy
państwa stanowiące większość kwalifikowaną
stanowią co najmniej 62% ogółu ludności Unii;

background image

Głosowanie większościowe w
Radzie od TL

Od 2014 r.

55% członków Rady obejmujące co najmniej 15
z nich; którzy reprezentują państwa
członkowskie obejmujące co najmniej 65%
ludności Unii (od 1.11.2014 r.)

W przypadku, gdy Rada nie stanowi na
wniosek Komisji lub wysokiego
przedstawiciela ds. zagranicznych i polityki
bezpieczeństwa - 72% członków Rady oraz
65% ludności.

background image

Instytucje UE - Komisja

Organ kolegialny (obecnie 27 Komisarzy)

Ponadnarodowy

Kadencja 5 lat

Mianowana przez Radę Europejską, po
uprzednim zatwierdzeniu przez Parlament
Europejski – art. 17.7 TUE

background image

Instytucje UE - Komisja

Do 31.10.2014 – art. 17.4 TUE

W skład Komisji mianowanej między datą
wejścia w życie Traktatu z Lizbony a 31
października 2014 roku wchodzi jeden
obywatel każdego Państwa
Członkowskiego, przy czym skład ten
obejmuje jej przewodniczącego i
wysokiego przedstawiciela Unii do spraw

background image

Instytucje UE - Komisja

Od 1.11.2014 – art. 17.5 TUE

Od 1 listopada 2014 roku Komisja składa się z takiej liczby
członków,, która odpowiada dwóm trzecim liczby Państw
Członkowskich, chyba że Rada Europejska, stanowiąc
jednomyślnie, podejmie decyzję o zmianie tej liczby.

Członkowie Komisji są wybierani spośród obywateli
Państw

Członkowskich

na

podstawie

systemu

bezwzględnie

równej

rotacji,

który

pozwala

odzwierciedlić

różnorodność

demograficzną

i

geograficzną wszystkich Państw Członkowskich. System
ten jest ustanawiany jednomyślnie przez Radę
Europejską

background image

Instytucje UE - Komisja

Przewodniczący (José Manuel Barroso )

Status

Wysokiego

Przedstawiciela

Unii

ds

zagranicznych i polityki bezpieczeństwa - jest jednym
z wiceprzewodniczących Komisji; ale też przewodniczy
Radzie ds. zagranicznych; czuwa nad spójnością działań
zewnętrznych Unii; odpowiada w ramach Komisji za jej
obowiązki w dziedzinie stosunków zewnętrznych i
koordynację innych aspektów działań zewnętrznych
Unii. W wykonywaniu tych obowiązków w ramach
Komisji, i tylko w odniesieniu do tych obowiązków,
podlega procedurom regulującym funkcjonowanie
Komisji

background image

Instytucje UE - Komisja

Podział

administracyjny

na

Dyrekcje

Generalne

Służby horyzontalne (np. Sekretariat
Generalny, służba prawna)

Regulamin wewnętrzny

Oświadczenie dotyczące przestrzegania
ładu administracyjno-regulacyjnego – 2007

(

http://ec.europa.eu/atwork/synthesis/doc/governa

nce_statement_pl.pdf)

background image

Instytucje UE - Komisja

Artykuł 17 TUE

Komisja wspiera ogólny interes Unii i podejmuje
w tym celu odpowiednie inicjatywy. Czuwa ona
nad stosowaniem Traktatów i środków
przyjmowanych przez instytucje na ich
podstawie.

Nadzoruje stosowanie prawa Unii pod kontrolą
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Wykonuje budżet i zarządza programami.

background image

Instytucje UE - Komisja

Artykuł 17 TUE

Pełni funkcje koordynacyjne, wykonawcze i
zarządzające, zgodnie z warunkami
przewidzianymi w Traktatach.

Z wyjątkiem wspólnej polityki zagranicznej i
bezpieczeństwa oraz innych przypadków
przewidzianych w Traktatach, zapewnia
reprezentację Unii na zewnątrz.

Podejmuje inicjatywy w zakresie rocznego i
wieloletniego programowania Unii w celu
osiągnięcia porozumień międzyinstytucjonalnych.

background image

Komisja

Art. 47 TUE – Unia ma osobowość prawną

Artykuł 335 TFUE

W każdym z Państw Członkowskich Unia posiada
zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o
najszerszym zakresie przyznanym przez
ustawodawstwa krajowe osobom prawnym; może ona
zwłaszcza nabywać lub zbywać mienie ruchome i
nieruchome oraz stawać przed sądem. W tym zakresie
jest ona reprezentowana przez Komisję. Unia jest jednak
reprezentowana przez każdą z instytucji, z tytułu ich
autonomii administracyjnej, w sprawach związanych z
funkcjonowaniem każdej z nich.

background image

Instytucje UE

AGENCJE UE

UE:

„Agencja wspólnotowa jest organem

podlegającym europejskiemu prawu
publicznemu. Różni się ona od instytucji
wspólnotowych oraz posiada własną osobowość
prawną. Ustanawia się ją na mocy aktu prawa
wtórnego w celu powierzenia jej bardzo
konkretnych zadań technicznych, naukowych lub
w zakresie zarządzania.”

background image

Instytucje UE

AGENCJE UE

Opinia ETS 1/76 - WE ma kompetencję do
tworzenia nieprzewidzianych w Traktatach
organów, jeśli są konieczne dla realizacji
danej polityki wspólnotowej

background image

Instytucje UE

AGENCJE UE

Nie są regulowane w Traktatach;

Tworzone aktami prawa wtórnego (już od lat
70-tych)

Posiadają osobowość prawną i własne władze

Własne kompetencje i zadania

Własny budżet

Cel – decentralizacja, know-how, wiedza
ekspercka

background image

Instytucje UE

AGENCJE UE – grupy według uprawnień:

I – zapewniają informacje i koordynują ich
przepływ (większość Agencji)

II – dostarczają opinii, ekspertyz dla wydania
decyzji przez instytucje UE (np. Europejska
Agencja Leków)

III – posiadające uprawnienia decyzyjne (

Urząd

ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (Znaki
Towarowe i Wzory)

,

Wspólnotowy Urząd

Ochrony Odmian Roślin

)



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
prawo ustrojowe ue wykład 2012 13
prawo ustrojowe ue wyklad wstepny rozwoj 2014
prawo ustrojowe ue wyklad zasady 2014
prawo ustrojowe ue wyklad wartosci 2014
prawo ustrojowe ue wyklad wstepny rozwoj 2014
prawo ustrojowe ue wyklad prawo ue a prawo krajowe 2013
Prawo finansów publicznych wykład 01 2012
Prawo finansów publicznych wykład 01 2012
prawo ustrojowe ue zakres zagadnien 2013 2014
Prawo finansów publicznych wykład 01 2012
prawo ustrojowe ue pytania prejudycjalne i inne procedury przed TSUE
prawo ustrojowe UE problematyka egzaminacyjna
Europejskie prawo sądowe II wykład 04 2012
prawo ustrojowe UE problematyka egzaminacyjna

więcej podobnych podstron