background image

 

Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

  

do obróbki metali 

(723304) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy 

background image

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru 
krajowych 

standardów 

kompetencji 

zawodowych 

wymaganych 

przez 

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1  

 

 

 

Krajowy standard kompetencji zawodowych 
Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

  

do obróbki metali (723304) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013  
 
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

 dokonane za podaniem 

ź

ródła 

 
 
 
 
 
 
ISBN   978-83-7951-000-9 (cało

ść

ISBN  978-83-7951-220-1 (220) 
 
Nakład 1000 egz. 
 
Publikacja bezpłatna 
 

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99  
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl 

 

 

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego 

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65 
e-mail: instytut@itee.radom.pl      http://www.itee.radom.pl 

 

background image

 

Spis tre

ś

ci 

1.  Dane identyfikacyjne zawodu ................................................... 

1.1.  Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach................................................................................. 

1.2.  Notka metodologiczna i autorzy....................................... 

2.  Opis zawodu................................................................................ 

2.1.  Synteza zawodu .............................................................. 

2.2.  Opis  pracy  i  sposobu  jej  wykonywania,  obszary  wyst

ę

-

powania zawodu  ............................................................. 

2.3.  

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny  i  narz

ę

dzia 

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)  ............................ 

2.4.  Wymagania  psychofizyczne,  zdrowotne,  w  tym  prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu  ......................... 

2.5.  Wykształcenie  i  uprawnienia  niezb

ę

dne  do  podj

ę

cia 

pracy w zawodzie............................................................. 

2.6.  Mo

ż

liwo

ś

ci  rozwoju  zawodowego,  potwierdzania/wali-

dacji kompetencji ............................................................. 

2.7.  Zadania zawodowe .......................................................... 

2.8.  Wykaz kompetencji zawodowych .................................... 

2.9.  Relacje  mi

ę

dzy  kompetencjami  zawodowymi  a  pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK .......................................... 

3.  Opis kompetencji zawodowych ................................................  10 

3.1.  Utrzymywanie  sprawno

ś

ci  eksploatacyjnej  maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali Kz1 ....................................  10 

3.2.  Instalowanie  i  serwisowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  ob-

róbki metali Kz2  ..............................................................  12 

3.3.  Kompetencje społeczne KzS  ..........................................  13 

4.  Profil kompetencji kluczowych .................................................  14 

5.  Słownik ........................................................................................  15 

 
 

 

background image

1. Dane identyfikacyjne zawodu 

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu  

w klasyfikacjach 

Według  Klasyfikacji  zawodów  i  specjalno

ś

ci  na  potrzeby  rynku  pracy 

(KZiS 2010): 

723304 Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali 

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej  Klasyfikacji  Standardów  Edukacyjnych  ISCED  2011  –  po-
ziom 3).  

Grupa  elementarna  7233  –  Mechanicy  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  rolni-

czych i przemysłowych (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfika-

cji 

Zawodów 

ISCO-08 

odpowiada 

grupie: 

7233 

Agricultural  

and industrial machinery mechanics and repairers). 

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007): 

Sekcja  C.  Przetwórstwo  przemysłowe.  Dział  33.  Naprawa,  konser-
wacja  i  instalowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

.  Grupa  33.1.  Naprawa 

i konserwacja  metalowych  wyrobów  gotowych,  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

 

Opis  standardu  kompetencji  zawodowych  wykonano  na  podstawie: 
analizy 

ź

ródeł  (akty  prawne,  klasyfikacje  krajowe,  mi

ę

dzynarodowe) 

oraz  głównie  wyników  bada

ń

  analitycznych  na  20  stanowiskach  pracy 

w  7  przedsi

ę

biorstwach  (du

ż

e  –  1, 

ś

rednie  –  4,  małe  −  1,  mikro  −  1, 

w tym  produkcyjne  −  6,  usługowe  −  1),  przeprowadzonych  w  lutym 
i marcu 2013 r. 

Zespół Ekspercki: 

  Andrzej 

Ś

ledziona  –  Powiatowy  Zakład  Aktywizacji  Zawodowej 

w Stykowie, 

  Ireneusz Wojcieski – PPHU Max-Now w Bielisze, 

  Marek Olsza – Zespół Szkół Technicznych w Mikołowie, 

  Dorota Wójcik – ekspert niezale

ż

ny, Komenda Wojewódzka Poli-

cji w Radomiu. 

 
 
 

background image

Ewaluatorzy: 

  Dariusz  Jadczyk  –  Regionalna  Organizacja  Pracodawców 

w Cz

ę

stochowie, 

  Krzysztof Wójtowicz – 

Ś

wi

ę

tokrzyskie Centrum Innowacji i Trans-

feru Technologii Sp. z o.o. w Kielcach. 

Recenzenci: 

   Włodzimierz  Grochal  – 

Ś

wi

ę

tokrzyskie  Centrum  Innowacji 

i Transferu Technologii w Kielcach, 

  Igor Lange – Ministerstwo Gospodarki w Warszawie. 

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca): 

  Jacek  W

ę

sierski  (przewodnicz

ą

cy)  –  Stowarzyszenie  Naukowo- 

-Techniczne In

ż

ynierów i Techników NOT w Warszawie, 

  Norbert  Bro

ż

ek  –  Zwi

ą

zek  Zawodowy  In

ż

ynierów  i  Techników 

w Warszawie, 

  Renata  Pawłowska  –  Zwi

ą

zek  Pracodawców  Warszawy  i  Ma-

zowsza w Warszawie. 

Data zatwierdzenia: 

  07.10.2013 r. 

background image

2. Opis zawodu 

2.1. Synteza zawodu 

Mechanik  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali  wykonuje  prace 

konserwacyjne, diagnostyczne i naprawcze maj

ą

ce na celu prawidłow

ą

 

i bezpieczn

ą

 eksploatacj

ę

 maszyn i urz

ą

dze

ń

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, miejsca, 

obszary wyst

ę

powania zawodu 

Podstawowym  zadaniem mechanika maszyn i  urz

ą

dze

ń

 do obróbki 

metali  jest  zapewnienie  utrzymania  w  pełnej  sprawno

ś

ci  eksploatacyj-

nej  parku  maszynowego  w  zakładzie.  W  zwi

ą

zku  z  tym  wykonuje  za-

planowane  przegl

ą

dy,  konserwacje  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  w  okre

ś

lonym 

czasie.  Na  bie

żą

co  analizuje  stan  techniczny  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

W przypadku  wyst

ą

pienia  awarii  maszyny  lub  urz

ą

dzenia  diagnozuje 

i okre

ś

la  zakres  naprawy.  Wykonuje  prace  demonta

ż

owe,  weryfikuje 

stan  techniczny  cz

ęś

ci,  podzespołów  lub  zespołów,  selekcjonuje  cz

ę

-

ś

ci, ustala technologi

ę

 naprawy uszkodzonych elementów, a nast

ę

pnie 

montuje. Podczas naprawy korzysta z narz

ę

dzi, uchwytów i przyrz

ą

dów 

monta

ż

owych  oraz  przyrz

ą

dów  dostosowanych  do  prac  naprawczych. 

Korzysta  równie

ż

  z  dokumentacji  techniczno-ruchowych  producenta 

maszyn. W zwi

ą

zku z tym powinien posiada

ć

 podstawow

ą

 umiej

ę

tno

ść

 

czytania  rysunku  technicznego  oraz  schematów  zał

ą

czonych  do  doku-

mentacji  techniczno-ruchowej  maszyny  lub  urz

ą

dzenia.  Wykonuj

ą

operacje naprawcze, mo

ż

e pracowa

ć

 na stanowisku 

ś

lusarskim, posłu-

guj

ą

c si

ę

 narz

ę

dziami do obróbki r

ę

cznej lub  na maszynach skrawaj

ą

-

cych, stosuj

ą

c narz

ę

dzia skrawaj

ą

ce. Po  wykonaniu  naprawy  lub  zain-

stalowaniu  nowej  obrabiarki  na  stanowisku  pracy  testuje  maszyn

ę

  lub 

urz

ą

dzenie,  utrzymuj

ą

c  parametry  zalecane  przez  producenta.  W  za-

le

ż

no

ś

ci  od  zakresu prac naprawczych  operacje demonta

ż

u  i monta

ż

maszyny  lub  urz

ą

dzenia  wykonuje  si

ę

  na  stanowisku  pracy  maszyny 

lub w wyspecjalizowanej komórce zakładu. 

 

 

 

 

background image

2.3. 

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny  

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) 

Miejscem  pracy  mechanika  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali 

jest hala produkcyjna, w której jest zainstalowana maszyna b

ą

d

ź

 urz

ą

-

dzenie  do  obróbki  metali  lub  wydzielona  powierzchnia  w  innej  cz

ęś

ci 

hali,  gdzie  b

ę

dzie  przeniesiona  naprawiana  uszkodzona  maszyna  lub 

urz

ą

dzenie.  W  pracy  mechanika  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali 

wyst

ę

puj

ą

  zagro

ż

enia  dla  zdrowia  spowodowane  uci

ąż

liwymi  warun-

kami  pracy  jak:  hałas,  drgania,  zapylenie.  Istnieje  równie

ż

  zagro

ż

enie 

pora

ż

enia pr

ą

dem, rozlaniem lub (wyciekiem) płynów eksploatacyjnych 

lub  zagro

ż

enie  uderzeniem  ci

ś

nieniem  spr

ęż

onego  powietrza. 

W zwi

ą

zku z powy

ż

szym wa

ż

ne s

ą

 okresowe badania 

ś

rodowiska pra-

cy.  Podczas  prac  naprawczych  mechanik  korzysta  tak

ż

e  z  obrabiarek 

skrawaj

ą

cych równie

ż

 stwarzaj

ą

cych zagro

ż

enie dla zdrowia. W zwi

ą

z-

ku  z  tym  bardzo  wa

ż

ne  jest  przestrzeganie  przepisów  BHP,  ochrony 

ppo

ż

.,  ergonomii  i  ochrony 

ś

rodowiska.  Praca  w  tym  zawodzie  mo

ż

przebiega

ć

 w systemie trzyzmianowym, a w wi

ę

kszych zakładach prze-

mysłowych jest prac

ą

 w brygadzie. 

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,  

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu 

Wykonywanie  zawodu  mechanika  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki 

metali  wymaga  dokładno

ś

ci,  spostrzegawczo

ś

ci  oraz  refleksu,  spraw-

no

ść

  narz

ą

du  słuchu  umo

ż

liwia  ocen

ę

  pracy  maszyn.  Bardzo  wa

ż

na 

jest  zdolno

ść

  koncentracji  i  podzielno

ść

  uwagi.  Mechanik  powinien 

mie

ć

 uzdolnienia techniczne i manualne oraz cechowa

ć

 si

ę

 wyobra

ź

ni

ą

 

przestrzenn

ą

,  dokładno

ś

ci

ą

  i  staranno

ś

ci

ą

  podczas  wykonywania  za-

dania (samokontrola wykonania koniecznych operacji). Powinien potra-
fi

ć

  organizowa

ć

  stanowisko  pracy  z  zachowaniem  warunków  bezpie-

cze

ń

stwa  dla  siebie  oraz  współpracowników.  W  wykonywaniu  zada

ń

 

zawodowych  mechanik  powinien  wykazywa

ć

  si

ę

  samodzielno

ś

ci

ą

  lub 

umiej

ę

tno

ś

ci

ą

 pracy w grupie (brygadzie). 

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia 

pracy w zawodzie  

Zawód mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali mo

ż

na uzy-

ska

ć

  na  drodze  kształcenia  w  formach  szkolnych  i  na  kwalifikacyjnych 

kursach zawodowych. Pracodawcy zatrudniaj

ą

 te

ż

 w zawodzie mecha-

nika maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali osoby z wykształceniem za-

background image

sadniczym  zawodowym  o  kierunkach  zwi

ą

zanych  z  przemysłem  ma-

szynowym. Mo

ż

liwe jest równie

ż

 szkolenie praktyczne (przyuczenie) na 

stanowisku pracy i zdobywanie do

ś

wiadczenia w trakcie pracy. Mecha-

nik  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali  powinien  bra

ć

  udział 

w szkoleniach  organizowanych  w  przedsi

ę

biorstwie  przez  stowarzy-

szenia  i  inne  organizacje  bran

ż

owe,  przez  producentów  maszyn 

i urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali  lub  w  wyspecjalizowanych  szkołach  

i o

ś

rodkach szkoleniowych. 

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/ 

/walidacji kompetencji 

Zwykle  prac

ę

  zawodow

ą

  rozpoczyna  si

ę

  na  stanowisku  pomocnika 

mechanika,  nast

ę

pnie  mo

ż

na  awansowa

ć

  na  mechanika  lub  brygadzi-

st

ę

 w  dziale remontowym. Uko

ń

czone studia  wy

ż

sze  w  dziedzinie me-

chaniki  daj

ą

  mo

ż

liwo

ść

  awansu  na  stanowisko  kierownika  działu  re-

montowego. Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo

ż

-

na  potwierdzi

ć

,  uzyskuj

ą

c  za

ś

wiadczenia  lub  certyfikaty  wydawane 

przez  uprawnione  instytucje  bran

ż

owe.  Posiadanie  kompetencji  w  za-

wodzie mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali stwarza równie

ż

 

mo

ż

liwo

ś

ci  pracy  w  zawodach  pokrewnych  z  grupy  7223  Ustawiacze 

i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni, np. 722303 Operator ma-
szyn  do  obróbki  skrawaniem,  722315  Ustawiacz  maszyn  do  obróbki 
skrawaniem. 

2.7. Zadania zawodowe

 

Z1. 

Organizowanie  stanowiska  pracy,  w  tym  przestrzeganie  zasad 
BHP, ppo

ż

., ergonomii i ochrony 

ś

rodowiska (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, Kz2, KzS). 

Z2. 

Diagnozowanie lub demontowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki 

metali (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS). 

Z3. 

Kontrolowanie  cz

ęś

ci  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali  (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS). 

Z4. 

Naprawianie  zespołów,  podzespołów  lub  cz

ęś

ci  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

 do obróbki metali (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). 

Z5. 

Montowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali  (niezb

ę

dne 

kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). 

Z6. 

Próbne uruchamianie maszyny i urz

ą

dzenia do obróbki metali po 

wykonanej naprawie (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). 

Z7. 

Testowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali nowych lub po 

wykonanej naprawie (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS). 

background image

Z8. 

Konserwowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali (niezb

ę

dne 

kompetencje: Kz2, KzS). 

Z9. 

Sprawowanie  nadzoru  technicznego  nad  prac

ą

  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

 do obróbki metali we współpracy z przeło

ż

onym (niezb

ę

dne 

kompetencje: Kz2, KzS). 

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych 

Kz1 – Utrzymywanie sprawno

ś

ci eksploatacyjnej maszyn i urz

ą

dze

ń

 do 

obróbki  metali  (potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

:  Z1,  Z2,  Z3, 

Z4, Z5, Z6). 

Kz2 – Instalowanie i serwisowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali 

(potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9). 

KzS – Kompetencje  społeczne  (potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

Z1÷Z9). 

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi  

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK 

Kompetencje  zawodowe  potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

  w  za-

wodzie  sugeruje  si

ę

  wykorzysta

ć

  do  opisu  kwalifikacji  na  poziomie  3

wła

ś

ciwym  dla  wykształcenia  zasadniczego  zawodowego  w  Europej-

skiej  i  Polskiej  Ramie  Kwalifikacji.  Poziom  ten  jest  uzasadniony  miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).  

Osoba wykonuj

ą

ca zawód mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki 

metali: 
1)  w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia ogólne zwi

ą

-

zane z wykonywaniem zada

ń

 mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

 do ob-

róbki  metali:  zna  i  rozumie  podstawowe  fakty,  poj

ę

cia  i  zale

ż

no

ś

ci 

w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania 
prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y mechanicznej; 

2)  w  zakresie  umiej

ę

tno

ś

ci:  ma  umiej

ę

tno

ś

ci  wymagane  do  realizacji 

zada

ń

  i  rozwi

ą

zywania  problemów  poprzez  wybieranie  podstawo-

wych metod, narz

ę

dzi, materiałów i informacji w zakresie utrzymania 

sprawno

ś

ci  eksploatacyjnej  maszyn  jak  i  instalowania  i  serwisowa-

nia  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali:  potrafi  wykonywa

ć

  zada-

nia  według  ogólnej  instrukcji,  w  cz

ęś

ciowo  zmiennych  warunkach; 

umie  rozwi

ą

zywa

ć

  typowe  problemy,  odbiera

ć

  i  formułowa

ć

  wypo-

wiedzi, tak

ż

e bardzo proste wypowiedzi w j

ę

zyku obcym. 

background image

10 

3. Opis kompetencji zawodowych 

Opis  kompetencji  dotyczy  tylko  kompetencji  zawodowych  zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.  

Wykonanie zada

ń

 zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6 wymaga po-

siadania kompetencji zawodowej Kz1. 

3.1. Utrzymywanie sprawno

ś

ci eksploatacyjnej  

maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali Kz1 

Wiedza  –  zna  i  rozumie  podsta-
wowe  fakty,  zasady,  procesy, 
poj

ę

cia  ogólne  i  zale

ż

no

ś

ci  zwi

ą

-

zane  z  utrzymaniem  sprawno

ś

ci 

eksploatacyjnej  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

  do  obróbki  metali,  w  szcze-

gólno

ś

ci zna: 

 

zasady  i  przepisy  BHP,  ochro-
ny  ppo

ż

.,  ergonomii  i  ochrony 

ś

rodowiska; 

 

zasady  i  rodzaje  poł

ą

cze

ń

  sto-

sowanych  w  budowie  maszyn 
i urz

ą

dze

ń

 

mechanizmy  i  elementy  ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki me-

tali; 

 

nap

ę

dy  i  sterowanie  hydrau-

liczne,  pneumatyczne  i  elek-
tryczne; 

 

zasady  czytania  rysunku  tech-
nicznego  i  dokumentacji  eks-
ploatacyjnej maszyn i urz

ą

dze

ń

 

do obróbki metali; 

 

zasady  obróbki  r

ę

cznej  i  ma-

szynowej; 

 

metody  dokonywania  bie

żą

cej 

analizy 

stanu 

technicznego 

maszyn i urz

ą

dze

ń

 

procesy  zachodz

ą

ce  podczas 

eksploatacji maszyn i urz

ą

dze

ń

 

do obróbki metali; 

Umiej

ę

tno

ś

ci  –  wykonuje  niezbyt 

trudne  zadania  według  okre

ś

lonej 

instrukcji  w  cz

ęś

ciowo  zmiennych 

warunkach 

pracy, 

zakresie 

utrzymania  sprawno

ś

ci  eksploata-

cyjnej maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obrób-

ki metali, w szczególno

ś

ci potrafi: 

 

przestrzega

ć

 

zasad 

BHP, 

ochrony 

ppo

ż

., 

ergonomii  

i ochrony 

ś

rodowiska; 

 

stosowa

ć

 

rodzaje 

poł

ą

cze

ń

 

w budowie maszyn i urz

ą

dze

ń

 

rozró

ż

nia

ć

  budow

ę

  mechani-

zmów  i  elementów  konstruk-
cyjnych  w  budowie  maszyn  
i urz

ą

dze

ń

 

identyfikowa

ć

 

zastosowanie 

w budowie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

nap

ę

dów 

hydraulicznych, 

pneumatycznych 

elektrycz-

nych; 

 

czyta

ć

 

rysunek 

techniczny 

i wyja

ś

nia

ć

  proste  schematy 

działania; 

 

dobiera

ć

  metody  bie

żą

cej  ana-

lizy  stanu  technicznego  ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

 

dobiera

ć

  obróbk

ę

  r

ę

czn

ą

  i  ma-

szynow

ą

  podczas  wykonywa-

nia prac naprawczych; 

 

ustala

ć

  proces  technologiczny 

background image

11 

 

ogólne  zasady  projektowania 
procesów 

technologicznych 

demonta

ż

u i monta

ż

u; 

 

metody  demonta

ż

u  i  monta

ż

stosowane w procesie naprawy 
maszyn i urz

ą

dze

ń

 

zasady  operacji  pomocniczych 
wyst

ę

puj

ą

cych  w  procesie  de-

monta

ż

u i monta

ż

u (np.: mycie 

cz

ęś

ci,  dopasowanie  elemen-

tów, wywa

ż

anie); 

 

rodzaje  narz

ę

dzi,  pomocy  spe-

cjalnych,  przyrz

ą

dów  pomiaro-

wych  oraz  aparatur

ę

  diagno-

styczn

ą

  w  pracach  demonta

ż

i  monta

ż

u  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

do obróbki metalu; 

 

sposoby  konserwacji  maszyn 
i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali. 

 

demonta

ż

u  i  monta

ż

u  maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 

naprawia

ć

  maszyny  lub  urz

ą

-

dzenia  z  u

ż

yciem  narz

ę

dzi  do 

obróbki  r

ę

cznej  oraz  maszy-

nowej; 

 

naprawia

ć

  maszyny  i  urz

ą

dze-

nia  z  zastosowaniem  przyrz

ą

-

dów  pomiarowych  oraz  apara-
tury diagnostycznej; 

 

monitorowa

ć

  zu

ż

ycie  maszyn 

i urz

ą

dze

ń

 podczas ich eksplo-

atacji; 

 

dobiera

ć

  proces  technologicz-

ny  operacji  demonta

ż

u  i  mon-

ta

ż

u maszyn i urz

ą

dze

ń

 

wykonywa

ć

  operacje  pomocni-

cze  takie,  jak:  mycie  cz

ęś

ci, 

dopasowanie  elementów  ma-
szyn,  zastosowanie  kompen-
sacji,  dopasowanie  elementów 
współpracuj

ą

cych,  dobór  ole-

jów i smarów lub ich zamienni-
ków; 

 

wykonywa

ć

 selekcj

ę

 cz

ęś

ci lub 

mechanizmów  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

 (do złomowania, naprawy 

lub  wymiany  i  zast

ą

pienia  ich 

zamiennikami); 

 

ocenia

ć

  wykonanie  naprawy 

maszyny lub urz

ą

dzenia; 

 

rozpoznawa

ć

  rodzaje  korozji 

oraz  dobiera

ć

  sposoby  kon-

serwacji maszyn i urz

ą

dze

ń

 do 

obróbki metali. 

 

 

 

 

background image

12 

Wykonanie  zada

ń

  zawodowych  Z1,  Z4,  Z5,  Z6,  Z7,  Z8,  Z9  wymaga 

posiadania kompetencji zawodowej Kz2. 

3.2. Instalowanie i serwisowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

  

do obróbki metali Kz2 

Wiedza  –  zna  i  rozumie  podsta-
wowe  fakty,  zasady,  procesy, 
poj

ę

cia  ogólne  i  zale

ż

no

ś

ci  zwi

ą

-

zane  z  instalowaniem  i  serwiso-
waniem  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  do 

obróbki  metali,  w  szczególno

ś

ci 

zna: 

 

zasady  i  przepisy  BHP,  ochro-
ny  ppo

ż

.,  ergonomii  i  ochrony 

ś

rodowiska; 

 

zastosowane  rozwi

ą

zania  kon-

strukcyjne  w  budowie  maszyn  
i  urz

ą

dzenia  oraz  ich  parame-

try 

eksploatacyjne 

ustalone 

przez producenta; 

 

zasady  pozyskiwania  potrzeb-
nych  informacji  z  dokumentacji 
techniczno-ruchowej  maszyny 
lub urz

ą

dzenia koniecznych do 

ustalenia  przebiegu  eksploata-
cji i dokonywania przegl

ą

dów; 

 

instrukcj

ę

  instalacji  nowej  ma-

szyny i urz

ą

dzenia na stanowi-

sku pracy; 

 

procedury  dokonywania  regu-
lacji i pierwszego uruchomienia 
maszyny  lub  urz

ą

dzenia  na 

stanowisku pracy; 

 

instrukcj

ę

  konserwacji  i  sma-

rowania maszyn lub urz

ą

dze

ń

Umiej

ę

tno

ś

ci  –  wykonuje  niezbyt 

proste  zadania  według  okre

ś

lonej 

instrukcji  w  cz

ęś

ciowo  zmiennych 

warunkach  pracy,  w  zakresie  in-
stalowania i serwisowania maszyn 
i  urz

ą

dze

ń

  do  obróbki  metali 

w szczególno

ś

ci potrafi: 

 

przestrzega

ć

 

zasad 

BHP, 

ochrony 

ppo

ż

., 

ergonomii  

i ochrony 

ś

rodowiska; 

 

wyszuka

ć

 

dokumentacji 

techniczno-ruchowej 

maszyn 

i urz

ą

dze

ń

  podstawowe  para-

metry  eksploatacyjne  ustalone 
przez producenta; 

 

wykonywa

ć

  konserwacj

ę

  ma-

szyn  i  urz

ą

dze

ń

  oraz  uzupeł-

nia

ć

 płyny eksploatacyjne; 

 

wykonywa

ć

  próbne  urucha-

mianie  zainstalowanej  maszy-
ny lub urz

ą

dzenia; 

 

zabezpiecza

ć

 

dokumentacj

ę

 

techniczno-ruchow

ą

  maszyny 

i urz

ą

dzenia; 

 

zagospodarowa

ć

  cz

ęś

ci  za-

mienne,  płyny  eksploatacyjne 
i inne  materiały  dostarczone 
przez 

producenta 

maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 

 

 

 

background image

13 

Wykonanie  wszystkich  zidentyfikowanych  w  standardzie  zada

ń

 

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS. 

3.3. Kompetencje społeczne KzS: 

 

ponosi odpowiedzialno

ść

 za realizacj

ę

 zada

ń

 zwi

ą

zanych z napraw

ą

 

maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali, 

 

dostosowuje  zachowanie  do  okoliczno

ś

ci  w 

ś

rodowisku  pracy, 

w którym pracuje mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali, 

 

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

 w zorgani-

zowanych  warunkach  w  dziale  remontowo-naprawczym,  w  którym 
pracuje,  

 

potrafi  ocenia

ć

  swoje  działania  wykonywane  w  ramach  współpracy 

zespołowej oraz przyjmowa

ć

 odpowiedzialno

ść

 za ich skutki i wpływ 

na 

ż

ycie i zdrowie ludzkie. 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

14 

4. Profil kompetencji kluczowych 

Ocen

ę

  wa

ż

no

ś

ci  kompetencji  kluczowych  dla  zawodu  mechanika 

maszyn i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali przedstawia rys. 1. 

Wykaz  kompetencji  kluczowych  opracowano  na  podstawie  wykazu 

stosowanego  w  Mi

ę

dzynarodowym  Badaniu  Kompetencji  Osób  Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD). 

 

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

 

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 723304 Mechanik maszyn 

i urz

ą

dze

ń

 do obróbki metali 

 

background image

15 

5. Słownik 

Zawód 

  zbiór  zada

ń

  (zespół  czynno

ś

ci)  wyodr

ę

bnionych  w  wyniku  społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami 
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji 

i  kompetencji  (wiedzy,  umiej

ę

tno

ś

ci  oraz  kompetencji  społecznych) 

zdobytych  w  wyniku  kształcenia  lub  praktyki.  Wykonywanie  zawodu 
stanowi 

ź

ródło dochodów. 

Specjalno

ść

 

  jest  wynikiem  podziału  pracy  w  ramach  zawodu,  zawiera  cz

ęść

 

czynno

ś

ci  o podobnym  charakterze  (zwi

ą

zanych  z  wykonywan

ą

 

funkcj

ą

  lub  przedmiotem  pracy)  wymagaj

ą

cych  pogł

ę

bionej  lub  do-

datkowej  wiedzy  i  umiej

ę

tno

ś

ci  zdobytych  w  wyniku  dodatkowego 

szkolenia lub praktyki. 

Zadanie  
zawodowe 

  logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o  wyra

ź

nie okre-

ś

lonym  pocz

ą

tku  i  ko

ń

cu,  wyodr

ę

bniony  ze  wzgl

ę

du  na  rodzaj  lub 

sposób  wykonywania  czynno

ś

ci  zawodowych  powi

ą

zanych  jednym 

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

 produktem, usług

ą

 lub decyzj

ą

.  

Kompetencje 
zawodowe 

  wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

 trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych. 

Wiedza 

  zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie 

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

 do dziedziny uczenia si

ę

 lub działalno-

ś

ci zawodowej. 

Umiej

ę

tno

ś

ci 

  zdolno

ść

  wykonywania  zada

ń

  i  rozwi

ą

zywania  problemów  wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

 lub działalno

ś

ci zawodowej. 

Kompetencje 
społeczne 

  zdolno

ść

 autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w 

ż

yciu 

zawodowym  i  społecznym  oraz  kształtowania  własnego  rozwoju, 
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.  

Kompetencje 
kluczowe 

  wiedza,  umiej

ę

tno

ś

ci  i  postawy  odpowiednie  do  sytuacji,  niezb

ę

dne 

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, 
integracji społecznej i zatrudnienia. 

Standard 
kompetencji 
zawodowych 

  norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania 

zada

ń

  zawodowych  wchodz

ą

cych  w  skład  zawodu,  akceptowana 

przez  przedstawicieli  organizacji  zawodowych  i  bran

ż

owych,  praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych. 

Kwalifikacja  
 

  zestaw efektów uczenia si

ę

 (zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji  społecznych),  których  osi

ą

gni

ę

cie  zostało  formalnie  potwier-

dzone przez uprawnion

ą

 instytucj

ę

.  

Europejska 
Rama  
Kwalifikacji  

  przyj

ę

ta  w  Unii  Europejskiej  struktura  i  opis  poziomów  kwalifikacji, 

umo

ż

liwiaj

ą

cy  porównywanie  kwalifikacji  uzyskiwanych  w  ró

ż

nych 

krajach.  W  Europejskiej  Ramie  Kwalifikacji  wyró

ż

niono  8  poziomów 

kwalifikacji  opisywanych  za  pomoc

ą

  efektów  uczenia  si

ę

;  stanowi

ą

 

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji. 

Polska Rama 
Kwalifikacji 

  opis  hierarchii  poziomów  kwalifikacji  wpisywanych  do  zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce. 

Krajowy 
System 
Kwalifikacji 

  ogół  rozwi

ą

za

ń

  słu

żą

cych  ustanawianiu  i  nadawaniu  kwalifikacji 

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.