background image

Gabinet Stomatologiczny

 

 

 

zapobieganie zakażeniom

 

  

                                   
 

 

mgr Małgorzata  Dobrzańska  

    Kierownik Oddz. Epidemiologii WSSE w Olsztynie  

16 marzec 2013 

background image

Zakażenie szpitalne- 

zakażenie, które 

wystąpiło w związku z udzielaniem 

świadczeń zdrowotnych gdy: 

   choroba nie była w okresie wylęgania 

w momencie udzielania świadczeń 
zdrowotnych  

   i wystąpiła po udzielaniu świadczeń 

zdrowotnych.

  

background image

USTAWA 

z dnia 5 grudnia 2008 roku 

o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi 

( Dz. U. z dnia 30 grudnia  2008r.) 

Art. 11. 1. Kierownicy podmiotów leczniczych oraz inne 

osoby udzielające świadczeń zdrowotnych są obowiązani 
do podejmowania działań zapobiegających szerzeniu się 
zakażeń i chorób zakaźnych. 

        2. Działania, o których mowa w ust.1 obejmują: 

  1) 

ocenę ryzyka  wystąpienia zakażenia

 związanego z  

         udzielaniem świadczeń zdrowotnych; 

     2) 

monitorowanie czynników alarmowych i zakażeń

  

         związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych  

         w zakresie wykonywanych świadczeń; 

background image

  

 3) 

opracowanie, wdrożenie i nadzór nad procedurami

  

          

zapobiegającymi zakażeniom i chorobom zakaźnym

  

          związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, w tym 

          dekontaminacji:  

        a) skóry i błon śluzowych lub innych tkanek, 

        b) wyrobów medycznych… wyposażenia wyrobów 

             medycznych …i  aktywnych wyrobów medycznych do 

            implantacji,…. oraz pomieszczeń i urządzeń; 

    4) 

stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej 

          w celu zapobieżenia przeniesieniu na inne osoby   

          biologicznych czynników chorobotwórczych

   

background image

  

5) wykonywanie badan laboratoryjnych oraz analizę lokalnej 

        sytuacji epidemiologicznej w celu optymalizacji profilaktyki 

        i terapii antybiotykowej;  

   6) 

prowadzenie kontroli wewnętrznej

 w zakresie realizacji  

       działań, o których mowa w ust.1 (zapobiegających szerzeniu 

       się zakażeń i chorób zakaźnych) 

background image

Kontrola wewnętrzna 

Rozporządzenia Ministra Zdrowia  

 z dnia 27 maja 2010 r. 

( Dz. U. nr 100/ 2010 poz. 646) 

 

    

w sprawie zakresu, sposobu i częstotliwości prowadzenia 

kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań 
zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych 

background image

Zakres kontroli wewnętrznej 

§ 2.1 

Obejmuję ocenę prawidłowości i skuteczności: 
 
1.oceny ryzyka występowania zakażeń

 związanych z 

udzielaniem świadczeń zdrowotnych; 

2.monitorowania czynników alarmowych i zakażeń

 

związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w 
zakresie wykonywanych świadczeń; 

3.procedur zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym

 

związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, w tym 
procedur dekontaminacji; 

4.stosowania środków ochrony indywidualnej i zbiorowej

;  

background image

Zakres kontroli wewnętrznej 

§ 2.1 

5. 

wykonywania badan laboratoryjnych; 

6. analizy lokalnej sytuacji epidemiologicznej; 

7. profilaktyki i terapii antybiotykowej. 

 

background image

Zakres kontroli wewnętrznej 

§ 2.1 

W przypadku świadczeniodawców, o których mowa w art.5 pkt 41 
lit.a i b ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki 

zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych  

        (Dz. U. z 2008r. Nr 164, poz.1027, z późn. zm.) 

 

41) 

świadczeniodawca: 

      a) podmiot wykonujący działalność leczniczą w rozumieniu  

          przepisów o działalności leczniczej; 

      b) 

osobę fizyczną inną niż wymienione w lit. ,a która 

          uzyskała fachowe uprawnienia do udzielania świadczeń  

          zdrowotnych i udziela ich w ramach wykonywanej  

          działalności gospodarczej. 
 

background image

Zakres kontroli wewnętrznej 

§ 2.1 

Zakres kontroli odpowiada zakresowi udzielanych świadczeń 

zdrowotnych i obejmuje: 

   

okresową analizę i weryfikację procedur stosowanych  

   w celu zapobieżenia szerzeniu się zakażeń i chorób 

zakaźnych oraz dokumentacji ich realizacji. 

 

np: procedura higieny rąk 

!!!!!!! 

      procedura przygotowania narzędzi do sterylizacji 
      procedura dezynfekcji stanowiska pracy 
      procedura postępowania z odpadami 
      procedura sprzątania gabinetu 
      procedura postępowania z bielizną 

background image

Zakres kontroli wewnętrznej 

§ 3.1 

W ramach kontroli dokonuje się oceny działań

 

określonych w § 2 w zakresie: 

 
1) poprawności realizacji poszczególnych 
     działań; 
2) skuteczności realizacji tych działań. 

background image

 

    

Obowiązkiem pracownika 

medycznego jest zapewnienie 
bezpiecznych warunków 
diagnozowania i leczenia pacjentów. 

 

background image

Źródła zakażeń w gabinecie 

stomatologicznym 

Pacjent 

bioaerozol powstający przy opracowywaniu 
ubytku 

ekstrakcje 

kichanie, kaszel 

Personel  

zanieczyszczone ręce, rękawice 

!!!!! 

uszkodzenia skóry rąk 

infekcje ( kichanie, kaszel 

background image

Najczęstsze źródła zakażeń  

w gabinecie stomatologicznym: 

 

pacjenci będący nosicielami drobnoustrojów

, np.: wirus 

HBV, HCV, HIV, Herpes simplex (wirus opryszczki),  

niedbale przygotowane instrumentarium

,  

niedokładnie zdezynfekowane powierzchnie robocze

 

mające kontakt z krwią, śliną, błonami śluzowymi 
pacjenta,   

niedokładnie umyte ręce

niezmieniane rękawice 

( 70-80% 

                                                                                         zakażeń)  

instalacje wodne występujące w gabinecie

, takie jak 

elementy unitu, ślinociągi.  
 

background image

Najczęstsze drogi przenoszenia 

drobnoustrojów chorobotwórczych:

  

kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi

 – przez 

wszczepienie (podczas ukłucia, skaleczenia), kontakt 

uszkodzonej skóry z zanieczyszczonymi powierzchniami;  
 

droga powietrzno-kropelkowa

 – poprzez wdychanie 

aerozoli pochodzących z turbin i dmuchawek wodno-

powietrznych, których 

mgła może rozprzestrzeniać się 

nawet w promieniu 2 metrów; 

  

błony śluzowe

 – przez kontakt jamy ustnej z przewodami 

unitu stomatologicznego, np. ślinociągu, oraz kontakt z 

końcówkami i turbinami.  
 

background image

Zagrożenia w gabinecie stomatologicznym 

1.

Podczas pracy końcówki w jamie ustnej pacjenta 
dochodzi do 

zasysania materiału biologicznego do jej 

wnętrza

 – ok.0,2 ml 

2.

Powstanie bioaerozolu

  

uruchomienie końcówki ( turbiny, kątnicy) 

skalery ultradźwiekowe 

użycie strzykawki woda – powietrze 

3.

Osiadanie bioaerozolu

 

2 – 3 m od fotela dentystycznego

 –   

                              

zanieczyszczenie bakteryjne zwiększa się 5x 

4.

   Uszkodzenie śluzówki czy tkanek pacjenta

 w czasie 

ekstrakcji, leczenia, skalingu 

powoduje

 

przejściową 

bakteriemię 

 

background image

Wszystkie narzędzia naruszające ciągłość tkanek i  

 kontaktujące się z błonami śluzowymi, 

 

zanieczyszczone lub podejrzane o zanieczyszczenie  

              krwią, tkankami, wydzielinami,  

stanowią zagrożenie dla personelu i pacjentów 

           (

bakterie, wirusy HBV, HCV, HIV)  

 

po użyciu należy poddać procesowi dezynfekcji  

i sterylizacji 

 

background image

 

1.

Bakterie:  

gronkowce,  

paciorkowce,  

prątki gruźlicy 

2.

Wirusy: 

HBV, HCV, HIV  

opryszczki, grypy 

3.

Grzyby 

Candida albicans i inne drożdżaki 

Przenoszone patogeny 

background image

Słuchawka telefonu 

 

background image

Banknot 

 

background image

Igła po zabiegu 

 

background image

Nić dentystyczna 

 

background image

Drogi przenoszenia zakażeń 

Zanieczyszczone ręce personelu 

(70-80% zakażeń) 

 

Narzędzia stomatologiczne 
 

Sprzęt medyczny  

  (woda w unicie 10

5

 bakterii/ml – pałeczka ropy 

błękitnej, legionella) 
 

Zanieczyszczone powietrze  

background image

DEKONTAMINACJA

 

– proces niszczenia 

mikroorganizmów (biologicznych czynników 
chorobotwórczych) poprzez mycie, dezynfekcję lub 
sterylizację 

 

   

 

DEZYNFEKCJA

 

- proces redukcji biologicznych 

czynników chorobotwórczych poprzez zastosowanie 
metod fizycznych lub chemicznych. 

 

 

background image

Rodzaje dezynfekcji 

W zależności od stopnia niszczenia drobnoustrojów: 

 

DEZYNFEKCJA NISKIEGO POZIOMU ( B, F)  

proces redukcji wegetatywnych form bakterii( oprócz Tbc), wirusów 

osłonkowych ( HBV, HCV, HIV) i grzybów.  

 

DEZYNFEKCJA ŚREDNIEGO POZIOMU (B, F,V,Tbc)

 

 

proces redukcji wegetatywnych form bakterii  

(w tym Tbc), wszystkich wirusów oraz grzybów.  

 

DEZYNFEKCJA WYSOKIEGO POZIOMU (B,F,V,Tbc, S)

 

 

proces redukcji wszystkich wegetatywnych form biologicznych 

czynników chorobotwórczych (B,V,F, Tbc) i niektórych form 
przetrwalnikowych (S) 
 

background image

Rodzaje dezynfekcji 

W zależności od stosowanego aktywnego czynnika: 

 

DEZYNFEKCJA  FIZYCZNA 

     zastosowanie 

     temperatury, pary wodnej, ciśnienia,  promieniowania UV 

 

DEZYNFEKCJA CHEMICZNA  

     zastosowanie preparatu dezynfekcyjnego 

 

background image

Rodzaje dezynfekcji 

W zależności od przeznaczenia: 

 

 do powierzchni 

aparatury i sprzętu medycznego 

narzędzi 

bielizny 

antyseptyki- 

środki chemiczne do niszczenia drobnoustrojów  

       na skórze,  błonach śluzowych

 

 

W Polsce preparat dezynfekcyjny dopuszczony jest do obrotu 
pozwoleniem Ministra Zdrowia. 

 

background image

Rodzaje dezynfekcji 

Z zależności od stosowanej substancji aktywnej: 

 

Preparaty na bazie: 

 

 

aldehydów 

    

(formalina, aldehyd glutarowy) 

 

 alkoholi  

      (alkohole alifatyczne, aryloalifatyczne) 

 

 

związków chlorowych

    (chlor, jod, podchloryn sodu,   

                                            chloraminy, kwas trichloroizocyjanowy) 
 

 

pochodnych biguanidyny

   (chlorheksydyna, aleksydyna) 

 

związków fenolu

   (bifenole, alkilofenole, halogenofenole) 

 

background image

Rodzaje dezynfekcji 

 

kationowych związków powierzchniowo czynnych 

                                         (amfolity, batoiny, sole tetraalkiloamoniowe) 

 

związków utleniających

   

                           (nadtlenek wodoru, nadmanganiany, nadkwasy organiczne,  

                             nadborany, nad siarczany). 

 

 

background image

Zasady sporządzania roztworów roboczych 

środków dezynfekcyjnych 

Środki ochrony osobistej:

 

 

rękawice- zaleca się stosowanie rękawic winylowych  
                 i butadienowo-styrenowych 
 

maska ochronna – ochrona dróg oddechowych przed 

                                    aktywnym tlenem, chlorem, aldehydami 

 

okulary ochronne

 

 

fartuch ochronny 
 

background image

Przygotowanie naczynia do dezynfekcji: 

Naczynie: 

 

powinno być oznakowane: 

- nazwą preparatu 
- stężeniem roztworu 
 - datą i godziną przygotowania roztworu 
- danymi identyfikacyjnymi osoby przygotowującej 

roztwór. 

umyte, zdezynfekowane i wysuszone. 

mieć szczelną pokrywę. 
 

background image

 
 
 
 
 
 

Postępowanie z narzędziami i sprzętem 

medycznym po zabiegu

 

dezynfekcja wstępna 

mycie mechaniczne, ręczne lub ultradźwiękowe 

dezynfekcja właściwa 

płukanie wodą zdemineralizowaną 

suszenie 

kontrola techniczna, konserwacja 

pakowanie 
 

background image

Zasady prawidłowej dezynfekcji 

Narzędzia i sprzęt medyczny powinny być: 
 

 dezynfekowane i myte możliwie bezpośrednio po użyciu 

(zanieczyszczenia nie powinny zasychać na przyrządach); 
 

rozkładane na części, aby środek dezynfekujący mógł 

dotrzeć do wszystkich powierzchni 

                                       (np. kleszcze muszą być otwarte); 

w całości pokryte roztworem, a światło instrumentów 

wypełnione roztworem; 
 

Należy przestrzegać instrukcji producenta co do stężenia, 

temperatury i czasu działania środka dezynfekcyjnego 

 

background image

Najczęściej popełniane błędy podczas 

dezynfekcji 

Mała częstotliwość wymiany roztworów roboczych środka 

dezynfekcyjnego (silne obciążenie zanieczyszczeniami 

                                  roztworu roboczego) 

 

niebezpieczeństwo korozji poprzez zbyt dużą zawartość 

zanieczyszczeń, 
 

niebezpieczeństwo korozji wywołanej wzrostem stężenia 
roztworu wskutek wyparowania 
 

zmniejszenie efektu działania dezynfekcyjnego   

(błąd białkowy) 

 

 

background image

Sterylizacja

  

  

STERYLIZACJA -

   

proces mający na celu  

       całkowite zniszczenie i eliminację wszystkich żywych 

mikroorganizmów oraz ich  form przetrwalnikowych 

 
 

 

      

Przedmiot  uważany jest za sterylny, gdy 

prawdopodobieństwo znalezienia zdolnych do 

życia drobnoustrojów wynosi najwyżej 1:1 000000 

 

 

 

 

 

background image

Metody sterylizacji 

Sterylizacja zimna

 –  

  (tlenek etylenu, promieniowanie jonizujące) 

 

Sterylizacja gorąca

 –  

  (para wodna w nadciśnieniu, gorące powietrze) 

 

Sterylizacja niskotemperaturowa

 –  

    (plazma, formaldehyd, kawas nadoctowy) 

background image

Sterylność sprzętu zależy od: 

Przygotowania sprzętu do sterylizacji

  

                                                 (dezynfekcja, mycie, pakowanie

Załadunku sterylizatora

 

  

                                                   (ilości sprzętu, sposób ułożenia) 

Przeprowadzenia procesu sterylizacji

  

                                                     (monitorowanie parametrów) 

Postępowania ze sprzętem po sterylizacji 

                              

  (rozładunek, transport, przechowywanie) 

Rozpakowania sterylnego sprzętu

  

 

background image

Mycie ręczne 

stosować środki ochrony osobistej;  

przeprowadzać w wyznaczonych do tego celu 
pomieszczeniach i w wydzielonych zlewach;  

narzędzia myć pojedynczo; 

nie dopuszczać do powstawania aerozolu – szczotkować 
narzędzia zanurzone w roztworze detergentu; 

myć najpierw w letniej wodzie 40

0

C  ze środkiem 

myjącym, potem w wodzie gorącej; 

używać szczotek różnej wielkości  przeznaczonych tylko 
do mycia narzędzi;  
  

background image

Mycie ręczne 

 

po skończeniu mycia szczotki wypłukać,  
zdezynfekować, wysuszyć i wysterylizować;  

płukać narzędzia w bieżącej wodzie; 

do ostatniego płukania stosować wodę gorącą 
dejonizowaną lub destylowaną;  

wysuszyć narzędzia ręcznikiem papierowym lub 
suchym gorącym powietrzem (w suszarkach), a 
sprzęt mający kanały sprężonym powietrzem.  

  

background image

Mycie w myjniach ultradźwiękowych : 

narzędzia umieścić w myjni nie należy w jednym cyklu 
umieszczać narzędzi  wykonanych z różnych 
materiałów (stal, miedź itp.) 

narzędzia muszą być całkowicie zanurzone w kąpieli 
myjącej lub myjąco – dezynfekującej 

roztwór detergentu lub środka myjąco – 
dezynfekującego zmieniać zgodnie z zaleceniem 
producenta (najlepiej po każdym użyciu)  

następnie narzędzia  muszą być umyte ręcznie w 
strumieniu letniej wody, przy użyciu szczoteczki i 
dokładnie wypłukane  

po umyciu narzędzia należy osuszyć 
 

background image

Kontrola narzędzi

 -

 sprawdzić dokładność mycia, 

 ewentualne uszkodzenia ( ubytki powłok, korozję).  

 

Pielęgnacja i kompletowanie narzędzi

  

nasmarować środkiem pielęgnacyjnym, 
przeznaczonym do tego celu – zalecenie producenta; 

ostrza zabezpieczyć osłonkami, nakładkami; 

przed sterylizacją otworzyć narzędzia zawiasowe   

 

  

 

background image

Rodzaje opakowań sterylizacyjnych 

opakowanie powinno spełniać normy np.  EN 868  
 

Opakowania jednorazowego użycia  :  
 

papier sterylizacyjny  

włóknina 

torebki papierowe 

torebki lub rękawy papierowo-foliowe 

opakowania TYVEK – folia ( sterylizacja plazmowa) 

 

 

background image

Rodzaje opakowań sterylizacyjnych 

  Opakowania wielokrotnego użytku : 

kontenery z filtrem 

kontenery z zaworami  
 

 

 

Uwaga!!!

 

nie należy używać do sterylizacji 

 

puszek Schimmelbuscha 

papieru siarczynowego 

serwet bawełnianych  

background image

 

 

Opakowanie jednorazowego użytku można używać i sterylizować 
tylko raz; 
 

W przypadku przerwania opakowania sterylizacyjnego,  narzędzia 

i sprzęt należy ponownie zdezynfekować, umyć, wysuszyć 

zapakować i poddać sterylizacji; 
  

Wewnątrz opakowania umieścić wskaźnik chemiczny 
wieloparametrowy (klasy 4 lub 5 ); 
 

Na zewnątrz opakowania  umieścić wskaźnik procesu sterylizacji 
(sprawdzian sterylizacji );  

 

Cykl sterylizacji kontrolować testem  klasy 5. 

 

Zasady jakie należy zawsze stosować: 

background image

Zasady jakie należy zawsze stosować: 

 

opakowania napełniać tylko do ¾ objętości;  
 

torebkę zamknąć przy zastosowaniu zgrzewarki: 

   - zgrzew wykonać w odległości 20 mm od brzegu 

   - między materiałem sterylizowanym a zgrzewem-   

      30 mm odstęp;  

 

rękaw  papierowo – foliowy zgrzać na obu końcach;  

  

opakowanie papier-folia – podczas sterylizacji strona papierowa 
styka się ze stroną papierową, folia z folią . 

background image

Zasady jakie należy zawsze stosować: 

 

przed przystąpieniem do sterylizacji należy upewnić się, czy dany 
sprzęt może być sterylizowany daną metodą; 
 

producent powinien podać jaka metoda sterylizacji jest zalecana 
dla danego wyrobu; 

 

dobór właściwej metody sterylizacji zależy od rodzaju i właściwości 
sterylizowanych materiałów oraz sposobu ich opakowania;  
 

każdy sterylizator należy podać zabiegom czyszczącym,             
konserwującym i dezynfekującym.  
 

background image

Oznakowanie opakowania sterylizacyjnego 

Etykieta :  

zawartość opakowania  

data sterylizacji 

data ważności  

dane osoby pakującej (nazwisko lub kod) 

wybrany program sterylizacji (parametry) 

 

background image

         Sterylizacja parą wodną 

Parametry i przebieg procesu sterylizacji są ściśle 
określone przez producenta dla każdego urządzenia np.: 

 

Sterylizacja bielizny, mat. opat

.: temp.-134°C, ciśnienie-2 

atm., czas eksp.-10 min, czas susz.-10 min, Σ–34min  
 

Sterylizacja narzędzi

temp.-134°C, ciśn.-2 atm., czas-5 

min, susz-5 min, Σ–24 min 
 

Sterylizacja art. gumowych, drenów

: temp.-121°C, ciśn.-1 

atm., czas-20min, susz-10 min, Σ-44min.

 

 

 

background image

Zalety sterylizacji parą wodną 

Tania 
 

Możliwość stosowania do sterylizacji różnych artykułów( 
metale, tkaniny, szkło, płyny, tworzywa sztuczne, guma) 
 

Możliwość stosowania różnego rodzaju opakowań  
 

Najszybsza i niezawodna metoda 
 

Bezpieczna dla środowiska 
 

background image

Załadunek autoklawu : 

Zapewnić swobodny przepływ powietrza; 
 

Lekkie artykuły układać na samej górze;  
 

Im cięższy sprzęt, tym więcej skrapla się na nim 
wody kondensacyjnej ; 

 

Nadzór techniczny, konserwacja i dezynfekcja 
w/g zaleceń producenta.  

 

background image

Monitorowanie procesów sterylizacji 

 

System monitorowania czyni proces 

sterylizacji skutecznym,  

odpowiedzialnym i bezpiecznym  

zarówno dla pacjentów 

jak i personelu 

 

background image

Monitorowanie procesów sterylizacji 

Wskaźniki fizyczne ( termometry, manometry, 
czasomierze, termoregulatory, kontrolki świetlne) 
 

Wskaźniki chemiczne( taśmy kontrolne, testy paskowe, 
testy Bowie-Dicka, groszki samoprzylepne) 

 

Wskaźniki biologiczne( fiolki, krążki

 

background image

Wskaźniki chemiczne : 

Norma Międzynarodowa

 ISO 11140- dzieli wskaźniki  

                                            na  6 klas (1,2,3,4,5,6) 
 

Norma Europejska

 EN 867 dzieli wskaźnik na 4 klasy 

                                     ( A, B, C, D) 

Klasa A; 1-

 wskaźnik procesu 

Klasa B; 2-

 wskaźnik do stosowania w określonych testach 

                                                                          (Bowie- Dicka) 

Klasa C; 3-

 wskaźn. jednoparometrowe 

Klasa D; 4-

 wskaźn. wieloparametrowe ( 2≥ parametry) 

Klasa 5

 - test zintegrowany ( temp. czas, ciśnienie) 

Klasa 6

 - test emulgacyjny ( kontrolujący cykl) 

 

background image

Wskaźniki biologiczne 

Zawierają oporne szczepy: 
Bacillus stearothermophilus   lub 

Bacillus subtilis var niger 

 

    Sporal A i S 

 

    Testy fiolkowe 

 

background image

Wskaźnik fiolkowy –umieścić w inkubatorze w ciągu  
2-godz.  

  jeśli dłużej  to należy je przetrzymać w  lodówce  

  odczyt po 48 godzinach   

  brak zmiany barwy – proces sterylizacji 
prawidłowy 

background image

 

Pakiety ze wskaźnikami należy umieszczać w dwóch  

różnych miejscach komory sterylizacyjnej, najtrudniej 

dostępnych  dla czynnika sterylizującego   

    (tuż przy drzwiczkach  po lewej stronie na dolnej półce) 

 

 

Nie można stosować  tylko wskaźników procesu 

sterylizacji zamiast wskaźników chemicznych . 

background image

Okres sterylności 

Okres sterylności nie zależy od metody sterylizacji. 
 

 

Sterylność pakietu zależy od rodzaju opakowania i jego 
przechowywania. 

 

 

Jałowy wsad pakietu lub kontenera powinien być 
natychmiast użyty po otwarciu. 
 

background image

Okres sterylności 

W przypadku opakowań jednorazowych  

okres sterylności określa producent

  

 

pod warunkiem : 

sprzęt jest przygotowany do sterylizacji w prawidłowy 

sposób, 
 

opakowanie jest szczelne i prawidłowo zgrzane, 
 

wyjałowiony sprzęt przechowuje się w optymalnych 
warunkach 
 

background image

Przechowywanie sterylnych pakietów : 

 

 

Podwójną warstwę papieru lub warstwę papieru i 
włókniny –

od 1 do 2 miesięcy

 ( dla opakowań WIPAK,  

                                        SPS, ARJO WYCOMBE MEDICAL) 

 

Rękawy papierowo- foliowe, torebki samozamykające – 

od 

6 miesięcy do 2 lat

 

( WIPAK), 

6 miesięcy

 

( SPS)

 

 

background image

Przechowywanie sterylnych pakietów :

  

Pomieszczenia suche, czyste, nie nasłonecznione, 
 

Temp. optymalna 18- 22°C, 
 

Optymalna wilgotność pomieszczenia, 
 

Sprzęt ułożony w szafach( zachowuje sterylność 2-krotnie 

dłużej niż na regałach), 
 

Materiały nie mogą być zbędnie przenoszone, przesuwane ( 
uszkodzenia mechaniczne

 

 

background image

Dokumentacja procesów sterylizacji

  

Protokół procesu sterylizacji powinien zawierać: 

metodę sterylizacji 

parametry procesu sterylizacji (temperaturę , ciśnienie, 

                                                           czas, stężenie gazu) 

datę sterylizacji 

numer sterylizatora 

numer cyklu 

typ załadunku (co było sterylizowane) 

wynik kontroli chemicznej  

wynik kontroli biologicznej  

podpis osoby odpowiedzialnej 
 

                                       Protokół przechowywać 10 lat  
 

 

background image

Czynności wykonywane przed pierwszym 

pacjentem 

1.

Dezynfekcja spluwaczki preparatem o pełnym 
spektrum biobójczym (bakterie, grzyby, wirusy, 
prątki) 
 

2.

Płukanie przez 3 - 10 min preparatem dezynfekcyjnym 
unitu 

background image

Czynności wykonywane przed zabiegiem 

1.

Zakładamy nową końcówkę do ssaka i ślinociągu; 

 

1.

Podajemy jednorazowy kubek z wodą; 
 

2.

Zakładamy jednorazowe osłony na uchwyt lampy lub 
dezynfekujemy uchwyt lampy; 
 

3.

Zabezpieczamy fotel i ubranie pacjenta jednorazową serwetą; 
 

4.

Myjemy i dezynfekujemy ręce; 
 

5.

Zakładamy osłonę na ubranie i twarz; 
 

6.

Zakładamy jednorazowe rękawiczki. 

background image

Czynności wykonywane po każdym 

zabiegu 

1.

Usuwamy z narzędzi resztki materiału stomatologicznego i 

narzędzia umieszczamy w roztworze dezynfekcyjnym; 
 

2.

Usuwamy jednorazowe osłony zagłówka fotela, ramion i 

przewodów unitu, stolika, lampy lub dezynfekujemy

  

powierzchnie preparatem działającym na bakterie, grzyby, 

wirusy i prątki gruźlicy, w czasie podanym przez producenta; 
 

3.

Przecieramy preparatem dezynfekcyjnym przeźroczystą osłonę 
twarzy lub okulary; 
 

4.

Opróżniamy, myjemy i dezynfekujemy spluwaczkę; 
 

5.

Wymieniamy kubek; 
 
 

background image

6.

Zdejmujemy wiertło z końcówki; 
 

7.

Oczyszczamy końcówkę( przecieramy, następnie spryskujemy) 

preparatem o pełnym spektrum działania ( B, F, V, Tbc) , 

zmywamy wodą destylowaną( najlepiej sterylną) lub myjemy w 

myjce ultradźwiękowej, suszymy, konserwujemy-smarujemy, 
pakujemy i sterylizujemy; 
 

8.

Przepłukujemy kanały unitu; 
 

9.

Po każdej czynności dezynfekujemy i myjemy zlew, umywalkę i 

używany blat stołu. 

background image

Czynności wykonywane na koniec dnia pracy 

1.

Wykonujemy wszystkie czynności takie jak po 

każdym zabiegu oraz; 
 

2.

Dezynfekujemy spluwaczkę preparatem o pełnym 

spektrum biobójczym; 
 

3.

Płuczemy unit preparatem dezynfekcyjnym; 
 

4.

Usuwamy bieliznę roboczą do worków foliowych i 
przekazujemy do prania; 
 

5.

Myjemy i dezynfekujemy duże powierzchnie poziome 

stosując preparaty o pełnym spektrum, w czasie 
podanym przez producenta. 
 
 

background image

!!!

 

Powierzchnie zanieczyszczone krwią, wydzielin 

dezynfekujemy na bieżąco 

 

1.

Myjemy toaletę i dezynfekujemy preparatem chlorowym 

2.

Myjemy podłogę w poczekalni 

 
 

Jeden raz w tygodniu myjemy i dezynfekujemy wszystkie 
powierzchnie. 

 

Stosujemy zróżnicowane kolorystycznie ściereczki - 

przeznaczone do różnych powierzchni lub ściereczki 
jednorazowe. 

 

background image

Postępowanie z wiertłami i narzędziami 

endoskopowymi 

dezynfekcja i mycie 

    

wszystkie narzędzia obrotowe tworzące jak i polerujące wymagają 

dokładnego oczyszczenia zarówno części pracującej jak i trzonka 

    (poszerzacze i pilniczki endodontyczne).  

     Zalecane są myjki ultradźwiękowe wyposażone w metalowy koszyk 

wypełnione płynem zawierającym detergenty i enzymy; 

płukanie (wodą destylowaną) 

suszenie 

pakowanie w opakowania papierowo – foliowe 

                                                               ( testy sterylizacji) 

sterylizacja 

 

background image

Postępowanie z końcówką unitu 

Końcówki unitu muszą nadawać się do dezynfekcji i sterylizacji 
 

przed zdjęciem końcówki z rękawa należy uruchomić ją i oczyścić 
serwetką ze środkiem dezynfekcyjnym z materiału biologicznego; 

następnie końcówkę spryskać środkiem dezynfekcyjnym i 
pozostawić do wyschnięcia; 

po dezynfekcji spłukać świeżą wodą destylowaną (najlepiej jałową); 

wysuszyć 

Końcówki powinny być myte i konserwowane w specjalnych myjkach 
automatycznych. 

końcówkę dmuchawki i lampę polimeryzacyjną dezynfekować 
metodą zanurzeniową; 

 

background image

Postępowanie z końcówką unitu 

systemy antyretrakcyjne (system ten zapobiega wchłanianiu 
skażonych aerozoli i spłukuje pozostałości płynów i ciał stałych)
 muszą 
znajdować się zarówno w końcówkach jak i unicie, a przewody 
wodne i powietrzne powinny zapobiegać tworzeniu się biofilmu;  
 

 linie wodne płuczemy na początku dnia i między pacjentami -  
używając świeżej wody destylowanej 
(najlepiej sterylnej). 

 

Funkcje unitu powinny być sterowane nożnie. 

 

background image

Postępowanie z odpadami specjalnymi

  

          (resztki amalgamatu, rozbite termometry, leki) 

 

-

gromadzimy w pojemnikach i przekazujemy odpowiedniej 
firmie 

-

przeterminowane leki usuwamy zgodnie z instrukcją 
nadzoru farmaceutycznego  

background image

BHP gabinetu stomatologicznego 

 

Traktować każdego pacjenta jak zakażonego. 
 

Stosować procedury zapobiegania zakażeniom.  
 

Używać sterylnych narzędzi do zabiegów 

podczas których następuje kontakt ze 

śluzówkami.  
 

Zmienić sposób myślenia, nawyki i 
przyzwyczajenia. 

 

 

background image

Dziękuję za uwagę…