142_archiwista_zakladowy

Spis tre

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

2. Opis zawodu................................................................................

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

powania zawodu .............................................................

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

dzia

pracy, zagro

enia, organizacja pracy) ............................

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie.............................................................

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzenia/wali-

dacji kompetencji .............................................................

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Zarz

dzanie dokumentacj

w archiwum zakładowym

zgodnie z przepisami prawa Kz1 .................................... 10

3.2. Przechowywanie dokumentacji w archiwum zakłado-

wym Kz2 .......................................................................... 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13

5. Słownik ....................................................................................... 14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

441402 Archiwista zakładowy

Grupa wielka 4 – Pracownicy biurowi (w Mi

dzynarodowej Klasyfika-

cji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).

Grupa elementarna 4414 – Technicy archiwi

ci i pokrewni (w Mi

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 4414

Filing and copying clerks.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ci (PKD 2007):

Sekcja R. Działalno

ść

zwi

zana z kultur

, rozrywk

i rekreacj

Dział 91. Działalno

ść

bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała

działalno

ść

zwi

zana z kultur

, Grupa 91.0. Działalno

ść

bibliotek,

archiwów, muzeów oraz pozostała działalno

ść

zwi

zana z kultur

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

analitycznych na 19 stanowiskach pracy

w 17 przedsi

biorstwach (du

e – 10,

rednie – 6, małe − 1, w tym ad-

ministracyjne – 14, inne – 3), przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Sławomir Cichecki – Archiwum Centralne w Banku Pekao S.A.

w Warszawie,

•

Karolina Sikała – Urz

d Marszałkowski Województwa Łódzkiego

w Łodzi,

•

Andrzej Pielat – Archiwum Uniwersytetu Łódzkiego w Łodzi,

•

bieta Gonciarz – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli

i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

•

Barbara Szadkowska – Wojewódzki Szpital Kliniczny im. M. Ko-

pernika w Łodzi,

•

Mariola Przybylska – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2

w Tomaszowie Mazowieckim.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Archiwista zakładowy zajmuje si

gromadzeniem, zabezpieczaniem,

ewidencjonowaniem, brakowaniem i udost

pnianiem dokumentacji.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

powania zawodu

Archiwista zakładowy jest zawodem o charakterze biurowym. Celem

jego pracy jest gromadzenie, przechowywanie, zabezpieczanie, ewi-
dencjonowanie, brakowanie i udost

pnianie dokumentacji. Czuwa nad

poprawno

doboru klas z jednolitego rzeczowego wykazu akt przez

pracowników merytorycznych komórek organizacyjnych, poprawno

rejestrowania i prowadzenia spraw, koordynuje czynno

ci kancelaryjne

oraz przygotowanie dokumentacji przekazywanej do archiwum zakła-
dowego. Przyjmuje oraz weryfikuje dokumentacj

dostarczon

i usys-

tematyzowan

przez komórki organizacyjne zgodnie z obowi

zuj

cymi

przepisami oraz prowadzi jej ewidencj

. Dostarczone materiały roz-

mieszcza w pomieszczeniach magazynowych oraz monitoruje i zapew-
nia wła

ciwe warunki przechowywania. Udost

pnia i wypo

ycza doku-

mentacj

osobom upowa

nionym. Inicjuje i uczestniczy w procesie

brakowania (wydzielania i likwidacji) dokumentacji niearchiwalnej.
Przekazuje materiały archiwalne do archiwum pa

stwowego. Jest zo-

bowi

zany przestrzega

tajemnicy słu

bowej.

2.3.

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

dzia pracy, zagro

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy archiwisty zakładowego s

magazyny oraz po-

mieszczenia biurowe znajduj

ce si

w przedsi

biorstwach oraz urz

dach. W pomieszczeniach magazynowych mog

wyst

powa

zagro

nia dla zdrowia spowodowane np. niekorzystnym mikroklimatem po-
mieszcze

, mo

liwo

przeci

ąż

układu ruchu, zapyleniem, zagro-

eniem biologicznym (grzyby, ple

śń

). W pracy codziennej archiwista

zakładowy korzysta z komputera, narz

dzi biurowych, drabiny i wózka

do transportu dokumentacji. Archiwi

cie przysługuje ubranie ochronne:

kawiczki, fartuch, maseczka z filtrem przeciwpyłowym. Prac

wyko-

nywan

w systemie jednozmianowym charakteryzuj

stałe czynno

ci.

Archiwista zakładowy pracuje samodzielnie lub w zespole, gdzie jego
praca jest nadzorowana.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu archiwisty zakładowego wymaga skrupulat-

ci, dokładno

ci, rzetelno

ci, odpowiedzialno

ci, dbało

ci o porz

dek, cierpliwo

ci, podzielno

ci uwagi i systematyczno

ci. Archiwista

zakładowy powinien wykazywa

dobr

sprawno

ruchow

, od-

porno

na czynniki alergizuj

ce. Osoba o ograniczonej sprawno

ci,

za zgod

lekarza medycyny pracy oraz inspektora BHP, mo

e by

do-

puszczona do pracy w zawodzie archiwisty zakładowego w ograniczo-
nym zakresie zadaniowym.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

dne do podj

cia

pracy w zawodzie

Archiwista zakładowy powinien posiada

rednie wykształcenie

i zawodowe przygotowanie, które mo

na osi

ąć

na specjalistycznych

szkoleniach. Pracodawcy bardzo ch

tnie zatrudniaj

absolwentów

szkół ponadgimnazjalnych kształc

cych w zawodzie technik archiwista

oraz absolwentów studiów wy

szych ze specjalno

lub kierunkiem

archiwistyka. Osoba pracuj

ca w zawodzie zobowi

zana jest

ledzi

zmiany przepisów prawa dotycz

ce obszaru funkcjonowania archiwum

zakładowego.

2.6. Mo

liwo

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Pracownik archiwum zakładowego mo

e potwierdzi

kwalifikacje

zawodowe przez uko

czenie kursów kancelaryjno-archiwalnych pierw-

szego i drugiego stopnia lub innych specjalistycznych szkole

organi-

zowanych przez archiwa pa

stwowe albo inne uprawnione organizacje.

W przypadku absolwenta liceum ogólnokształc

cego istnieje mo

liwo

ść

uko

czenia szkoły policealnej w zawodzie technik archiwista, studiów

szych na kierunku historia ze specjalno

archiwistyczn

lub na

kierunku archiwistyka. Osoby z wy

szym wykształceniem mog

pod-

sza

kwalifikacje w zawodzie, ko

c kierunkowe studia podyplo-

mowe. W systemie kształcenia pozaformalnego mo

na potwierdzi

kwalifikacje egzaminem zewn

trznym organizowanym przez okr

gowe

komisje egzaminacyjne po uko

czeniu kwalifikacyjnego kursu zawodo-

wego w zakresie kwalifikacji A.63. Organizacja i prowadzenie archi-
wum, uj

tej w podstawie programowej w zawodzie 441403 Technik

archiwista.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Przyjmowanie dokumentacji z poszczególnych komórek organi-

zacyjnych (niezb

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z2. Dostosowywanie warunków przechowywania dokumentów do

wymaganych standardów oraz wykonywanie drobnych zabiegów
konserwatorskich (niezb

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z3. Ewidencjonowanie dokumentacji zgromadzonej w archiwum

zakładowym (niezb

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z4. Porz

dkowanie akt niewła

ciwie opracowanych (niezb

dne kom-

petencje: Kz1, KzS).

Z5. Kontrolowanie obiegu dokumentów oraz prawidłowo

ci ich prze-

chowywania w komórkach organizacyjnych (niezb

dne kompe-

tencje: Kz1, KzS).

Z6. Udost

pnianie i wypo

yczanie akt zgromadzonych w archiwum

zakładowym do celów słu

bowych i innych (niezb

dne kompe-

tencje: Kz1, KzS).

Z7. Brakowanie dokumentacji niearchiwalnej (niezb

dne kompeten-

cje: Kz1, KzS).

Z8. Przekazywanie materiałów archiwalnych do archiwum pa

stwo-

wego (niezb

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z9. Zarz

dzanie powierzchni

ytkow

oraz warunkami panuj

cymi

w pomieszczeniach archiwum (niezb

dne kompetencje: Kz2,

KzS).

Z10. Sprawdzanie zgodno

ci dokumentacji archiwum zakładowego ze

spisami zdawczo-odbiorczymi (niezb

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z11. Sporz

dzanie sprawozda

z zarz

dzania dokumentacj

w archi-

wum zakładowym (niezb

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z12. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-

sami BHP, ochrony ppo

., ergonomii i ochrony

rodowiska (nie-

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Zarz

dzanie dokumentacj

w archiwum zakładowym zgodnie

z przepisami prawa (potrzebne do wykonywania zada

: Z1, Z3,

Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z10, Z11, Z12).

Kz2 – Przechowywanie dokumentacji w archiwum zakładowym (po-

trzebne do wykonywania zada

: Z2, Z9, Z12).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

Z1÷Z12).

2.9. Relacje mi

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

w za-

wodzie sugeruje si

wykorzysta

do opisu kwalifikacji na poziomie 4

wła

ciwym dla wykształcenia

redniego w Europejskiej i Polskiej Ra-

mie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania
zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ci (grupa wielka 4 jej od-

powiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ca zawód archiwisty zakładowego:

1) w zakresie wiedzy: zna poszerzony zbiór podstawowych faktów,

umiarkowanie zło

onych poj

ęć

i teorii w zawodzie archiwisty zakła-

dowego oraz zna i rozumie fakty i umiarkowanie zło

one poj

cia,

teorie i zale

ci mi

dzy nimi w zakresie prowadzonej działalno

w dziedzinie archiwistyki;

2) w zakresie umiej

tno

ci: ma umiej

tno

ci wymagane do realizacji

niezbyt zło

onych zada

zwi

zanych z archiwizacj

i udost

pnie-

niem dokumentów, w cz

ęś

ci bez instrukcji, cz

sto w zmiennych wa-

runkach oraz potrafi rozwi

zywa

niezbyt proste, w pewnej cz

ęś

nietypowe problemy w zmiennych warunkach, potrafi uczy

sa-

modzielnie w zorganizowanej grupie; umie odbiera

zło

one wypo-

wiedzi i formułowa

niezbyt zło

one wypowiedzi, tak

e formułowa

i odbiera

proste wypowiedzi w j

zyku obcym.

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

zawodowych Z1, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z10, Z11,

Z12 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Zarz

dzanie dokumentacj

w archiwum

zakładowym zgodnie z przepisami prawa Kz1

Wiedza – zna i rozumie w szer-
szym zakresie fakty, umiarkowa-
nie zło

one poj

cia, teorie i zale

ci zwi

zane z zarz

dzaniem

dokumentacj

w archiwum zakła-

dowym, w szczególno

ci zna:

−

przepisy i zasady BHP, ochrony

ppo

., ochrony

rodowiska i er-

gonomii w zakresie zarz

dzania

dokumentacj

w archiwum;

−

ustaw

o narodowym zasobie

archiwalnym i archiwach;

−

normatywy kancelaryjno-archi-

walne oraz przepisy bran

owe;

−

akty normatywne naczelnego

dyrektora archiwów pa

stwo-

wych;

−

zasady wypełnienia ewidencji;

−

zasady brakowania dokumen-

tacji;

−

zasady typowania i przekazy-

wania dokumentacji do archi-
wum zakładowego oraz pa

stwowego;

−

procedury udost

pniania akt

w archiwum zakładowym;

−

zasady opracowywania doku-

mentacji.

Umiej

tno

ci – wykonuje niezbyt

zło

one zadania zwi

zane z za-

dzaniem dokumentacj

w archi-

wum zakładowym, w cz

ęś

ci bez in-

strukcji, cz

sto w zmiennych wa-

runkach, w szczególno

ci potrafi:

−

stosowa

zasady i przepisy

BHP, ochrony ppo

., ochrony

rodowiska i ergonomii w za-

kresie zarz

dzania dokumenta-

w archiwum;

−

opisywa

akta;

−

wyodr

bnia

dokumenty do bra-

kowania;

−

kontrolowa

obieg dokumentów

w jednostce organizacyjnej;

−

klasyfikowa

dokumentacj

przekazywan

do archiwum za-

kładowego;

−

udost

pnia

akta zgodnie z pro-

cedurami;

−

sporz

dza

sprawozdania;

−

wykorzystywa

i opracowywa

pomoce archiwalne.

Wykonanie zada

zawodowych Z2, Z9, Z12 wymaga posiadania

kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Przechowywanie dokumentacji w archiwum

zakładowym Kz2

Wiedza – zna i rozumie w szer-
szym zakresie fakty, umiarkowa-
nie zło

one poj

cia, teorie i zale

ci zwi

zane z zapewnianiem

odpowiednich  warunków  przecho-
wywania  dokumentacji  w  archi-
wum  zakładowym,  w  szczególno-

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochrony

ppo

ochrony

rodowiska

i ergonomii w zakresie zapew-
niania warunków przechowy-
wania dokumentacji;

−

zasady utrzymywania odpo-

wiednich warunków w pomiesz-
czeniach magazynowych;

−

zasady post

powania z doku-

mentacj

w archiwum;

−

zasady rozmieszczenia doku-

mentacji przekazanej do archi-
wum zakładowego;

−

metody naprawy dokumentów.

Umiej

tno

ci – wykonuje niezbyt

zło

one zadania zwi

zane z za-

pewnianiem warunków przecho-
wywania dokumentacji w archiwum
zakładowym, w cz

ęś

ci bez instruk-

cji, cz

sto w zmiennych warun-

kach, w szczególno

ci potrafi:

−

stosowa

zasady i przepisy

BHP, ochrony ppo

., ochrony

rodowiska i ergonomii w za-

kresie zapewniania warunków
przechowywania dokumentacji;

−

utrzymywa

odpowiednie wa-

runki w pomieszczeniach ma-
gazynowych;

−

planowa

wykorzystanie po-

wierzchni magazynowej;

−

rozmieszcza

dokumentacj

regałach;

−

wykonywa

zabiegi konserwa-

torskie na dokumentacji w archi-
wum zakładowym.

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

(zespół czynno

ci) wyodr

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ci o podobnym charakterze (zwi

zanych z wykonywan

funkcj

lub przedmiotem pracy) wymagaj

cych pogł

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

tno

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

nie okre-

lonym pocz

tku i ko

cu, wyodr

bniony ze wzgl

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ci zawodowych powi

zanych jednym

celem, ko

cy si

produktem, usług

lub decyzj

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

tno

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

, odnosz

cych si

do dziedziny uczenia si

lub działalno-

ci zawodowej.

Umiej

tno

−

zdolno

ść

wykonywania zada

i rozwi

zywania problemów wła

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

lub działalno

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

tno

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

zawodowych wchodz

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

(zasób wiedzy, umiej

tno

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

gni

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

instytucj

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

liwiaj

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

efektów uczenia si

; stanowi

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

) oraz zapewnianiu ich jako

ci.