background image

Uczestnictwo jednostek w polityce.

Kwestia nie uczestnictwa w polityce
Nieuczestnictwo   w   polityce   To   brak   zainteresowania   polityką,   nie   uczestniczenie   w
wyborach,   skupienie   się   na   życiu   prywatnym   i   zawodowym.   W   Polsce   poziom   nie
uczestnictwa w polityce jest bardzo wysoki. W związku z tym pojawiają się pytania, dlaczego
ludzie nie uczestniczą w polityce?
Poziom aktywności politycznej zależy od czynników:
- systemowych
- historyczno – kulturowych
- indywidualnych

Kategorie osób niegłosujących(No – voters)                                         
1). Wykluczeni z życia politycznego przez różne czynniki, bądź własne wykluczenie.
2).  Niedoinformowani(osoby korzystające z internetu nie szukają inf. politycznych. Ludzie
oglądający tv zazwyczaj przełączają na inny program, gdy tylko pojawia się jakiś przekaz
polityczny. Gazety w Polsce czytane nie są.)
3).  Młodzi, niezwiązani z lokalną  społecznością  i problemami.  Uczestnictwo w wyborach
spada wraz z wiekiem. 
4).  Nerwowi(polityka   i  wszystko  z   nią  związane   wywołują   złość,  emocje   negatywne,  źle
oceniają politykę, są na nią obrażeni)
5). Zajęci(pójście na wybory nie ma dla nich sensu, bo mają ważniejsze zadania, cokolwiek
by to nie było)

Przyczyny nie uczestnictwa:
1). brak nagród płynących z uczestnictwa politycznego(głosujący nie ma zysku, bez względu
na to, kto wygra, nic się nie zmieni, on nic nie dostanie)
2).   nie   przypisywanie   swojej   decyzji   politycznej   znaczenia(głos   nie   ma   wpływu,   nic   nie
znaczy   w   porównaniu   z   innymi   głosami,   bo   ludzi   myślących   inaczej   jest   więcej,   to   oni
wybiorą)
3). przekonanie o braku wpływu na rzeczywistość, nawet poprzez uczestnictwo w polityce
4). wynik będzie korzystniejszy bez uczestnictwa, bo dana osoba się nie zna na polityce,
sądzi, że inni są zorientowani i oni wybiorą lepiej.
5).   mniemanie   że   mała   wiedza   utrudnia   dokonanie   właściwego   wyboru,   nie   wie   nic   o
kandydatach, nie rozumie wiedzy politycznej i nie powinien w niej uczestniczyć
6).   przeszkody   indywidualne(   daleko   są   lokalne   wyborcze,   zła   godzina   itp.   problemy
zdrowotne i nieprzystosowanie dla nich komisji wyborczych
7). brak działań motywujących(wręcz demotywacja tych kategorii ludzi, tak by nie chcieli i
nie mogli głosować)

Kwestia uczestnictwa w polityce
Kwestię tę należy rozpatrywać w podwójnym charakt., jako głosowanie:
- na osoby(a  wybierając  osoby wybiera  się  pewien styl  prezydentury,  sposób kierowania
państwem)
-   w  konkretnych   sprawach(gdzie   partie   mają   opozycyjne   spojrzenie   na   nie;   liczy   się   nie
osoba, ale opcja polityczna)

Przyczyny uczestnictwa tłumaczymy w sposób:

background image

1. Racjonalistyczny(robimy zestawienie kosztów i zysków głosowania)
2. Socjopsychologiczny(rozpatrujemy problem postaw głosujących)

Przyczyny uczestnictwa:
1). Ludzie cenią nagrody, jakie przynosi polityka(gdy wygra kandydat mój, to jest fajnie, jak
ktoś inny to mamy uzasadnienie krytyki wobec wygranego)
2). Uważanie, że wybór ma znaczenie(głosowanie jest obowiązkiem, cnotą; i jest różnica w
tym, kto wygra – jedni politycy oceniani są pozytywnie inni negatywnie)
3). Przekonanie że mamy wpływ na politykę
4). Obawa, że jak się nie pójdzie, to wygra ktoś zły, bo nas przegłosują, czyli mój głos liczy
się pomiędzy innymi
5). subiektywne przekonanie że znamy się na polityce i potrafimy dokonać dobrego wyboru.
6). Brak indywidualnych przeszkód w drodze do lokalu wyborczego
7). Motywowanie do głosowania danego elektoratu

Przyczyny zachowań politycznych(dlaczego głosujemy tak a nie inaczej):
Nie wynika to wcale z poglądów politycznych. W Polsce bowiem tylko mały procent ludzi(3
mln z 16 badanych) ma jakieś poglądy. Większość polityki nie rozumie.
Kanał i treści przekazów informacyjnych wybieramy za to stosownie do naszych poglądów,
by utwierdzić się w naszych przekonaniach. Tak więc media będą pierwszym czynnikiem
kształtującym nasze poglądy. Dopiero gdy nasza partia się zawali, szukamy zastępcy, on musi
być wskazany przez media, którym już ufaliśmy. 
Z   każdego   przekazu   który   dociera   do   wyborcy   on   sobie   wybiera   tylko   jego   część.
Dekodowanie   treści   przekazu   też   są   zgodne   z   jego   poglądami.   Więc   dekodowanie   tego
samego przekazu będzie skrajnie inne, w zależności od preferencji widza.
Przekaz   można   oczywiście   wyeliminować.   Interpretować   milczenie   na   temat   pewnych
faktów, np. fakt przemilczenia przez media sprawy z prezydentem i kieliszkiem szwedzkiej
królowej;)

Typy wyborców:
Wyborcy grupują się w zbiorowości, choć głosują indywidualnie.  Zbiorowości mogą  być
strukturalizowane(uporządkowane wew.), lub chaotyczne(bez wyraźnych  struktur). Podział
zbiorowości wyborców indywidualnych:
Racjonalni(kierują się wiedzą, analizą świata), 
Nieracjonalni(emocjami,   marketingiem,   przekazem,   sposobem   ubioru,   mówienia   itp.   –
elementy nieistotne dla polityki)
Cybernetyczni(chcą świat polityczny, rzeczywisty uprościć, bo w takim łatwo się poruszać,
podejmować   decyzje   wyborcze,   jest   prościej.   Aby   dokonać   wyboru   sięgają   po  reguły
heurystyczne
:

1. Reguła dostępności(sprowadzanie syt. politycznej do kilku dostępnych cech)
2. Reprezentatywności(poszukiwanie u kandydatów istotnych dla wyborcy cech)
3. Przystosowawcza(dobieranie   inf   do   kolejnych   decyzji.   Interpretacja   nowych

procesów zgodnie z konwencją wybraną  przez wyborcę  – dynamika  syt.  nie
zaskakuje nas, bo dostosowujemy się do nowych syt.)

4. Antycypacji(przewidywanie skutków własnych decyzji) 
5. Autorytetu(  każdy z wyborców  wybiera  sobie autorytet.  Autorytet  rozstrzyga

preferencje polityczne za wyborcę)

Biorąc pod uwagę motywy wyborców dzielimy ich na:
Pozytywnych(głosują na rzecz czegoś)

background image

Negatywni(przeciwko czemuś głosują)
Programowi(za danym programem)
Aksjologiczni(głosują na określone wartości reperze
Partyjni(na daną partię)
Grupowi(tak jak inni)
Niezależni(niezdecydowani na kogo, nic im nie pasuje)
Alienowani(nie ważne na kogo)

Determinanty zachowań politycznych(czynniki które przesądzają o zachowaniach):

I. Kulturowe i historyczne

 

 (inaczej głosują zakorzenieni w określonej kulturze a inaczej

imigranci, będący osiedleńcami, w Polsce np., Warszawy(osiedleńcy) i Krakowa(stali,
mający tu przodków.
Poziom urbanizacji(mieszkańcy miast chętniej idą na wybory ogólnopaństwowe. Ich
jest łatwiej do tego zmobilizować, bo mają lepszy dostęp do inf. i łatwiej do nich
dotrzeć. A kampanie ogólnopaństwowe są medialne, podczas gdy samorządowe są
bardziej face to face, ludzkie., mieszkańcy wsi chętniej idą na samorządowe, bo te
problemy lokalne są im bliższe)

II. Społeczne

 

 ( przynależność do określonych grup społecznych:

- Wykształcenie – wyższe i średnie to chodzą, ale bardzo wysokie i niskie też nie
chodzą na wybory. 
-   Wiek   ma   wpływ(młodsi   rzadziej   chodzą,   ale   nieraz   działa   tzw.   czynnik
pierwszeństwa – wybory po raz pierwszy)
- Płeć(w miastach kobiety chętniej,  na wsi odwrotnie)
-   Zaangażowanie   społeczne(niektóre   grupy   społ   bardziej   się   angażują   w   życie
publiczne, np. nauczyciele, inne nie
- Stopień stabilizacji syt. życiowej(zła stopa życiowa nie powoduje buntu, tylko kiedy:
zaczyna   być   lepiej,   a   chcą   jeszcze   lepiej.   I   kiedy   się   śmieją   z   władzy(żarty
zapowiadają   bunt).   A   gdy   się   pogarsza   to   chcą   tylko   utrzymać   swój   poziom
dochodów)

III. Sytuacyjne

 

 (im wybory ważniejsze tym większe uczestnictwo w wyborach czyli syt.

wyborcza wpływa na zachowania wyborcze. Najchętniej gdy kandydaci są skrajnie
różni w poglądach, wyglądzie itp. 
Przymus wyboczy(Belgia Holandia, gdzie kary są duże, to się chodzi)
Łatwiej się głosuje tam, gdzie można to robić za pomocą poczty i Internetu. W Polsce
zostało zablokowane.
Zrozumienie   ordynacji   wyborczej,   jak   jest   prosta   to   zwiększa   uczestnictwo   w
wyborach.
Kampania wyborcza im bardziej ostra, tym większa chęć uczestnictwa.
Stan świadomości społecznej, wykształcenie, świadomość.
Potrzeby obywateli(gdy politycy dyskutują o ważnych dla wyborców problemach)

IV. Mentalne

 

 (związane   z   możliwością   poznania   świata   politycznego,   zrozumienia

polityki,   rządzenia,   możliwość   oceny   polityków,   wiedza   o   kampanii   wyborczej,
programach   wyborczych   i   ich   znaczeniu).   Umiejętność   rozróżniania   propagandy
politycznej   od   realnej   wiedzy   o   życiu,   rzeczywistości   itp.   –   to   daje   możliwość
odróżniania w polityce faktów od kłamstwa)

background image

Poglądy polityczne wpływają na zachowania, ale są reguły, o których trzeba pamiętać:
1. Obywatele niewiele wiedzą o polityce
2. Nie potrafią oceniać polityki, bo jest trudna do oceny
3. Obywatele nie mają poglądów politycznych. Ich zachowania z nich nie wynikają

Ze względu na te trzy reguły można opisywać politykę na cztery sposoby:
1). Narracja pierwotna oparta na założeniach Phillipa Converse’a,  wg. którego poglądy polit.
wyborców   są   zbudowane   na   ideologii,   i   jeśli   nawet   wyborcy   nie   rozumieją   polityki,   to
intuicyjnie jakąś ideologię wyznają. Np. są ateistami, katolikami, wyborcy nie muszą sobie
nawet tej ideologii uświadamiać, ona jest w podświadomości.
2).  Wersja   pesymistyczna(niewielu   nielicznych   posiada   poglądy   i   postawy   polit.   i   to   oni
narzucają te postawy reszcie społ. przez różne kanały komunikowania).
3). Wersja skrajnie pesymistyczna(większość społ. nie ma poglądów a inne jednostki na nie
nie   wpływają,   ludzie   w   wyborach   zachowują   się   przypadkowo,   nie   ma   reguł,   norm
politycznych)
4).  Wersja   optymistyczna(znaczny   odsetek   społ.   posiada   poglądy   polit.   i   ta   większość
chodząca na wybory zachowuje się racjonalnie, ma swoje preferencje, nikt nimi nie steruje).

Zachowania wyborcze zmieniają się historycznie, nie są utrwalone na zawsze. 
Rywalizacja   polityczna  się   obecnie   ustabilizowała,   ciężko   jest  tworzyć   nowe  byty,  partie
polityczne, np. w Polsce PJN. Wyborcy są raczej wierni swoim orientacjom ideowym. 
Inni politolodzy zauważają, że zachowania wyborcze się zmieniają, ale na poziomie ukrytym,
bo: zmienia się rynek pracy, a więc sposoby utrzymywania się(już nie z pracy fizycznej), nie
ma już wielkiego tłumu napływowego do miast i zatrzymuje się ucieczka na peryferia z miast.
Podziały   ideowe,   lewica   prawica,   uległy   osłabieniu.   Nastąpiła   personalizacja   kampanii
wyborczych, głosuje się na nosiciela a nie na poglądy jakie sobą reprezentuje.
Nastąpiła   medializacja   polityki(czyli   podporządkowanie   jej   mediom,   to   one   kształtują
preferencje polityczne a wyborcy są bardziej podatni na manipulację medialną.

Inny   problem:   że   wyborcy   rzadziej   chadzają   na   wybory,   frekwencja   spada,   ale   chętniej
angażują się w działalność bezpośrednią. A Internet im to umożliwia, oni tego chcą. 
Inicjatywy lokalne – chętniej ludzie biorą udział.

Zauważono postęp w dziedzinie informacji, mediów, który nie przyczynia się, jak zakładano,
do upowszechnienia demokracji. Nowe Media pogłębiają tylko różnice społeczne. Internet
jest drogim instrumentem, więc nie każdy coś może sobie pozwolić na korzystanie z tego
środka.