Alergia pokarmowa 

 
 

 

 

Alergia pokarmowa to często pierwsza występująca w życiu człowieka postać choroby 
alergicznej. Spowodowana jest kontaktem z silnymi alergenami, jakimi są białka mleka 
krowiego. Sposobem na uchronienie dziecka przed uczuleniem na pokarm może być 
długotrwałe karmienie piersią (co najmniej przez 6 miesięcy), które opóźnia moment 
zetknięcia się z alergenami mleka krowiego. Zgodnie z dzisiejszym stanem wiedzy unikanie 
mleka i produktów mlecznych w czasie ciąży nie jest wskazane, gdyż nie udowodniono 
istnienia związku między spożywaniem mleka przez matkę a wystąpieniem choroby u 
dziecka.  
 
Alergie cały czas stanowią przedmiot badań naukowych i wciąż są grupą chorób o których 
wiemy bardzo mało. Dlatego też przyczyna występowania alergii nie jest do końca poznana. 
Wiadomo jednak, że wszystkie choroby alergiczne częściej występują u tych osoby,w których 
rodzinach są alergicy. 
 
Diagnozowanie alergii opiera się na testach skórnych prowadzonych w poradniach 
alergologicznych. W przypadku małych dzieci (do 3 roku życia) testy nie wykazują jednak 
uczulenia, albo dają wyniki fałszywe.  
W związku z tym ważnym kryterium w rozpoznaniu alergii pozostaje wywiad lekarski oraz 
obserwowane objawy.  
 
Alergie pokarmowe dotyczą zarówno dzieci (najczęściej na mleko krowie, jaja kurze, 
orzeszki ziemne, kakao i cytrusy), jak i dorosłych (najczęściej na jaja kurze, orzeszki ziemne, 
cytrusy, ryby). 
 
Spotyka się też występowanie objawów alergii pokarmowej u osób uczulonych na pyłki 
roślin, co spowodowane jest wystąpieniem tzw. reakcji krzyżowych. Oznacza to, że niektóre 
alergeny pokarmowe mogą wywoływać reakcję podobną do tej występującej po kontakcie z 
alergenem pyłków.  
 
Objawy alergii pokarmowych: 
 
W przypadku alergii pokarmowych najczęstszymi objawami są te dotyczące skóry. U dzieci i 
dorosłych pojawia się wysypka  
(na wyprostnych odcinkach kończyn: pod kolanami i na łydkach,  
na łokciach i przedramionach, na twarzy). Choroba może także dawać objawy ze strony 
układu oddechowego ( ataki duszności, katar, astma) oraz oczu (alergiczne zapalenie 
spojówek). 
 
W przypadku reakcji krzyżowych najczęściej występującym objawem jest tzw. Zespół Alergii 
Ustnej (Oral Allergy Syndrom). Skóra wokół ust łuszczy się i pęka tworząc bolesne rany. 
 
 
 
 
 

Skuteczna metoda leczenia farmakologicznego alergii pokarmowych nie istnieje. Leczenie 
odbywa się poprzez stosowanie tzw. diety eliminacyjnej, czyli takiej, w której nie występuje 
substancja wywołująca uczulenie. Ułożenie takiej diety wymaga kontaktu z dietetykiem, gdyż 
wykluczenie z jadłospisu ważnego składnika diety, jakim jest np. mleko, powoduje niedobór 
ważnych składników odżywczych (pełnowartościowe białko), mineralnych (wapnia) i 
witamin (D). Dlatego dieta musi być tak ułożona, by rekompensować te niedobory innymi 
produktami spożywczymi. 
 
W przypadku niemowląt i małych dzieci, u których mleko jest podstawowym składnikiem 
diety, eliminacja opiera się na podawaniu im hydrolizatów mleka, czyli takich preparatów,w 
których duże cząsteczki białek zostały rozbite na mniejsze, dzięki czemu straciły one swoje 
działanie alergizujące. 
 
Dodatkowym problemem jest często występująca alergia wieloważna, czyli taka, w której 
reakcja uczuleniowa pojawia się po zjedzeniu pokarmów z różnych grup produktów 
spożywczych. W przypadku tego typu alergii ułożenie optymalnej, pełnowartościowej diety 
jest niezmiernie trudne.  
 
Efekty terapeutyczne diety są widoczne bardzo szybko po jej rozpoczęciu. W połączeniu z 
objawowym leczeniem farmakologicznym przynosi ulgę choremu i powoduje cofanie się 
zmian alergicznych.