plik

KDE

aktualności

oprogramowanie

maj 2006

www.lpmagazine.org

KDE

News

Krita

– edytor grafiki bitmapowej

eśli  myślimy  o  edytorach  grafiki  bit-
mapowej dla Linuksa, niemal zawsze
do  głowy  przychodzi  nam  wyłącz-
nie  GIMP.  Oczywiście,  jest  to  świet-

ny program, który z wersji na wersję wciąż
powiększa swoje możliwości, ale ma dość
specyficzny  interfejs  (narzekają  na  niego
osoby  przyzwyczajone  do  zamkniętych
produktów, takich jak Photoshop czy Corel
Draw)  i  użytkownicy  często  muszą  spę-
dzić  sporo  czasu  zanim  dobrze  się  z  nim
zapoznają. Inną sprawą jest też to, że jego
interfejs stworzono w oparciu o bibliotekę
GTK+ i rozwijano go zgodnie z pewną filo-
zofią  –  krótko  mówiąc,  używając  GIMP-a
w  KDE  trudno  zapomnieć,  że  bardziej
naturalnym  dla  niego  środowiskiem  jest
GNOME.  Do  niedawna  jedyną  aplikacją
dostępną  w  KDE,  która  pozwalałaby  na
choć  podstawową  edycję  plików  graficz-
nych, był program Kolourpaint. Nie dorów-
nuje on jednak możliwościami GIMP-owi,
a  zresztą  nie  takie  przyświecają  mu  cele.
Na jesieni ubiegłego roku do pakietu biu-
rowego  KOffice  został  jednak  włączony
projekt Krita, którego celem było stworze-
nie  dobrego  edytora  grafiki  bitmapowej
dla  KDE,  łączącego  prostotę  aplikacji  dla
początkujących z bardziej zaawansowany-
mi funkcjami. Wówczas również premierę
miała  pierwsza  publiczna  stabilna  wersja
tego  programu,  oznaczona  numerem  1.4
– ten nietypowy numer, jak dla pierwszej
wersji,  wynika  oczywiście  z  konieczności
dostosowania się do numeracji KOffice, tak
bowiem oznaczona była cała nowa wersja
tego pakietu.

Warto jeszcze wspomnieć, że rozwój

programu Krita sięga 1999 roku. Aplikacja
ta  nie  miała  w  przeszłości  szczęścia  do
deweloperów,  którzy  nie  dość,  że  często
się  zmieniali,  to  jeszcze  wymyślali  nowe
nazwy  dla  projektu.  Wcześniej  Krita  była
znana  jako  Krayon  oraz  KimageShop.  Obe-
cnie wydaje się, że Krita okres zawirowań
ma już za sobą i zmierza po stabilnej ścież-

Witold Kieraś

ce rozwoju. Wciąż jednak nie do końca wia-
domo, skąd wzięła się obecna nazwa pro-
gramu – prawdopodobnie pochodzi od
szwedzkiego słowa krita, oznaczającego ołó-
wek lub kredę, choć możliwy jest również
trop... sanskrycki.

Instalacja

W przypadku Krity jesteśmy w dość kom-
fortowej  sytuacji  –  ponieważ  jest  ona  już
częścią  popularnego  pakietu  KOffice,  to
znajdziemy  gotowe  pakiety  dla  niemal
każdej dystrybucji. Jeśli do tego używamy
dystrybucji  we  względnie  świeżej  wersji
(mniej więcej z ostatniego półrocza), to nie-
mal na pewno odpowiednie pakiety znaj-
dziemy na płytach instalacyjnych lub w ofi-
cjalnych  repozytoriach  dystrybucji.  Wadą
włączenia Krity do KOffice jest to, że będzie-
my  musieli  zainstalować  wraz  z  nią  spo-
ro innych aplikacji. Liczne zależności są po-
wodem, dla którego raczej mało kto będzie
miał  ochotę  na  samodzielną  kompilacje

programu ze źródeł. Warto zatem skupić
uwagę na gotowych pakietach, szczegól-
nie, że niemal wszystkie dystrybucje tako-
we dostarczają.

Sama Krita, oprócz zależności typo-

wych  dla  aplikacji  środowiska  KDE/Qt,
wymaga  do  poprawnego  działania  kilku
bibliotek  graficznych,  również  znajdują-
cych  się  w  repozytoriach  większości  dys-
trybucji.  Należą  do  niech  ImageMagick
(zbiór  narzędzi  do  przetwarzania  i  wyś-
wietlania  plików  graficznych),  Little  CMS
(system zarządzania kolorami) oraz Open-
EXR (biblioteka odpowiedzialna za obsłu-
gę  otwartego  formatu  high  dynamic  range
imaging).

Pierwszy kontakt

Zaraz  po  uruchomieniu  Krita  spyta  nas,
jakiego rodzaju grafikę chcemy utworzyć.
Możemy  wybrać  pusty  dokument  (Empty
Document),  szablon  dla  grafiki  w  odcie-
niach  szarości  o  rozmiarze  640x480  pik-

Rysunek 1.

Interfejs Krity – inaczej niż w GIMP-ie, tutaj całość zawarta jest w jednym oknie

Zobacz na

KDE

aktualności

oprogramowanie

maj 2006

www.lpmagazine.org

KDE

News

Su-per-doku 2.0

Niewiele, jak dotąd, powstało gier w

oparciu o SuperKarambę, czyli program

potrafiący uruchamiać skrypty roz-

budowujące funkcjonalność i estetykę

biurka KDE. Na pewno jedną z nielicz-

nych takich gier jest Su-per-doku – łatwo

rozszyfrować, że jej nazwa jest skrzy-

żowaniem SuperKaramby i Sudoku,

bardzo popularnej w ostatnim czasie

łamigłówki. Su-per-doku potrafi samo-

dzielnie generować plansze o rozmia-

rze 9x3x3, jak również posiada cztery

stopnie trudności i system podpowie-

dzi. W wersji 2.0 został zmieniony

generator plansz i mechanizm automa-

tycznego ich rozwiązywania – wyko-

rzystano komponenty znane z pro-

jektu Python Sudoku, czego rezultatem

jest szybszy proces tworzenia nowych

plansz.

http://kde-apps.org/content/

show.php?content=34902

TeXMaker 1.3

TeXMaker jest edytorem LaTeX-a, czyli

systemu składu tekstu naukowego,

napisanym przy użyciu biblioteki Qt.

Integruje różne narzędzia potrzebne

do przetwarzania takich tekstów oraz

ich wyświetlania. Podstawowe znacz-

niki LaTeX-a są dostępne w nim bez-

pośrednio z menu, dzięki czemu świet-

nie nadaje się dla początkujących użyt-

kowników tego wszechstronnego, ale

i niełatwego narzędzia. Oprócz wersji

dla systemów uniksowych, TeXMaker

dostępny jest również na platformę

Windows i Mac OS X. Interfejs progra-

mu przypomina program Kile, znany

z KDE, który z kolei bazuje na kodzie

Quanty – edytora HTML-a. Nie ma

w tym nic dziwnego, bo autor

TeXMakera pracował również nad

Kile'em aż do wersji 1.5 tego programu.

W przeciwieństwie do Kile, TeXMaker

jest aplikacją międzyplatformową i nie-

wymagającą bibliotek KDE, co ma też

wpływ na jego zauważalną lekkość

w porównaniu z krewniakiem.

Nowa wersja została już w pełni dosto-

sowana do wymogów biblioteki Qt

w wersji 4.x. Edytor lepiej radzi sobie

też z dużymi plikami LaTeX-a, jak rów-

nież oferuje możliwość wstawiania

zakładek ułatwiających poruszanie się

w takich plikach.

http://www.xm1math.net/texmaker/

Kuartet Desktop 0.3.1

Kuartet Desktop Suite to zestaw aple-

tów dla SuperKaramby, którego zada-

niem jest ułatwienie użytkownikowi

dostępu do aplikacji, stron interneto-

wych i niedawno otwieranych doku-

mentów. W zestawie jest również m.in.

zegar i monitor zużycia mocy procesora

i pamięci. Zamiast samodzielnie dobie-

rać aplety SuperKaramby, można sko-

rzystać z gotowego, spójnego zestawu

elegancko prezentującego sie na biurku

– właśnie takiego jak Kuartet Desktop.

http://sourceforge.net/projects/

kuartetdesktop/

seli  (White  Background)  lub  jeden  z  ośmiu
zdefiniowanych szablonów w modelu RGB
o  przeźroczystym  lub  białym  tle  i  w  róż-
nych rozmiarach. Można również otworzyć
jakiś istniejący na dysku plik graficzny. W mia-
rę korzystania z programu będzie też można
sięgnąć  do  zakładki  Open  Recent  Document
i otworzyć jeden z plików ostatnio edytowa-
nych.

Pierwsze wrażenie przywodzi na myśl

GIMP-a.  Nie  ma  się  co  dziwić,  bo  Krita
wiele  z  tego  programu  zapożyczyła,  choć
jej  twórcy  otwarcie  mówią,  że  mają  wiele
swoich własnych koncepcji rozwoju inter-
fejsu  swojego  programu.  Najbardziej  rzu-
cającym się w oczy elementem tego inter-
fejsu  jest  ramka  z  prawej  strony  z  różny-
mi  rodzajami  pędzli  do  wyboru  –  niemal
identyczna jak w GIMP-ie. Od razu widać
jednak różnicę koncepcyjną – GIMP posia-
da kilka otwartych na raz okien, przezna-
czonych do obsługi różnych funkcji, a Krita
to  pojedyncze  okno  aplikacji,  podzielone
na  ramki.  Takie  rozwiązanie  może  ogra-
niczać trochę powierzchnię rysowania, ale
sprawia  też,  że  początkujący  użytkownik
nie czuje się zagubiony pośród kilku okien,
między którymi ciągle musi przeskakiwać.

Dosyć zaskakująca jest skromność opcji

dostępnych w oknie konfiguracji programu
(Settings-> Configure Krita...), gdyż możemy
jedynie ustawić kilka funkcji związanych
z kolorami.

Filtry

Skupmy  się  na  ciekawych  możliwościach
Krity, które zainteresują przede wszystkim
początkujących  użytkowników.  Są  nimi  tzw.
filtry,  pozwalające  automatycznie  przetwa-
rzać gotowe grafiki i zdjęcia w określony spo-
sób. Dostępne są one z głównego menu pro-
gramu.

Edge Detection, czyli wykrywanie kra-

wędzi, to filtr sprawiający, że tylko określo-
ne krawędzie kształtów zawartych na obraz-
ku zachowują swój oryginalny kolor, a wszy-
stko pozostałe zmienia kolor na szary. Dzięki

temu uzyskujemy wrażenie trzeciego wymia-
ru. Można w ten sposób uwypuklić cztery
rodzaje krawędzie: górne (top), dolne (bottom),
lewe (left) i prawe (right). Każde z nich da
inny efekt.

Emboss, czyli tłoczenie, działa bardzo

podobnie do filtru Edge Detection, z tą róż-
nicą,  że  krawędzie  nie  zachowują  swoje-
go  oryginalnego  koloru,  a  jedynie  zostają
wyróżnione innym odcieniem szarości, co
daje wrażenie jakby kształt był tłoczony na
papierze.  Filtr  oferuje  kilka  rodzajów  tło-
czeń  –  można  ograniczyć  się  jedynie  do
krawędzi  poziomych  lub  pionowych,  jak
również ustawić głębię tłoczeń.

Gaussian Blur to filtr dający efekt lekkie-

go rozmycia obrazu. Rozmycie jest określa-
ne pseudolosowo, a do wyznaczenia jego
stopnia zostaje wykorzystany tzw. algo-
rytm Gaussa.

Ciekawym filtrem jest również Oilpaint.

Za jego pomocą możemy tak przekształcić
obraz, aby sprawiał wrażenie namalowa-
nego farbą olejną. Wystarczy jedynie usta-
wić wielkość pędzla i stopień gładkości.
Dzięki temu filtrowi można łatwo uzyskać
imponujący efekt – świetnie nadają się do
tego kolorowe zdjęcia cyfrowe.

Podsumowanie

W  obecnym  stadium  Krita  jest  już  stabil-
nym  i  dojrzałym  programem.  Co  praw-
da,  nie  osiąga  jeszcze  takich  możliwości,
jak  GIMP  lub  komercyjne  produkty  firm
z branży graficznej, ale jej tempo rozwoju
pozwala  wnioskować,  że  już  wkrótce  nie
będzie im ustępować. Na pewno w obec-
nej formie program ten powinien zadowo-
lić przeciętnych użytkowników nie zajmu-
jących  się  grafiką  komputerową  profesjo-
nalnie  i  zawodowo,  a  jedynie  na  użytek
tworzenia stron WWW czy do edycji zdjęć
cyfrowych.  W  nadchodzącej  wersji  1.5
programu  ma  pojawić  się  m.in.  obsługa
CMYK-a, skryptowanie za pomocą Pythona
i  Ruby,  a  także  tryb  OpenGL,  dzięki  któ-
remu  wiele  operacji  będzie  działać  szyb-
ciej.  Ponadto,  pojawi  sie  również  wiele
nowych  filtrów  oraz  możliwość  tworze-
nia  własnych  pędzli.  Robiąca  dobre  wra-
żenie Krita skłania też do bliższego przyj-
rzenia  się  innym  aplikacjom  z  wciąż  roz-
rastającej się rodziny aplikacji KOffice, jak
choćby  programowi  Karbon14,  służącemu
do  edycji  grafiki  wektorowej.  Ten  pakiet
aplikacji wyraźnie stawia na większą róż-
norodność  niż  OpenOffice.org  i  naturalny
związek ze środowiskiem KDE.
http://www.koffice.org/krita/

Rysunek 2.

Efekt działania filtru Oilpaint