background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Fotografia rodzinna.

8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując 

uroczystości rodzinne.

Teskt i ilustracje:

Mariusz Dyga

mariuszdyga@gmail.com

Strona 1/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Wstęp

Poradnik ten ma na celu przybliżyć Ci kilka zasad prawidłowego wykonania 
zdjęć rodzinnych. Jednak, aby pamiętać o dobrych zasadach fotografowania 
uroczystości rodzinnych, musimy najpierw sprecyzować, o co chodzi w tym 
terminie.

Fotografia rodzinna jest jednym z działów szeroko pojętej sztuki, jaką jest 
fotografia, zaliczyć do niej możemy każde zdjęcie wykonane jednej lub grupie 
osób bliżej lub dalej z nami spokrewnionych, bez względu na okoliczności i 
umiejscowienie jej wykonania.

Tak więc fotografią rodzinną będą fotografie wykonane w domu, na spacerze, w 
czasie pobytu na urlopie czy też podczas jakiejkolwiek uroczystości z udziałem 
naszych najbliższych. Można ją podzielić z grubsza na dwie grupy:

1. Uroczystości bardzo ważne – wyjątkowe w życiu każdego człowieka 

(narodziny dziecka, chrzciny, komunie, śluby itp.)

2. Uroczystości pozostałe – częściej obchodzone (urodziny, imieniny, 

spotkania rodzinne, święta czy chociażby wyjazd urlopowy)

W zasadzie fotografia rodzinna po części jest fotografią dokumentalną za 
pomocą, której możemy przekazywać informacje o naszej rodzinie, tradycjach, 
obyczajach czy chociażby otoczeniu w jakim żyjemy. Z tej też przyczyny 
powinna być obiektywna i może opowiadać o rzeczach zarówno pięknych jak i 
tych smutnych.

Jak więc widać jest to niezwykle szerokie zagadnienie, i można śmiało 
powiedzieć, że pod względem ilości osób zaangażowanych w jej uprawianie nie 
ma sobie równych. W obecnych czasach, gdzie aparat cyfrowy stał się dostępny 
dla każdego, a jego obsługa coraz bardziej zautomatyzowana, każdego dnia 
przybywa kolejna rzesza fotoamatorów do tej grupy. Praktycznie każdy nowy 

Strona 2/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

nabywca aparatu automatycznie staje się jej członkiem, bo przecież decydując 
się na zakup, zwłaszcza uniwersalnego „kompakta”, myślimy o utrwalaniu nim 
najpiękniejszych chwil w naszym życiu.

Pomimo tego wszystkiego, o czym pisałem wyżej, jest ona też najbardziej 
krytykowana ze wszystkich kategorii fotografii. Wśród wielu bardziej 
zaawansowanych fotoamatorów ten dział fotografii nie cieszy się uznaniem, a 
wręcz nie zostawiają „suchej nitki” na zdjęciach z tej kategorii. Powstaje więc 
pytanie, dlaczego?. Czy fotografia rodzinna jest gorsza od innych?, czy dlatego 
że bawią się nią miliony?, czy może dlatego że wykonuje ją przeciętny 
Kowalski?. Otóż odpowiedź jest prosta - nie, nie jest gorsza jest po prostu 
specyficzna
.

Specyfika zdjęć rodzinnych powoduje, że są one wartościowe tylko dla 
wąskiej grupy odbiorców
, dla nas, naszej rodziny i znajomych, ale już dla osób 
postronnych wartość ta dramatycznie spada. Z tego też właśnie powodu 
zdecydowanie odradzam tworzenie zdjęć rodzinnych (za wyjątkiem portretów) 
tylko w celu prezentacji ich w licznych galeriach internetowych. Złośliwe 
komentarze na jej temat mają jeszcze inne podłoże. Fakt iż przeciętny amator 
niewiele wie o aspektach technicznych czy przynajmniej podstaw kompozycji 
obrazu, miliony zdjęć posiada poważne wady techniczne i kompozycyjne. 

Na kolejnych milionach powielamy te same schematy, więc fotki są bliźniaczo 
podobne do siebie, a różnią się tylko utrwalonymi postaciami. Co gorsze 
prezentując fotki naszym najbliższym nigdy nie otrzymamy o nich opinii 
obiektywnej, pamiętajmy, że osoby oglądające nasze zdjęcia są z nimi 
emocjonalnie związane w takim samym stopniu jak my. Za każdym razem 
otrzymujemy te same zapewnienia o wyjątkowości zarejestrowanych obrazów, 
więc nieświadomi przy kolejnych okazjach wykonujemy dziesiątki i setki 
nowych zdjęć powielając poprzednie błędy. 

Ale fotografia rodzinna wcale nie musi być nudna, nieciekawa czy zła 
technicznie. Jeżeli chcesz zrobić krok na przód mam dla ciebie kilka porad, 

Strona 3/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

dzięki którym Twoje zdjęcia będą różnić się od tych, które robi Twój sąsiad czy 
znajomy. Warto poświęcić trochę czasu na zapoznanie się z podstawami 
zarówno teoretycznie jak i praktycznie, chociażby tylko po to, aby nasz album 
wypełnił się pięknymi obrazami z naszego życia, do których będziemy wracać 
po wielu latach z uśmiechem i wzruszeniem. 

Strona 4/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Skomponuj obraz

Kompozycja obrazu jest to jeden z ważniejszych czynników decydujących o 
atrakcyjności zdjęcia. Ogólnie rzecz ujmując kompozycja obrazu jest to 
rozłożenie (rozplanowanie) fotografowanych obiektów w kadrze. Prawidłowe 
rozplanowanie w kadrze znacząco wpływa na efekt wizualny. 

Kanonem w kompozycji obrazu jest tzw. „trójpodział” lub „złoty podział”, 
którego początki sięgają starożytnej Grecji. Wypracowano wówczas słynną 
zasadę złotego podziału (złotego cięcia), która stanowić miała klucz do 
wszelkiej harmonii, od tego czasu zasada ta jest wykorzystywana w rzeźbie, 
malarstwie, budownictwie, fotografii i wielu innych dziedzinach naszego życia. 
Stała się na tyle wszechobecna, że nawet nie zdajemy sobie sprawy z jej 
wykorzystania, ale w momencie jej złamania od razu zauważamy dysproporcje. 

Na czym ów trójpodział polega? Najprościej mówiąc na przecięciu kadru na trzy 
równe części zarówno w poziomie jak i w pionie, w miejscach przecięcia 
powstaję tzw. „mocne punkty”.

Strona 5/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

To właśnie te punkty wykorzystujemy do kompozycji obrazu. Umieszczając w 
ich okolicach fotografowane obiekty mamy gwarancję, że wzrok oglądającego 
zdjęcie w pierwszym momencie trafi właśnie w te miejsca, a fotografia zachowa 
harmonię. 

Musimy jednak pamiętać, że najlepiej wykorzystywać tylko jeden punkt, 
ponieważ jeśli wykorzystamy ich więcej oglądający będzie błądził wzrokiem od 
jednego miejsca do drugiego. 

Oczywiście w niektórych sytuacjach główny motyw zajmie nam więcej niż 
jeden mocny punkt, zwłaszcza przy fotografowaniu postaci, co nie znaczy ze 
fotografia została zepsuta kompozycyjnie. Zdecydowanie jednak nie należy 
wykorzystywać wszystkich mocnych punktów, fotografia w takim wypadku 
stanie się mało czytelna. Podczas tworzenia obrazu nie musimy też posługiwać 
się linijką aby fotografowane obiekty umieszczać idealnie w linii przecięć, 
drobne przesunięcia są dozwolone, a w niektórych sytuacjach wręcz konieczne. 

Niektóre aparaty na rynku posiadają w swoim oprogramowaniu funkcje 
ułatwiające wykorzystanie mocnych punktów.

Strona 6/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Przykład wykorzystania dwóch mocnych punktów, głowa modela znajduje się w okolicach lewego 

górnego punktu.

Przykład wykorzystania trzech mocnych punktów, jednocześnie postać usytuowana po lewej stronie 

kadru jest tematem głównym zdjęcia

Strona 7/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Ale mocne punkty to jeszcze nie wszystko, w fotografi której dotyczy ten 
artykuł bardzo ważnym elementem jest tzw. kierunek kadru. Niewielu 
fotoamatorów zdaje sobie sprawę że fotografię można „czytać”, a pomocny w 
tym jest właśnie ów kierunek. 

Od dziecka jesteśmy uczeni czytania i pisania od lewej do prawej i tak samo 
podświadomie czytamy obrazy. Otwierając książkę, stronę internetową czy 
jakikolwiek plik tekstowy czy graficzny nasze oczy podświadomie wędrują w 
lewą stronę szukając początku akcji. 

Ta sama sytuacja występuje przy oglądaniu odbitek zdjęciowych. W takim razie 
poprzez odpowiednie ustawienie osób w kadrze możemy przekazać informacje 
o zamiarach modela. 

Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócona jest osoba

Takie ustawienie modela wysyła oglądającemu jednoznaczny komunikat, że 
osoba gdzieś idzie, wybiera się w jakąś drogę. Od miejsca usytuowania osoby w 
kadrze zależy jak silny będzie ten komunikat, jeśli zastosujemy taki kadr jak na 

Strona 8/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

rysunku poniżej przekażemy informację, że osoba w swej podróży jest daleko 
zaawansowana 

Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócone są osoby

Odwrotny efekt uzyskujemy w przypadku zwrócenia modela w lewą stronę. 
Jednoznacznie otrzymujemy informację o powrocie z jakiejś drogi.

Strona 9/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócona jest osoba

Strzałka wskazuje kierunek w który zwrócone są osoby

Strona 10/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Jak więc widać za pomocą odpowiedniej kompozycji obrazu jesteśmy w stanie 
przekazać wiele informacji, a zdjęcie jest czytelne i przyjemne w odbiorze. 
Pamiętaj, że zawsze warto eksperymentować, zdjęcia pomijające kanony 
kompozycji też mogą być ładne i ciekawe, ale łamiąc zasady musisz być 
świadomy swoich działań, w przeciwnym razie efektem może być zmarnowanie 
Twojej pracy.  

Kolejnym elementem jest wybór kadrowania, pionowego bądź poziomego dla 
naszego zdjęcia. W fotografii istnieje jeszcze pojecie kadrowania do kwadratu, 
ale ten wariant raczej nie nadaje się na potrzeby fotografii rodzinnej, wiec 
możemy go pominąć w tym poradniku. 

W każdym obrazie można wyznaczyć linie pionowe i poziome, przewaga 
przebiegu tych linii definiuje nam wybór kadru. I tak, jeśli obraz charakteryzuje 
się przewagą linii poziomych wybierzemy kadrowanie poziome, jeśli więcej 
linii pionowych, kadrujemy pionowo.

Przykłady kadrowania poziomego (powyżej) i pionowego (poniżej)

Strona 11/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Im mniej tym lepiej 

Każdy początkujący fotoamator nie może się oprzeć pokusie uwiecznienia na 
swoich fotkach nie tylko swoich najbliższych, ale również wszystkiego, co 
znajduje się w około. W kadr dostaje się cała masa szczegółów, a początkujący 
fotograf nie jest w stanie nad nimi zapanować. Dopiero po przyjrzeniu się 
zdjęciu zobaczymy ile elementów jest zbędnych, psują kompozycję lub wręcz ją 
szpecą. W skrajnych przypadkach niezapanowanie nad nimi całkowicie 
przekreśli naszą pracę. Fotografie przesycone szczegółami są nieładne, 
nieczytelne, wprowadzają niepokój i rozdrażnienie. 

Strona 12/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Jak uniknąć takich błędów?. Zdecydowanie skoncentrować się na jednym 
temacie, wybrać to, co interesuje nas najbardziej i na tym skupić naszą uwagę. 

Rób zbliżenia, wykorzystuj możliwości aparatu korzystając z zoomu, a jeśli to 
niemożliwe podejdź bliżej do fotografowanego obiektu.  W obecnych aparatach 
cyfrowych zoom jest bardzo ważnym elementem, a producenci prześcigają się w 
jego możliwościach. Oczywiście mowa tutaj o zoomie optycznym, bo w 
zasadzie tylko ten nadaje się do użycia wykonując nasze fotografie, producenci 
oznaczają go np., jako 3x, 5x, 10x, 12x.  Za jego pomocą nie ruszając się z 
miejsca możesz przybliżać lub oddalać fotografowane obiekty i określać, które 
elementy znajdą się na zdjęciu i w jakiej wielkości, a które zostaną pominięte.

Pamiętaj, że korzystając z zoomu w Twoim aparacie zmieniasz ogniskową, z 
tego też powodu zmienia się głębia obrazu. Jeśli wykonasz dwie fotografie, 
jedną bez użycia zoomu, czyli z krótką ogniskową oraz drugą wykorzystując 
zbliżenie optyczne, czyli wydłużając ogniskową, zobaczysz, że na pierwszym 
zdjęciu obiekty znajdujące się w tle za obiektem fotografowanym zostały 
znacznie oddalone, mamy tutaj do czynienia z dużą głębią obrazu. W drugim 
przypadku ogniskowa skróci nam tą głębię, a obiekty w tle optycznie zbliżą się 
do fotografowanego obiektu. 

Jeszcze kilka słów wyjaśnienia, dlaczego tak się dzieje, otóż ludzkie oko 
rejestruje obraz w kącie widzenia 50 – 55%, wszystkie obrazy rejestrowane w 
tym przedziale odbieramy naturalnie, jeśli więc w aparacie skracamy ogniskową 
to kąt widzenia obiektywu rośnie, zmienia się perspektywa, w dodatku obiekty 
usytuowane bliżej, obiektyw powiększa mocniej niż te w tle. Przy dłuższej 
ogniskowej kąt widzenia się zawęża a przedmioty są powiększane 
równomiernie, co daje nam obraz o bardziej naturalnej perspektywie. 

Za pomocą doboru odpowiedniej ogniskowej możesz znacząco wyeksponować 
temat zdjęcia.

Strona 13/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Rysunek pierwszy imituje fotografię wykonaną z użyciem powiększenia optycznego, drugi bez 
powiększenia

Podczas kadrowania dokonuj selekcji, lepiej wykonać więcej ujęć różnych detali 
niż ładować wszystko na jedną fotkę.  Zadbaj o to, aby detale w kadrze nie 
odciągały wzroku oglądającego od głównego tematu, fachowcy nazywają to 

Strona 14/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

czystością kadru. Zanim naciśniesz spust migawki pomyśl chwilę, zastanów się 
czy będziesz zadowolony z tego ujęcia. 

Tak naprawdę fotografia powstaje najpierw w naszej głowie, to tam powinna 
powstać koncepcja zdjęcia, a dopiero później rejestrujmy naszą wizję za pomocą 
aparatu.  Jeśli fotografujesz cyfrówką, rób kilka ujęć tego samego tematu przy 
różnych ustawieniach, nic Cię to nie kosztuje a szanse na poprawne wykonanie 
fotki znacznie rosną. Pamiętaj, że nawet wybitny fotograf nie ogranicza się do 
jednego „pstryknięcia”, wykonuje serię zdjęć i potem wybiera to jedno 
najlepsze.

Strona 15/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Niech światło będzie z Tobą

Światło, jeden z ważniejszych czynników tworzących obraz, bo fotografia to 
przecież malowanie światłem. Podczas fotografowania uroczystości będziemy 
zapewne korzystać z różnych źródeł światła. Część zdjęć wykonamy w plenerze, 
więc będziemy korzystać ze światła naturalnego. Ten rodzaj światła sprawia 
najmniej kłopotów fotografowi. Łatwo ocenić siłę i kąt jego padania, więc 
możemy odpowiednio ustawić modela bądź grupę osób tym bardziej, że plener 
raczej nie ogranicza nas terytorialnie. 

Musimy jednak pamiętać, że światło słoneczne nie jest takie same przez cały 
dzień. Najlepsze efekty świetlne uzyskamy rankiem i popołudniem, wtedy 
światło jest bardzo miękkie, delikatne i plastyczne, pada pod odpowiednim 
kątem kładąc piękne światłocienie. 

Nie polecam robienia zdjęć w godzinach południowych, wtedy światło jest 
bardzo silne, pada prostopadle powodując że zarejestrowane obrazy wychodzą 
bardzo płasko. Poza tym rozpiętość tonalna między elementami oświetlonymi i 
tymi w cieniu jest tak duża, że nasz aparat nie jest w stanie prawidłowo 
zarejestrować obrazu, na zdjęciu pojawią się albo przepalenia albo głębokie 
cienie pozbawione szczegółów. A więc zdecydowanie wykorzystuj delikatne 
światło poranne i popołudniowe.

Drugą część fotografii zapewne zostanie wykonana w domu, lokalu, kościele 
czy innym budynku użyteczności publicznej. Do dyspozycji będziemy mieć 
przede wszystkim światło sztuczne. Pamiętaj, że światło sztuczne posiada inną 
temperaturę barwową niż naturalne, więc zanim przystąpisz do fotografowania 
zmień balans bieli w Twoim aparacie na światło żarowe. Jeśli w pomieszczeniu 
znajdzie się kilka źródeł światła padając z różnych stron może się okazać, że bez 
problemu wykonamy naszą pracę, ewentualnie możemy wspomóc się lampą 
błyskową w naszym aparacie aby doświetlić niektóre partie obrazu. 

Strona 16/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Obecnie producenci aparatów montują oprogramowanie do zarządzania 
błyskiem lampy, możemy wybrać odpowiednią siłę błysku, ale i tak należy 
używać jej umiejętnie i zdecydowanie z umiarem, ponieważ jej światło jest 
niezwykle silne zwłaszcza w partiach najbliżej aparatu. Zdjęcie wykonane z 
bliskiej odległości z użyciem lampy błyskowej prześwietli twarze osób 
fotografowanych a w tle spowoduje głębokie cienie i odbicia.

Wiele kłopotów może nam sprawić też światło tzw. mieszane, np. z jednej 
strony okno, przez które wpada światło naturalne z drugiej światło żarowe, albo 
np. dwa rodzaje światła sztucznego (zwykła żarówka i świetlówka), jak już 
wspomniałem każde z tych świateł posiada inną temperaturę, co na zdjęciu 
może objawiać się przebarwieniami. Początkującym fotoamatorom zalecam 
unikanie takich mieszanek światła. W sytuacjach, gdy mamy słabsze światło 
warto ustawić aparat na statywie, pozwoli to wydłużyć czas naświetlania. 

Strona 17/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Zmień tryb „Auto” na „Portret” 

Z doświadczenia wiem, że wielu nabywców aparatów kompaktowych w swojej 
karierze fotografa nie wychodzi poza ustawienia „Auto”. Funkcja ta daje 
poczucie bezpieczeństwa i jednocześnie gwarancji że fotki wyjdą jako tako.

Ale oprócz ustawień automatycznych i manualnych nasze aparaty oferują 
jeszcze programy tematyczne. Jeśli wciąż ufasz automatyce w twoim aparacie 
bardziej niż własnym umiejętnościom, wykorzystaj program „Portret”. Funkcja 
ta świetnie nadaje się do tematu „fotografia rodzinna”, bo przecież będziesz 
fotografował głównie osoby. Włączając ja, aparat automatycznie ustawia 
optymalne parametry naświetlania, ostrości czy przysłony, a wielkość tej 
ostatniej odpowiada nie tylko za długość czasu naświetlania, ale przede 
wszystkim za uzyskana głębię ostrości na zdjęciu. 

Przy okazji słowo o tym, co to jest głębia ostrości (GO).  Najprościej można 
powiedzieć, że jest to fragment obrazu w którym wszystkie zarejestrowane 
detale pozostają ostre, wszystko co znajduje się przed i za zakresem głębi 
ostrości będzie nieostre, przy czym im dalej tym obraz będzie bardziej rozmyty.

Musimy pamiętać, że 1/3 zakresu ostrości na zdjęciu przypada na obszar przed 
punktem ustawienia ostrości, a 2/3 za tym punktem, przysłona odpowiada 
właśnie za długość tego obszaru. Jeśli przysłonę ustawimy np. na f2,8 – 3,2 
(duży otwór w przysłonie) uzyskamy małą głębię ostrości, ostry pierwszy plan z 
tematem głównym i nieostre tło. 

Strona 18/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Przykład zastosowania mocno otwartej przysłony i małej głębi ostrości 

Jeśli przysłonę przymkniemy do małego otworu np. f8-11-16 (w zależności od 
możliwości aparatu) głębia ostrości znacznie nam się wydłuży, a ostrość może 
występować nawet na całym widzialnym obszarze. 

Strona 19/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Przykład zastosowania małego otworu przysłony, wszystkie elementy pozostają ostre

Jak widać za pomocą głębi ostrości możemy modela wyeksponować z tła lub nie 
w zależności od naszej wizji zdjęcia. 

Omówione zostały już pokrótce niezbędne podstawy dotyczące technicznej 
strony wykonania fotografii, teraz trochę o tym jak podejść do tematu.

Strona 20/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Z zaskoczenia czy lepiej nie

W zasadzie na to pytanie każdy fotograf musi odpowiedzieć sobie sam. 
Fotografowanie uroczystości to głównie fotografowanie osób, bohaterów 
jakiegoś wydarzenia i osób im towarzyszących. Do tego jak podejdziemy do 
tematu zależy tylko od nas i sytuacji, w jakiej się znajdujemy. 

Fotografowanie z zaskoczenia ma swoje zalety, ale też i wady. Robiąc fotki z 
zaskoczenia mamy pewność, że fotografowane osoby są spontaniczne, naturalne 
i zachowują się swobodnie.  Ale ta spontaniczność może być czasami zgubna 
dla fotografa, nie do końca jesteśmy w stanie przewidzieć zachowania i ruchów 
takich osób, mamy mało czasu na reakcję, a efekty naszej pracy wysoce 
niepewne. Jeśli fotografujemy imprezę mniej oficjalną np. imieniny, urodziny 
czy podczas urlopu, a nasza rodzina lubi się pośmiać z samych siebie i sytuacji, 
w której bierze udział, szczerze polecam fotografię z zaskoczenia.

Są jednak sytuacje w naszym życiu niepowtarzalne, ulotne i trwają tylko chwilę. 
Czy kosztem spontaniczności warto wtedy ryzykować? Mało tego nie wszyscy 
goście lubią być zaskakiwani. Każdy dąży do doskonałości, chce wyglądać 
dostojnie i poważnie. Jako fotograf daj szansę modelowi wypaść w jego 
mniemaniu jak najlepiej, pozwól mu na swobodę przy pozowaniu. 

Każdy człowiek posiada swój niepowtarzalny zestaw min i gestów 
charakteryzujących jego osobę, dając modelowi swobodę w pozowaniu staną się 
one dodatkowym atutem Twoich zdjęć. Kadrując obraz w wizjerze czy 
wyświetlaczu aparatu staraj się zwracać uwagę na to czy przypadkiem nie 
obcinasz modelowi rąk, nóg czy np. czubka głowy. 

Zadbaj również o prawidłową perspektywę, wysokość umieszczenia aparatu 
musisz dostosować do wysokości osób fotografowanych. Jeśli robisz zdjęcie 
osobie siedzącej umieść aparat na wysokości jego oczu, jeśli model stoi, aparat 

Strona 21/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

gdzieś na wysokości 2/3 wysokości modela, unikniesz wtedy zachwiania 
proporcji ciała osoby fotografowanej.

Grupowo, ale naturalnie

Bardzo często w naszej twórczości fotograficznej, czy to z naszej potrzeby, czy 
też z potrzeby naszych gości będziemy wykonywać zdjęcia grupowe. Bardzo 
często zdarza się oglądać zdjęcia grupy osób, która została sztucznie ustawiona 
w określony sposób, postaci są spięte, nienaturalne, stoją prawie na baczność 
unikając patrzenia w obiektyw aparatu, całość wychodzi groteskowo i 
nieciekawie. 

Na pewno nie chcesz takich zdjęć w swoim albumie, więc nigdy nie ustawiaj i 
nie narzucaj ustawienia swoim modelom. Pozwól im na naturalność, 
spontaniczność i swobodę, niech każdy stanie w miejscu i pozie na jaką ma 
ochotę. Jeśli Twoi goście są bardzo spięci i mimo wielu prób rozluźnienia grupy 
efekt jest niezadawalający użyj podstępu, zazwyczaj po pstryknięciu migawki 
aparatu następuje rozluźnienie, wykorzystaj ten moment i bez uprzedzania 
wykonaj kolejną fotkę. Ponieważ trudno jest zapanować nad mimiką twarzy 
dużej ilości osób (np. zamknięte oczy) warto wykonać kilka ujęć i potem 
wybrać te najlepsze. 

Czasami przyjdzie nam wykonać zdjęcie grupowe na tle jakiegoś miejsca, 
rzeźby czy budynku np. kościoła, na dodatek osoby fotografowane chciałyby, 
aby ów budynek był dobrze widoczny czy rozpoznawalny. Aby wykonać taką 
kombinację (mały pierwszy plan w stosunku do ogromnego budynku w tle) 
musimy znacznie oddalić fotografowane osoby od budynku i jednocześnie 
stosunkowo blisko ustawić aparat przed modelami. 

Podczas robienia zdjęć grupowych musimy jeszcze wybrać odpowiedni kadr, 
pionowy bądź poziomy, o tym było już wyżej przy okazji linii w kadrze, ale dla 
grupy większej niż cztery osoby można polecić kadr poziomy.

Strona 22/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

W  domu i plenerze

Fotografowanie imprez rodzinnych to także „pstrykanie” w domu. Nasze 
mieszkania nie są do tego wymarzonym miejscem. Ciasne i małe pomieszczenia 
zawierające miliony detali potrzebnych w codziennym życiu każdego z nas, 
kiepskie światło fotograficzne, zastawione stoły białą porcelaną, sztućcami i 
innymi drobiazgami odbijającymi światło na tysiąc sposobów i kierunków, a w 
środku tego całego zamieszania biedny fotograf z aparatem, który musi się 
nieźle nagimnastykować aby zrobić dobre zdjęcie. 

Do takich zdjęć warto mieć pod ręką statyw, czasami będziemy też korzystać z 
lampy błyskowej w celu doświetlenia cieni. Z względu na małą przestrzeń 
musimy jednak uważać ze stosowaniem lampy i najlepiej korzystać z 
„inteligentnego” błysku. 

Jeśli fotografujesz osoby siedzące np. przy stole pamiętaj o prawidłowej 
perspektywie, umieść aparat na wysokości oczu osób fotografowanych.

Unikaj fotografowania ludzi podczas konsumpcji, Twoi goście mogą nie być 
tym zachwyceni. 

Jeśli jesteś zbytnio ograniczony przestrzenią zaproś gości na sesję w plenerze, 
tam nie będzie tego problemu. Pamiętaj o swobodzie swoich modeli, nie 
ustawiaj ich na siłę, pozwól im na czynny udział w sesji. Planuj swoje obrazy, 
reaguj na zmianę warunków, kontroluj światło i detale w kadrze. Oprócz 
ustawień które dają ci 100% pewność udanej sesji, pozwól sobie na kilka 
eksperymentów z ustawieniami aparatu, światłem, kompozycją obrazu i kadrem, 
przecież niczym nie ryzykujesz, a efekty mogą Cię zaskoczyć.

Strona 23/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

W  kościele i nie tylko

Są w życiu każdego z nas dni wyjątkowe i niepowtarzalne, chrzciny, komunie 
czy śluby i chcemy te piękne chwile zachować na później w postaci zdjęć. 
Bierzemy więc aparat i wraz z najbliższymi udajemy się do kościoła na 
uroczystą ceremonię z głową pełną pomysłów na najpiękniejsze ujęcia. 

Na miejscu okazuje się, że nasze możliwości są znacznie ograniczone, a z 
planów zostały szczątki. Miejsca z których zmierzaliśmy robić nasze fotki 
zostały już dawno zajęte, dziesiątki „paparazzi” tłoczą się na każdym kroku 
czyhając na swoich najbliższych przeszkadzając jeden drugiemu i za nic mając 
powagę miejsca i trwającej liturgii za wszelką cenę chcą być wszędzie pierwsi i 
najlepsi. 

Warto więc taką akcje zaplanować, pójść do kościoła kilka dni wcześniej, 
sprawdzić jakie będziemy mieć światło do dyspozycji, wybrać optymalne 
miejsce z którego będziemy mieli największe szanse wykonać dobrą fotografię, 
zapytać kapłana o możliwości wykonywania zdjęć w czasie uroczystości. W 
dniu uroczystości wybrać się do kościoła o wiele wcześniej i zająć upatrzone 
miejsce, jeśli takich miejsc wybraliśmy np. dwa warto zabrać ze sobą 
pomocnika, aby zajął nam to drugie miejsce na czas naszego pobytu w miejscu 
pierwszym.

Jeśli zależy nam na fotkach na tle jakiegoś konkretnego miejsca w kościele 
warto poczekać do końca ceremonii i gdy wierni opuszczą świątynię mamy pole 
do popisu. Jako że światło jest czasami skromne w takich miejscach zmuszony 
będziesz do użycia lampy błyskowej. Pamiętaj, że lepiej stanąć wtedy 
troszeczkę dalej i użyć zbliżenia, unikniesz silnego rozświetlenia pierwszego 
planu i głębokich cieni w tle. Światło będzie tu grało bardzo ważną rolę 
zwłaszcza wtedy, gdy będziesz fotografował osoby w białych strojach, przy 

Strona 24/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

silnym świetle zamiast delikatnych odcieni uzyskasz jedną białą plamę 
pozbawioną wszelkich szczegółów. 

Jeśli planujesz sesje pozowaną warto zabrać ze sobą statyw, będziesz mógł 
bezpiecznie wydłużyć czasy naświetlania bez ryzyka poruszenia. Oczywiście 
w/w porady mają też zastosowanie w innych sytuacjach i miejscach np. urzędy, 
szkoły czy przedszkola.

Strona 25/26

background image

Fotografia rodzinna. 8 zasad, dzięki którym zyskasz uznanie i pewność siebie fotografując uroczystości rodzinne.

Na koniec

Powyżej w znacznym skrócie zostały opisane podstawy tworzenia dobrych 
fotografii, zarówno pod względem technicznym jak i podejścia do tematu.

Na ile wykorzystasz te informacje zależy tylko od Ciebie drogi czytelniku, 
jednak korzystając z nich możesz tworzyć fotografie lepsze, czytelniejsze i 
bardziej przemyślane. Twoje fotki będą niebanalne i zdecydowanie inne od 
milionów powstających każdego dnia podczas bardziej czy mniej ważnych 
uroczystości rodzinnych na całym świecie, a to już krok naprzód do bardziej 
zaawansowanego fotograficznego świata. Chcę zwrócić uwagę na jeszcze jedną 
sprawę, poznanie techniki fotografowania pozwala nie tylko na uniknięcie 
błędów, ale również na świadome łamanie zasad i kanonów tworzenia obrazów. 
Fotografia jest sztuką, warto eksperymentować, tworzyć i szukać własnego 
stylu. 

Na temat fotografii przeczytasz również w książkach dostępnych w księgarni 
fotograficznej 

www.fotoszop.pl

Więcej bezpłatnych poradników możesz znaleźć na stronie 

STREFA GRATIS 

księgarni FotoSzop.pl

Strona 26/26


Document Outline