background image

Kodeks spółek handlowych 
KC 
Ustawa o krs 
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej 
Prawo spółek handlowych – Koch, Napierała 
Andrzej Kidyba – prawo handlowe (preferowany podręcznik, obecne wydanie 15) 
Prawo handlowe – pod red. Prof. Okolskiego 
 
Egzamin po VIII semestrze, pisemny, test z elementem opisowym, 21 pytań + 3 pytania opisowe, 30 punktów 
na zaliczenie wystarczy 16 punktów,  
 
 
Prawo  handlowe  –  prawo  prywatne,  reguluje  ustroje  (organizacja  wewnętrzna)  przedsiębiorców  wraz  z  tzw. 
prawem  stosunków  handlowych  (prawo  umów  handlowych,  prawo  czynności  handlowych)  –  przejaw 
zewnętrzny działalności przedsiębiorców, prawo cywilne – prywatne (patrzymy indywidualnie na podmiot jako 
autonomiczny uczestnik obrotu prawnego), podmioty są sobie równe (prawnie mają wszyscy tą samą pozycję)  
 
Konstrukcja: 
Jest powiązane ściśle z prawem cywilnym, jest jej częścią która odnosi się do przedsiębiorców, można inaczej 
nazwać cywilnym prawe gospodarczym, stosunki handlowe kwalifikowane są przez kodeks cywilny – stosujemy 
kodeks cywilny (np. forma umowy itp.) co do zasady wprost,  
Zasada  jedności  prawa  prywatnego  –  normy  adresowane  zarówno  do  nie  przedsiębiorców  jak  i  do 
przedsiębiorców, jest to jedna gałąź prawa prywatnego 
 

Definicja przedsiębiorcy 

....... 
Podmiot nieosobowy – podmiot nie będący osobą prawną ani fizyczną, ułomna osoba prawna 
Przedsiębiorca  prowadzący  działalność  gospodarczą,  nie  ma  jej  w  KC,  w  ust  o  swobodzie  działalności 
gospodarczej  stanowi  jednak  co  to  jest  działalność  gospodarcza  jednak  lepiej  stosować  wg  KC  –  każda 
działalność podejmowana w celach zarobkowych, we własnym imieniu (ze skutkami dla siebie),  
działalność  zawodowa  wystarczy  żeby  być  przedsiębiorcą  np.  przedstawiciele  wolnych  zawodów,  wskazówką 
jest wykaz wolnych zawodów z KSH w art. 88, ale nie każdy zawód będzie wolny, jak ma być wolny to musi mieć 
specjalne regulacje (czyli de facto egzamin państwowy). 
Inna def. Przedsiębiorcy – z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej 
konkurencji,  z  ustawy  prawo  własności  przemysłowej  ale  każdy  z  tych  def.  Są  to  def  szczegółowe  branżowe. 
Rozszerzają one na potrzeby danej dziedziny pojęcie przedsiębiorcy. 
Jeżeli w ustawach szczegółowych nie ma definicji przedsiębiorcy to stosujemy definicję z KC.  
 
Przedsiębiorstwo – jest to (z ustawy) nie jest to podmiot, jest to określona działalność (określenie funkcjonalne) 
pod własną firmą, w ujęciu przedmiotowym – zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych 
służący prowadzeniu działalność gospodarczej (art. 55

1

 KC), kompleks majątkowy służący gromadzeniu zysków, 

składniki:  nazwa,  prawa  rzeczowe,  koncesje,  własność,  materialne  i  niematerialne,  długi  nie  są  składnikami 
przedsiębiorstwa, kompleks aktywów ogólnie rzecz ujmując,  
 

Zbywalność przedsiębiorstwa 

Można zbyć wydzierżawić, może być przedmiotem obrotu 
Zbycie  wymaga  formy  pisemnej  z  podpisami  poświadczonymi  notarialnie  (NIE  JEST  TO  AKT  NOTARIALNY  BO 
NOTARIUSZ NIE SPORZĄDZA TUTAJ UMOWY !!!). Czasami jednak wymaga aktu notarialnego – gdy składnikiem 
przedsiębiorstwa jest nieruchomość. Jeżeli przedsiębiorstwo jest wpisane do rejestru to trzeba tam to zgłosić. 
Zbycie przedsiębiorstwa nie powoduje zbycia długów. Można przejąć jednak wg ogólnych reguł (czyli za zgodą 
wierzyciela)  na  podstawie  odrębnej  umowy.  Jeżeli  strony  tego  nie  zrobią  to  za  długi  odpowiada  zbywca. 
Odpowiedzialność jednak za długi jest solidarna nabywcy i zbywcę. Nabywca odpowiada do wartości nabytego 
przedsiębiorstwa. Może się zwolnić jeżeli nabywca nie wiedział o długach chyba że mógł się o nich dowiedzieć z 

background image

zachowaniem  należytej  staranności.  Wartość  przedsiębiorstwa  jest  obniżana  o  długi  które  nabywca  będzie 
spłacał.  
 

Rejestrowanie przedsiębiorców 

Rejestr ma na celu poznania sytuacji faktycznej i prawnej przedsiębiorcy, czyli pełni funkcję informacyjne, może 
mieć funkcje legalizacyjne (np. spółki osobowe handlowe). 
Obecnie mamy system dwudzielny: 
Rejestr  przedsiębiorców  będący  częścią  KRS  –  wykaz  istotnych  danych  o  przedsiębiorcy,  elektronicznie, 
prowadzony  przez  sądy  rejonowe  (wydziały  gospodarcze)  dla  właściwości  województwa  lub  części 
województwa  i  niektórych  miastach  powiatowych,    rejestrowane  są  tam  jednostki  organizacyjne  (spółki 
handlowe  głównie,  art.  36  KH),  wpisywane  są  tam  dane  (art.  38  i  następne  ustawy  o  KRS)  indywidualizujące 
przedsiębiorcę: nazwa, siedziba, przedmiot działalności, kapitał zakładowy, nieraz wspólnicy, adres,  informacje 
o ważnych zdarzeniach, sprawozdania finansowe. Rejestr prowadzony jest pod numerem w kolejności wpisów. 
Oprócz  samych  wpisów  (do  bazy  danych)  mamy  tam  dokumenty  rejestrowe  będące  podstawą  wpisów 
(papierologia) np. podwyższenie kapitału zakładowego. Najważniejszą zaletą rejestru jest  jego jawność (art. 8 
ust. 1 ustawy o KRS) bezwarunkowo dla wszystkich.  
ZASADY

 

Zasada jawność materialna polega na ty, że z ujawnieniem lub nie wiążą się określone skutki prawne 

(art. 14 i dalsze ustawy o KRS).  

 

Zasada  powszechnej  znajomości  (art.  15  KRS)  wpisu  –  nikt  nie  może  się  zasłaniać  tym  że  o  zmianie 

wpisu nie wiedział.  

 

Zasada domniemania prawdziwości i pełności wpisanych danych (art. 17 KRS)  

 
PROCEDURA: 
Postępowanie nieprocesowe, sformalizowane (na  określonych formularzach zgodnie z  instrukcjami), termin 7 
dni  na  zgłoszenie  a  sąd  powinien  rozpatrzyć  to  też  w  terminie  7  dni,  zgłoszenie  obligatoryjne  (rzadko 
fakultatywne),  zgłoszenie  trafia  do  sądu  (a  w  praktyce  referendarzy),  wniosek  jest  rozpatrywane  najpierw 
formalnie (opłata za formularz, poprawność wypełnienia formularza i poprawność jego wyboru – jeżeli coś jest 
nie  tak  można  uzupełnić)  a  później  merytorycznie  (sąd  bada  już  kompleksowo,  zgodność  formy  i  treści 
zgłoszenia  z  przepisami  prawa,  nie  bada  rzeczywistości  chyba  że  podejmie  istotną  wątpliwość),  sąd  później 
może wezwać do usunięcia braków (dla spółek kapitałowych – powiedziane wprost w ustawie), postanowienie 
o dokonanie wpisu i faktyczne dokonanie wpisu, postanowienia są niby natychmiast wykonalne (czyli prosto z 
biurka  sędziego  powinno  być  natychmiast  wpisane),  można  wnosić  odwołania  (np.  skarga  na  czynności 
referendarza  sądowego)  lub  zaskarżyć  apelacją  lub  wnieść  skargi  kasacyjnej  (w  sprawach  dot.  wpisu  lub 
wykreślenia) 
 

Centralna ewidencja informacji o działalności gospodarczej 

Tylko  osoby  fizyczne,      prowadzony  przez  ministra  gospodarki,  system  teleinformatyczny  w  pełni 
zinformatyzowany  (brak  papierologii  absolutny),  wysyłamy  tylko  zgłoszenie  netem  bez  dokumentów 
potwierdzających, w wyjątkowych sytuacjach można zgłosić to w gminie, wszystko dokonuje się informatycznie, 
jawność, odpis netem, domniemanie prawdziwości. 
 

Firma 

Jest to nazwa pod którą działa podmiot. Nie jest to przedsiębiorstwo. Firma jako oznaczenie przedsiębiorcy ma 
kilka składników: 
Rdzeń, korpus firmy – główny element odróżniający, (art. 42

2

 – 42

10

 KC + ustawy szczególne), rdzeń firmy osoby 

fizycznej to imię i nazwisko, rdzeń spółek osobowych to min. nazwisko jednego ze wspólników, przy spółkach 
kapitałowych może być dowolny tzw. firmy fantazyjne. W firmie osoby prawnej może pojawić się nazwisko.  
Dodatki  –  mogą  być  obligatoryjne  (forma  prawna  działalności  np.  spółka  jawna  poza  osobą  fizyczną,  stadium 
istnienia spółki np. w upadłości), fakultatywne (miejsce działalności, przedmiot działalności, skrót firmy etc.),  
ZASADY PRAWA FIRMOWEGO: 

  Zasada jedności – art. 43 §2

1

KC 

background image

  Zasada prawdziwości firmy – oznaczenie nie może wprowadzać w błąd art. 43

3§2

KC 

  zasada jawności – firme należy ujawnić we właściwym rejestrze art. 43§2

2

KC 

  zasada ciągłości  firmy  – art.  43

7i8

  KC  firma  pod  jedną  nazwą  po  sprzedaży  może  działać  dalej  pod  tą 

nazwą 

  zasada niezbywalności – firmy nie można zbyć ale można upoważnić do korzystania z firmy (franczyza) 

ale można zbyć przedsiębiorstwo z nazwą za zgodą zbywcy 

  zasada wyłączności – na tym samym rynku kolejna firma musi się dostatecznie wysoko odróżniać od 

innej prowadzączej,  

 
OCHRONA  FIRMY  –  Ochrona  prawa  do  firmy  –  prawo  podmiotowe  do  oznaczenia,  można  żądać  usunięcia, 
odszkodowania itp.