całość materiału test pedosfera i biosfera

IV. Pedosfera i biosfera

Wyjas

´nij, dlaczego procesy wietrzenia sa˛ procesami przygotowuja˛cymi do powsta-

wania gleby.

....................................................................................................................................................................................................................

Na rysunku przedstawiaja˛cym profil glebowy gleby bielicowej podpisz jej poziomy.

Na podstawie opisu rozpoznaj typ gleby.

Tworza˛ sie

˛ na terasach zalewowych dolin pod wpływem akumulacji namuło

´w (alu-

wio

´w) podczas wylewo

´w rzek. Sa˛ to gleby z

˙yzne cze

˛sto wykorzystywane rolniczo.

.............................................................................

Swa˛ nazwe

˛ zawdzie

˛czaja˛ barwie poziomu pro

´chnicznego. Powstaja˛ w zagłe

˛bieniach terenu

z wysokim poziomem wo

´d gruntowych przy udziale ros

´linnos

´ci ła˛kowej. Cechuje je gruby

poziom pro

´chniczy

.............................................................................

Gleba powstaje w cienkiej, powierzchniowej warstwie zwietrzeliny skalnej pod

wpływem działania czynniko

´w glebotwo

´rczych. Do wymienionych czynniko

´w dopisz dwa

brakuja˛ce:

skała macierzysta,

warunki wodne, czas,

działalnos

´c

´ człowieka

Gleby ro

´z

˙nia˛ sie˛ mie˛dzy soba˛ grubos

´cia˛ poziomu pro

´chnicznego. Ws

´ro

´d wymienionych

niz

˙ej gleb podkres

´l dwa typy gleb, kto

´re maja˛ poziom pro

´chniczny o najwie˛kszej grubos

´ci.

a. czarnoziemy

b. gleby tundrowe

c. gleby brunatne

d. szaroziemy

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

Do gleb astrefowych zaliczamy re

˛dziny. Zaznacz nazwe

˛ skały macierzystej, na kto

´rej

rozwine

˛ły sie

˛ te gleby.

a. gliny polodowcowe

b. wapienie i gipsy

c. skały wulkaniczne

d. piaski wydmowe

´ro

´d wymienionych gleb zaznacz gleby s

´ro

´dstrefowe.

a. bagienne

b. tundrowe

c. bielicowe

d. czarne ziemie

e. sołonczaki

f. brunatne

Duz

˙y wpływ na przebieg proceso

´w glebotwo

´rczych wywieraja˛ warunki klimatyczne.

Wymien

´ czynniki kształtuja˛ce glebe˛ zalez

˙ne od klimatu.

Regosole i litosole to gleby charakterystyczne dla tereno

´w o specyficznym podłoz

˙u.

Zaznacz typ obszaru, na kto

´rym przewaz

˙nie wyste

˛puja˛ te gleby.

a. obszary go

´rskie i sandry

b. obszary torfowisk

c. obszary przesuszone

d. obszary o podłoz

˙u we

˛glanowym

10.

Przyporza˛dkuj opisy cechom gleb.

a. naturalna zdolnos

´c

´ gleby do zaspokajania potrzeb ros

´lin i dostarczania im składniko

´w po-

karmowych w zakresie wody, powietrza i pierwiastko

´w pokarmowych

b. przemiany abiotyczne, gło

´wnie wietrzenie i szereg proceso

´w biologicznych wzajemnie na

siebie oddziaływuja˛cych

c. osia˛ganie okres

´lonych plono

´w z jednostki powierzchni pola po dokonaniu odpowiednich

zabiego

´w agrotechnicznych

Cechy gleb:
1. proces glebotwo

´rczy

2. z

˙yznos

´c

3. urodzajnos

´c

4. zabiegi agrotechniczne

11.

Biosfera odgrywa istotna˛ role

˛ w kształtowaniu pokrywy glebowej. Wymien

´ dwie is-

totne funkcje biosfery dla kształtowania sie

˛ gleb.

12.

Przyporza˛dkuj typom laso

´w odpowiadaja˛cy im typ gleb.

Typy laso

´w:

Typy gleb:

a. olsy

1. mady

b. lasy łe˛gowe

2. torfowo-murszowe

c. bory suche

3. brunatne

d. lasy mieszane

4. bielice
5. re˛dziny

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

13.

Rozmieszczenie zwierza˛t na Ziemi jest niero

´wnomierne. Zaznacz sfere

˛, kto

´ra jest

najwie˛kszym pod wzgle

˛dem obje

˛tos

´ci s

´rodowiskiem z

˙ycia na Ziemi.

a. atmosfera

b. hydrosfera

c. pedosfera

d. litosfera

14.

Zaznacz nazwe

˛ ery, w kto

´rej pojawiła sie

˛ biosfera.

a. archaik

b. proterozoik

c. mezozoik

d. kenozoik

15.

Na podstawie opisu rozpoznaj formacje˛ ros

´linna˛.

Liczne sa˛ gatunki płoz

˙a˛ce. Dominuja˛ krzewinki i byliny kła˛czowe. Naste

˛puje szybki ich

rozwo

´j podczas kro

´tkiego lata.

......................................................................................................................................

Runo stanowia˛ byliny i ros

´liny zielne o owłosionych lis

´ciach. Drzewa maja˛ twarde, sko

´-

rzaste lis

´cie i dobrze znosza˛ letnia˛ susze

˛.

...............................................................................................................

16.

Uzupełnij tabelke

˛, wpisuja˛c do niej ros

´liny z listy poniz

˙ej, charakterystyczne dla

podanych formacji ros

´linnych.

Ros´liny: porosty,

mahon

´, piołuny, pistacje, wełnianka, sosna, oliwki, s´wierk, ostnice,

wawrzyny,

begonie,

kauczukowiec

Formacja ros

´linna

Ros

´liny

a. step

b. tajga

c. tundra

17.

Oznacz litera˛ P zdania prawdziwe, litera˛ B zdania błe

˛dne.

a. Epifity to ros

´liny samoz

˙ywne rosna˛ce na ciele innych ros

´lin, np. ananasy i storczyki

.............

b. Na obszarach o bardzo słonym podłoz

˙u rosna˛ kserofity

.............

c. Efemery (efemerydy) pojawiaja˛ sie˛ gwałtownie po deszczu, ich rozwo

´j jest bardzo szybki, a

susze˛ moga˛ przetrwac

´ w postaci nasion

.............

18.

Spos

´ro

´d wymienionych ros

´lin zaznacz relikty czwartorze˛dowe po

´z

´noglacjalne.

a. topola włoska

b. limba

c. da˛b bezszypułkowy

d. wierzba lapon

´ska

e. jarza˛b brokinia

f. malina moroszka

g. brzoza karłowata

h. wierzba zielna

i. wierzba szerokolistna

j. de˛bik os

´miopłatkowy

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

19.

Przyporza˛dkuj typom zbiorowisk ros

´linnych wymienione ros

´liny.

Typy zbiorowisk:

Ros

´liny:

a. łe˛gi

1. de˛by, buczyny

b. gra˛dy

2. lipy, kasztanowce, sosny, brzozy

c. olsy

3. wierzby, olchy, topole, wia˛zy, de˛by
4. olcha czarna, olcha szara, olcha zielona, jesiony

20.

W Europie, mimo małej jej powierzchni, wyste˛puje duz

˙e zro

´z

˙nicowanie biosfery.

Przyporza˛dkuj okres

´lonej formacji ros

´linnej typowe gleby i z

˙yja˛ce w tych formacjach ro-

´linnych zwierze˛ta.

Gleby: czarnoziemy,

cynamonowe,

tundrowe,

bielicowe,

brunatne,

szaroziemy,

inicjalne

Zwierze

˛ta: wilk,

renifer,

suseł,

gronostaj,

z˙ubr,

daniel,

we˛z˙e,

sarna,

chomik,

muflon,

jaszczurki,

zaja˛c

Formacja ros

´linna

Gleby

Zwierze˛ta

a. stepy

b. makia s

´ro´dziemnomorska

c. po

´łpustynie

21.

Do Polski s

´wierk wkracza z dwo

´ch stron. Zasie

˛g wyste˛powania s

´wierku rasy po

´ł-

nocnej wyznaczaja˛: Pojezierze Mra˛gowskie i Nizina Podlaska, a dla s

´wierku rasy go

´rskiej:

Nizina S

´la˛ska, Wysoczyzna Ło

´dzka i Roztocze. Na mapie konturowej Polski wytycz:

a. zasie

˛g południowy i zachodni s

´wierku

b. zasie˛g po

´łnocny s

´wierku.

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

22.

W go

´rach wyste˛puje pie˛trowy układ ros

´linnos

´ci. Przyporza˛dkuj pie

˛trom ros

´linnym

w polskich go

´rach charakterystyczne dla nich ros

´liny.

Pie

˛tra ros

´linnos

´ci:

Ros

´liny:

a. regiel dolny

1. kosodrzewina, jałowiec

b. regiel go

´rny

2. s

´wierk, jodła

c. subalpejskie

3. krokus, goryczka

d. alpejskie

4. da˛b, buk
5. porosty, mchy

23.

Poro

´wnaj i wykaz

˙ dwie ro

´z

˙nice wyste

˛puja˛ce pomie

˛dzy lasem olsowym i łe

˛gowym.

24.

Przyporza˛dkuj formacjom ros

´linnym podane niz

˙ej nazwy krain geograficznych, w ob-

˛bie kto

´rych one wyste

˛puja˛.

Krainy geograficzne: Pojezierze Fin

´skie, Pogo´rze Kazaskie, Wyz˙yna Szotto´w, Wielka Ro´wnina

Prerii,

Jawa,

Kotlina Kongo,

Dolina S´mierci,

Po´łwysep Arabski

Formacje ros

´linne

Krainy geograficzne

a. pustynne

b. bezdrzewne

25.

Na kontynentach Ameryki Po

´łnocnej i Południowej spotykamy wszystkie formacje

ros

´linne wyste

˛puja˛ce na kuli ziemskiej. Podane formacje ros

´linne ponumeruj zgodnie z

kolejnos

´cia˛ ich wyste

˛powania od po

´łnocy ku południu.

a. tajga

.............

b. pustynia lodowa

.............

c. las monsunowy

.............

d. las lis

´ciasty

.............

26.

Litera˛ P oznacz zdania prawdziwe, a litera˛ B zdania błe˛dne.

a. Codzienne deszcze zenitalne wyste

˛puja˛ce w strefie laso

´w ro

´wnikowych przyczyniaja˛ sie

˛ do

akumulacji duz

˙ej ilos

´ci pro

´chnicy

.............

b. Jedna˛ trzecia˛ powierzchni laso

´w na s

´wiecie zajmuja˛ borealne lasy iglaste

.............

c. W klimacie s

´ro

´dziemnomorskim rosna˛ na glebach cynamonowych wiecznie zielone, twar-

dolistne lasy i zaros

´la

.............

27.

Ros

´liny i zwierze˛ta obszaro

´w pustynnych wykształciły szereg przystosowan

´ do dłu-

giego okresu suszy. Wymien

´ po trzy ro

´z

˙ne rodzaje przystosowan

´:

a. zwierza˛t:

.......................................................................................................................................................................................

b. ros

´lin:

............................................................................................................................................................................................

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

28.

Charakterystyczna˛ cecha˛ obszaro

´w go

´rskich jest pie˛trowos

´c

´ ros

´linnos

´ci. Wymien

´ trzy

najwaz

˙niejsze przyczyny takiego układu ros

´linnos

´ci.

29.

Wydziela sie

˛ trzy zasadnicze s

´rodowiska z

˙ycia w wodach. Sa˛ to: litoral, pelagial

i abisal. Wymien

´ trzy czynniki, kto

´re wpływaja˛ na wyste˛powanie zwierza˛t w wodach.

30.

Skres

´l błe

˛dne okres

´lenia w poniz

˙szych zdaniach.

a. Biocenozy o przewadze zwierza˛t panuja˛

na la˛dach/w wodach

b. Z

˙yciem ros

´lin i zwierza˛t zajmuja˛ sie˛ dwie odre˛bne nauki przyrodnicze, czyli

botanika i

zoologia/zoologia i fitogeografia

c. Rozmieszczenie ekosystemo

´w uzalez

˙nione jest przede wszystkim

od temperatury, na-

słonecznienia i opado

´w/ od gleby, opado

´w i zasolenia

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

Modele poprawnych odpowiedzi

do testo

´w

IV. PEDOSFERA I BIOSFERA

Nr
zad.

Prawidłowa odpowiedz

Nazwa sprawdzanej umieje

˛tnos

´ci

Poziom
wymagan

Kat.
takson.

Dzie˛ki procesom wietrzenia moz

˙liwa jest

działalnos

´c

´ wody, kto

´ra sprzyja wkra-

czaniu i rozwojowi ros

´lin, maja˛cych is-

totny wpływ na tworzenie sie˛ pro

´chnicy.

Wyjas

´nianie i ocenianie przebiegu oraz

konsekwencji zjawisk i proceso

´w przy-

rodniczych

– s

´cio

´łka, A

– poziom pro

´chniczy,

– poziom wymywania, B

– poziom

wmywania, C – skała macierzysta

jw.

a. mady
b. czarne ziemie

Znajomos

´c

´ fakto´w, poje˛c

´, zalez

˙nos

´ci,

prawidłowos

´ci i teorii niezbe˛dnych do

zrozumienia i przedstawienia zdarzen

´,

zjawisk i proceso´w w zakresie geografii
fizycznej

warunki klimatyczne, s

´wiat ros

´lin

i zwierza˛t

jw.

a, c

jw.

a, d, e

jw.

charakter zwietrzeliny, nawilgocenie gle-
by, okres i warunki wegetacji ros

´lin,

przyrost masy biologicznej

Wyjas

´nianie i ocenianie przebiegu oraz

konsekwencji zjawisk i proceso

´w przy-

rodniczych

Znajomos

´c

´ fakto´w, poje˛c

´, zalez

˙nos

´ci,

prawidłowos

´ci i teorii niezbe˛dnych do

zrozumienia i przedstawienia zdarzen

´,

zjawisk i proceso´w w zakresie geografii
fizycznej

10.

a – 2, b – 1, c – 3

Wyjas

´nianie i ocenianie przebiegu oraz

konsekwencji zjawisk i proceso

´w przy-

rodniczych

11.

Obumarłe organizmy dostarczaja˛ glebie
wielu składniko´w odz˙ywczych;

ros

´liny pełnia˛ funkcje˛ ochronna˛, gdyz

zapobiegaja˛ erozji eolicznej i wodnej;
ilos

´c

´ masy organicznej warunkuje przy-

rost pro

´chnicy;

rodzaj ros

´linnos

´ci wpływa na odczyn

gleby.

jw.

12.

a – 2, b – 1, c – 4, d – 3

Znajomos

´c

´ fakto

´w, poje˛c

´, zalez

˙nos

´ci, pra-

widłowos

´ci i teorii niezbe˛dnych do zrozu-

mienia i przedstawienia zdarzen

´, zjawisk

i proceso

´w w zakresie geografii fizycznej

13.

jw.

14.

jw.

15.

a. tundra
b. makia

jw.

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

Nr
zad.

Prawidłowa odpowiedz

Nazwa sprawdzanej umieje

˛tnos

´ci

Poziom
wymagan

Kat.
takson.

16.

a. ostnice, piołuny
b. sosna, s

´wierk

c. porosty, wełnianka

jw.

17.

a. P, b. B, c. P

jw.

18.

b, d, e, f, h, j

jw.

19.

a – 3, b – 1, c – 4

jw.

20.

a. czarnoziemy; suseł, chomik
b. gleby cynamonowe; daniel, muflon
c. szaroziemy; we˛z

˙e, jaszczurki

jw.

21.

Korzystanie z ro

´z

˙nych z

´ro

´deł informacji

w celu odczytywania, interpretowania i
przetwarzania informacji zapisanych w
postaci mapy, tekstu, tabel, wykreso

´w,

fotografii, modeli i schemato

´w

22.

a – 4, b – 2, c – 1, d – 3

jw.

23.

a. Olsy zwia˛zane sa˛ z woda˛ stoja˛ca˛, a łe˛gi
z woda˛ przepływaja˛ca˛;
b. W skład olso´w wchodza˛ gło´wnie olsze
i wierzby a w składzie łe˛go´w dodatkowo
wyro

´z

˙niamy: topole, wierzby, jesiony.

jw.

24.

a. Po

´łwysep Arabski, Wyz

˙yna Szotto´w,

Dolina S

´mierci;

b. Pogo

´rze Kazaskie, Wielka Ro´wnina

Prerii

Znajomos

´c

´ fakto´w, poje˛c

´, zalez

˙nos

´ci,

prawidłowos

´ci i teorii niezbe˛dnych do

zrozumienia i przedstawienia zdarzen

´,

zjawisk i proceso´w w zakresie geografii
fizycznej

25.

1 – b, 2 – a, 3 – d 4 – c

Korzystanie z ro

´z

˙nych z

´ro

´deł informacji

w celu uogo´lniania tres´ci geograficznych

26.

a. B, b. P, c. P

Znajomos

´c

´ fakto

´w, poje˛c

´, zalez

˙nos

´ci, pra-

widłowos

´ci i teorii niezbe˛dnych do zrozu-

mienia i przedstawienia zdarzen

´, zjawisk

i proceso

´w w zakresie geografii fizycznej

27.

a. aktywnos

´c

´ podczas chłodnych nocy,

przebywanie w czasie dnia w norach,
ogony pełnia˛ce role˛ parasola, oddawanie
nadmiaru ciepła przez duz

˙e uszy

b. pokrycie warstwa˛ wosku, długie ko-
rzenie, kro

´tki cykl wegetacji, przetrwanie

pory suszy w postaci nasion lub cebulek,
ograniczone parowanie dzie˛ki specjalnej
budowie lis

´ci

Wyjas

´nianie i ocenianie przebiegu oraz

konsekwencji zjawisk i proceso

´w przy-

rodniczych

28.

Spadek temperatury wraz z wysokos

´cia˛

pogarsza warunki wegetacji ros

´lin, słabo

wykształcone gleby w wyz

˙szych partiach

i silne wiatry przyczyniaja˛ sie˛ do wy-
ste˛powania formacji bezdrzewnych, na-
chylenie stoko´w sprzyja erozji gleb.

jw.

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

Nr
zad.

Prawidłowa odpowiedz

Nazwa sprawdzanej umieje

˛tnos

´ci

Poziom
wymagan

Kat.
takson.

29.

odległos

´c

´ od brzegu,

głe˛bokos

´c

´,

ilos

´c

´ s

´wiatła,

moz

˙liwos

´c

´ zdobycia poz

˙ywienia

Znajomos

´c

´ fakto´w, poje˛c

´, zalez

˙nos

´ci,

prawidłowos

´ci i teorii niezbe˛dnych do

zrozumienia i przedstawienia zdarzen

´,

zjawisk i proceso´w w zakresie geografii
fizycznej

30.

Nalez

˙y skres

´lic

´:

a. na la˛dach
b. zoologia i fitogeografia
c. gleby, opado

´w, zasolenia

jw.

LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa

Geografia, 2. semestr nauki

Marianna Bugdał, Barbara Kłos

www.egzaminyszkolne.pl

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
całość materiału test przemiany demograficzne
całość materiału test atmosfera
całość materiału test procesy endogeniczne
całość materiału test czlowiek w srodowisku
całość materiału test procesy egzogeniczne
całość materiału test przemiany demograficzne
Nauka o materialach test z roku 11
całość z Materiałów budowlanych, Materiały Budowlane
54 całość, MATERIAŁY NA STUDIA, różne cosie
GEOGRAFIA - CAŁOŚĆ MATERIAŁU, szkola, Geografia
Materialy test, Materialoznawstwo

więcej podobnych podstron