PORAŻENIE NERWU ŁOKCIOWEGO
ETIOLOGIA:
•
złamania nadkłykcia, lub kłykcia przyśrodkowego kości
ramiennej :
•
pęknięcie ścięgna m. dwugłowego :
•
ucisk przez arkady Struthersa :
•
ucisk w kanale n. łokciowego :
-
przez przerosła tkankę łączną
-
przez przerosłą głowę przyśrodkową m. trójgłowego
-
przez ściegno m. trójgłowego (zespół strzelającego
ścięgna)
-
dodatkowy mięsień : nadkłykciowo – łokciowy
(występuje u 30% ludzi)
-
zapalenie stawu łokciowego
-
torbiele galaretowate pochewek ścięgnistych
-
przewlekły ucisk zewnętrzny :
→
praca biórowa
→
nawykowe opieranie łokcia o brzeg
otwartego okna podczas jazdy
samochodem
→
ułożenie w czasie znieczulenia ogólnego
•
ucisk między głowami m. flexor carpi ulnaris :
-
przez pasmo powięziowe Osborne’a
•
ucisk w okolicy nadgarstka (na ramus palmaris) :
-
przez t. łokciową (położoną bocznie do nerwu)
-
przez dodatkowy mięsień (dłoniowy krótki)
-
przez tkankę łączną
-
przez torbiele galaretowate pochewek ścięgnistych
-
PATOGENEZA:
•
przebieg nerwu łokciowego :
-
powstaje z pęczka przyśrodkowego (C
8
– Th
1
)
-
w jamie pachowej leży między tętnicą i żyłą pachową
-
przechodzi na ramię z t. ramienną i biegnie w bruździe
przyśrodkowej m. dwugłowego
-
następnie oddala się od tętnicy ku tyłowi
-
w połowie długości ramienia przeszywa przegrodę
międzymięśniową przyśrodkową
-
pozostaje w ścisłym związku z pasmem
łącznotkankowym rozpiętym między przegrodą
międzymięśniową przyśrodkową, a głową
przyśrodkową mięśnia trójgłowego (arkady
Struthersa)
-
biegnie w bruzdzie nerwu łokciowego zawijając się
wokół nadkłykcia przyśrodkowego (w tej okolicy
pokryty jest jedynie skórą i pasmem ścięgnistym
powięzi)
-
między głowami m. flexor carpi ulnaris przechodzi na
przedramię
-
biegnie między m. flexor carpi ulnaris, a m. flexor
digitorum profundus
-
w dolnej częsci przedramienia dzieli się na ramus
dorsalis manus i ramus palmaris manus
-
ramus dorsalis manus przechodzi na grzbiet ręki
zawijając się dookoła k. łokciowej
-
ramus palmaris manus przechodzi pod powierzchowną
warstwą troczka zginaczy (więzadłem dłoniowym
nadgarstka uworzonym przez dystalną część powięzi
przedramienia) na dłoniową powierzchnię ręki i dzieli
się na ramus profundus i superficialis
•
zakres zaopatrzenia :
-
m. flexor carpi ulnaris i część łokciowa m. flexor
digitorum profundus (dla 3, 4 i 5 palca)
-
mm. kłębika
-
mm. międzykostne
-
mm. glistowate III i IV
-
niektóre m. kłębu :
→
m. przywodziciel kciuka
→
głowa głęboka m. zginacza krótkiego
kciuka
-
czuciowo :
→
na powierzchni dłoniowej 1,5 palca od
strony łokciowej
→
na powierzchni grzbietowej ręki 2,5
palca po stronie łokciowej
OBRAZ KLINICZNY:
•
utrudnienie przywodzenia i zginania w nadgarstku :
-
niewiekliego stopnia
-
wynika z porażenia zginacza łokciowego nadgarstka
•
niemożność przywodzenia i odwodzenia palców :
-
wynika z porażenia mm. międzykostnych i
glistowatych III i IV
-
szczególnie osłabione przywodzenie palca małego,
który pod wpływem działania prostownika (n. radialis)
oddala się od palca IV
-
test :
→
między palce wkładamy kartkę i
pociągamy
→
chory nie może jej utrzymać
•
ręka szponiasta :
-
czynność mięśni międzykostnych i glistowatych
polega m.in. na zginaniu w stawach
śródręcznopaliczkowych i prostowaniu w stawach
międzypaliczkowych
-
przy porażeniu tych mięśni wskutek przewagi mm.
prostowników i długich zginaczy powstaje
charakterystyczne ułożenie palców (zgięte w stawach
międzypaliczkowych i wyprostowane w stawach
śródręczno – paliczkowych)
-
szponiastość najbardziej wyrażona jest w palcu IV i V
•
upośledzone zginanie palców IV i V :
-
szczególnie zginanie palca V jest prawie całkowicie
niemożliwe
-
wynika z porażenia cześci przyśrodkowej mieśnia
zginacza głębokiego
-
uwidacznia się przy próbie zacisnięcia ręki w pięść
•
uposledzone przywodzenie kciuka :
-
na skutek porażenia m. przywodziciela
-
objaw Fromenta :
→
chory nie może utrzymać pociaganej
kartki między kciukiem a wskazicielem
bez zginania kciuka w stawie
międzypaliczkowym (zginacz długi
kciuka unerwiony przez n. pośrodkowy)
1
