background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 
 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

   NARODOWEJ 

 

 
 
 
Iwona Ziemnicka 

 

 
 
 
 

Wykonywanie  prac  pomocniczych  związanych  z  obsługą 
konsumenta 913[01].Z2.03 

 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

Recenzenci:  
mgr inż. Alicja Drażba 
mgr Agata Giejbo 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Iwona Ziemnicka 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Marek Krzemiński 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  913[01].Z2.03 
„Wykonywanie  prac  pomocniczych  związanych  z  obsługą  konsumenta”,  zawartego 
w modułowym programie nauczania dla zawodu pracownik pomocniczy obsługi hotelowej.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

13 

5.1.  Wyposażenie sali obsługi konsumenta, bielizna i zastawa stołowa 

13 

5.1.1.  Ćwiczenia 

13 

5.2.  Czynności  pomocnicze  związane  z  obsługą  konsumenta  i  zasady 

higieny

 

 

16 

5.2.1.  Ćwiczenia 

16 

5.3.  Sposoby nakrywania stołu i zbierania naczyń po konsumpcji  

19 

5.3.1.  Ćwiczenia 

19 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

23 

7.  Literatura 

35 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

1.  WPROWADZENIE 
 

Przekazuję  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu 

zajęć  dydaktycznych  w  szkole  kształcącej  w  zawodzie  pracownik  pomocniczy  obsługi 
hotelowej.

 

W poradniku zamieszczono: 

− 

wymagania  wstępne  czyli  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  powinien  posiadać, by  mógł 
korzystać z poradnika, 

− 

cele kształcenia czyli wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien nabyć podczas zajęć, 

− 

przykładowe scenariusze zajęć, 

− 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych, 

− 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

− 

literaturę uzupełniającą. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze szczególnym 
uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróżnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako pomoc  w  realizacji  programu  jednostki  modułowej przeznaczony  jest Poradnik dla 

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do 
nich adresowanego. 

Materiał  nauczania  (w  Poradniku  dla  ucznia)  podzielony  jest  na  rozdziały,  które 

zawierają  podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazane  jest 
zwrócenie uwagi na następujące elementy: 

 

materiał  nauczania  –  w  miarę  możliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  ważnej 
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu 
technicznego ze zrozumieniem, 

 

pytania  sprawdzające  mają  wykazać,  na  ile  uczeń  opanował  materiał  teoretyczny  i  czy 
jest  przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W  zależności  od  tematu  można  zalecić 
uczniom  samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólną  dyskusją  z  całą  grupą 
uczniów,  podczas  której  opracowują  odpowiedzi  na  pytania.  Druga  forma  jest 
korzystniejsza,  ponieważ  nauczyciel  sterując  dyskusją  może  uaktywniać  wszystkich 
uczniów oraz udzielać wyjaśnień, 

 

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  wiadomości  spełniają 
ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  opanować  nowe 
umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję ćwiczeń wraz  ze wskazówkami 
o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  różne  możliwości  ich    realizacji 
w szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych  ćwiczeń  jest    w  stanie 
zrealizować, może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

 

sprawdzian  postępów  w  Poradniku  dla  ucznia  stanowi  podsumowanie  rozdziału, 
zadaniem uczniów jest udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien 
samodzielnie  czytając  zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć 
opanowanie  określonego  zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel 
powinien  do  tych  zagadnień  wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są 
wynikiem  niezrozumienia  przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy 
ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż 
od  postawy  nauczyciela,  sposobu  prowadzenia  zajęć  zależy  między  innymi 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

zainteresowanie 

ucznia. 

Uczeń 

nie 

zainteresowany 

materiałem 

nauczania, 

wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w  pełni  umiejętności  założonych  w  programie 
jednostki  modułowej.  Należy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak  zwaną  „ciekawość  wiedzy”. 
Potwierdzenie  przez  ucznia  opanowania  materiału  nauczania  rozdziału  może  stanowić 
podstawę  dla  nauczyciela  do  sprawdzenia  wiedzy  i  umiejętności  ucznia  z  tego  zakresu. 
Nauczyciel  realizując  program  jednostki  modułowej  powinien  zwracać  uwagę  na 
predyspozycje  ucznia,  uzdolnienia  manualne,  czy  umiejętności  rozwiązywania 
problemów. Testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawiera zadania 
z  zakresu  programu  całej  jednostki  modułowej,  wyniki  osiągnięte  przez  uczniów 
powinny  stanowić  również  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela  realizującego 
program  tej  jednostki  modułowej.  Każdemu  zadaniu  testu  przypisano  określoną  liczbę 
możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzależniona  jest  od 
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu. 
Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak 
najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.  
 
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

pokaz z instruktażem, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

   
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

913[01].Z2 

Prace w obiektach gastronomii hotelowej 

913[01].Z2.01 

Gospodarowanie produktami 

spożywczymi 

913[01].Z2.03 

Wykonywanie prac pomocniczych 
związanych z obsługą konsumenta 

913[01].Z2.02 

Wykonywanie prac związanych  

z przygotowaniem surowców 

spożywczych  

913[01].Z2.04 

Wykonywanie prac porządkowych 

w pomieszczeniach gastronomii 

hotelowej 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE 
 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

− 

dbać o higienę osobistą oraz wygląd zewnętrzny, 

− 

stosować zasady estetyki ubioru, 

− 

utrzymywać czystość i porządek na stanowisku pracy, 

− 

określać strukturę organizacyjną hotelowego działu gastronomicznego, 

− 

określać podstawowe zadania i obowiązki pracowników działu gastronomii hotelowej, 

− 

stosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpożarowej  oraz 
ochrony środowiska, 

− 

stosować przepisy sanitarne obowiązujące w hotelarstwie i gastronomii, 

− 

stosować środki ochrony indywidualnej i odzież ochronną, 

− 

określać zasady zapobiegania zagrożeniom w pracy, 

− 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

− 

stosować podstawowe zasady komunikowania się, 

− 

współpracować w grupie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

3.  CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

określić wyposażenie sali obsługi konsumenta, 

 

rozpoznać podstawowe elementy zastawy stołowej, 

 

rozróżnić elementy bielizny stołowej, 

 

ustawić stoły i inne meble gastronomiczne zgodnie z instrukcją, 

 

określić podstawowe sposoby ustawiania elementów zastawy stołowej, 

 

nakryć stoły do posiłków, 

 

ustawić elementy dekoracyjne zgodnie z instrukcją, 

 

wykonać czynności pomocnicze z zakresu obsługi konsumenta, 

 

zebrać naczynia po konsumpcji, 

 

zastosować zasady utrzymania porządku na sali konsumenckiej przed i po posiłku, 

 

zastosować zasady higieny osobistej oraz przepisy sanitarne.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 

Osoba prowadząca 

 

 

 

………………………………………………...................... 

Modułowy program nauczania: 

Pracownik pomocniczy obsługi hotelowej 913[01] 

Moduł:   

 

 

 

 

 

Prace w obiektach gastronomii hotelowej 913[01].Z2 

Jednostka modułowa:  

Wykonywanie  prac  pomocniczych  związanych  z  obsługą 
konsumenta 913[01].Z2.03 

Temat: Nakrywanie stołu do śniadania. 

Cel ogólny:  Kształtowanie  umiejętności  przygotowania  pomocników  kelnerskich  do 

podawania śniadań i nakrywanie stolików do różnych rodzajów śniadań. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

− 

przygotować pomocnik kelnerski, 

− 

dobrać sprzęt i zastawę stołową potrzebną do nakrycia stołu do śniadania, 

− 

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 

− 

nakryć stół do odpowiedniego zestawu śniadaniowego, 

− 

zadbać o estetykę nakrycia. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

− 

indywidualna, 

− 

grupowa. 

 
Czas: 
3 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

− 

plansze  i  foliogramy  na  temat  rozmieszczenia  zastawy  stołowej  na  stole  dla  różnych 
zestawów śniadaniowych,  

− 

pomocnik kelnerski, 

− 

tace, 

− 

wózki kelnerskie, 

− 

serwety i obrusy, 

− 

zastawa stołowa, 

− 

sztućce, 

− 

elementy dekoracyjne, 

− 

kartki do losowania z poleceniem ćwiczenia do wykonania (pocięte każda osobno), 

− 

tabela pomocnicza dla nauczyciela do oceniania uczniów. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Czynności organizacyjno-przygotowawcze: 

– 

sprawdzenie obecności, 

– 

sprawdzenie przygotowania uczniów do zajęć (strój kelnerski), 

– 

zawieszenie plansz lub przygotowanie foliogramów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

2.  Podanie tematu i omówienie celów zajęć. 
3.  Prezentacja foliogramów z objaśnieniem (albo omówienie plansz). 
4.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczeń. 
5.  Realizacja tematu: 

− 

Nauczyciel rozkłada pocięte kartki z poleceniami do wykonania ćwiczeń. 

− 

Nauczyciel  dzieli  uczniów  na grupy  2–3 osobowe  i  wybiera  przedstawiciela  każdej 
grupy.  

− 

Przedstawiciel grupy losuje kartkę z poleceniem do wykonania. 

− 

Po  przeczytaniu  polecenia  uczniowie  w  grupach  ustalają  listę  potrzebnego  sprzętu 
oraz  kolejność  wykonywanych  czynności.  Następnie  pobierają  sprzęt  i  przystępują 
do wykonania ćwiczenia. 

− 

Nauczyciel przez cały czas trwania ćwiczenia nadzoruje pracę uczniów i podpowiada 
najlepsze rozwiązania. 

6.  Po zakończeniu ćwiczenia przedstawiciele grup prezentują wykonane ćwiczenie oraz. 
7.  Nauczyciel  sprawdza  wykonane  ćwiczenie  każdej  grupy  zwracając  uwagę  na 

prawidłowość  rozmieszczenia  potraw  i  estetykę  przygotowanych  śniadań.  Dokonuje 
korekty popełnionych błędów. 

8.  Jeśli  uczniowie  wykonali  ćwiczenie sprawnie,  wówczas  losowanie  kartek z poleceniami 

można powtórzyć i wykonać dodatkowe ćwiczenie. 

9.  Na  zakończenie  ćwiczeń  nauczyciel  dokonuje  oceny  uczniów  według  poziomu 

uzyskanych umiejętności. 

 
Praca domowa 

Odszukaj  w  literaturze  wiadomości  na  temat  nakrywania  stołu  do  śniadania  dla  dwóch, 

trzech  i  czterech  osób.  Wyniki  wyszukiwania  przygotuj  do  prezentacji  na  następnych 
zajęciach. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

Załącznik 1 do scenariusza zajęć 
Tematyka ćwiczeń 
 

Przygotuj pomocnik kelnerski do nakrywania stołów do śniadania. 

Nakryj stół do śniadania prostego. 

Nakryj stół do śniadania rozszerzonego. 

Nakryj stół do śniadania wiedeńskiego. 

Nakryj stół do śniadania wiedeńskiego wzmocnionego. 

Nakryj stół do śniadania angielskiego. 

 
Załącznik  2  do  scenariusza  zajęć  Pomocnicza  tabela  dla  nauczyciela  do  oceniania 
uczniów. 

Za każdą umiejętność  nauczyciel  może przyznać  od 0 do 5 punktów. Maksymalna ilość 

to 40 punktów. Propozycja ocen:  
dopuszczający: 

od 14 punktów, 

dostateczny: 

od 22 punktów, 

dobry:  

od 30 punktów,  

bardzo doby:  

od 35 punktów. 

 

Lp. 

Umiejętności 

Imi

ę 

n

az

w

is

k

u

cz

n

ia

 

Liczba punktów 

Przygotowanie stanowiska pracy 

 

 

 

 

 

Dobór  zastawy  stołowej  i  naczyń  do  rodzaju 
ćwiczenia 

 

 

 

 

 

Prawidłowa kolejność wykonywanych czynności 

 

 

 

 

 

Tempo wykonywanych czynności 

 

 

 

 

 

Rozmieszczenie zastawy stołowej i sztućców  

 

 

 

 

 

Estetyka nakrycia i dokładność 

 

 

 

 

 

Estetyka ubioru 

 

 

 

 

 

Zaangażowanie ucznia 

 

 

 

 

 

 

Suma punktów 

 

 

 

 

 

 

Ocena  

 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

10 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca 

 

 

 

……………………………………………...................…. 

Modułowy program nauczania: 

Pracownik pomocniczy obsługi hotelowej 913[01] 

Moduł:   

 

 

 

 

 

Prace w obiektach gastronomii hotelowej 913[01].Z2 

Jednostka modułowa:  

Wykonywanie  prac  pomocniczych  związanych  z  obsługą 
konsumenta 913[01].Z2.03 

Temat:   Zbieranie naczyń po konsumpcji. 

Cel ogólny:  Kształtowanie  umiejętności  zbierania  i  odnoszenia  zastawy  stołowej  oraz 

szklanej po konsumpcji. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

− 

rozpocząć zbieranie naczyń w odpowiednim momencie, 

− 

zebrać naczynia w prawidłowej kolejności, 

− 

przełożyć resztki jedzenia podczas zbierania naczyń, 

− 

prawidłowo odnieść zebrane naczynia do zmywalni, 

− 

zadbać o staranność i dokładność podczas porządkowania stołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

metoda ról: konsument – kelner, 

− 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

− 

grupowa. 

 
Czas:
 3 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

− 

film dydaktyczny dotyczący zbierania naczyń po konsumpcji, 

− 

plansze i foliogramy dotyczące zbierania naczyń, 

− 

tace, 

− 

arkusz pracy obserwatora. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Czynności organizacyjno-przygotowawcze: 

 

sprawdzenie obecności, 

 

sprawdzenie przygotowania uczniów do zajęć (strój kelnerski), 

 

zawieszenie plansz lub przygotowanie foliogramów, 

 

przekazanie informacji uczniom, iż podczas oglądania filmu powinni zwrócić uwagę 
na kolejność wykonywanych czynności, zachowanie i postawę kelnera. 

2.  Jako nawiązanie do tematu prezentacja filmu dydaktycznego. 
3.  Omówienie celów zajęć. 
4.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 
5.  Realizacja tematu: 

 

Nauczyciel  dzieli  uczniów  na  grupy  3-osobowe  i  wybiera  obserwatora  z  każdej 
grupy. Otrzymuje on arkusz pracy obserwatora.  

 

Każda  grupa  ma  to  samo  ćwiczenie  na  wykonania:  zebrać  naczynia  po  konsumpcji 
i odnieść je. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

11 

 

Przygotowane foliogramy lub plansze służą jako pomoc dla uczniów. 

 

Grupy  analizują  sposób  wykonania  ćwiczeń  i  wypisują  kolejność  czynności 
niezbędnych do ich wykonania. 

 

Uczniowie  w  parach  ustalają  listę  potrzebnego  sprzętu,  a  następnie  pobierają  go 
i przygotowują  do  wykonania  ćwiczeń.  jeden  uczeń  siada  i  pełni  rolę  konsumenta, 
wówczas  drugi  uczeń  zbiera  zastawę  stołową  i  odnosi  ją.  Następnie  zamieniają  się 
rolami.  Uczeń  pełniący  rolę  kelnera  zbiera  naczynia  szklane  i  filiżanki  odnosząc  je 
do zmywalni.  

 

Podczas  zbierania  naczyń  obserwator  grupy  notuje  swoje  spostrzeżenia. Nauczyciel 
przez cały czas trwania ćwiczeń nadzoruje i obserwuje pracę uczniów. 

6.  Po zakończeniu ćwiczenia grupy prezentują jego wykonanie. 
7.  Obserwatorzy  z  każdej  grupy  przedstawiają swoje  spostrzeżenia  i  wskazują,  które  etapy 

ćwiczenia  sprawiły  im  najwięcej  trudności.  Szczególną  uwagę  powinni  zwrócić  na 
sprawność i dokładność sprzątania ze stołu oraz zasady zachowania się kelnera. 

8.  Nauczyciel sprawdza wykonane ćwiczenia każdej grupy zwracając uwagę na prawidłową 

kolejność  i  estetykę  podczas  zbierania  naczyń.  Następnie  podsumowuje  całe  ćwiczenie, 
wskazuje  jakie  nowe,  ważne  umiejętności  zostały  nabyte  przez  uczniów  podczas 
wykonywania zadania, nieprawidłowości jakie wystąpiły oraz sposoby unikania błędów. 

 
Praca domowa 

Odszukaj w literaturze wiadomości na temat metod zbierania naczyń w dużych zakładach 

gastronomicznych. Wyniki wyszukiwania przygotuj do prezentacji na następnych zajęciach 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

12 

Załącznik nr 1 do scenariusza zajęć 
Karta pracy obserwatora 
 
Imię i nazwisko …………………………………………………… Data …………………….. 
Temat: ………………………………………………………………………………………….. 
 

ZADANIE DLA OBSERWATORA 

 

  Zapisz kolejność wykonywanych czynności podczas zbierania naczyń po konsumpcji: 

1.   ………………………….………………………………………………………….…… 
2.  …………………………………………………………………………………………... 
3.  ………………………………………………………………...………………………… 
4.  …………………………………………………………………….…………………….. 
5.  ……………………..……………………………………………………………………. 
6.  …………………………………………………………………………………………... 
7.  …………………………………………………………………………………………... 
8.  …………………………………………………………………………………………... 
9.  …………………………………………………………………………………………... 
10. …………………………………………………………………………………………... 

 

  Etapy ćwiczenia, które grupie sprawiły najwięcej trudności: 

……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
 

  Opisz postawę kelnera, którego obserwujesz, podczas zbierania naczyń po konsumpcji. 

……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
……………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………….……………….…………..

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

13 

5.  ĆWICZENIA 

 

5.1.  Wyposażenie  sali  obsługi  konsumenta,  bielizna  i  zastawa 

stołowa 

 

 

5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1  
 

Ustaw w sali konsumenckiej 3 stoły kwadratowe z miejscami siedzącymi dla 4 osób przy 

każdym stole.  
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  powierzchnię  przejścia  między 
stołami oraz powierzchnię na 1 miejsce siedzące. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z zasadami ustawiania stołów, 
3)  ustawić  stoły  uwzględniając  trakty  komunikacyjne  oraz  zaplanować  powierzchnię 

przeznaczoną na jedno miejsce siedzące,  

4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

tekstu przewodniego, 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

stoły, 

− 

krzesła, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Nakryj stół bielizną stołową zgodnie z jej przeznaczeniem. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dobór bielizny stołowej zgodnie z jej 
przeznaczeniem. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z rodzajami bielizny stołowej i ich przeznaczeniem, 
3)  rozpoznać rodzaj bielizny stołowej, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

14 

4)  nakryć stół bielizną stołową zgodnie z przeznaczeniem, 
5)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
6)  dokonać oceny ćwiczenia. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

tekstu przewodniego, 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

rysunki elementów bielizny stołowej, 

− 

stoliki, 

− 

różne rodzaje bielizny stołowej, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Dopasuj odpowiednie rodzaje talerzy do posiłków. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału Materiał nauczania. Należy zwrócić uwagę na dobór odpowiednich talerzy zgodnie 
z ich przeznaczeniem. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z zasadami doboru talerzy do posiłku,  
3)  wybrać odpowiednie rodzaje talerzy do wykonania ćwiczenia, 
4)  dobrać rodzaje talerzy do trzech różnych posiłków, 
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

tekstu przewodniego, 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

wzory ze sposobami doboru talerzy do posiłków,  

− 

kartki z nazwami posiłków, 

− 

różne rodzaje talerzy, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

15 

Ćwiczenie 4 

Scharakteryzuj przeznaczenie przedstawionych o różnych kształtach kieliszków. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  dobór  rodzajów  kieliszków  do 
serwowanych potraw. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z podstawowymi kształtami kieliszków i ich przeznaczeniem, 
3)  przyporządkować przedstawione kieliszki do rodzaju napoju, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

tekstu przewodniego, 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

plansze z podstawowymi kształtami kieliszków, 

− 

różne rodzaje kieliszków, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

16 

5.2.  Czynności  pomocnicze  związane  z  obsługą  konsumenta 

i zasady higieny  

 
5.2.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Uporządkuj kolejność czynności wykonywanych przed otwarciem lokalu. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  fragment 

rozdziału  Materiał  nauczania.  Należy  zwrócić  uwagę  na  odpowiednią  kolejność  czynności 
wykonywanych przed otwarciem lokalu.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  listą  czynności  wykonywanych  przed  otwarciem  lokalu  zamieszczoną 

w materiale nauczania, 

2)  dokonać dokładnej analizy kolejności wykonywanych czynności, 
3)  uporządkować kartki z opisem wykonywanych czynności w prawidłowej kolejności,  
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
5)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

tekstu przewodniego, 

− 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

kartki z opisem wykonywanych czynności, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Przygotuj pomocnik kelnerski do podawania obiadu. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  pokazać  uczniom 

poszczególne  czynności  wyjaśniając  sposób  ich  wykonania  oraz  zwrócić  uwagę  na  estetykę  
i  ustawiania  naczyń.  Wykonując  ćwiczenie  nauczyciel  ocenia  pracę  uczniów  biorąc  pod 
uwagę: 

 

poprawne dobranie zastawy stołowej, 

 

prawidłowy sposób przenoszenia naczyń i sztućców, 

 

właściwe rozmieszczenie naczyń na pomocniku kelnerskim, 

 

estetykę wykonanego ćwiczenia, 

 

sposób prezentacji ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

17 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z zasadą przygotowania pomocnika kelnerskiego zamieszczoną w materiale 

nauczania, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zastosować się do wytycznych zawartych w materiale nauczania, 
4)  przygotować na pomocniku kelnerskim potrzebny sprzęt do podawania obiadu,  
5)  sprawdzić poprawność ustawienia zastawy stołowej, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

pomocnik kelnerski, 

− 

zastawa stołowa, 

− 

bielizna stołowa, 

− 

taca, 

− 

elementy dekoracyjne (kwiaty, serwetnik, menaże do przypraw itp.), 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Złóż poprawnie obrus, a następnie nakryj stół w sali konsumenckiej. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  pokazać  uczniom 

poszczególne czynności podczas składania i rozkładania obrusa. Szczególną uwagę powinien 
zwrócić na dokładność podczas wykonywania ćwiczenia.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z  instrukcją  składania obrusa  i  nakrywania  stołu zamieszczoną w  materiale 

nauczania, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji, 
4)  złożyć prawidłowo obrus,  
5)  rozłożyć obrus na stole (w razie trudności skorzystać z pomocy nauczyciela), 
6)  sprawdzić ułożenie obrusa na stole, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenie praktyczne. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

18 

Środki dydaktyczne:  

− 

obrus, 

− 

stolik, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

19 

5.3.  Sposoby  nakrywania  stołu  i  zbierania  naczyń  po 

konsumpcji  

 
5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1
 

Przenieś  talerze,  filiżanki,  sztućce  i  naczynia  szklane  z  pomocnika  kelnerskiego  na  stół 

konsumencki nakrywając go do śniadania prostego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  pokazać  uczniom 

poszczególne  czynności  wyjaśniając  sposób  ich  wykonania.  Szczególną  uwagę  powinien 
zwrócić  na  sposób noszenia  naczyń  i  estetykę ustawiania  ich  na stole.  Wykonując ćwiczenie 
nauczyciel ocenia pracę uczniów biorąc pod uwagę: 

 

prawidłowy sposób przenoszenia naczyń i sztućców, 

 

właściwe rozmieszczenie naczyń na stole, 

 

estetykę wykonanego ćwiczenia, 

 

sposób prezentacji ćwiczenia. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z zasadami przenoszenia naczyń i tac, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  dokonać analizy sposobów przenoszenia zastawy stołowej i ustawiania jej na stole, 
4)  przenieść poszczególne elementy zastawy stołowej,  
5)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
6)  dokonać oceny ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne:  

− 

pomocnik kelnerski, 

− 

tace, 

− 

stół, 

− 

zastawa stołowa, 

− 

sztućce, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Przygotuj nakrycie stołu do obiadu składającego się z zupy i dania rybnego oraz deseru. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  pokazać  uczniom 

poszczególne  czynności  nakrycia  stołu  do  obiadu  wyjaśniając  kolejność  i  sposób 
wykonywanych czynności. Szczególną uwagę powinien zwrócić na dobór właściwych naczyń 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

20 

do  rodzaju  posiłku,  sposób  noszenia  naczyń  i  estetykę  ustawiania  ich  na  stole.  Wykonując 
ćwiczenie nauczyciel ocenia pracę uczniów biorąc pod uwagę: 
– 

właściwie zorganizowane stanowisko pracy, 

– 

dobór naczyń i sztućców do rodzaju posiłku, 

– 

prawidłowy sposób przenoszenia naczyń i sztućców, 

– 

właściwe rozmieszczenie naczyń na stole, 

– 

estetykę wykonanego ćwiczenia, 

– 

sposób prezentacji ćwiczenia. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  instrukcją  przygotowania  stołu  do  obiadu  zamieszczoną  w  materiale 

nauczania, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zastosować się do poleceń zawartych w materiale nauczania, 
4)  nakryć stół do obiadu uwzględniając najważniejsze jego elementy,  
5)  sprawdzić  poprawność  ustawienia  zastawy  stołowej  (w  razie  trudności  skorzystać 

z pomocy nauczyciela), 

6)  udekorować stół odpowiednimi elementami, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne:  

− 

stół, 

− 

zastawa stołowa, 

− 

bielizna stołowa, 

− 

taca, 

− 

elementy dekoracyjne (kwiaty, serwetnik, menaże do przypraw, świece itp.), 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 3 

Przygotuj  nakrycie  stołu  do  obiadu  składającego  się  z  zupy  i  dania  mięsnego  oraz 

czerwonego wina, pamiętając o dekoracji stołu. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  pokazać  uczniom 

poszczególne  czynności  nakrycia  stołu  do  obiadu  wyjaśniając  kolejność  i  sposób 
wykonywanych czynności. Szczególną uwagę powinien zwrócić na dobór naczyń do rodzaju 
posiłku,  sposób  noszenia  naczyń  i  estetykę  ustawiania  ich  na  stole.  Wykonując  ćwiczenie 
nauczyciel ocenia pracę uczniów biorąc pod uwagę: 
– 

właściwie zorganizowane stanowisko pracy, 

– 

dobór naczyń i sztućców do rodzaju posiłku, 

– 

prawidłowy sposób przenoszenia naczyń i sztućców, 

– 

właściwe rozmieszczenie naczyń na stole, 

– 

estetykę wykonanego ćwiczenia, 

– 

sposób prezentacji ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

21 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  instrukcją  przygotowania  stołu  do  obiadu  zamieszczoną  w  materiale 

nauczania, 

2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zastosować się do poleceń zawartych w materiale nauczania, 
4)  nakryć stół do obiadu uwzględniając najważniejsze jego elementy,  
5)  sprawdzić  poprawność  ustawienia  zastawy  stołowej  (w  razie  trudności  skorzystać  

z pomocy nauczyciela), 

6)  udekorować stół odpowiednimi elementami, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne:  

− 

stół, 

− 

zastawa stołowa, 

− 

bielizna stołowa, 

− 

taca, 

− 

elementy dekoracyjne (kwiaty, serwetnik, menaże do przypraw, świece itp.), 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 4
 
 

Zbierz brudne naczynia ze stołu po konsumpcji. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  pokazać  uczniom 

poszczególne  czynności  zbierania  naczyń  ze  stołu  wyjaśniając  kolejność  i  sposób 
wykonywania  poszczególnych  czynności.  Szczególną  uwagę  powinien  zwrócić  na  sposób 
przenoszenia  naczyń do zmywalni oraz przekładania resztek  jedzenia.  Wykonując ćwiczenie 
nauczyciel ocenia pracę uczniów biorąc pod uwagę: 
– 

właściwie zorganizowane stanowisko pracy, 

– 

sposób przekładania resztek jedzenia, 

– 

prawidłowy sposób przenoszenia naczyń z resztkami jedzenia i bez, 

– 

właściwy sposób przenoszenia naczyń szklanych, 

– 

dokładność wykonanego ćwiczenia, 

– 

sposób prezentacji ćwiczenia. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z zasadami zbierania brudnych naczyń ze stołu, 
3)  sprzątnąć nakrycia ze stołu konsumenckiego zgodnie z zasadami obsługi, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

22 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

− 

pokaz z objaśnieniem, 

− 

ćwiczenie praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne:  

− 

taca, 

− 

stół, 

− 

nakrycia brudne, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

23 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA  

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  prac 
pomocniczych związanych z obsługą konsumenta”  

 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 15, 16, 17, 19 są poziomu podstawowego, 

− 

zadania 11, 13, 14, 18, 20 są  poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12  zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi1. c, 2. b, 3. a, 4. d, 5. b, 6. c, 7. a, 8. c, 9. d, 10. b, 11. a, 
12. d, 13. a, 14. b, 15. a, 16. a, 17. d, 18. c, 19. b, 20. d. 

 

Plan testu 

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny 
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Podać określenie pomocnika kelnerskiego 

Określić rodzaj bielizny stołowej jakim jest 
molton 

Wymienić dodatkowe zastosowanie serwetki 
do wycierania ust 

Wymienić rodzaj porządków wykonywanych 
w sali konsumenckiej 

Rozróżnić prawidłowy sposób rozłożenia 
obrusa na stole 

Wymienić badania, które musi posiadać 
osoba pracująca w gastronomii 

Rozpoznać przyczynę wypadków przy pracy 
kelnera 

Podać zastosowanie tac okrągłych 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

24 

Rozróżnić prawidłowy sposób przenoszenia 
tac 

10 

Rozróżnić sposób przenoszenia większej 
ilości talerzy 

11 

Ustalić sposób ustawiania naczyń i sztućców 
po prawej stronie nakrycia 

PP 

12 

Rozpoznać prawidłowe ustawienie talerzy na 
stole 

13 

Wybrać kolejność wykładania zastawy 
stołowej 

PP 

14 

Wybrać sposób przenoszenia dań 
serwowanych do śniadań 

PP 

15 

Rozpoznać miejsce ustawienia talerza na 
pieczywo 

16 

Rozpoznać miejsce ustawienia kieliszka do 
napoju 

17 

Rozpoznać miejsce ułożenia serwetek 
płóciennych 

18 

Określić moment, kiedy kelner może zmienić 
naczynia i sztućce 

PP 

19 

Rozpoznać sposób zbierania naczyń 
wysokich i szklanych 

20 

Wybrać sposób wymiany brudnych 
popielniczek 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

25 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

26 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Pomocnik kelnerski to zwykle stolik względnie szafka 

a)  z dodatkowym nakryciem. 
b)  z miejscem na odłożenie serwowanych dań. 
c)  z szufladami. 
d)  z zapasowym szkłem. 

 

2.  Molton to 

a)  rodzaj obrusa. 
b)  podkładka pod obrus. 
c)  serwetka. 
d)  falbana. 

 

3.  Serwetka do wycierania ust służy dodatkowo do 

a)  zabezpieczania odzieży i estetyki stołu. 
b)  wyznaczania miejsca siedzącego dla konsumenta. 
c)  wytarcia np. kurzu z zastawy stołowej. 
d)  wystroju sali konsumenckiej jako element obowiązkowy. 

 

4.  Porządki na sali konsumenckiej dzielimy na 

a)  codzienne i świąteczne. 
b)  przed otwarciem lokalu i generalne. 
c)  kompleksowe i przed otwarciem lokalu. 
d)  codzienne i okresowe. 

 

5.  Rozkładając obrus na stole należy pamiętać, aby zaprasowany środkowy kant znajdował się 

a)  w odległości 50 cm od osoby rozkładającej. 
b)  pośrodku stołu zaprasowaniem do góry. 
c)  prostopadle do osoby rozkładającej. 
d)  pośrodku stołu zaprasowaniem do dołu. 

 

6.  Każdy  pracownik  przystępujący  do  pracy  w  gastronomii  musi  posiadać  aktualną 

książeczkę zdrowia oraz 
a)  wynik potwierdzając dobry stan zdrowi i badania WR. 
b)  prześwietlenie klatki piersiowej i badania na nosicielstwo. 
c)  prześwietlenie klatki piersiowej, badania WR i na nosicielstwo. 
d)  prześwietlenie klatki piersiowej i wynik badania WR. 

 

7.  Kelner  często  narażony  jest  na  oparzenia,  kontuzje  i  przyczynianie  się  do  strat  dla 

zakładu w wyniku 
a)  nieuważnego  obchodzenia  się  z  talerzami  oraz  nadmiernego  i  nieodpowiedniego 

obciążenia tac. 

b)  przemęczenia z powodu spędzania większości czasu pracy w pozycji stojącej. 
c)  podawania konsumentom potraw gorących. 
d)  zbyt małej przestrzeni pomiędzy stolikami. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

27 

8.  Okrągłe tace służą do 

a)  sprzątania brudnej zastawy ze stołu. 
b)  przenoszenia sztućców. 
c)  przenoszenia naczyń szklanych. 
d)  podawania deserów. 
 

9.  Przy przenoszeniu tac należy pamiętać, aby 

a)  iść w pozycji wyprostowanej. 
b)  trzymać tacę w obu dłoniach. 
c)  palce trzymające tacę przylegały do niej. 
d)  lżejsze przedmioty były ułożone na tacy dalej od ciała, cięższe bliżej ciała. 

 

10.  Talerze płaskie i głębokie w większych ilościach i bez potraw przenosi się 

a)  trzymając wszystkie w obu dłoniach. 
b)  trzymając wszystkie w serwetce i ustawia się je na stoliku pomocniczym. 
c)  pojedynczo. 
d)  po 2 sztuki. 

 

11.  Sztućce  i  nakrycie,  które  ustawia  się  po  prawej  stronie  nakrycia  konsumenta  lub  na 

środku kelner kładzie je 

a)  prawą ręką podchodząc do stolika z prawej strony. 
b)  lewą ręką podchodząc do stolika z lewej strony. 
c)  lewą ręką podchodząc do stolika z prawej strony. 
d)  prawą ręką podchodząc do stolika z lewej strony. 

 

12.  Ustawiając talerze na stole należy pamiętać, aby 

a)  talerz znajdował się równo z brzegiem stołu. 
b)  talerz był wysunięty poza brzeg stołu. 
c)  talerz był oddalony od brzegu stołu o około 3 cm. 
d)  talerz był oddalony od brzegu stołu o około 1 cm. 

 

13.  Zastawę stołową należy wykładać w następującej kolejności 

a)  sztućce, porcelana, szkło, dekoracja, serwetki. 
b)  porcelana, sztućce, szkło, serwetki, dekoracja. 
c)  dekoracja, sztućce, porcelana, szkło, serwetki. 
d)  dekoracja, porcelana, serwetki, sztućce, szkło. 

 

14.  Pozostałe nakrycia do śniadania np. z wędlinami, serami, gorące napoje przenosimy 

a)  na tacy przed przybyciem konsumenta. 
b)  na tacy, gdy konsument już siedzi. 
c)  tylko na talerzu, gdy konsument już siedzi. 
d)  tylko na talerzu, przed przybyciem konsumenta. 

 

15.  Talerz na pieczywo należy ustawić 

a)  z lewej strony nakrycia. 
b)  z prawej strony nakrycia. 
c)  nad nakryciem. 
d)  powyżej kieliszka do napoju. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

28 

16.  Kieliszek do napoju ustawiamy 

a)  nad czubkiem noża do dania głównego. 
b)  po prawej stronie nakrycia z prawej strony łyżki do zupy. 
c)  centralnie względem nakrycia. 
d)  po lewej stronie nakrycia nad widelcem. 

 
17.  Serwetki płócienne układamy 

a)  pośrodku nakrycia na talerzu. 
b)  po lewej stronie nad talerzykiem do pieczywa. 
c)  przed talerzem. 
d)  pośrodku nakrycia na talerzu lub po lewej stronie na talerzu do chleba. 

 

18.  Zmiana naczyń i sztućców powinna odbyć się, gdy 

a)  pierwszy konsument skończy jeść wszystkie zamówione dania. 
b)  goście wstali już od stolika. 
c)  jeden konsument skończy jeść określony posiłek. 
d)  konsumenci sobie tego życzą. 

 

19.  Naczynia wysokie i szklane należy zbierać 

a)  trzymając je w dłoniach i zanosząc do zmywalni. 
b)  ustawiając je na tacę i zanosząc do zmywalni. 
c)  odstawiając je na pomocnik kelnerski i zanosząc w wolnej chwili do zmywalni. 
d)  ustawiając je np. na brudny talerz i odnosząc do zmywalni. 

 

20.  Zabierając brudne popielniczki należy 

a)  zawartość jej wysypać na brudny talerz. 
b)  zawartość jej wysypać na tacę. 
c)  poczekać aż goście wstaną od stolika. 
d)  nakryć papierową serwetką i odnieść do zmywalni. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

29 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko.......................................................................................... 

 
Wykonywanie prac pomocniczych związanych z obsługą konsumenta 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem:   

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

30 

Instrukcja dla nauczyciela do zadania typu próba pracy 
 

1.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
2.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadania typu próba pracy oraz z  zasadami oceniania.  
3.  Omów z uczniami sposób tworzenia planu działania. 
4.  Próbę pracy przeprowadza wybrany uczeń. Pozostali wspólnie z nauczycielem obserwują 

jego pracę. 

5.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
6.  Rozdaj  uczniom  treść  zadania  i  plan  działania,  podaj  czas  przeznaczony  na  jego 

wykonanie (45 minut). 

7.  Podczas pracy uczniów obserwuj ich pracę, oceniając wykonane czynności w specjalnym 

arkuszu obserwacji. 

8.  Reaguj jedynie w przypadku, gdy uczeń naruszy w rażący sposób zasady bezpieczeństwa  

i higieny pracy. Przerwij wtedy ćwiczenie, co oznacza, że uczeń nie zalicza próby pracy. 

9.  Próba pracy jest wykonana, gdy uczeń uzyska 75% możliwych do uzyskania punktów. 
10.  Po zakończeniu zbierz plany działań uczniów. 
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  i  wybierz  te  czynności,  które  sprawiły 

uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu umiejętności i opracuj wnioski w celu 

uniknięcia niepowodzeń dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonej próby pracy. 

 
Ocenianie: 
Niedostateczny   

do 20 pkt. 

Dopuszczający   

21–22 pkt. 

Dostateczny   

 

23–24 pkt. 

Dobry   

 

 

25–26 pkt. 

Bardzo dobry 

 

27–28 pkt. 

 
Wyposażenie stanowiska do przeprowadzania próby pracy: 
 

Wyposażenie na stanowisku 

Ilość 

Stół kwadratowy 

1 szt. 

Obrus płócienny 

1 szt. 

Serwetka płócienna 

1 szt. 

Taca kwadratowa 

1 szt. 

Taca okrągła 

1 szt. 

Zastawa stołowa talerze obiadowe i deserowe  

1 szt. 

Sztućce  

2 komplety 

Kieliszki do win 

1 komplet 

Kompotierka  

1 szt. 

Menaż do przypraw 

1 szt. 

Kwiaty w wazonie 

1 szt 

Świecznik i świeca 

1 komplet 

Serwetnik  

1 szt. 

Serwetki papierowe 

1 paczka 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

31 

Zadanie typu próba pracy – nakrycie stołu do obiadu 

 
 

Nakryj stół obrusem, a następnie zastawą stołową do obiadu pamiętając o dekoracji stołu.  

 
Zestaw składników obiadu: 

− 

zupa, 

− 

danie mięsne, 

− 

deser – ciasto, 

− 

kompot, 

− 

wino czerwone. 

 

Instrukcja dla ucznia 

 
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie: 
1.  Sprawdź,  czy  otrzymałeś  kompletny  arkusz  do  wykonania  zadania.  Ewentualne  braki 

stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 

2.  Zapoznaj  się  z  treścią  zadania,  instrukcją  do  jego  wykonania,  stanowiskiem  i  jego 

wyposażeniem.  Masz  na  to  czas  15  minut.  Czas  ten  nie  jest  wliczany  do  czasu  trwania 
zadania. 

3.  Po upływie tego czasu przystępujesz do egzaminu. 
4.  Przeanalizuj dokładnie treść zadania. 
5.  Zapisz w formularzu pt. PLAN DZIAŁANIA: 

a)  kolejność wykonywanych czynności, 
b)  wykaz niezbędnych naczyń, sprzętu drobnego, sztućców i bielizny stołowej. 

6.  Zorganizuj stanowisko pracy. 
7.  Wykonaj zaplanowane czynności zgodnie z zasadami bezpieczeństwa. 
8.  Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy. 
9.  Zaprezentuj sposób i oceń jakość wykonanego zadania. 
10.  Czas  rozpoczęcia  i  zakończenia  zadania  nauczyciel  zapisze  w  widocznym  dla  Ciebie 

miejscu (czas wykonania wynosi 45 minut). 

 
Pamiętaj,  że  podczas  wykonywania  zadania  jesteś  oceniany  przez  nauczyciela,  który 
obserwuje  wykonywane  przez  Ciebie  czynności  i  nie  będzie  udzielać  Ci  żadnych 
wskazówek.  Nauczyciel  interweniuje  tylko  w  przypadku  naruszenia  przez  Ciebie 
przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpożarowej  i  może  w  takim 
przypadku przerwać wykonywanie zadania. 
 

Powodzenia! 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

32 

PLAN DZIAŁANIA 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 

Nakrycie stołu do obiadu 

 
1.  Zapisz zaplanowane kolejne czynności prowadzące do wykonania zadania: 

.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 
.......................................................................................................................................... 

2.  Zapisz nazwy i rodzaje: 

 

naczyń i sprzętu drobnego niezbędnego do wykonania zadania: 

….……....................................................................................................................................... 
.……........................................................................................................................................... 
………........................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
………........................................................................................................................................ 

 

sztućców i bielizny stołowej potrzebnej do wykonania zadania: 

……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
……............................................................................................................................................ 
………........................................................................................................................................ 
………........................................................................................................................................ 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

33 

ARKUSZ OBSERWACJI PRÓBY PRACY 

 

Imię i nazwisko ucznia …………………………………………………….. 

 

Temat zadania: Nakrycie stołu do obiadu 

 
Czynność wykonana – 1 pkt; niewykonana – 0 pkt 
 

Lp.  Czynności mierzalne 

Punktacja 

Liczba 
punktów 

I. PLANOWANIE 

Zapisanie planu kolejnych czynności związanych z 
wykonaniem zadania. 

 

Sporządzenie wykazu naczyń i drobnego sprzętu do 
wykonania zadania. 
Wykaz powinien zawierać: taca kelnerska kwadratowa, taca 
kelnerska okrągła, talerz na pieczywo,  kompotierka, 
kieliszek do wina czerwonego, menaż do przypraw, 
dekoracja stołu np. kwiaty, świece. 

 

Sporządzenie wykazu sztućców i bielizny stołowej. 
Wykaz powinien zawierać: obrus płócienny, serwetka 
płócienna, łyżka do zupy, nóż i widelec do dania głównego, 
sztućce do deseru, nóż (pieczywo), serwetki papierowe.  

 

Wyposażenie w odzież roboczą (spodnie lub spódnica, 
koszula lub bluzka, obuwie). 

 

II. ORGANIZOWANIE 

Przygotowanie do pracy potrzebnych naczyń, sprzętu i 
bielizny stołowej.  

 

Sprawdzenie czystości naczyń, sprzętu i bielizny stołowej. 

 

III. WYKONYWANIE 

Nakrycie stołu obrusem. 

 

Sprawność w rozkładaniu obrusa. 

 

Równa odległość zwisającego obrusa ze wszystkich stron 
stołu 

 

10 

Ułożenie serwetki płóciennej w centralnym punkcie 
nakrycia. 

 

11 

Ułożenie sztućców do obiadu w nieznacznej odległości od 
brzegu stołu. 

 

12 

Odwrotna kolejność ułożenia sztućców do kolejności ich 
podawania. 

 

13 

Ustawienie talerzyka na pieczywo z nożem. 

 

14 

Ułożenie sztućców deserowych. 

 

15 

Ustawienie kieliszka do wina czerwonego i kompotierki. 

 

16 

Ustawienie menażu do przypraw oraz papierowych serwetek. 

 

17 

Udekorowanie stołu np. kwiatami, świecami. 

 

18 

Przenoszenie naczyń na odpowiednich tacach. 

 

19 

Estetyka rozmieszczenia naczyń na tacy. 

 

20 

Właściwe przenoszenie sztućców. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

34 

21 

Właściwe przenoszenie naczyń szklanych. 

 

22 

Właściwe ułożenie sztućców na stole. 

 

23 

Prawidłowa kolejność nakrywania stołu do obiadu. 

 

24 

Dokładność podczas wykonywanego ćwiczenia. 

 

25 

Powrót na stanowisko pracy i uporządkowanie go. 

 

IV. PREZENTOWANIE 

26 

Omówienie wykonanej pracy. 

 

27 

Zachowanie higieny rąk (czyste ręce, krótko obcięte 
paznokcie, bez zbytecznych ozdób). 

 

28 

Zachowanie higieny osobistej (schludny, zadbany wygląd, 
minimalne ozdoby). 

 

SUMA PUNKTÓW 

28 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  

35 

7.  LITERATURA

 

 

1.  Arens-Azev

êdo U., Grimpe E., Peschke E., Rosomm-Grolms M., Fürst W., Schuler K.: 

Technologia  gastronomiczna  z  obsługą  gości.  cz.  III.  Verlang  Dr.  Max  Gehlen,  Bad 
Homburg von der Höhe, REA, Warszawa 1999 

2.  Jargoń R.: Obsługa konsumenta. cz. I. WSiP, Warszawa 2000 
3.  Jargoń R.: Organizacja i technika usług gastronomicznych. WSiP, Warszawa 1992 
4.  Leitner H.: Poradnik dla kelnera. WSiP, Warszawa 1993 
5.  Mikuta B.: Technologia gastronomiczna z obsługa konsumenta. Format-AB,   Warszawa 

1998 

6.  Tapper H.: Stół pięknie nakryty. Oficyna Wydawnicza „Kalliope”, Warszawa 1993 
7.  www.rocam.it 
 
Literatura metodyczna: 
1.  Niemierko  B.:  Między  oceną  szkolną  a  dydaktyką.  Bliżej  dydaktyki.  WSiP,  Warszawa 

1997 

2.  Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000 
3.  Symela  K.:  Zarys  metodologii  konstruowania  modułowego  programu  dla  zawodu. 

KOWEZiU, Warszawa 2002 

4.  Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995