Budynki Wysokie dla Windows

Podręcznik Użytkownika

Jacek Wdowicki

Waldemar Tomaszewski

Wersja 1.6

Dokument niniejszy jest opisem programu „BW for Windows” powstałego na bazie programów
BW-7 i DAMB. Program służy do analizy trzonowych i ścianowych konstrukcji usztywniających
budynków wysokich [Wdo91, Wdo93, Wdo93i, Wdo95, Wdo97, Wdo98x, Wdo98y].

Program realizuje trzy zasadnicze zadania: wczytanie danych, analiza obliczeniowa, wydruk
wyników obliczeń. Przed dokonaniem obliczeń program wczytuje dane, na podstawie których
zdefiniowana zostaje konstrukcja. Dane do obliczeń tworzone są przez niezależne programy i
dostarcza się je w postaci specjalnego pliku tekstowego [Wdo97f,Wdo05c, Wdo05d]. Wynikiem
działania programów inicjujących jest utworzenie pliku binarnego, który zawiera definicję modelu
matematycznego rozwiązywanego zagadnienia [Wrz78c]. Plik ten jest łącznikiem pomiędzy
wszystkimi częściami programu. Programy obliczeniowe stanowiące rdzeń pakietu zachowują w
tym pliku wyniki przekształceń. Po dokonaniu wszystkich wymaganych obliczeń program zajmuje
się sformatowaniem i wydrukiem wyników. Wyniki działania programu generowane są w postaci
pliku tekstowego.

Jednym z elementów programu jest zestaw modułów do wizualizacji danych wejściowych
i przetworzonych przez system [Wdo98b, Wdo99, Wdo99c, Wdo00, Wdo00i, Wdo00j, Wdo06f,
Wdo06g]. Dla potrzeb programu opracowano uogólnioną na przypadek zerowych wartości
własnych metodę rozwiązywania równań różniczkowych [Wdo80, Wdo83].Do programu
włączono, jako jego moduły, szereg początkowo oddzielnych programów. Można tutaj wymienić
programy dla analizy algebraicznych zagadnień własnych [Mic74], analizy prętów cienkościennych
[Rap75], obliczania normowych oddziaływań parcia wiatru [Wdo00k], obliczania zastępczej
długości obliczeniowej nadproża zamocowanego w ścianach podatnych[Wdo06d] itd.

Program obecnie zapisany jest w języku Delphi [Bod05b, Lis02b, Mil98, Osi97]. Do jego
kompilacji wykorzystuje się środowisko Turbo Delphi 2006 [Brą06]. Przy powstawaniu kolejnych
wersji programu starano się przestrzegać zasad inżynierii oprogramowania [Beg97, Beg00b,
Beg03b, Beg06, Wdo00e, Wdo00g, Wdo01] i dbać o jego efektywność [Wdo99d].

Program był wielokrotnie wykorzystywany w praktyce projektowej w analizach statycznych
[Wdo95, Wdo03c, Wdo06] i dynamicznych [Wdo95, Wdo05].

BW for Windows – User’s Guide

2

1. Główne okno aplikacji

Główne okno aplikacji pełni rolę centrum sterowania funkcjami dostępnymi w programie.
Podzielone jest ono na trzy zasadnicze części: panel danych, panel narzędziowy, pasek menu.
Wszystkie funkcjach programu dostępne są za pomocą myszki lub klawiatury. Niektórym opcjom
przypisane są także klawisze skrótu. Korzystać z nich można używając kombinacji klawisza ALT i
klawisza odpowiadającego podkreślonej literze występującej w nazwie funkcji.

Panel danych

Dane i opis danych – W skład tej grupy elementów wchodzi panel danych oraz panel opisu
danych. Panel danych stanowi lista dostępnych plików z danymi do obliczeń. Do wyboru mamy
pliki typu BW7, BW8 i BW9 zawierające dane do obliczeń statycznych, dynamicznych i
nieliniowych. Pliki innego typu nie będą wyświetlane na liście plików. Dane, dla których
wykonano obliczenia oznaczone są symbolem

, w przeciwnym wypadku oznaczone są przez

symbol

. Po wybraniu pliku z danymi w prawym oknie „Opis danych” pojawia się ich krótki

opis. W przypadku, gdy dla danych wykonane zostały obliczenia, dodatkowo wyświetlony zostanie
plik OUT wygenerowany podczas obliczeń. W przypadku, gdy dla danych nie zostały wykonane
obliczenia, niedostępne są następujące elementy paska narzędziowego: Korekta wyników,
Wizualizacja przemieszczeń, Wizualizacja naprężeń, Wizualizacja zmienności sił w nadprożach.

BW for Windows – User’s Guide

3

Pasek narz

ę

dziowy

Oblicz – wybranie tego klawisza powoduje rozpoczęcie obliczeń na podstawie wcześniej

wybranych danych. Proces obliczeniowy uzależniony jest od parametrów obliczeń. Postęp procesu
obliczeń widoczny jest na głównym panelu. Dodatkowo w trakcie obliczeń wyświetlana jest nazwa
funkcji przetwarzającej dane. Po zakończeniu obliczeń podawany jest czas ich realizacji (gdzie?).
W wyniku działania funkcji obliczeniowych utworzone zostaną dwa trzy? pliki D-R i OUT i CAL.
Jeden *.D-R jest pomocniczym plikiem przechowującym pośrednie wyniki przekształceń. Plik
OUT jest raportem zawierającym wyniki obliczeń. Można go poddać dodatkowemu procesowi
obróbki i formatowania. Jest on podstawą do sporządzenia dokumentacji wyników analizy
konstrukcji. Plik CAL jest plikiem informującym aplikację, że dla danego pliku wykonano
pomyślnie obliczenia. Na podstawie plików tego typu system wyświetla odpowiedni symbol dla
plików w panelu danych.

Edycja danych – powoduje uruchomienie edytora tekstowego umożliwiającego podgląd

lub edycję pliku danych.

Preprocesor – jest programem realizującym graficzną prezentację opisujących konstrukcję

danych w pliku wejściowym.

Edycja wyników – powoduje uruchomienie edytora tekstowego umożliwiającego podgląd

lub edycję pliku powstałego po wykonaniu obliczeń.

Wizualizacja przemieszczeń – Postprocesor BW7V jest częścią systemu obliczania

konstrukcji BW-7. Na podstawie danych generowanych przez system program wizualizuje, na
rzucie konstrukcji, przemieszczenia ścian konstrukcji usztywniającej lub przemieszczenia
ekstremalne wybranych punktów, co w znaczny sposób ułatwia sprawdzenie ich poprawności
i analizę.

Program BW7V jest postprocesorem graficznym napisanym w języku Pascal. Dane wejściowe
program czerpie z pliku o rozszerzeniu *.d-r (generowanego przez system). Plik ten zawiera m.in.:
liczbę punktów tworzących ściany konstrukcji i ich współrzędne (x, y), liczbę ścian i elementów,
indeks przynależności ściany do danego elementu, jednostkę długości oraz dane opisujące
naprężenia (dane te wykorzystywane są przez postprocesor BW7S).

Wizualizacja naprężeń – Postprocesor BW7S jest częścią systemu obliczania konstrukcji

BW-7. Na podstawie danych generowanych przez system program wizualizuje, na zadanych w
danych rzędnych wysokości, rozkład naprężeń w ścianach konstrukcji usztywniającej, co w
znaczny sposób ułatwia sprawdzenie ich poprawności i analizę.

Program BW7S jest postprocesorem graficznym, napisanym w języku Pascal. Dane wejściowe
programu stanowi plik z rozszerzeniem *.d-r (generowany przez system). Plik ten zawiera m.in.:
liczbę punktów tworzących ściany konstrukcji i ich współrzędne (x, y), liczbę ścian i elementów,
indeks przynależności ściany do danego elementu, jednostkę siły i długości, minimalną i
maksymalną wartość naprężenia danego rodzaju w całym układzie usztywniającym oraz dane
opisujące naprężenia. Budując program przyjęto, że ściany połączone w sposób niepodatny tworzą
element, ściana jest natomiast podzielona na fragmenty o stałej wartości naprężenia.

BW for Windows – User’s Guide

4

Wizualizacja funkcji wzdłuż wysokości – Postprocesor BW7F jest częścią systemu

obliczania konstrukcji BW-7. Zadaniem tego programu jest rysowanie funkcji danych i wyników
dla danego układu usztywniającego wzdłuż wysokości budynku. Między innymi możliwe jest
wykonanie wykresów przemieszczeń poziomych V

G

(z) i sił tnących w pionowych pasmach

nadproży n

N

(z) .

Program BW7F jest postprocesorem graficznym napisanym w języku Pascal. Dane wejściowe
program czerpie z pliku o rozszerzeniu *.d-r (generowanego przez system). Plik ten zawiera m.in.:
wartości rzędnych i wartości poszczególnych funkcji w tych rzędnych.

Menu kontekstowe - Wszystkie omawiane dotychczas przyciski dostępne są również z poziomu
menu kontekstowego w panelu danych:

Kasowanie – Funkcja ta pozwala na usuniecie wybranych plików wynikowych,

wygenerowanych przez program. Do wyboru mamy pliki typu OUT, D-R, PST, CAL lub
Wszystkie. Możliwy jest także selektywny wybór plików.

Parametry obliczeń – jest opcją służącą do ustawianie parametrów obliczeń.

BW for Windows – User’s Guide

5

Katalogi – program daje możliwość ustalenia lokalizacji plików danych i wyników. Operację
wyboru katalogów wykonujemy przy pomocy okna dialogowego LOKALIZACJA DANYCH.

Wyboru ścieżki dokonujemy przez wskazanie napędu dysku i katalogu na tym dysku, a następnie
potwierdzeniem wyboru klawiszem OK.

Parametry obliczeń - Możliwy jest także szczegółowy dobór parametrów obliczeń. W przypadku
obliczeń statycznych do wyboru mamy:

Przemieszczenia – obliczanie przemieszczeń.

Siły w nadprożach – obliczanie sił w nadprożach.

Siły przekrojowe – obliczanie sił przekrojowych.


W przypadku obliczeń dynamicznych do wyboru mamy:

Dynamika – dokonane zostaną tylko obliczenia analizy dynamicznej.

Statyka i dynamika – dokonane zostaną obliczenia zarówno analizy statycznej jak i
dynamicznej.

Drgania własne - obliczanie wyłącznie drgań własnych.


W przypadku obliczeń nieliniowych do wyboru mamy:

Obliczenia testowe –

Obliczenia standardowe –

Obliczenia pełne –

We wszystkich przypadkach mamy możliwość wyboru sposoby wydruku liczb.

BW for Windows – User’s Guide

6

Postać normalna wydruku – wydruk obliczeń w postaci tradycyjnej (nie w postaci
półlogarytmicznej inaczej nazywanej postacią wykładniczą).

Pomoc – wyświetla plik pomocy.

2. Menu aplikacji

Menu plik – grupa opcji służących do operacji na plikach.

Nowy – otwarcie i edycja nowego pliku tekstowego. Z założenia pozycja ta służy do edycji plików
zawierających proste dane.

Otwórz – otwarcie istniejącego pliku. Pozycję tę wykorzystać można do modyfikacji danych lub
poprawienia formatowania pliku wynikowego. Po wybraniu jej opcji wyświetlane jest standardowe
okno dialogowe do wyboru pliku.

Zamknij – jest programie, co oznacza?

Wyjście – wyjście z systemu BW for Windows.


Menu pomoc – pomoc (nie ma w programie) oraz informacje do programu.

Informacje – wybranie tej opcji powoduje otwarcie okna zawierającego podstawowe dane o
systemie oraz autorach.

BW for Windows – User’s Guide

7

Proszę zmienić w programie (i na powyższym rysunku) wersję na 1.5 oraz po mgr inż. Artur
Tomaszewski dodać Waldemar Tomaszewski (z aktualnymi tytułami).
Proszę rozważyć zamianę słowa „Analizator” na „Program analizy”.

3. Edytor tekstowy

Edytor tekstowy służy do przeglądania i modyfikacji danych wejściowych do systemu oraz
wyników wygenerowanych podczas obliczeń.

BW for Windows – User’s Guide

8

Dostęp do wszystkich funkcji dostępnych w edytorze uzyskujemy za pomocą klawiszy na panelu
sterowania. W skład funkcji edytora wchodzą NOWY, OTWÓRZ, ZAPISZ, ZAPISZ JAKO,
DRUKUJ, ZNAJDŹ, WYBÓR CZCIONKI.

Nowy – czyszczenie zawartości edytora.

Otwórz – opcja ta służy do wczytania do edytora istniejącego pliku danych lub wyników. (proszę
uaktualnić rys. – obecnie rozszerzenie INP zostało zastąpione rozszerzeniami BW7, BW8, BW9)

Zapisz – służy do zapisu edytowanego pliku. Jeżeli plik nie został wcześniej zapisany to system
zapyta o nazwę pliku.

Zapisz jako – służy do zapisu edytowanego pliku z nową nazwą.

Drukuj – służy do wydruku edytowanego.

BW for Windows – User’s Guide

9

Znajdź – opcja ta jest bardzo pomocna do wyszukiwaniu w pliku fragmentu tekstu.

Czcionki – zmiany dotyczące czcionki: rodzaju czcionki, stylu czcionki, wielkości.

BW for Windows – User’s Guide

10

LITERATURA:

Beg97. Begier B., Wdowicka E., Wdowicki J.: On the methodics providing software quality in

civil engineering applications,
in: Software Quality Engineering, Ed.: C. Tasso, M. Pighin, R.A. Adey, Computational
Mechanics Publications, Southampton 1997, 71-80.

Beg00b. Begier B., Wdowicki J., Wdowicka E.: Quality aspects of software for analysis of shear

wall tall buildings. Part 1: Analysis of problem domain and quality requirements,
in: Lightweight Structures in Civil Engineering, Proc. of the Local Seminar of IASS Polish
Chapter, Warsaw - Cracow, 1 December, 2000, 7-11.

Beg03b. Begier B., Wdowicki J.: Ocena jakości oprogramowania inżynierskiego przez

użytkowników,
w: IV Krajowa Konferencja „Metody i systemy komputerowe w badaniach naukowych i
projektowaniu inżynierskim”, Kraków, 26-28 listopada 2003, 547-552.

Beg06. Begier B., Wdowicki J., Feedback from Users on a Software Product to Improve Its

Quality in Engineering Applications, w: IFIP International Federation for Information
Processing, Volume 227, 2006, Software Engineering Techniques: Design for Quality, ed.
K. Sacha, Springer Verlag, Boston, s. 167−178.

Bod05b. Boduch A.: Delphi 2005. Kompendium programisty

Helion, Gliwice 2005.

Brą06. Brągoszewski P.: Borland kontratakuje,

PCWK, 11 (2006) 178-179.

Lis02b. Lischner R.: Delphi. Almanach,

Helion, Gliwice 2002.

BW for Windows – User’s Guide

11

Mic74. Michalski Z., Hejmanowski J., Wdowicki J.: Opracowanie procedury (typu "kombajn")

rozwiązywania pełnego problemu własnego dla dowolnych macierzy rzeczywistych,
Raport nr GMM-2/74, Polit. Pozn., Poznań 1974.

Mil98. Miller T., Powell D.: Delphi 3: Księga eksperta, Tom 1 i 2,

Helion, Gliwice 1998.

Osi97. Osier D., Grobman S., Batson S.: Delphi 2,

Helion, Gliwice 1997.

Rap75. Rapp P., Wrześniowski K., Wdowicki J.:

Skręcanie nieswobodne prętów złożonych o przekroju otwartym,
Rozp. Inż., 23, 4 (1975) 625-640.

Wdo80. Wdowicka E., Wrześniowski K.: Realizacja algorytmu rozwiązywania układów równań

różniczkowych w systemie BW06,
Mech. i Komp., 2 (1980) 237-248.

Wdo83. Wdowicka E., Wdowicki J., Wrześniowski K.: Algorytm rozwiązywania układów równań

różniczkowych, występujących przy analizie ścianowych konstrukcji usztywniających
budynki wielokondygnacyjne, w: VI Konf. "Metody Komput. w Mech. Konstrukcji",
Białystok, czerwiec 1983, 171- 179.

Wdo91. Wdowicki J., Wdowicka E.: Integrated system for analysis of three-dimensional shear wall

structures,
Comp. Meth. in Civil Engineering, 1, 3-4 (1991) 53-60.

Wdo93. Wdowicki J., Wdowicka E.: Analiza statyczna przestrzennych układów ścianowych

z nadprożami, Metody Komputerowe w Inżynierii Lądowej,
Część I: Równania problemu, 3, 1 (1993) 9-24,
Część II: Rozwiązania równań problemu, 3, 1 (1993) 25-30,
Część III: Algorytm rozwiązywania układów równań różniczkowych, 3, 1 (1993) 31-42,
Część IV: System programów komputerowych, 3, 2 (1993) 9-33,
Część V: Przykłady obliczeń, 3, 2 (1993) 35-59.

Wdo93i. Wdowicki J., Wdowicka E.: System of programs for analysis of three-dimensional shear

wall structures,
The Structural Design of Tall Buildings, 2, 4 (1993) 295- 305.

Wdo95. Wdowicki J., Wdowicka E., Błaszczyński T.: Integrated system for analysis of shear wall

tall buildings,
in: Proc. of the Fifth World Congress "Habitat and High- Rise: Tradition and Innovation",
Council on Tall Buildings and Urban Habitat, Amsterdam, May 14-19, 1995, 1309-1324.

Wdo97. Wdowicki J., Wiśniewski M.: Data base conversational generation of designing task from

digital model of structure in AutoCAD system,
in: Proc. XIII Polish Conf. on Computer Methods in Mechanics, Poznań University of
Technology, Poznań 1997, vol. 4, 1379-1386.

Wdo97f. Wdowicki J., Wdowicka E.: Opis zadania projektowego w systemie zintegrowanym,

Met. Komp. w Inż. Ląd., Nr 3, 1997, 101-116.

Wdo98b. Wdowicki J., Tomaszewski A., Wdowicka E.: Postprocesor wykonujący kolorowe mapy

naprężeń występujących w ścianach budynków - realizacja w języku Pascal,
Raport IKB PP, Politechnika Poznańska, Poznań 1998, 1-47.

Wdo98x. Wdowicki J., Wdowicka E.: Komputerowy system analizy wytrzymałościowej

ś

cianowych konstrukcji usztywniających budynki wysokie "BW-7",

Informacja, wyd. 2, Polit. Pozn., Poznań 1998, 1-3.

Wdo98y. Wdowicki J., Wdowicka E.: Komputerowy system "DAMB" analizy dynamicznej

budynków wysokich usztywnionych konstrukcjami ścianowymi,
Informacja, wyd. 2, Polit. Pozn., Poznań 1998, 1-2.

Wdo99. Wdowicki J., Tomaszewski A., Wdowicka E.: Postprocesor wspomagający ocenę

BW for Windows – User’s Guide

12

wytężenia ścian budynku,
w: III Szkoła "Komputerowego wspomagania projektowania, wytwarzania i eksploatacji,
Szczyrk 10-14 maja 1999, Helion, Warszawa-Gliwice 1999, 135-142.

Wdo99c. Wdowicki J., Tomaszewski A., Wdowicka E.: Postprocessor for stress distribution

evaluation in shear wall structures,
Computer Methods in Mechanics, Proc. of the XIV Polish Conf. on ..., 26-28 May 1999,
Rzeszów, Poland, Rzeszów Univ. of Technology, Rzeszów 1999, 385-386.

Wdo99d. Wdowicki J., Tomaszewski W., Tomaszewski A.: Dynamic main storage allocation in

computer programs for analysis of structures,
Computer Methods in Mechanics, Proc. of the XIV Polish Conf. on ..., 26-28 May 1999,
Rzeszów, Poland, Rzeszów Univ. of Technology, Rzeszów 1999, 387-388.

Wdo00. Wdowicki J., Tomaszewski A., Wdowicka E.: Prezentacja wyników w systemie obliczania

budynków usztywnionych ścianami,
w: IV Szkoła "Komputerowego wspomagania projektowania, wytwarzania i eksploatacji,
Jurata, 15-19 maja 2000, Helion, Warszawa 2000, 383-392.

Wdo00e. Wdowicka E., Wdowicki J.,Begier B.: Quality aspects of software for analysis of shear

wall tall buildings. Part 2: Software design, implementation, and results,
in: Lightweight Structures in Civil Engineering, Proc. of the Local Seminar of IASS Polish
Chapter, Warsaw - Cracow, 1 December, 2000, 143-148.

Wdo00g. Wdowicki J., Tomaszewski W.: BW dla Windows. Dokumentacja techniczna,

Raport IKB PP, Poznań 2000, 1-13.

Wdo00i. Wdowicki J., Tomaszewski A.: Postprocesory systemu BW dla Windows. Dokumentacja

techniczna wersja 1.2,
Raport IKB PP, Poznań 2000, 1-57.

Wdo00j. Wdowicki J., Tomaszewski A.: Postprocesory systemu BW dla Windows. Podręcznik

użytkownika wersja 1.1,
Raport IKB PP, Poznań 2000, 1-22.

Wdo00k. Wdowicka E., Wdowicki J.: Program umożliwiający określenie obciążenia wiatrem

budynków wysokich. Dokumentacja programu WIATR,
Raport IKB PP, Poznań, 2000, 1-23.

Wdo01. Wdowicki J.A., Wdowicka E.M., Tomaszewski A.M.: Integrated System for multistorey

buildings – use of software engineering rules,

2nd European Conference on Computational Mechanics: Solids, Structures and Coupled
Problems in Engineering, Cracow, Poland, June 26-29, 2001, Abstracts, Vol. 1, 408-409,
full version on CD-ROM, minisymposium 10, 1-20.

Wdo03c. Wdowicki J.A., Wdowicka E.M., Błaszczyński T.Z.: Analiza statyczno-

wytrzymałościowa konstrukcji rewitalizowanego budynku biurowego,
w: Advanced Mechanics of Urban Structures, Workshop, Sept. 25-26, 2003, Sopot,
Poland, ed. I. Kreja, Gdańsk 2003, 113-116.

Wdo05. Wdowicka E.M., Wdowicki J.A., Błaszczyński T.Z.: Seismic analysis of the "South Gate"

tall building according to Eurocode 8,
The Structural Design of Tall and Special Buildings, 14, 1 (2005) 59-67.

Wdo05c. Wdowicki J., Nowak M.: Preprocesor POL-3 generujący opis konstrukcji usztywniającej

na podstawie rysunków budynku. Dokumentacja użytkownika,
Raport IKB, Pol. Poznańska, Poznań 2005, 1-51.

Wdo05d. Wdowicki J., Nowak M.: Preprocesor POL-3 generujący opis konstrukcji usztywniającej

na podstawie rysunków budynku. Dokumentacja techniczna,
Raport IKB, Pol. Poznańska, Poznań 2005, 1-90.

Wdo06. Wdowicki J., Wdowicka E.: Zastosowanie modelu ciągłego w analizie konstrukcji

usztywniających budynki wielokondygnacyjne,

BW for Windows – User’s Guide

13

Inż. i Bud. 62, 3 (2006) 170-173.

Wdo06d. Wdowicka E., Wdowicki J.: Program BW dla Windows. Procedury umożliwiające

wyznaczenie długości obliczeniowej nadproża zamocowanego w ścianach podatnych.
Raport IKB, Pol. Poznańska, Poznań 2006, 1-13.

Wdo06f. Wdowicki J., Tomaszewski A., Tomaszewski W.: Postprocesory systemu BW dla

Windows. Dokumentacja techniczna wersja 1.5,
Raport IKB PP, Poznań 2006, 1-63.
(w Dział. Stat. 2000 NIE wykazano w zestawieniu publikacji i NIE podano tekstu)

Wdo06g. Wdowicki J., Tomaszewski A., Tomaszewski W.: Postprocesory systemu BW dla

Windows. Podręcznik użytkownika wersja 1.3,
Raport IKB PP, Poznań 2006, 1-24.

Wrz78c. Wrześniowski K., Wdowicka E., Wdowicki J.: Projekt systemu BW-7, ITKB, Poznań,

1978.