ZASADY

RACHUNKOWOŚCI

PLAN WYNIKOWY

oraz

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

DLA KLASY II

TECHNIKUM EKONOMICZNE (CZTEROLETNIE)

Autorki:

mgr Anna Kuczyńska-Cesarz – nauczyciel przedmiotów

zawodowych, wicedyrektor ZSLiE nr 1 w Warszawie

mgr Monika Wilk – nauczyciel przedmiotów zawodowych ZSE

Katowice

PLAN WYNIKOWY ORAZ PRZEDMIOTOWY

SYSTEM OCENIANIA

ZASAD RACHUNKOWOŚCI

ZAŁ0ŻENIA PLANU WYNIKOWEGO:
KLASA: II
ILOŚĆ GODZIN: 76 (38 tygodni x 2 godziny/tydzień)
PODSTAWA PROGRAMOWA: kształcenia w zawodzie technik ekonomista 2302
PROGRAM NAUCZANIA: dla zawodu technik ekonomista 2302/T-5,
SP/MEN/1998.02.24
ZAWÓD: technik ekonomista 341[02] – czteroletnie technikum ekonomiczne

CELE OGÓLNE NAUCZANIA:

 posługiwanie się specyficzną terminologią z zakresu rachunkowości;

 kształtowanie umiejętności w zakresie prowadzenia rachunkowości w stopniu

podstawowym;

 rozwijanie zainteresowań związanych z rachunkowością;
 kształtowanie i rozwijanie takich cech i postaw jak: uczciwość, rzetelność,

dokładność, odpowiedzialność, samodzielność i systematyczność w działaniu;

 wyrobienie nawyku ciągłego aktualizowania i doskonalenia posiadanych

wiadomości i umiejętności w procesie dalszego dokształcania lub w samo-
kształceniu.

HASŁA PROGRAMOWE:

 Istota, funkcje i znaczenie rachunkowości (2 godziny).
 Zasoby majątkowe - aktywa i źródła ich finansowania - pasywa (9 godzin).

 Bilans. Operacje gospodarcze (8 godzin).
 Konta bilansowe (13 godzin).

 Podział i łączenie kont (10 godzin).
 Dokumentacja księgowa (4 godziny).

 Konta wynikowe (26 godzin).
 Techniczne formy księgowości (4 godziny).

WSTĘPNE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA:

 charakteryzuje podmioty gospodarcze i ich formy organizacyjno-prawne,
 posługuje się podstawowymi kategoriami ekonomicznymi takimi, jak: koszt,

przychód, dochód, wynik finansowy,

 odróżnia przychody, koszty, dochody,

 definiuje elementy składowe aktywów i pasywów,
 oblicza i interpretuje wynik finansowy.

WYMAGANIA PROGRAMOWE – ZAMIERZONE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA:

 posługuje się podstawową terminologią z zakresu rachunkowości;
 rozróżnia elementy rachunkowości i ich wzajemne powiązania;

 szacuje wyniki;
 rozróżnia i klasyfikuje składniki aktywów i pasywów;

 określa formy organizacyjno-prawne jednostek gospodarczych na podstawie

funduszy (kapitałów) własnych;

 sporządza bilans;

 rozróżnia podstawowe typy operacji gospodarczych i określa ich wpływ na

składniki bilansu oraz sumę bilansową;

 sporządza, kontroluje i dekretuje wybrane dowody księgowe;
 przechowuje dowody księgowe;

 prawidłowo wiąże konta z bilansem (otwiera i zamyka konta);
 określa zasady funkcjonowania kont bilansowych;

 posługuje się zapisem podwójnym;
 odczytuje treść zapisów księgowych;

 sporządza oraz interpretuje zestawienie obrotów i sald;
 poprawia błędy księgowe w dokumentacji oraz w urządzeniach

ewidencyjnych;

 posługuje się terminologią związaną z wynikiem działalności jednostki

gospodarczej;

 określa zasady funkcjonowania kont wynikowych;

 ewidencjonuje operacje gospodarcze na kontach wynikowych;
 stosuje zasady rozliczania kosztów w podstawowych przekrojach;

 ustala wynik finansowy;
 posługuje się pojedynczym zapisem powtarzanym;

 prowadzi ewidencję na kontach ksiąg pomocniczych prowadzonych do kont

księgi głównej;

 uzgadnia zapisy na kontach ksiąg pomocniczych z zapisami na kontach księgi

głównej;

 prowadzi ewidencję chronologiczną i systematyczną;
 posługuje się podstawowymi formami ewidencji.

MATERIAŁ NAUCZANIA (tematy lekcji):
I. ISTOTA, FUNKCJE I ZNACZENIE RACHUNKOWOŚCI.
1. Istota, funkcje i zasady rachunkowości.
2. Przedmiot i struktura rachunkowości.
II. ZASOBY MAJĄTKOWE - AKTYWA I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA - PASYWA.
3. Metoda bilansowa.
4. Charakterystyka aktywów.
5-6. Ćwiczenia w klasyfikowaniu aktywów.
7. Charakterystyka pasywów.
8-9. Ćwiczenia w klasyfikowaniu pasywów.
10-11. Obliczanie struktury aktywów i pasywów.
III. BILANS. OPERACJE GOSPODARCZE.
12. Ogólna charakterystyka bilansu.
13-14. Sporządzanie bilansu - ćwiczenia.
15. Operacje gospodarcze.
16-17. Określanie wpływu operacji gospodarczych na składniki bilansu oraz na sumę
bilansową.
18. Powtórzenie wiadomości z zakresu aktywów, pasywów, bilansu i operacji
gospodarczych.
19. Sprawdzian pisemny.
IV. KONTA BILANSOWE.
20. Pojęcie i formy konta.

21. Wzorcowy plan kont (Szkolny plan kont).
22. Istota, rodzaje i zasady funkcjonowania kont bilansowych.
23. Bilans początkowy i otwieranie kont.
24. Zasada podwójnego zapisu.
25-26. Księgowanie operacji gospodarczych na kontach – ćwiczenia.
27. Budowa i zadania zestawienia obrotów i sald.
28. Błędy księgowe i sposoby ich poprawiania.
29. Zamykanie kont i bilans końcowy.
30-31. Od bilansu otwarcia do bilansu zamknięcia (cykl roczny) – ćwiczenia.
32. Sprawdzian pisemny.
V. PODZIAŁ I ŁĄCZENIE KONT
33. Konta wyodrębnione z podziału poziomego.
34-35. Ewidencjonowanie operacji gospodarczych na kontach ksiąg pomocniczych i

kontach księgi głównej.

36-37. Uzgadnianie zapisów na kontach ksiąg pomocniczych i kontach księgi głównej.
38-39. Podział pionowy kont.
40. Łączenie kont.
41. Ćwiczenia z zakresu ewidencji operacji gospodarczych na kontach aktywno-
pasywnych.
42. Sprawdzian pisemny.
VI. DOKUMENTACJA KSIĘGOWA.
43. Zadania i klasyfikacja dowodów księgowych.
44. Przygotowanie dokumentów do księgowania.
45-46. Sporządzanie wybranych dowodów księgowych – ćwiczenia.
VII. KONTA WYNIKOWE.
47. Koszt, przychód, wynik finansowy – podstawowe pojęcia.
48. Istota, rodzaje i zasady funkcjonowania kont wynikowych.
49-53. Ewidencja kosztów – układ rodzajowy.
54-55. Ewidencja kosztów – układ funkcjonalny.
56-59. Ewidencja kosztów – zespół „4 i 5”.
60. Sprawdzian pisemny - ewidencja kosztów.
61. Ewidencja przychodów ze sprzedaży.
62-63. Ewidencja pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych.
64-65. Ewidencja przychodów i kosztów finansowych.
66-67. Ewidencja zysków i strat nadzwyczajnych.
68. Ewidencja wyniku finansowego.
69-71. Ustalanie wyniku finansowego księgowo i pozaksięgowo.
72. Sprawdzian pisemny.
VIII. TECHNICZNE FORMY KSIĘGOWOŚCI.
73-74. Formy i techniki księgowości stosowane w Polsce.
75. Komputerowa forma księgowości.
76. Powtórzenie wiadomości klasy II.

POMOCE DYDAKTYCZNE:
Literatura dla ucznia:

Kuczyńska-Cesarz A., Zasady rachunkowości, Centrum Doradztwa i Informacji
„Difin”, Warszawa 2004r.

Literatura dla nauczyciela:

1. Kuczyńska-Cesarz A., Zasady rachunkowości, Centrum Doradztwa i Informacji

„Difin”, Warszawa 2004r.

2. Borowska G., Zasady rachunkowości, WSiP, Warszawa 2002r.
3. Kuczyńska-Cesarz A., Zasady rachunkowości. Przewodnik dla nauczyciela,

WSiP, Warszawa 2001r.

4. Ustawa o rachunkowości, Dz. U. 121/94 z późniejszymi zmianami (tekst jednolity

ustawy Dz. U. 76/02).

5. Ustawy podatkowe o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych.
6. Podręcznik samodzielnego księgowania, ODDK Gdańsk 2002.
7. Szwaroj J., Drej S., Dokumenty księgowe w praktyce gospodarczej, WE Hermes,

Kielce 2002.

8. Kodeks spółek handlowych.

Środki dydaktyczne:
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, Krajowe Standardy Rachunkowości,
Zakładowy plan kont (Szkolny plan kont),
Druki, formularze, instrukcje,
Dokumentacja rozliczeń z ZUS,
Lista płac,
Zestawy ćwiczeń dla ucznia,
Zestaw foliogramów do poszczególnych jednostek lekcyjnych,
Komputerowe programy finansowo-księgowe np. Raks,
Plansze dydaktyczne,
Druki sprawozdania finansowego jednostki – bilans.

PROPONOWANE METODY PRACY Z UCZNIEM:

 wykład,
 pogadanka,

 analiza schematu,
 analiza dokumentu,

 praca z tekstem,
 ranking trójkątny,

 dyskusja w grupach,
 łamigłówka,

 ćwiczenie,
 gra symulacyjna,

 „za i przeciw”,
 metaplan,

 drzewo decyzyjne,
 tabela decyzyjna,

 opis,
 studium przypadku,

 układanka.

Dobór metod nauczania uzależniony jest od treści programowych zawartych w danej
jednostce lekcyjnej oraz określonych celów do realizacji.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA (PSO)

ZASADY RACHUNKOWOŚCI

opracowany zgodnie z Rozporządzeniem MENiS z dnia 7 września 2004 r. w sprawie

warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz

przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U.

Nr 199/2004, poz. 2046)

I.

WYMAGANIA PROGRAMOWE:

A. WSTĘPNE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA:

POZIOM A – zna podstawowe kategorie ekonomiczne takie, jak: koszt, przychód,

dochód, wynik finansowy, definiuje elementy składowe aktywów i pasywów;

POZIOM B – charakteryzuje podstawowe podmioty gospodarcze i ich formy

organizacyjno-prawne, odróżnia koszty, przychody dochody;

POZIOM C – oblicza i interpretuje wynik finansowy.
POZIOM D – ocenia rolę rachunkowości w gospodarce rynkowej, analizuje

strukturę aktywów i pasywów, ocenia poprawność sporządzonego bilansu i
charakteryzuje sytuację jednostki na jego podstawie wykonuje wszystkie
czynności księgowe „od bilansu do bilansu”, projektuje obieg dokumentów,
proponuje wybór formy księgowości.

B. POZIOMY WYMAGAŃ PROGRAMOWYCH:

Poziom wymagań

Oznaczenie

literowe

Ocena szkolna

Podstawowy

Konieczny

K

dopuszczająca

Podstawowy

P

dostateczna

Ponadpodstawo
wy

Rozszerzający

R

dobra

Dopełniający

D

bardzo dobra

II.

PODSTAWOWE FORMY SPRAWDZANIA WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIA:

–

sprawdziany pisemne – obejmujące jeden blok tematyczny;

–

kartkówki – obejmujące trzy ostatnie teoretyczne jednostki lekcyjne;

–

odpowiedzi ustne – obejmujące trzy ostatnie teoretyczne jednostki lekcyjne;

–

prace domowe – obejmujące ćwiczenia praktyczne;

–

zeszyt;

–

aktywność na zajęciach.

III.

ZASADY OCENIANIA:

1. Uczeń jest oceniany za realizację wymagań edukacyjnych określonych i

podanych przez nauczyciela na początku roku szkolnego.

2. Ocenie podlegają wiadomości, umiejętności oraz aktywność, kreatywność,

umiejętność pracy w grupie oraz samokontroli.

3. Uczeń ma prawo do poprawy oceny ze sprawdzianów i kartkówek po zgłoszeniu

tego zamiaru nauczycielowi i uzgodnieniu terminu.

4. Szczegółowe zasady oceniania określa Rozporządzenia MENiS z dnia 7

września 2004 r.

IV.

OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W PSO WEDŁUG POZIOMU WYMAGAŃ PROGRA

-

MOWYCH W UJĘCIU MATERIAŁU NAUCZANIA Z ZASAD RACHUNKOWOŚCI

I. ISTOTA, FUNKCJE I ZNACZENIE RACHUNKOWOŚCI:
POZIOM A:



zna definicję rachunkowości, strukturę rachunkowości (K);



wymienia i definiuje funkcje rachunkowości finansowej (P);



definiuje elementy rachunkowości (K);



zna definicję przedmiotu rachunkowości (P);



wymienia i definiuje zasady rachunkowości (K);

POZIOM B:



wyjaśnia różnice między rachunkowością finansową a zarządczą (P);



rozumie pojęcia „rachunkowość”, „przedmiot rachunkowości” (P);



tłumaczy poszczególne zasady rachunkowości (P);



podaje przykłady obrazujące poszczególne zasady rachunkowości (R);



wyjaśnia znaczenie rachunkowości w gospodarce (D);



potrafi powiązać rachunkowość z działalnością gospodarczą (R);

POZIOM C:
wskazuje przesłanki powstania i rozwoju rachunkowości (R);
POZIOM D:



ocenia negatywnie nieprzestrzeganie zasad rachunkowości (D);



ocenia rolę rachunkowości w gospodarce rynkowej (D);



przewiduje efekty nieprzestrzegania zasad rachunkowości (D).

II. ZASOBY MAJĄTKOWE- AKTYWA I ŹRÓDŁA ICH FINANSOWANIA - PASYWA:
POZIOM A:



zna definicję aktywów i pasywów (K);



zna definicje poszczególnych składników aktywów i pasywów (P);



zna definicję metody bilansowej (P);



zna zależności między aktywami i pasywami (K);

POZIOM B:



odróżnia aktywa od pasywów (K);



odróżnia aktywa trwałe od obrotowych, kapitały własne od zobowiązań (P);



podaje przykłady aktywów i pasywów (K);



wyjaśnia zależności między aktywami i pasywami (P);



posługuje się prawidłowo terminologią z zakresu aktywów i pasywów (R);



różnicuje pojęcia: materiał, produkt i towar, rzeczowe aktywa trwałe i inwestycje
długoterminowe, należność i zobowiązanie, półprodukt i produkcja w toku (P);

POZIOM C:



klasyfikuje składniki bilansowe (P);



oblicza i interpretuje strukturę aktywów i pasywów (R);

POZIOM D:



analizuje strukturę aktywów i pasywów z punktu widzenia prowadzonej
działalności gospodarczej (D);



identyfikuje otoczenie z punktu widzenia składników bilansowych (R).

III. BILANS. OPERACJE GOSPODARCZE:
POZIOM A:



zna definicję bilansu (K);



zna budowę bilansu w układzie uproszczonym (K);



zna budowę bilansu w układzie znormalizowanym (R);



wymienia i definiuje funkcje bilansu (P);



wymienia elementy bilansu (K);



zna zasady: równowagi bilansowej i ciągłości bilansowej (K);



definiuje zasady: wzrastającej płynności i wzrastającej wymagalności w spłacie
(K);



zna definicję operacji gospodarczej, bilansowej i wynikowej (K);



wymienia cechy operacji gospodarczych (R);



wymienia i definiuje zasadnicze grupy operacji bilansowych (K);

POZIOM B:



wyjaśnia zasady: równowagi bilansowej i ciągłości bilansowej (P);



wyjaśnia różnice między układem uproszczonym a znormalizowanym bilansu (R);



tłumaczy zasady: wzrastającej płynności i wzrastającej wymagalności w spłacie
(P);



klasyfikuje kapitały w różnych typach jednostek gospodarczych (P);



wyjaśnia terminy: „rok obrotowy”, „dzień bilansowy” (P);



rozróżnia operacje gospodarcze od zdarzeń gospodarczych (K);



podaje przykłady operacji gospodarczych i zdarzeń gospodarczych (P);



podaje przykłady poszczególnych typów operacji gospodarczych (R);



podaje różnice między poszczególnymi typami operacji gospodarczych (R);

POZIOM C:



klasyfikuje aktywa zgodnie z zasadą wzrastającej płynności (R);



klasyfikuje pasywa zgodnie z zasadą wzrastającej wymagalności w spłacie (R);



podaje przykład prawidłowo sporządzonego bilansu (P);



oblicza wartość brakującego składnika bilansowego tak, aby zachować zasadę
równowagi bilansowej (P);



sporządza bilans w układzie uproszczonym (P);



sporządza bilans w układzie znormalizowanym (R);



ustala miejsce w bilansie znormalizowanym poszczególnych składników
bilansowych (R);



określa wpływ operacji gospodarczych na składniki bilansowe i sumę bilansową
(P);



sporządza nowy bilans po każdej operacji gospodarczej (P);

POZIOM D:



sporządza bilans dowolnego podmiotu gospodarczego posiadając jedynie ogólne
założenia
(np. aktywa stanowią 5 składników i są w 70% finansowane przez kapitały własne)
(D);



ocenia poprawność sporządzonego bilansu (R);



określa treść operacji gospodarczych znając z góry założone zmiany w bilansie
(D);



charakteryzuje sytuację jednostki gospodarczej na podstawie bilansu (D).

IV. KONTA BILANSOWE:
POZIOM A:



zna definicję konta bilansowego (K);



wymienia elementy konta księgowego (K);



zna zasady funkcjonowania kont bilansowych (aktywnych i pasywnych) (K);



wymienia elementy zapisu księgowego (R);



definiuje zasadę podwójnego zapisu (K);



zna pojęcie „korespondencja kont” (R);



definiuje zestawienie obrotów i sald (K);



zna budowę zestawienia obrotów i sald (K);



wymienia błędy wykrywane/niewykrywne przez zestawienie obrotów i sald (P);



wymienia czynności księgowe „Od bilansu do bilansu” (P);



zna rodzaje i sposoby poprawiania błędów księgowych (P);



zna wady i zalety storna czerwonego i czarnego (R);

POZIOM B:



rozróżnia strony konta księgowego (K);



wyjaśnia różnice między układem paginowym i foliowanym konta księgowego
(R);



rozumie funkcjonowanie kont bilansowych (aktywnych i pasywnych) (P);



podaje przykłady kont aktywnych i pasywnych (K);



rozumie zasadę podwójnego zapisu (P);



wyjaśnia różnice między uproszczonym a rozwiniętym układem zestawienia
obrotów i sald (R);



rozumie zależność między bilansem początkowym a końcowym (P);



wyjaśnia zasady poprawiania błędów księgowych (P);



wyjaśnia różnice między stornem czarnym a czerwonym (R);



charakteryzuje zakładowy plan kont (szkolny plan kont) (P);



zna zespoły zakładowego planu kont (szkolnego planu kont) (K);

POZIOM C:



oblicza obroty i salda konta (K);



otwiera konto na podstawie bilansu (K);



zamyka konto (K);



księguje operacje gospodarcze na kontach bilansowych (P);



sporządza zestawienie obrotów i sald w układzie uproszczonym (P);



sporządza zestawienie obrotów i sald w układzie rozwiniętym (R);



poprawia błędy księgowe zgodnie z podanym sposobem (P);



wskazuje spośród różnych kont konta aktywne i pasywne (P);



posługuje się zakładowym planem kont (szkolnym planem kont) (R);



sporządza bilans końcowy (P);



interpretuje zapisy księgowe na kontach (R);



wskazuje błędy księgowe (P);



grupuje poznane konta w zespoły (P);

POZIOM D:



wskazuje najlepszy sposób poprawienia błędu księgowego (D);



ocenia wpływ na zapisy księgowe storna czerwonego i czarnego (D);



wykonuje wszystkie czynności księgowe „Od bilansu do bilansu” rozwiązując
zadanie (prowadzi roczny cykl ewidencji) (D);



układa treść operacji gospodarczych na podstawie opisanych zdarzeń
gospodarczych (R);



potrafi zinterpretować salda dowolnych kont (R).

V. PODZIAŁ I ŁĄCZENIE KONT:
POZIOM A:



wymienia i definiuje rodzaje podzielności kont (K);



zna pojedynczy zapis powtarzany (K);



zna zasady funkcjonowania kont ksiąg pomocniczych (K);



definiuje pojęcie „łączenie kont” (K);

POZIOM B:



charakteryzuje kierunki uszczegółowienia ewidencji (P);



rozumie różnice między podzielnością pionową i poziomą (R);



różnicuje konta księgi głównej i ksiąg pomocniczych (P);



rozumie pojedynczy zapis powtarzany (P);



rozumie istotę łączenia kont, podzielności pionowej i poziomej kont (P);



rozumie przesłanki uszczegółowienia ewidencji (R);



wyjaśnia prawidłowości wynikające z zestawienia obrotów i sald kont ksiąg
pomocniczych (R);

POZIOM C:



podaje przykłady podzielności pionowej i poziomej (P);



sporządza zestawienie obrotów i sald kont ksiąg pomocniczych (P);



dokonuje podzielności poziomej konta (P);



księguje operacje gospodarcze na kontach syntetycznych i analitycznych (P);



uzgadnia zapisy na kontach ksiąg pomocniczych z zapisami na kontach księgi
głównej (P);

POZIOM D:



ocenia poprawność zapisów analitycznych (R);



proponuje kierunki uszczegółowienia ewidencji do określonych sytuacji (D).

VI. DOKUMENTACJA KSIĘGOWA:
POZIOM A:



podaje definicje dowodu księgowego (K);



zna pojęcie „archiwizowanie” (K);



zna okres przechowywania dowodów księgowych (K);



wymienia i definiuje funkcje dowodu księgowego (R);



wymienia elementy dowodu księgowego (P);



wymienia i opisuje czynności związane z przygotowaniem dowodu księgowego
do księgowania (K);



zna zasady wypełniania dowodów księgowych (K);



POZIOM B:



klasyfikuje dowody księgowe według różnych kryteriów (P);



podaje przykłady dowodów księgowych (K);



charakteryzuje podstawowe rodzaje dowodów księgowych (P);



wyjaśnia na czym polega ochrona danych (R);



charakteryzuje instrukcję obiegu i kontroli dowodów księgowych (P);

POZIOM C:



sporządza wybrane dowody księgowe (P);



kontroluje dowody księgowe (P);



dekretuje dowody księgowe (P);



poprawia błędy w dowodach księgowych (P);



interpretuje zapisy w dowodach księgowych (R);



potrafi zastosować odpowiedni dokument do określonej operacji gospodarczej
(D);

POZIOM D:



projektuje obieg dowodów księgowych (D);



ocenia dekretację dowodu księgowego (D);

VII. KONTA WYNIKOWE:
POZIOM A:



zna pojęcia: koszt, przychód, wynik finansowy, dochód (K);



definiuje konto wynikowe (K);



zna zasady funkcjonowania kont wynikowych (K);



wymienia i definiuje przychody i koszty ich uzyskania (K);



wymienia rodzaje kont wynikowych (K);



zna schemat ewidencji i rozliczania kosztów (K);



zna definicję umorzenia i amortyzacji (K);



zna definicję kosztów rodzajowych (K);



zna zasady ustalania wyniku finansowego (P);



zna schemat ewidencji przychodów ze sprzedaży, pozostałych przychodów i
kosztów operacyjnych, przychodów i kosztów finansowych, zysków i strat
nadzwyczajnych (K);

POZIOM B:



rozumie pojęcia: koszt, przychód, wynik finansowy, dochód (K);



klasyfikuje koszty w różnych przekrojach (P);



wyjaśnia ewidencję i rozliczanie kosztów rodzajowych (P);



wyjaśnia ewidencję i rozliczanie kosztów w układzie funkcjonalnym (P);



charakteryzuje warianty ewidencji kosztów (P);



rozróżnia poszczególne przychody i koszty ich uzyskania (R);



charakteryzuje poszczególne koszty rodzajowe (R);



wyjaśnia ewidencję przychodów ze sprzedaży, pozostałych przychodów i kosztów
operacyjnych, przychodów i kosztów finansowych, zysków i strat nadzwyczajnych
(P);



wyjaśnia różnicę między umorzeniem a amortyzacją (P);



potrafi podać do każdej operacji gospodarczej dowód księgowy (R);



rozróżnia operacje bilansowe od wynikowych (P);

POZIOM C:



oblicza roczną i miesięczną amortyzację środków trwałych i wartości
niematerialnych i prawnych (K);



ustala w sposób księgowy i pozaksięgowy oraz interpretuje wynik ze sprzedaży, z
pozostałej działalności operacyjnej, z działalności finansowej, na zdarzeniach
nadzwyczajnych (R);



oblicza i interpretuje wartość netto środków trwałych (R);



ustala w sposób księgowy i pozaksięgowy wynik finansowy netto (R);



księguje i rozlicza koszty w różnych wariantach ewidencyjnych (P);



księguje przychody ze sprzedaży, pozostałe przychody i koszty operacyjne,
przychody i koszty finansowe, zdarzenia nadzwyczajne (P);



potrafi zinterpretować salda dowolnych kont (R);

POZIOM D:



oblicza wynagrodzenie netto (D);



wykonuje wszystkie czynności księgowe „Od bilansu do bilansu” rozwiązując
zadanie z uwzględnieniem operacji wynikowych (D);



układa treść operacji gospodarczych na podstawie opisanych zdarzeń
gospodarczych (R);



analizuje wpływ wyników: ze sprzedaży, z pozostałej działalności operacyjnej,
z działalności finansowej, strat i zysków nadzwyczajnych na wynik finansowy (D);



sporządza rachunek zysków i strat (R);



wyjaśnia na czym polega „zamknięcie kręgu kosztów” (D);



potrafi powiązać wynik finansowy z bilansem (D).

VIII. TECHNICZNE FORMY KSIĘGOWOŚCI:
POZIOM A:



definiuje zapis systematyczny i chronologiczny (K);



wymienia i definiuje urządzenia ksiąg rachunkowych (K);

POZIOM B:



charakteryzuje poszczególne formy księgowości (K);



klasyfikuje techniki i formy księgowości (K);



rozumie i wyjaśnia powiązania między urządzeniami ksiąg rachunkowych (P);



wymienia zalety i wady poszczególnych form księgowości (P);



wyjaśnia specyfikę rachunkowości komputerowej (R);

POZIOM C:
księguje operacje gospodarcze przy wykorzystaniu tabelarycznej formy księgowości (P);
POZIOM D:



księguje operacje gospodarcze przy wykorzystaniu przebitkowej i rejestrowej
formy księgowości (R);



księguje operacje gospodarcze z wykorzystaniem komputera (D);



proponuje jaka forma księgowości będzie najbardziej przydatna dla konkretnego
podmiotu (D).

INFORMACJE WYJAŚNIAJĄCE:

1. Wykorzystywane w planie wynikowym poziomy wymagań A, B, C, D są zgodne z

taksonomią ABC Bolesława Niemierki (Niemierko B., Między oceną szkolną a
dydaktyką. Bliżej dydaktyki, WSiP).

2. Przedmiotowy System Oceniania z „zasad rachunkowości” jest zgodny z

obowiązującym w szkole Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania (WSO).