background image

 

Elektromonter maszyn i urz

ą

dze

ń

 

górnictwa podziemnego 

(741212) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy 

background image

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru 
krajowych 

standardów 

kompetencji 

zawodowych 

wymaganych 

przez 

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1  

 

 

 

Krajowy standard kompetencji zawodowych 
Elektromonter maszyn i urz

ą

dze

ń

  

górnictwa podziemnego (741212) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013  
 
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

 dokonane za podaniem 

ź

ródła 

 
 
 
 
 
 
ISBN   978-83-7951-000-9 (cało

ść

ISBN  978-83-7951-243-0 (243) 
 
Nakład 1000 egz. 
 
Publikacja bezpłatna 
 

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99  
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl 

 

 

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego 

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65 
e-mail: instytut@itee.radom.pl      http://www.itee.radom.pl 

 

background image

 

Spis tre

ś

ci 

1.  Dane identyfikacyjne zawodu ................................................... 

1.1.  Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach................................................................................. 

1.2.  Notka metodologiczna i autorzy....................................... 

2.  Opis zawodu................................................................................ 

2.1.  Synteza zawodu .............................................................. 

2.2.  Opis  pracy  i  sposobu  jej  wykonywania,  obszary  wyst

ę

-

powania zawodu  ............................................................. 

2.3.  

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny  i  narz

ę

dzia 

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)  ............................ 

2.4.  Wymagania  psychofizyczne,  zdrowotne,  w  tym  prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu  ......................... 

2.5.  Wykształcenie  i  uprawnienia  niezb

ę

dne  do  podj

ę

cia 

pracy w zawodzie............................................................. 

2.6.  Mo

ż

liwo

ś

ci  rozwoju  zawodowego,  potwierdzania/wali-

dacji kompetencji ............................................................. 

2.7.  Zadania zawodowe .......................................................... 

2.8.  Wykaz kompetencji zawodowych .................................... 

2.9.  Relacje  mi

ę

dzy  kompetencjami  zawodowymi  a  pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK .......................................... 

3.  Opis kompetencji zawodowych ................................................  10 

3.1.  Montowanie 

sieci 

elektroenergetycznych, 

maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych Kz1  .........................................  10 

3.2.  Obsługiwanie  sieci  elektroenergetycznych,  maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych Kz2 ..........................................   11 

3.3.  Kompetencje społeczne KzS  ..........................................  14 

4.  Profil kompetencji kluczowych .................................................  15 

5.  Słownik ........................................................................................  16 

 
 
 
 

 

background image

1. Dane identyfikacyjne zawodu 

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu  

w klasyfikacjach 

Według  Klasyfikacji  zawodów  i  specjalno

ś

ci  na  potrzeby  rynku  pracy 

(KZiS 2010): 

741212 Elektromonter maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego 

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej  Klasyfikacji  Standardów  Edukacyjnych  ISCED  2011  –  po-
ziom 3).  

Grupa  elementarna  7412  –  Elektromechanicy  i  elektromonterzy 
(w Mi

ę

dzynarodowym  Standardzie  Klasyfikacji  Zawodów  ISCO-08  od-

powiada grupie 7412 Electrical mechanics and fitters). 

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007): 

Sekcja  C.  Przetwórstwo przemysłowe,  Dział  33.  Naprawa,  Konser-
wacja  i  instalowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

,  Grupa  33.1.  Naprawa 

i konserwacja  metalowych  wyrobów  gotowych,  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

, Klasa 33.14. Naprawa i konserwacja urz

ą

dze

ń

 elektrycznych.  

1.2. Notka metodologiczna i autorzy 

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy 

ź

ródeł  (akty  prawne,  klasyfikacje  krajowe,  mi

ę

dzynarodowe)  oraz 

głównie  wyników  bada

ń

  analitycznych  na  15  stanowiskach  pracy  w  5 

przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 4, 

ś

rednie – 1, w tym produkcyjne − 4, usłu-

gowe − 1), przeprowadzonych w marcu 2013 r. 

Zespół Ekspercki: 

  Marcin  Janusz  –  Jastrz

ę

bska  Spółka  W

ę

glowa  S.A.  KWK  „Bu-

dryk” w Ornontowicach, 

  Paweł  Siemiatkowski  –  Kompania  W

ę

glowa  S.A.  KWK  „Bobrek 

Centrum” w Bytomiu, 

  Tomasz Kipka – KOPEX Przedsi

ę

biorstwo Budowy Szybów S.A. 

w Bytomiu, 

  Tadeusz  Sagan  –  były  pracownik  Instytutu  Technologii  Eksplo-

atacji – PIB w Radomiu. 

 

 

background image

Ewaluatorzy: 

  Jan Kozubek – KWK „D

ę

bie

ń

sko” w Czerwionce-Leszczynach, 

  Jacek  Zagłówek  –  Kompania  W

ę

glowa  S.A.  KWK  „Halemba” 

w Rudzie 

Ś

l

ą

skiej. 

Recenzenci: 

  Łukasz  Orzech  –  Instytut  Techniki  Górniczej  „KOMAG”  w  Gliwi-

cach, 

  Jacek Myszkowski – Główny Instytut Górnictwa w Katowicach. 

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca): 

  Marek  Kwiatek  (przewodnicz

ą

cy)  –  Zwi

ą

zek  Pracodawców  Gór-

nictwa W

ę

gla Kamiennego w Katowicach, 

  Roman Gorczyca – Krajowy Zwi

ą

zek Zawodowy „Przeróbka” w Ka-

towicach, 

  Dariusz Potyrała – Zwi

ą

zek Zawodowy Górników w Polsce w Ka-

towicach. 

Data zatwierdzenia:  

  07.10.2013 r. 

background image

2. Opis zawodu 

2.1. Synteza zawodu 

Elektromonter  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  montuje 

i utrzymuje  w  gotowo

ś

ci  do  pracy  sieci  elektroenergetyczne,  maszyny 

i urz

ą

dzenia elektryczne. 

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,  

obszary wyst

ę

powania zawodu 

Elektromonter  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  jest  za-

wodem o charakterze usługowym. Wykonuje on prace monta

ż

owe i ob-

sług

ę

  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych,  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  ma-

szyn  wydobywczych  i  transportowych,  a  tak

ż

e  elektroenergetycznych 

sieci oraz elektromechanicznych urz

ą

dze

ń

 towarzysz

ą

cych, posługuj

ą

si

ę

 narz

ę

dziami elektromonterskimi oraz elektryczn

ą

, przeno

ś

n

ą

 apara-

tur

ą

 kontrolno-pomiarow

ą

. Diagnozuje stan techniczny instalacji i urz

ą

-

dze

ń

 elektrycznych kopalni. Sprawdza poprawno

ść

 i jako

ść

 wykonywa-

nej przez siebie pracy. 

2.3. 

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny  

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) 

Miejscem  pracy  elektromontera  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  pod-

ziemnego  s

ą

  podziemne  wyrobiska  w  zakładzie  górniczym,  w  których 

panuj

ą

  specyficzne  warunki:  sztuczne  o

ś

wietlenie,  wymuszona  wenty-

lacja,  zmienna  wilgotno

ść

  i  temperatura  powietrza,  zapylenie,  hałas, 

czasem  obni

ż

one  st

ęż

enie  tlenu  w  powietrzu,  wyst

ę

powanie  niebez-

piecznych  gazów  –  wszystkie  czynniki  wyst

ę

puj

ą

  w  wi

ę

kszym  lub 

mniejszym stopniu w zale

ż

no

ś

ci od rejonu kopalni. Wyst

ę

puje te

ż

 wiele 

zagro

ż

e

ń

  naturalnych  i  sztucznych,  tj.  zagro

ż

enia:  działaniem  pyłów 

szkodliwych  dla  zdrowia,  pora

ż

eniem  pr

ą

dem  elektrycznym,  po

ż

arami, 

t

ą

pni

ę

ciami,  wyrzutami  gazów  i  skał,  wybuchami  metanu  i  pyłu  w

ę

glo-

wego,  radiacyjne,  wodne.  Elektromonter  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa 

podziemnego w swojej pracy posługuje si

ę

 narz

ę

dziami elektromonter-

skimi i przyrz

ą

dami pomiarowymi (

ś

rubokr

ę

t, klucze imbusowe, zestaw 

kluczy sze

ś

ciok

ą

tnych i trójk

ą

tnych, wska

ź

nik napi

ę

cia, miernik uniwer-

salny, induktor, kombinerki, nó

ż

 monterski).

 

Pracuje on w systemie trzy- 

lub  czterozmianowym  pod  nadzorem  osoby  z  dozoru  ruchu  zakładu 
górniczego.  

background image

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,  

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu 

Wykonywanie zawodu elektromontera maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa 

podziemnego  wymaga  ogólnej,  dobrej  kondycji  zdrowia,  nienagannej 
sprawno

ś

ci  psychofizycznej,  spostrzegawczo

ś

ci,  refleksu,  skrupulatno-

ś

ci,  komunikatywno

ś

ci  i  odporno

ś

ci  na  stres.  Elektromonter  maszyn 

i urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  powinien  rozró

ż

nia

ć

  barwy  i  posia-

da

ć

  ostry  wzrok.  Wymaga  si

ę

  od  niego  wykonywania  okresowych  ba-

da

ń

 psychotechnicznych. Musi si

ę

 cechowa

ć

 dokładno

ś

ci

ą

 ze wzgl

ę

du 

na odpowiedzialno

ść

 za wykonan

ą

 prac

ę

.  

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia  

pracy w zawodzie  

Elektromonter maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego powinien 

posiada

ć

  przynajmniej  wykształcenie  zasadnicze  zawodowe  o  profilu 

elektrycznym  oraz  po  odbyciu  specjalistycznego  szkolenia  zda

ć

  

w  o

ś

rodku szkoleniowym egzamin uprawniaj

ą

cy  do  pracy  w  zawodzie. 

Bierze  udział  w  szkoleniach  specjalistycznych  dla  swojego  zawodu 
organizowanych  przez  zakład  górniczy  oraz  specjalistyczne  o

ś

rodki 

szkoleniowe. 

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/ 

/walidacji kompetencji 

Osoba  zatrudniona w podziemnym zakładzie górniczym po odbyciu 

wymaganej  praktyki  zawodowej  przyst

ę

puje  do  egzaminu  w  specjali-

stycznym  o

ś

rodku  szkoleniowym,  który  stwierdza  jej  kwalifikacje  w  za-

wodzie  elektromontera maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego,  co 

jest  podstaw

ą

  do  wydania  przez  zakład  pracy  upowa

ż

nienia  do  pracy 

w zawodzie. Elektromonter maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego 

po  uzyskaniu  odpowiedniego  do

ś

wiadczenia  mo

ż

e  by

ć

  awansowany 

przez  pracodawc

ę

  na  przodowego  brygady,  a  nast

ę

pnie  po  uzyskaniu 

ś

redniego  wykształcenia  na  stanowisko  w  dozorze  ruchu  zakładu  gór-

niczego. 

 

 

 

background image

2.7. Zadania zawodowe 

Z1. 

Organizowanie  stanowiska  pracy  zgodnie  z  przepisami  prawa 
geologicznego i górniczego wraz z rozporz

ą

dzeniami, BHP, ppo-

ż

., ochrony 

ś

rodowiska (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). 

Z2. 

Montowanie sieci elektroenergetycznych w podziemnych wyrobi-
skach górniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS). 

Z3. 

Montowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  w  podziemnych 

wyrobiskach górniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS). 

Z4. 

Wykonywanie  pomiarów  sieci  elektroenergetycznych,  maszyn 
i urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  (niezb

ę

dne  kompetencje:  Kz1,  Kz2, 

KzS). 

Z5. 

Kontrolowanie  bie

żą

ce  i  okresowe  sieci  elektroenergetycznych 

oraz  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  (niezb

ę

dne  kompetencje: 

Kz2, KzS). 

Z6. 

Diagnozowanie  oraz  usuwanie  uszkodze

ń

  sieci  elektroenerge-

tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  (niezb

ę

dne  kompe-

tencje: Kz2, KzS). 

Z7. 

Raportowanie i przekazywanie informacji o bie

żą

cym stanie sieci 

elektroenergetycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). 

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych 

Kz1 – Montowanie sieci elektroenergetycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 elek-

trycznych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z7). 

Kz2 – Obsługiwanie  sieci  elektroenergetycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z4, Z5, Z6, 

Z7). 

KzS – Kompetencje  społeczne  (potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

Z1÷Z7). 

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi  

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK 

Kompetencje  zawodowe  potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

  w  za-

wodzie  sugeruje  si

ę

  wykorzysta

ć

  do  opisu  kwalifikacji  na  poziomie  3 

wła

ś

ciwym  dla  wykształcenia  zasadniczego  zawodowego  w  Europej-

skiej  i  Polskiej  Ramie  Kwalifikacji.  Poziom  ten  jest  uzasadniony  miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011). 

 

background image

Osoba  wykonuj

ą

ca  zawód  elektromontera  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  gór-

nictwa podziemnego: 
1)  w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia 

ogólne podczas montowania i obsługiwania sieci elektroenergetycz-
nych, maszyn  i urz

ą

dze

ń

  elektrycznych,  zna i rozumie podstawowe 

zale

ż

no

ś

ci w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementarne uwa-

runkowania pracy w górnictwie; 

2)  w  zakresie  umiej

ę

tno

ś

ci:  ma  umiej

ę

tno

ś

ci  wymagane  do  realizacji 

niezbyt  prostych  zada

ń

  i  rozwi

ą

zywania  prostych,  typowych  proble-

mów  w  zawodzie  poprzez  dobieranie  podstawowych  metod,  narz

ę

-

dzi,  materiałów  i  informacji  potrzebnych  przy  montowaniu  i  obsługi-
waniu  sieci  elektroenergetycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych,  potrafi  wykonywa

ć

  zadania  według  ogólnej  instrukcji,  w  cz

ę

-

ś

ciowo  zmiennych  warunkach;  umie  odbiera

ć

  i  formułowa

ć

  niezbyt 

zło

ż

one wypowiedzi. 

background image

10 

3. Opis kompetencji zawodowych 

Opis  kompetencji  dotyczy  tylko  kompetencji  zawodowych  zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.  

Wykonanie  zada

ń

  zawodowych  Z1,  Z2,  Z3,  Z4,  Z7  wymaga  posia-

dania kompetencji zawodowych Kz1. 

3.1. Montowanie sieci elektroenergetycznych,  

maszyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych Kz1 

Wiedza  –  zna  i  rozumie  podstawo-
we  fakty,  zasady,  procesy,  poj

ę

cia 

ogólne 

zale

ż

no

ś

ci 

zwi

ą

zane 

z montowaniem sieci elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych, w szczególno

ś

ci zna: 

 

zasady  i  przepisy  BHP,  ochro-
ny  ppo

ż

.,  ochrony  przeciwpo-

ra

ż

eniowej,  ochrony 

ś

rodowi-

ska  oraz  ergonomii  podczas 
montowania  sieci  elektroener-
getycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

prawo  geologiczne  i  górnicze 
wraz  z  obowi

ą

zuj

ą

cymi  rozpo-

rz

ą

dzeniami  dotycz

ą

cymi  mon-

towania  sieci  elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych;  

 

technologie  i  instrukcje  obo-
wi

ą

zuj

ą

ce  w  kopalni  podczas 

montowania  sieci  elektroener-
getycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych;  

 

dokumentacj

ę

 

techniczno-ru-

chow

ą

 

sieci 

elektroenergetyczne 

w górnictwie podziemnym; 

 

maszyny  i  urz

ą

dzenia  elek-

tryczne; 

 

osprz

ę

t,  narz

ę

dzia  stosowane 

podczas 

montowania 

sieci 

elektroenergetycznych, 

ma-

Umiej

ę

tno

ś

ci  –  wykonuje  niezbyt 

proste  zadania  zwi

ą

zane  z  monto-

waniem  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych,  według  okre

ś

lonej  instrukcji, 

w  cz

ęś

ciowo  zmiennych  warun-

kach, w szczególno

ś

ci potrafi: 

 

organizowa

ć

  stanowisko  pracy 

zgodnie  z  zasadami  i  przepi-
sami  BHP,  ochrony  ppo

ż

., 

ochrony  przeciwpora

ż

eniowej, 

ochrony 

ś

rodowiska  oraz  ergo-

nomii podczas montowania sie-
ci  elektroenergetycznych,  ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

przestrzega

ć

  prawa  geologicz-

nego  i  górniczego  wraz  z  roz-
porz

ą

dzeniami  podczas  mon-

towania  sieci  elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

stosowa

ć

  technologie  i  instruk-

cje  obowi

ą

zuj

ą

ce  w  kopalni 

podczas 

montowania 

sieci 

elektroenergetycznych, 

ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

zabezpieczy

ć

  stanowisko  pracy 

przed  zagro

ż

eniami  podczas 

montowania sieci elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

posługiwa

ć

  si

ę

  dokumentacj

ą

 

techniczno-ruchow

ą

rysun-

background image

11 

szyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych 

w wyrobiskach górniczych; 

 

metody  i  sposoby  montowania 
sieci 

elektroenergetycznych, 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych w wyrobiskach górniczych; 

 

obwody  pr

ą

du  stałego  i  zmien-

nego; 

 

przyrz

ą

dy  i  metody  pomiarowe 

stosowane  podczas  montowa-
nia  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych  w  wyrobiskach  gór-
niczych; 

 

metody  i  zasady  wykonywania 
pomiarów  sieci  elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

przyrz

ą

dy 

do 

wykonywania 

pomiarów  sieci  elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

zasady  raportowania  o  stopniu 
zaawansowania wykonania sieci 
elektroenergetycznych,  maszyn 
i  urz

ą

dze

ń

  w  górnictwie  pod-

ziemnym. 

kiem technicznym i schematem 
ideowym; 

 

dobra

ć

 optymalne metody i spo-

soby  montowania  sieci  elektro-
energetycznych,  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

  elektrycznych  w  wyrobi-

skach górniczych; 

 

dobiera

ć

 

posługiwa

ć

 

si

ę

 

osprz

ę

tem, 

narz

ę

dziami 

do 

montowania  sieci  elektroener-
getycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

rozpoznawa

ć

  i  montowa

ć

  ele-

menty  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych  w  wyrobiskach  gór-
niczych; 

 

posługiwa

ć

 si

ę

 poj

ę

ciami z dzie-

dziny  elektrotechniki  i  elektroniki 
w  zakresie  montowania  sieci 
elektroenergetycznych,  maszyn 
i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

raportowa

ć

  o  stopniu  zaawan-

sowania  wykonania  sieci  elek-
troenergetycznych, 

maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych. 

Wykonanie  zada

ń

  zawodowych  Z1,  Z4,  Z5,  Z6,  Z7  wymaga  posia-

dania kompetencji zawodowych Kz2. 

3.2. Obsługiwanie sieci elektroenergetycznych,  

maszyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych Kz2 

Wiedza  –  zna  i  rozumie  podsta-
wowe  fakty,  zasady,  procesy, 
poj

ę

cia  ogólne  i  zale

ż

no

ś

ci  zwi

ą

-

zane  z  obsługiwaniem  sieci  elek-
troenergetycznych, maszyn i urz

ą

-

dze

ń

  elektrycznych,  w  szczegól-

no

ś

ci zna: 

 

zasady  i  przepisy  BHP,  ochro-
ny  ppo

ż

.,  ochrony  przeciwpo-

ra

ż

eniowej,  ochrony 

ś

rodowi-

Umiej

ę

tno

ś

ci  –  wykonuje  niezbyt 

proste  zadania  zwi

ą

zane  z  obsłu-

giwaniem  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych,  według  okre

ś

lonej  in-

strukcji,  w  cz

ęś

ciowo  zmiennych 

warunkach,  w  szczególno

ś

ci  po-

trafi: 

 

organizowa

ć

  stanowisko  pracy 

zgodnie z zasadami i przepisami 

background image

12 

ska  oraz  ergonomii  podczas 
obsługiwania  sieci  elektroener-
getycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

prawo  geologiczne  i  górnicze 
wraz  z  obowi

ą

zuj

ą

cymi  rozpo-

rz

ą

dzeniami  podczas  obsługi-

wania  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych; 

 

technologie  i  instrukcje  obo-
wi

ą

zuj

ą

ce  w  kopalni  podczas 

obsługiwania  sieci  elektroener-
getycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

dokumentacj

ę

 

techniczno-ru-

chow

ą

 

obwody  pr

ą

du  stałego  i  zmien-

nego; 

 

wymagania techniczne, zasady 
działania  i  funkcje  elementów 
sieci elektroenergetycznych; 

 

budow

ę

  i  zasady  działania 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych; 

 

przyrz

ą

dy,  narz

ę

dzia  i  metody 

pomiarowe; 

 

zasady  i  metody  wykonywania 
bie

żą

cych i okresowych kontro-

li  sieci  elektroenergetycznych, 
maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych; 

 

harmonogram 

przegl

ą

dów 

okresowych  sieci  elektroener-
getycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

zasady  raportowania  o  stanie 
sieci 

elektroenergetycznych, 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  w  górnic-

twie podziemnym. 

BHP,  ochrony  ppo

ż

.,  ochrony 

przeciwpora

ż

eniowej, 

ochrony 

ś

rodowiska  oraz  ergonomii  pod-

czas  obsługiwania  sieci  elektro-
energetycznych,  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

 elektrycznych; 

 

przestrzega

ć

  prawa  geologicz-

nego  i  górniczego  wraz  z  roz-
porz

ą

dzeniami  podczas  obsłu-

giwania  sieci  elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych; 

 

stosowa

ć

  technologie  i  instruk-

cje  obowi

ą

zuj

ą

ce  w  kopalni 

podczas 

obsługiwania 

sieci 

elektroenergetycznych, 

ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

zabezpiecza

ć

  stanowisko  pra-

cy  przed  zagro

ż

eniami  pod-

czas  obsługiwania  sieci  elek-
troenergetycznych, 

maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

posługiwa

ć

  si

ę

  dokumentacj

ą

 

techniczno-ruchow

ą

rysun-

kiem technicznym i schematem 
ideowym  podczas  obsługiwa-
nia  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych; 

 

dobiera

ć

  optymalne  metody 

i sposoby wykonania pomiarów 
sieci 

elektroenergetycznych, 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych  podczas  ich  obsługiwa-
nia; 

 

dobiera

ć

  i  posługiwa

ć

  si

ę

  na-

rz

ę

dziami  do  wykonania  po-

miarów  sieci  elektroenerge-
tycznych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

elektrycznych  podczas  ich  ob-
sługiwania; 

background image

13 

 

wykonywa

ć

  pomiary sieci  elek-

troenergetycznych, 

maszyn  

i  urz

ą

dze

ń

  elektrycznych  pod-

czas ich obsługiwania; 

 

dobiera

ć

  optymalne  metody, 

sposoby,  narz

ę

dzia  do  bie

żą

-

cych i okresowych kontroli sieci 
elektroenergetycznych, 

ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

kontrolowa

ć

  sieci  elektroener-

getyczne, maszyny i urz

ą

dzenia 

elektryczne  zgodnie  z  wytycz-
nymi 

Prawa 

Geologicznego 

i Górniczego; 

 

dobiera

ć

  metody  i  sposoby  dia-

gnozowania  poprawno

ś

ci  dzia-

łania  sieci  elektroenergetycz-
nych,  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elek-

trycznych; 

 

dobiera

ć

 i posługiwa

ć

 si

ę

 narz

ę

-

dziami  i  przyrz

ą

dami do  diagno-

zowania  poprawno

ś

ci  działania 

sieci 

elektroenergetycznych, 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych i usuwania uszkodze

ń

 

diagnozowa

ć

  stan  techniczny 

sieci 

elektroenergetycznych, 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych; 

 

usuwa

ć

 

uszkodzenia 

sieci 

elektroenergetycznych, 

ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

dobiera

ć

  narz

ę

dzia  i  przyrz

ą

dy 

do 

wykonywania 

remontów 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  elektrycz-

nych; 

 

wykonywa

ć

  remont  maszyn 

i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych; 

 

rozpoznawa

ć

  i  wymienia

ć

  ele-

menty  sieci  elektroenergetycz-
nych; 

background image

14 

 

wykonywa

ć

 kontrole codzienne 

i okresowe  zgodnie  z  wytycz-
nymi  Prawa  Geologicznego 
i Górniczego; 

 

raportowa

ć

  o  stanie  sieci  elek-

troenergetycznych, 

maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych. 

 

Wykonanie  wszystkich  zidentyfikowanych  w  standardzie  zada

ń

 

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS. 

3.3. Kompetencje społeczne KzS: 

 

ponosi  odpowiedzialno

ść

  za  montowanie  i  obsługiwanie  sieci  elek-

troenergetycznych, maszyn i urz

ą

dze

ń

 elektrycznych,  

 

dostosowuje zachowanie do zmian w 

ś

rodowisku pracy w zakładzie 

górniczym, 

 

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

 w zorgani-

zowanych warunkach pracy w zakładzie górniczym, 

 

ocenia  wpływ  swoich  działa

ń

  realizowanych  w  ramach  współpracy 

zespołowej w zakładzie górniczym i ponosi odpowiedzialno

ść

 za ich 

skutki.  

 

 

 

background image

15 

4. Profil kompetencji kluczowych 

Ocen

ę

 wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu elektromonte-

ra maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego przedstawia rys. 1. 

Wykaz  kompetencji  kluczowych  opracowano  na  podstawie  wykazu 

stosowanego  w  Mi

ę

dzynarodowym  Badaniu  Kompetencji  Osób  Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD). 

 

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

 

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 741212 Elektromonter  

maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego 

 
 

 
 

background image

16 

5. Słownik 

Zawód 

  zbiór  zada

ń

  (zespół  czynno

ś

ci)  wyodr

ę

bnionych  w  wyniku  społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami 
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji 

i  kompetencji  (wiedzy,  umiej

ę

tno

ś

ci  oraz  kompetencji  społecznych) 

zdobytych  w  wyniku  kształcenia  lub  praktyki.  Wykonywanie  zawodu 
stanowi 

ź

ródło dochodów. 

Specjalno

ść

 

  jest  wynikiem  podziału  pracy  w  ramach  zawodu,  zawiera  cz

ęść

 

czynno

ś

ci  o podobnym  charakterze  (zwi

ą

zanych  z  wykonywan

ą

 

funkcj

ą

  lub  przedmiotem  pracy)  wymagaj

ą

cych  pogł

ę

bionej  lub  do-

datkowej  wiedzy  i  umiej

ę

tno

ś

ci  zdobytych  w  wyniku  dodatkowego 

szkolenia lub praktyki. 

Zadanie  
zawodowe 

  logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o  wyra

ź

nie okre-

ś

lonym  pocz

ą

tku  i  ko

ń

cu,  wyodr

ę

bniony  ze  wzgl

ę

du  na  rodzaj  lub 

sposób  wykonywania  czynno

ś

ci  zawodowych  powi

ą

zanych  jednym 

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

 produktem, usług

ą

 lub decyzj

ą

.  

Kompetencje 
zawodowe 

  wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

 trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych. 

Wiedza 

  zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie 

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

 do dziedziny uczenia si

ę

 lub działalno-

ś

ci zawodowej. 

Umiej

ę

tno

ś

ci 

  zdolno

ść

  wykonywania  zada

ń

  i  rozwi

ą

zywania  problemów  wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

 lub działalno

ś

ci zawodowej. 

Kompetencje 
społeczne 

  zdolno

ść

 autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w 

ż

yciu 

zawodowym  i  społecznym  oraz  kształtowania  własnego  rozwoju, 
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.  

Kompetencje 
kluczowe 

  wiedza,  umiej

ę

tno

ś

ci  i  postawy  odpowiednie  do  sytuacji,  niezb

ę

dne 

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, 
integracji społecznej i zatrudnienia. 

Standard 
kompetencji 
zawodowych 

  norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania 

zada

ń

  zawodowych  wchodz

ą

cych  w  skład  zawodu,  akceptowana 

przez  przedstawicieli  organizacji  zawodowych  i  bran

ż

owych,  praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych. 

Kwalifikacja  
 

  zestaw efektów uczenia si

ę

 (zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji  społecznych),  których  osi

ą

gni

ę

cie  zostało  formalnie  potwier-

dzone przez uprawnion

ą

 instytucj

ę

.  

Europejska 
Rama  
Kwalifikacji  

  przyj

ę

ta  w  Unii  Europejskiej  struktura  i  opis  poziomów  kwalifikacji, 

umo

ż

liwiaj

ą

cy  porównywanie  kwalifikacji  uzyskiwanych  w  ró

ż

nych 

krajach.  W  Europejskiej  Ramie  Kwalifikacji  wyró

ż

niono  8  poziomów 

kwalifikacji  opisywanych  za  pomoc

ą

  efektów  uczenia  si

ę

;  stanowi

ą

 

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji. 

Polska Rama 
Kwalifikacji 

  opis  hierarchii  poziomów  kwalifikacji  wpisywanych  do  zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce. 

Krajowy 
System 
Kwalifikacji 

  ogół  rozwi

ą

za

ń

  słu

żą

cych  ustanawianiu  i  nadawaniu  kwalifikacji 

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.