135

www

.wsip.com.pl

Scenariusz nr 26. Kartka z kalendarza – 25 grudnia (Jan Twardowski Mamusia)

Temat: W przededniu ĂwiÈt Boĝego Narodzenia. Tworzymy ranking zwyczajów boĝonarodzeniowych.

Tok lekcji

CzynnoĂci ucznia:

CzynnoĂci

nauczyciela:

Potrzebne 

materiaïy

Omówienie lekcji

Wprowa-

dzenie

–  rysuje przedmiot (postaÊ)

kojarzÈcy siÚ z Boĝym Naro-

dzeniem

– prezentuje wykonany rysunek

–  opowiada o przeĝyciach, uczu-

ciach zwiÈzanych z Boĝym

Narodzeniem

–  wywiesza rysunki –

skojarzenia

–  rozdaje czyste kartki

–  przypina do tablicy 

wykonane rysunki

–  prowadzi rozmowÚ

na temat przeĝyÊ,

jakie niosÈ ze sobÈ
ĂwiÚta

rysunki

– skojarze-
nia z Boĝym

Narodzeniem,
np. Ăw. Miko-
ïaj z workiem 

na plecach, 
DzieciÈtko Je-

zus na sianku

biaïe kartki, 

kredki

•

•

Nauczyciel wywiesza rysunki-skojarzenia zwiÈzane

z Boĝym Narodzeniem, rozdaje czyste kartki i za-

chÚca uczniów do narysowania wïasnych skojarzeñ

z tym ĂwiÚtem – przedmiotu bÈdě postaci. Po upïy-

wie okreĂlonego czasu dzieci wyjaĂniajÈ, co przed-

stawiïy na rysunkach i mocujÈ je magnesami do tab-

licy. Zilustrowane skojarzenia sÈ punktem wyjĂcia

do swobodnych wypowiedzi na temat uczuÊ, przeĝyÊ

zwiÈzanych z Boĝym Narodzeniem.

Realizacja

–  sïucha wzorcowego czytania

– czyta cicho ze zrozumieniem
–  opowiada o sytuacji ukazanej 

w wierszu

–  wymienia elementy, które sÈ

nowoĂciÈ w odniesieniu do 
tradycji boĝonarodzeniowej

–  wyjaĂnia zwiÈzek tytuïu

z treĂciÈ wiersza

– nazywa zwyczaj boĝonarodze-

niowy zwiÈzany z mÚdrcami

– opowiada o zwyczaju kolÚdo-

wania

–  czyta tekst wiersza

–  prowadzi ukierun-

kowanÈ rozmowÚ na 

temat wiersza

Nauczyciel czyta wzorcowo wiersz, a potem ucznio-
wie ponownie czytajÈ tekst po cichu. NastÚpnie opo-

wiadajÈ o sytuacji ukazanej w wierszu; wymieniajÈ

elementy, które sÈ nowoĂciÈ („caïkiem inaczej”) 

w odniesieniu do tradycji boĝonarodzeniowej; wy-

jaĂniajÈ zwiÈzek tytuïu z treĂciÈ wiersza. Potem w 

zwiÈzku z informacjÈ o mÚdrcach opowiadajÈ o zwy-

czaju kolÚdowania. Po zapisaniu tematu lekcji reali-

zujÈ zadanie w grupie. RozwaĝajÈ zagadnienie: Które 

zwyczaje (obyczaje, tradycje) boĝonarodzeniowe do-

starczajÈ najwiÚcej emocji, przeĝyÊ? Kaĝdy indywidu-

alnie zapisuje nazwy znanych mu zwyczajów na ko-
lorowych kwadratowych karteczkach (jedna nazwa 

136

Tok lekcji

CzynnoĂci ucznia:

CzynnoĂci

nauczyciela:

Potrzebne 

materiaïy

Omówienie lekcji

– zapisuje temat lekcji

– czyta zadanie
–  rozwaĝa zagadnienie: Które

zwyczaje (obyczaje, tradycje) 
boĝonarodzeniowe dostarczajÈ

najwiÚcej emocji, przeĝyÊ?,

wspóïtworzÈc ranking dia-

mentowy.

W tym celu:
–  zapisuje znane zwyczaje 
–  eliminuje powtarzajÈce siÚ

zapisy

–  wybiera dziewiÚÊ zwyczajów 

spoĂród zapisanych

–  wartoĂciuje podane zwyczaje

– prezentuje efekt pracy grupy

–  podaje temat lekcji
–  dzieli klasÚ na grupy

–  rozdaje zadanie dla 

grup, potrzebne za-
ïÈczniki i materiaïy

–  udziela dodatko-

wych wyjaĂnieñ

–  ocenia prezentacje

zadanie dla 

grup (ZaïÈcz-

nik nr 1)

„plakat

– diament” 
(ZaïÈcznik

nr 2)

kolorowe

kartki papieru 
(pociÚte na 

kwadraty
odpowiada-
jÈce wielkoĂ-

ciÈ  polom 

„diamentu”),
pisaki, klej

•

•

•

na jednej kartce). Potem caïa grupa analizuje wszyst-

kie zapisy, jakie pojawiïy siÚ na kartkach, odrzucajÈc

powtarzajÈce siÚ. Wreszcie dzieci wybierajÈ dziewiÚÊ

spoĂród zaproponowanych zwyczajów, przyklejajÈ

na plakacie, ustalajÈc hierarchiÚ zwiÈzanÈ z emocja-

mi, przeĝyciami. Sprawozdawcy przedstawiajÈ efek-

ty pracy grup, a nauczyciel ocenia prezentacje.

Zakoñ-

czenie

–  zapisuje dyktowane wyrazy do 

zeszytu

–  sprawdza poprawnoĂÊ zapisu 

w sïowniku ortografi cznym

–  podaje wyrazy, 

których pisowniÚ

uczniowie majÈ

sprawdziÊ w sïowni-

ku ortografi cznym

–  dba o poprawnoĂÊ

zapisu na tablicy 

–  udziela dodatko-

wych wyjaĂnieñ

dotyczÈcych pisowni

sïowniki

ortografi czne 
[uczniowie
przynoszÈ

z domu]

•

Na zakoñczenie wykonujemy Êwiczenie ortografi cz-

ne, które traktujemy jako przygotowanie do popraw-
nego odrobienia zadania domowego. Nauczyciel 
podaje wyrazy. Uczniowie szukajÈ ich w sïownikach

ortografi cznych, ochotnicy zapisujÈ je na tablicy, 

a wszyscy do zeszytów. [Uwaga! Moĝemy teĝ wyko-

rzystaÊ  pïytÚ CD Kartki z kalendarza i zaprezento-

waÊ znajdujÈce siÚ tam piosenki zwiÈzane z Boĝym

Narodzeniem. Np. nagranie 38. i 42.] ,

137

www

.wsip.com.pl

– zapisuje treĂÊ zadania 

domowego

–  podaje treĂÊ zadania 

domowego

[Proponowany zestaw wyrazów: ĂwiÚta Boĝego Naro-

dzenia, Nowy Rok, Wigilia, wigilia, boĝonarodzeniowy, 

bombka, choinka, ĝïóbek, kolÚda, pasterka, pasterz, 

obrus, ĝyczenia, Betlejem, Jezus, dzieciÈtko, ĂwiÚty

Mikoïaj, Trzech Króli, Ănieĝny, Kacper, Melchior, Bal-

tazar, Maryja, Józef, wieczerza wigilijna, koĂcióï, pre-

zenty, kadzidïo.]

Zadanie

domowe

Zredaguj oryginalny tekst ĝyczeñ ĂwiÈtecznych, które mógïbyĂ wysïaÊ najserdeczniejszemu przyjacielowi. Tekst zapisz na samo-

dzielnie wykonanej kartce, którÈ poprawnie zaadresuj. ImiÚ, nazwisko i adres przyjaciela mogÈ byÊ zmyĂlone.

138

 ZaïÈcznik nr 1

Zadanie

(czas na realizacjÚ 20 minut)

Rozwaĝcie zagadnienie:

Które zwyczaje (obyczaje, tradycje) boĝonarodzeniowe dostarcza-

jÈ najwiÚcej emocji, przeĝyÊ?
• W tym celu najpierw niech kaĝdy z was zapisze na oddzielnych kolo-

rowych kartkach piÚÊ znanych mu zwyczajów boĝonarodzeniowych.

• Potem przedstawcie je sobie wzajemnie, przeanalizujcie wszystkie, 

odrzuÊcie powtarzajÈce siÚ.

• NastÚpnie wybierzcie dziewiÚÊ najlepszych i przyklejcie na plakacie, 

pamiÚtajÈc, ĝe numery pól odpowiadajÈ randze (waĝnoĂci) zwyczaju.

• Sprawozdawca musi uzasadniÊ wasze wybory.

 ZaïÈcznik nr 2

[Plakat proponujemy powiÚkszyÊ na ksero do formatu A-3.]

Ranking diamentowy