Postępowanie sądowo-administracyjne, wykład 7, 5.12.2011
( brak terminu zerówki i egz końcowego – prof. Idzie do szpitala. Nie wiadomo kiedy
i nie wiadomo na ile )
Zeznania świadka – wykład poprzedni.
Zdarza się, że do rozpoznania sprawy jest niezbędna wiedza specjalistyczna, którą
najczęściej organ administracji nie dysponuje (np. Oszacowanie wartości
nieruchomości, oszacowanie dzieła sztuki – np. przy egzekucji administracyjnej)
W takich sytuacjach organ administracji powołuje biegłego. Celem udziału biegłego
w postępowaniu jest wydanie opinii niezbędnej dla podjęcia rozstrzygnięcia.
1. Do biegłego stosuje się odpowiednio przepisy do wyłączenia pracownika -
biegły nie może być zwiazany ze sprawą będącą przedmiotem rozpoznania
stron.
2. Opinia biegłego nie jest wiążącą dla organu administracji- to organ wydaje
rozstrzygniecie w sprawie. Jeżeli organ ma zastrzeżenia do opinii biegłego
może poprosić o jej uzupełnienie, jeżeli dalej się z nią nie zgadza może
powołać drugiego biegłego, licząc na to, ze druga opinia da mu argumenty do
nieuwzględnienia pierwszej opinii. Kiedyś w sprawie w której orzekał prof.
Była opinia biegłego dot. Oszacowania wartości nieruchomości, metoda
porównawcza – biegły analizował transakcje z rynku lokalnego i porównywał
te nieruchomości ( wielkość, media etc ) m.in. była możliwość obniżenia bądź
podwyższenia wartości nieruchomości ze względu na położenie. Biegły w tej
sprawie podwyższył wartość nieruchomości ze wzg. na położenie, a położona
ona była koło wysypiska śmieci - dlatego właśnie argumenty z kontr opinii
mogą posłużyć do obalenia opinii pierwszej
3. JEŻELI SAMA STRONA PRZEDSTAWIA W TOKU POSTEPOWANIA
DOKUMENT, KTÓRY NAZYWA SIĘ OPNIĄ BIEGŁEGO TO OWA
OPINIA BIEGŁEGO NIE MA NIC WSPÓLNEGO Z OPINIĄ BIEGŁEGO Z
ART.84 KPA - biegły wg tego artykułu musi być powołany przez organ i przy
tym jego powołaniu musza być sprawdzone przesłanki ewentualnego
wyłączenia.
Dowód z oględzin – dowód z wizji lokalnej – polega na zapoznaniu się z cechami
charakterystycznymi czy to ruchomości czy nieruchomości. Bardzo często oględziny
będą połączone z rozprawa administracyjna a czasami także bez rozprawy
administracyjnej z przeprowadzaniem dowodu z opinii biegłego.
Nie tylko biegły ogląda nieruchomość ale także pracownicy organu z udziałem stron.
Art.75 par. 2 przewiduje przeprowadzenie dowodu z oświadczenia stron
. Jest ono
możliwe, gdy przepis nie wymaga posłużenia się w konkretnej sprawie
zaświadczeniem w rozumieniu art. 217 i następnych KPA. Takie oświadczenie musi
być złożone pod rygorem odpowiedzialności za składnie fałszywych zeznań.
W art. 86 który jest w kodeksie o wiele dłużej niż dowód z oświadczenia strony,
mamy dowód z przesłuchania strony. Jest to dowod o charakterze uzupełniajacym,
jak stanowi kodeks: Jeżeli brakuje innych dowodów albo zostały one wyczerpane,
czyli przeprowadzone, a są niewyjaśnione kwestie organ może przesłuchać strony.
Proszę pamiętać przy dowodzie z przesłuchania jak i z oświadczenia, ze strona jest
zainteresowana bezpośrednio treścią rozstrzygnięcia, w związku z czym zarówno
oświadczenie strony jak i przesłuchanie strony mogą ubarwiać nieco rzeczywisty stan
faktyczny sprawy.
Nie oznacza to ze wszyscy musza kłamać, ale zdarza się, ze bez kłamania ktoś
koloryzuje.
Postępowanie dowodowe może być przeprowadzane w dwóch formach:
1. postepowanie gabinetowe- trochę dumnie od nazw biur w których urzędnicy
pełnią funkcje – jego istota jest rozciągnięcie postepowania dowodowego w
czasie ( każdy dowód innego dnia zazwyczaj)
2. Rozprawa administracyjna, przypominająca swoim kształtem rozprawę
sadowa polega na koncentracji w jednym miejscu i czasie wszystkich środków
dowodowych – tego samego dnia w to samo miejsce są wzywani wszyscy
uczestnicy postepowania – strony, świadkowie, biegli etc. W toku owej
rozprawy organ poprzez udzielanie głosów stronom, mozliwosc wzajemnego
sobie zadawania pytań, zadawanie pytan swiadkom i biegłym, ma szansę, na
utrwalenie w aktach stanu faktycznego sprawy mozliwie wiernie
pokrywajacego się ze stanem rzezcywistym.
To co w aktach niestety ma niewiele wspólnego z rzeczywistością, gdyż
zarówno strony jak i świadkowie często rozmijają się z prawdą.
Przykład dla uzmysłowienia sobie rozprawy administracyjnej.
Rozprawa rozwodowa. Zeznaje swiadek, który twierdzi, ze przebywał czasami w
domu rozodzącego się małzenstwa, bywał tam kilka razy w tygodniu, on wie
wszystko o tym małzenstwie, twierdzi, ze zona jets nic nie warta, wraca do domu
poznymi porami, jest niewierna itd. itd. mamy tutaj dowod swiadka na niewiernosc
zony. Ona jest przyczyna rozwodu. Ale może być tak, ze zona nigdy wczesniej nie
widziala owego swiadka w domu, i może zadac mu pytanie, na które sam organ w
zyciu by nie wpadl, np. na ktorym pietrze my mieszkamy, a jets winda czy nie ma,
czy to jets od ulicy czy od podworka itd., itd. przekupiony swidek nie ma zadnych
informacji na ten temat. Gdy nie zna tych faktow wartosc dowodowa jego zeznan
znaczaco maleje, jeżeli nie calkowicie.
Jeżeli rzeczywiscie należy dazyc do tego, zeby sprawa była nalezycie rozstrzygnieta,
czyli zeby zastosowac norme prawa materialnego
adekwatna do stanu faktycznego, rzeczywistego a jednoczesnie odzwierciedlajacego
w aktach sprawy protokołu , to ta rozprawa będzie bardzo pozadana. Ale łatwiej
prowadzi się postepowanie gabinetowe niż rozprawe administracyjna. Dlatego nie jest
za często przeprowadzana ta rozprawa admin.
Uregulowana jest ona w art. 79 do 96 k.p.a.
Rozprawa administracyjna
Przesłanki przeprowadzenia rozprawy, art. 89. Par. 1 i 2 – w każdym z tych
paragrafów, przy spełnieniu przesłanek rozprawa jest obligatoryjna . Par.1 organ
przeprowadzi rozprawe i par. 2 organ powinien przeprowadzic rozprawe. Zarowno w
1 jak i 2 przypadku rozprawa jest obligatoryjna - organ musi przeprowadzić rozprawę.
Art.89 par.1 – rozprawa musi być przeprowadzona czy to z urzędu czy na żądanie
strony, o ile zapewni to przyspieszenie bądź uproszczenie postepowania albo gdy
wymaga tego przepis prawa.
Gdy chodzi o przyspieszenie/uproszczenie postepowania, miejmy na uwadze to ze
jest to zdarzenie przyszłe niepewne. Rozprawa co do zasady powinna uprościć i
przyspieszyć postepowanie, ale może się zdarzyc, ze na rozprawe przyjdzie 50 stron,
ale 51 strona nie przyjdzie , tylko złozy zaswiadczenie lekarskie o chorobie albo nie
będzie od tej 51 strony dowodu doreczenia wezwania. Rozprawe wtedy bedize trzeba
odroczyc i przedłuzyc. Zwiekszy to także koszty, ponieważ będzie trzeba wysyłac
nowe zawiadomienia.
Wymierna i realizowana w praktyce przesłanka przeprowadzenia rozprawy jest
ostatnia oklicznosc z tego pragrafu , mianowicie przeprowadza się rozprawe, gdy
wymaga tego przepis prawa – gdy przepisy prawa materialnego wymagają, ze
konkretne postepowanie musi się toczyc się w formie rozprawy administracyjnej.
Przeprowadzenie postepowania wyjasniajacego w formie gabinetowej a pominiecie
rozprawy będzie stanowiło razace naruszenie prawa.
np. ustawa o gospodarce nieuchomosciami przewiduje, ze w postepowaniu
dotyczacym wywłaszczenia i zwrotu wywłaszczonej nieruchomosci
musi być przeprowadzona rozprawa.
Art. 89 par.2 – przewiduje inne dodatkowe przesłanki przeprowadzenia rozprawy –
organ powinien (musi) przeprowadzić rozprawę, jeżeli zachodzi potrzeba uzgodnienia
interesów stron (co najmniej dwie strony) oraz/i gdy jest to potrzebne dla wyjaśnienia
sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin.
Użycie słowa świadek – zamierzony zabieg legislacyjny, w sytuacji, gdy wystepuja co
najmniej 2 strony o spornych interesach a trzeba przeprowadzic dowod z
przesłuchania co najmniej 2 swiadkow musi być przeprowadzona rozprawa.
Ale gdy wystepuja 2 strony o spornych interesach a wystarczy prrzeprowadzenie
dowodu z 1 swiadka to nie musi być przeprowadzona rozprawa.
Podobnie z biegłymi.
Wystarczy 1 dowod z ogledzin, forma skonstruowana problematycznie.
I w taki sposób każdy przepis prawa czy to procesowego czy tez materialnego
powinien być interpretowany – kazde słowo czy to liczba mnoga czy pojedyncza etc.,
wg celowościowej wykładni, systemowej wykładni.
Art. Następne dotycząc czynność technicznej dot. Rozprawy – czas zawiadomienia
( 7 dni przed minimum) jak się zawiadamia, kogo etc)
np. art. 92 stanowi, ze tak trzeba wyznaczyc termin rozprawy, aby pomiedzy
zawiadomieniem o rozprawie a terminem rozprawy, czyli doreczeniem
zawiadomienia upłyneło co najmniej 7 dni. Po to by te strony mogły się przygotowac,
znalezc zastepstwa itd.
Art. 96 - dotyczy policji sesyjnej – policja sesyjna to zespól uprawnień osoby
kierującej rozprawa do wydalania z miejsca rozprawy i karania grzywna w wysokości
do 100 zł osób, które niewłaściwie się na rozprawie zachowują. Takie ukaranie w
postaci grzywnej można zaskarżyć w drodze zażalenia. (może to być pytanie na
poprawce)
Przepisy dotyczące postępowania dowodowego :
1. o miejscu i terminie przeprowadzenia każdego środka dowodowego strona
musi być zawiadamiana przynajmniej na 7 dni naprzód. Zasada czynnego
udziału stron- strona ma prawo udziau w tych czynnosciach. Jeżeli
zawiadomienie trafi do strony na 6 dni przed terminem przesłuchania to strona
ma prawo nie wstawić się i zakwestionować wyniki tego dowodu. Ponieważ
nie dano stronie szansy wynikajacej z art. 79, przygotowania się do udziału
czynnego w postepowaniu.
2. W art. 80 sformułowana jest fundamentalna zasada postepowania
dowodowego – swobodna ocena dowodów, ale jej istotą jest to, ze organ
określa na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana
okoliczności została udowodniona. Organ będzie musiał w uzasadnieniu
decyzji ustosunkować się do wszystkich zebranych w sprawie środków
dowodowych potwierdzających rozstrzygniecie, ale także do tych, które są
sprzeczne z rozstrzygnięciem, czyli do tych którym organ odmówił
wiarygodności i mocy dowodowej (np. Świadek był już karany za składanie
fałszywych zeznań, zeznania świadka są wewnętrznie niespójne)
3. Art.81 okoliczność faktyczna może zostać uznana za udowodnioną
wyłącznie wtedy gdy strona miała możliwość wypowiedzenia się co do
zebranych dowodów i materiałów, chyba ze zachodzi stan nadzwyczajnej
konieczności z art. 10 par.2 ( niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia.) -
wynika z tego, ze po „zamknięciu” całego postępowania dowodowego organ
administracji powinien powiadomić o tym stronę i umożliwić jej zapoznanie
się z zebranymi dowodami. Nie chodzi o to, żeby strona się zapoznała, ale
trzeba ja poinformować ze może się zapoznać i w jakim terminie (możliwość
czynnego udziału w postępowaniu). Gdy się nie zapozna, to już jej błąd.
Przeszkody w prowadzeniu postępowania
Utrudniają bądź uniemożliwiają prowadzenie postępowania.
Jeżeli mają one charakter przemijający – winno nastąpić zawieszenie postępowania
Charakter trwały – umorzeniem postępowania.
I zawieszenie i umorzenie nastepuja albo obligatoryjnie albo na żądanie stron.
Zawieszenie postepowania polega na jego przerwaniu ze względu na pojawienie się
przeszkody o charakterze przemijającym, uniemożliwiającym w danym momencie
kontynuowanie postepowania. Okres zawieszenia postepowania będzie trwał aż do
ustania przeszkody. Podstawowym skutkiem zawieszenia postepowania jest to ze nie
biegną w jego czasie/okresie, w ktorym on obowiazuje terminy określone w kodeksie
( terminy załatwienia sprawy, przedawnienie obowiązujące przy wznowieniu
postepowania czy stwierdzeniu niewaznosci decyzji)
Przesłanki zawieszenia postępowania obligatoryjnego – art. 97 par. 1
1. śmierć strony lub jednej ze stron jeżeli wezwanie spadkobiercow zmarłej
strony do udziału w postepowaniu nie jest mozliwe i nie zachodza
oklolicznosci , o których mowa w art. 30 par. 5 , a postepowanie nie
podlega umorzenieu jako bezprzedmiotowe ( art. 105) – jak się uprzemy to
wszystko można kwalifikowac. Decyzje administracyjne te zmozna
kwalifikowac na wiele sposobow. Jest taki podział w prawie
administracyjnym na sprawy dotyczace praw zbywalnych i dziedzicznych
oraz sprawy dotyczace praw osobistych.
( np. pan X umiera po zdaniu egzaminu na prawo jazdy, lecz przed odbiorem
dokumentu prawa jazdy, to jego zona nie może wstapic w postepowanie w
miejsce pana X, ponieważ uprawnienie prawa jazdy jest uprawnieniem
osobistym, tak samo przy pozwoleniu na bron, dyplomu ukonczenia studiow
wyzszych itp. )
Gdy strona umiera przy prawach osobistych – umorzenie.
Ale gdy sprawa dotyczy praw zbywalnych, dziedzicznych, które przechodza
na spadkobiercow prawnych ( pozwolenie budowlane, podział
nieruchomosci,wywłaszczenie nieruchomosci) to śmierć strony nie stanowi
przeszkody do dalszego prowadzenia postepowania, z jednym zastrzeżeniem –
na miejsce strony muszą wstapic do postepowania jej nastepcy prawni. dopóki
nie ma postanowienia o nabyciu spadku nie może się toczyć postepowanie
administracyjne – zawieszenie postepowania do czasu prawomocnego
postepowania.
2. śmierć ustawowego przedstawiciela strony
3. utrata zdolności do czynność prawnych strony lub jej przedstawiciela
ustawowego.
4. Gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyjzi zalezy od uprzedniego
rozstrzygniecia zagadnienia wstepnego przez inny organ lub sad.
Zagadnienie wstepne zwane także kwestia prejudykalna albo prejudycjalna , to taka
kwsetia nalezaca do własciwosci innego organu lub sadu powszechnego bez której nie
można rozstrzygnac sprawy. np. zagadnieniem wstepnym przy wywłaszczeniu
nieruchomoscui będzie ustalenie stanu prawnego owej nieruchomosci.
( Okres zawieszenia będzie trwał tak długo az albo organ admin. Albo sad
powszechny wyda rozstrzygniecie( tu nie uslyszalam jakie), ale w odniesieniu do tej
jedynej przeslanki istnieje mozliwosc, aby organ rozstrzygnał zagadnienie wstepne
we wlasnym zakresie. Zamiast zawieszenia postepowania)
przykład:
odcinek budowanej autostrady laczacej nas z Warszawa zostanie wywłaszczony,
wszedzie będzie można budowac za wyjatkiem np. 100 czy 200 m kwadratowych,
pojawia się rolnik, który trzyma kose i niedopuscza do budowy:) Stoi budowa, a w
ksiegach wieczystych ostatni wpis pochodzi z 1927 roku. Można sobie wyobrazic ile
będzie trwalo przeprowadzanie tych kolejnych postepowan spadkowych. W takiej
sytuacji podtsawowa droga jest zawieszenie postepowania. Skłonienie tej osoby, która
ma tytuł prawny czy faktyczny do tej nieruchomosci do tego by wystapil do sadu i
przeprowadzil postepowanie spadkowe.
Organ administarcji może zastosowac art. 100 par.2 , może zalatwic sprawe we
wlasnym zakresie, poprzez rozstrzygniecie owego zagadnienia wstepnego, czyli
tymczasowe wyłącznie na uzytek danego postepowania admin przyjecie, iz
najprawdopodobniej w przyszlosci sad powszechny rozstrzygnie sprawe tak a tak.
Na gruncie naszego przykladu, przyjecie ze spadkobierca, czyli osoba, która posiada
tytuł prawny do tej nieruchomosci jest ow osobnik dysponujacy tym narzedziem
zbrodni, czyli kosa namalowana na tablicy i wywłaszczac owego osobnika rezultat
będzie taki, ze decyzja dministracyjna będzie mogła zostac wydana, postepowanie nie
zostanie zawieszone, budowa będzie kontynuowana, a jeżeli w przyszlosci okaze się,
ze sad powszechny wyda orzeczenia w sprawie inne niż to, które organ przyjał
rozstrzygajac kwestie prejudykalana we wlasnym zakresie , wtedy na podsawie art.
145 par. 1 punkt 7 nastapi wznowienie postepowania i najprawdopodniej uchylenie tej
decyzji zawierajacej kwestie prejudykalna, ale budowa drogi zostanie zakonczona.
Przesłanki rozstrzgniecia tej kwesti prejudykalnej przez organ administracji we
wlasnym zakresie są zawatre w art. 100 par. 2 .
jeżeli zawieszenie postepowania mogloby spowodowac niebezpieczenstwo dla zycia
lub zdrowia ludzkiego, w przypadku drogi to raczej nie, albo spowodowac powazna
szkode dla interesu spolecznego to wtedy organ zalatwia sprawe ww wlasnym
zakresie.
Jeżeli by się okazalo, ze nie tylko ta nieruchomosc , ktorajest niezbedna dla drogi ma
nieureulowany stan prawny, bo w ksiedze wieczystej zawarte są glownie zapisy
dotyczace 57 innych nieruchomosci nalezacych do tych samych osob ( tych z 1927)
to rozstrzygniecie owego zagadnienia wstepnego będzie dotyczylo wylacznie tej
jednej nieruchomosci niezbednej dla dokonczenia inwestycji.
To będzie takie prowizoryczne, na uzytek wylacznie tego postepowania
dministracyjnego rozstrzygniecie tej kwesti, czyli przyjecie zalozenia, ze w
przyszlosci sad powszechny i tak uzna, ze ten pan z kosa będzie wylacznym
spadkobierca tych bylych wlascicieli.
Zawieszenie fakultatywne – uzależnione od woli organu może nastąpić wtedy jeżeli
wystąpi o nie ta strona postepowania na której żądanie postepowanie zostało wszczęte
a inne strony się temu nie sprzeciwiaja. Np. Ktoś występuje o wydanie pozwolenia
budowlanego, organ wymaga dokumentów , opinii społecznych, opinii od ekologow,
świadczeń etc, kosztuje to kilka tysięcy, ale jest kryzys, wiec nie ma pewność czy
chcecie się budować. Nie cofacie zlozonego wniosku o pozwolenie na budowe, tylko
wystepujecie o zawieszenie postepowania – strona, na której zadanie postepowanie
zostalo wszczete może wystapic o zawieszenie postepowania. Czyli jego przerwanie,
zeby mieć czas na podjecie decyzji dotyczacych swoich spraw.
Jeżeli w ciągu 3 lat od zawieszenie fakultatywnego żadna ze stron nie wystąpi o
podjecie zawieszonego postepowania owo żądanie wszczecia postepowania będzie
uznane za wycofane. Czyli po uplywie 3 lat od zawieszenia postepowania owo
zadanie będzie uznane za wycofane, chyba ze wcześniej ta strona która występowała
o zawieszenie albo inne strony, które nie sprzeciwialy się zawieszeniu wystąpią o
podjęcie zawieszonego postepowania ( nie wznawia się, tylko podejmuje.
Wznowienie zastrzeżone dla innej procedury procesowej)
Zawieszenie postepowania następuje w drodze postanowienia, na które służy
zażalenie do organu wyższego stopnia. 15.00.
Art.101 par.1 KPA – o postanowieniu w sprawie zawieszenia albo podjęcia
postepowania organ administracji publicznej zawiadamia strony. Organ musi
zawiadomić strony.
Art. 101 Par.3 – na postanowienie w sprawie zawieszenie służy zażalenie.
Art.105 par.1 - postanowienia, od których służy stronom zażalenie doręcza się na
piśmie. – znaczy to ze owo zawiadomienie o zawieszeniu albo podjeciu zawieszenia
postepowania następuje poprzez dostarczenie stronie owego postanowienia.
Czyli sam art. 101 w oderwaniu od innych przepisow kodeksu, w szczegolnosci od
art. 121 może być mylacy, może wprowadzac w blad, co do formy owego
zawiadomienia.
UMORZENIE POSTĘPOWANIA
Umorzeniem postepowania polega na przerwaniu postepowania, uchyleniu
wszystkich dokonanych w jego toku czynności oraz orzeczeniu o dalszym
nieprowadzeniu postepowania.
W odróżnieniu od zawieszenia postepowania umorzenie przyjmuje formę decyzji
administracyjnej.
Wtedy kiedy wprowadzano do kodeksu przepisy o umorzeniu i zawieszeniu
postepowania w roku 1980 do naczelnego Sadu Administracyjnego można było
zaskarzyc wyłącznie decyzje.
Ustawodawca chciał objąć umorzenie postepowania kontrolą Sadu i dlatego przyjął
formę decyzji administracyjnej. Obecnie zarówno decyzja administracyjna jak i
postanowienia, na które służy zażalenie mogą być do sadu zaskarżone. Czyli w tym
momencie to rozróżnienie na zakonczenie postepowania w drodze decyzji czy
postanowienia, na które słuzy zazalenie nie jest tak istotne jak było w roki 1980.
Umorzenie obligatoryjne następuje wtedy kiedy postepowanie z jakiejkolwiek
przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości lub części.
Z bezprzedmiotowością postepowania będziemy mieć do czynienia w 3 przypadkach:
1. przy braku podmiotu prawa i obowiązków – nie ma komu przyznać praw
czy obowiązków.
2. w braku przedmiotu, którego ma dotyczyć decyzja – decyjza staje się
bezprzedmiotowa. Przykład: pewna osoba prosi o wyciecie drzewa, które
stanowi zagrozenie dla jego domu, zanim organ wydał decyzje, drzewo spadło
na nieruchomosc. Drzewa nie ma, nie ma przedmiotu rozstrzygniecia.
Postepowanie musi zostac umorzone.
3. braku przepisu prawa powszechnie obowiązującego na podst. którego ma
nastąpić rozstrzygniecie sprawy - brak przepisu, wydanie decyzji
merytorycznej staje się niemożliwe.
Fakultatywne umorzenie postepowania może nastąpić wtedy gdy występuje o to ta
strona, na wniosek której postepowanie zostało wszczęte a nie sprzeciwiają się temu
inne strony ani nie jest to sprzeczne z interesem społecznym.
Akty kończące postępowanie administracyjne ( decyzja, ugoda, postanowienie)
Decyzja
–
procesowa forma indywidualnego aktu administracyjnego, akt władczy
jednostronny kształtujący prawa i obowiązki konkretnego podmiotu w konkretnej
sprawie wydany na podstawie przepisow prawa powszechnie obowiązującego. Jest to
definicja doktrynalana, sformułowana w preambule, przejeta przez orzecznictwo,
kodeks posługuje się definicja procesowa.
Art. 104 par 1 i par. 2 stanowi, ze załatwienie sprawy nastepuje poprzez wydanie
decyzji, a decyzje rozstrzygaja sprawe co do istoty w całosci lub w czesci albo w
inny sposob koncza postepowanie w danej instancji.
Rozstrzygniecia sprawy co do istoty to rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach
konkretnego podmiotu.
Zasada jest ze decyzja rozstrzyga sprawę co do istoty w całosci lub w czesci.
Wyjątkiem, ze decyzja może w inny sposb zakonczyc postepowanie. Ten inny
sposob, to decyzja o umorzeniu postepowania. Ona nie rozstrzyga o prawach i
obowiazkach stron, rozstrzyga tylko, ze postepowanie nie będzie już prowadzone.
W olbrzymiej przewadze wypadków decyzje wydaje samodzilenie organ
administarcji, przed ktorym toczy się postepowanie wskazany w przepisach prawa
materialnego. organ właściwy- skrótowa nazwa tego organu.
Niekiedy jednak przepisy prawa materialnego przewidują ze decyzje wydaje jeden
organ administracji ale w procesie wydawania tej decyzji musi współdziałać z innymi
organami. Owo współdziałanie w kodeksie nasi nazwę ZAJECIA STANOWISKA W
SPRAWIE PRZEZ INNY ORGAN.
Owo zajecie stanowiska może polegać na wydaniu przez ow inny organ opinii (aktu
niewiążącego), uzgodnienia treści decyzji bądź zgody na wydanie decyzji.
W każdym z tych przypadków wydanie decyzji przez właściwy organ będzie mogło
nastąpić dopiero po zajęciu stanowiska przez organ współdziałający.
Owo zajecie stanowiska będzie przyjmowało formę postanowienia, na które służy
zażalenie przy czym, co jest istotne, organem właściwym do rozpoznania zażalenia
będzie organ wyższego stopnia nad owym organem zajmującym
stanowisko/współdziałającym, a nie organem prowadzącym postepowanie.
Ow akt współdziałania, czyli zasięgnięcia tego stanowiska/zgody/uzgodnienia,
powinno nastąpić niezwłocznie, nie później niż z terminie 2 tyg.
W przypadku naruszenia terminu stosuje się odpowiednie rozwiązania z art 36 -38 –
zażalenie na bezczynnosc, odpowiedzialność funkcjonariusza, w konsekwencji skarga
do sadu.
Jeżeli organ administracji naruszy przepis prawa materialnego wymagający
współdziałania ( czyli owej opinii, zgody etc.) wtedy postepowanie jest wadliwe a
wadliwość ta stanowi przesłankę wznowienia postepowania z art. 145 par1 pkt 6
KPA.
Jeżeli przepis prawa stanowi o zgodzie innego organu , a tak jest np. w postepowaniu
podatkowym w odniesieniu do ulg podatkowych, których może udzielac Naczelnik
Urzedu Skarbowego.
Wyobrazmy sobie taka sytuacje, ze do naczelnika urzedu skarbowego zwraca się
strona o jakieś rozlozenie na raty, umorzenie odsetek, umowrzenie zaległosci
podatkowej, dotyczacej takiego podatku, z którego dochod jest dochodem gminy ale
podatek jest pobierany za posrednictwem urzedu skarbowego. Z roznych wzgledow
podatek, z którego pieniadze naleza się gminie pobiera naczelnik urzedu skarbowego,
który pozniej to gminie przesyła.
To ow naczelnik musi uzyskac zgode własciciela pieniedzy – potrzebna jest zgoda
gminy: wojta - własciciela pieniedzy.
Może być także taka sytuacja, ze przepisy prawa materialnego wymagaja opinii
innego organu.
Opinii trzeba zazadac, ale nie trzeba jej uwzgledniac. Trzeba będzie napisac
uzasadnienie dlaczego jej nie uwzgledniono.
Elementy formalne decyzji art. 107 kpa:
1. oznaczenie organu administracji publicznej – służy sprawdzeniu czy
decyzja zostala wydana przez organ właściwy miejscowo i rzeczowo.
2. data wydania decyzji – przepisy się zmieniają jak w kalejdoskopie; ( organ
wydaje dziś decyzje o odmowie udzielenia jakiejs rodzinie pomocy
społecznej, z tego powodu ze dochod na jednego członka rodziny jest większy
niż wymagaja tego przepisy. Dzisiaj jest większy, ale jutro może być już
dobry, ponieważ pani pytlasinska jutro urodzi trojaczki i dochod będzie
dzielony między wieksza liczne członkow rodziny).
Ta data wydania decyzji to nie jest nic nieznaczacy element, tylko pokazuje
nam stan faktyczny i prawny, w ktorym decyzja zostala wydana. Notabene
owa data złozenia decyzji to jest data złozenia na decyzji podpisu przez osobe
upowaniona do jej podpisania, czyli albo piastuna organu albo osobe
dzialajaca z upowaznienia piastuna.
3. oznaczenie strony lub stron ( decyzja wywołuje skutki prawne od momentu
doreczenia jej stronom) – strony muszą być precyzyjnie określone, by
dostarczyć decyzje, poza tym strona jest kluczowym elementem postepowania
administracyjnego.
4. powołanie podstawy prawnej – czasami organy podają kilkanaście
przepisów prawa, co jest absurdalne, ale organ jest obowiązany powołać
najniższą jednostkę systematyczna danego aktu prawnego w oparciu o która
wydaje decyzje , nie ustawa o pomocy społecznej będzie stanowila podstawe
prawna, nie art. np. 53, ale art. 53 par. 1 ustep 3 litera E. Dalej organ musi
powolac date wydania tego aktu prawnego stanowiacego podstawe, jego tytuł
i miejsce publikacji, poprzez oznaczenie dziennika ustaw, numeru itd.
5. rozstrzygniecie o prawach i obowiązkach strony – przyznaje się panu X to i
tamto, odmawia się panu Y to i to, cofa się uprawnienia do czegoś tam,
zmienia się to na tamto itd.
6. uzasadnienie faktyczne i prawne – art. 107 par. 3 - uzasadnienie decyzji jest
jedno, nie ma dwoch uzasadnien, na ogol nie wyodrębnia się w decyzji części
uzasadnienia faktycznego, czesci dotyczacej uzasadnienia prawnego. Te
elementy się wzajemnie przeplataja. W uzasadnieniu prawnym organ musi
podać podstawe prawna decyzji w pełnym brzmieniu (przepis, zacytować) a
jeśli jest to przepis mało jasny to organ powinien go zinterpretować.
Uzupełnienie faktyczne musi zawierać wskazanie faktów, które organ uznal za
udowodnione oraz dowodow , na których podstawie to nastapiło, i musi
zawierac również przyczyny z powodu których innym dowodom odmówiono
wiarygodności i mocy dowodowej – organ musi się ustosunkować do calego
zebranego w sprawie materialu dowodowego.
7. klauzula odwołalności – pouczenie o przyslugujacych w stosunku do tej
decyzji srodkach prawnych. Te srodki prawne to może być odwolanie do
organu wyzszego stopnia, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do tego
samego organu skaldane, skarga do Sadu Powszechnego, a w nielicznych
przypadkach na podstawie przepisow prawa materialnego powodztwo do Sadu
Powszechnego.
np. w prawie wodnym jest caly szereg takich decyzji administracyjnych, w
których oragn I instancji wydaje decyjze administarcyjna, ta decyzja jest
decyzja ostateczna w chwilii jej wydania a strona, która jest z tej decyzji nie
zadowolona może wniesc powoztwo do Sadu Powszechnego, ale tak długo
jak decyzja nie zostanie wydana droga sadowa jest w danej sprawie
zamknięta. Musi być najpierw decyzja administracyjna, dopiero pozniej
powdztwo do sadu powszechnego.
Klauzula odwolalnosci to pouczenie o trybie( chyba, nie dosłyszalam) i
terminie skladania srodkow prawnych, srodkow zaskarzania przeciwko tej
decyzji.
8. Podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska osoby uprawnionej do
wydania decyzji. Podpis własnoręczny gdy mamy do czynienia z decyzja
pisemna a nie przesyłana drogą elektroniczną, nie zadna pieczatka. Jeżeli
decyzję wydaje bezpośrednio organ administracji – piastun funkcji organu –
wystarczy jego podpis. Jeżeli decyzje wydaje pracownik organu administracji
posiadajacy upoważnienie do wydawania decyzji – art. 268a – organ może w
formie pisemnej upoważnić swoich pracowników do wydawania decyzji
administaryjcnych w sowim imieniu – musi być zawarta w decyzji klauzula –
z upoważnienia odpowiednio Ministra, burmistrza, starosty itd. podpisuje Y.
Decyzja administracyjna nie wywoluje zadnych skutkow prawnych z chwila jej
podjęcia. Dopiero dorecznie dezycji stronie pocigą za sobą skutki prawne w takiej
postaci, ze decyzja jest wiazaca dla organu, który ta decyzje wydal a jednocześnie
od dnia owego doręczenia biegna dla strony terminy dla ewentualnego
zakwestionowania decyzji.
do momentu podpisania – mamy do czynienia z projektem decyzji , w każdym
momencie można wydac inna decyzje.
Podpisanie decyzji powoduje, ze projekt decyzji staje się decyzja ale nie
wywoluje skutkow prawnych.
Dopiero doręczenie decyzji stronie powoduje ze dla strony biegna terminy a organ
ani kropki ani przecinka w tej decyzji poza szczególnymi przypadkami nie może
zmienić.