background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 1 z 13 

 

 

 

Krótki kurs pierwszej pomocy 

 

Co każdy facet wiedzieć powinien? 

 

John F. Hunt 

 
 

 

 

I Jak wykonać manewr Heimlicha 
II Przywracanie akcji serca 
III Skrajne temperatury 

IV Wstrząs 
V Jak tamować krwotok 

VI Oparzenia 
VII Krwotok z nosa 

 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 2 z 13 

 

I Jak wykonać manewr Heimlicha

 

Dławienie  się  jest  czymś  strasznym  zarówno  dla  osoby  poszkodowanej,  jak  i  dla  tych, 
którzy  to  widzą.  Jeśli  ktoś  się  dławi,  nie  należy  interweniować,  dopóki  osoba  ta  kaszle. 
Kaszel oznacza, że drogi oddechowe nie są zablokowane i wciąż mogą nabierać powietrze 
do  płuc.  Ten,  kto  się  dławi,  łapie  się  za  szyję  lub  instynktownie  na  nią  pokazuje. 
Do sytuacji  takiej  dochodzi,  kiedy  coś  trafi  do  tchawicy  zamiast  do  przełyku  i  droga 
powietrza  zostaje  częściowo  lub  całkowicie  zablokowana.  Manewr  Heimlicha  wyrzuca 
powietrze  z płuc,  aby  usunąć  niepożądaną  przeszkodę.  Kiedy  ktoś  się  dławi,  potrzebne 
jest szybkie działanie. Mózg umiera na skutek niedotlenienia w ciągu 4 do 6 minut. 

Etap 1. Stwierdzenie stanu poszkodowanej osoby 

Jeśli  ktoś  się  dławi,  ma  kłopoty  z  oddychaniem  i  nie  może  mówić.  Najlepiej  zapytać  tę 
osobę, czy się dławi, a kiedy kiwnie głową, należy podjąć szybkie działanie. Pytanie jest 
ważne,  ponieważ  podobne  objawy  może  mieć  atak  serca.  Zanim  zaczniesz  działać, 
musisz wiedzieć, co się dzieje. 

Etap 2. Uciskanie brzucha 

1.  Stań za tą osobą, obejmując ją w pasie. 
2.  Zaciśnij  pięść  i  przyłóż  ją  kostką  kciuka  do  nadbrzusza  osoby  poszkodowanej, 

nieco powyżej pępka, ale poniżej żeber. 

3.  Przyciśnij  swoją  pięść  drugą  ręką,  zegnij  łokcie  i  przyciągaj  ręce  energicznym, 

zdecydowanym ruchem do siebie, ku górze. 

 

Ruchy  te  należy  powtarzać,  aż  przeszkoda  w  tchawicy  zostanie  wykrztuszona.  Jeśli  nie 
uda  się  tego  zrobić  w  ciągu  15  sekund,  niech  ktoś  dzwoni  po  karetkę.  Kontynuuj 
uciskanie  brzucha.  Poszkodowany  może  stracić  przytomność.  Nie  martw  się,  że  możesz 
połamać  mu  żebra  lub  zrobić  jakąś  krzywdę.  Jeśli  nie  wydusisz  z  niego  tego, 
co zablokowało  mu  tchawicę,  może  zadławić  się  na  śmierć.  Uciskaj brzuch  tak  mocno, 
jak potrafisz. 
 
Jeśli poszkodowany traci przytomność 
 

1.  Ułóż go na płask na plecach. 
2.  Palcem  wskazującym  usuń  z  ust  nieprzytomnego  wszystko,  co  mogłoby  tamować 

przepływ powietrza, ale nie wkładaj go w tchawicę.  W  przypadku  małych  dzieci nie 
rób tego wcale, jeśli nie widzisz przedmiotu, który spowodował dławienie. 

3.  Unieś  podbródek  osoby  poszkodowanej,  zaciśnij  jej  nos  i  przyłóż  swoje  usta  do  jej 

ust. Zrób dwa razy powoli wydech, by przedmuchać jej drogi oddechowe. 

4.  Jeśli  poszkodowany  nie  daje  oznak  życia,  złóż  jego  nogi  i  usiądź  mu  okrakiem  na 

udach. Połóż dłoń na jego brzuchu powyżej pępka, a na niej drugą dłoń. 

5.  Wyprostuj 

ramiona  i  szybkimi  ruchami  uciskaj  brzuch  poszkodowanego. 

Jeśli przedmiot,  który  spowodował  dławienie,  nie  wypadł  po  pięciu  do  dziesięciu 
uciśnięciach,  powtórz  krok  2.  i  3.,  a  następnie  znów  uciskaj  brzuch.  (Nie  uciskaj 
brzucha noworodkom. Dzieciom powyżej roku już można). 

Osoby z nadwagą i kobiety w ciąży 

 

1.  Ułóż osobę poszkodowaną na plecach na płaskiej powierzchni. 
2.  Złóż  jej  nogi  razem  i  usiądź  okrakiem  na  jej  udach.  Ułóż  swoje  dłonie  na  jej 

mostku, pośrodku klatki piersiowej, i szybkimi ruchami uciskaj klatkę piersiową do 
chwili, gdy ugnie się o kilka centymetrów. 

3.  Jeśli  osoba  ratowana  straci  przytomność,  zastosuj  kroki  2.  i  3.  z  poprzedniej 

procedury. 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 3 z 13 

 

Dzieci do roku życia 

 

1. 

Niech ktoś zadzwoni po karetkę lub inną pomoc medyczną. 

2.  Jeśli  dziecko  jest  przytomne,  usiądź,  połóż  dziecko  twarzą  w  dół,  nóżkami  na  swoim 

przedramieniu. Podtrzymuj jego ciało udem, a główkę dłonią. Główka powinna być niżej 
niż ciało. Szybko klepnij dziecko cztery, pięć razy dłonią w plecy. 

5.  Jeśli dziecko niczego nie wykrztusiło, odwróć je, podtrzymując szyję i główkę. Trzymaj 

jego  główkę  niżej  niż  ciało.  Dwoma  lub  trzema  palcami  uciśnij  mostek  dziecka 
(tuż poniżej poziomu brodawek sutkowych). Nie uderzaj w żebra! 

6.  Powtarzaj  kroki  2.  i  3.  do  chwili  wykrztuszenia  przedmiotu  utrudniającego 

oddychanie.  Jeśli  dziecko  traci  przytomność,  zajrzyj  mu  w  usta.  Tylko  jeśli 
zobaczysz ten przedmiot, próbuj wyciągnąć go palcem. 

7.  Unieś podbródek dziecka. Zaciśnij mu nos i przyłóż usta do jego ust. Zrób powoli 

dwa wydechy. 

8.  Powtarzaj klepnięcia w plecy i uciskanie klatki piersiowej (podtrzymując cały czas 

główkę i szyję dziecka). 

9.  Powtarzaj  sekwencję  powolnych  wydechów,  klepnięć  w  plecy  i  uciskania  klatki 

piersiowej do czasu wykrztuszenia przedmiotu lub przybycia pomocy medycznej. 

Jeśli dławisz się, a jesteś sam 

 

Manewr Heimlicha można wykonać także na sobie! Jeśli jest ktoś w pobliżu, idź do niego 
natychmiast. Jeśli nie: 

1.  Nie  wpadaj  w  panikę.  Masz  trzy  minuty.  Zadzwoń  na  pogotowie.  Nawet  jeśli  nie 

możesz  mówić,  oni  sprawdzą,  skąd  dzwonisz.  Wystukaj  SOS  (trzy  krótkie,  trzy 
długie, trzy krótkie). Zostaw słuchawkę obok widełek, otwórz drzwi i przystąp do 
działania. 

2.  Przyłóż pięść do brzucha, przyciśnij ją drugą ręką i z całej siły pociągnij w górę. 
3.  Jeśli nie pomogło,  odszukaj jakiś mebel (oparcie krzesła, poręcz  schodów, blat w 

kuchni  itp.)  i  rzuć  się  brzuchem,  powyżej  pępka,  na  krawędź.  Powtarzaj  to,  bo 
chodzi o twoje życie. 

Od momentu wprowadzenia manewr Heimlicha uratował ponad 60 000 osób. Następny 

możesz być ty lub ktoś, kogo kochasz. 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 4 z 13 

 

II Przywracanie akcji serca

 

Przywracanie  akcji  serca  jest  trudne  i  stosuje  się  wobec  osób,  u  których  ustało 
oddychanie  i  praca  serca.  Poniżej  zamieszczam  pełny  opis  postępowania  w takich 
przypadkach,  ale  nie  może  on  zastąpić  specjalnego  kursu  pod  okiem  instruktora. 
Statystyki  pokazują,  że  zabieg  ten  stosowany  jest  najczęściej  wobec  najbliższych 
członków  rodziny,  warto  zatem  wiedzieć,  jak  go  wykonać.  W  nagłej  potrzebie  lepiej 
przeprowadzić go nawet niezbyt perfekcyjnie niż wcale. 

Etap 1. Sprawdzanie, czy osoba jest przytomna, i wzywanie pomocy 

1.  Krzyknij, „Słyszysz mnie? Czy możesz oddychać?". 
2.  Jeśli nie ma odpowiedzi, wezwij pogotowie i zacznij działać. 
3.  Staraj się nie ruszać z miejsca reanimowanej osoby, jeśli nie jest to konieczne. Delikatnie 

przewróć  ją  na  plecy,  przytrzymując  głowę,  szyję  i  ramiona.  Jeśli  sądzisz,  że  mogło 
nastąpić uszkodzenie kręgosłupa, uważaj na szyję. 

Etap 2. Sprawdzanie oddechu 

 

1.  Najlepszym sposobem sprawdzenia, czy reanimowana osoba oddycha, jest przyłożenie 

do  jej  ust  swojego  policzka.  Jeśli  oddycha,  powinieneś  poczuć  ciepłe  powietrze  na 
twarzy. Obserwuj też klatkę piersiową i brzuch tej osoby. Jeśli oddycha, powinien być 
dostrzegalny jakiś ruch w tym obszarze ciała. 

2.  Jeśli w ustach osoby reanimowanej znajduje się jakaś treść, postaraj  się ją usunąć. 

Ponownie sprawdź, czy porusza się klatka piersiowa i brzuch. Czasami oczyszczenie 
ust przywraca oddech. 

3.  Jeśli ratowany nie oddycha, natychmiast rozpocznij sztuczne oddychanie. 

Etap 3. Sztuczne oddychanie 

 

1.  Po  oczyszczeniu  dróg  oddechowych  odchyl  głowę  osoby  reanimowanej  i  unieś 

podbródek. Jeśli jest to dziecko, uważaj, by nie odchylić jego głowy zbyt mocno. 

2.  Zaciśnij nozdrza osoby reanimowanej kciukiem i palcem wskazującym. 
3.  Przyłóż szczelnie swoje usta do jej ust. 
4.  Powoli wdmuchuj powietrze do chwili, gdy klatka piersiowa ratowanej  osoby zacznie się 

unosić.  Pomiędzy  swoimi  wydechami  odrywaj  usta,  by  powietrze  mogło  wyjść  z  płuc 
reanimowanej osoby. 

Etap 4. Sprawdź puls 

 

1.  Znajdź tętnicę szyjną, kładąc czubki palców na jabłku Adama i przesuwając je w górę 

i w dół pomiędzy tchawicą i mięśniami szyi. Jeśli jest to niemowlę, sprawdź puls pod 
ramieniem. 

2.  Przytrzymaj palce przez dziesięć sekund. 
3.  Jeśli jest puls - nie uciskaj klatki piersiowej. Możesz spowodować poważne 

obrażenia. 

4.  Wdmuchuj powietrze do płuc co 5 sekund w przypadku dorosłego, co 4 sekundy 

dziecku i co 3 sekundy niemowlęciu. 

5.  Sprawdzaj puls co pół minuty, żeby się upewnić, że serce wciąż bije, i kontynuuj 

sztuczne oddychanie do chwili przybycia pomocy medycznej. 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 5 z 13 

 

6.  Jeśli nie ma pulsu - Przejdź do etapu 5.  

Etap 5. Uciskanie klatki piersiowej 

 

1.  Znajdź  palcami  miejsce,  w  którym  spotykają  się  najniższe  żebra.  Jest  to 

środek klatki piersiowej, w jej dolnej części. 

2.  Połóż  dłoń  na  tym  miejscu,  a  na  niej  drugą,  splatając  palce.  Jeśli  jest  to 

małe  dziecko,  użyj  tylko  jednej  dłoni.  Trzeba  naciskać  dłonią,  a  nie 

palcami, aby nie połamać żeber. 

3.  Wyprostuj ręce, aby uciskać bezpośrednio klatkę piersiową. 

4.  Uciśnij klatkę piersiową o 3 do 5 centymetrów w przypadku osoby dorosłej 

i do 3 centymetrów w przypadku dziecka. 

5.  Po  piętnastu  uciśnięciach  odchyl  głowę  osoby  reanimowanej,  unieś 

podbródek (etap 3.), zaciśnij jej nos i zrób dwa wydechy do jej ust. 

6.  Kontynuuj  sekwencję  piętnastu  uciśnięć  i  dwóch  wydechów.  Sprawdzaj 

puls co minutę. 

7.  Kontynuuj działania do czasu przybycia pomocy medycznej. 

8. 

Uciskanie klatki piersiowej niemowlęcia

 

9.  Połóż  palec  wskazujący  i  środkowy  na  mostku  dziecka  i  delikatnie  uciśnij 

klatkę  piersiową  na  nie  więcej  niż  2  centymetry.  Licz  głośno  uciśnięcia, 

jedno na sekundę, półtorej. 

10.Co pięć uciśnięć wdmuchuj jeden wydech. 

Etap 6. Idź na kurs

 

1. 

Po przeczytaniu tych wskazówek zapisz się na kurs pierwszej pomocy.

 

 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 6 z 13 

 

III Skrajne temperatury

 

Wychłodzenie 

 
Wychłodzenie  organizmu  (hipotermia)  następuje,  kiedy  ciepłota  ciała  obniża  się 

w tempie szybszym, niż organizm zdolny jest ją wytwarzać, 

i temperatura ciała 

spada  poniżej  35  stopni.  Może  się  tak  stać  bardzo  szybko  i  grozić 

poważnymi konsekwencjami bez niemal żadnych znaków ostrzegawczych.

 

Objawy 

 

Zimna  skóra,  drżenie,  zawroty  głowy,  niewyraźna  mowa,  chwianie  się,  brak 

reakcji na ból i bodźce słowne, wolny puls i oddech. Wraz z dalszym obniżaniem 

się  temperatury  ciała  człowiek  traci  przytomność,  a  jego  oddech  i  puls 

zatrzymują się. Jeśli brak oddechu lub pulsu, rozpocznij akcję reanimacyjną.

 

Co robić 

 

1.  Przenieść poszkodowanego w ciepłe, suche miejsce. 
2.  Zdjąć mu wszelką mokrą odzież. 
3.  Powoli  rozgrzać  z  obu  stron  ciało  poszkodowanego  (najlepszą  metodą  jest 

bezpośredni kontakt ciała z ciałem), sprawdzić, czy poszkodowany odzyskuje 

przytomność. 
4.  Podać ciepłe płyny i jedzenie wysokokaloryczne. 
5.  Nie podawać alkoholu. (Rozszerza naczynia krwionośne i przyspiesza utratę 

ciepła). 

Odmrożenia 

 

Odmrożenia to przemarznięcia skóry lub tkanki podskórnej. Odmrożenia 

mogą nastąpić, nawet gdy temperatura nie spada poniżej zera, ale występują 

inne niekorzystne warunki atmosferyczne, jak deszcz czy wiatr. Odmrożenia 

najczęściej zdarzają się osobom starszym i małym dzieciom.

 

Objawy 

 

W przemrożonej części ciała czuć drętwotę i mrowienie. Skóra robi się biała i 

twarda. W ostrych przypadkach odmrożeń skóra jest czarna, niebieska i 

biała, a odmrożony obszar jest bardzo zimny i twardy.

 

Co robić? 

 

1.  Jak najszybciej ogrzać. Przemrożoną część ciała należy włożyć na 15 do 20 

minut do wody o temperaturze około 40 stopni. 
2.  Przemrożonej skóry nie należy trzeć ani masować. 
3.  Nie wolno przekłuwać żadnych pęcherzy, które mogły powstać 

na skórze. 
4.  Można podać aspirynę. 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 7 z 13 

 

Obserwuj, czy nie powstało zakażenie, i skontaktuj się z lekarzem. Oznaki 

infekcji mogące pojawić się w ciągu 24-48 godzin od odmrożenia: 

  Zaczerwienienie skóry 
  Swędzenie 
  Opuchnięcie 
  Ropa 
  Wysoka gorączka 
  Powiększone węzły chłonne 

 

Przegrzanie organizmu 

 

Przegrzanie organizmu następuje, kiedy ciało człowieka nie może się ochłodzić do 

swojej  normalnej  temperatury.  Przegrzanie  może  nastąpić  w  wyniku  panowania 

wysokich  temperatur,  intensywnego  wysiłku  fizycznego  i  odwodnienia. 

Największą  grupę  ryzyka  stanowią  osoby  starsze,  małe  dzieci  i  ludzie,  którzy 

pracują lub uprawiają sport w wysokiej temperaturze.

 

Objawy 

 

  Słabość 
  Ból głowy 
  Zmęczenie 
  Nudności 
  Zawroty głowy 
  Skurcze mięśni 
  Płytki oddech 

Co robić 

 

1.  Przenieść poszkodowanego w chłodne, ocienione miejsce lub do 

pomieszczenia z klimatyzacją. 

2.  Pozostawić w spokoju. 
3.  Poluźnić ubranie. 
4.  Jeśli występują zawroty głowy, położyć poszkodowanego z głową niżej niż 

stopy. 

5.  Podawać co 15 minut niewielkie ilości płynu. Wypicie dużej ilości płynu 

naraz może spowodować wymioty. 

6.  Położyć wilgotną, chłodną szmatkę na czole. 
7.  Nie podawać alkoholu. 
8.  Obserwować, czy nie nastąpił udar słoneczny. 

Udar słoneczny 

 

Udar  słoneczny  to  ostatni  etap  przegrzania  organizmu,  wymagający  interwencji 

lekarza.  System  chłodzenia  organizmu  uważa  się  za  przeciążony,  kiedy 

temperatura ciała osiągnie 39 stopni i nadal rośnie. 
 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 8 z 13 

 

Objawy 

 

  Gorąca, sucha skóra 
  Czerwona skóra 
  Temperatura ciała 40 stopni i więcej 
  Dezorientacja, drżączka, brak przytomności 
  Zwężone źrenice 
  Głębokie, szybkie oddechy na przemian z płytkimi 
  Przyspieszanie i zwalnianie pulsu 

Jeśli  występuje  podejrzenie  udaru,  należy  natychmiast  zawiadomić  pogotowie. 

Czekając  na  pomoc  medyczną,  należy  zanurzyć  ciało  osoby  poszkodowanej  w 

chłodnej  wodzie  lub  robić  jej  chłodne  okłady.  Co  dziesięć  minut  należy  mierzyć 

temperaturę  ciała.  Jeśli  temperatura  spada  i  pojawiają  się  objawy  wstrząsu 

termicznego, należy zaprzestać ochładzania.

 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 9 z 13 

 

IV Wstrząs

 

Co to jest wstrząs? 

 

Kiedy  organy  ciała  nie  otrzymują  niezbędnych  im  krwi  i  tlenu,  organizm  doznaje 
wstrząsu.  Wstrząs  wymaga  udzielenia  natychmiastowej  pomocy.  Przyczynami  wstrząsu 
mogą  być:  krwotok,  ból,  wysoka  lub  niska  temperatura  ciała,  poważna  choroba  lub 
reakcja alergiczna. 

Objawy wstrząsu 

 

 

Blada, lepka skóra 

 

Słabo wyczuwalny, szybki puls 

 

Płytki, szybki oddech 

 

Lęk 

 

Zawroty głowy, słabość lub omdlenie 

  Rozszerzone źrenice 
 

Nudności lub wymioty 

 

Pragnienie 

Co robić 

 

1.  Jeśli podejrzewasz u kogoś wstrząs, musisz działać natychmiast. Nie czekaj na 

poprawę jego samopoczucia. 

2.  Zadzwoń po pogotowie. 
3.  Czekając  na  pomoc  medyczną,  ułóż  poszkodowanego  z  nogami  wyżej  niż  serce. 

Jeśli  podejrzewasz  obrażenia  głowy  lub  szyi,  ułóż  go  płasko.  Nie próbuj  go 
przemieszczać. 

4.  Jeśli poszkodowany wymiotuje, ułóż go na boku i oczyszczaj mu usta. 
5.  Jeśli występuje krwotok, uciskaj odpowiednie naczynia krwionośne. 
6.  Utrzymuj ciepłotę ciała poszkodowanego, o ile przyczyną wstrząsu nie jest udar. 
7.  Nie podawaj niczego do picia lub jedzenia. 
8.  Sprawdź  puls  w  nadgarstku,  licząc  uderzenia  w  ciągu  15  sekund,  a następnie 

mnożąc wynik przez cztery. (Otrzymasz w ten sposób liczbę uderzeń na minutę). 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 10 z 13 

 

V Jak tamować krwotok

 

Zadzwoń od razu po pogotowie, a oczekując na jego przybycie, podejmij 
następujące działania. 

1.  Ułóż ranną osobę tak, by jej głowa spoczywała nieco niżej niż reszta ciała. Staraj 

się unieść nogi rannej osoby i miejsce krwotoku. 

2.  Trzymaj rannego w cieple, by zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia szoku. 
3.  Nie próbuj czyścić rany, chyba że można łatwo wyjąć jakieś duże obce ciała. 
4.  Przewiąż czystą szmatkę powyżej rany i uciskaj ją przez 15 minut. Rękami uciskaj 

tylko w razie konieczności. 

5.  Nie stosuj uciskania, jeśli w ranie jest jakieś obce ciało lub wystaje kość.  Jeśli jest 

otwarte złamanie, stosuj uciskanie wokół rany. 

6.  Jeśli  krwawienie  nie  ustało  po  15  minutach,  a  pomoc  jeszcze  nie  nadeszła, 

zastosuj stały ucisk pomiędzy raną a sercem. W ten sposób ograniczysz krążenie 
krwi  przez  główne  arterie  i spowolnisz  krwotok.  Punkty  ucisku  znajdują  się  na 
wewnętrznej części ramion i w rejonie pachwiny. 

7.  W przypadkach ostrych krwotoków, kiedy inne metody zawiodły, a rana kończyny 

jest  poważna,  można  zastosować  turnikiet.  Weź  w  tym  celu  pasek  lub  długi 
ręcznik i zawiąż powyżej rany  oraz pomiędzy  raną a sercem. Okręć go dwa  razy 
wokół  kończyny  i  zawiążu  góry  węzeł.  Włóż  do  węzła  patyk  i zabezpiecz  go 
kolejnym węzłem. Przekręć patyk, by zacisnąć węzły. 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 11 z 13 

 

VI Oparzenia

 

Co jest największym organem naszego  ciała? Wierzcie lub nie, ale jest to skóra.  Nasza 
skóra  chroni  nas  przed  zakażeniami,  pomaga  regulować  temperaturę  ciała  i  zachowuje 
równowagę w gospodarce wodnej organizmu. Wszelkie zaburzenia tych procesów mogą 
przynieść  fatalne  skutki.  Naszej  skórze  najczęściej  zagrażają  oparzenia  spowodowane 
przez  ogień,  gorące  płyny,  prąd,  chemikalia,  a  nawet  promieniowanie.  Oparzenia 
klasyfikuje się w zależności od stopnia, w jakim przeniknęły one skórę. 

 

Oparzenia  pierwszego  stopnia  Te  oparzenia  dotyczą  wyłącznie  powierzchni  skóry. 
Skóra staje  się  czerwona  i  bolesna,  ale  sucha,  bez  pęcherzy.  Może  występować 
swędzenie. 

 

Oparzenia  drugiego  stopnia  Dużo  bardziej  bolesne.  Skóra  staje  się  czerwona, 
plamista. Mogą występować pęcherze i opuchlizna. 

 

Oparzenia  trzeciego  stopnia  Są  to  bardzo  głębokie  oparzenia,  sięgające  nie  tylko 
skóry, ale także mięśni, kości i organów wewnętrznych. Skóra bywa miejscami zwęglona, 
nawet czarna. Mogą być widoczne mięśnie i ścięgna. Jeśli nastąpiło uszkodzenie nerwów, 
ból nie występuje, ale jeśli nie, cierpienia są ogromne. 

 

 

Co robić 

 

1.  Przede wszystkim należy wezwać pomoc. Sprawdź, czy poszkodowana osoba 

oddycha. Jeśli nie, rozpocznij reanimację. 

2.  Jeśli występuje krwotok, postaraj się go zatamować. 
3.  Oznaki wstrząsu: bladość, szybki i słabo wyczuwalny puls, płytki oddech, zimna, 

lepka skóra. 

4.  W razie oparzeń w okolicy ust i nosa mogą być uszkodzone drogi oddechowe, co 

wymaga natychmiastowej pomocy. 

 

Jeśli się zapalisz 

 

1.  Rzuć się na ziemię i tarzaj. Tarzanie się po ziemi zdusi płomienie. W żadnym razie 

nie biegaj, bo roznieci to ogień jeszcze mocniej. 

2.  Jeśli ktoś inny się zapali, pomóż mu przewrócić się na ziemię i próbuj zdusić 

płomienie jakimś kocem lub płaszczem. Nie pozwól, by biegał w koło. 

3.  Upewnij się, że ogień zagasł całkowicie, polewając się lub poszkodowaną osobę wodą. 

Nie zdejmuj spalonego ubrania. Wezwij pogotowie. 

4.  Przyłóż na oparzone miejsce suchy, sterylny bandaż lub czystą, suchą szmatkę. 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 12 z 13 

 

Porażenia prądem 

 

1.  Przed dotknięciem kogoś, kto został właśnie porażony, wyłącz źródło prądu. 
2.  Jeśli to możliwe, staraj się nie przemieszczać osoby poszkodowanej. 
3.  Jeśli  drut  z  napięciem  elektrycznym  spadł  na  samochód,  pasażerowie  będą  do 

nadejścia pomocy bezpieczniejsi wewnątrz, o ile nie występuje inne bezpośrednie 
zagrożenie. 

4.  Sprawdź,  czy  nie  wystąpił  wstrząs,  i  jeśli  poszkodowany  nie  oddycha,  zastosuj 

reanimację. 

 

Oparzenia chemikaliami 

 

1.  Obmywaj skórę przez 20 minut dużą ilością chłodnej, bieżącej wody. Jeśli środek 

chemiczny jest suchy, najpierw usuń go ze skóry. 

2.  Jeśli chemikalia dostały się do oka, natychmiast przemyj oko wodą. 
3.  Zdejmij wszelką skażoną odzież i biżuterię. 
4.  Przykryj oparzone miejsce chłodną, wilgotną i sterylną szmatką (jeśli masz taką) i 

wezwij lekarza. 

5.  Trzymaj  poszkodowanego  w  cieple  i  do  przybycia  pomocy  medycznej  obserwuj, 

czy nie występują objawy wstrząsu. 

 

 

 

background image

Krótki kurs pierwszej pomocy 

Strona 13 z 13 

 

VII Krwotok z nosa 

 

Nos  ma  twardą  część  kostną  w  miejscu,  gdzie  się  zaczyna,  oraz  miękką,  chrzestną, 
pośrodku.  Krwotok  z  nosa  następuje,  gdy  pęka  jakieś  naczynie  krwionośne  w  górnej 
części chrząstki nosowej. Typowe przyczyny: zbyt silne dłubanie w nosie, wydmuchiwanie 
nosa w czasie kataru lub przeziębienia lub, niezwykle częste, uderzenie w nos 

Etap 1. Pochyl głowę 
Wbrew powszechnemu mniemaniu nie należy odchylać głowy do tyłu, lecz ją pochylić, aby krew 
wyciekała  z  nosa,  a  nie  spływała  do  gardła.  Usiądź  i  poluźnij  ubranie  wokół  szyi.  Staraj  się 
oddychać przez usta. 

Etap 2. Pochylając głowę, ściśnij mocno środek nosa 
Trzymaj  tak  przez  około  5  minut.  Można  włożyć  do  dziurek  nosowych  kawałki  waty, 
by tamowały krew. Jeśli krwotok ustanie, puść nos, a jeśli nie, ściskaj go kolejne pięć minut. 
Po zatamowaniu krwotoku staraj się nadal oddychać przez usta. Przez mniej więcej trzy godziny 
nie wydmuchuj nosa. Jeśli krwotok się utrzymuje, należy skontaktować się z lekarzem.